Wel-Zijn in de Zorg voor mensen met Dementie

Transcriptie

1 2017 BESTE CONGRES VAN: 29 JANUARI DE WERELT IN LUNTEREN Congresparade Wel-Zijn in de Zorg voor mensen met Dementie SOCIALE BENADERING EN KWALITEIT VAN LEVEN KUNST VAN HET CONTACT MAKEN SPIRITUALITEIT EN ZINGEVING ACTIVEREN, BEWEGEN, MUZIEK EN SAMEN KOKEN Kom samen! Ontvang 10% korting Al 10 jaar hét centrum voor kennisuitwisseling in de langdurige zorg!

2 Kwaliteit van leven voor mensen met dementie De ondersteuning voor kwetsbare mensen met een gevorderde dementie vraagt een persoonlijke en belevingsgerichte aanpak. Het liefst wil je de zorg zo goed mogelijk afstemmen op de wensen en mogelijkheden van jouw cliënten. Juist bij een progressieve ziekte als dementie, valt nog veel aan levenskwaliteit te winnen door, naast het lichamelijk welbevinden, meer aandacht te schenken aan het sociale, psychisch-emotionele en spirituele welzijn van de bewoners. Speciale aandacht zou uit moeten gaan naar wat mensen met dementie nog wel kunnen en hoe zij verbonden kunnen blijven met zichzelf en hun sociale omgeving. Kunst van het contact maken Terug naar zorgen vanuit hart en ziel De hele zorgsector focust te veel op verantwoording, standaarden, transparantie en controle en te weinig op goede zorg. Dat stelt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving: Goede zorg is vooral een kwestie van hart en ziel en niet alleen van verstand. Wij staan voor een grote uitdaging. Want hoe kan je contact maken, ook als dit in de loop van het ziekteproces steeds lastiger wordt? Hoe kan je de bewoners betrekken bij de dagelijkse activiteiten als zelf koken en hen verleiden tot meer bewegen en samen plezier maken? Hoe anticipeer je op stemmingswisselingen en op welke manier kan complementaire zorg bijdragen aan het welbevinden? En in het bijzonder; wat vraagt dit van jou als zorgprofessional? Kracht van de beleving Deze vragen staan centraal op de Congresparade Wel-Zijn in de zorg voor mensen met dementie. De bijeenkomst vindt plaats op 29 januari 2018 in De Werelt in Lunteren. De Congresparade van StudieArena is een uniek evenement met een mix van inspirerende presentaties en een paradeprogramma vol met kennis- en ervaringssessies. Beleef, ervaar en oefen hoe jij het verschil kunt maken! De belevingsparade is een doorlopend programma. Stel op de dag zelf je programma samen door een keuze te maken uit meer dan 35 verschillende sessies in verschillende werkvormen, van ervaringssessies tot persoonlijke coaching. Tussendoor is er alle ruimte om te lunchen en collega s te ontmoeten. Meer informatie:

3 PROGRAMMA 09:00 UUR Ontvangst/registratie & Informatiemarkt 09:30 UUR START PLENAIRE PROGRAMMA Kunst van het bewegen Andrew Greenwood (balletmeester) introduceert een dans methodiek waarbij mensen met een gevorderde dementie lichamelijk, geestelijk en sociaal in hun kracht staan. Andrew Greenwood, internationaal balletmeester en initiatiefnemer Switch2Move 10:00 UUR Ik ben niet kwijt Toen mij partner werd opgenomen in het verpleeghuis wilde ik voor hem zijn. Wij wilde vooral samenzijn en uiting kunnen geven aan de liefde voor elkaar. Van elkaar blijven genieten, ook al was dat niet langer thuis. Sjef van Bommel, auteur Ik ben niet kwijt 10:05 UUR Begrijpen van emoties is het halve werk Leven met een dementie roept veel emoties op. Emoties kunnen zorgen voor onrust en veroorzaken stoorzenders in het dagelijks leven. Stoorzenders die persoonlijke ondersteuning en goede zorg ernstig in de weg kunnen zitten. Goede zorg voor mensen met dementie vraagt het begrijpen van onderliggende emoties. Waar komen de emoties vandaan en welk gevolg hebben zij? Prof. dr. Manu Keirse, klinisch psycholoog en emeritus hoogleraar verliesverwerking KU Leuven 10:50 UUR De vierde dementie Pas toen ik contact maakte op een ander niveau begreep mijn moeder wat ik bedoelde en ontspande ze weer. En ik ook. Evelien Pullens, mantelzorger en auteur De vierde dementie 10:55 UUR Spreken met Fantasie Hoe kan je muziek inzetten om echt in contact te komen met mensen met dementie? Met de methode Spreken met Fantasie wil de Vlaamse Hanne Deneire het hele zorglandschap muzikaliseren en pleit zij voor meer werkplezier en gelukkige bewoners. Hanne Deneire, artistiekleider House of Music en projectleider De Stem van ons Geheugen en de Dementie Contactkoren 11:25 UUR tot 17:00 UUR Ken jij het paradegevoel? Presentaties die je raken en persoonlijke ontmoetingen die je inspireren en aan het denken zetten. Dat gevoel bieden we je tijdens de Belevingsparade.

4 Doorlopend lunchbuffet Theebuffet Borrel 11:20 11:50 12:00 12:10 12:20 12:30 12:40 12:50 13:00 13:10 13:20 13:30 13:40 13:50 14:00 14:10 14:20 14:30 14:40 14:50 15:00 15:10 15:20 15:30 15:40 15:50 16:00 16:10 16:20 16:30 16:40 17:00 Vide 1 Sociale benadering - Sociale benadering - Vide 1 Prikkels en onbegrepen gedrag Prikkels en onbegrepen gedrag Sociale benadering - Vide 2 Centeren Centeren Centeren Vide 2 Varen op je intuïtie Varen op je intuïtie Zaal 3 Zaal 3 Zaal 4 Zaal 4 Je stem als hulpmiddel Het Koor van Vergeten Liedjes Contact via persoonlijke muziek Je stem als hulpmiddel Contact via persoonlijke muziek Het Koor van Vergeten Liedjes Kom op verhaal! Kom op verhaal! Kom op verhaal! Contact via persoonlijke muziek Het Koor van Vergeten Liedjes Zaal 4A Activiteitenbegeleider als coach Activiteitenbegeleider als coach Activiteitenbegeleider als coach Zaal 4A (Her)ontdek het plezier in je werk! (Her)ontdek het plezier in je werk! Zaal 5 Gedrag en kunst van het verleiden Gedrag en kunst van het verleiden Zaal 5 Zaal 8 Belevingsconcert Belevingsconcert Belevingsconcert Zaal 8 Zien doe je met je hersens! Zien doe je met je hersens! Zaal 11 Zaal 11 Zaal 12 Zaal 12 Contact door aanraking Contact door aanraking Contact door aanraking Let s talk about sex! Let s talk about sex! Let s talk about sex! Betrekken van de familie Betrekken van de familie Betrekken van de familie Zingeving en zinbeleving Zingeving en zinbeleving Zingeving en zinbeleving Europazaal Ouderen in beweging Ouderen in beweging Ouderen in beweging Europazaal Let s Dance Let s Dance Let s Dance Bewegen aan tafel Bewegen aan tafel Bewegen aan tafel Bewegen aan tafel Gezamenlijk koken Meet & Greet Manu Keirse Gezamenlijk koken Gezamenlijk koken Diva Dichtbij Belevingsplein Fietslabyrint - Interactieve fietstochten Tovertafel Familienet verbindt familie met zorg CCE - Centrum voor Consultatie en Expertise Eten in het donker CRDL rgdkompagne - Bewegen, contact maken en herinneren De Babbel- en Geurbox De Nostalgiekar Barry Emons - Snoezel- en belevingsmateriaal Complementaire Zorg: Invloed van geuren - Handmassage - Shantala - Haptonomisch begeleiden - Therapeutic Touch - Therapeutisch harpspel - Complementaire zorg in de praktijk (doorlopend programma)

5 Programma Stel je eigen paradeprogramma samen! Maak een keuze uit de 35 verschillende brainstorm-, kennis- en ervaringssessies. De belevingsparade is een doorlopend programma dat al in de ochtend start en doorloopt tot de netwerkborrel aan het einde van de middag. Tussendoor kan je genieten van een heerlijke lunch en ontmoet je collega s van andere instellingen. Sociale benadering - Verhuizen naar het verpleeghuis is een grote verandering in het leven van mensen met dementie en hun naasten. Belangrijk bij deze overgang is de aansluiting te blijven houden bij persoonlijke wensen en behoeften van alle betrokkenen. De Sociale Benadering is een visie die daarin ondersteunt. Ga aan de slag met zelf ingebrachte casuïstiek. Mark Smit en Laura Lenting, trainers en adviseurs Sociale Benadering Tao of Care VIDE 1 / 40 MINUTEN Prikkels en onbegrepen gedrag Je moet als zorgverlener je eigen normen loslaten en vanuit je bewoner gaan denken, aldus Erik Storck. Als je inspeelt op de prikkelverwerking van ouderen met dementie, vertonen zij minder ongeremd- en roepgedrag. De bewoner voelt zich prettiger en veiliger. Erik geeft je handvatten om goed te kijken en meer aan te sluiten bij wat je ziet om bepaald (probleem) gedrag te voorkomen. Erik Storck, specialist Sensorische Informatieverwerking en consulent CCE VIDE 1 / 40 MINUTEN + VINGSPLEIN Centeren - Werken met aandacht Laat je je wel eens meeslepen door de werkdruk en al het moeten? Het maakt je gejaagd en brengt je uit evenwicht. Centeren is een manier om echt in contact te zijn met jezelf en innerlijke rust en balans te vinden. Niet alleen goed voor jou, maar ook voor het contact met je bewoners! Durf jij het aan? Ga op zoek naar je eigen balans! Monique de Weger, trainer Centeren Van Praag Instituut VIDE 2 / 40 MINUTEN Varen op je intuïtie Gebruik maken van je intuïtie. Dingen voelen die ongezegd blijven. Luisteren naar je onderbuik gevoel kan helpen bij het contact maken met je bewoner. Evelien laat je aan de hand van persoonlijke verhalen en oefeningen ervaren hoe je kan vertrouwen op je intuïtie. Evelien Pullens, auteur De vierde dementie VIDE 2 / 40 MINUTEN Je stem als hulpmiddel Mensen met dementie zijn gevoelig voor de klankkleur van je stem en de manier waarop je praat. Ontdek hoe anderen jouw stem ervaren en hoe je jouw stem kunt inzetten als hulpmiddel in het contact maken met jouw bewoners. Pieternel van Amelsfoort, musicus en zangpedagoog en initiatiefnemer Diva Dichtbij ZAAL 3 / 40 MINUTEN Contact via persoonlijke muziek Muziek ontwapent, verbindt, ontroert, troost, zet mensen in beweging en roept herinneringen op. Muziek is ook een krachtige instrument om contact te maken met mensen met dementie. Manon neemt je mee in de wondere wereld van de persoonlijke muziek. Manon Bruinsma, muziektherapeut Muzis en voorzitter Music & Memory Nederland ZAAL 3 / 30 MINUTEN Het Koor van Vergeten Liedjes Door samen te zingen komen mensen met dementie en de betrokkenen (familie, vrienden én verzorgend personeel) op een fijne en laagdrempelige manier met elkaar in contact. Samen zingen in een koor is samen herinneren, samen beleven, samen plezier maken. Ben je benieuwd hoe je hier zelf mee aan de slag kunt? Judith Kamerman, trainer en zangdocent ZOOZ! ZAAL 4 / 40 MINUTEN Kom op verhaal! Iedereen heeft zijn eigen levensverhaal, maar soms is dat verdwaald geraakt in het geheugen. Kom op Verhaal!, dan geven wij je op basis van de Veder-methode handvatten om samen met jouw bewoners herinneringen op te halen en haperende verhalen weer stromend te maken. Marieke Westra, trainer/eigenaar ZAAL 4 / 30 MINUTEN Activiteitenbegeleider als coach Jij als activiteitenbegeleider hebt veel ervaring met contactmaken en meer welzijnsgerichte activiteiten. Het is belangrijk deze kennis binnen de organisatie uit te dragen. Ontdek hoe je kunt schakelen tussen jouw rol als inhoudelijk expert en coach voor je omgeving. Saskia Danen, trainer Zorg4Zorg en belangenbehartiger Alzheimer Nederland ZAAL 4A / 40 MINUTEN Complementaire Zorg Invloed van geuren Geuren doen wat met mensen. In de zorg wordt gebruik gemaakt van etherische olie bij onrust, angst, slapeloosheid, moeizame verwerkingsprocessen, misselijkheid en benauwdheid. Verken de basisprincipes en ervaar wat geuren met jou doen! Marjolijn Schagen, docent Kicozo Handmassage Handmassages zijn vaak effectief en ontroerend tegelijk. Mensen die nauwelijks nog reageren krijgen een lach op hun gezicht. Onrustig en apathisch gedrag vermindert. Ook de familie kan het leren om zo in contact te komen met hun naasten. Ervaar en leer de kneepjes van de handmassage. Catherine Jansen, docent en adviseur complementaire zorg V&VN Shantala Wat doet het met jou als je aangeraakt wordt? Welk effect heeft respectvolle, aandachtige aanraking? Voel de kracht van een shantalamassage. Ria Bartels, trainer Shantala Speciale Zorg Severinus en Tineke van der Vinne, beweegagoog Philadelphia Zorg Haptonomisch begeleiden Als spreken lastig wordt, is de taal van het lichaam des te belangrijker. Je kan veel bereiken met de manier hoe je je bewoner aanraakt en met hem mee beweegt. Ervaar hoe je door middel van aanraking contact kunt krijgen met je bewoner en hoe je hem kunt verleiden om mee te gaan om zo weerstand te voorkomen. Marca van de Broek, bewegingsagoog en docent Shantalamassage ORO Therapeutic Touch Medische ingrepen, ziekte of ouderdom gaan vaak gepaard met nare klachten als angst, pijn, onrust en slaapproblemen. Therapeutic Touch kan dan helpen om de scherpe kantjes te verzachten. Ervaar wat Therapeutic Touch met jou doet. Dirkje Duijvendijk en Dorres van de Berg, vrijwilligers TT Van Praag Instituut Therapeutisch harpspel Harpmuziek schept een bijzonder serene sfeer, een magisch moment van ontspanning, rust en diepere verbinding. Harpiste Lies geeft je een muzikale ervaring. Lies Joosten, therapeutisch harpiste Arpalisa Complementaire zorg in de praktijk Ben je overtuigd van de toegevoegde waarde van complementaire zorg bij mensen met dementie, maar krijg je het niet goed voor elkaar dit in te bedden in de dagelijkse zorg? Wat heb jij als enthousiasteling nodig om dit voor elkaar te krijgen? Martine helpt je op weg en leert je de eerste stappen te zetten. Martine Busch, directeur Van Praag Instituut

6 Prikkels Sociale benadering onbegrepen - gedrag Je moet als zorgverlener je eigen normen loslaten Verhuizen en vanuit naar je het bewoner verpleeghuis gaan denken, is een aldus grote Erik verandering Storck. Als je in inspeelt het leven op de van prikkelverwerking mensen met van dementie ouderen en met hun dementie, naasten. vertonen Belangrijk zij bij minder deze ongeremd- overgang is en de roepgedrag. aansluiting De te bewoner blijven houden voelt zich bij persoonlijke prettiger en veiliger. wensen Erik en geeft behoeften je handvatten van alle om betrokkenen. goed te kijken De Sociale en meer Benadering aan te sluiten is een bij wat visie je die ziet daarin om bepaald ondersteunt. (probleem) Ga aan gedrag de slag te met voorkomen. het plezier zelf (Her)ontdek ingebrachte casuïstiek. in Erik Mark je Storck, werk! Smit specialist en Laura Lenting, Sensorische trainers Informatieverwerking Sociale en adviseurs Contact maken Benadering consulent met bewoners Tao of CCE Care vraagt vooral in contact zijn met jezelf. Lastig als je het druk hebt en tijd VIDE VIDE tekort 11 / komt. / MINUTEN Wat geeft + jou VINGSPLEIN nu energie in je werk? Hoe kan je dit vasthouden in het contact met jouw bewoners? (Her)ontdek het plezier in je Centeren Prikkels werk! en - Werken onbegrepen met gedrag Sabine aandacht Je moet Baltussen, als zorgverlener coach en trainer je eigen L azione normen loslaten je je wel eens meeslepen door werk- Laat ZAAL en 4A vanuit / 40 MINUTEN je bewoner gaan denken, aldus druk Erik Storck. en al het Als moeten? je inspeelt Het op maakt de prikkelverwerking je gejaagd en brengt van ouderen je uit evenwicht. met dementie, Centeren vertonen is een zij manier minder om ongeremd- echt in contact en roepgedrag. te zijn met jezelf De bewoner en innerlijke voelt Gedrag rust en balans en kunst te vinden. van Niet het zich prettiger en veiliger. Erik geeft alleen je handvatten goed voor verleiden jou, om maar goed ook te kijken voor het en meer contact aan met te sluiten je bewoners! bij wat Stemmingswisselingen Durf je ziet jij het om aan? bepaald Ga op (probleem) zoek hebben naar een je gedrag eigen negatieve balans! te voorkomen. op de de Weger, bewoner trainer en Centeren de sfeer Van binnen Praag de invloed Monique groep. Instituut Erik Storck, Hoe specialist kan je bij Sensorische bewoners Informatieverwerking zien en aankomen? consulent CCE Ga opzoek naar een gedragsverandering meer VIDE creatieve 2 / 40 en MINUTEN onorthodoxe aanpak om jouw bewoners VIDE te 1 verleiden / 40 MINUTEN tot positiever + VINGSPLEIN gedrag. Gerben Bergsma, zelfstandig adviseur, verpleegkundig Varen op je expert intuïtie GGZ en CCE-consulent Gebruik Centeren maken - van Werken je intuïtie. met Dingen voelen die ZAAL 5 / 40 MINUTEN ongezegd aandacht blijven. Luisteren naar je onderbuik gevoel Laat je kan je wel helpen eens bij meeslepen het contact door maken de werkdruk bewoner. en al het Evelien moeten? laat je Het aan maakt de hand je gejaagd van per- en met je Keerzijde soonlijke brengt je verhalen uit van evenwicht. en afhankelijkheid oefeningen Centeren ervaren is een hoe manier je Kruip kan om vertrouwen echt in de in huid contact op van je te je intuïtie. zijn bewoner met jezelf en ervaar en innerlijke wat afhankelijkheid Evelien rust en Pullens, balans met auteur vinden. jou De doet. vierde Niet Ga alleen op dementie zoek goed naar voor je eigen jou, maar grenzen ook als voor je de het regie contact verliest. met je Deze bewoners! confronterende Durf jij het ervaring aan? Ga op geeft zoek je blijvende naar je eigen inzichten balans! VIDE 2 / 40 MINUTEN over Monique de keerzijde Weger, van trainer afhankelijkheid. Centeren Van Praag Lieke Instituut Dubois, eigenaar en trainer De Keerzijde Je stem als hulpmiddel ZAAL 5 / 40 Mensen VIDE met 2 / 40 dementie MINUTENzijn gevoelig voor de klankkleur van je stem en de manier waarop je praat. Ontdek hoe anderen jouw stem ervaren Belevingsconcert Varen hoe je jouw op je stem intuïtie kunt inzetten als hulpmiddel Gebruik in mensen het maken contact met van maken gevorderde je intuïtie. met jouw Dingen dementie bewoners. voelen zijn die Veel in Pieternel ongezegd zichzelf van teruggetrokken. blijven. Amelsfoort, Luisteren musicus Het naar belevingsconcerpedagoog gevoel speelt kan hier en helpen initiatiefnemer op door bij het een Diva contact intieme Dichtbij maken sfeer te met en zang- je onderbuik creëeren. je bewoner. Met Evelien behulp laat van je muziek, aan de hand zang, van geur persoonlijke aanraking verhalen voelen en de oefeningen cliënten zich ervaren bevestigd hoe je ZAAL 3 / 40 MINUTEN en in kan hun vertrouwen bestaan en op nog je intuïtie. verbonden met andere mensen. Evelien Ervaar Pullens, een auteur belevingsconcert. De vierde dementie Eva Contact Smit, Eline via Hoorweg, persoonlijke geestelijk verzorgers muziek en Irene Muziek Kruijssen, VIDE ontwapent, 2 / 40 neurologisch MINUTEN verbindt, muziektherepeut ontroert, troost, Cordaan zet mensen in beweging en roept herinneringen op. Muziek is ook een krachtige instrument om ZAAL 8 / 40 MINUTEN contact Je stem maken als hulpmiddel met mensen met dementie. Manon Mensen neemt met je dementie mee in de zijn wondere gevoelig wereld voor van de de klankkleur persoonlijke van muziek. je stem en de manier waarop je Zien Manon praat. doe Bruinsma, Ontdek je hoe met muziektherapeut anderen je hersens! jouw Muzis stem en ervaren Mensen voorzitter hoe met je Music jouw dementie & stem Memory kunt kunnen Nederland inzetten veel problemen als hulpmiddel in het met contact zien doordat maken de met hersenen jouw bewoners. niet meer hebben goed ZAAL in staat 3 / zijn 30 te MINUTEN Pieternel van Amelsfoort, begrijpen musicus wat de en ogen zang-zienpedagoog zelf welke en initiatiefnemer rol onze hersenen Diva spelen Dichtbij bij het Ervaar zien. En hoe moeilijk het zien kan zijn als je hersenen Het in ZAAL de Koor war 3 / gebracht van 40 MINUTEN Vergeten worden. Liedjes Greetje Door samen Koevoets, te specialist zingen komen Visuele mensen problemen met dementie dementie en de Bartimeus betrokkenen (familie, vrienden door én Contact verzorgend personeel) op een fijne en laagdrempelige Muziek ontwapent, manier met verbindt, elkaar in ontroert, contact. Samen troost, ZAAL 8 / 40 via MINUTEN persoonlijke muziek zingen zet mensen in een in koor beweging is samen roept herinneren, herinneringen samen beleven, op. Muziek samen is ook plezier een krachtige maken. Ben instrument je benieuwd om CRDL hoe je hier - Contact zelf mee aan door de slag aanraking contact te maken met mensen kunt? met dementie. Ook Judith nieuwsgierig Kamerman, naar trainer wat en de zangdocent CRDL (Cradle) ZOOZ! is? Manon neemt je mee in de wondere wereld van Dit interactieve zorginstrument vertaalt aanraking ZAAL tussen 4 / mensen 40 MINUTEN in geluid. Het activeert de de persoonlijke muziek. Manon Bruinsma, muziektherapeut Muzis en tastzin en maakt nieuw contact mogelijk voor voorzitter Music & Memory Nederland mensen, die moeite hebben met communicatie en Kom sociale ZAAL op interactie. 3 verhaal! / 30 MINUTEN Ervaar het zelf! Ger Iedereen Schuivens, heeft eigenaar zijn eigen CRDLTlevensverhaal, maar soms is dat verdwaald geraakt in het geheugen. ZAAL 11 / 30 MINUTEN + VINGSPLEIN Kom Het op Koor Verhaal!, van dan Vergeten geven wij je Liedjes op basis van de Door Veder-methode samen te zingen handvatten komen mensen om samen met met dementie bewoners en de betrokkenen herinneringen (familie, op te halen vrienden haperende én verzorgend verhalen personeel) weer stromend op een fijne te maken. laag- jouw Marieke drempelige Westra, manier trainer/eigenaar met elkaar in contact. Samen zingen in een koor is samen herinneren, samen Zien doe je met je hersens! raking ZAAL tussen 4 / mensen 40 MINUTEN in geluid. Het activeert de tastzin Mensen en met maakt dementie nieuw kunnen contact veel mogelijk problemen voor mensen, hebben met die moeite zien doordat hebben de met hersenen communicatie niet meer en goed sociale interactie. Ervaar het zelf! Kom in op staat verhaal! zijn te begrijpen wat de ogen zien. Ger Ervaar Schuivens, eigenaar CRDLT Iedereen zelf heeft welke zijn rol onze eigen hersenen levensverhaal, spelen bij maar het zien. soms En ZAAL is hoe dat 11 / verdwaald moeilijk het 30 MINUTEN geraakt zien kan + VINGSPLEIN in zijn het als geheugen. je hersenen Kom in op de Verhaal!, war gebracht dan geven worden. wij je op basis van Greetje de Veder-methode Koevoets, specialist handvatten Visuele om problemen samen met door jouw dementie bewoners Bartimeus herinneringen op te halen en Let s talk about sex! haperende Behoefte ZAAL aan 8 / verhalen intimiteit 40 MINUTEN weer stromend te maken. en seksualiteit verdwijnt Marieke Westra, trainer/eigenaar niet als je dementie hebt. Die behoefte kan dan worden ZAAL geuit 4 / in 30 woord MINUTEN of gedrag. Hoe (h)erken je CRDL dit als zorgverlener - Contact en door hoe maak aanraking je zo n door taboe Ook nieuwsgierig omgeven onderwerp naar wat bespreekbaar? de CRDL (Cradle) Let s is? talk Dit about interactieve sex! zorginstrument vertaalt aanraking tussen mensen in geluid. Het activeert de Jacqueline Activiteitenbegeleider Nijnens, teamcoach Archipel als coach Zorggroep Jij als activiteitenbegeleider hebt veel ervaring tastzin en maakt nieuw contact mogelijk voor met contactmaken en meer welzijnsgerichte activiteiten. ZAAL 11 Het / 40 is MINUTEN belangrijk deze kennis binnen mensen, die moeite hebben met communicatie en sociale interactie. Ervaar het zelf! de organisatie uit te dragen. Ontdek hoe je kunt Ger Schuivens, eigenaar CRDLT schakelen tussen jouw rol als inhoudelijk expert en coach Betrekken ZAAL 11 voor / 30 je omgeving. van MINUTEN de familie + VINGSPLEIN Saskia Danen, trainer Zorg4Zorg en belangenbehartiger Alzheimer Nederland Als ervaringsdeskundige weet Sjef van Bommel als geen ander wat er nodig is om de familie te betrekken Let s ZAAL talk 4A in / het about 40 verpleeghuis. MINUTEN sex! Sjef leest voor uit Behoefte zijn eigen aan boek intimiteit en gaat en seksualiteit met je in verdwijnt gesprek over niet als het je dementie betrekken hebt. van Die de behoefte familie kan in het dan verpleeghuis. worden (Her)ontdek geuit in woord het of plezier gedrag. Hoe (h)erken Sjef van Bommel, auteur Ik ben niet kwijt in dit je als werk! zorgverlener en hoe maak je zo n door taboe Contact omgeven ZAAL 12 maken / 30 MINUTEN met onderwerp bewoners bespreekbaar? vraagt vooral Let s in talk contact about zijn sex! met jezelf. Lastig als je het druk hebt Jacqueline en tijd tekort Nijnens, komt. teamcoach Wat geeft jou Archipel nu energie in je Zorggroep werk? Hoe kan je dit vasthouden het contact Zingeving met en zinbeleving De zin ZAAL jouw van 11 bewoners? het / 40 leven MINUTEN (Her)ontdek het plezier in je werk! houdt niet op bij dementie. Sabine Als zorgverlener Baltussen, coach zoek en je voortdurend trainer L azione naar de kleine dingen die het leven zinvol maken. Hoe Betrekken ZAAL kom je 4A er / achter 40 van MINUTEN wat de voor familie de mens met dementie Als ervaringsdeskundige en hun dierbaren echt weet belangrijk Sjef van Bommel is? Ontdek als geen wat kan ander helpen wat zinvolle er nodig momenten is de familie te creëren betrekken Gedrag te en hoe de in en verhalencirkel het kunst verpleeghuis. van hierbij het Sjef kan leest helpen. voor Patricia uit zijn van eigen Brink, boek eigenaar en gaat Bureau met je Kwiek in gesprek verleiden over het betrekken van de familie in het Stemmingswisselingen ZAAL 12 / 30 MINUTEN hebben een negatieve verpleeghuis. invloed op de bewoner en de sfeer binnen de Sjef van Bommel, auteur Ik ben niet kwijt groep. Hoe kan je bij bewoners gedragsverandering zien aankomen? Ga opzoek naar een Ouderen ZAAL 12 / in 30 beweging MINUTEN meer creatieve en onorthodoxe aanpak om jouw Olga Commandeur hanteert het motto: meer bewoners te verleiden tot positiever gedrag. bewegen met mensen met dementie begint met Gerben Bergsma, zelfstandig adviseur, aandacht Zingeving voor de houding waarin ouderen zitten verpleegkundig expert en zinbeleving GGZ en CCE-consulent of De staan. zin van Ervaar het zelf leven wat houdt een goede niet op beweeghoudintie. Als ZAAL is en zorgverlener 5 hoe / 40 je MINUTEN jouw zoek bewoners je voortdurend kunt verleiden naar de bij demen- tot kleine meer dingen bewegen. die het leven zinvol maken. Olga Hoe Commandeur, kom je er achter oud wat olympisch voor de sportster mens met en dementie en hun Bewegen dierbaren door echt en belangrijk voor senioren is? Ont- vitaliteitscoach dek wat kan helpen zinvolle momenten te creëren en hoe de verhalencirkel hierbij kan helpen. Kruip EUROPAZAAL in de huid / van 30 MINUTEN je bewoner en ervaar wat afhankelijkheid met jou doet. Ga op zoek naar je Patricia van de Brink, eigenaar Bureau Kwiek eigen grenzen als je de regie verliest. Deze confronterende ZAAL 12 / ervaring 30 MINUTEN geeft je blijvende inzichten Let s over de dance keerzijde van afhankelijkheid. Als Lieke we Dubois, muziek eigenaar horen, dan en gaan trainer we De vaak Keerzijde als vanzelf meebewegen. Voor mensen met dementie kan Ouderen muziek ZAAL 5 een / 40 in extra MINUTEN beweging stimulans zijn tot bewegen. Olga Welke Commandeur muziek en hanteert oefeningen het motto: kan je hiervoor bewegen gebruiken? met mensen Andrew met neemt dementie je op begint energieke met meer wijze aandacht mee voor hoe de je houding je bewoners waarin tot ouderen dansen zitten kunt Belevingsconcert verleiden. of staan. Ervaar zelf wat een goede beweeghouding is Greenwood, en hoe je jouw internationaal bewoners kunt balletmeester verleiden Veel mensen met gevorderde dementie zijn Andrew in zichzelf teruggetrokken. Het belevingsconcert speelt hier op in door een intieme sfeer te en tot initiatiefnemer meer bewegen. Switch2Move Olga Commandeur, oud olympisch sportster en creëeren. EUROPAZAAL Met behulp / 30 MINUTEN van muziek, zang, geur vitaliteitscoach Bewegen door en voor senioren en aanraking voelen de cliënten zich bevestigd in hun bestaan en nog verbonden met andere EUROPAZAAL / 30 MINUTEN mensen. Ervaar een belevingsconcert. Bewegen Eva Smit, Eline aan Hoorweg, tafel geestelijk verzorgers en Bewegen Irene Kruijssen, kan altijd, neurologisch ook als de muziektherepeut bewegingsmogelijkheden Let s Cordaandance beperkt zijn. Neem plaats aan tafel en leer Als je we hoe muziek je in horen, de woonkamer dan gaan rondom we vaak de als (eet) vanzelf ZAAL veel meebewegen. vaardigheden 8 / 40 MINUTEN Voor en mensen bewegingsspelletjes met dementie kan uitvoeren. muziek een extra stimulans zijn tot bewe- tafel Joke gen. Winkler, Welke fysiotherapeut muziek en oefeningen Bewegen voor kan je hiervoor gebruiken? Andrew neemt je op energieke Ouderen wijze mee hoe je je bewoners tot dansen kunt verleiden. VINGSPLEIN / 30 MINUTEN Andrew Greenwood, internationaal balletmeester en initiatiefnemer Switch2Move Gezamenlijk koken EUROPAZAAL / 30 MINUTEN Geuren en smaken van eten hebben veel impact op ons leven. Iedereen beschikt over eet- apathisch leer je hoe gedrag je in de vermindert. woonkamer Ook rondom de familie de (eet) kan tafel Complementaire het veel leren vaardigheden zo in contact en bewegingsspelletjes te komen Zorg met hun kan naasten. uitvoeren. Ervaar en leer de kneepjes van de handmassage. Joke Invloed Winkler, van fysiotherapeut geurenbewegen voor Catherine Ouderen Geuren doen Jansen, wat docent met mensen. adviseur In de zorg wordt complementaire gebruik gemaakt zorg van V&VN etherische olie bij onrust, angst, VINGSPLEIN slapeloosheid, / 30 moeizame MINUTENverwerkings- processen, misselijkheid en benauwdheid. Shantala Wat Verken doet de het basisprincipes met jou als je en aangeraakt ervaar wat wordt? geuren Welk Gezamenlijk met effect jou doen! heeft respectvolle, koken aandachtige aanraking? Geuren Marjolijn Voel en Schagen, de smaken kracht docent van een eten Kicozo shantalamassage. hebben veel impact Bartels, op ons trainer leven. Shantala Iedereen Speciale beschikt Zorg over eet- Ria Severinus herinneringen. Handmassage en Tineke Geuren van der die Vinne, je terug beweegagoog in de tijd Philadelphia brengen. Handmassages Wat Zorg kan zijn lekker vaak effectief eten in en een ontroerend huiselijke sfeer tegelijk. en Mensen samen koken die nauwelijks toevoegen nog aan reageren de kwaliteit krijgen van een leven? lach Chef-kok op hun begeleiden Lisette gezicht. laat Onrustig je ervaren en Haptonomisch Als hoe apathisch spreken koken een gedrag lastig gezamenlijk vermindert. wordt, is feestje de Ook taal kan de van zijn. familie het lichaam Lisette kan het Bossert, des leren te belangrijker. chef-kok om zo in en contact eigenaar Je kan te veel Bossert komen bereiken met met Kookwerken hun de naasten. manier Ervaar hoe je en je leer bewoner de kneepjes aanraakt van en de met handmassage. hem mee beweegt. Ervaar hoe je door middel Catherine van aanraking Jansen, docent contact en kunt adviseur krijgen met je VINGSPLEIN / 30 MINUTEN bewoner complementaire en hoe je zorg hem V&VN kunt verleiden om mee te gaan om zo weerstand te voorkomen. Marca Meet Shantala van & de Greet Broek, bewegingsagoog Manu Keirse en docent Shantalamassage Altijd Wat doet al Manu het met Keirse ORO jou willen als je ontmoeten aangeraakt en wordt? een persoonlijke Welk effect heeft vraag respectvolle, willen stellen aandachtige over rouw en aanraking? Voel de kracht Dat Touch kan van op een de shantalamassage. Belevingsparade verliesverwerking? Therapeutic Medische in Ria de Bartels, Meet ingrepen, & trainer Greet Shantala met ziekte Manu. of Speciale ouderdom Zorg gaan vaak Prof. Severinus dr. gepaard Manu en Tineke Keirse, met van klinisch nare der klachten Vinne, psycholoog beweegagoog als en angst, pijn, emeritus Philadelphia onrust hoogleraar Zorg en slaapproblemen. verliesverwerking Therapeutic KU Leuven Touch kan dan helpen om de scherpe kantjes te verzachten. Haptonomisch Ervaar wat begeleiden Therapeutic Touch met jou Als doet. spreken lastig wordt, is de taal van het Dirkje lichaam Duijvendijk des te belangrijker. en Dorres van Je kan de Berg, veel bereiken vrijwilligers Diva met de Dichtbij manier TT Van hoe Praag je je Instituut bewoner aanraakt en Muziek met hem laat mee herinneringen beweegt. Ervaar herleven. hoe je door Mensen middel van uit aanraking hun schulp contact harpspel en lachen kunt krijgen weer. Ze met wor- je Therapeutisch kruipen Harpmuziek den bewoner geactiveerd en schept hoe je en hem een in beweging bijzonder kunt verleiden gebracht. serene om sfeer, mee Een een optreden te gaan magisch om van zo moment een weerstand Diva van zorgt te ontspanning, voorkomen. enerzijds voor rust een en diepere feestelijke Marca van verbinding. sfeer, de Broek, anderzijds Harpiste bewegingsagoog raken Lies zij geeft bij en veel docent je mensen Shantalamassage een gevoelige ervaring. ORO snaar. Ervaar wat muziek met een muzikale Lies jou Joosten, doet therapeutisch hoe je muziek harpiste zelf kunt Arpalisa inzetten. Pieternel Therapeutic van Amelsvoort, Touch initiatiefnemer Complementaire Diva Medische Dichtbij ingrepen, ziekte zorg of ouderdom gaan in vaak de gepaard praktijk met nare klachten als angst, Ben pijn, je onrust overtuigd en van slaapproblemen. de toegevoegde Therapeutic waarde van Touch complementaire kan dan helpen zorg om bij de scherpe mensen kantjes met dementie, verzachten. maar Ervaar krijg je wat het Therapeutic niet goed voor Touch elkaar met te dit Fietslabyrint jou in doet. te bedden in de - Interactieve dagelijkse zorg? Wat heb jij fietstochten Dirkje als enthousiasteling Duijvendijk Dorres nodig van om de dit Berg, voor elkaar te Toe vrijwilligers krijgen? aan ontspanning? Martine TT Van helpt Praag Maak je Instituut op een weg fietstochtje en leert je door de eerste hartje stappen Amsterdam zetten. of tussen de wilde dieren. Martine Fietslabyrint Therapeutisch Busch, directeur een harpspel Van interactieve Praag Instituut fietstocht, bedoeld Harpmuziek voor schept mensen een voor bijzonder wie buiten serene fietsen sfeer, niet VINGSPLEIN meer vanzelfsprekend / DOORLOPEND is. Een PROGRAMMA een magisch moment ontspanning, eenvoudig rust en concept diepere verbinding. dat het plezier Harpiste in bewegen Lies geeft enorm je een vergroot. muzikale Ervaar ervaring. het zelf! Familienet Lies Joosten, therapeutisch verbindt harpiste familie Arpalisa met VINGSPLEIN zorg / DOORLOPEND PROGRAMMA Het Complementaire betrekken van de familie zorg in de zorg is essentieel. in de Familienet praktijk verbindt familie met de zorg, waarbij Tovertafel Ben je op overtuigd een persoonlijke van de toegevoegde pagina levensverhalen, De van Tovertafel activiteiten, complementaire is een foto s, speels zorg video s product bij mensen agenda s voor met mensen met de- waarde elkaar met mentie, dementie. worden maar krijg De gedeeld. unieke je het Ontdek en niet interactieve goed de voor mogelijkheden zijn dit in ontwikkeld voor te bedden jouw om bewoners! in de bewoners dagelijkse te zorg? stimuleren Wat heb in spellen elkaar Maarten zowel jij als enthousiasteling fysieke Sr. Stephanie activiteit nodig Bloemink, als sociale om dit Familienet interactie. voor elkaar En minstens krijgen? zo Martine belangrijk: helpt ze je brengen op weg en een leert heleboel je de vrolijkheid eerste stappen plezier. te zetten. Neem plaats aan de tafel en Martine laat je Busch, verrassen directeur door Van de mogelijkheden! Praag Instituut Eten in het donker Ben jij je bewust van de gevolgen voor je bewoner als hij/zij slecht ziet? Eet hij bijvoorbeeld minder Familienet goed als gevolg verbindt van de familie dementie of ziet hij met het gewoon zorg niet goed? Neem plaats aan tafel en Het ervaar betrekken zelf hoe van de het familie is om in te de eten zorg met is essentieel. Familienet verbindt Deze beleving familie opent met je de ogen! zorg, een gezichtsbeperking. Gerda waarbij van op Dokkumburg, een persoonlijke Bartimeus pagina levensverhalen, activiteiten, foto s, video s en agenda s met elkaar worden gedeeld. Ontdek de mogelijkheden voor jouw bewoners! Maarten Sr. en Stephanie Bloemink, Familienet RGG - Bewegen, contact maken en herinneren Stel je voor: met een veeg laat je wolken wegdrijven, waarachter je vroegere huis tevoorschijn komt. De interactieve projectie omivista is niet Eten in het donker alleen Ben jij een je bewust hulpmiddel van de voor gevolgen activering voor en je vermaakwoner maar als hij/zij ook een slecht feest ziet? van Eet herkenning. hij bijvoorbeeld Ervaar be- het spelenderwijs en ontdek de mogelijkheden Gerda v RGG - en he Stel je v drijven, komt. D alleen e maak, m het spe voor jou Linda va rdgkom De Ba Wat voo een boe nen een komen geur he Emma V De No Samen om bij geprikk tellen v zichzelf jij de No Theater Barry belev Snoezel en doe met be maken met de actief te een pos als het kennis neem p de inter

7 met jouw bewoners? (Her)ontdek het plezier in je werk! Sabine Baltussen, coach en trainer L azione ZAAL 4A / 40 MINUTEN Gedrag en kunst van het verleiden Eten in het donker Stemmingswisselingen hebben een negatieve invloed op de bewoner en de sfeer binnen de Ben groep. jij je Hoe bewust kan van je de bij gevolgen bewoners voor gedragsverandering als hij/zij zien slecht aankomen? ziet? Eet Ga hij opzoek bijvoorbeeld naar een je bewoner minder meer creatieve goed als gevolg en onorthodoxe van de dementie aanpak om of ziet jouw hij bewoners het gewoon te verleiden niet goed? tot Neem positiever plaats gedrag. aan tafel en Gerben ervaar Bergsma, zelf hoe zelfstandig het is om adviseur, te eten met een gezichtsbeperking. verpleegkundig expert Deze GGZ beleving en CCE-consulent opent je ogen! Gerda van Dokkumburg, Bartimeus ZAAL 5 / 40 MINUTEN RGG - Bewegen, contact maken en herinneren Kruip in de huid van je bewoner en ervaar wat afhankelijkheid met jou doet. Ga op zoek naar je Stel eigen je voor: grenzen met als een je veeg de regie laat verliest. je wolken Deze wegdrijvenfronterende waarachter ervaring je vroegere geeft je huis blijvende tevoorschijn inzichten con- komt. over De de keerzijde interactieve van projectie afhankelijkheid. omivista is niet alleen Lieke een Dubois, hulpmiddel eigenaar voor en trainer activering De Keerzijde en vermaak, maar ook een feest van herkenning. Ervaar ZAAL 5 / 40 MINUTEN het spelenderwijs en ontdek de mogelijkheden voor jouw bewoners! Linda van der Velden en Annemarie van de Sande Belevingsconcert rdgkompagne Veel mensen met gevorderde dementie zijn in VINGSPLEIN zichzelf teruggetrokken. / DOORLOPEND Het PROGRAMMA belevingsconcert speelt hier op in door een intieme sfeer te creëeren. Met behulp van muziek, zang, geur en aanraking voelen de cliënten zich bevestigd in hun bestaan en nog verbonden met andere mensen. Ervaar een belevingsconcert. Eva Smit, Eline Hoorweg, geestelijk verzorgers en Irene Kruijssen, neurologisch muziektherepeut Cordaan ZAAL 8 / 40 MINUTEN Muziek laat herinneringen herleven. Mensen kruipen uit hun schulp en lachen weer. Ze worden geactiveerd en in beweging gebracht. Een optreden van een Diva zorgt enerzijds voor een feestelijke sfeer, anderzijds raken zij bij veel mensen een gevoelige snaar. Ervaar wat muziek met jou doet en hoe je muziek zelf kunt inzetten. Pieternel van Amelsvoort, initiatiefnemer Diva Dichtbij De Babbel- en Geurbox Wat voor herinneringen heb jij bij geuren van een boerderij, rookworst of 4711? Geuren kunnen Fietslabyrint een heel mooie ingang - Interactieve zijn om in contact te komen fietstochten met je bewoner. Ervaar zelf de kracht van geur Toe aan herinneringen! ontspanning? Maak een fietstochtje door Emma hartje Vermeulen, Amsterdam Emmaverbindt of tussen de wilde dieren. Fietslabyrint is een interactieve fietstocht, bedoeld voor mensen voor wie buiten fietsen niet meer vanzelfsprekend is. Een eenvoudig concept dat het plezier in bewegen enorm vergroot. Nostalgiekar Ervaar het zelf! De Samen herinneringen ophalen, daar draait het om bij VINGSPLEIN de Nostalgiekar. / DOORLOPEND Alle zintuigen PROGRAMMA worden geprikkeld. Bewoners raken beter gestemd, vertellen verhalen en laten een nieuwe kant van zichzelf Tovertafel zien. Theater Veder laat je zien hoe ook jij De de Tovertafel Nostalgiekar is een kunt speels inzetten. product voor mensen Theater met dementie. Veder en De DoSocial unieke en interactieve spellen zijn ontwikkeld om de bewoners te stimuleren in zowel fysieke activiteit als sociale interactie. En minstens zo belangrijk: ze brengen een heleboel vrolijkheid en plezier. Neem plaats aan de tafel en laat je verrassen door de mogelijkheden! om bij de Nostalgiekar. Alle zintuigen worden geprikkeld. Bewoners raken beter gestemd, vertellen verhalen en laten een nieuwe kant van zichzelf zien. Theater Veder laat je zien hoe ook jij de Nostalgiekar kunt inzetten. Theater Veder en DoSocial Barry Emons - Snoezel- en belevingsmateriaal Snoezelen is een samentrekking van snuffelen en doezelen. Snoezelen biedt een ingang om met behulp van zintuiglijke prikkels contact te maken met de belevingswereld van mensen met dementie. Zo kan je bewoners verleiden actief te worden en contact te maken. Dit heeft een positief effect op zowel zijn/haar stemming als het gedrag. Zelf snoezelen ervaren? Maak kennis met Hydro de badkamer snoezelkar, neem plaats aan de Belevenistafel of speel met de interactieve kat Ginger. StudieArena voor kennisuitwisseling over welzijn in de langdurige zorg

8 ALGEMENE INFORMATIE INFORMATIE Datum: maandag 29 januari 2018 Locatie: De Werelt in Lunteren Deelnamekosten: 295,- / 265,50 * De deelnamekosten zijn inclusief (digitaal) naslagwerk, lunch, koffie/thee, netwerkborrel en excl. 21% BTW. * Kom samen, meld je collega( s) gelijktijdig aan en ontvang 10% korting op het totale factuurbedrag! VOOR WIE Tijdens deze congresparade kan je collega s ontmoeten uit alle disciplines, van verzorgenden tot muziektherapeuten en locatiemanagers tot beleidsmakers. De Congresparade is bedoeld voor: Verpleegkundigen, verzorgenden en (woon)begeleiders Verpleegkundig specialisten Afdelingshoofden, teamleiders, locatiemanagers en zorgcoördinatoren Ergotherapeuten, fysiotherapeuten en andere paramedici Dans- en muziektherapeuten Activiteitenbegeleiders en medewerkers dagbehandeling Medewerkers hospices, maatschappelijk werkers, geestelijk verzorgers Casemanagers en ouderenadviseurs Orthopedagogen en gedragsdeskundigen GZ-psychologen en psychogerontologen (Beginnend) specialisten ouderengeneeskunde Docenten en opleidingscoöordinatoren Ook is het programma interessant voor medewerkers van onderwijs, universiteiten en kennisinstituten, brancheorganisaties en vertegenwoordigers van cliënten- en patiëntenorganisaties. ACCREDITATIE Accreditatie is toegekend door: V&VN (Kwaliteitsregister verpleegkundigen en verzorgenden) Accreditatiebureau Verpleegkundig Specialisten Register ADAP (o.a. voor ergotherapeuten, oefentherapeuten, logopedisten en diëtisten) Registerplein (voorheen BAMw) SKGV (Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk Verzorgers) SRVB (Stichting Register Vaktherapeutische Beroepen) KNGF (Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie) Volg actueel overzicht en toegekende aantal accreditatiepunten op INSCHRIJVEN Aanmelden kan via: Na inschrijving ontvang je per een bevestiging van de aanmelding, inclusief programma, factuur en routebeschrijving. ANNULERINGSVOORWAARDEN Deelname kan je tot 4 weken voor de congresparade schriftelijk annuleren bij StudieArena. Wij berekenen dan 45,- (excl. BTW) administratiekosten. Na deze datum is het volledige bedrag verschuldigd. Een collega kan je uiteraard zonder bijkomende kosten vervangen. CONTACT StudieArena Postbus DG Soest Tel info@studiearena.nl - #studiearena Twitter over en tijdens de congresparade door gebruik te maken van #studiearena. Deel je persoonlijke mening, tips en ervaringen als het gaat om Wel-Zijn in de Zorg voor mensen met Dementie. INSCHRIJVEN: Praat mee over dit thema op Twitter en Facebook: #studiearena Ontwerp: Van Lint in vorm (8657)