Installatie van Raspberry PI 9 november 2017 HCC Linux GG Zevenaar

Transcriptie

1 Installatie van Raspberry PI 9 november 2017 HCC Linux GG Zevenaar

2 RASPBERRY PI 3 In deze workshop-lezing gaan we een Raspberry Pi voorzien van een OS. Dit wordt Raspbian. Het doel is om te laten zien hoe je eenvoudig van de PI een werkbare (mini) computer kunt maken. We gaan ook Domoticz installeren. Hiermee kunnen we allerlei leuke dingen doen op domotica gebied. Denk hierbij aan verlichting besturen, thermostaat bedienen, energieverbruik meten, etc.. We gaan als voorbeeld een aansluiting op de slimme meter laten zien. We gaan uit van een Linux systeem om de diverse acties op voor te bereiden. Alles doen we stap voor stap. Er wordt een PDF beschikbaar gesteld van deze lezing op de site van HCC Zevenaar. 2

3 Benodigdheden Raspberry Pi 3 met een behuizing 3

4 Benodigdheden Voeding met micro usb aansluiting 5V= 2,5 A (Een lager vermogen geeft mogelijk problemen met de stabiliteit van de Pi!!) 4

5 Benodigdheden SD-kaartje 16 GB class 10 (MINIMAAL class 10 ivm snelheid!) 5

6 Installatie Download NOOBS (New Out Of the Box Software) van de site: 6

7 Installatie Formatteer de SD kaart in je computer (FAT32) (Voor Windows gebruikers: gebruik Win32 Disk Imager) 7

8 Installatie 8

9 Installatie Unzip het bestand wat je van NOOBS hebt gedownload in een map op je computer. Klik met de rechtermuisknop op de zip-file en kies voor uitpakken. Er wordt een nieuwe map aangemaakt met dezelfde naam (maar zonder extensie zip) 9

10 Installatie Ga in deze map staan en selecteer alle bestanden (Ctrl-A) 10

11 Installatie Kopieer deze bestanden dan naar de SD kaart. Klik eerst met de rechter muisknop op een van de geselecteerde bestanden of mappen en kies kopiëren. Ga dan naar de SD kaart en plak daar de bestanden. 11

12 Installatie Ontkoppel de SD-kaart en zet hem in de PI. LET OP! Je moet de microsd kaart uit de adapter halen omdat in de Pi 3 ALLEEN een micro-sd kaart past! Let goed op welke kant je erin stopt. 12

13 Installeren Raspbian Sluit de HDMI, netwerkkabel, geluid en de voeding aan op de PI. 13

14 Installeren Raspbian De PI start op.. 14

15 Installeren Raspbian De PI start op.. 15

16 Installeren Raspbian Volg nu de aanwijzingen die je via het NOOBS menu ziet. Maar daarin ook de keuzes voor het soort van installatie wat je wilt doen. We kiezen voor Raspbian. 16

17 Opstarten Pi Daarna zal dit op de PI worden geïnstalleerd. Installatie duurt ongeveer 12 minuten Als het klaar is reboot je de PI en kun je aan de gang. Na het starten krijg je de grafische omgeving te zien. 17

18 Opstarten Pi We starten een browser en kunnen dus zo het internet op! 18

19 Gebruik van de Pi We hebben nu een Pi met een grafische omgeving. Hiermee kun je zelf experimenteren. Sluit een toetsenbord en een muis aan op de USB of via bluetooth en probeer er het een en ander mee. Je kan o.a. experimenteren met schratch. Een programmeertaal d.m.v. een soort puzzelstukjes. Scratch 2.0: all-new features for your Raspberry Pi 19

20 Gebruik van de Pi met Domoticz Als we Domoticz willen gebruiken kunnen we dat ook zonder grafische omgeving. Kies dan voor Raspbian Lite, dan hou je meer geheugen over op je Pi! Je hebt dan alleen een terminal tot je beschikking. Zo n zwart scherm met een cursor ;-) Dat is genoeg als je de Pi b.v. in je meterkast hangt als een z.g.n. headless server. De Pi beheer je dan via een browser op een andere computer via je netwerk. SSH installeren: We gaan nu SSH (secure shell) activeren op de Pi. Type in een terminal sudo raspi-config en kies dan: Interfacing options SSH. En geef als antwoord Yes op de vraag of je SSH enabled wilt zetten. Sluit het menu met Finish. Hierna is de Pi via SSH op afstand te benaderen. Dit doe je met het commando: ssh -l <user> <ip-adres> Vul in de <> stukjes de juiste gegevens in. bv. Dan krijg je b.v. ssh -l pi (LET OP!! alles is hoofdlettergevoelig!!) De pi antwoord met: pi@ 's password: Type het password. Je ziet niets verschijnen (dat hoort zo) en daarna ben je ingelogd op de pi. Uitloggen doe je met het commando: exit. Vast IP-adres: We gaan de Pi straks een vast IP-adres geven. We moeten hiervoor wat aanpassen in onze router. n.l. de DHCP-server. (Dynamic Host Protocol server) Deze server geeft computers die op het netwerk komen automatisch een uniek IP-adres voor dat netwerk. Maar wij willen dat onze PI via een vast adres te bereiken is. 20

21 Instellen van een vast IP-adres op de PI Werkwijze: start een terminal op de Pi. Type ifconfig en je krijgt het volgende beeld te zien: (Het ip-adres hoeft niet hetzelfde te zijn als in het voorbeeld)! Dit is een gedeelte van wat het commando je laat zien maar het gaat om het geelomrande stukje. Het huidige ip-adres van je PI is dus , dit is toegekend door je DHCP-server die al in je router draait. 21

22 Instellen van een vast IP-adres op de PI We willen dat de PI een vast adres krijgt en wel b.v.: Eerst is het belangrijk dat de router zo is ingesteld dat er door de DHCP-server geen adressen meer worden uitgedeeld die in het bereik vallen wat we gekozen hebben. Wij kiezen er nu dus voor dat de DHCP-server adressen uitdeelt vanaf en maken een adrespool van 80 adressen aan. Dit moet via het menu van de router. Elke router is weer anders dus dat moet je via de manual van je router opzoeken. Het volgende voorbeeld kan dus afwijken van wat jouw router laat zien. Maar het gaat erom dat je ziet wat je moet instellen. De benaming zal waarschijnlijk wel overeenkomen. 22

23 Instellen van een vast IP-adres op de PI Nu we dat hebben ingesteld gaan we verder op de PI. Via een terminal kijken wat de naam van de netwerkaart is: Type ip a dan krijg je allerlei informatie te zien. lo is het interne adres van je computer. ens5 is de vaste netwerkkaart, wls1 is de wifi, tun0 is de VPN verbinding. Ik heb de vaste netwerkkaart geel omrand. De wifi interface is blauw omrand. We moeten dus in dit geval ens5 gebruiken. Voor de Pi zal dit meestal eth0 heten, maar het is verstandig dit even te checken! 23

24 Instellen van een vast IP-adres op de PI We gaan (als root) het volgende bestand een beetje aanpassen: /etc/dhcpcd.conf via een editor. We typen: sudo nano /etc/dhcpcd.conf we gaan onderaan in het bestand de volgende regels toevoegen: interface eth0 LET OP!! vul hier de juiste static ip_address= /24 static routers= static domain_name_servers= naam in van je netwerkkaart! Sla dit op en reboot de PI. 24

25 Instellen van een vast IP-adres op de PI We starten weer een terminal en typen ifconfig. Nu zal het adres gelijk moeten zijn aan wat we hebben opgegeven. n.l Nu dat is gelukt kunnen we de pi altijd bereiken op dit vaste adres in je thuisnetwerk. (in jouw netwerk kunnen de ip-adressen anders zijn!) 25

26 Installatie van Domoticz Wij hebben een op Debian gebaseerd OS op de PI geinstalleerd. De installatie van Domoticz is dan erg simpel. Type (in een terminal) : sudo curl -L install.domoticz.com sudo bash De installatie gaat vanzelf, gefeliciteerd! Je bent klaar! Start je browser en geef het IP adres van je PI (vanuit een andere PC op je netwerk) in en gebruik poort 8080 b.v. of als je op de PI zelf zit : localhost:8080 Mocht je certificaat foutmeldingen bij het downloaden ontvangen probeer dan: sudo curl -L -k install.domoticz.com sudo bash (Je download dan via een onbeveiligde verbinding http i.p.v. https) 26

27 Installatie van Domoticz Als het niet lukt om Domoticz in je browser te openen. (ik kreeg met de nieuwe versie van Raspbian, stretch, dit probleem) Probeer in een terminal te starten vanuit de home/pi directory met het commando: sudo./domoticz/domoticz Wanneer je de volgende foutmelding krijgt:./domoticz: error while loading shared libraries: libssl.so.1.0.0: cannot open shared object file: No such file or directory Dan moet je de libssl handmatig downloaden, type de onderstaande commando s: cd~ wget Nu installeren, type: sudo dpkg -i libssl1.0.0_1.0.2l-1~bpo8+1_armhf.deb Hierna zou je domoticz moeten kunnen starten. Type: cd ~ en dan: sudo./domoticz/domoticz Nu zou Domoticz moeten starten. Kijk in de browser... 27

28 Installatie van Domoticz We hebben Domoticz op de Pi draaien maar wat nu? We willen onze slimme energiemeter uitlezen. De meting van elektra en gas hebben we dan beschikbaar via Domoticz op b.v. onze tablet. 28

29 Domoticz slimme meter uitlezen Hoe pakken we het aan? Om de meter te koppelen met de Pi heb USB->Serieel slimmemeter-kabel nodig. Die zijn gewoon te koop. Je kan de kabel ook zelf in elkaar zetten. Zodra je de kabel hebt ingeplugd op je Pi, zal deze verschijnen als bijvoorbeeld /dev/ttyusb0. Plug deze ook in in de slimme meter en dan kun je verbinding gaan maken. In onderstaand voorbeeld wordt uitgegaan van een Kaifa MA105 slimme meter. Let Op! Deze meter geeft een geinverteerd signaal. Let dus op dat je de geschikte kabel koopt of maakt! Voor dit stuk artikel heb ik onderdelen van de site op: gebruikt. I 29

30 Domoticz slimme meter uitlezen Het schema om de kabel zelf te maken. De meterkast: 30

31 Domoticz slimme meter uitlezen Slimme meter uitlezen Eerst maar eens low-level uitlezen wat die meter precies aangeeft. Hiervoor is op de commandline de tool 'cu' te gebruiken. cu -l /dev/ttyusb0 -s /KFM5KAIFA-METER 1-3:0.2.8(40) 0-0:1.0.0(XXXXXXXW) 0-0:96.1.1(45303XXXXXXXXXXXXXXXXX) 1-0:1.8.1( *kWh) 1-0:1.8.2( *kWh) 1-0:2.8.1( *kWh) 1-0:2.8.2( *kWh) Etc. 31

32 Domoticz slimme meter uitlezen Als je deze output hebt dan weet je dat de combinatie meter+kabel+pi werkt. Nu gaan we de slimme meter in Domoticz koppelen. Kies de meest rechter tab Instellingen en klik daarna op Hardware. 32

33 Domoticz slimme meter uitlezen Zet in het vak Naam: de gewenste naam. Wij typen slimme meter. Zoek in het menu naar P1 meter USB. 33

34 Domoticz slimme meter uitlezen Zet de poort op devttyusb0 Zet de baudrate op , klik daarna op de knop toevoegen. 34

35 Domoticz slimme meter uitlezen Ga naar Instellingen / Apparaten 35

36 Domoticz slimme meter uitlezen Klik op het groene pijltje (rechts) 36

37 Domoticz slimme meter uitlezen Geef de meting een naam. 37

38 Domoticz slimme meter uitlezen Klaar! Je hebt nu meting van Elektra en Gas op je PI toegevoegd! 38

39 Domoticz slimme meter uitlezen Grafiekjes zoals dit zijn dan ook beschikbaar. Gewoon op je tablet of je telefoon, en natuurlijk ook op je PC! 39

40 Raspberry Pi 3 Dit is het einde van deze lezing/demonstratie. Ik hoop dat e.e.a. duidelijk is geworden. Wij willen, als Linux GG, veel meer aandacht gaan geven aan Raspberry Pi en Domoticz en domotica toepassingen. Er wordt een PDF beschikbaar gesteld van deze lezing op de site van HCC Zevenaar. Dan kunnen jullie deze gebruiken om zelf de PI succesvol te installeren. Dank jullie wel voor jullie aandacht! 40