INHOUD 4 VOORWOORD VISIE HET VERMIJDEN VAN EEN DALING VAN LEVENS- KWALITEIT HET BIJSTAAN VAN MENSEN IN HET VERBETEREN VAN HUN LEVENS- KWALITEIT

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2016

2 INHOUD CAW JAARVERSLAG VOORWOORD 5 MISSIE 6 WAARDEN 8 VISIE BELEIDSTHEMA S HET VERMIJDEN VAN EEN DALING VAN LEVENS- KWALITEIT HET BIJSTAAN VAN MENSEN IN HET VERBETEREN VAN HUN LEVENS- KWALITEIT 19 DE ZEVEN BELEIDSDOMEINEN CAW jaarverslag

3 VOORWOORD ONZE MISSIE Ann Castrel Ilse Schoofs Dienst meten & leren Sofie Guns Wilbert van Cromvoirt Dienst communicatie We zijn ijzersterk als het over inhoud gaat. Wat dat betreft hebben we goud in handen. Wat onze hulpverleners samen met hun cliënten elke dag realiseren midden in onze samenleving is goud waard. Waar we minder goed in zijn is uitdragen wat we doen. Dagelijks leveren we werk af van een onschatbare maatschappelijke waarde, terwijl nauwelijks iemand er van weet. Daar is natuurlijk een verklaring voor. We komen uit een tijd waarin subsidies bijna vanzelfsprekend waren. Daardoor hebben we ons altijd nogal éénzijdig gefocust op het werken met cliënten. Steeds met de nodige toewijding en bakken inzet, maar met weinig aandacht voor ons maatschappelijk draagvlak: als we gewoon onze job goed doen, is dat voldoende. De tijden zijn nu anders. Dat moet dus beter! Niet alleen omdat het werk van onze hulpverleners gezien mag (en moet) worden. Fierheid zou hier potverdikke op zijn plaats zijn. Maar vooral omdat we ook een opdracht hebben aan de samenleving te werken. Ze te beïnvloeden. Het betekent volgens mij dat we dringend moeten evolueren van een louter hulp- en dienstverlenende organisatie, naar een organisatie die daarnaast ook een maatschappijbeïnvloedende beweging is. Door te staan voor wat we belangrijk vinden en dit krachtig en éénsgezind uit te dragen. Dat begint met het in beeld brengen van wat we doen, zoals in dit jaarverslag. Onze dienst Meten & Leren en onze dienst Communicatie brengen in beeld waarom we belangrijk zijn. We zijn keihard nodig! ALLES WAT CAW ANTWERPEN DOET MAAKT ONS SAMEN LEVEN GELIJKWAARDIGER. WE RICHTEN ONS OP MENSEN DIE DIE GELIJKWAARDIGHEID HET MINST ERVAREN. WE BLIJVEN HEN DE VEILIGE RUIMTE GEVEN OM OP KRACHTEN TE KOMEN EN NIEUWE WEGEN TE ONTDEKKEN. ELK OP HUN MANIER. WANT WIE ZICH GOED VOELT, LEEFT BETER SAMEN. 4 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

4 ONZE WAARDEN GELIJKWAARDIGHEID WE HEBBEN RESPECT VOOR IEDEREEN, ZIJN ONBEVOOROORDEELD, NIEUWS- GIERIG EN HOUDEN VAN DIVERSITEIT. WE GELOVEN IN WEDERZIJDSE DESKUN- DIGHEID: ER ZIJN ALTIJD DIVERSE BRONNEN VAN NUTTIGE KENNIS. BETROUWBAARHEID WE ZEGGEN WAT WE DOEN EN DOEN WAT WE ZEGGEN. WE ZIJN OPEN, TRANSPARANT EN EERLIJK. KRACHTGERICHTHEID WE RICHTEN ONS OP KRACHTEN IN EN ROND MENSEN. WE GELOVEN DAT DIE ER ALTIJD ZIJN. WE HALEN ZE NAAR BOVEN EN VERSTERKEN ZE. SAMEN WE ZIJN SAMEN VERANTWOORDELIJK VOOR HET WELSLAGEN VAN ONZE OP- DRACHT. WE GELOVEN IN SOLIDARITEIT, TEAMPLAY EN IN DE MEERWAARDE VAN NETWERKEN. CREATIVITEIT WE DURVEN DE PLATGETREDEN PADEN TE VERLATEN OP ZOEK NAAR CREA- TIEVE OPLOSSINGEN OP MAAT. VRIENDELIJKHEID WE KENNEN DE KRACHT VAN EEN GLIMLACH EN EEN VRIENDELIJK WOORD EN GEBRUIKEN DIE. GELIJKWAARDIGHEID In CAW Antwerpen huist een CliëntenRaad. Het is een adviesorgaan, samengesteld uit 7 (ex)cliënten, hulpverleners en een beleidsmedewerker. In 2016 formuleerden ze 4 adviezen: 1. Advies voor werkgroep community building rond een krachtgericht onthaal 2. Advies voor de overlegtafel preventie over ervaringsdeskundigheid in functie van duurzaam wonen 3. Advies voor de overlegtafel dak- en thuisloosheid doorstroom cliënten opvang naar co-housing 4. Advies voor het opzetten van een cliëntenraad in CAW Zuid-West-Vlaanderen BETROUWBAARHEID Deontologie Deontologie is het geheel van afspraken en regels die we maken om onze betrouwbaarheid te beschermen. Ze zijn gebundeld in onze deontologische code. Het team deontologie kreeg in 2016 meer dan 70 vragen van collega hulpverleners. Die vragen gingen voornamelijk over het al dan niet doorgeven van informatie aan derden en het doorbreken van beroepsgeheim in specifieke casussen (meldplicht, meldrecht, gevaar). Klachtenprocedure Het recht op klagen is een structurele vorm van cliëntparticipatie. In 2016 dienden 10 cliënten een klacht in over de ervaren hulp of het gebrek daaraan. Aard van de klacht Geen of geen goede hulp ontvangen 3 Discriminatie en onterechte behandeling 1 Misbruik van machtspositie 1 Onterechte bemoeienis 1 Subjectiviteit en onprofessionele aanpak 1 Hygiëne en kwaliteit van voeding 2 Onbekend 1 Totaal 10 Manier van afronden van de klacht Klacht niet ontvankelijk 1 Klacht ingetrokken/procedure afgebroken 1 (Structurele) oplossing gevonden 6 Openstaand (cliënt niet beschikbaar 1 In behandeling 1 Totaal 10 KRACHTGERICHTHEID 121 personen krijgen in het CAW begeleiding arbeidszorg. Op 7 verschillende werkvloeren krijgen zij de kans in te zetten op hun talent en krachten, zonder daarbij de nadruk te leggen op een eventuele arbeidsbeperking. Het intercultureel vrouwencentrum IVCA richt zich volledig op empowerment van vrouwen van verschillende culturen en overtuigingen. Van de 426 vrijwilligers tewerkgesteld in het CAW zijn er 217 afkomstig uit het cliëntenbestand van het CAW. SAMEN Intern opvangteam Het intern opvangteam bestaat uit gespecialiseerde medewerkers van ons CAW, die collega s ondersteunen na een schokkende gebeurtenis op het werk. Het intern opvangteam kreeg 13 meldingen in Er werd met 10 individuele medewerkers en 1 team minstens 1 gesprek gedaan over volgende thema s: THEMA Lichamelijk geweld 2 Psychisch geweld 4 Overlijden (cliënt, collega of ex-collega) 7 Totaal 13 Samenwerkingsakkoorden Naast tal van samenwerkingen in individuele cliëntdossiers, heeft het CAW 44 samenwerkingsakkoorden met partners uit verschillende beleidsdomeinen: de Stad Antwerpen en enkele districten, gezondheid (zoals CGG Andante, dokters van de wereld, AZ Klina, OLO, VDIP), huisvesting (zoals Woonhaven, SVK), Jongerenwelzijn, VAPH, Justitie (jeugd- en familierechtbank), VDAB, OCMW s, Samenlevingsopbouw Antwerpen,... CREATIVITEIT In 2016 liep het project Wonen en Vluchtelingen in de rand met als doelstelling: Het verhogen van woonkansen voor erkende vluchtelingen in de periferie in een integrale aanpak met andere levensdomeinen en partners. Het leidde onder andere tot een signaalnota in samenwerking met Vluchtelingenwerk Vlaanderen, een duurzaam netwerk met formalisering tussen verschillende actoren en een online database met actuele woonkansen, uitgerold in 14 gemeenten. Er werd een structurele samenwerking opgezet met 6 SVK s en 2 sociale huisvestingsmaatschappijen. VRIENDELIJKHEID Een lid van onze cliëntenraad suggereerde deze waarde. Het is ongelooflijk veel waard dat - wanneer je in de miserie zit, en je het CAW binnenwandelt - iemand je hartelijk ontvangt, een kop koffie aanbiedt en naar je luistert. Iets dat we als organisatie volledig erkennen en ook verwachten van onze medewerkers onder elkaar. 6 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

5 VISIE BELEIDSTHEMA S CAW Antwerpen is super-toegankelijk. Hulpvragers vinden hulp- en dienstverlening dichtbij hun eigen leefwereld. Zo vroeg als mogelijk, om erger te voorkomen. ARBEID FORENSISCHE HULP & IFG KINDEREN & JONGEREN GEZONDHEID Een ankerfiguur mobiliseert en coördineert de hulp. De zorg is duurzaam. Er is continuïteit - en daardoor meer kwaliteit - in hun trajecten. We spreken mensen aan op hun kracht en die van hun netwerk en versterken hen daarin. Hun vraag stuurt de hulpverlening. Begeleiding gebeurt doelgericht. We delen de verantwoordelijkheid met hen en met alle betrokken partners. We werken intensief met hen samen. We breken belemmerende grenzen tussen teams, sectoren en methodieken open. Ons generalistisch sociaal werk heeft specialistische hulp binnen bereik. Travant OCMW-medewerkers (statuut art. 60) in de deelwerkingen BASIS MAATSCHAPPE- LIJK WERK GOH en Cosa JWA CO3 Slachtofferhulp ADAM TOP-coaches Ohana Zijhuis Crisis +18 Dienst IFG - Family Justice Centre 1712 DAK- EN THUISLOOSHEID Crisisteam -18 JAC-Plus JOAN Het Alternatief Kwadraat SAMIK Bezoekruimte Project kinderarmoede Opvoedingswinkels ASIEL & MIGRATIE Zorgteam Boysproject Teams LGV ROG-project BUITEN- STEDELIJKE ZORGREGIO S De rechten van onze cliënten zijn ons dwingend motief om signalen te geven, beleidsmakers te beïnvloeden en invloed uit te oefenen op maatschappelijke ontwikkelingen die onwelzijn veroorzaken. We bouwen, samen met burgers, een samenleving uit waar iedereen zijn plaats kan vinden. Op die manier stellen wij mensen centraal. Wijkteam: Deurne Kiel Noord/DOMUS Borgerhout Berchem Binnenstad Linkeroever Luchtbal De Schroef Soc. centrum: Ossenmarkt Merksem Team schuldhulpverlening Digitaal-telefonisch onthaal Dispatch Outreach De Linde De Passant De Plataan Passage Sint-Andries Biekorf Begeleidingsteam Stad De Vaart De Steenhouwer Victor ACM: Adviescentrum Migratie Vrouwenwerking IVCA Taalfabet Asmodee CAW Antwerpen besteedt bijzondere beleidsaandacht aan de ontwikkeling van haar aanbod in de zorgregio s Brasschaat, Mortsel en Schilde/ Zoersel. 8 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

6 ALLES WAT CAW ANTWERPEN DOET MAAKT ONS SAMEN LEVEN GELIJKWAARDIGER DOOR HET VERMIJDEN VAN EEN DALING VAN LEVENSKWALITEIT WE WERKEN NETWERKVERSTERKEND Het CAW vertrekt vanuit de kracht van het samenbrengen van mensen. Dat kunnen gezinnen zijn of lotgenoten van een bepaald thema. Zo versterken en vergroten we het netwerk van mensen. Enkele werkingen van CAW Antwerpen bieden daarom een vorm van groepswerk aan: WERKING BEREIK (PERSONEN) Lotgenotengroep IFG bij Maghrebijnse gezinnen 69 Lotgenotengroep rouw na 10 zelfdoding LGV Groepswerking opvoedings- 102 ondersteuning Samik Verder is er een project netwerkgericht werken in ons CAW, om wijkteams te ondersteunen in het sterker inzetten op netwerkgericht werken met cliënten. Het project focust zich op 3 niveaus: 1. Cliënt/ hulpverlener de projectmedewerker coacht hulpverleners op netwerkgerichte competenties. In dit kader gebeurde er 25 cliëntcontacten met hulpverleners van verschillende wijkteams Teams de projectmedewerker begeleidde in intervisies met 5 verschillende teams. 3. CAW externe diensten en samenleving ZO VROEG ALS MOGELIJK Via de module coaching biedt Kwadraat ondersteuning aan jongeren bij het ontdekken van hun zelfsturend en zelf oplossend vermogen. De buddy-coach is een vrijwilliger-coach die wordt gekoppeld aan een leerling uit het secundair onderwijs waarvan de school vermoed dat er een risico bestaat dat de schoolloopbaan ongunstig evolueert. In 2016 zette Kwadraat 69 actieve coaches in, (waarvan 19 nieuw opgeleide) voor 50 coachingstrajecten. Ook de jongerencoaches (JOCO) richten zich op leerlingen uit het secundair onderwijs, waarbij het risico op ongekwalificeerde schooluitval al benoemd is. Ze zijn een positief rolmodel en vertrouwenspersoon voor de jongeren. Dit project begeleidde 86 jongerenin JOCO is een doorstroomproject. Jonge medewerkers combineren tewerkstelling met een graduaats- of bachelor opleiding. In 2016 stroomden drie van de vijf jongerencoaches intern door. TYPE COACH BEREIKTE JONGEREN Vrijwillige coaches 50 Jongerencoaches 86 Totaal 136 Verschillende deelwerkingen van het CAW bieden vorming aan. Het Intercultureel Vrouwencentrum (IVCA) organiseert bijvoorbeeld conversatielessen Nederlands, computervaardigheden, bewegingsexpressie, enz. Aan deze vormingssessies namen 353 vrouwen van veel verschillende origines deel. Aan jongeren biedt het CAW Rots en Water training. De jongeren verwerven sociale vaardigheden in het belang van persoonlijke ontwikkeling en het bestendigen van aansluiting op de school of arbeidsmarkt. Het is een psychofysieke training. Zowel Kwadraat als Adam bieden deze vorming aan. Over de twee werkingen heen namen195 jongeren deel aan deze training. De opvoedingswinkel van Mortsel organiseerde in samenwerking met de Stad Mortsel en de Gezinsbond enkele vormingen over het thema opvoedingsondersteuning. In totaal namen 77 personen deel aan deze vorming. Zo werd bijvoorbeeld het vormingstraject Warme en Waakzame zorg bij het opvoeden van pubers ingericht in een reeks van 3 avonden. In de opvoedingswinkel van Antwerpen werden 47 thematische groepsbijeenkomsten georganiseerd, met een totaal van 405 deelnemers. Het team schuldhulpverlening bood ondersteuning aan het OCMW van Kalmthout bij het begeleiden van de workshop omgaan met geld en bereikten zo 50 leerlingen uit het secundair onderwijs. PERSONEN NAMEN DEEL AAN EEN VOR- MING GEORGANI- SEERD DOOR CAW ANTWERPEN DEELWERKING DEELNEMERS IVCA 353 Kwadraat Rots en Water 125 Adam Rots en Water 70 Opvoedingswinkel Mortsel 77 Opvoedingswinkel Antwerpen 405 Totaal CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

7 Preventieve woonbegeleiding is een specifieke vorm van woonbegeleiding dat uithuiszetting wil voorkomen. In onze 8 wijkteams liepen 225 preventieve woonbegeleidingen in 2106, waarbij 259 cliënten betrokken waren. Het jongeren adviescentrum, het JAC punt in Kalmthout, de dienst schuldhulpverlening en het project IFG bij Maghrebijnse gezinnen organiseren sensibiliserende acties over een aantal prangende thema s zoals IFG, schulden, jongeren die alleen willen wonen, enz. Ze doen dat in scholen, in verenigingen, in het jeugdwerk. In totaal namen 4415 personen tussen 12 en 60 jaar deel aan zo n actie. Onder het project Budgzet in Zicht (BIZ) gaf de dienst schuldhulpverlening het draaiboek Inleefhuizen vorm. Verschillende OCMW s organiseerden zo n inleefhuis voor derdejaars middelbaar onderwijs. Men bereikte op die manier 1600 leerlingen. Het project Slimme watermeters is een initiatief van Stoparmoede.nu. CAW Antwerpen is één partner in dit netwerk en de uitvoerder van het project, met name een piloottoetsing van de slimme watermeters, die Water-link op termijn overal wil invoeren. Onze focus lag op een kwalitatieve bevraging van de ervaring van (financieel) kansarme personen bij het gebruik van de meters. Een projectmedewerker bereidde de bevraging voor. Ze zocht deelnemers, bouwde een netwerk uit en maakte alle informatie toegankelijk voor de gebruikers. Resultaten zijn nog niet bekend. SAMEN MET BURGERS In 2016 werkten in het CAW 426 vrijwilligers mee aan de realisatie van onze missie. Ze onthalen en begeleiden slachtoffers van misdrijven, zoeken mee naar appartementen voor dakloze jongeren, onthalen cliënten, werken als budgetcoach, enz. Het kleinschalige COSA project van CAW Antwerpen is een vorm van vermaatschappelijking van de zorg. COSA gelooft in een veiligere samenleving, zowel voor de slachtoffers als voor de plegers van zedenfeiten. Om dat te realiseren verzamelt COSA rond elke pleger een groepje vrijwilligers om opnieuw een sociaal netwerk uit te bouwen. Hierdoor staat de pleger niet alleen en is de kans op herval aanzienlijk kleiner. Om de ondersteuning van deze vrijwilligers uit te bouwen, stapte COSA in 2016 in een growfunding project. Zedenfeiten zijn een maatschappelijk probleem. Het opnieuw integreren van delinquenten is dus evengoed een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Growfunding is een manier om dit gevoelige thema op een goeie manier onder de aandacht te brengen. 26 burgersverzamelden een kleine 3000 euro voor COSA. Dat was te weinig om de vooropgestelde doelstellingen te realiseren, maar genoeg om de problematiek en de doelstellingen die COSA beoogt bekender te maken. ALLES WAT CAW ANTWERPEN DOET MAAKT ONS SAMEN LEVEN GELIJKWAARDIGER DOOR HET BIJSTAAN VAN MENSEN IN HET VERBETEREN VAN HUN LEVENSKWALITEIT 12 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

8 HET CAW IS SUPER TOEGANKELIJK We hebben 2 inloophuizen voor personen die dak- of thuisloos zijn: de Vaart en de Steenhouwer In de inloophuizen bieden we naast hulpverlening ook praktische dienstverlening zoals het gebruik van een telefoon, wasmachine, douche, enz bezoeken telden deze twee inloophuizen samen in 2016, waaronder bezoeken van 326 kinderen. Het gaat niet om unieke cliënten, gezien de laagdrempeligheid en anonimiteit van de werking. Ook SAMIK is ingebed in CAW Antwerpen, een inloopteam in opdracht van Kind en Gezin. Ze bieden ondersteuning aan gezinnen met jonge kinderen in een moeilijke leefsituatie. In hun ontmoetingsruimte namen 272 unieke gezinnen deel aan laagdrempelige activiteiten, kwamen iets uitlenen in de Speel-o-theek, enz. Naast deze ontmoetingsfunctie, bieden beide inloophuizen en het inloopteam Samik hulpverlening in de vorm van onthaal of begeleiding indien nodig. Onthaal CAW Antwerpen is voor alle burgers toegankelijk op twee manieren: in de wijken, via onze wijkteams via mail, telefoon of chat In een aantal bijzondere situaties is het meer aangewezen een specifiek onthaal te bieden. We bieden een gespecialiseerd onthaal voor jongeren, slachtoffers, dak- en thuislozen, personen met vragen rond geweld, personen in het arresthuis van Antwerpen en personen met vragen over asiel en migratie. Onthaal is een proces van vraagverheldering. Die vraagverheldering kan een finaliteit zijn, met een direct antwoord op de hulpvraag, maar evengoed een opstap naar verdere begeleiding. Samen met de hulpvrager wordt de hulpvraag in kaart gebracht en de problemen geïnventariseerd. Dat staat ons toe alle mogelijke oplossingen te verkennen. Een CAW werkt steeds vanuit de integrale benadering, sterk context- en krachtgericht. We beogen de draagkracht, autonomie en zelfstandigheid van alle hulpvragers te vergroten. Manier van afsluiten onthaal WIJZE VAN AFSLUITEN TOTAAL PERCENT AWW Afgerond (hulpverlener en cliënt ,22% zijn akkoord) Afgerond met interne doorverwijzing ,59% voor begeleiding of coaching Afgerond met externe doorverwijzing ,95% voor begeleiding Afgebroken door cliënt ,12% Afgebroken door dienst ,49% Afgebroken vanwege beschikbaarheid ,98% cliënt Totaal afgesloten ,35% Nog niet afgesloten ,80% onbekend 703 2,85% Totaal % Consult CAW Antwerpen deelt haar expertise met collega professionelen. Ze gaven vanuit hun consultfunctie advies aan medewerkers uit volgende sectoren: Aangeboden consults SECTOR Administratieve sector 12 Algemeen welzijnswerk 400 Andere 25 Diensten personen met een handicap en chronische 40 ziekten Drughulpverlening 7 Geestelijke gezondheidszorg 207 Huisvesting 38 Jeugdwerk 17 Jongerenwelzijn 142 Justitie 68 Maatschappelijke dienstverlening In enkele wijkteams loopt het project Koffie en formulieren. Burgers kunnen er terecht voor ontmoeting en eenvoudige sociaal administratieve vragen. Via dit project worden burgers ook wegwijs gemaakt in de wijk: waar kan ik voor wat terecht? We doen dit vanuit een krachtgericht perspectief: mensen worden ondersteund om dit in de toekomst zelfstandig verder te zetten. Eenvoudige vragen worden opgenomen door vrijwilligers, maar er zijn ook professionelen voorzien vanuit Samenlevingsopbouw en ons CAW. Zij werken ondersteunend en nemen de meer complexe vragen op zich. In de wijken Antwerpen-Noord, Borgerhout, Kiel en Deurne werden1237 deelnemers geteld in dit project. Het gaat ook hier niet noodzakelijk om unieke cliënten, gezien de laagdrempeligheid en anonimiteit van de werking. Onthaalde cliënten 2016 BELEIDSDOMEIN AWW* NIET TOTAAL AWW* Gezondheid Dak- en thuisloosheid Basis maatschappelijk werk stad en regio Forensisch en IFG Asiel en Migratie Kinderen en jongeren Arbeid chat Cliënten zonder dossier Totaal * Het CAW heeft middelen uit verschillende bronnen. Naast de Vlaamse overheidssubsidie (AWW), zijn er ook middelen van steden en gemeenten, provincie, OCMW, enz (niet AWW). Telefonisch en digitaal onthaal Op dinsdag gebeuren in het virtueel onthaal de meeste hulpverlenende contacten. Via de CAW website kan je rechtstreeks een hulpvraag stellen. Het virtueel onthaal kreeg via caw.be 555 vragen. Samen met het JAC namen ze 1205 chatgesprekken voor hun rekening. Zo n chatgesprek duur gemiddeld 25 minuten is het nationaal telefoonnummer hulpverleningsonthaal voor alle 11 CAW s in Vlaanderen. In 22% van de oproepen (1333) werd een postcode gelinkt aan werkingsgebied van CAW Antwerpen doorgegeven. Deze oproepen werden doorverbonden met ons telefonisch en digitaal onthaal. De gemiddelde gespreksduur van zo n doorgeschakeld telefoongesprek was 3,38 minuten. In 2016 startte het virtueel onthaal 1617 hulpverleningsdossiers. Daarbovenop werden 1712 personen verder geholpen zonder opstart van een dossier. 41% van de hulpverlenende contacten van het telefonisch en digitaal onthaal loopt via mail, 59% via telefoon. Kind en gezin 36 Medische sector algemeen 160 Minderhedensector 57 Niet professioneel 237 Onderwijs 187 Ouderenzorg 4 Politionele diensten 61 Samenlevingsopbouw 44 Sociale dienst OCMW 176 Tewerkstelling en arbeid 51 Thuiszorg 20 Volwassenenvorming 15 Welzijnswerk - andere 139 onbekend 42 Totaal Leeftijd geslacht onthaalde cliënt LEEFTIJD GESLACHT ONBEKEND MAN VROUW TOTAAL PERSONEN WERDEN IN 2016 ONTHAALD DOOR CAW ANTWERPEN onbekend Totaal HULPVRAGEN KWAMEN BINNEN VIA ONS 078-NUMMER 14 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

9 HULP DICHTBIJ DE EIGEN LEEFWERELD Bij 8480 cliënten werden 32 verschillende hulpverleningstalen geregistreerd. Talen in de hulpverlening TAAL Nederlands 6005 Arabisch 432 Engels 966 Spaans 46 Frans 412 Roemeens 19 Russisch 275 Turks 19 Berbers 147 Andere taal 159 Totaal 8480 Bij de dienst integratie en inburgering Antwerpen (ATLAS) werden vanuit het CAW 595 aanvragen voor een gesprek met tolk geregistreerd. Hiervan gingen er 369 effectief door. In 442 cliëntdossiers van het CAW werd vermeld dat een tolk uit het eigen netwerk aanwezig was bij hulpverlenende gesprekken. Het CAW heeft een presentie opdracht voor de meest kwetsbare personen in onze samenleving. Door middel van aanwezigheid van hulpverleners in wijken en op straat richten we ons op een kwaliteitsvol bestaan voor diegenen die het meest sociaal uitgesloten zijn. In de wijkteams van het CAW werden op deze manier 1260 personen bereikt. Ons Outreachteam zag op straat 3729 personen. Dat zijn niet altijd unieke personen. CONTINUITEIT Als casusregisseur verzorgen onze medewerkers de continuïteit in een hulpverleningsproces met meerdere professionele betrokkenen. Ze zien erop toe dat gemaakte afspraken worden nageleefd en fungeren als ankerfiguur. In 1262 dossiers nam CAW Antwerpen de rol van casusregisseur op. WERKING CASUSREGIE vanuit Crisiteam vanuit CO3 36 vanuit Kadans PERSONEN WERDEN IN 2016 BEGELEID DOOR CAW ANTWERPEN DOELGERICHTE BEGELEIDING Begeleiding is het methodisch en systematisch aanbieden van hulp binnen de context van expliciet wederzijds engagement met heldere veranderingsdoelen. Gericht om het dagelijks functioneren van de cliënt te verbeteren en de cliënt vaardiger te maken in zijn verschillende sociale rollen. De geboden hulp in een CAW is gemoduleerd. Cliënten in begeleiding 2016 BELEIDSDOMEIN AWW NIET AWW TOTAAL % Gezondheid ,45% Dak- en thuisloosheid ,68% Basis maatschappelijk , ,72% werk (stad en regio) Forensisch en IFG ,34% Asiel en migratie ,03% Kinderen en jongeren ,96% Arbeid ,81% Totaal % Dak- en thuisloosheid Asiel en migratie Totaal 1262 Forensisch en IFG Arbeid Gezondheid Basis MW Kinderen en jongeren Geboden hulp in begeleiding In 2016 waren er in CAW Antwerpen 6932 personen in begeleiding. Deze personen vormden 6425 begeleidingsdossiers; In één module kunnen namelijk meerdere cliënten uit eenzelfde cliëntsysteem begeleid worden. Eén cliënt kan in meerdere modules voorkomen. De verschillende modules werden gegroepeerd in volgende verdeling: Geboden hulp in begeleiding GEBODEN HULP Basisrechten 429 Geestelijk welzijn en relaties 540 Individuele, generalistische begeleiding 1193 Gezinsbegeleiding 55 Financiële hulpverlening 1446 Begeleid wonen 683 Preventieve woonbegeleiding 225 Economische en sociale activering 195 Bemiddeling 244 Opvang in het kader van thuisloosheid 277 Begeleiding en opvang in het kader van IFG 298 Crisisbegeleiding 289 Gerechtelijk opgelegde hulp 343 Begeleiding slachtofferschap 208 Totaal 6425 BELEMMERENDE GRENZEN OPENBREKEN De Kruispunten Kalmthout en Mortsel worden gerealiseerd door een intersectorale samenwerking tussen welzijnsen gezondheidsorganisaties. Zo werken we samen met CGG Andante, AZ Klina, DBC OLO, Mobilant en PC Multiversum. De medewerkers van deze verschillende diensten vormen samen een multidiscipilair team met sociale en psychologische expertise. Dit zorgt voor kennisuitwisseling en zorgafstemming. Kruispunt biedt een eerste laagdrempelig onthaal voor personen met psychische en sociale vragen. In Kalmthout registreerde het team 469 onthaalgesprekken met 159 personen. In Mortsel waren dat 233 gesprekken met 101 cliënten. Het Kruispunt van Mortsel ging begin mei 2016 van start. Onder regie van Stad Antwerpen is het samenwerkingsmodel Gezinscoaches 03 door CAW Antwerpen uitgewerkt en opgestart. Het bestaande aanbod van verschillende partners werd op elkaar afgestemd en geoptimaliseerd. Hiervoor worden hulpverleners uit verschillende organisaties met elkaar verbonden. Volgende werkingen vinden elkaar in het project: CAW Antwerpen Zorgbedrijf Antwerpen Emmaus OLO De Touter Kind en Gezin DVC Sint Jozef Het project kadert in het Antwerpse plan Lokale kinderarmoede bestrijding en zet in op ondersteuning van gezinnen met kinderen tot 3 jaar met aandacht voor een goede start in de kleuterschool. De gezinscoaches zagen 154 cliënten, waaronder 98 kinderen. In 2016 waren er 26 gezinsbegeleidingen. Met het CO3 project willen we geweld binnen gezinnen stoppen, terugval voorkomen en werken aan beschermende factoren binnen het gezin. CO3 staat voor cliëntcentrale organisatie met drie partners: politie en justitie, de hulpverleningssector en lokale besturen. Door via een ketenmodel samen te werken, komt er een gemeenschappelijk plan van aanpak. Vanuit deze werking wordt verder gebouwd aan het Family Justice center, een multidisiplinair team samen onder één dak. In 2016 was CAW Antwerpen binnen CO3 dossierhouder van 10 dossiers. We deden de casusregie van 36 dossiers. Kadans is de ketenaanpak dak en thuislozen met een multiproblematiek in Antwerpen. In dit project werken verschillende partners zoals De Stad, het OCMW, het CAW en anderen samen. Tweewekelijks is er een casusoverleg. CAW Antwerpen deed hier de casusregie van 19 dossiers. RECHTEN VAN CLIËNTEN CAW Antwerpen bevat een zevenkoppig juristenteam. Deze juristen zijn ingebed in een aantal deelwerkingen, namelijk de Bezoekruimte, Dienst Schuldhulpverlening, Slachtofferhulp en de teams Levens en Gezinsvragen. Ze maken tijd om juridisch advies te verlenen aan cliënten van CAW Antwerpen buiten de grenzen van deze werkingen. De juristen verleenden 117 juridische adviezen naast hun eigen deelwerking. Volgende thema s werden besproken: PROBLEMATIEK DETAILNIVEAU Administratieve problemen 1 Afstamming en adoptie (erkenning kind) 4 Echtscheiding 1 Gezag en omgangsrecht 42 Huren 4 Huwelijk en samenwonen 3 Ouderlijke rechten en plichten (alimentatie, etc) 10 Overeenkomstrecht - andere 2 Personen- en familierecht - andere 8 Scheiding en echtscheiding 38 Strafrecht en strafvordering - andere 2 Vragen over strafprocedure/strafwet als slachtoffer 1 van een misdrijf Vragen over strafprocedure/strafwet als verdachte van 1 een misdrijf Totaal CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

10 EEN VERHELDERENDE STRUCTUUR WE ORGANISEREN ONS IN 7 BELEIDSDOMEINEN Alles wat CAW Antwerpen doet maakt ons samen leven gelijkwaardiger. Want wie zich goed voelt, leeft beter samen. Atilla Erdem CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

11 ARBEID Travant verhoogt gelijkwaardigheid en welzijn door in te zetten op meer kansen op zinvol werk. Want positief kunnen bijdragen aan de maatschappij verhoogt je kansen op welzijn. ECONOMISCHE ACTIVERING (ART. 60 STATUUT) De doelgroepmedewerkers in art. 60 statuut worden toegeleid door het OCMW. Deze toeleiding is vervat in de samenwerkingsovereenkomst tussen het OCMW en CAW Antwerpen Ze worden tewerkgesteld met een arbeidscontract door de werkgever OCMW. Op de werkvloeren van CAW Antwerpen doorlopen de doelgroepmedewerkers een intensief werkervaringstraject met focus op doorstroom naar het normaal economisch circuit. In 2016 zijn er 74 medewerkers gestart in een statuut artikel 60 bij CAW Antwerpen in het kader van werkervaring: 38 mannen en 34 vrouwen. 57 van deze werkervaringsklanten stroomden in 2016 uit bij CAW Antwerpen. 34 medewerkers (of 60 %) hebben hun traject succesvol doorlopen. 23 medewerkers hebben een verkort traject afgelegd: 8 omwille van een verhuis naar een andere dienst. 15 medewerkers werden ontslagen tijdens hun traject. SOCIALE ACTIVERING (ARBEIDSZORG) Arbeidszorg is een vangnet voor personen die omwille van persoons-en/of maatschappijgebonden redenen niet (meer) kunnen werken in het regulier of beschermend tewerkstellingscircuit. Het systeem biedt arbeidsmatige activiteiten in een werkomgeving die op productie of op dienstverlening is gericht. Het gaat om vrijwillig, onbetaald werk onder begeleiding. Medewerkers worden tewerkgesteld met behoud van een uitkering en zonder arbeidscontract. In 2016 waren 121 personen in arbeidszorgbegeleiding bij Travant in het kader van sociale activering. Omwille van een bepaalde problematiek zijn deze personen (nog) niet in staat een werkervaringstraject op te starten. Problematieken PERS. sociaal 23 fysiek/sensorisch 12 langdurige inactiviteit 5 medisch 17 Doorstroom van deze 34 personen met afgerond traject: Volgt na traject een opleiding Zijn als vrijwilliger aan het werk Stroomden in, op reguliere arbeidsmarkt Zijn na traject werkzoekende Is langdurig ziek Onbekend mentaal 12 psychisch/psychiatrisch 31 andere 21 totaal % VAN DE DOELGROEPME- DEWERKERS IN ART.60 STATUUT HEBBEN HUN TRAJECT SUCCESVOL DOORLOPEN De medewerkers werden tewerkgesteld op volgende werkvloeren: Buurtrestaurant BistroP Bakkerij Bio teelt van groenten Fietsatelier Fietstaxi s Verhuis en wonen Houtatelier 26 begeleidingen arbeidszorg werden afgerond in 2016 omwille van volgende redenen: REDEN onvoldoende stabiel 1 arbeidszorg niet haalbaar 3 attitudeproblemen 1 herval ziekte of problematiek 9 mogelijkheid tot doorstroming 1 omgevingsfactoren / sociale context 1 onvoldoende gemotiveerd 1 andere 9 Totaal CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

12 IFG EN FORENSISCH We geloven in een humane justitie die verbindt in plaatst van uitsluit. Een herstelgerichte (welzijns)benadering leidt tot minder slachtoffers, meer herstel en uiteindelijk tot een betere samenleving. SLACHTOFFERHULP Slachtofferhulp helpt personen die slachtoffer of getuige waren van een misdrijf of traumatische gebeurtenis, zowel juridisch als emotioneel. De dienst slachtofferhulp kreeg 986 aanmeldingen. Ze onthaalden 902 cliënten en hadden 527 cliënten in begeleiding. Ze namen in 2016 contact op met 45 slachtoffers van de aanslagen in Zaventem en Maalbeek van 22 maart. Misdrijven aangemeld bij Slachtofferhulp MISDRIJF PROCENT Vermogensdelict ,5% Tegen personen ,9% Zedenfeiten ,5% Ander misdrijf 57 5,8% Geen misdrijf ,0% Niet van toepassing 2 0,2% Andere 11 1,1% Totaal % 1712 In 2016 werd 1712 Antwerpen1094 keer gecontacteerd, waarvan 147 keer per . Dat is een lichte stijging t.o.v en 2015 (respectievelijk 877 en 1026 oproepen). Bij 65% van de gemelde personen werd kindermishandeling als problematiek doorgegeven. 24,8% van de meldingen werden doorverwezen naar of aangemeld bij het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. 28% werd naar een CAW doorverwezen en 36,7% werd verwezen naar politionele diensten. De contactnames gebeuren het vaakst door: ouders van het slachtoffer 23,70% het slachtoffer zelf 21,06% buren van het slachtoffer 14,00% INTRAFAMILIAAL GEWELD Wanneer mensen geconfronteerd worden met familiaal geweld, laat dit steeds diepe sporen na die men vaak voor de rest van het leven, op één of andere manier, met zich mee draagt. Unieke cliënten in begeleiding met problematiek IFG Vrouw 595 Man 273 Van deze 868 personen werd met 417 personen in begeleiding aan dit thema gewerkt: Clienten in begeleidingsmodule TEAM MODULE Slachtofferhulp Begeleiding intrafamiliaal geweld 335 Virtueel onthaal Integrale residentiële begeleiding slachtoffers partnergeweld 3 Vrouwenopvang Passage Integrale residentiële begeleiding 14 slachtoffers partnergeweld Vrouwenopvang Zijhuis Integrale residentiële begeleiding 21 slachtoffers partnergeweld Team levens en gezinsvragen Begeleiding intrafamiliaal geweld 3 Antwerpen Team levens en gezinsvragen Brasschaat Begeleiding intrafamiliaal geweld 5 Vrouwenopvang Ohana Integrale residentiële begeleiding 9 slachtoffers partnergeweld Dienst IFG Begeleiding intrafamiliaal geweld 160 Totaal 550 In 70% van de gevallen werd gesproken over partnergeweld. In 13% ging het om kinderen als getuige van huiselijk geweld. In 10% werd kindermishandeling besproken. Hiernaast werd ook eergerelateerd geweld, ouderenmishandeling en stalking geregistreerd. 54 cliënten werden een jaar na afronden van de begeleiding opnieuw gecontacteerd omtrent de aanwezigheid van geweld in hun leefsituatie. Bij 33 personen was het geweld gestopt. Bij 10 personen was het geweld niet gestopt. 11 cliënten konden niet bereikt worden. JUSTITIEEL WELZIJNSWERK ANTWERPEN JWA biedt onthaal en trajectbegeleiding voor gedetineerden en hun direct sociale omgeving. In functie van een proactief onthaal in het arresthuis van Antwerpen, startte het team JWA 2186 onthaaldossiers op. Meest besproken thema s in proactief onthaal arresthuis Antwerpen: THEMA PROCENT Financiële problemen ,9% Huisvesting 189 4,7% Verwerkingsproblemen 91 2,3% Stress en draagkracht 82 2,1% Verslavingsproblemen 182 4,6% Problemen ivm partnerrelatie 108 2,7% Gezinssystemen in moeilijkheden 137 3,4% Sociale netwerken 174 4,4% Tewerkstelling 147 3,7% Administratieve problemen 97 2,4% Vragen rond strafrecht ,0% Andere gerechtelijk en juridische vragen ,9% 65% VAN DE OPROEPEN VIA 1712 GINGEN OVER KINDERMISHANDELING. 22 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

13 GERECHTELIJK OPGELEGDE HULP Het Team Gerechtelijk opgelegde hulp (GOH) staat in voor het vormingsproject Slachtoffer in beeld, het leerproject Dader in-zicht, het Leerproject voor daders van seksueel geweld en hulpverlening aan seksueel delinquenten. Er waren 84 cliënten in begeleiding in Begeleidingen GOH BEGELEIDINGSMODULE PROCENT Dader in-zicht 28 33,3% Slachtoffer in beeld 54 64,3% Leerproject daders seksueel 2 2,4% geweld Totaal % TOPCOACHES De overgang van de gevangenis naar het leven in de vrije samenleving verloopt niet altijd vlot. Terug Op Pad coaching biedt hierop een antwoord. Het doel: voorkomen dat jonge gedetineerden hervallen door hen toe te leiden naar werk, huisvesting,... In 2016 werden 56 jongeren begeleid en waren er 46 nieuwe aanmeldingen. Situatie van cliënten bij intake tov afgesloten dossiers: BIJ INTAKE BIJ EINDEVALUATIE Dakloos 22% 3% Geen inkomen 61% 42% Werkloos 75% 57% ANTWERPSE DIENST ALTERNATIEVE MAATREGELEN De medewerkers van ADAM begeleiden minderjarigen die verdacht worden van een als misdrijf omschreven feit. De aanmeldingen komen van de jeugdrechtbank of van het Jeugdparket van Antwerpen. Ze hanteren een welzijnsgerichte kijk in dit justitieel verhaal. 732 verdachten werden in 2016 aangemeld bij ADAM, voor 856 modules. (één verdachte kan aangemeld worden voor verschillende modules). Ze hadden volgend profiel: Geslacht VERDACHTEN DOSSIERS Mannelijk ,39% Vrouwelijk 63 8,61% Totaal % Feiten bij aanmelding FEIT PROCENT Zedenfeiten 3,41% Diefstal en oplichting 57,54% Afpersing en bedreigingen 6,20% Opzettelijke slagen en verwondingen 14,23% Beschadigingen 4,50% Handel, bezit en/of gebruik van verdovende middelen 4,38% Opzettelijke brandstichting 0,49% Verboden wapendracht 0,49% Weerspannigheid, ontvluchting en andere 8,76% Adam biedt de modules herstelbemiddeling, Rots en Water training, herstelgericht groepsoverleg, gemeenschapsdienst en herstelgericht alternatief. 414 begeleidingsmodules werden opgestart. 442 modules werden niet opgestart, dat zijn voornamelijk herstelbemiddelingen. In ongeveer 50% van de gevallen reageerde één van beide partijen niet op de vraag tot het opstarten van een bemiddeling. Dat was in 2 op 3 gevallen het slachtoffer. In 77% van de opgestarte bemiddelingen, wordt een akkoord gevonden waarin zowel slachtoffer als verdachte zich kunnen vinden. CRISISTEAM +18 In 2016 werden er 689 personen met dossier onthaald door ons crisisteam +18. In 37,2% van de gevallen werd intrafamiliaal geweld geregistreerd als problematiek. 36,4% ging over huisvesting of financiële problemen. Hiernaast werden nog 311 cliënten onthaald zonder dossier. Een herstelgerichte benadering leidt (...) uiteindelijk tot een betere samenleving. KINDEREN EN JONGEREN Hoe je kind zijn, je beleving van je jeugd zo bepalend is voor je volwassen zijn (Albert Camus) JAC, JAC PUNT EN JOAN Binnen integrale jeugdhulp vervult het CAW de rol van brede instap. Het Jongeren Advies Centrum onthaalde 1001 cliënten met dossier in 2016 en 1727 jongeren zonder dossier, die eenmalig een vraag stelden. Besproken thema s in onthaaldossiers JAC THEMA PROCENT Materieel en financieel ,4% Lichamelijke gezondheid 19 2,0% (Vermoeden van) handicap 27 2,8% Geestelijk welzijn ,4% Geestelijke gezondheid 47 4,9% Partnerrelatie / seksualiteit en geboorte 98 10,2% Gezin en opvoeding ,4% Intrafamiliaal geweld 68 7,0% Sociale situatie 83 8,6% Onderwijs 78 8,1% Opleiding en tewerkstelling 98 10,2% Etnisch en cultureel 34 3,5% Administratie en hulpverlening ,4% Gerechtelijk en juridisch 45 4,7% Leeftijd onthaalde cliënten JAC met dossier LEEFTIJD PROCENT , , , , ,4 Totaal ,4 Onbekend 6 0,6 Manier van afsluiten onthaal JAC MANIER PROCENT Afgerond (hulpverlener en cliënt zijn akkoord) ,3 Afgerond met interne doorvewijzing voor 45 4,5 begeleiding Afgerond met externe doorverwijzing voor 58 5,8 begeleiding Vraag en aanbod niet compatibel (reg 2014) 1 0,1 Afgebroken door cliënt 76 7,6 Afgebroken door dienst 2 0,2 Afgebroken vanwege beschikbaarheid cliënt 46 4,6 Totaal ,0 Onbekend of nog niet afgesloten ,0 Het JAC zorgt naast het onthaal en de begeleiding van kinderen en jongeren ook voor een consultfunctie voor andere professionelen. Zo delen ze hun expertise. In 2016 formuleerden ze een antwoord in 236 consults PARTNER CAW Vlaanderen 25 Andere 36 Diensten personen met een handicap en chronische 6 ziekten Geestelijke gezondheidszorg 15 Huisvesting 1 Jeugdwerk 4 Jongerenwelzijn 28 Justitie 5 Kind en gezin 3 Medische sector algemeen 3 Minderhedensector 8 Niet-professioneel 1 Onderwijs 29 Politionele diensten 2 Sociale dienst OCMW 29 Welzijnswerk - andere 5 Deelwerking CAW Antwerpen 36 Totaal CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

14 Het JAC onthaal is de toegangspoort tot de Jongeren opvang van het CAW: JOAN. 16 jongeren verbleven in 2016 in een studio die het CAW aanbied in samenwerking met Woonhaven en kregen op die manier intensieve begeleiding. 25 jongeren verbleven in de leefgroep en kregen intensieve individuele en groepsbegeleiding. KWADRAAT Het centraal meldpunt voor risicojongeren (CMP) is een overkoepelend CLB-project dat een centrale rol opneemt in de aanpak van jongeren in een risicovolle situatie in Antwerpen. Het meldpunt ondersteunt hulpverleners in onderwijs, welzijn en justitie. In 2016 werden door het CMP 149 individuele of gezinsbegeleidingen aangevraagd, waarvan er 124 opgestart werden. Dat betekent een opstartratio van 86%. Het CLB fungeert als voornaamste doorverwijzer. T ALTERNATIEF EN DE HEUL Het Alternatief biedt integrale begeleiding aan jongvolwassenen met een problematisch druggebruik of in een multiproblem situatie. Het project De Heul sluit aan bij het Alternatief. Het is een samenwerking tussen het CAW, de Stad Antwerpen en de diensten CBAW (contextbegeleiding ifv autonoom wonen) Jongeren die instappen in De Heul krijgen vanuit de bijzondere jeugdzorg de mogelijkheid om versneld toe te stromen naar sociale huisvesting op voorwaarde dat er begeleiding wordt voorzien. 70% van de jongeren in begeleiding bij deze diensten zijn multiproblem jongeren. Dat zijn jongvolwassenen met problemen op meerdere levensdomeinen. De gemiddelde leeftijd van jongeren in begeleiding bij het Alternatief is 21 jaar. Bij de Heul is dat 19,5 jaar. Bij jongeren waarbij druggebruik gekend is, wordt cannabis het vaakst geregistreerd als voornaamste middel. In 2016 werden er 18 begeleidingen afgesloten, waarvan 13 (of 72%) positief 5 (of 28%) negatief In 2016 behandelde het crisisteam aanmeldingen BEZOEKRUIMTE EN SCHEIDINGSBEMIDDELING De Bezoekruimte biedt hulp wanneer de omgangsregeling tussen ouders of opvoeders en kind of kinderen moeilijk loopt of verbroken is. Nagenoeg alle dossiers in de Bezoekruimte werden verwezen door de familie- of jeugdrechtbank. In de Bezoekruimte van Antwerpen werden 368 personen aangemeld in personen werden onthaald. Hiervan werden 112 onthaaldossiers opgemaakt. Van hieruit gingen er 250 personen in begeleiding, werden er 75 begeleidingsdossiers in de Bezoekruimte opgestart en 23 bemiddelingsdossiers. Leeftijdscategoriën LEEFTIJD PROCENT ,6% ,4% ,0% ,2% ,8% Onbekend 45 18,0% Totaal % SAMIK Samik is een inloopteam dat drie soorten activiteiten organiseert: onthaal, individuele ondersteuning en groepswerking. Er is eveneens een consultatiebureau van Kind en Gezin gevestigd. Samik zet onder andere in op vaderbetrokkenheid, door individuele en groepstrajecten aan te bieden. 12 vaders zijn betrokken in de groepswerking, 6 vaders worden individueel ondersteund. In totaal waren er 485 telefonische contacten met vaders. Er is momenteel contact met 29 vaders. De ontmoetingsruimte van Samik was op 146 momenten open. Tijdens deze momenten werden 821 contacten met ouders en1574 contacten met kinderen geteld. Kind en Gezin). In 2016 behandelde dit crisisteam 2674 aanmeldingen. (consult en/of dispatching naar achterliggend hulpprogramma) waarbij 3268 minderjarigen betrokken waren. 96 minderjarigen kregen een crisisinterventie door het team van het CAW. Ze deden in 1207 dossiers de casusregie. RESULTATEN ZELFEVALUATIE JONGERENCLUSTER In 2016 startten alle CAW s in Vlaanderen met het project Zelfevaluatie. Het is een manier om de beleving van de kwaliteit van onze hulp- en dienstverlening te meten. 277 cliënten, 64 medewerkers en 121 partners engageerden zich om een vragenlijst van 21 vragen in te vullen met de vraag de kwaliteit van onze hulp- en dienstverlening te beoordelen. Hen werd gevraagd het CAW te scoren tussen 1 en 5 op een aantal stellingen waarbij 1 gelijk was aan helemaal oneens en 5 gelijk aan helemaal eens Vinden jongeren de dienst- en hulpverlening van het CAW toegankelijk en deskundig? UITSPRAAK SCORE 'De medewerkers van het CAW doen hun werk goed' 4,57/5 'De medewerkers van het CAW leggen dingen op een begrijpelijke 4,46/5 manier uit. Jongeren vertrouwen de hulpverleners van het CAW. 4,45/5 Jongeren begrijpen de website en folders van het CAW niet goed. 3,11/5 Jongeren weten niet waar ze met hun klachten rond het CAW 3,32/5 terecht kunnen. Vinden partners medewerkers van het CAW betrouwbaar, deskundig en toegankelijk? UITSPRAAK SCORE De hulpverleners behandelen de cliëntinformatie strikt 4,06/5 vertrouwelijk De hulpverleners van het CAW nemen voldoende tijd om met de 4,03/5 cliënten te spreken De hulpverleners van het CAW zijn deskundig op hun terrein 4,01/5 Cliënten weten waar ze met hun klachten over het CAW terecht 1,8/5 kunnen Het CAW zet vrijwilligers doelbewust in de hulpverlening in 2,17/5 Cliënten krijgen snel een afspraak bij het CAW 2,6/5 78,8% VAN DE ONTHAALDE CLIËNTEN IN HET JAC ZIJN MEERDERJARIG CRISIS -18 Wanneer kinderen en jongeren in een crisissituatie belanden is het erg belangrijk dat er snel ingegrepen kan worden. Daarom kan je 24/24, 7/7 een crisissituatie melden. Het crisisteam -18 van ons CAW bekijkt telefonisch hoe de jongere en het gezin best kan verder geholpen worden en wie deze hulp op zich kan nemen. Af en toe kunnen aanmelders weer verder na een consult met een eventuele verwijzing. Wanneer er meer nodig is kan een crisisinterventie worden opgestart. Een medewerker biedt snelle, korte, stressverlagende hulp. Wanneer dit onvoldoende is, is er het aanbod crisisbegeleiding. Dit is een intensieve begeleiding van max. 28 dagen. Indien nodig kan het team ook zorgen voor crisisopvang, gedurende 7 dagen in een crisisopvanggezin, of een crisisbed in een voorziening. Dit aanbod van crisismeldpunt gebeurt in samenwerking met partners uit verschillende sectoren (VAPH, Bijzonder jeugdzorg, 26 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

15 GEZONDHEID Een gezonde levensstijl, verbinding met anderen in de gemeenschap en gewonigheid (afstappen van een problematiserende houding) maken een wereld van verschil als het over gezondheid gaat. We profileren dat thema - als essentiële voorwaarde voor welzijn - sterker in ons CAW. BOYSPROJECT Het Boysproject heeft een aanbod voor jonge, mannelijke en transgender sekswerkers. Ze bieden zowel face to face als online hulpverlening via chatboxen. In 2016 heeft het Boysproject face to face 295 unieke cliënten bereikt. 109 daarvan hebben een individueel begeleidingsdossier lopen. Een veelheid aan nationaliteiten werd geregistreerd, met als meest voorkomende Equador, België, Marokko, Roemenië en Afghanistan. Geboden hulp Begeleiding psychische en persoonlijke problemen PROCENT ,6% Psychotherapie ,1% Begeleiding 6 1,2% opvoedingsonzekerheid Begeleiding intrafamiliaal geweld 4 0,8% Begeleiding partnerrelatie 22 4,4% Relatietherapie 6 1,2% Begeleiding scheidingsproces 11 2,2% Scheidingsbemiddeling 23 4,6% Ouderschapsbemiddeling 25 5,0% totaal ,0% 27% Gemiddeld gezien bereiken de medewerkers van het boysproject 52% van hun cliënten voor de eerste keer vindplaatsgericht. Die eerste contactpunten zijn café s, openbare plaatsen zoals parken, prostitutiegerichte plekken zoals raam en bordeel en in socale centra. 13% legt het eerste contact via chat of netwerksites en 30% via lotgenoten. Het boysproject tracht de risico s tot een minimum te beperken. Daarom bieden ze samen met Ghapro gratis en anoniem de mogelijkheid aan tot medisch onderzoek om te testen op SOA s en HIV en Hepatitis. Er werden 75 HIV speekseltests afgenomen. TEAMS LEVENS EN GEZINSVRAGEN (LGV) De 3 teams levens en gezinsvragen bieden hulp aan iedereen die vragen, zorgen of moeilijkheden heeft op gebied van persoonlijk functioneren, relaties tussen partners en opvoeding. Een team van sociaal werkers, therapeuten en psychologen biedt eerstelijns psychosociale ondersteuning. In elk team LGV is een jurist aan het werk voor advies over personen- en familierecht. Hiernaast zijn er bemiddelaars voor ouderschapsen scheidingsbemiddeling. De teams LGV van Antwerpen-Stad, Mortsel en Brasschaat startten samen 505 begeleidingsdossiers op in Hieraan werden 684 cliënten gekoppeld. Binnen een periode van 3 maanden bereikt het Zorgteam naar schatting 200 unieke personen. In 2016 startten alle CAW s in Vlaanderen met het project Zelfevaluatie. Het is een manier om de beleving van de kwaliteit van onze hulp- en dienstverlening te meten. 277 cliënten, 64 medewerkers en 121 partners engageerden zich om een vragenlijst van 21 vragen in te vullen met de vraag de kwaliteit van onze dienst- en hulpverlening te beoordelen. Hen werd gevraagd het CAW te scoren tussen 1 en 5 op een aantal stellingen waarbij 1 gelijk was aan helemaal oneens en 5 gelijk aan helemaal eens Enkele resultaten: Vinden cliënten de teams LGV toegankelijk, deskundig en betrouwbaar? UITSPRAAK SCORE Ik vertrouw de hulpverleners van het CAW 4,81/5 De hulpverleners van het CAW nemen voldoende tijd om met 4,81/5 mij te spreken De hulpverleners van het CAW doen hun werk goed 4,78/5 De hulpverleners van het CAW werken goed samen met 2,71/5 andere diensten als dat nodig is Ik begrijp de website en de folders van het CAW 2,81/5 Ik weet waar ik met mijn klachten over het CAW terecht kan 3,26/5 VAN DE CLIËNTEN VAN HET ZORGTEAM HEEFT GEEN ENKELE VORM VAN ZIEKTEKOSTEN- DEKKING Vinden de partners het CAW betrouwbaar, deskundig en gericht op continuïteit? UITSPRAAK SCORE De hulpverleners van het CAW zijn deskundig op hun terrein 3,89/5 De hulpverleners van het CAW werken goed samen met 3,72/5 andere diensten, als dat nodig is De hulpverleners behandelen de cliëntinformatie strikt 3,56/5 vertrouwelijk Cliënten weten waar ze met hun klachten over het CAW 2,28/5 terecht kunnen De hulpverleners van het CAW kiezen consequent voor de 2,56/5 minst ingrijpende zorg voor de cliënt Cliënten krijgen snel een afspraak bij het CAW 2,61/5 ZORGTEAM Het zorgteam is een team van (para)medici dat dat laagdrempelige en toegankelijke (para)medische zorg voor dak- en thuislozen organiseert. De medewerkers van het zorgteam werken vanuit onze inloop- en opvanghuizen, hun eigen centrum in de stad en vindplaatsgericht op verschillende outreachpunten. Het zorgteam registreerde 2914 cliëntcontacten in Binnen een periode van 3 maanden bereikt het zorgteam naar schatting 200 unieke personen. 68% van hen heeft de Belgische, Poolse of Marokkaanse nationaliteit. De overige 32% komt uit meer dan 25 landen waaronder Hongarije, Nederland, Rusland, Turkije, Tunesië en Ghana. 27%van deze cliënten heeft geen enkele ziektekostendekking; geen verzekering via de mutualiteit of geen medische waarborg van het OCMW. De meest geregistreerde problematieken zijn: psychiatrische problemen en/ of problematisch middelengebruik, tandproblemen, voetproblemen, luchtweginfecties, huidproblemen en wonden, maagklachten. De vaststelling dat zo veel cliënten kampen met psychische problemen of middelengebruik leidde tot een intensievere samenwerking met CGG Andante en de vrijwillige inzet van een psychiater. 28 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

16 BASIS MAATSCHAPPELIJK WERK Elke burger met eender welke welzijnsvraag of bezorgdheid kan eenvoudig bij ons terecht voor gepaste hulp. Hij of zij kan bellen, mailen, chatten of langskomen, dicht bij huis. Waar nodig en mogelijk werken we outreachend. Door zo toegankelijk mogelijk te zijn, werken we preventief, want hoe eerder mensen ons vinden, hoe beter het is. DE WIJKTEAMS De zeven woonbegeleidingsteams van ons CAW zijn allen in transitie naar wijkteams. Hiernaast werd in Borgerhout een nieuw wijkteam opgestart. Wijkteams werken vanuit een visie op het sociaal werk van de toekomst. Het is sociaal werk op de eerste lijn, dat territoriaal wordt georganiseerd. We verleggen de accenten in hulpverlening van aanbod naar vraag, van curatief naar preventief, van focus op problemen naar geloven in krachten, van specialist naar generalist, van individuele hulp naar structurele aandacht. Aantal personen onthaald door de wijkteams: WIJKTEAM UNIEKE PERSO- NEN IN DOSSIER EENMALIGE TOTAAL HULP- VRAGEN, PERSONEN ZONDER DOSSIER Wijkteam Berchem Wijkteam Deurne Wijkteam Linkeroever Wijkteam Antwerpen Noord Wijkteam Luchtbal Wijkteam Kiel Wijkteam Binnenstad Wijkteam Borgerhout Totaal Gerechtelijk en juridisch Administratie en hulpverlening Etnisch en cultureel Opleiding en tewerkstelling Onderwijs Sociale situatie Intrafamiliaal geweld Gezin en opvoeding Partnerrelatie / seksualiteit en geboorte Geestelijke gezondheid Geestelijk welzijn (Vermoeden van) handicap Lichamelijke gezondheid Materieel en financieel Detailniveau materiële en financiële thema's: Financiële problemen 284 Materiële problemen 24 Huisvesting 359 Niet gespecifieerd 26 Cliënten werden zo verwezen naar de wijkteams Geen professionele verwijzing, netwerk 114 Interne verwijzing CAW Antwerpen 279 Algemeen welzijnswerk andere 21 Welzijnswerk andere 9 Jongerenwelzijn 12 Diensten personen met een handicap en chronische 4 ziekten Sociale dienst OCMW 35 Thuiszorg 2 Ouderenzorg 1 Kind en gezin 3 Samenlevingsopbouw 19 Minderhedensector 2 Medische sector algemeen 11 Geestelijke gezondheidszorg 18 Jeugdwerk 1 Onderwijs 7 Tewerkstelling en arbeid 8 Politionele diensten 1 Justitie 8 Administratieve sector 2 Huisvesting 169 Netwerken 4 Geen verwijzing 32 Andere 21 Onbekend 809 Naast laagdrempelig onthaal bieden de wijkteams ook begeleiding. Dat is zowel individuele begeleiding, (preventieve) woonbegeleiding, financiële begeleiding en begeleiding basisrechten. In 2016 liepen er in de wijkteams 959 begeleidingen. 29% van de dossiers financiële hulpverlening in het CAW lopen in de wijkteams. Gemiddelde duurtijd van een begeleiding in de wijkteams: DUURTIJD < 2 jaar a 3 jaar a 4 jaar 83 > 4 jaar 225 Totaal PERSONEN WERDEN ONTHAALD DOOR DE WIJKTEAMS DIENST SCHULDHULPVERLENING EN BIZ De dienst schuldhulpverlening is een tweedelijnsdienst van het CAW. Ze zijn niet rechtstreeks toegankelijk voor cliënten. Ze bieden vormingen aan schuldhulpverleners, consults aan CAW hulpverleners, sensibiliserende acties naar burgers en ze ontwikkelen nieuwe acties inzake (herval) preventie schuldhulpverlening. Het Vlaams project Budgzet In Zicht kadert eveneens in deze doelstellingen. BIZ is een samenwerkingsverband tussen het CAW, de OCMW s en middenveld organisaties in de regio. Het BIZ team organiseert inleefhuizen, workshops, werkgroepen financiële opvoeding en intervisiegroepen. In het CAW werden volgende financiële begeleidingen geteld, over alle deelwerkingen heen: GEBODEN FINANCIËLE HULP Budgetbegeleiding 507 Externe Collectieve schuldenregeling 32 Budgetbeheer 578 Schuldbemiddeling 293 Voorbereiding collectieve schuldenregeling 36 We verleggen de accenten in hulpverlening van aanbod naar vraag, van curatief naar preventief, van focus op problemen naar geloven in krachten, van specialist naar generalist, van individuele hulp naar structurele aandacht. 30 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag

17 DAK- EN THUISLOOSHEID Menswaardig wonen is een basisvoorwaarde voor welzijn. Dat geldt voor iedereen: jongeren, mensen met multi-problematiek, alleenstaanden, grote gezinnen, Allemaal hebben zij recht op duurzaam, betaalbaar en kwaliteitsvol wonen. In de inloophuizen De Vaart en De Steenhouwer werd volgende praktische dienstverlening geboden: Dienstverlening gebruik wasmachine 230 voedselpakket meegenomen 143 gebruik douche 350 deelname aan een maaltijd 141 verpleging 53 gebruik PC/internet % van de financiële dossiers in het CAW lopen in de Vaart. Verder ging het steeds om een begeleiding rond basisrechten. De dienst Dispatching is een samenwerking tussen OCMW en CAW Antwerpen. Ze onthalen rechtstreeks dak- en thuislozen met een vraag naar opvang. In 2016 onthaalde de dienst 324 cliënten en zorgde voor de verdeling van de plaatsen in verschillende residentiële centra zoals De Plataan en De Passant. Onthaalde cliënten Dispatch Geslacht man 222 vrouw PERSONEN MAAKTEN GEBRUIK VAN ONZE NACHTOPVANG IN CAW jaarverslag 2016 NACHTOPVANG 3 werkingen van CAW Antwerpen bieden nachtopvang. Voor acute daklozen is dat Victor 4. Voor daklozen met een precair verblijf is dat Victor 5. Voor daklozen met een gecombineerde psychiatrische en drugproblematiek is dat de Biekorf. Personen in de nachtopvang WERKING Victor Victor De Biekorf 278 UNIEKE KLANTEN OUTREACH 442 cliënten hebben een dossier bij het outreach team. Ze registreerden in deze dossiers 8486 contacten. Uit de cijfers blijkt dat tijdens deze contacten het thema huisvesting het meest aan bod komt, gevolgd door financiële zaken en administratie. 42,6% van de cliënten komen in eerste instantie uit eigen beweging naar het Outreachteam om een hulpvraag te stellen. Verdere aanmeldingen gebeuren door de Stad, door personen uit de directe omgeving of door andere hulpverleners zoals OCMW of GGZ. Een deel van de doelgroep van Outreach betreft injecterende druggebruikers. Via spuitenruil tracht men gezondheidsproblemen dij deze gebruikers te voorkomen of in te perken. Registratie gebeurt anoniem, enkel het aantal spuiten wordt genoteerd. In 2016 werden er spuiten verdeeld. Men ziet een duidelijk neerwaartse trend ten opzichte van vorige jaren. RESIDENTIËLE HULPVERLENING EN BEGELEIDINGSTEAM STAD Dak- en thuisloosheid is bijzonder ingrijpend en ontwrichtend. CAW Antwerpen beschikt over een divers aanbod van woongelegenheden en biedt hulp- en dienstverlening die de kansen op wonen en woonstabiliteit verhoogt. In 2016 werden 484 cliënten, voornamelijk residentieel opgevangen in volgende werkingen: OPVANGCENTRUM Sint Andries 79 Passant 86 De Linde 36 Zijhuis - Passage 157 Plataan 95 Ohana 31 Totaal 484 In de opvanghuizen zijn groepswerkers aanwezig, die bezig zijn met het reilen en zeilen in huis, het groepswerk en psychosociale ondersteuning van de bewoners. De medewerkers van begeleidingsteam Stad begeleiden en ondersteunen de bewoners individueel in een integrale woonbegeleiding. In 2016 heeft team Stad 152 personen begeleid, in De Plataan en De Passant of ambulant op een andere verblijfplaats van de cliënt na opvang. CLIENTEN 42,6% van de cliënten komen in eerste instantie uit eigen beweging naar het Outreachteam om een hulpvraag te stellen. CAW jaarverslag Atilla Erdem 2017

18 ASIEL EN MIGRATIE Migratie is een positieve realiteit. Het is belangrijk voor elke mens, maar ook voor de samenleving dat er niemand uitgesloten wordt. We komen sterk op voor migratie met behoud van ieders eigenheid. We verbinden mensen en culturen en bouwen aan perspectieven. In 2016 had CAW Antwerpen contact met 972 personen met het statuut vluchteling. Statuut HET ADVIESCENTRUM MIGRATIE Het ACM biedt sociaal juridische hulpverlening aan iedereen die vragen heeft over hun verblijf en verblijfsprocedures in België. Ze voorzien eveneens een jongeren- en een vrouwenwerking. erkende vluchteling / B kaart 737 Het adviescentrum Migratie onthaalde in 2016 : subsidiaire bescherming / A kaart 192 tijdelijk verblijf voor 5 jaar. 43 STATUUT Cliënten met dossier 1979 De meest geregistreerde origines zijn: Cliënten zonder dossier 2395 Totaal 4374 LAND VAN OORSPRONG Afghanistan 221 Syrië 217 Irak 141 Somalië 49 44,3% VAN DE CLIËNTEN VAN ACM HEBBEN GEEN INKOMEN Besproken thema s in onthaaldossiers Adviescentrum Migratie THEMA % VAN DE DOSSIERS Materieel en financieel ,6% Lichamelijke gezondheid 26 1,4% (Vermoeden van) handicap 2 0,1% Geestelijk welzijn 19 1,0% Geestelijke gezondheid 2 0,1% Partnerrelatie / seksualiteit en 17 0,9% geboorte Gezin en opvoeding 8 0,4% Intrafamiliaal geweld 3 0,2% Sociale situatie 12 0,6% Onderwijs 1 0,1% Opleiding en tewerkstelling 25 1,3% Etnisch en cultureel ,2% Administratie en hulpverlening 48 2,5% Gerechtelijk en juridisch 39 2,1% Het ACM had in contacten met derden (professionelen) in het kader van onthaaldossiers. Ze registreerden daarbovenop nog 1812 contacten met derdenin het kader van een begeleiding basisrechten. Van de1979 cliënten met een onthaaldossierin ACM werd volgende bestaanszekerheid geregistreerd. 44,3% Van deze personen had geen inkomen. Bestaanszekerheid INKOMEN % VAN DE DOSSIERS Geen inkomen ,3 Lager dan leefloon 121 6,1 Gelijk aan leefloon ,5 Hoger dan leefloon ,2 Total ,1 Onbekend ,9 TAALFABET WOMMELGEM EN ASMODEE Taalfabet en Asmodee zijn twee kleinschalige residentiële werkingen binnen het CAW. Taalfabet Wommelgem biedt intensieve, integrale, individuele en groepsbegeleiding met opvang aan jongeren die als niet begeleide minderjarige terecht kwamen in België. Doel is op termijn zelfstandig in België te wonen. In 2016 waren er 18 jongeren in begeleiding van volgende origine: Titeltje ORIGINE PROCENT Irak 1 5,6 Afganistan 9 50 Syrië 3 16,7 Soedan 1 5,6 Eritrea 3 16,7 Total 17 94,4 Onbekend 1 5,6 Asmodee biedt individuele en groepsbegeleiding met opvang aan slachtoffers van mensenhandel. In Asmodee liepen in begeleidingsdossiers, met hierin 24 cliënten. Volgende hulpverleningstalen werden geregistreerd: TAAL Spaans 4 Engels 5 Somali 1 onbekend 14 Leeftijd van de cliënten LEEFTIJD 0 11 jaar Atilla Erdem Het is belangrijk voor elke mens, maar ook voor de samenleving dat niemand uitgesloten wordt. IVCA Het intercultureel vrouwencentrum is een open huis voor vrouwen van alle nationaliteiten, leeftijden, overtuigingen en culturen. In 2016 onthaalde IVCA 353 vrouwen met het oog op empowering, netwerkondersteuning en doorverwijzing. 34 CAW jaarverslag 2016 CAW jaarverslag