Artikel 5 Vaststelling agenda Er zijn geen toevoegingen.

Transcriptie

1 Acta van de vergadering van de Particuliere Synode van de Gereformeerde Kerken in Fryslân - bijeen op woensdag 6 juni 2012 in De Morgenster, Vrijheidsplein 1 te Leeuwarden, aanvang uur - Artikel 1 Opening De predikant van de samenroepende kerk van Siegerswoude-Frieschepalen, ds. G. Bruinsma, opent de vergadering. Hij leest Handelingen 8: waarin het verhaal wordt verteld van Filippus en de Ethiopiër. Hij heeft deze tekst gekozen n.a.v. de belijdenissen op Pinksteren. Wat heeft Filippus verteld? De Ethiopiër is snel gedoopt. De man is door de tekst uit Jesaja geraakt en is een betrokken luisteraar. Het gaat over het verbond van Christus met de mensen. Wij mogen vandaag de resultaten zien: de verbondenheid met Christus. Hierna gaat ds. Bruinsma voor in gebed. Hij heet de aanwezigen welkom. Artikel 2 Onderzoek geloofsbrieven en tekenen presentielijsten De geloofsbrieven van Buitenpost, Drachten en Leeuwarden zijn in orde. De presentielijsten zijn getekend. Van classis Buitenpost zijn alle primi present. Van classis Drachten is i.p.v ds. P.T. Nap (wegens ziekte verhinderd) secundus ds. A.A.J. de Boer aanwezig. Van classis Leeuwarden is ds. P.J.C. Colijn (die een dochtertje heeft gekregen) vervangen door secundus ds. J.G. van der Hoeven. Primus br. A. Alkema is afwezig. Classis Buitenpost Classis Drachten Classis Leeuwarden Ds. M.E. Buitenhuis Ds. A.A.J. de Boer Ds. J.G. van der Hoeven Ds. M. de Meij Ds. G. Bruinsma Ds. J.J. Verwey Ds. R. Prins Ds. P. Poortinga Ds. J.D. van t Zand Br. K. Miedema Br. W.E. Jongsma Br. J. Kloosterman Br. A. Soldaat Br. S. Reiding Br. T. Peereboom Br. H.G. Ruiter Artikel 3 Verkiezing van het moderamen De verkiezing vindt plaats op voordracht van de classes. preses: ds. M.E. Buitenhuis (classis Buitenpost) scriba: ds. J.J. Verwey (classis Leeuwarden) assessor: ds. P. Poortinga (classis Drachten) De vergadering gaat akkoord met deze voordrachten. Artikel 4 Constituering van de vergadering De vergadering wordt geconstitueerd en ds. Bruinsma draagt de leiding over aan de preses, ds. M.E. Buitenhuis. De preses heet ieder welkom, speciaal de gasten. Hij bedankt ds. Bruinsma voor de opening en de deputaatsecretaris voor de voorbereidende werkzaamheden. De volgende vertegenwoordigers van diverse deputaatschappen zijn aanwezig: - Deputaten ad art. 11 (hulpbehoevende kerken): J. Cuperus. - Deputaten ad art. 24 zending voor Kalimantan Barat: H. de Jong (voorzitter), J. Lawerman (penningmeester) en ds. J.Th. Jonkman (Hardenberg). - Deputaten ad art. 24 zending voor Zuid-Afrika: J. van der Vinne (secretaris) en D. de Jong (penningmeester). - Deputaten Fryske Earetsjinsten: ds. D. de Jong (voorzitter) en T. Miedema (secretaris). Artikel 5 Vaststelling agenda Er zijn geen toevoegingen. Artikel 6 Vaststelling van de Acta van PS Fryslân van 25 mei 2011 De Acta worden vastgesteld en door het moderamen ondertekend onder dank aan zr. Van der Wal. Artikel 7 Indeling commissies De vergadering wordt in vier groepen gesplitst om per groep een aantal agendapunten te bespreken in aanwezigheid van de deputaten. Bij de uitnodiging voor deze vergadering was een voorstel tot indeling gemaakt, zodat iedere groep zich goed kon voorbereiden op de te behandelen agendapunten. Na de bespreking in groepen wordt om uur een broodmaaltijd geserveerd. Daarna wordt plenair vergaderd. Artikel 8 Ingekomen stukken Commissie 1 (gevormd door het moderamen) heeft de stukken doorgenomen Zr. C.M. van der Wal vertelt kort iets over de inhoud van de Acta van andere Particuliere Synodes met

2 nadruk op zaken die opgevallen zijn. Van de 9 PS-sen hebben 4 de Acta gestuurd voor kennisgeving aangenomen. Artikel 9 Rapporten 9.1 Quaestor van de PS 9.1.a Ds. De Boer meldt namens commissie 2 dat de quaestor voorstelt het quotum voor 2011 vast te stellen op 0,98 per ziel. Een verhoging met 3 cent vanwege de verplichtingen aan het Dep. Studentenpredikant Groningen. Bovendien is over de afgelopen vijf jaar het zielental fors gedaald met maar liefst 340 zielen. De vergadering gaat met het voorgestelde quotum akkoord. De boeken zijn gecontroleerd en in orde bevonden. Aan de quaestor br. G. Huijser wordt decharge verleend onder dankzegging voor het gedane werk. 9.2 Deputaten ad art.11 KO (hulpbehoevende kerken) Commissie 2 heeft onderstaande stukken besproken. Ds. De Boer doet verslag. Er zijn voor het jaar 2012 geen steunaanvragen ontvangen. De kerk van Wijnjewoude is samengegaan met de kerk Siegerswoude-Frieschepalen d.d. 13 november Het kerkgebouw is nog niet verkocht. Na verkoop is een terugbetalingsplicht ad ,- aan dep. art. 11 afgesproken. 9.2.a 1. Financieel overzicht 2011: akkoord. 2. Steunaanvragen 2012: zijn er niet 3. Het quotum wordt vastgesteld en is nogmaals nihil, omdat er een ruime reserve aanwezig is. De PS gaat hier graag mee akkoord. 4. Br. A.C. Hoksbergen treedt af. Sinds 2003 heeft hij deel uitgemaakt van het deputaatschap. Hij krijgt eervol ontslag onder dank voor zijn werkzaamheden. De classis Leeuwarden heeft geen vervanger voorgesteld. Gevraagd wordt of nog een vervanger nodig is. De deputaten hebben er toch graag weer iemand bij. Dit is belangrijk i.v.m. het werkgebied: aandachtspunt in de buurt. Iedere classis heeft 2 leden afgevaardigd, waardoor er korte lijnen zijn. Soms zijn gezamenlijke adviezen nodig t.a.v. substantiële bedragen. Het moderamen wordt gemachtigd iemand te benoemen op voordracht van classis Leeuwarden. 5. De nieuwe regeling voor steun hulpbehoevende kerken geldt voor de jaren 2010 t/m Voorstellen en adviezen deputaten: akkoord 9.2.b De boeken zijn gecontroleerd en in orde bevonden. Aan de penningmeester br. J. Spinder wordt decharge verleend onder dankzegging voor het door hem gedane werk. 9.3 Friese Zendingsdeputaten (FZD) ad art. 24 KO (zending voor Kalimantan Barat) Bij agendapunten 9.3 draagt de preses de leiding over aan de assessor ds. P. Poortinga. 9.3.a Commissie 4 heeft dit onderdeel voorbereid. De kerken op KalBar zijn zelfstandige kerken geworden. De financiële betrokkenheid van de Friese kerken wordt tot 2015 verder afgebouwd tot een niveau wat verantwoord wordt geacht. De PS gaat akkoord met de voorstellen van de Friese Zendingsdeputaten: 1. het werk van de deputaten goed te keuren 2. de deputaten, de broeders H. De Jong, J. Lawerman en F.L.T. Rots opnieuw te benoemen voor 1 jaar 9.3.b De PS gaat akkoord met de voorstellen, m.u.v. het eerste punt. Dit punt wordt onder voorbehoud vastgesteld. Decharge wordt verleend. 1. de jaarrekening 2011 vast te stellen en decharge te verlenen voor het gevoerde beleid 2. het quotum 2012 definitief vast te stellen op 23,18 per ziel 3. alvast goed te keuren dat het quotum voor 2013 met maximaal 1,5 % mag stijgen t.o.v (het woord tenminste is vervangen door maximaal) 4. de begroting 2012 vast te stellen 5. het exploitatieresultaat 2011 toe te voegen aan de reserves Over de jaarrekening 2011 stelt ds. Buitenhuis een vraag. Van de Geref. Kerk te Damwoude is wegens opheffing een legaat (groot ,-) binnengekomen. De FZD heeft dit bedrag besteed aan Litindo. Hierover is ds. Buitenhuis verbaasd. Hij was vanuit Noardburgum betrokken bij de opheffing van Damwoude. In de bijlage van de Acte van Opheffing staat hoe de gelden worden verdeeld. Damwoude had het legaat bedoeld voor zending Zuid-Afrika. De voorzitter van de FZD geeft aan dat het geld niet geoormerkt was, ook niet in de vooraankondiging. In de stukken is Zuid-Afrika niet genoemd. De penningmeester van FZD heeft een bedankbrief geschreven en heeft hierop geen reactie meer gekregen. Het misverstand is ontstaan doordat de gelden voor KalBar en Zuid-Afrika op hetzelfde rekeningnummer worden gestort. De FZD verdeelt het geld volgens afspraak. Er valt de deputaten niets te verwijten. Diverse meningen passeren de revue om tot een oplossing te komen. De assessor stelt voor dat de PS kennis neemt van het antwoord van de deputaten. Noardburgum kan richting

3 9.3.c 9.3.d 9.3.e deputaten actie ondernemen. Daar ligt de bewijslast. De jaarrekening 2011 wordt vanwege het voorgaande onder voorbehoud vastgesteld. Vanuit de vergadering wordt opgemerkt dat onder voorbehoud te wantrouwend klinkt. Hier is sprake van een misverstand. Jaarrekening 2011: akkoord onder voorbehoud. De preses neemt de leiding weer over. Begroting 2012: akkoord. De boeken zijn gecontroleerd en in orde bevonden. Aan de penningmeester br. J. Lawerman wordt decharge verleend onder dankzegging voor het door hem gedane werk. De preses bedankt de deputaten en in het bijzonder ds. Jonkman voor hun aanwezigheid en voor het werk voor de zending gedaan. Hierna verlaten zij de vergadering. 9.4 Deputaten ad art. 24 KO (zending voor Zuid-Afrika) Ds. De Meij is de spreekbuis van commissie 3 die dit onderdeel heeft besproken. 9.4.a Er gebeurt veel en mooi werk. De financiën staan er beter voor. Een visitatieteam heeft de kerken in Zuid-Afrika bezocht. Met de voorstellen genoemd in de jaarrapportage gaat de PS akkoord. Br. H. Jellema en ds. M.E. Buitenhuis worden opnieuw benoemd. D. de Jong treedt af als deputaat. Sinds 2002 is hij als penningmeester betrokken bij de zending voor Zuid-Afrika. Hem wordt eervol ontslag verleend. Als opvolger wordt Tj. van der Vaart voorgesteld. De vergadering stemt hiermee in. 9.4.b Financieel verslag Nederland 2011: akkoord. 9.4.c Financieel verslag Zuid-Afrika 2011: akkoord. 9.4 d Begroting Zuid-Afrika 2012: akkoord. 9.4.e De accountant heeft de boeken in orde bevonden. Aan de penningmeester br. D. de Jong wordt onder dankzegging decharge verleend. 9.4.f Van het rapport Zendingsvisitatie in Kaapstad en Tshwane (Pretoria) is kennis genomen. Tot slot wordt een dankwoord uitgesproken. Een speciaal woord van dank gaat uit naar br. D. de Jong, die aftreedt als deputaat. Hierna verlaten de deputaten de vergadering. 9.5 Deputaten ad art. 31 KO (appelzaken) 9.5.a Er is geen rapport, want de deputaten hebben niet vergaderd. 9.6 Deputaten ad art. 49 KO (kerkverband) 9.6.a Van de schriftelijke rapportage wordt kennis genomen. Sinds de vorige rapportage op de PS 2011 hebben de deputaten geen werkzaamheden hoeven te doen ten bate van het provinciaal kerkverband. 9.7 Deputaten Fryske Earetsjinsten (DFE) 9.7.a Commissie 1 (het moderamen) heeft een gesprek gehad met de voorzitter en de secretaris van de DFE. Ds. Poortinga is de woordvoerder. De voorstellen in het rapport van DFE worden besproken. Voorstel 1 is om aan de kerken opnieuw met klem te adviseren elk jaar tenminste één Friestalige dienst te beleggen. Het moderamen stelt aan de vergadering enkele toevoegingen voor: a. de deputaten sturen een berichtje naar de preekvoorzieners met een positief advies van de PS b. er is gesproken over Friese elementen in een Nederlandse dienst; voorstel is dat de deputaten dit bestuderen en de kerken hiermee dienen c. PS vraagt aan de deputaten onderzoek te doen bij Friese studenten aan de TUK. Biedt een AFUKcursus aan op kosten van de PS ( 100,- pp per jaar) De cursus behelst zowel lezen als schrijven. In de marge is nog genoemd of in een beroepingsbrief kennis van de Friese taal kan worden gevraagd. Dit is geen eis, maar kan desgewenst als aandachtspunt dienen. De preses geeft de toevoegingen in bespreking. Gevraagd wordt of er mensen afhaken bij een Friestalige dienst. Ds. De Jong antwoordt dat de PS niets kan opleggen aan de kerken. Hij hecht er aan dit niet op te hangen aan liefhebberij van de deputaten. Het evangelie in het Fries komt vertrouwd over bij veel Friezen. Het geestelijke belang wordt niet altijd gepeild en heeft een pastorale invloed. Dit zien we vooral bij oudere mensen. Wel moet rekening worden gehouden met mensen die het Fries niet verstaan. Je zou ook iets regionaals kunnen doen. Over Friese elementen in de dienst geeft DFE aan dat gebruik gemaakt kan worden van ervaringen in andere kerken. (PKN, NG) De vergadering gaat akkoord met de toevoegingen evenals met de overige voorstellen van DFE. 9.7.b Verantwoording financiën DFE. Akkoord. 9.7.c Brief ikerkommisje bij de Friese vertaling van de Heidelberger Catechismus. Voor kennisgeving aangenomen. 9.7.d Kategismus of ûnderwiis yn e kristelike lear

4 9.7.e Nu breekt een officieel en feestelijk moment aan. De voorzitter van DFE, ds. D. de Jong, biedt aan de preses de Friese vertaling van de Heidelberger Catechismus aan. Eerst vertelt hij iets over de ontstaansgeschiedenis. DFE had al in 2010 een vertaling van de Heidelberger. Deze was gebaseerd op een in 1961 gepubliceerde Frysktalige versie van de hand van ds. Fedde Dijkstra. Op advies van de ikerkommisje zijn de vertalers van deze Heidelberger (ing. Tjibbele Miedema en ds. Jan J. Potsma) uitgegaan van de tekst in het gereformeerd kerkboek. De vertaling is opgesteld in eigentijds Fries. Het concept is geijkt door theologen en frisisten. De preses ds. Buitenhuis neemt in dankbaarheid deze vertaling in ontvangst en feliciteert de deputaten hartelijk met de afronding van dit project. In het exemplaar dat is aangeboden, staan ook alle bewijsteksten genoemd. De vertaling wordt vrijgegeven en komt op een goed moment. In 2013 is het 450 jaar geleden dat de Heidelberger Catechismus is ontstaan. Grut Tsjerkegebed De Generale Synode Harderwijk heeft een nieuw gebedsboek vrijgegeven. Ook daarvan is de tekst vertaald in het Fries, deze keer door br. Jitse Huisman uit Drachten. Aan het eind van de bespreking vertelt de voorzitter van DFE dat men nu begonnen is met de vertaling van de Dordtse leerregels, een grotere klus dan de vertaling van de Nederlânske Geloofsbelidenis en de Kategismus samen. Er zijn al veel liederen vertaald. Alles is te downloaden van de site van DFE.De preses bedankt de deputaten voor hun werk. Er zal een persbericht uitgaan over het aanbieden van de Kategismus en het Grut Tsjerkebed. (actie deputaat-secretaris) Hierna verlaten de deputaten de vergadering. Artikel 10 Rapportering commissies Deze werkwijze geeft een goede tijdsbesparing. Artikel 11 Rapport van de deputaat-curator van de Theologische Universiteit Kampen Ds. J.J. Verwey geeft een toelichting op zijn rapport. Sinds enige tijd is de positie van de curatoren veranderd. De curatoren hebben een beperkte, maar wel belangrijke taak: het bewaken van het confessionele en wetenschappelijke karakter van de TUK. De eigenlijke beslissingen vallen bij het College van Bestuur en de Raad van Toezicht. In het kleine Kampen gebeurt veel. De hete adem van de overheid wordt in de nek gevoeld. Eigenlijk is de TUK te klein. In het blikveld van de overheid zijn er geen curatoren. De curatoren zijn aangesteld vanwege de band met de kerken. De TU in Apeldoorn geeft aan de taak van curatoren een andere invulling. Daar zijn curatoren betrokken bij de toelating van studenten. Zij kunnen peilen of de jongeren geestelijk geschikt zijn voor de theologische studie met het oog op het predikantschap. De GS heeft gezegd hoe de uitstraling van de TUK breder kan zijn. Hoe is de visie over 10 jaar? De overheid vraagt meer output via de Wet op het Hoger Onderwijs. Daarom is samenwerking nodig met andere universiteiten. Er zijn contacten geweest. Apeldoorn is het eerst in beeld als natuurlijk partner, maar houdt dit wat af. Er zijn duidelijke cultuurverschillen tussen Kampen en Apeldoorn. Omdat Kampen niet alleen een predikantenopleiding, maar ook een wetenschappelijke opleiding is, komt steeds meer de noodzaak van internationalisering naar voren. Een gedeelte van het programma moet dan in het Engels worden aangeboden. Dit vraagt veel inzet en mankracht. De plannen zijn groot, maar de vraag is of alles is te behappen. De eisen van de overheid hebben niets te maken met de subsidie. Opmerking vanuit de vergadering: als de TUK wil groeien, moeten we de mogelijkheden verkennen, ook als Apeldoorn niet meewerkt. Tenslotte bedankt de preses ds. Verwey voor zijn rapport en de toelichting. Artikel l2 Voorstellen en instructies Er zijn geen voorstellen en instructies. Artikel 13 Benoemingen zie lijst De benoemingen vinden plaats op voordracht van de classes. De PS gaat akkoord met de voordrachten. Artikel 14 Aanwijzing van de samenroepende kerk voor en de datum van de eerstvolgende PS Fryslân Classis Leeuwarden, kerk Franeker-Sexbierum op woensdag 5 juni 2013 om uur. Locatie: De Morgenster, Vrijheidsplein 1 te Leeuwarden. Artikel 15 Persoonlijke rondvraag Hiervan wordt geen gebruik gemaakt. Artikel 16 Censuur naar art. 48 KO Censuur hoeft niet te worden geoefend.

5 Artikel 17 Vaststellen kort verslag Het kort verslag wordt toevertrouwd aan zr. Van der Wal. Het moderamen stelt zich verantwoordelijk. Artikel 18 Sluiting Ds. Buitenhuis laat Psalm 147: 1 en 4 zingen en eindigt met dankgebed. De preses sluit hierna de vergadering en wenst ieder wel thuis. Aldus goedgekeurd door het moderamen van de PS op 6 juni Ds. M.E. Buitenhuis, preses Ds. J.J. Verwey, scriba Ds. P. Poortinga, assessor Zr. C.M. van der Wal, deputaat-secretaris Aldus goedgekeurd en vastgesteld door de PS Fryslân in de vergadering van 5 juni Preses Scriba Assessor Deputaat-secretaris