Vakdomeinen C,O, L DV DR EP

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vakdomeinen C,O, L DV DR EP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10"

Transcriptie

1 versie PW/GRAF/DOC/08/23 EERSTE LEERJAAR DERDE GRAAD GRAFISCHE COMMUNICATIE Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moelijkheidsgraad: 1: eenvoudige opdracht/leerinhouden; 2:complee opdracht/leerinhouden; 3: veel sturing in de opdracht/bij het aanreiken van de leerstof; 4: weinig sturing in de opdracht/bij het aanreiken van de leerstof; 5: veel begeleiding tijdens de realisatie/bij het verwerken van de leerstof; 6: weinig begeleiding tijdens de realisatie/bij het verwerken van de leerstof; 7: zelfstandig realiseren/opzoeken en verwerken van de leerstof voorbeeld: 135 Dit is een eenvoudige opdracht met veel sturing via de opgave en veel begeleiding door de leraar. GRAADPLANNING GRAFISCHE COMMUNICATIE Lj. Nr. Doelstelling/leerinhoud Vakdomeinen C,O, L DV DR EP Naam/omschrijving v.d. opdracht Kwaliteits- en veiligheidsbewust denken en handelen, de verworven taalvaardigheden uitbereiden en verbreden 1 De instructies in verband met veiligheid, gezondheid en milieu opvolgen en het belang ervan verwoorden 1.1 Werkplaatsreglement. 1.2 Veiligheidsrichtlijnen aan de apparatuur en bij het werken met producten. 1.3 Persoonlijke beschermingsmiddelen. 1.4 Werkhouding en ergonomie. 1.5 Afvalverwijdering. 2 Op een verzorgde en efficiënte manier omgaan met taal 2.1 Nederlands voor persoonlijke en studiedoeleinden: leesvaardigheid, luistervaardigheid, spreekvaardigheid en schrijfvaardigheid. 2.2 Engels en Frans voor studiedoeleinden: leesvaardigheid. 2.3 Informatie en communicatiemedia gebruiken zoals internet, gedrukte bronnen, 2.4 Een correcte vakterminologie hanteren. 2.5 Bespreken van modellen en duiden van gehanteerde technieken. 3 Individueel en in groep reflecteren en overleggen over de kwaliteit van de werkzaamheden en het product 3.1 Openstaan voor en deelnemen aan leergesprek, groepswerk, briefing en bespreking. 3.2 Resultaten presenteren, commentaar geven en aanwenden om het eigen werk en dat van anderen te verbeteren. 3.3 Openstaan voor en deelnemen aan evaluatiemomenten Begeleidingsformulieren opstellen en werkfiche Een product aan een productieproces (druk en website) koppelen: begeleidingsformulier (weergave van het werkdoorloop). 4.2 De vereiste parameters voor een eenvoudige job (druk en website) opstellen: werkfiche.

2 Individueel en in team communicatievragen analyseren. Op basis van de analyse product en procesgerichte oplossingen aanreiken voor print, druk en elektronische publicaties (internet) De grafische industrie: inzicht hebben in de structuur, de globale processen en het producten gamma van de grafische industrie 5 De structuur van de grafische industrie overzichtelijk voorstellen en toelichten 5.1 Bedrijfstypes en tewerkstelling: één-/tweemansbedrijven en kleine KMO's; middelgrote en grote KMO's; grote grafische bedrijven. 5.2 Beroepsfederaties. 5.3 Belendende sectoren De grafische productieprocessen overzichtelijk voorstellen en toelichten Premedia werkdoorloop. 6.2 Gedrukte media: werkdoorloop voor de verschillende druktechnieken (ook digitaal drukken). 6.3 Elektronische media, werkdoorloop Het productgamma en het marktaandeel overzichtelijk voorstellen en toelichten Marktoverzicht. 8 Het doel en het belang van marketing toelichten aan de hand van een aantal gevalstudies Concept: individueel en in groep communicatievragen analyseren en een concept bepalen Afbakening van de contet 9 Toelichten van de technisch-technologische contet waarbinnen gewerkt wordt: zie conteten zoals beschreven onder in het leerplan 10 Herkennen, verzamelen en bespreken van producten: zie conteten zoals beschreven onder in het leerplan De communicatievraag individueel en in groep analyseren en het concept bepalen 11 Kennis nemen van de communicatievraag, gericht vragen stellen om onduidelijkheden uit te sluiten en oplossingen verkennen 12 Het soort product en productgamma bepalen (concept) in relatie met de vraag 13 Kort noteren wat moet gemaakt worden 14 Analyseren en verfijnen van de vraag op basis van ingewonnen informatie 14.1 De karakteristieken van de doelgroep/gebruiker(s) verwoorden De kenmerken van de productsoort verwoorden Bepalen van de output (print, (vellen)druk en/of internet). 15 Beschrijven van het concept via een syntheseverslag: producteigenschappen in relatie met doelgroep/gebruiker(s), productsoort en proces 16 Presenteren van het concept en dit bijsturen op basis van groepsbespreking 17 Formuleren van de uiteindelijke opdracht Ontwerp en lay-out: een concept vertalen naar een uitvoerbaar ontwerp in de contet van het print, druk en web Ontwerp en lay-out 18 Het ontwerpproces en het doel van de verschillende stadia toelichten 18.1 Ideeschets Conceptproef Presentatieontwerp.

3 19 Vormgevingsbeginselen kennen en toepassen bij het ontwerpen, lay-outen en evalueren van grafische producten 19.1 Formaat, verhoudingen, structuur en compositie Vormcontrasten Letterkenmerken, -keuze en menging: letterkenmerken (dik/dun en schreef) weergeven en benoemen; een aantal classificatiesystemen opsommen en één systeem kennen en kunnen gebruiken; basisregels voor goede letterkeuze en menging (beeldscherm en drukwerk) kennen en toepassen; de vormkenmerken van het letterbeeld in een breed historisch perspectief plaatsen; 19.4 Tekstbehandeling: kopijwaardering toepassen Beeld- en illustratiebehandeling: functie van beeldgebruik kennen en beelden kiezen: als rustpauze, als verduidelijking, als blikvanger, opwekken van reacties en emoties, ; beelduitsnit, plaatsing en uitlijning met andere elementen zoals tekst Kleurgebruik: esthetische en emotionele factoren; economische factoren; kleuromgevingen en -notatie: CMYK, steunkleuren, RGB- en geïndeeerde kleuren Toegevoegde waarde: gedrukte producten: substraatkeuze, nabewerkings- en veredelingsmogelijkheden, personaliseren, ; elektronische producten: lineaire, interactieve, dynamische en multimediale mogelijkheden; synergie Toepassingen: vertrekkend van het concept zowel manueel als digitaal een aantal uitvoerbare ontwerpen en layouts maken: logo s, drukwerktoepassingen en webpagina s; presenteren van eigen ontwerp, overleggen en bijsturen in relatie met het concept. Voorbereiden van de media: inzicht hebben in en kennis bezitten over het bewerken en maken van vectoriële en bitmapelementen voor print, drukwerk en webtoepassingen De werking van licht en kleur verklaren 20 Licht en kleur 20.1 Additieve kleuren en subtractieve kleuren: principe voorstellen en verklaren; kleurenmenging voorstellen; geijkte symbolen en juiste kleurnotatie gebruiken; enkele toepassingsgebieden formuleren De begrippen wit licht en normlicht: definitie en toepassingsgebied Reflectie, absorptie en transmissie schematisch voorstellen.

4 20.4 Begrippen proceskleuren, steunkleuren en beeldschermkleuren toelichten: kleurenclassificatiesysteem: Cie en Delta E; kleurenregister/kleurbereik en kleursamenstelling/-scheiding van zichtbare kleuren, RGB-kleuren, CMYK-kleuren; Pantone-, focoltone-kleuren; geïndeeerde kleuren Een schematische voorstelling van het elektromagnetisch en lichtspectrum toelichten: elektromagnetisch spectrum; lichtspectrum; 20.6 De begrippen tint, verzadiging en helderheid verklaren en duiden op een grafische voorstelling Hoge lichten, middentonen en schaduw duiden Kleuren meten: densitometrisch en spectraal meten en beide systemen vergelijken. Beoordelen, opmeten en scannen van originelen 21 Begrippen toepassen, verklaren en bepalen 21.1 Soort werk (lijnwerk, grijswaarden, kleur) Afmetingen Bitdiepte Kleurmodel Toonbereik en kleurbalans Formaten (opslag) CCD Ontrasteren/descreening. 22 Ppi, dpi en lpi verklaren, de resolutieregels kennen en deze toepassen 22.1 Meten, rekenen, omrekenen en afronden in metrische maten, piels en inch. 23 Op verkennende wijze scantechniek toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing Applicatie voor illustratie 24 Verwoorden van een aantal illustratietechnieken zoals: 24.1 werken met basisvormen tekengereedschappen; 24.2 tekenen en kleuren van tweedimensionale objecten; 24.3 tekenen en kleuren van driedimensionale objecten; (U) 24.4 transformeren van illustraties: patronen, verlopen, vormkenmerken, stijlen en effecten, overvloeien en transparantie, ; 24.5 gebruik van maskers en lagen; 24.6 converteren van beelden (kleurenmodi); 24.7 toepassingen met tekst. 25 Op verkennende wijze een aantal illustratietechnieken toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing Applicatie voor beeldbewerking 26 De begrippen histogram, tooncurve, kleur-/tooncorrectie (lineair en niet-lineair) toelichten 27 Verwoorden een aantal beeldtechnieken zoals: 27.1 bepalen van de resolutie; 27.2 aanpassen van de toonweergave;

5 27.3 corrigeren van kleuren en tonen: lineair en niet-lineair; 27.4 transformeren van beelden: kadreren, vrijstellen, retoucheren, verlopen, overvloeien en transparantie, ; 27.5 gebruik van paden; 27.6 gebruik van maskers en lagen; 27.7 gebruik van kanalen; 27.8 converteren van beelden (kleurenmodi); 27.9 patronen maken; (U) toepassingen met tekst; automatiseren van handelingen; beheer van een digitale beeldbank. 28 Op verkennende wijze een aantal beeldtechnieken toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing. Output 29 Proeven beoordelen 29.1 Softproof Samengestelde en kleurgescheiden proef. 30 Frequente bestandsformaten voor verdere bewerking in de applicatie en voor import in andere applicaties kennen en eigenschappen vergelijken 30.1 Formaten en eigenschappen Compressie. Document- en paginaopmaak voor print en druk: werken met het werkstation en OS Werken met de menustructuur van het besturingssysteem, aanwezige randapparatuur 31 in het netwerk oproepen en de afspraken in verband met standaardinstellingen en bestandsbeheer naleven 31.1 De basisarchitectuur van het besturingssysteem schetsen en toelichten De poorten, hun eigenschappen en hun functie overzichtelijk voorstellen De netwerkstructuur in de afdeling grafisch voorstellen en toelichten Bestanden beheren: op het werkstation; in het netwerk Prepress en webapplicaties activeren en functie toelichten Eterne opslagmedia gebruiken Standaardinstellingen en voorkeuren toelichten en instellen: de noodzaak van kleurbeheer aantonen en de principes van kleurenmanagement toelichten; de juiste kleuromgeving en -profielen instellen De meest voorkomende fontformaten en hun toepassingsgebied kennen en fonts beheren. Document- en paginaopmaak voor print en druk: inzicht hebben in en kennis bezitten over het maken van document- en paginastructuren en het opmaken van documenten voor print en drukwerk Werk- en kopijvoorbereiding 32 Controleren van geleverde bestanden op formaat en grootte 33 Een zetinstructieformulier lezen 34 De typografische normen voor fijne teksttypografie kennen en documenten op fouten controleren

6 Meten, rekenen, omrekenen en afronden in metrische maten, picamaten, het 35 eenhedensysteem (EM) en inch Opmaakmethodiek 36 De methodiek bij het vertalen van de lay-out naar een sjabloondocument chronologisch voorstellen en toelichten 36.1 Maken van de document- en paginastructuren: documentinstellingen; stramienpagina's en -elementen hulplijnen, tekst-, beeld- en illustratiecontainers Maken,bijsturen en testen van alineastijlen per tekstgroep zoals: lettersoort; corps, regelafstand en zetbreedte; regelvallen; alineabehandeling; register; etra wit; nummering; insprongen en tabulaties; lijnen en kaders; plaatsing en uitlijning met andere elementen zoals beelden en illustraties; kleurdefinities in relatie met de drukgangen: proceskleuren, steunkleuren en tinten Het document bewaren als sjabloondocument. 37 De methodiek bij het maken van een definitief opmaakbestand vertrekkend van een sjabloondocument chronologisch voorstellen en toelichten 37.1 Opmaakmethodiek voor het tekstgedeelte: tekstinvoer; spellingscontrole; plaatsen en opmaken Tekstgedeelte opmaken volgens de typografische conventies en deze conventies kennen: tekstconversie; variabele woordspatie en vast wit; wit aan de leestekens; aan- en afspatiëren; afbreken (taalkundige en typografische splitsingsregels, splitsen in logische zinsdelen); initialen; tabellen Importeren en plaatsen van beelden en illustraties Toewijzen van kleur De proefdruk: lay-outproef, samengestelde en kleurgescheiden proef Preflighten en bewaren voor verdere verwerking: formaten en compressie; pakket maken Maken van een pdf-bestand: via de applicatie;

7 via Postscript (U) Certificeren en corrigeren van een pdf-bestand. Applicatie voor paginaopmaak en pdf 38 Op verkennende wijze enkelvoudig drukwerk en recto verso pagina s voor print en vellendruk opmaken en aanleveren voor verdere verwerking via de impositie Impositie en belichten van de drukvorm: de lay-out van de impositie voor print en recto verso vellendruk bepalen; kennis bezitten over en inzicht hebben in het maken van de impositie voor print en drukwerktoepassingen en in het RIP-proces en de belichting Impositie De lay-out van de impositie voor verschillend recto verso meerkleurenwerk bepalen 39 (manueel tekenen) 40 De lay-out van de impositie softwarematig bepalen aan de hand van elektronische indelingsvellen (U) 41 De functie van de gebruikte hulptekens en normen kennen en de positie controleren 41.1 Gesneden formaat, ongesneden formaat, druklijn, snijlijn, paskruis, vouwteken, rilteken, voor- en zijaanlegteken Controlestrips. 42 De relatie leggen tussen de impositie en het soort werk 42.1 Recto verso, stolpvorm, keervorm, draaivorm Steunkleur, quadri. Het RIP-proces en de belichting 43 Frequentie, amplitude en modulatie schematisch voorstellen en relatie leggen met rastertechnologie. 44 De eport naar het RIP-proces toelichten 44.1 De instellingen voor kleurscheiding, rasterlineatuur, rastersoort, rastervorm en rasterhoeken toelichten Een geript bestand beoordelen in digitale voorvertoning: kleurscheidingen, rasterlineatuur, rastervorm en rasterstand. 45 De verschillende CtP belichtingsarchitecturen vergelijken: 45.1 Vlakbedbelichter Interne belichter Eterne belichter Proces- en procesloze plaatbelichting. 46 De bouw, de soorten, de eigenschappen en het toepassingsgebied van offsetplaten toelichten 46.1 Algemene bouw Soorten,eigenschappen en toepassing. Druktechnologie en print: de principes van de basisdruktechnieken kennen en herkennen en deze in een breed historisch perspectief kunnen plaatsen Druktechnologieën met drukvorm 47 De beeldoverdracht schematisch voorstellen en toelichten: 47.1 Principes van beeldoverdracht, kenmerken van de afdruk en historiek: diepdruk; hoogdruk en fleo; vlakdruk (offset): traditioneel en waterloos zeefdruk.

8 47.2 Principes van doorvoersystemen: vellendruk; rotatiedruk; toelichten van schema s van verschillende persarchitecturen en hun toepassing Toepassingsgebieden: de gehanteerde druktechniek duiden bij verschillende drukwerken; Druktechnologieën zonder drukvorm een aantal parameters kennen die bepalend zijn bij het kiezen van een druktechniek. 48 De beeldoverdracht schematisch voorstellen en toelichten 48.1 Principes van beeldoverdracht, kenmerken van de afdruk en historiek: elektrofotografie: vloeibare toner en poeder; inkjet: continuous en drop on demand inkjet Principes van doorvoersystemen: vellendruk; rotatiedruk; toelichten van schema s van verschillende persarchitecturen en hun toepassing Toepassingsgebieden: de gehanteerde druktechniek duiden bij verschillende drukwerken; een aantal parameters kennen die bepalend zijn bij het kiezen van een druktechniek. Druktechnologie en print: kennis bezitten over en inzicht hebben in de samenstelling, kenmerken en toepassingsgebieden voor verschillende drukmaterialen (substraten, inkten en vernissen) Substraten 49 Het ontstaan van papier in een breed historisch perspectief plaatsen Het productieproces van papier aan de hand van een schema toelichten, de 50 papierafwerking en de papierstructuur duiden en herkennen, een aantal papiereigenschappen proefondervindelijk vaststellen en papier kiezen in functie van een drukopdracht 50.1 Papierproductie, -afwerking en -structuur: de papierproductie toelichten aan de hand van een schema van de papiermachine; coating (papierafwerking): doel, methodes en soorten; structuur: houtvrij, houthoudend, gerecycleerd Papiereigenschappen: papier, board en karton: indeling in gramgewicht voorstellen en gramgewicht kunnen bepalen; looprichting kunnen bepalen in relatie met gedrukt product; dikte kunnen bepalen; formaten afleiden in relatie met te drukken product (reeksen, planoformaat, drukformaat en afgewerkt formaat); papier kiezen in relatie met een drukopdracht, nodige hoeveelheid berekenen en bestellen. 51 Het gebruik en de kenmerken van andere substraten dan papier toelichten (U) Inkten en vernissen

9 52 De eigenschappen van inkt in relatie brengen met de druktechniek en de samenstelling toelichten 52.1 Inkteigenschappen: inktjet; diepdruk, fleo; offset; elektrofotografie (toner); UV inkten; speciale inkten. (U) 52.2 Samenstelling: kleurstoffen: verfstoffen (oplosbaar) en pigmenten (dispersie); bindmiddelen: natuurlijke en synthetische harsen; additieven: tegengaan van velvorming, kleefmiddelen, droogstoffen, transportmiddelen: verdunners, solventen, transportvloeistof voor vloeibare toners, transportdeeltjes voor toners in poedervorm. 53 De soorten vernissen en hun eigenschappen kennen, het droogproces verwoorden en enkele toepassingen formuleren 53.1 Soorten, eigenschappen en droogproces: op oliebasis; op waterbasis: dispersievernissen Bespreken van toepassingen. 54 Een aantal inkteigenschappen proefondervindelijk vaststellen en toelichten Inktfijnheid (malingsgraad), lichtechtheid, dekkracht, tack en inktsplitsing, viscositeit, 54.1 thiotropie, vochtopname, kras- en wrijfvastheid, hechting en bestendigheid, inktaanname en volgorde, Druktechnologie en print: kennis bezitten over en inzicht hebben in proces, technologie en kwaliteit van printproductie en recto verso meerkleuren offsetvellendruk en een aantal handelingen uitvoeren aan de machines bij het printen en drukken van recto verso pagina s 55 De offsettechniek 55.1 In- en uitschakelen van de pers: procedure, bedieningspanelen en veiligheidsvoorzieningen Instellen van het papiertransport: soorten inlegapparaten en toepassing; mogelijkheden bij aanleggen; overname-, doorvoer- en uitvoersystemen; de drukspanning Afstellen van de inktbak en instellen van de inktzones: voorbereiden van de inkt (mengen in juiste hoeveelheid); kleurvolgorde Voorbereiden van het vochtwerk: eigenschappen, samenstelling en functie van het vochtwater; inkt-waterbalans; de p H-waarde, alcoholgehalte en hardheid controleren (meten); soorten vochtwerk: contact- en contactloos Aanbrengen van de offsetplaten: principes van manuele, halfautomatische en automatische plaatopspanning Controleren en aanbrengen van het rubberdoek:

10 soorten, samenstelling en gebruik; doel van de ondervulling; eigenschappen en relatie met toepassing Een proefdruk maken, deze beoordelen en de pers bijstellen: visueel beoordelen van stand en register, drukkleur, ontbrekende elementen, papierkwaliteit, 55.8 De kwaliteit van een oplage beoordelen en een aantal drukproblemen herkennen: kleurmeting, volvlakdensiteit, rasterdensiteit, rasterpunttoename; 55.9 Een aantal drukproblemen herkennen: slechte droging, afstoten, overzetten, emulgeren; problemen bij nat in nat druk; statische elektriciteit; dichtlopen, plukken, kleven, oidatie; registermoeilijkheden, machinefactoren, papieroorzaken, rubber-papier-inkt, afwikkeling (slippen, vegen, doubleren) Reinigen van de pers: procedure en producten Onderhouden van de pers: soorten onderhoud en producten; onderhoudsschema maken. 56 Printtoepassingen 56.1 Een beperkte recto verso meerkleuren printproductie realiseren. 57 Kwaliteitszorg (print en druk) 57.1 Kleur en kwaliteit: kleurbeoordeling en kleurvergelijking Drukvoorwaarden: gradatie en raster Kleurproeven Normalisatie. 58 Lezen van persschema s (offsetdrukken) en doel (inzetbaarheid van de pers) verwoorden 58.1 Verschillende cilinderopstellingen Verschillende inktwerken R/V systemen Bouw cilinder-transferten-doorvoersystemen De verlengde uitleg met drogingsunit IR/UV De laktoren: types Basisconfiguratie rotatiepers: belangrijkste componenten duiden Sturingen en hulpstukken aan de pers Prepress-press link. Nabewerken, veredelen en afwerken: de principes van nummeren en veredelen kennen en herkennen Nummeren en veredelingstechnieken 59 De principes van nummeren en veredelen kennen en de toepassingen duiden bij modellen 59.1 Nummeren Pregen: foliepregen en foliedrukken Rillen: mogelijkheden typo, offset en vouwmachine Insnijden en stansen Indruk-, perforeer- en snijtoepassingen Vernissen en lakken.

11 59.7 Inline en offline nabewerken en relatie met machineconcepten. Nabewerken, veredelen en afwerken: kennis bezitten over en inzicht hebben in afwerkingstechnieken Snijden 60 De soorten sneden toelichten en een snijschema maken 60.1 Doorsnijden, rondsnijden, tussensnede, repeteersnede Snijschema s Automatisering. (U) Vouwen 61 Het vouwproces toelichten en de vouwsoorten duiden bij drukwerkmodellen 61.1 Soorten vouwen:parallelle, kruisvouwen en combivouwen Principe van tassen, messen en trechtervouw (rotatie). Boekafwerking 62 Volgende eindproducten herkennen en enkele specifieke toepassingen opsommen 62.1 Garenloos gebonden boek Geniete brochure Genaaid gekartonneerd boek. Elektronisch publiceren (websitebouwen): kennis bezitten over en inzicht hebben in het productieproces en de werkomgeving voor het aanmaken van webpagina s Het productieproces 63 Het productieproces en de aandachtpunten chronologisch voorstellen en de begrippen toelichten 63.1 Productfilosofie, usability: scheiding structuur en opmaak; bouwen volgens webstandaarden; permanente, unieke URL s De conceptuele fase: idee; doelstellingen; doelgroep; mediakeuze; bepalen van de inhoud; kostprijs (audiovisueel materiaal, ); timing; plan De ontwerpfase: inhoudstafel (draaiboek, stroomschema, flowchart): waar welke media, schematische voorstelling van de interactiviteit en navigatiehulpmiddelen; bepalen van soft- en hardware; structuur van de pagina; bestandsformaten; vormgeving van de interface Productiefase: verzamelen, verwerken en produceren van het materiaal voor de website; bijsturen van het oorspronkelijk ontwerp; testen. Het internet en het world wide web

12 64 Verduidelijkt de werking van het internet en het world wide web 64.1 De structuur van het internet: schematische voorstelling van het netwerk; het protocol: TCP/IP; 64.2 Diensten zoals , FTP, nieuwsgroepen, P2P, 64.3 Eigenschappen van het www: hypertekst, platformonafhankelijkheid, grafisch, hypermedia, cliënt/server model, dynamisch, interactief, illustratie en beeldmateriaal op correcte wijze plaatsen ; de browser: zender/ontvanger model en een aantal veel voorkomende browsers kennen; 64.4 Het begrip homepagina. 65 Het doel, de oorsprong en de algemene kenmerken van XHTML toelichten 65.1 Definitie Doel: structuur en platformonafhankelijkheid Oorsprong: XML Kenmerken: ASCII-tekst en platformonafhankelijkheid; tags, attributen, lege elementen en tekst; hoofdlettergevoelig; relatie met W3C; commentaren in XHTML documenten. (U) 66 Het doel, de oorsprong en de algemene kenmerken van CSS toelichten 66.1 Definitie Doel: opmaak van webdocumenten Oorsprong: W3C Kenmerken: selector; declaratie: eigenschap en waarde; positie: inline stijlen, ingesloten, gekoppeld (de tag <link>) Commentaren in stijlbladen. (U) Structuur en opmaak van webdocumenten 67 Op verkennende wijze een aantal XHTML/CSS elementen toepassen met behulp van en teksteditor en een webeditor 67.1 De basisstructuur van een webpagina: html, head en body Kiezen en aangeven van het documenttype (DTD en soorten) Aanbrengen van de tags <html>, <head>, <title> en <body> Gebruik van kopteksten (<h>) en hun attributen Invoegen van teksten en alinea s en deze voorzien van tags en attributen: alinea s en uitlijning; regeleinden; markeringen via logische tags Nesten van tags Gebruik van speciale tekens (entiteitsnamen) Invoegen van afbeeldingen: mapstructuren; soorten afbeeldingen; opmaken van tekst en afbeeldingen;

13 afbeeldingen als opsommingsteken; (U) afbeeldingen linken Gebruik van class en id selectors: doel en toepassing Gebruik van tabellen: (U) structuur en opbouw; hoofddingen; cellen combineren; stijlen voor het opmaken en vormgeven van tabellen; gebruik van border margin en padding: doel en toepassing, stijlen voor border margin en padding Maken van koppelingen: tekstkoppelingen binnen een pagina en naar een andere pagina; afbeeldingen als koppeling; koppelingen met absoluut en relatief pad; FTP-site als koppeling adrs als koppeling bestanden aanbieden; weergave van de koppeling Opmaken van lijsten: soorten; lijsten binnen lijsten; lijsten opmaken met achtergrond en kaders; stijlen voor lijsten; afbeeldingen als achtergrond; descendant selectors Groeperen en positioneren van elementen: div; zwevende elementen; positie; hoogte en breedte; laagdiepte Opmaken van formulieren. (U) Testen van de website: valideren van de code via de officiële validator voor beschrijvingstaal en stijlen; de website op het internet plaatsen. (U)

14 versie PW/GRAF/DOC/08/23 TWEEDE LEERJAAR DERDE GRAAD GRAFISCHE COMMUNICATIE Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moelijkheidsgraad: 1: eenvoudige opdracht/leerinhouden; 2:complee opdracht/leerinhouden; 3: veel sturing in de opdracht/bij het aanreiken van de leerstof; 4: weinig sturing in de opdracht/bij het aanreiken van de leerstof; 5: veel begeleiding tijdens de realisatie/bij het verwerken van de leerstof; 6: weinig begeleiding tijdens de realisatie/bij het verwerken van de leerstof; 7: zelfstandig realiseren/opzoeken en verwerken van de leerstof voorbeeld: 135 Dit is een eenvoudige opdracht met veel sturing via de opgave en veel begeleiding door de leraar. GRAADPLANNING GRAFISCHE COMMUNICATIE Lj. Nr. Doelstelling/leerinhoud Vakdomeinen C,O, L DV DR EP Naam/omschrijving v.d. opdracht Kwaliteits- en veiligheidsbewust denken en handelen, de verworven taalvaardigheden uitbereiden en verbreden 1 De instructies in verband met veiligheid, gezondheid en milieu opvolgen en het belang ervan verwoorden 1.1 Werkplaatsreglement. 1.2 Veiligheidsrichtlijnen aan de apparatuur en bij het werken met producten. 1.3 Persoonlijke beschermingsmiddelen. 1.4 Werkhouding en ergonomie. 1.5 Afvalverwijdering. 2 Op een verzorgde en efficiënte manier omgaan met taal 2.1 Nederlands voor persoonlijke en studiedoeleinden: leesvaardigheid, luistervaardigheid, spreekvaardigheid en schrijfvaardigheid. 2.2 Engels en Frans voor studiedoeleinden: leesvaardigheid. 2.3 Informatie en communicatiemedia gebruiken zoals internet, gedrukte bronnen, 2.4 Een correcte vakterminologie hanteren. 2.5 Bespreken van modellen en duiden van gehanteerde technieken. 3 Individueel en in groep reflecteren en overleggen over de kwaliteit van de werkzaamheden en het product 3.1 Openstaan voor en deelnemen aan leergesprek, groepswerk, briefing en bespreking. 3.2 Resultaten presenteren, commentaar geven en aanwenden om het eigen werk en dat van anderen te verbeteren. 3.3 Openstaan voor en deelnemen aan evaluatiemomenten. 4 Begeleidingsformulieren opstellen en werkfiche 4.1 Een product aan een productieproces (druk en website) koppelen: begeleidingsformulier (weergave van het werkdoorloop). 4.2 De vereiste parameters voor een eenvoudige job (druk en website) opstellen: werkfiche.

15 Individueel en in team communicatievragen analyseren. Op basis van de analyse product en procesgerichte oplossingen aanreiken voor print, druk en elektronische publicaties (internet) De grafische industrie: inzicht hebben in de structuur, de globale processen en het producten gamma van de grafische industrie 5 De structuur van de grafische industrie overzichtelijk voorstellen en toelichten 5.1 Bedrijfstypes en tewerkstelling: één-/tweemansbedrijven en kleine KMO's; middelgrote en grote KMO's; grote grafische bedrijven. 5.2 Beroepsfederaties. 5.3 Belendende sectoren De grafische productieprocessen overzichtelijk voorstellen en toelichten Premedia werkdoorloop. 6.2 Gedrukte media: werkdoorloop voor de verschillende druktechnieken (ook digitaal drukken). 6.3 Elektronische media, werkdoorloop Het productgamma en het marktaandeel overzichtelijk voorstellen en toelichten Marktoverzicht. 8 Het doel en het belang van marketing toelichten aan de hand van een aantal gevalstudies Concept: individueel en in groep communicatievragen analyseren en een concept bepalen Afbakening van de contet 9 Toelichten van de technisch-technologische contet waarbinnen gewerkt wordt: zie conteten zoals beschreven onder in het leerplan 10 Herkennen, verzamelen en bespreken van producten: zie conteten zoals beschreven onder in het leerplan De communicatievraag individueel en in groep analyseren en het concept bepalen 11 Kennis nemen van de communicatievraag, gericht vragen stellen om onduidelijkheden uit te sluiten en oplossingen verkennen 12 Het soort product en productgamma bepalen (concept) in relatie met de vraag 13 Kort noteren wat moet gemaakt worden 14 Analyseren en verfijnen van de vraag op basis van ingewonnen informatie 14.1 De karakteristieken van de doelgroep/gebruiker(s) verwoorden De kenmerken van de productsoort verwoorden Bepalen van de output (print, (vellen)druk en/of internet). 15 Beschrijven van het concept via een syntheseverslag: producteigenschappen in relatie met doelgroep/gebruiker(s), productsoort en proces 16 Presenteren van het concept en dit bijsturen op basis van groepsbespreking 17 Formuleren van de uiteindelijke opdracht Ontwerp en lay-out: een concept vertalen naar een uitvoerbaar ontwerp in de contet van het print, druk en web Ontwerp en lay-out 18 Het ontwerpproces en het doel van de verschillende stadia toelichten 18.1 Ideeschets Conceptproef Presentatieontwerp.

16 19 Vormgevingsbeginselen kennen en toepassen bij het ontwerpen, lay-outen en evalueren van grafische producten 19.1 Formaat, verhoudingen, structuur en compositie Vormcontrasten Letterkenmerken, -keuze en menging: letterkenmerken (dik/dun en schreef) weergeven en benoemen; een aantal classificatiesystemen opsommen en één systeem kennen en kunnen gebruiken; basisregels voor goede letterkeuze en menging (beeldscherm en drukwerk) kennen en toepassen; de vormkenmerken van het letterbeeld in een breed historisch perspectief plaatsen; 19.4 Tekstbehandeling: kopijwaardering toepassen Beeld- en illustratiebehandeling: functie van beeldgebruik kennen en beelden kiezen: als rustpauze, als verduidelijking, als blikvanger, opwekken van reacties en emoties, ; beelduitsnit, plaatsing en uitlijning met andere elementen zoals tekst Kleurgebruik: esthetische en emotionele factoren; economische factoren; kleuromgevingen en -notatie: CMYK, steunkleuren, RGB- en geïndeeerde kleuren Toegevoegde waarde: gedrukte producten: substraatkeuze, nabewerkings- en veredelingsmogelijkheden, personaliseren, ; elektronische producten: lineaire, interactieve, dynamische en multimediale mogelijkheden; synergie Toepassingen: vertrekkend van het concept zowel manueel als digitaal een aantal uitvoerbare ontwerpen en layouts maken: logo s, drukwerktoepassingen en webpagina s; presenteren van eigen ontwerp, overleggen en bijsturen in relatie met het concept. Voorbereiden van de media: inzicht hebben in en kennis bezitten over het bewerken en maken van vectoriële en bitmapelementen voor print, drukwerk en webtoepassingen De werking van licht en kleur verklaren 20 Licht en kleur 20.1 Additieve kleuren en subtractieve kleuren: principe voorstellen en verklaren; kleurenmenging voorstellen; geijkte symbolen en juiste kleurnotatie gebruiken; enkele toepassingsgebieden formuleren De begrippen wit licht en normlicht: definitie en toepassingsgebied Reflectie, absorptie en transmissie schematisch voorstellen.

17 20.4 Begrippen proceskleuren, steunkleuren en beeldschermkleuren toelichten: kleurenclassificatiesysteem: Cie en Delta E; kleurenregister/kleurbereik en kleursamenstelling/-scheiding van zichtbare kleuren, RGB-kleuren, CMYK-kleuren; Pantone-, focoltone-kleuren; geïndeeerde kleuren Een schematische voorstelling van het elektromagnetisch en lichtspectrum toelichten: elektromagnetisch spectrum; lichtspectrum; 20.6 De begrippen tint, verzadiging en helderheid verklaren en duiden op een grafische voorstelling Hoge lichten, middentonen en schaduw duiden Kleuren meten: densitometrisch en spectraal meten en beide systemen vergelijken. Beoordelen, opmeten en scannen van originelen 21 Begrippen toepassen, verklaren en bepalen 21.1 Soort werk (lijnwerk, grijswaarden, kleur) Afmetingen Bitdiepte Kleurmodel Toonbereik en kleurbalans Formaten (opslag) CCD Ontrasteren/descreening. 22 Ppi, dpi en lpi verklaren, de resolutieregels kennen en deze toepassen 22.1 Meten, rekenen, omrekenen en afronden in metrische maten, piels en inch. 23 Op verkennende wijze scantechniek toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing Applicatie voor illustratie 24 Verwoorden van een aantal illustratietechnieken zoals: 24.1 werken met basisvormen tekengereedschappen; 24.2 tekenen en kleuren van tweedimensionale objecten; 24.3 tekenen en kleuren van driedimensionale objecten; (U) 24.4 transformeren van illustraties: patronen, verlopen, vormkenmerken, stijlen en effecten, overvloeien en transparantie, ; 24.5 gebruik van maskers en lagen; 24.6 converteren van beelden (kleurenmodi); 24.7 toepassingen met tekst. 25 Op verkennende wijze een aantal illustratietechnieken toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing Applicatie voor beeldbewerking 26 De begrippen histogram, tooncurve, kleur-/tooncorrectie (lineair en niet-lineair) toelichten 27 Verwoorden een aantal beeldtechnieken zoals: 27.1 bepalen van de resolutie; 27.2 aanpassen van de toonweergave;

18 27.3 corrigeren van kleuren en tonen: lineair en niet-lineair; 27.4 transformeren van beelden: kadreren, vrijstellen, retoucheren, verlopen, overvloeien en transparantie, ; 27.5 gebruik van paden; 27.6 gebruik van maskers en lagen; 27.7 gebruik van kanalen; 27.8 converteren van beelden (kleurenmodi); 27.9 patronen maken; (U) toepassingen met tekst; automatiseren van handelingen; beheer van een digitale beeldbank. 28 Op verkennende wijze een aantal beeldtechnieken toepassen voor print, drukwerk en webtoepassing. Output 29 Proeven beoordelen 29.1 Softproof Samengestelde en kleurgescheiden proef. 30 Frequente bestandsformaten voor verdere bewerking in de applicatie en voor import in andere applicaties kennen en eigenschappen vergelijken 30.1 Formaten en eigenschappen Compressie. Document- en paginaopmaak voor print en druk: werken met het werkstation en OS Werken met de menustructuur van het besturingssysteem, aanwezige randapparatuur 31 in het netwerk oproepen en de afspraken in verband met standaardinstellingen en bestandsbeheer naleven 31.1 De basisarchitectuur van het besturingssysteem schetsen en toelichten De poorten, hun eigenschappen en hun functie overzichtelijk voorstellen De netwerkstructuur in de afdeling grafisch voorstellen en toelichten Bestanden beheren: op het werkstation; in het netwerk Prepress en webapplicaties activeren en functie toelichten Eterne opslagmedia gebruiken Standaardinstellingen en voorkeuren toelichten en instellen: de noodzaak van kleurbeheer aantonen en de principes van kleurenmanagement toelichten; de juiste kleuromgeving en -profielen instellen De meest voorkomende fontformaten en hun toepassingsgebied kennen en fonts beheren. Document- en paginaopmaak voor print en druk: inzicht hebben in en kennis bezitten over het maken van document- en paginastructuren en het opmaken van documenten voor print en drukwerk Werk- en kopijvoorbereiding 32 Controleren van geleverde bestanden op formaat en grootte 33 Een zetinstructieformulier lezen 34 De typografische normen voor fijne teksttypografie kennen en documenten op fouten controleren

19 Meten, rekenen, omrekenen en afronden in metrische maten, picamaten, het 35 eenhedensysteem (EM) en inch Opmaakmethodiek 36 De methodiek bij het vertalen van de lay-out naar een sjabloondocument chronologisch voorstellen en toelichten 36.1 Maken van de document- en paginastructuren: documentinstellingen; stramienpagina's en -elementen hulplijnen, tekst-, beeld- en illustratiecontainers Maken,bijsturen en testen van alineastijlen per tekstgroep zoals: lettersoort; corps, regelafstand en zetbreedte; regelvallen; alineabehandeling; register; etra wit; nummering; insprongen en tabulaties; lijnen en kaders; plaatsing en uitlijning met andere elementen zoals beelden en illustraties; kleurdefinities in relatie met de drukgangen: proceskleuren, steunkleuren en tinten Het document bewaren als sjabloondocument. 37 De methodiek bij het maken van een definitief opmaakbestand vertrekkend van een sjabloondocument chronologisch voorstellen en toelichten 37.1 Opmaakmethodiek voor het tekstgedeelte: tekstinvoer; spellingscontrole; plaatsen en opmaken Tekstgedeelte opmaken volgens de typografische conventies en deze conventies kennen: tekstconversie; variabele woordspatie en vast wit; wit aan de leestekens; aan- en afspatiëren; afbreken (taalkundige en typografische splitsingsregels, splitsen in logische zinsdelen); initialen; tabellen Importeren en plaatsen van beelden en illustraties Toewijzen van kleur De proefdruk: lay-outproef, samengestelde en kleurgescheiden proef Preflighten en bewaren voor verdere verwerking: formaten en compressie; pakket maken Maken van een pdf-bestand: via de applicatie;

20 via Postscript (U) Certificeren en corrigeren van een pdf-bestand. Applicatie voor paginaopmaak en pdf 38 Op verkennende wijze enkelvoudig drukwerk en recto verso pagina s voor print en vellendruk opmaken en aanleveren voor verdere verwerking via de impositie Impositie en belichten van de drukvorm: de lay-out van de impositie voor print en recto verso vellendruk bepalen; kennis bezitten over en inzicht hebben in het maken van de impositie voor print en drukwerktoepassingen en in het RIP-proces en de belichting Impositie De lay-out van de impositie voor verschillend recto verso meerkleurenwerk bepalen 39 (manueel tekenen) 40 De lay-out van de impositie softwarematig bepalen aan de hand van elektronische indelingsvellen (U) 41 De functie van de gebruikte hulptekens en normen kennen en de positie controleren 41.1 Gesneden formaat, ongesneden formaat, druklijn, snijlijn, paskruis, vouwteken, rilteken, voor- en zijaanlegteken Controlestrips. 42 De relatie leggen tussen de impositie en het soort werk 42.1 Recto verso, stolpvorm, keervorm, draaivorm Steunkleur, quadri. Het RIP-proces en de belichting 43 Frequentie, amplitude en modulatie schematisch voorstellen en relatie leggen met rastertechnologie. 44 De eport naar het RIP-proces toelichten 44.1 De instellingen voor kleurscheiding, rasterlineatuur, rastersoort, rastervorm en rasterhoeken toelichten Een geript bestand beoordelen in digitale voorvertoning: kleurscheidingen, rasterlineatuur, rastervorm en rasterstand. 45 De verschillende CtP belichtingsarchitecturen vergelijken: 45.1 Vlakbedbelichter Interne belichter Eterne belichter Proces- en procesloze plaatbelichting. 46 De bouw, de soorten, de eigenschappen en het toepassingsgebied van offsetplaten toelichten 46.1 Algemene bouw Soorten,eigenschappen en toepassing. Druktechnologie en print: de principes van de basisdruktechnieken kennen en herkennen en deze in een breed historisch perspectief kunnen plaatsen Druktechnologieën met drukvorm 47 De beeldoverdracht schematisch voorstellen en toelichten: 47.1 Principes van beeldoverdracht, kenmerken van de afdruk en historiek: diepdruk; hoogdruk en fleo; vlakdruk (offset): traditioneel en waterloos zeefdruk.

21 47.2 Principes van doorvoersystemen: vellendruk; rotatiedruk; toelichten van schema s van verschillende persarchitecturen en hun toepassing Toepassingsgebieden: de gehanteerde druktechniek duiden bij verschillende drukwerken; Druktechnologieën zonder drukvorm een aantal parameters kennen die bepalend zijn bij het kiezen van een druktechniek. 48 De beeldoverdracht schematisch voorstellen en toelichten 48.1 Principes van beeldoverdracht, kenmerken van de afdruk en historiek: elektrofotografie: vloeibare toner en poeder; inkjet: continuous en drop on demand inkjet Principes van doorvoersystemen: vellendruk; rotatiedruk; toelichten van schema s van verschillende persarchitecturen en hun toepassing Toepassingsgebieden: de gehanteerde druktechniek duiden bij verschillende drukwerken; een aantal parameters kennen die bepalend zijn bij het kiezen van een druktechniek. Druktechnologie en print: kennis bezitten over en inzicht hebben in de samenstelling, kenmerken en toepassingsgebieden voor verschillende drukmaterialen (substraten, inkten en vernissen) Substraten 49 Het ontstaan van papier in een breed historisch perspectief plaatsen Het productieproces van papier aan de hand van een schema toelichten, de 50 papierafwerking en de papierstructuur duiden en herkennen, een aantal papiereigenschappen proefondervindelijk vaststellen en papier kiezen in functie van een drukopdracht 50.1 Papierproductie, -afwerking en -structuur: de papierproductie toelichten aan de hand van een schema van de papiermachine; coating (papierafwerking): doel, methodes en soorten; structuur: houtvrij, houthoudend, gerecycleerd Papiereigenschappen: papier, board en karton: indeling in gramgewicht voorstellen en gramgewicht kunnen bepalen; looprichting kunnen bepalen in relatie met gedrukt product; dikte kunnen bepalen; formaten afleiden in relatie met te drukken product (reeksen, planoformaat, drukformaat en afgewerkt formaat); papier kiezen in relatie met een drukopdracht, nodige hoeveelheid berekenen en bestellen. 51 Het gebruik en de kenmerken van andere substraten dan papier toelichten (U) Inkten en vernissen

22 52 De eigenschappen van inkt in relatie brengen met de druktechniek en de samenstelling toelichten 52.1 Inkteigenschappen: inktjet; diepdruk, fleo; offset; elektrofotografie (toner); UV inkten; speciale inkten. (U) 52.2 Samenstelling: kleurstoffen: verfstoffen (oplosbaar) en pigmenten (dispersie); bindmiddelen: natuurlijke en synthetische harsen; additieven: tegengaan van velvorming, kleefmiddelen, droogstoffen, transportmiddelen: verdunners, solventen, transportvloeistof voor vloeibare toners, transportdeeltjes voor toners in poedervorm. 53 De soorten vernissen en hun eigenschappen kennen, het droogproces verwoorden en enkele toepassingen formuleren 53.1 Soorten, eigenschappen en droogproces: op oliebasis; op waterbasis: dispersievernissen Bespreken van toepassingen. 54 Een aantal inkteigenschappen proefondervindelijk vaststellen en toelichten Inktfijnheid (malingsgraad), lichtechtheid, dekkracht, tack en inktsplitsing, viscositeit, 54.1 thiotropie, vochtopname, kras- en wrijfvastheid, hechting en bestendigheid, inktaanname en volgorde, Druktechnologie en print: kennis bezitten over en inzicht hebben in proces, technologie en kwaliteit van printproductie en recto verso meerkleuren offsetvellendruk en een aantal handelingen uitvoeren aan de machines bij het printen en drukken van recto verso pagina s 55 De offsettechniek 55.1 In- en uitschakelen van de pers: procedure, bedieningspanelen en veiligheidsvoorzieningen Instellen van het papiertransport: soorten inlegapparaten en toepassing; mogelijkheden bij aanleggen; overname-, doorvoer- en uitvoersystemen; de drukspanning Afstellen van de inktbak en instellen van de inktzones: voorbereiden van de inkt (mengen in juiste hoeveelheid); kleurvolgorde Voorbereiden van het vochtwerk: eigenschappen, samenstelling en functie van het vochtwater; inkt-waterbalans; de p H-waarde, alcoholgehalte en hardheid controleren (meten); soorten vochtwerk: contact- en contactloos Aanbrengen van de offsetplaten: principes van manuele, halfautomatische en automatische plaatopspanning Controleren en aanbrengen van het rubberdoek:

23 soorten, samenstelling en gebruik; doel van de ondervulling; eigenschappen en relatie met toepassing Een proefdruk maken, deze beoordelen en de pers bijstellen: visueel beoordelen van stand en register, drukkleur, ontbrekende elementen, papierkwaliteit, 55.8 De kwaliteit van een oplage beoordelen en een aantal drukproblemen herkennen: kleurmeting, volvlakdensiteit, rasterdensiteit, rasterpunttoename; 55.9 Een aantal drukproblemen herkennen: slechte droging, afstoten, overzetten, emulgeren; problemen bij nat in nat druk; statische elektriciteit; dichtlopen, plukken, kleven, oidatie; registermoeilijkheden, machinefactoren, papieroorzaken, rubber-papier-inkt, afwikkeling (slippen, vegen, doubleren) Reinigen van de pers: procedure en producten Onderhouden van de pers: soorten onderhoud en producten; onderhoudsschema maken. 56 Printtoepassingen 56.1 Een beperkte recto verso meerkleuren printproductie realiseren. 57 Kwaliteitszorg (print en druk) 57.1 Kleur en kwaliteit: kleurbeoordeling en kleurvergelijking Drukvoorwaarden: gradatie en raster Kleurproeven Normalisatie. 58 Lezen van persschema s (offsetdrukken) en doel (inzetbaarheid van de pers) verwoorden 58.1 Verschillende cilinderopstellingen Verschillende inktwerken R/V systemen Bouw cilinder-transferten-doorvoersystemen De verlengde uitleg met drogingsunit IR/UV De laktoren: types Basisconfiguratie rotatiepers: belangrijkste componenten duiden Sturingen en hulpstukken aan de pers Prepress-press link. Nabewerken, veredelen en afwerken: de principes van nummeren en veredelen kennen en herkennen Nummeren en veredelingstechnieken 59 De principes van nummeren en veredelen kennen en de toepassingen duiden bij modellen 59.1 Nummeren Pregen: foliepregen en foliedrukken Rillen: mogelijkheden typo, offset en vouwmachine Insnijden en stansen Indruk-, perforeer- en snijtoepassingen Vernissen en lakken.

24 59.7 Inline en offline nabewerken en relatie met machineconcepten. Nabewerken, veredelen en afwerken: kennis bezitten over en inzicht hebben in afwerkingstechnieken Snijden 60 De soorten sneden toelichten en een snijschema maken 60.1 Doorsnijden, rondsnijden, tussensnede, repeteersnede Snijschema s Automatisering. (U) Vouwen Het vouwproces toelichten en de vouwsoorten duiden bij drukwerkmodellen Soorten vouwen:parallelle, kruisvouwen en combivouwen Principe van tassen, messen en trechtervouw (rotatie). Boekafwerking 62 Volgende eindproducten herkennen en enkele specifieke toepassingen opsommen 62.1 Garenloos gebonden boek Geniete brochure Genaaid gekartonneerd boek. Elektronisch publiceren (websitebouwen): kennis bezitten over en inzicht hebben in het productieproces en de werkomgeving voor het aanmaken van webpagina s Het productieproces 63 Het productieproces en de aandachtpunten chronologisch voorstellen en de begrippen toelichten 63.1 Productfilosofie, usability: scheiding structuur en opmaak; bouwen volgens webstandaarden; permanente, unieke URL s De conceptuele fase: idee; doelstellingen; doelgroep; mediakeuze; bepalen van de inhoud; kostprijs (audiovisueel materiaal, ); timing; plan De ontwerpfase: inhoudstafel (draaiboek, stroomschema, flowchart): waar welke media, schematische voorstelling van de interactiviteit en navigatiehulpmiddelen; bepalen van soft- en hardware; structuur van de pagina; bestandsformaten; vormgeving van de interface Productiefase: verzamelen, verwerken en produceren van het materiaal voor de website; bijsturen van het oorspronkelijk ontwerp; testen. Het internet en het world wide web

Vakdomeinen. DTP Imp & Dv 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Vakdomeinen. DTP Imp & Dv 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 versie 080620 PW/GRAF/DOC/08/25 EERSTE LEERJAAR DERDE GRAAD DRUKVOORBEREIDING Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moeilijkheidsgraad: 1: eenvoudige opdracht; 2:complee opdracht; 3: veel sturing

Nadere informatie

Vakdomeinen C,O, L DV DR EP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Vakdomeinen C,O, L DV DR EP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 versie 080203 PW/GRAF/DOC/08/05 EERSTE LEERJAAR TWEEDE GRAAD GRAFISCHE COMMUNICATIE Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moeilijkheidsgraad: 1: eenvoudig; 2:comple; 3: veel sturing (in de opdracht);

Nadere informatie

GRAFISCHE COMMUNICATIE

GRAFISCHE COMMUNICATIE GRAFISCHE COMMUNICATIE DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS september 2008 VVKSO BRUSSEL GRAFISCHE COMMUNICATIE DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL (vervangt D/2002/0279/014

Nadere informatie

L-o & Ontw Beeldbew Webdesign 2D-a en int Video audio Paginaopm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

L-o & Ontw Beeldbew Webdesign 2D-a en int Video audio Paginaopm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 versie 080608 PW/GRAF/DOC/08/24 EERSTE LEERJAAR DERDE GRAAD MULTIMEDIA Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moeilijkheidsgraad: 1: eenvoudige opdracht; 2:complee opdracht; 3: veel sturing in

Nadere informatie

PRINTMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/025

PRINTMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/025 PRINTMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS september 2008 VVKSO BRUSSEL PRINTMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL (vervangt D/2003/0279/013 met ingang van 1 september

Nadere informatie

DRUKKEN EN AFWERKEN DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/026

DRUKKEN EN AFWERKEN DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/026 DRUKKEN EN AFWERKEN DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS september 2008 VVKSO BRUSSEL DRUKKEN EN AFWERKEN DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL (vervangt D/2002/0279/011 met

Nadere informatie

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1 Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1 Beste GV2R-studenten Voor je ligt het eerste deel van het werkboek grafische theorie. Totaal krijg je 2 van deze werkboekjes, namelijk bij project

Nadere informatie

Imp & Dv Offsetdr Nabew Afwerken

Imp & Dv Offsetdr Nabew Afwerken versie 080620 PW/GRAF/DOC/08/26 EERSTE LEERJAAR DERDE GRAAD DRUKKEN AN AFWERKEN Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moeilijkheidsgraad: 1: eenvoudige opdracht; 2:complee opdracht; 3: veel sturing

Nadere informatie

Naam/omschrijving/datum/... v.d. opdracht/les/ Vakdomeinen. O en L DV DR WEB 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Naam/omschrijving/datum/... v.d. opdracht/les/ Vakdomeinen. O en L DV DR WEB 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 versie 080203 PW/GRAF/DOC/08/04 EERSTE LEERJAAR TWEEDE GRAAD GRAFISCHE MEDIA Mogelijke inschaling van de opdrachten Volgens moeilijkheidsgraad: 1: eenvoudig; 2:comple; 3: veel sturing (in de opdracht);

Nadere informatie

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 2

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 2 Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 2 Beste GV2R-leerlingen Voor je ligt het eerste deel van het werkboek grafische theorie. Totaal krijg je 2 van deze werkboekjes, namelijk bij project

Nadere informatie

LESSENTABELLEN 2014-2015. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be

LESSENTABELLEN 2014-2015. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be LESSENTABELLEN 2014-2015 INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be J.B. GUINARDSTRAAT 23, 9000 GENT Tel. 09 223 04 68 - Fax 09 269 00 88 www.viso.be

Nadere informatie

Technische gids. voor datacommunicatie. met de klant

Technische gids. voor datacommunicatie. met de klant Technische gids voor datacommunicatie met de klant CONTINUGA nv -- STIJN STREUVELSLAAN 73 -- B-8501 HEULE Tel. 056 36 32 11 -- Fax 056 35 60 96 -- E-mail: sales@continuga.be -- www.continuga.be 09/2014

Nadere informatie

VANDERPERK GROEP Postadres: Bezoekadres:

VANDERPERK GROEP Postadres: Bezoekadres: Aanleverinstructies VANDERPERK GROEP 0184 688 377 info@vanderperk.nl www.vanderperk.nl Postadres: Postbus 25, 2964 ZG Groot-Ammers Bezoekadres: Van Leeuwenhoekweg 3, 2964 LJ Groot-Ammers Handleiding aanleveren

Nadere informatie

Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash

Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash Websites maken met HTML, CSS en Dreamweaver en zonder JAVA, of JAVA-script of Flash INHOUDSOPGAVE Inleiding DEEL I: THEORIE Hoofdstuk 1: Richtlijnen Webstandaarden Voordelen Hoofdstuk 2: HTML De geschiedenis

Nadere informatie

Toetsmatrijs Web Markup

Toetsmatrijs Web Markup Toetsmatrijs Web Markup Deze toetsmatrijs verstrekt de leerdoelen en toetscriteria voor het vak Web Markup competentienummers of C 1.1 Een eenvoudige webpagina bouwen, testen en publiceren op het web HTML,

Nadere informatie

Geachte klant. Eén partner voor alle drukwerk!

Geachte klant. Eén partner voor alle drukwerk! Geachte klant Het aanleveren van teksten en beelden op digitale dragers is vandaag een standaardhandeling geworden voor de meeste bedrijven. Nochtans komt het regelmatig voor dat er door kleine onachtzaamheden

Nadere informatie

GESTANDAARDISEERDE EN GEPROGRAMMEERDE DRUKTECHNIEKEN

GESTANDAARDISEERDE EN GEPROGRAMMEERDE DRUKTECHNIEKEN GESTANDAARDISEERDE EN GEPROGRAMMEERDE DRUKTECHNIEKEN (OFFSETDRUKKER VELLENPERS, AFWERKER SNIJDER EN VOUWER, DRUKAFWERKER) SECUNDAIR NA SECUNDAIR LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS september 2010 VVKSO BRUSSEL

Nadere informatie

De Budelse digitaal. digitaal_aanleveren2016_db 3 februari 2016, 15:47

De Budelse digitaal. digitaal_aanleveren2016_db 3 februari 2016, 15:47 De Budelse digitaal In deze handleiding vindt u informatie betreffende het aanleveren van digitale bestanden. Door CTP enerzijds en digitaal drukken anderzijds beschikt De Budelse over een volledig digitale

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2003

Examenopgaven VMBO-BB 2003 Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 maandag 19 mei 13.30-15.00 uur GRAFISCHE TECHNIEK CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 42 vragen.

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO 2004

Examenopgaven VMBO 2004 Examenopgaven VMBO 2004 tijdvak 1 maandag 24 mei 13:30-15:00 uur GRAFISCHE TECHNIEK CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 41 vragen.

Nadere informatie

ACV HUISSTIJL HANDLEIDING

ACV HUISSTIJL HANDLEIDING ACV HUISSTIJL HANDLEIDING MAART 2015 INLEIDING In deze handleiding vind je alle informatie over de huisstijl van het ACV en het correcte gebruik van ons logo. Je vindt er richtlijnen voor een eenvormige,

Nadere informatie

DEEL 1. Voorwoord Over dit boek en de auteurs...ix

DEEL 1. Voorwoord Over dit boek en de auteurs...ix Voorwoord Over dit boek en de auteurs...............................ix DEEL 1 Basisvaardigheden. Situering van Photoshop binnen de grafische sector..............5 Het werkgebied..........................................7

Nadere informatie

Aanleveringspecificaties DTP-files

Aanleveringspecificaties DTP-files Aanleveringspecificaties DTP-files Geachte klant Het aanleveren van teksten en beelden op digitale dragers is vandaag een standaardhandeling geworden voor de meeste bedrijven. Nochtans komt het regelmatig

Nadere informatie

LESSENTABELLEN 2015-2016. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be

LESSENTABELLEN 2015-2016. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be LESSENTABELLEN 2015-2016 INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be J.B. GUINARDSTRAAT 23, 9000 GENT Tel. 09 223 04 68 - Fax 09 269 00 88 www.viso.be

Nadere informatie

MULTIMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/024

MULTIMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. september 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/024 MULTIMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS september 2008 VVKSO BRUSSEL MULTIMEDIA DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL (vervangt D/1998/0279/038 met ingang van 1 september

Nadere informatie

Aanleverspecificaties

Aanleverspecificaties Aanleveren voor pag. 1 Aanleverspecificaties De beste manier om een bestand aan te leveren is een drukgereed bestand in pdf-vorm. Bestanden kunt o.a. u aanleveren via We Transfer. ALGEMEEN Voeg altijd

Nadere informatie

Nederlandse versie MAC OS X (10.5)

Nederlandse versie MAC OS X (10.5) KLEURBEHEER IN ADOBE INDESIGN CS3 Nederlandse versie MAC OS X (10.5) Laatste aanpassing: 28 juli 2008, 16:38 - marc-en-ciel 2008 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars

Nadere informatie

LESSENTABELLEN 2013-2014. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be

LESSENTABELLEN 2013-2014. INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be LESSENTABELLEN 2013-2014 INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be J.B. GUINARDSTRAAT 23, 9000 GENT Tel. 09 223 04 68 - Fax 09 269 00 88 www.viso.be

Nadere informatie

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen uitwerkbijlagen en digitale bestanden.

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Examen VMBO-BB 2013 gedurende 860 minuten grafimedia CSPE BB Bij dit examen horen uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 15 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 101 punten te

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS Modulaire opleiding Zeefdrukker BO GR 206 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 21 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie opleiding - beroep...

Nadere informatie

Adviesnamiddag Added Value

Adviesnamiddag Added Value Adviesnamiddag Added Value Plantin 14-03-07 Heidelberg Prinect rastertechnologie Jean-Pierre Berth Print Media Academy Brussels Doel van het grafische beeld-reproductieproces Origineel weergeven door verzameling

Nadere informatie

Grafische Instructie. Drukklaar aanleveren. snijtekens afloop milimeter Photohop InDesign printer drukwerk Pantone raster cmyk

Grafische Instructie. Drukklaar aanleveren. snijtekens afloop milimeter Photohop InDesign printer drukwerk Pantone raster cmyk Drukwerk Drukraster snijtekens afloop milimeter Photohop InDesign printer drukwerk Pantone raster cmyk PDF afdrukken pre-flight koppelingen dtp kleuren Druk klaar aanleveren Druk klaar aanleveren betekend

Nadere informatie

- ILW-opleidingsprogramma assistent-flexodrukker, FETRA, 2007 - COBRA-fiche drukker, VDAB

- ILW-opleidingsprogramma assistent-flexodrukker, FETRA, 2007 - COBRA-fiche drukker, VDAB DBSO-opleidingskaarten 17 juni 2008 Assistent-flexodrukker Kerntaken De assistent-flexodrukker werkt onder toezicht van de ervaren drukker die hij aan de drukpers bijstaat. De verantwoordelijkheid is beperkt

Nadere informatie

Handleiding aanleveren PDF bestanden

Handleiding aanleveren PDF bestanden 1 Voor het aanleveren van PDF s is het belangrijk de volgende punten in acht te nemen: 1. Beelden: - Alleen maar grafische beeldformaten gebruiken. - Wij adviseren beelden van 350 dpi of hoger (hoe hoger

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS Modulaire opleiding Flexodrukker BO GR 204 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 11 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie opleiding - beroep...

Nadere informatie

Aanleveren losse bestanden

Aanleveren losse bestanden Aanleveren losse bestanden Levert u kopij en losse afbeeldingen aan? Wanneer u tekstbestanden maakt en hiervan de lay-out door ons laat verzorgen, kunt u om zo efficiënt mogelijk te werken met enkele zaken

Nadere informatie

EERSTE LEERJAAR TWEEDE GRAAD DRUKKEN EN VOORBEREIDEN. Vakdomeinen Naam/omschrijving v.d. opdracht

EERSTE LEERJAAR TWEEDE GRAAD DRUKKEN EN VOORBEREIDEN. Vakdomeinen Naam/omschrijving v.d. opdracht EERSTE LEERJAAR TWEEDE GRAAD DRUKKEN EN VOORBEREIDEN GRAADPLANNING DRUKKEN EN VOORBEREIDEN Lj. Nr. Moelijkheidsgraad: 1: eenvoudig; 2:comple; 3: veel sturing (in de opdracht); 4: weinig sturing (in de

Nadere informatie

Project nr. 1 Uitnodiging Kerstmarkt Don Bosco Technisch Instituut Gent. Ter info: 4 BDR. Extra info (Marc Goddefroy)

Project nr. 1 Uitnodiging Kerstmarkt Don Bosco Technisch Instituut Gent. Ter info: 4 BDR. Extra info (Marc Goddefroy) Ter info: Je zal merken dat ik in dit PDF-bestand overal mijn e-mailadres geplaatst heb. Het originele document is gemaakt op pc met Indesign. Indien je dit document wil gebruiken, stuur me dan een mail

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS Modulaire opleiding Diepdrukker BO GR 205 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 11 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie opleiding - beroep...

Nadere informatie

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen digitale bestanden.

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen digitale bestanden. Examen VMBO-BB 2010 gedurende 860 minuten grafimedia CSPE BB Bij dit examen horen digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 7 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer

Nadere informatie

Een boek opmaken in Word

Een boek opmaken in Word Een boek opmaken in Word Wilt u een boek opmaken in Word, dan geven wij u graag de onderstaande uitleg. Vaststellen lay out en witmarges Bij Probook Media kunt u boeken uitgeven in verschillenden formaten

Nadere informatie

voor drukwerk In InDesign zijn foto s geplaatst (cmd+d) en niet gecopyeerd en geplakt

voor drukwerk In InDesign zijn foto s geplaatst (cmd+d) en niet gecopyeerd en geplakt Aftekenlijst Om je ontwerpen ook zo uit de printer of drukpers te krijgen zoals jij bedacht hebt, is het belangrijk dat het technisch in orde is. Belangrijk daarbij is vooral CMYK, 300 dpi en 3 mm afloop.

Nadere informatie

Spot reliëflak en folie-afwerking (goud, zilver)

Spot reliëflak en folie-afwerking (goud, zilver) Datasheet Speciale afwerkingen van verpakkingen Spot reliëflak en folie-afwerking (goud, zilver) OPMAKEN VAN BESTAND VOOR DRUKWERK h Afwerking als een voltoonkleur met de beschrijving scodix opslaan h

Nadere informatie

0.1 Modules 8 0.2 Catalogus 9 0.3 RAW & DNG 10 0.4 Interface 11 Naamplaatje Instellen Achtergrondkleur instellen Onderdelen

0.1 Modules 8 0.2 Catalogus 9 0.3 RAW & DNG 10 0.4 Interface 11 Naamplaatje Instellen Achtergrondkleur instellen Onderdelen INHOUDSTAFEL INLEIDING 0.1 Modules 8 0.2 Catalogus 9 0.3 RAW & DNG 10 0.4 Interface 11 Naamplaatje Instellen Achtergrondkleur instellen Onderdelen BIBLIOTHEEK MODULE 1.1 Beginnen met een catalogus 13 1.2

Nadere informatie

PDF-WORKFLOW. Hogeschool Gent 2e kan grafische en reclame vormgeving Departement KASK academiejaar 2002-2003

PDF-WORKFLOW. Hogeschool Gent 2e kan grafische en reclame vormgeving Departement KASK academiejaar 2002-2003 PDF-WORKFLOW Hogeschool Gent 2e kan grafische en reclame vormgeving Departement KASK academiejaar 2002-2003 1.0 Wat is PDF? Portable Document Format Is het standaard formaat voor het uitwisselen van belangrijke

Nadere informatie

Eindformaat = 210x150mm

Eindformaat = 210x150mm Hoe aanleveren? Voorbereiding bij opmaak Bij de opmaak van een layout zijn heel wat punten waar rekening dient mee worden gehouden. In deze pdf kunt u een aantal zaken vinden die van hoofdzaak zijn bij

Nadere informatie

CURSUS DIGITAAL ATELIER Photoshop/ Illustrator/ Indesign

CURSUS DIGITAAL ATELIER Photoshop/ Illustrator/ Indesign CURSUS DIGITAAL ATELIER Photoshop/ Illustrator/ Indesign EEN DOCUMENT DRUKKLAAR MAKEN A. Waar moet ik absoluut op letten? B. Hoe doe ik dit? 3. Een preflight pakket maken in Indesign 4. Drukklare PDF maken

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRE-PRESS

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRE-PRESS STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRE-PRESS Modulaire opleiding DTP-Operator BO GR 105 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 4 1.1 Korte beschrijving... 4 1.1.1 Relatie opleiding

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: PRESS Modulaire opleiding Offsetdrukker vellenpers BO GR 202 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 25 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap vrijdag 5 mei 2006 1 Deel 1 Opleiding...

Nadere informatie

Aanlevering digitale bestanden

Aanlevering digitale bestanden Aanlevering digitale bestanden 5/2018 Aanleveren van digitale bestanden Het doel van deze richtlijnen is om u als klant te begeleiden om je drukwerk tot een prachtig eindresultaat te brengen. Hiervoor

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING Modulaire opleiding Machinaal Boekbinder BO GR 302 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 15 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie opleiding

Nadere informatie

LESSENTABELLEN HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel Fax

LESSENTABELLEN HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel Fax LESSENTABELLEN 2018-2019 HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be EERSTE GRAAD Grafische communicatie en media leerjaar 1 leerjaar

Nadere informatie

Frontend ontwikkeling

Frontend ontwikkeling Frontend ontwikkeling Mark Jansen Edwin Vlieg PHPFreakz ledendag 10 november 2007 Frontend ontwikkeling De interface is je product richting de eindgebruiker Goede PHP code met een slechte interface geeft

Nadere informatie

Digitaal? Maar veilig!

Digitaal? Maar veilig! Geachte relatie, Hiermede ontvangt u de technische richtlijnen voor de aanlevering van digitale bestanden ten behoeve van offsetbedrukkingen. Wanneer u zich confirmeert aan deze richtlijnen dan kan het

Nadere informatie

Aanleveren digitaal grafisch materiaal

Aanleveren digitaal grafisch materiaal 17-05-201 - R ev2.0 1 Ondersteunde platformen Onze voorkeur gaat uit naar Mac OSX, zoals alle grafische bedrijven maar Windows wordt ook ondersteund. 2 Richtlijnen bij het maken van uw lay-out Ons voorkeur

Nadere informatie

AANLEVEREN DIGITAAL MATERIAAL

AANLEVEREN DIGITAAL MATERIAAL AANLEVEREN DIGITAAL MATERIAAL versie 22 januari 2007 (INTERNATIONALE STANDAARDNORM) Meiboomlaan 33 B-8800 Roeselare Tel. +32 (0)51 26 61 11 Fax +32 (0)51 26 65 66 www.roulartaprinting.be info@roulartaprinting.be

Nadere informatie

O r a n j e s t r a a t 2 5 A l m e l o 0 5 4 6-8 3 8 6 0 0 w w w. p r i n t g o e d k o p e r. n l w w w. m u l t i k a n t o o r.

O r a n j e s t r a a t 2 5 A l m e l o 0 5 4 6-8 3 8 6 0 0 w w w. p r i n t g o e d k o p e r. n l w w w. m u l t i k a n t o o r. MultiKantoor & Printgoedkoper hebben een nieuwe, voor u interessante, dienst toegevoegd aan haar reeds uitgebreide dienstenpakket; het DIGITAAL DRUKWERK voor zowel consumenten als de zakelijke markt. En

Nadere informatie

GRAFISCH VORMGEVER - AVONDOPLEIDING

GRAFISCH VORMGEVER - AVONDOPLEIDING #GRAFISCH-AUDIOVISUEEL BESPAAR MET DE KMO-PORTEFEUILLE GRAFISCH VORMGEVER - AVONDOPLEIDING OMSCHRIJVING Introductie Het opleidingstraject "Grafisch Vormgever" is opgebouwd uit twee niveaus: Desktop Publisher

Nadere informatie

Aanleverspecificaties checklist

Aanleverspecificaties checklist Gebruik deze checklist om de meest voorkomende fouten te voorkomen. Aanleverspecificaties checklist Gebruik deze checklist om de meest voorkomende fouten te voorkomen. Documenten worden in de verkeerde

Nadere informatie

Bruikbaar illustratiemateriaal: een handleiding voor auteurs

Bruikbaar illustratiemateriaal: een handleiding voor auteurs Bruikbaar illustratiemateriaal: een handleiding voor auteurs Tekst en illustraties worden bij de uitgeverij apart verwerkt en geproduceerd. Om de kwaliteit van illustraties in boeken, tijdschriften en

Nadere informatie

Aanleverspecificaties

Aanleverspecificaties Aanleverspecificaties Woord vooraf Om de verwerking van de door u aangeleverde digitale bestanden, bestemd voor deze disciplines, zo probleemloos mogelijk te laten verlopen, is het van belang dat u weet

Nadere informatie

Aanleveren losse bestanden

Aanleveren losse bestanden Aanleverspecificaties Aanleveren losse bestanden Wil je kopij en losse afbeeldingen aanleveren? Dan vind je hieronder wat handige tips in het geval je tekstbestanden maakt en de lay-out door ons laat verzorgen.

Nadere informatie

Knelpunten en praktische richtlijnen

Knelpunten en praktische richtlijnen Knelpunten en praktische richtlijnen Erik Koldenhof Koldenhof Grafimedia Expertise Problematiek en kernpunten Ondanks gebruik van ICC toch onvoorspelbaar kleurgedrag Partijen presenteren verschillende

Nadere informatie

Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code

Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code Boxmodel, weergavemodel en positionering 9 Er is nog heel wat voor nodig om van alle losse HTML-code een toonbare pagina te maken, meer dan u misschien op het eerste gezicht denkt. Als de HTML-code is

Nadere informatie

LESSENTABELLEN HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel Fax

LESSENTABELLEN HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel Fax LESSENTABELLEN 2017-2018 HOOFDZETEL INDUSTRIEWEG 230, 9030 MARIAKERKE (GENT) Tel. 09 216 36 36 - Fax 09 216 36 37 www.viso.be - info@viso.be EERSTE GRAAD Grafische communicatie en media leerjaar 1 leerjaar

Nadere informatie

Pagina 1 van 5. Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten. De kern

Pagina 1 van 5. Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten. De kern Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht Deze vakinhoudelijke uitwerking is ontwikkeld door het Redactieteam van de Schooleamenbank vmbo voor dit

Nadere informatie

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Inleiding 15

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Inleiding 15 INHOUD Ten geleide 13 1 Inleiding 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Webbased 15 1.3 Alle voordelen op een rij 15 1.4 En nu? 16 1.5 Een Google Apps-account aanmaken 16 1.6 Inloggen 19 1.7 Test jezelf 21 2 Chrome-browser

Nadere informatie

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO Opdracht Opdrachtkaart DR-06-01-01 Voorkennis: Grafische vorming Intro: Er zijn verschillende druktechnieken in de printmedia. Digitaal printen is een vrij nieuw

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Module 2 Documenten standaardiseren

Inhoudsopgave. Module 2 Documenten standaardiseren Module 2 Documenten standaardiseren Hoofdstuk 1 Stijlen... 2-3 Stijl maken... 2-3 Stijl baseren op bestaande opmaak... 2-4 Nieuwe stijl... 2-5 Stijlen wijzigen... 2-8 Stijl baseren op een andere stijl...

Nadere informatie

Aanleverspecificaties Digitaal Servicebureau

Aanleverspecificaties Digitaal Servicebureau Aanleverspecificaties Digitaal Servicebureau Woord vooraf Om de verwerking van de door u aangeleverde digitale bestanden, bestemd voor deze disciplines, zo probleemloos mogelijk te laten verlopen, is het

Nadere informatie

DUURZAAM DRUKWERK. Duurzaamheid in productieprocessen en grondstoffen.

DUURZAAM DRUKWERK. Duurzaamheid in productieprocessen en grondstoffen. DUURZAAM DRUKWERK Duurzaamheid in productieprocessen en grondstoffen. Situering Offsetdruk of vlakdruk is tegenwoordig de meest verspreide industriële druktechniek. Typisch is dat het te drukken beeld

Nadere informatie

A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten

A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten CURSUS DIGITAAL ATELIER AFBEELDINGEN A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten A. Wat zijn digitale

Nadere informatie

Excel 2010 in 17 stappen

Excel 2010 in 17 stappen Omschrijving Volledige progressieve training Excel 2010 in 17 stappen (17 modules, 153 rubrieken) Duur 12:45 Inhoud 1. Ontdek Excel, vul een tabel in De basisfuncties van Excel: voer uw eerste handelingen

Nadere informatie

Aanleverspecificaties

Aanleverspecificaties Om ervoor te zorgen dat jij super goed voor de dag komt met kwalitatief drukwerk is er een drukklaar bestand of ontwerp nodig. Jij zorgt voor het super bestand en SUPERDRUKKER regelt de rest. Om de kwaliteit

Nadere informatie

Eindtermen. Opleiding Grensbewaking (OGB)

Eindtermen. Opleiding Grensbewaking (OGB) Eindtermen Opleiding Grensbewaking (OGB) Deelkwalificatie 5 Digitale middelen Onderwijseenheden Deelkwalificatie 5 28. ICT - Windows...02 ICT - Word ICT - Excel ICT - Power Point 03 04 05 29. ACTPOL 08

Nadere informatie

AANLEVERRICHTLIJNEN OPEN BESTANDEN (1-4)

AANLEVERRICHTLIJNEN OPEN BESTANDEN (1-4) OPEN BESTANDEN (1-4) In dit hoofdstuk beperken wij ons tot de richtlijnen voor het aanleveren van open bestanden (native). Bestanden kunnen in de volgende pakketten worden aangeleverd; - ADOBE ILLUSTRATOR

Nadere informatie

Grafische Instructie. Adobe InDesign. Adobe Apple InDesig Tekstkaders stalen openen stijlen zoom corps plaatsaanduidingstekst document

Grafische Instructie. Adobe InDesign. Adobe Apple InDesig Tekstkaders stalen openen stijlen zoom corps plaatsaanduidingstekst document Drukwerk uitwerking Adobe Apple InDesig Tekstkaders stalen openen stijlen zoom corps plaatsaanduidingstekst document menu palletten muis aanwijzer dtp kleuren Copyright december 2014 Wytse Kloosterman

Nadere informatie

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en digitale bestanden.

Examen VMBO-BB. grafimedia CSPE BB. gedurende 860 minuten. Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en digitale bestanden. Examen VMBO-BB 2012 gedurende 860 minuten grafimedia CSPE BB Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 11 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 87 punten

Nadere informatie

BESTANDEN AANLEVEREN - 1 -

BESTANDEN AANLEVEREN - 1 - BESTANDEN AANLEVEREN - 1 - AANDACHTSPUNTEN BIJ DE OPMAAK VAN EEN DOCUMENT * Het document dient in het juiste formaat te worden opgemaakt. De juiste formaten kunt u hieronder vinden. COMET Plano 830 mm

Nadere informatie

Rondreis door de PDFgeschiedenis,

Rondreis door de PDFgeschiedenis, Rondreis door de PDFgeschiedenis, nieuwe standaarden aan de horizon Didier Haazen November 2016 didier.haazen@vigc.be www.vigc.be Even kaderen... 29/11/2016 Designer sessie: update standaarden en evoluties

Nadere informatie

INFORMATIE VAN HET INTERNET VERWERKEN

INFORMATIE VAN HET INTERNET VERWERKEN INFORMATIE VAN HET INTERNET VERWERKEN Naam Nr Klas Datum 1. WEBPAGINA'S OPSLAAN Open Windows Verkenner en maak in je persoonlijke werkmap op de server een nieuwe map aan met de naam Lichaamstaal. Open

Nadere informatie

Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten

Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen

Nadere informatie

INHOUDSTABEL PRESENTATIES OP MAC. geen specifieke voorkennis

INHOUDSTABEL PRESENTATIES OP MAC. geen specifieke voorkennis INHOUDSTABEL PRESENTATIES OP MAC TOELATINGSVOORWAARDEN Vereist: Aanbevolen: geen specifieke voorkennis kunnen werken met Mac OS Een presentatie beginnen Thema kiezen Formaat kiezen Het keynote-venster

Nadere informatie

Van ontwerp tot eindresultaat van een eigen naamkaartje voor het 3 GRAFISCHE MEDIA

Van ontwerp tot eindresultaat van een eigen naamkaartje voor het 3 GRAFISCHE MEDIA Drossens Piet; piet.drossens@pandora.be Hubert De Doncker: hubert.dedoncker@skynet.be Eerste ontwerp, wordt nog vervolmaakt Van ontwerp tot eindresultaat van een eigen naamkaartje voor het 3 GRAFISCHE

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Vormgeven en typografie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Vormgeven en typografie Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Vormgeven en typografie Deze vakinhoudelijke uitwerking is ontwikkeld door het Redactieteam van de Schoolexamenbank vmbo voor dit profiel. De uitwerking heeft geen officiële

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 11

Inhoudsopgave. Inleiding 11 Inhoudsopgave Inleiding 11 1. Starten met Word 13 1.1 Word starten 14 1.2 Het lint 15 1.3 Het lint aanpassen 16 1.4 Werkbalk Snelle toegang aanpassen 18 1.5 De liniaal 20 1.6 Miniwerkbalk 20 1.7 Livevoorbeeld

Nadere informatie

3KA Toegepaste informatica

3KA Toegepaste informatica 3KA Toegepaste informatica Thierry Willekens, leerkracht Koninklijk Technisch Atheneum Mol 2008 WOORD VOORAF Alle leerlingen verwerven de basisvaardigheden van ICT in het eerste jaar van de eerste graad

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2004

Examenopgaven VMBO-BB 2004 Examenopgaven VMBO-BB 2004 tijdvak 2 woensdag 23 juni 9:00 10:30 uur GRAFISCHE TECHNIEK CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 39 vragen.

Nadere informatie

Aanlevering digitale bestanden

Aanlevering digitale bestanden Aanlevering digitale bestanden 5/2014 CMYK beelden (ISOcoated-v2.icc) Lettertypes + JPG-EPS-TIFF bestanden Adobe Indesign 1 Quark Xpress Export PDF GWG settings Postscript bestand GWG settings Acrobat

Nadere informatie

Aanleverstandaards in grootformaat

Aanleverstandaards in grootformaat Aanleverstandaards in grootformaat Bedrijfseigen standaards in LFP voeren de boventoon Herman Hartman Consultant & hoofdredacteur SignPro Benelux Situatie LFP aanlevering vijf jaar terug: PDF normen binnen

Nadere informatie

Opmerking: deze les is combineerbaar met de les Sociale wetenschappen - Opruimactie als sociaal gebeuren

Opmerking: deze les is combineerbaar met de les Sociale wetenschappen - Opruimactie als sociaal gebeuren Opmerking: deze les is combineerbaar met de les Sociale wetenschappen - Opruimactie als sociaal gebeuren Doelstelling(en) Leerplandoelen Leerplan informaticabeheer Competentie 4: functionaliteit van een

Nadere informatie

PowerPoint 2010 in 12 stappen

PowerPoint 2010 in 12 stappen Omschrijving Volledige progressieve training PowerPoint 2010 in 12 stappen (12 modules, 123 rubrieken) Duur 14:21 Inhoud 1. Leer PowerPoint kennen en maak uw eerste dia's Ontdek PowerPoint en voer uw eerste

Nadere informatie

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING

STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING STUDIEGEBIED GRAFISCHE TECHNIEKEN: AFWERKING Modulaire opleiding Afwerker: snijder en vouwer BO GR 301 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 8 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie

Nadere informatie

Inhoud Expertcursus. Word 2010 NL-NL

Inhoud Expertcursus. Word 2010 NL-NL Inhoud Expertcursus Word 2010 NL-NL Hoofdstuk 1 Inhoudsopgave en lijsten... 6-45 Inhoudsopgave genereren... 6-45 Inhoudsopgave bijwerken... 6-48 Inhoudsopgave opmaken... 6-49 Lijst van figuren en autorisaties...

Nadere informatie

Aanleverspecificaties-Checklist_v001

Aanleverspecificaties-Checklist_v001 Aanleverspecificaties checklist Gebruik deze checklist om de meest voorkomende fouten te voorkomen. Documenten worden in de verkeerde stand aangeleverd Bij het aanleveren van een bestand met voor- en achterkant

Nadere informatie

Vormgeving voor beeldscherm:

Vormgeving voor beeldscherm: Vormgeving voor beeldscherm: LAB 1 : Wat is lelijkheid? Inleiding visual design o Stijl o Doel o Functie o Techniek o Complexiteit Een ontwerper proeft ALLES, kan alles maken en namaken ( Recept, handeling,

Nadere informatie

Agenda. Voorstelling Canon. Stappenplan start-to-digitize. Voorbeeld plan van aanpak. Praktijkvoorbeeld. Tervuren email management

Agenda. Voorstelling Canon. Stappenplan start-to-digitize. Voorbeeld plan van aanpak. Praktijkvoorbeeld. Tervuren email management Agenda Voorstelling Canon Stappenplan start-to-digitize Voorbeeld plan van aanpak Praktijkvoorbeeld Tervuren email management SHOP IT 2016 Hedwig & Peter Canon s mogelijkheden CAPTEER Inkomende info Uitgaande

Nadere informatie

INHOUD. 1 Een thesis schrijven met Word VOORWOORD 9

INHOUD. 1 Een thesis schrijven met Word VOORWOORD 9 1 INHOUD VOORWOORD 9 1 INLEIDING 10 1.1 Voor wie is deze cursus bedoeld? 10 1.2 Doel en werkwijze 10 1.3 Vereisten 11 Voorkennis 11 Software en hardware 11 1.4 Hoe gebruikt u dit boek? 11 2 WORD/DTP 13

Nadere informatie

Aanlever Specificaties

Aanlever Specificaties Aanlever Specificaties April 2008 V1.1 inhoud Wij ontvangen bij voorkeur uw bestanden in PDF-formaat. Omdat er vele manieren zijn om een document om te zetten naar PDF. Hebben wij van enkele programma

Nadere informatie