Governancecode. Structuur. Bestuur

Transcriptie

1 Governancecode Structuur Wij onderschrijven het belang van een deugdelijk ondernemingsbestuur, waaronder begrepen het integer en transparant handelen van het bestuur, een goed toezicht op het ondernemingsbestuur en het afleggen van verantwoording over het uitgevoerde toezicht. De Governance Code Woningcorporaties (hierna de Code) die op 1 juli 2011 is gepubliceerd is voor ons leidend voor de inrichting van het ondernemingsbestuur. De Code wordt zo veel mogelijk toegepast en de beginselen worden onderschreven. Daar waar principes en uitwerkingsbepalingen niet worden toegepast is dit weergegeven. Onderstaand zijn de hoofdlijnen van onze corporate governance structuur weergegeven. Wij hanteren de corporate governance principes die we hebben neergelegd in afzonderlijke documenten waaronder: - Governance tabel - Governance structuur - Reglement Raad van Commissarissen - Rooster van aftreden - Integriteitscode - Toezichtskader - Governance agenda Bovenstaande reglementen zijn samengesteld met inachtneming van de Code. Zij zijn gepubliceerd op de website van Woonservice IJsselland onder het hoofdstuk Corporate Governance. Bestuur Taak en werkwijze De bestuurder is belast met het besturen van Woonservice IJsselland, hetgeen onder meer inhoudt dat hij verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie, de financiering, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling en het beleid ten aanzien van deelnemingen. De bestuurder legt hierover verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. De bestuurder richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de organisatie in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstelling en de met haar verbonden onderneming. Hij weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van de bij Woonservice IJsselland betrokkenen af. De bestuurder verschaft de Raad van Commissarissen tijdig alle informatie die nodig is voor het uitoefenen van de taak van de Raad van Commissarissen. De bestuurder is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en voor het beheersen van de risico s verbonden aan de activiteiten van Woonservice IJsselland. Hij rapporteert hierover en bespreekt de interne risicobeheersings- en controlesystemen met de Raad van Commissarissen. De huidige bestuurder is benoemd voor onbepaalde tijd. Wij hechten groot belang aan de continuïteit binnen het bestuur en hebben daarom uitwerkingsbepaling II.2.1., inhoudende een benoeming voor een periode van 4 jaar, niet overgenomen. Beloning De beloning van de bestuurder voor zijn werkzaamheden is wat betreft hoogte en structuur zodanig dat gekwalificeerde bestuurders kunnen worden behouden en aangetrokken. De beloningsstructuur heeft ten doel de belangen van de corporatie op middellange en lange termijn te stimuleren. Bij het vaststellen van de beloningsstructuur zijn de bepalingen en uitgangspunten van het beloningsadvies medio 2010 van VTW en Aedes integraal gevolgd. In november 2013 is een nieuwe staffel door Minister Blok geïntroduceerd. De staffel van november 2012 is teniet gedaan door een gerechtelijke uitspraak. De bestuurder valt in de overgangsregeling. Dit betekent dat de jaren 2014 tot en met 2017

2 conform het contract de beloning plaatsvindt. In 2018 vindt een reductie plaats conform de regeling. Remuneratierapport De hoofdlijnen van het rapport van de Raad van Commissarissen over de beloning van de bestuurder zijn opgenomen in het Remuneratierapport dat als onderdeel van het Verslag van de Raad van Commissarissen is opgenomen in het jaarverslag. Tegenstrijdige belangen Het is ons beleid dat elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen Woonservice IJsselland en de bestuurder wordt vermeden. Besluiten tot het aangaan van transacties waarbij tegenstrijdige belangen van de bestuurder spelen, die van materiële betekenis zijn voor de organisatie en/of de bestuurder, behoeven de goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Over transacties met een tegenstrijdig belang wordt gerapporteerd in het jaarverslag. Raad van Commissarissen Taak en werkwijze De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de bestuurder en op de algemene gang van zaken van de organisatie en de met haar verbonden onderneming en staat het de bestuurder met raad ter zijde. De Raad van Commissarissen richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de organisatie en de met haar verbonden onderneming en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van Woonservice IJsselland en de betrokkenen af. De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren. De Raad van Commissarissen beslist over benoeming, beoordeling, beloning, schorsing en ontslag van de bestuurder. De Raad van Commissarissen heeft zijn taak en werkwijze vastgelegd in een Reglement Werkwijze voor de Raad van Commissarissen. Onafhankelijkheid De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, de bestuurder en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. In het Reglement Werkwijze Raad van Commissarissen zijn hieromtrent enkele bepalingen opgenomen. Jaarlijks wordt over de onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Commissarissen gerapporteerd in het Verslag van de Raad van Commissarissen. Deskundigheid en samenstelling In de profielschets voor de Raad van Commissarissen zijn de kwalificatievereisten en de competenties voor de individuele leden van de Raad van Commissarissen opgenomen en tevens randvoorwaarden voor het functioneren van de Raad als geheel. Elke commissaris dient geschikt te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen. Elke commissaris beschikt over een specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak, binnen zijn rol in het kader van de profielschets van de Raad. De Raad van Commissarissen dient zodanig te zijn samengesteld dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Een herbenoeming van een commissaris vindt slechts plaats na zorgvuldige overweging. Ook bij een herbenoeming worden de hiervoor genoemde profieleisen in acht genomen. Leden van de Raad van Commissarissen worden voor een periode van vier jaar benoemd, waarbij als uitgangspunt wordt gehanteerd dat commissarissen maximaal acht jaar zitting kunnen hebben in de Raad. De Raad van Commissarissen rapporteert in zijn verslag dat naar zijn oordeel de Raad zodanig is samengesteld dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen, dat een profielschets is samengesteld en dat (her)benoemingen van leden van de raad na een zorgvuldige procedure hebben plaatsgevonden;

3 Rol van de voorzitter van de Raad van Commissarissen De voorzitter van de Raad van Commissarissen bepaalt de agenda en leidt de vergaderingen van de Raad. Hij ziet toe op goed functioneren van de Raad en zijn commissies, draagt zorg voor een adequate informatievoorziening aan de commissarissen en zorgt ervoor dat er voldoende tijd bestaat voor besluitvorming. Voorts draagt hij zorg voor het introductie- en opleidings- of trainingsprogramma voor de leden, is hij namens de Raad van Commissarissen het voornaamste aanspreekpunt voor de bestuurder en initieert de evaluatie van het functioneren van de Raad van Commissarissen en van de bestuurder. De voorzitter wordt in zijn rol ondersteund door de werkorganisatie. Samenstelling en rol van de kerncommissies van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen heeft uit zijn midden een audit- en een remuneratiecommissie benoemd. De taak van de commissies is om de besluitvorming van de Raad van Commissarissen voor te bereiden. Voor de audit- en de remuneratiecommissie zijn afzonderlijke reglementen samengesteld. De hoofdlijnen van de reglementen zijn in de onderstaande paragraven weergegeven. De Raad van Commissarissen doet verslag van de uitvoering van de taakopdracht van de commissie in het Verslag van de Raad van Commissarissen. Remuneratiecommissie De remuneratiecommissie ondersteunt de Raad van Commissarissen bij het uitvoeren van het beloningsbeleid. De remuneratiecommissie richt zich in ieder geval op: - het doen van een voorstel aan de Raad betreffende het te voeren bezoldigingsbeleid aangaande de bestuurder - het beoordelen van de samenstelling en het functioneren van het bestuur - het doen van een voorstel aan de Raad betreffende de beloning van het individuele bestuurslid ter vaststelling door de Raad, in welk voorstel in ieder geval aan de orde komen: de hoogte van de vaste beloning; de eventueel toe te kennen variabele beloningscomponenten en de secundaire arbeidsvoorwaarden - het opmaken van een beoordelingsrapport van de bestuurder, waarin tenminste is opgenomen een evaluatie van de prestaties over het afgelopen jaar en de doelstellingen voor het komende jaar. De remuneratiecommissie wordt gevormd door de voorzitter en de vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen. Auditcommissie De Auditcommissie bestaat uit twee leden van de Raad van Commissarissen. De leden van de Auditcommissie beschikken over relevante financiële expertise. De bestuurder woont de vergaderingen van de Auditcommissie bij, tenzij de Auditcommissie dit niet wenst. De Auditcommissie kan desgewenst de onafhankelijke accountant danwel eventuele andere adviseurs van Woonservice IJsselland uitnodigen voor haar vergaderingen. De Auditcommissie heeft als taak het houden van toezicht op het functioneren van de bestuurder ten aanzien van: - de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, waaronder het toezicht op de naleving van de relevante wet- en regelgeving - de financiële informatievoorziening zoals opgenomen in hoofdstuk 5 van het reglement werkwijze Raad van Commissarissen - de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de onafhankelijke accountant - de relatie met de onafhankelijk accountant, waaronder in het bijzonder zijn onafhankelijkheid, het honorarium en eventuele niet-controlewerkzaamheden - de treasuryactiviteiten - de informatie- en communicatietechnologie.

4 De controle van de financiële verslaggeving, de positie van de interne control functie en de functie van de onafhankelijke accountant - Financiële verslaggeving De bestuurder is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële informatie. De Raad van Commissarissen ziet er op toe dat de bestuurder deze verantwoordelijkheid neemt - Rol, beloning en beoordeling van het functioneren van de onafhankelijke accountant De onafhankelijk accountant wordt benoemd door de Raad van Commissarissen. De bestuurder brengt daarbij een advies uit aan de Raad van Commissarissen. De bezoldiging van en de opdrachtverlening tot het uitvoeren van niet-controlewerkzaamheden door de onafhankelijk accountant worden goedgekeurd door de Raad van Commissarissen na overleg met de bestuurder - Interne control functie De control functie is van belang bij het beoordelen en toetsen van interne risicobeheersingsen controlesystemen. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van de bestuurder - Relatie en communicatie van de onafhankelijk accountant De onafhankelijk accountant woont de vergadering van de auditcommissie bij waarin over de jaarrekening wordt gesproken. De onafhankelijk accountant rapporteert zijn bevindingen betreffende het onderzoek van de jaarrekening gelijktijdig aan de bestuurder en de auditcommissie. Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding door belanghebbenden Wij hebben een visie ontwikkeld op onze maatschappelijke positie en hanteren deze visie als uitgangspunt bij de bepaling voor ons beleid. De bestuurder heeft deze visie vertaald in een missie en beleidsdoelstellingen. Deze missie en beleidsdoelstellingen zijn uiteengezet in het jaarverslag. Tevens is hier inzicht gegeven in de mate van realisatie van de beleidsdoelstellingen en het oordeel van de bestuurder over de realisatie ervan. In 2011 heeft de maatschappelijke visitatie plaatsgevonden. De stakeholders zijn hier intensief bij betrokken geweest. De stakeholders zijn: - het huurdersplatform - de zorginstelling Attent wwz - de Gemeente Doesburg en dan vooral de disciplines: - volkshuisvesting - ruimtelijke ordening - grondzaken - welzijn - de politie - de welzijnsinstelling Carion - de zorgorganisaties Stichting Philadelphia Zorg en Zozijn - de politieke partijen Toepassing van de Governance Code Woningcorporaties Woonservice IJsselland heeft haar corporate governance structuur getoetst aan de principes en de uitwerkingsbepalingen, die in de Code zijn opgenomen. Hieronder worden de principes en uitwerkingsbepalingen opgesomd die wij niet hebben overgenomen:

5 - Bij de totstandkoming van de nieuwe strategie worden stakeholders betrokken, zodat zij het beleid kunnen beïnvloeden. Het jaarverslag wordt aan de stakeholders verzonden in juni van elk boekjaar. In het begeleidend schrijven wordt de stakeholders verzocht te reageren op het beleid en op de inhoud van het jaarverslag. - uitwerkingsbepaling II.2.1. (benoeming leden van het Bestuur voor een periode van vier jaar); met als argumentatie dat in het kader van de gewenste continuïteit binnen het bestuur en de Raad van Commissarissen zich gebonden acht aan de in het verleden gesloten arbeidsovereenkomst met de bestuurder.

6 Visitatie In 2011 heeft visitatie plaatsgevonden. Het resultaat, het cijfer zeven (7) wordt gezien als een erkenning van de maatschappelijke positie die de corporatie in haar werkgebied heeft. De aandachtspunten die uit de visitatie naar voren zijn gekomen zijn verwerkt in het strategisch meerjarenplan

7 Rapportage Maatschappelijke visitatie Woonservice IJsselland Eindrapport Opdrachtgever: Woonservice IJsselland Rotterdam, 3 augustus 2011 Maatschappelijke visitatie Woonservice IJsselland Eindrapportage Opdrachtgever: Woonservice IJsselland

8 Wouter Vos Janbart van Ginkel Gerard Agterberg of Achterberg Rotterdam, 3 augustus 2011 Over Ecorys Met ons werk willen we een zinvolle bijdrage leveren aan maatschappelijke thema s. Wij bieden wereldwijd onderzoek, advies en projectmanagement en zijn gespecialiseerd in economische, maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkeling. We richten ons met name op complexe markt-, beleids- en managementvraagstukken en bieden opdrachtgevers in de publieke, private en not-forprofit sectoren een uniek perspectief en hoogwaardige oplossingen. We zijn trots op onze 80-jarige bedrijfsgeschiedenis. Onze belangrijkste werkgebieden zijn: economie en concurrentiekracht; regio s, steden en vastgoed; energie en water; transport en mobiliteit; sociaal beleid, bestuur, onderwijs, en gezondheidszorg. Wij hechten grote waarde aan onze onafhankelijkheid, integriteit

9 en samenwerkingspartners. Ecorys-medewerkers zijn betrokken experts met ruime ervaring in de academische wereld en adviespraktijk, die hun kennis en best practices binnen het bedrijf en met internationale samenwerkingspartners delen. Ecorys Nederland hecht aan een duurzame bedrijfsvoering. Daarom printen wij standaard op FSC-gecertificeerd papier. ECORYS Nederland BV Watermanweg GG Rotterdam Postbus AD Rotterdam Nederland T F E netherlands@ecorys.com K.v.K. nr W Ecorys Vastgoed T F

10 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Totaalbeeld en Recensie 9 Totaalbeeld: eindoordeel 7,0 9 Prestatievelden 9 Integrale scorekaart 12 Recensie 13 Deel I 17 2 Profiel Woonservice IJsselland Profiel Bezit Organisatie 19 3 Presteren naar Eigen Ambities (PnA) Inleiding Prestaties Beleidskader Missie en visie Prestaties en beoordeling 23 4 Presteren naar Opgaven (PnO) Inleiding Beschrijving van het werkgebied Regionale opgaven Lokale opgaven Prestaties en beoordeling 28 5 Presteren volgens Belanghebbenden (PvB) Inleiding Betrokkenheid, participatie, samenwerking en overleg Betrokkenheid van belanghebbenden bij de maatschappelijke visitatie 33 6 Presteren naar Vermogen (PnV) Inleiding Financiële continuïteit Vermogenspositie Middelen Sturing op kasstromen Financieel beheer Planning- en controlecyclus Treasurystatuut Doelmatigheid Vermogensinzet Prestaties en beoordeling 41 7 Governance (PnG) 43

11 7.1 Inleiding Besturing Plan Check Act Het intern toezicht Externe legitimatie Presteren op het gebied van Governance: 47 Bijlagen 51 Bijlage 1: Bronnenlijst 53 Bijlage 2: Lijst geïnterviewde personen Woonservice IJsselland 54 Bijlage 3: Overzicht betrokken belanghebbenden 54 Bijlage 4: Presteren naar Ambities 55 Bijlage 5: Presteren naar Opgaven 58 Voorwoord Een nieuw visitatiestelsel Een aantal corporaties, verenigd in Het Woonnetwerk, heeft in 2005 het initiatief genomen te komen tot de ontwikkeling van een nieuw stelsel voor maatschappelijke visitatie. Het initiatief sluit aan op de actuele discussies over toezicht, verantwoording en governance waarover onder meer de commissies Sas en Winter zich hebben uitgesproken. In de AedesCode, die in januari 2007 is vastgesteld, is de verplichting opgenomen voor corporaties die aangesloten zijn bij Aedes, zich eens per vier jaar te onderwerpen aan een audit die een gestructureerd oordeel oplevert over de maatschappelijke prestaties. Het Woonnetwerk heeft de SEV gevraagd de ontwikkeling van een nieuw visitatiestelsel te willen ondersteunen, waarbij als accenten werden geformuleerd: Een onafhankelijk vormgegeven instrument: geen instrument van de branche of van de overheid; Toetsing van buiten naar binnen: welke vragen wil 'de omgeving' beantwoord zien?; Primair een horizontale verantwoording, niet zozeer een leerinstrument; Meer toetsen op resultaat dan op proces. Medio 2006 was het visitatiestelsel op hoofdlijnen ontwikkeld en is een pilot van start gegaan, waarin maatschappelijke visitaties zijn uitgevoerd en de methodiek is doorontwikkeld. Deze pilot is in de eerste helft van 2008 afgerond. In september 2009 is de methodiek ondergebracht in de Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland, die onder meer belast is met de kwaliteitsbewaking van het visitatiestelsel. In 2010 is de 4.0 versie geïntroduceerd. Hoofdlijnen van het stelsel voor maatschappelijke visitatie Het doel van de maatschappelijke visitatie is als volgt verwoord: Het geven van een (gestructureerde) beoordeling over het maatschappelijk presteren van de individuele corporatie. De maatschappelijke visitatie geeft de stakeholders daarin een expliciete rol, zodat de maatschappelijke visitatie ook inzicht geeft in het presteren volgens de maatstaven van de stakeholders. Daarmee wordt bereikt dat de visitatie informatie en verantwoording verstrekt aan de stakeholders over het presteren van de corporatie. De visitatiemethodiek brengt het maatschappelijk rendement in beeld door de prestaties van de corporatie te beschrijven en deze af te zetten tegen: De eigen ambities en doelstellingen; De opgaven in het werkgebied; De normen van de stakeholders; De financiële mogelijkheden en de mate van efficiëntie. De governance

12 vormt hierin een bijzonder veld. De kwantitatieve beoordeling van de prestaties wordt samengevat in prestatiespinnenwebben en een kwantitatieve scorekaart. De maatschappelijke visitatie resulteert verder in een toelichtende rapportage en een recensie die een overkoepelende en samenvattende beoordeling bevat. Maatschappelijke visitatie Woonservice IJsselland de aanpak van Ecorys Woonservice IJsselland heeft Ecorys opdracht gegeven voor het uitvoeren van een maatschappelijke visitatie. De maatschappelijke visitatie heeft plaatsgevonden in de periode maart - juni Het visitatieteam bestond uit Wouter Vos, Janbart van Ginkel en Gerard Agterberg of Achterberg van Ecorys. De visitatie kende de volgende stappen: 1 Deskresearch:Op basis van beschikbare documenten is een inventarisatie gemaakt van de gegevens die relevant zijn in het kader van de maatschappelijke visitatie. Deze gegevens zijn bestudeerd en verwerkt in een (intern) werkdocument. 2 Startbijeenkomst: Op 17 maart 2011 heeft een startbijeenkomst plaatsgevonden met de Directeur/Bestuurder, het Management Team en een aantal leden van de Raad van Commissarissen. Daarbij heeft Ecoryseen korte toelichting gegeven op de doelstellingen en de aanpak van de maatschappelijke visitatie. De bevindingen van de deskresearch zijn besproken. Tevens zijn afspraken gemaakt over de vervolgstappen. 3 Interne interviews: Op 17 maart hebben interviews plaatsgevonden met de Directeur/Bestuurder, afgevaardigden van de Raad van Commissarissen en het Management Team. Doelstelling van deze interviews was de bevindingen uit de deskresearch aan te vullen en in te kleuren. 4 Belanghebbenden: In de periode maart tot en met juni heeft het visitatieteam in totaal 12 interviews met belanghebbenden gehouden. 5 Rapportage: Aansluitend is de conceptrapportage maatschappelijke visitatie geformuleerd. Deze is op29 juni 2011 besproken met de Directeur/Bestuurder, het Management Team van Woonservice IJsselland en de Raad van Commissarissen. Na verwerking van tekstuele correcties is de definitieve rapportage opgesteld. De maatschappelijke visitatie is uitgevoerd op basis van de 4.0 versie van de SEV-methodiek. Graag lichten wij toe welke aanpak wij hanteren bij het beoordelen van maatschappelijke prestaties van de corporatie: Wij beschouwen terugkijkend de jaren 2007 tot en met 2010 en vooruitkijkend het jaar 2011 en de daaropvolgende meerjarenramingen. Ecorys maakt zoveel mogelijk gebruik van feiten en cijfers, normeringen en oordelen van anderen. De feitelijk geleverde prestaties en de waargenomen stakeholdersoordelen vormen steeds de basis van de beoordeling. Wij bekijken tevens de beleidsstructuur waarbinnen de prestaties zijn (worden) geleverd. De beleidsstructuur geeft een indruk van de borging en de duurzaamheid van de prestaties en is mede van invloed op de beoordeling. De wijze waarop binnen de corporatie de governance is ingevuld, maakt eveneens deel uit van de beoordeling. Wij bekijken ook de context waarin de prestaties zijn (worden) gerealiseerd. De context kan bijvoorbeeld verklaringen opleveren voor het achterblijven van prestaties. Deze verklarende context bepaalt niet de beoordeling van de feitelijk gerealiseerde prestaties, maar wordt als tekstuele aanvulling op de beoordeling geformuleerd. Wij hebben ervoor gekozen de prestatiespinnenwebben te voorzien van tekstblokken die het oordeel in de spinnenwebben inkleuren. Op deze wijze ontstaat naar onze mening een evenwichtig beeld tussen kwantitatief oordeel en context/argumentatie. Bij het geven van rapportcijfers geldt de onderstaande meetschaal, conform de 4.0 versie van de methodiek. Kwalitatieve prestaties worden ook in het licht van deze schaal beoordeeld. Het ijkpunt is een 7: ruim voldoende.

13 Cijfer Benaming Kwantitatieve prestatie Afwijking 1 Zeer slecht Er is geen prestatie geleverd Meer dan -75% 2 Slecht Er is vrijwel geen prestatie geleverd -60% tot -75% 3 Zeer onvoldoende De prestatie is zeer aanzienlijk lager dan de -45% tot -60% norm 4 Ruim onvoldoende De prestatie is aanzienlijk lager dan de norm -30% tot -45% 5 Onvoldoende De prestatie is significant lager dan de norm -15% tot -30% 6 Voldoende De prestatie is wat lager dan de norm -5% tot -15% 7 Ruim voldoende De prestatie is gelijk aan de norm -5% tot +5% 8 Goed De prestatie overtreft de norm +5% tot +20% 9 Zeer goed De prestatie overtreft de norm behoorlijk +20% tot +35% 10 Uitmuntend De prestatie overtreft de norm aanzienlijk Meer dan +35% Leeswijzer Deel 0 van de rapportage bevat het totaalbeeld en de recensie. Deel I bevat het toelichtende rapport. Het bestaat uit de volgende hoofdstukken: 1 Profiel Woningstichting Woonservice IJsselland 2 Presteren naar Ambities 3 Presteren naar Opgaven 4 Presteren volgens Stakeholders 5 Presteren naar Vermogen 6 Governance Bijlagen Bijlage 1 geeft een overzicht van de gehanteerde bronnen. Bijlage 2 geeft een overzicht van de betrokkenen bij Woonservice IJsselland, die wij in het kader van de maatschappelijke visitatie hebben gesproken en geïnterviewd. Bijlage 3 geeft een overzicht van de stakeholders die betrokken waren bij de maatschappelijke visitatie. Bijlage 4 geeft de prestatiemeting op de eigen doelen en ambities weer. Bijlage 5 geeft de prestatiemeting op de opgaven in het werkgebied. Tot slot De leden van het visitatieteam van Ecorys hebben de procesgang gedurende de maatschappelijke visitatie en de samenwerking daarin met Woonservice IJsselland ervaren als constructief, open enprettig. Wij danken allen die in de afgelopen maanden een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van deze maatschappelijke visitatie. Totaalbeeld en Recensie Totaalbeeld: eindoordeel 7,0 Woonservice IJsselland krijgt de volgende beoordelingen voor de verschillende onderdelen van de maatschappelijke visitatie: Ruim voldoende, indien de eigen ambities het referentiekader zijn (Presteren naar eigen Ambities: 7,0); Voldoende, indien de opgaven in het werkgebied het referentiekader zijn (Presteren naar Opgaven:

14 6,8); Ruim voldoende, waar het de betrokkenheid, de verwachtingen en de beoordeling van de belanghebbenden betreft (Presteren volgens Belanghebbenden: 7,6); Ruim voldoende, indien deze worden afgezet tegen de financiële mogelijkheden van de corporatie en de mate van efficiëntie die daarbij aan de orde is (Presteren naar Vermogen: 7,1); Voldoende, wat betreft de invulling van governance (Presteren ten aanzien van Governance: 6,5). Eigen ambities Prestatievelden Presteren naar eigen ambities Over het algemeen is de beoordeling van de prestaties ruim voldoende. In het bijzonder springen de gemiddelde huur van 61% van maximaal redelijk, en de aandacht die uitgaat naar nultredewoningen en zorgbehoevenden naar voren. De beoordeling van de prestaties op het gebied van de (des) investeringen in vastgoed is lager dan de overige prestatievelden. Dit wordt veroorzaakt doordat de ambitie om tussen 2006 en 2011 minimaal 400 woningen te realiseren niet gehaald is. Primaire doelgroep Kwaliteit wijken en 10 woningbeheer Kwaliteit woningen en buurten

15 (Des) investeren in Huisvesting bijzondere vastgoed doelgroepen Presteren naar opgaven De beoordeling van de prestaties op het gebied van (des) investeren in vastgoed is lager dan de overige beoordelingen. Dit komt doordat in de prestatieafspraken te realiseren woningaantallen zijn afgesproken die niet gehaald zijn, ondanks dat in de KAN-regio de opgave voor de productie een jaar is uitgesteld. Op het gebied van duurzaamheid hebben de woningen een energielabel gekregen. Er wordt via het KAN-convenant gebruik gemaakt van duurzame materialen en isolatievormen. Ten behoeve van duurzaamheid is De Bongerd 10% onder de wettelijke EPC norm gerealiseerd. De Hessegracht is voorzien van een warmte/koude installatie ten behoeve van 24 verpleegplaatsen. Verder is geen informatie over de voortgang van het verbeteren van het gemiddelde energielabel beschikbaar. Om deze redenen zijn de prestaties op dit thema beoordeeld met een Kwaliteit wijken en Primaire doelgroep buurten Kwaliteit woningen en woningbeheer (Des) investeren in Huisvesting bijzondere vastgoed doelgroepen Presteren volgens belanghebbenden Het totaaloordeel van de belanghebbenden komt op een 7,6. De cijfers lopen uiteen van een 6 tot een dikke 9. Belanghebbenden zitten inhoudelijk redelijk op één lijn. Daar waar er één-op-één samenwerking is met partners, is de beoordeling over het algemeen goed. De drie wijkraden laten over het totaal een goede doch minder hoge score zien Het is duidelijk dat de belanghebbenden over het algemeen veel waardering hebben voor de wijze waarop Woonservice IJsselland presteert. Kritische vragen of opmerkingen bij belanghebbenden hebben niet altijd direct betrekking op het achterblijven van prestaties, maar staan vaak ook in relatie tot de perceptie van belanghebbenden.

16 Presteren naar vermogen Woonservice IJsselland is een efficiënte onderneming en er is sprake van een gezonde financiële positie. Wel is er een aantal punten die conform de visitatiemethodiek minder goed beoordeeld worden. Woonservice IJsselland gaat uit van waarderingen tegen historische kostprijs. Bij de visitatiemethodiek wordt het gebruik van de bedrijfswaarde getoetst. Er wordt ook geen gebruik gemaakt van vooraf vastgestelde rendementseisen. Wel is er inzicht in het exploitatierendement. De meerjarenprognose betreft een periode van 5 jaar in plaats van 10 jaar. Een strategisch voorraadbeleid als zodanig ontbreekt. Wel is een strategisch plan aanwezig, dat fungeert als ondernemingsplan, een meerjarenprognose en per PMC zijn de toekomstige activiteiten geraamd. De totale beoordeling van het presteren naar vermogen is ruim voldoende. Presteren ten aanzien van Governance Op het gebied van Governance presteert Woonservice IJsselland grotendeels volgens de norm. Enkele kanttekeningen zijn: Er is geen externe evaluatie van de RvC onder leiding van een externe geweest, wel interne jaarlijkse evaluaties. De toetsing van investeringen door de RvC vindt sinds 2010 volgens vaste kaders plaats. Dit is opgezet in Hiervoor was de toetsing in mindere mate aanwezig. Er heeft gedurende de visitatieperiode een ontwikkeling plaatsgevonden met betrekking tot de betrokkenheid van belanghebbenden. Uit de kanttekeningen blijkt evenwel dat Woonservice IJsselland de afgelopen jaren een goede ontwikkeling heeft doorgemaakt. Integrale scorekaart De integrale scorekaart toont het volgende beeld: Perspectief Gemid. cijfer Gewicht Gewogen cijfer Presteren naar Ambities 7,2 7,0 7,2 6,4 7,0 7,0 nvt 7,0 Presteren naar Opgaven Presteren volgens Belanghebbenden 7,5 6,7 7,0 5,7 7,0 6,8 nvt 6,8 nvt 7,6 Presteren naar Vermogen Financiële continuïteit Financieel beheer Vermogenspositie Planning- en controlcyclus % 1,2 20% 1,4 Doelmatigheid 8 20% 1,6 Vermogensinzet Visie % 2,8 Eindcijfer voor Vermogen 7,0 Presteren ten aanzien van governance Besturing Plan 7,0 7,0 33% 2,3

17 7,0 Intern toezicht Functioneren RvC 6,8 6,0 7,0 33% 2,2 Externe legitimatie 6,0 33% 2,0 Eindcijfer voor Governance 6,5 Geïntegreerd eindoordeel 7,0 Recensie Woonservice IJsselland is een stichting die actief is in de gemeente Doesburg. Zij heeft een bezit van circa woningen. De corporatie is in de systematiek van het Centraal Bureau voor Volkshuisvesting ingedeeld in de referentiegroep corporaties met een gemiddeld profiel met een accent op eengezinswoningen. Woonservice IJsselland werkt met een relatief kleine club alleen binnen de grenzen van de gemeente Doesburg. Echter door horizontale verbanden in de regio blijft zij goed op de hoogte van ontwikkelingen elders. Woonservice IJsselland gaat mee met de tijd en heeft zich de afgelopen jaren meer aan de buitenwereld laten zien als een actieve stichting die de belangen van Doesburg en haar bewoners een warm hart toedraagt. WIJ presteert het om ook in deze toch moeilijke tijden met krimp en andere tegenwind toch haar maatschappelijke rol te vervullen. Als dat betekent dat daarmee bouwplannen worden uitgesteld of doorgeschoven worden naar een andere periode dan is WIJ helder in het nemen van die beslissing. De visitatiecommissie respecteert de wijze waarop Woonservice IJsselland met gevoel voor de lokale dynamiek aan het werk gaat. De medewerkers zijn graag bereid om opgaven en doelstellingen die WIJ zichzelf oplegt, op zich te nemen en laten zich niet afschrikken door de onvermijdelijke tegenvallers. Naast het reguliere werk voor de primaire doelgroep, wat prima op orde is, zien we dat Woonservice IJsselland ook een bijdrage aan de stad wil leveren door er te zijn voor zorg- en welzijnsinstellingen alsmede specifieke doelgroepen. Woonservice IJsselland is een efficiënte onderneming, er is sprake van een gezonde financiële positie. Een ieder in de organisatie lijkt goed te weten wat zijn of haar taak is en mensen zijn trots op het feit dat ze onderdeel zijn van de stichting. Men is zelfverzekerd en heeft een duidelijk beeld van wat ze als organisatie doet en waar Woonservice IJsselland voor staat. De aanwezige overtuiging binnen de organisatie maakt het mogelijk om de prestaties te leveren die men wil leveren. De beleidskaders zijn goed op orde. Er zijn duidelijke en helder geformuleerde doelen en ambities waar men zich ook aan committeert. Dit maakt het ook voor de belanghebbenden van WIJ duidelijk waar de stichting voor staat, wat ze willen doen en waar ze op kunnen worden afgerekend. Men schroomt niet om open aan te geven wat ze per jaar van plan zijn op te pakken. Hierbij wordt aangegeven hoe dit bijdraagt aan strategische doelen. De visitatiecommissie merkt daarbij op dat de ingeslagen weg met de recente jaarverslagen er een is die opvolging verdient. Deze manier van rapporteren is van hoogwaardig niveau en biedt een heldere en transparante doorkijk in de werkzaamheden van Woonservice IJsselland. WIJ onderschrijft het belang van een deugdelijk ondernemingsbestuur, waaronder begrepen het integer en transparant handelen van het bestuur, een goed toezicht op het ondernemingsbestuur en het afleggen van verantwoording over het uitgevoerde toezicht, allen zaken die de visitatiecommissie ook terug heeft gezien in het dagelijks functioneren van de stichting Een belangrijk kenmerk van Woonservice IJsselland is dat zij zeer herkenbaar en benaderbaar is voor eenieder die iets met WIJ te maken heeft. Kritische vragen of opmerkingen bij belanghebbenden hebben niet altijd direct betrekking op het achterblijven van prestaties, maar staan vaak ook in relatie tot de perceptie van belanghebbenden. De mate van betrokkenheid van burgers en belanghebbenden bij de stichting en andersom

18 is groot. Dusdanig groot dat opmerkingen van belanghebbenden tijdens deze maatschappelijke visitatie direct door de medewerkers van WIJ aan de juiste belanghebbenden gekoppeld kunnen worden. De binding tussen Doesburg en Woonservice IJsselland is hiermee direct aangetoond. Het feit dat belanghebbenden vooral WIJ erop wijzen dat zij niet teveel moeten veranderen geeft des te meer aan dat de relatie tussen hen goed is. De visitatiecommissie heeft hier waardering voor, zeker in een Nederland waar, door financiële gedrevenheid, deze sociale waarden er nog wel eens als eerste aan gaan. De visitatiecommissie is van mening dat Woonservice IJsselland de afgelopen vier jaar een meer dan adequate prestatie heeft neergezet. Deel I 2 Profiel Woonservice IJsselland 2.1 Profiel Woonservice IJsselland is actief in de gemeente Doesburg en heeft een bezit van circa woningen. De corporatie is in de systematiek van het Centraal Bureau voor Volkshuisvesting ingedeeld in de referentiegroep corporaties met een gemiddeld profiel met accent op eengezinswoningen (Rfo6). 2.2 Bezit Het woonbestand van Woonservice IJsselland bestaat grotendeels uit eengezinswoningen (74,5% ten opzichte van 43,1% landelijk). Daarnaast verhuurt de corporatie nog meergezinswoningen met en zonder lift t/m 4 lagen. De gemiddelde leeftijd van het bezit is ouder dan het landelijke bezit, waarbij het grootste aandeel stamt uit de periode Tabel 1: Woningvoorraad Woonservice IJsselland Woonservice IJsseland Landelijk Eengezinswoningen Meergezinswoningen vier etages zonder lift Meergezinswoningen met lift HoogbouwEenheden verzorging Overig Totaal 74,5 7,0 14,3 0,8 0,0 3,4 100,0 43,1 27,4 13,1 10,7 2,1 3,5 100,0 Bron: Corporatie in Perspectief, Woonservice IJsselland, 2010, Centraal Fonds Volkshuisvesting Het gemiddelde huurniveau ligt bij Woonservice IJsselland op 404 per maand. Dit is 61,0% van

19 maximaal redelijk. Het huurniveau is hoger dan de referentiegroep ( 401 per maand) maar lager als het landelijke gemiddelde ( 411 per maand). Het aandeel woonbezit dat valt onder de classificaties goedkope en betaalbare woningen bedroeg ultimo 2009 respectievelijk 23,3% en 73,3%. Dit is hoger dan de referentiegroep (69,9%) en het landelijk gemiddelde (66,7%). 2.3 Organisatie Het bestuur van Woonservice IJsselland bestaat uit een Directeur/Bestuurder, die bij zijn werkzaamheden wordt ondersteund door een Manager Vastgoed, een Manager Woondiensten en een Manager Financiën. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken bij de corporatie. Eind december 2010 waren er ca.16 fte werkzaam bij Woonservice IJsselland. 3 Presteren naar Eigen Ambities (PnA) 3.1 Inleiding Het eerste onderdeel waarop het presteren van de corporatie wordt beoordeeld, is naar de eigen ambities. De feitelijke maatschappelijke prestaties van worden beoordeeld in het licht van de eigen geformuleerde ambities en daaruit volgende doelen. Hierbij wordt, conform de visitatiemethodiek per prestatieveld globaal omschreven wat de prestaties zijn. Vervolgens worden op hoofdlijnen de ambities behandeld, door de missie en visie weer te geven. Een gedetailleerde vergelijking van de ambities en prestaties staat weergegeven in de bijlagen. De in dit hoofdstuk weergegeven prestaties vormen ook het toetsingskader voor het hoofdstuk Presteren naar Opgaven. Hierin worden dezelfde prestaties vergeleken met de opgaven in het werkgebied. De opgaven worden, in tegenstelling tot de ambities, niet afgeleid uit de door Woonservice IJsselland zelf opgestelde documentatie, maar bijvoorbeeld uit gemeentelijke woonvisies. 3.2 Prestaties Uit de jaarverslagen zullen de prestaties uit de jaren worden besproken. Jaarverslag 2007 Bij de huisvesting van de primaire doelgroep ligt een belangrijke focus van de prestaties op het gebied van toewijzingen aan starters (29%). Van de vrijgekomen woningen is 53,8% toegewezen aan inwoners uit Doesburg. Een indicator voor de betaalbaarheid is het percentage van de huur ten opzichte van maximaal redelijk. Dit ligt voor de periode gemiddeld op 61%. De huren stijgen conform inflatie. Om de kwaliteit van de woningen te verbeteren kunnen tegen huurverhoging extra voorzieningen aangebracht worden. Hier is in aan uitgegeven. Voor de huisvesting van doelgroepen zijn prestaties geleverd met betrekking tot vergrijzing. Er zijn 38 nultredewoningen opgeleverd. Verder zijn op het gebied van maatschappelijk vastgoed een gezondheidscentrum en de kantoren van de stichtingen WIND (Welzijns Instelling Doesburg) en STMG (Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland) opgeleverd. Totaal zijn er in woningen opgeleverd, waarvan 11 koopwoningen. Uit het bestaande bezit zijn 13 woningen verkocht, waarvan 6 aan zittende huurders. Woonservice IJsselland heeft in 2007 uitgaven gedaan om de

20 fysieke leefbaarheid in Doesburg te verbeteren. Het gaat onder andere om de herinrichting van speeltuintjes en de realisatie van een plein. Jaarverslag 2008 Evenals in 2007 gaat bij de huisvesting van de primaire doelgroep in 2009 qua prestaties de aandacht uit naar starters en inwoners uit Doesburg. Er zijn in % van de woningen toegewezen aan starters en 51,4% aan inwoners uit Doesburg. De huren zijn wederom conform inflatie gestegen. In 2008 is voor een kleiner bedrag gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de woningkwaliteit te verbeteren door extra voorzieningen aan te brengen tegen huurverhoging. Hier is aan uitgegeven. Voor de huisvesting van doelgroepen zijn op het gebied van zorg prestaties geleverd. Er zijn 9 zelfstandige appartementen voor cliënten van stichting Zozijn opgeleverd. Er zijn verder 5 goedkope huurwoningen opgeleverd, 4 woningen uit de bestaande voorraad zijn verkocht en 1 locatie is aangekocht. Er zijn in 2008 minder prestaties geleverd dan in 2007 op het gebied van investeringen in vastgoed als naar opleveringen gekeken wordt. Qua prestaties op het gebied van kwaliteit in wijken en buurten is een verschuiving te zien van fysieke investeringen naar meer sociale investeringen. Woonservice IJsselland participeert in wijkgericht werken met de gemeente en in sociale activiteiten zoals een bloemetjesmarkt. Om de leefbaarheid te bevorderen zijn opdrachten verstrekt voor het structureel schoonmaken van de woonomgeving. Jaarverslag 2009 Voor wat betreft de huisvesting van de primaire doelgroep valt in 2009 een daling te zien in de toewijzingen aan starters (22%) en inwoners van Doesburg (50%). De huren zijn wederom conform inflatie gestegen. Alle huurwoningen zijn in 2009 in het bezit van een energielabel. Keuzevrijheid van de bewoners wordt bevorderd door extra pakketten voor keukens bij nieuwbouwcomplexen. Er hebben in huishoudens gekozen om energiebesparende maatregelen aan te laten brengen tegen huurverhoging. Daarnaast zijn 107 verwarmingsketels vervangen door energiezuinige exemplaren. Op het gebied van huisvesting van doelgroepen zijn in 2009 veel prestaties geleverd. Woonservice IJsselland heeft in 2009 een woningbezit waarvan 22% bestaat uit nultredewoningen. Het aantal nultredewoningen is in 2009 toegenomen met 45. De voorraad bijzondere woonvormen is met 42 eenheden toegenomen. Verder zijn 18 appartementen voor zelfstandig wonen van gehandicapten en 24 verpleegplaatsen opgeleverd. Naast investeringen voor specifieke doelgroepen zijn 42 betaalbare huurwoningen opgeleverd en 2 duurdere huurwoningen. Er zijn 9 woningen uit het bestaande bezit verkocht. Om de kwaliteit in wijken en buurten te bevorderen is achterpad verlichting aangebracht in de binnenstad. Er zijn speelvoorzieningen aangebracht en er is geparticipeerd in buurtbemiddeling. Ook zijn inspanningen geleverd om de wijken schoon te houden. Jaarverslag 2010 In 2010 zijn door Woonservice IJsselland geen projecten opgeleverd. Wel is begonnen met de bouw van Beinum West fase 1, bestaande uit 10 sociale huurwoningen en 30 koopgarant woningen. Voor fase 2 heeft opdrachtverstrekking plaatsgevonden voor 19 sociale huurwoningen en 28 koopgarant woningen. Daarnaast is opdracht verstrekt voor de realisatie van 22 seniorenwoningen voor het project De Bongerd. Tezamen worden de komende tijd dus ruim 100 woningen gerealiseerd, deels onder koopgarant. Woonservice IJsselland heeft in 2010 ook het koopgarant concept VOVWoon geïntroduceerd. Er zijn 9 woningen verkocht. Van het huidige woningaanbod is 22% nultredewoning. Woonservice IJsselland geeft aan dat dit voldoende is om aan de vraag te voldoen. Op lange termijn is wel een uitbreiding van dit aanbod nodig. Om de energieprestaties te verbeteren biedt Woonservice IJsselland bewoners aan om tegen huurverhoging maatregelen te doen. Bewoners zijn benaderd voor een na-isolatieprogramma. Hier bestond echter weinig animo voor. Besloten is uiteindelijk om de na-isolatie alsnog gedeeltelijk aan te brengen, maar zonder huurverhoging door te voeren. Om woningen verder te verbeteren is aan ca. 90 woningen groot onderhoud aan douche, toilet en keuken gedaan. Er zijn in 2010 diverse bewonerscommissies opgericht om betrokkenheid bij de woonomgeving te stimuleren. Verder is om de

21 leefbaarheid te verbeteren aan buurtbemiddeling gedaan, zijn speelvoorzieningen aangelegd en heeft een schoonmaakactie plaatsgevonden. 3.3 Beleidskader In deze paragraaf wordt voornamelijk op de missie en visie van de corporatie in de periode ingegaan. Door dit globaal weer te geven kan een ontwikkeling in de focus van de corporatie in de tijd worden weergegeven, waardoor een vergelijking kan worden gemaakt met de geleverde prestaties. Hiervoor is voornamelijk gebruik gemaakt van de ondernemingsplannen. In de bijlagen wordt een uitgebreider overzicht gegeven van de doelstellingen. Voor het jaar 2007 is, omdat bij de visitatiecommissie geen ondernemingsplan voor 2007 bekend is, gebruik gemaakt van de ambities zoals in het strategisch meerjarenplan staan weergegeven. Voor de prestaties van 2007 is het betreffende jaarverslag gebruikt Missie en visie Strategisch meerjarenplan Woonservice IJsselland Maatschappelijke ontwikkelingen en ontwikkelingen op het gebied van volkshuisvesting hebben ervoor gezorgd dat de taakopvatting van Woonservice IJsselland breder is geworden. Naast het bouwen en beheren van huurwoningen tegen een zo laag mogelijke prijs heeft Woonservice IJsselland de ambitie om te voorzien in individuele wensen van klanten. De missie van Woonservice IJsselland is als volgt gedefinieerd: Woonservice IJsselland is een maatschappelijk gebonden organisatie die tegemoet wil komen aan de individuele behoeften van haar klanten door verbetering van kwaliteit van wonen en woonomgeving en door een prominente rol te spelen in wijken. Activiteiten die Woonservice IJsselland tot haar takenpakket rekent zijn bijvoorbeeld: Herstructurering Ontwikkelen van maatschappelijk vastgoed Verbeteren van huurderparticipatie De activiteiten op deze gebieden moeten leiden tot een betere leefbaarheid in wijken en buurten en een hogere klanttevredenheid. Woonservice IJsselland benoemt concreet de opgaven in haar werkgebied. Dit zijn doorstroming, huisvesting voor starters en jongeren en huisvesting voor senioren. Keuzevrijheid op de woningmarkt neemt een belangrijke plek in bij Woonservice IJsselland. Deze doelstellingen zijn opgenomen in activiteitenplannen. De vertaling van de opgaven naar ambities en vervolgens in activiteitenplannen en toetsing in kwartaalrapportages en jaarverslagen kan op transparantere wijze worden vormgegeven. In de afgelopen 10 jaar heeft Woonservice IJsselland de ontwikkeling doorgemaakt van een bouwende en beherende corporatie naar een corporatie die meer open staat voor een bredere opgave. 3.4 Prestaties en beoordeling De beoordeling van de maatschappelijke prestaties van Woonservice IJsselland ten aanzien van de eigen ambities is gebaseerd op de prestaties uit de jaarverslagen van De ambities zijn afgeleid uit het strategisch meerjarenplan De voorlopige beoordeling van de verschillende documenten wordt in de onderstaande tabellen weergegeven. In bijlage 4 is de uitwerking van de beoordeling van het presteren naar eigen ambities en doelstellingen opgenomen.

22 Tabel 2: Presteren naar eigen Ambities Totaal 1. Primaire doelgroep 2. Kwaliteit woningen en woningbeheer 3. Huisvesting doelgroepen 4. (Des) investeren in vastgoed 5. Kwaliteit wijken en buurten 7,2 7,0 7,4 6,4 7,0 Totaal 7,0 Over het algemeen is de beoordeling van de prestaties ruim voldoende. In het bijzonder springen de gemiddelde huur van 61% van maximaal redelijk, en de aandacht die uitgaat naar nultredewoningen en zorgbehoevenden naar voren. De prestaties op deze gebieden zijn beoordeeld met een 8. Enkele prestaties zijn lager beoordeeld dan het referentiekader (7): Huisvesting primaire doelgroepen - De ambitie om 60% van de vrijkomende woningen aan te bieden aan woningzoekenden uit de gemeente Doesburg is niet gehaald. Het aantal toewijzingen aan inwoners uit Doesburg, is jaarlijks circa 50%. De beoordeling is hierdoor een 6. (Des) investeringen in vastgoed - De ambitie om tussen 2006 en 2011 minimaal 400 woningen te realiseren is niet gehaald. Er zijn totaal 102 woningen gerealiseerd. Dit is 75% lager dan de ambitie. Er is in 2010 echter gestart met de bouw van 40 woningen, en opdrachten zijn verstrekt voor 69 woningen. Wanneer deze woningen worden meegenomen in de beoordeling is het cijfer een 3. - Multifunctionele bouwvormen realiseren. Onder multifunctionaliteit wordt in dit geval niet verstaan dat meerdere functies in 1 pand gevestigd zijn, maar dat het vastgoed geschikt is voor meerdere functies. Voorbeelden zijn: Er zijn 18 appartementen voor gehandicapten omgebouwd tot 11 grotere appartementen Er zijn 5 winkels Het Mauritsveld omgebouwd tot appartementen. Hoewel voorbeelden zijn gevonden van multifunctionele bouwvormen, is onvoldoende in informatie gevonden dat bij de (in de visitatieperiode gerealiseerde) nieuwbouwprojecten rekening wordt gehouden met multifunctionaliteit. Om deze reden zijn de prestaties op het gebied van deze ambitie beoordeeld met een 6.

23 4 Presteren naar Opgaven (PnO) 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk komen de lokale afspraken tussen Woonservice IJsselland en haar belanghebbenden aan bod. Dit is gebaseerd op de woonvisies van diverse gemeenten en de Provincie Gelderland en prestatieafspraken. De hieruit volgende opgaven worden getoetst aan de hand van de daadwerkelijke prestaties, afkomstig uit o.a. jaarverslagen en kwartaalrapportages. De integrale uitwerking en de beoordeling van presteren naar opgaven is weergegeven in bijlage Beschrijving van het werkgebied Het werkgebied van Woonservice IJsselland bestaat uit de gemeente Doesburg. Hier heeft de corporatie woningen. Woonservice IJsselland is in de gemeente de grootste aanbieder van sociale huurwoningen. Daarnaast zijn er nog c.a. 100 sociale huurwoningen in het bezit van landelijke corporaties. 4.3 Regionale opgaven Stadsregio Arnhem Nijmegen, Koersnota verstedelijking met doorkijk tot 2040 De koersnota gaat over verstedelijking in de Stadsregio Arnhem Nijmegen. De samenhang tussen verstedelijking met mobiliteit en economie wordt behandeld. De koersnota is tot stand gekomen met gemeenten, provincie en het Rijk. Op het gebied van wonen wordt gerefereerd aan de toenemende verschillen in de regio. Waar vooral Arnhem en Nijmegen nog met groei te maken krijgen, kampen overige gemeenten met stabilisatie of krimp. Gezinsverdunning en vergrijzing zijn de trends die spelen. Mede als gevolg hiervan komt het accent in de woningbouw meer te liggen op herstructurering dan op grote uitbreidingslocaties. Voor Doesburg betekent dit dat de prognose voor het aantal benodigde woningen over de periode met 39 woningen kleiner is dan de harde en zachte plancapaciteit. In Doesburg is op basis van deze prognose sprake van een stabilisatie. 4.4 Lokale opgaven Woonvisie Aan de basis voor de woonvisie van de gemeente Doesburg ligt een woningmarktonderzoek uitgevoerd door Companen. Bij de voorbereiding is Woonservice IJsselland betrokken, omdat de corporatie eigenaar is van 40% van de woningvoorraad in Doesburg. Voor wat betreft de primaire doelgroep is het belangrijk dat starters en jonge gezinnen voldoende huisvestingsmogelijkheden hebben. Indien dit niet het geval is zal krimp het gevolg zijn. De kwaliteit van woningen moet worden bevorderd door keuzevrijheid van de consument. Verder moet duurzaamheid bevorderd worden door CO2 reductie en het energiezuinig maken van woningen. Op het gebied van specifieke doelgroepen speelt vergrijzing een belangrijke rol. Inspelen op de combinatie wonen, welzijn en zorg is een belangrijke opgave. Woningen moeten levensloopbestendig zijn en bij nieuwbouw wordt gericht op nultredewoningen. Om aan de opgaven te voldoen worden er in de periode gemiddeld ongeveer 45 woningen per jaar in de goedkope sector gerealiseerd. Daarnaast worden er bijzondere woonvormen ontwikkeld in de vorm van bijvoorbeeld woonzorg. De kwaliteit van de leefomgeving wordt bevorderd door enerzijds in de woningen te investeren en