Goed bestuur en doelmatigheid Leergang MBO ECBO 10 oktober 2017 Heleen Beurskens en Yvonne Dijkman MBO Raad

Transcriptie

1 Goed bestuur en doelmatigheid Leergang MBO ECBO 10 oktober 2017 Heleen Beurskens en Yvonne Dijkman MBO Raad

2 MBO Raad 65 leden: roc s, aoc s, vakinstellingen belangenbehartiging namens leden dienstverlening aan de leden werkgeversorganisatie: CAO collectieve afspraken zoals codes bestuur: voorzitter + 6 CvB-voorzitters bureau: plm. 80 medewerkers

3 MBO Raad Bureau: verschillende afdelingen Strategie en Onderwijs en Bedrijfstakgroepen Werkgeverszaken, Bekostiging en Bedrijfsvoering Communicatie, Financiën en P&O

4 Goed bestuur: Wankel evenwicht tussen zelfregulering branche en sturing overheid

5 Definitie goed bestuur Goed bestuur is het waarborgen van de onderlinge samenhang van de wijze van sturen, beheersen en toezicht houden van een organisatie, gericht op een efficiënte en effectieve realisatie van de doelstellingen, alsmede het daarover op een open wijze communiceren en verantwoording afleggen ten behoeve van belanghebbenden.

6 Goed bestuur in de WEB College van bestuur en raad van toezicht (artikel WEB), o.a.: onafhankelijke raad van toezicht zonder last en ruggespraak, wettelijke bevoegdheden openbare profielen leden RvT adviesrecht OR profielen RvT OR recht bindende voordracht lid RvT aanwijzingsbevoegdheid minister RvT bij wanbeheer bestuursreglement

7 Wet versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen per instemmingsrecht hoofdlijnen jaarlijkse begroting van gezamenlijke vergadering OR en SR (evt. ouderraad) Geschillenregeling: bestuur beperkt in doen van uitgaven bij geen instemming adviesrecht SR benoeming/ontslag CvB sollicitatiecommissie CvB met OR+SR (OUR) adviesrecht SR+OR profielen leden CvB tenminste 2x p.j. overleg RvT met OR en SR

8 Wetsvoorstel bestuur en toezicht rechtspersonen V&J wettelijke grondslag RvT / monistisch bestuur RvT/CvB: belang van de rechtspersoon tegenstrijdig belang regeling Ontstentenis of belet regeling statuten RvT en CvB hoofdelijk aansprakelijk bij faillissement door wanbestuur meer mogelijkheden ontslag CvB/RvT

9 Branchecode goed bestuur in het mbo soft controls: principes en uitgangspunten RvT hoeder van deze soft controls hard controls: verantwoordelijkheden CvB s (lidmaatschapseisen MBO Raad) handhaving via onafhankelijke commissie aanbevelingen aan RvT s

10 Branchecode goed bestuur Uitgangspunten Kernwaarden: bijv. integriteit, transparantie Open dialoogcultuur / organiseren tegenspraak Oog voor menselijke maat Lidmaatschapseisen Formuleren periodiek strategische meerjarige beleidsplannen Vermijden belangenverstrengeling Deelname aan benchmark mbo

11 Branchecode goed bestuur Monitoringscommissie (vz Edith Hooge) Klachtencommissie Goed Bestuur MBO (vz Ella Vogelaar) klachten behandelen niet naleven codes rol in handhaving lidmaatschapseisen Escalatieladder: laatste sanctie is royement als lid MBO Raad

12 Monitoring naleving branchecode goed bestuur Tussenrapportage monitoringscommissie dec Beter maar ook goed genoeg? Stijgende lijn in goed bestuur: strategische beleidsontwikkeling goed ontwikkeld, checks and balances voldoende, RvT professioneler; Ruimte voor verbetering: dialoog over strategisch beleid met externe partijen, goede medezeggenschap aandachtspunt, discussie over publieke belangen nodig, balans tussen horizontaal en verticaal toezicht, sturing en zelfregulering

13 Interne governance Vereniging MBO Raad Amarantis en ROC Leiden: Imago sector, dreiging meer sturing overheid Zelfcorrigerend en zelfoplossend vermogen Intercollegiale aanpak van EWS Risicoanalyses met data-verzameling Bij risico s intercollegiaal gesprek Elkaar helpen en ondersteunen Ingrijpen en sancties overheid voorkomen

14 Doelmatigheid: Zelfregulering onderwijs en bedrijfsleven Sturing door de overheid en de politiek

15 Doelmatigheid: wet melden starten en stoppen opleidingen (1½ jaar) zorgplichten doelmatigheid/arbeidsmarktperspectief verantwoording opleidingsaanbod in jaarverslag sancties minister bij niet naleven van zorgplichten meer informatie naar studenten i.v.m. keuzes (studie in cijfers) adviesrecht studentenraad wijze van informatie commissie macrodoelmatigheid mbo

16 Actualiteit melden starten en stoppen opleidingen dit jaar al 570 meldingen realistisch, recalcitrant, op zeker gaan Motie over de studiebijsluiter licentie alleenrecht kleine unieke opleidingen (wetsvoorstel samenwerkingscolleges) Vertrouwen in zelfregulering???

17 Doelmatigheid: commissie macrodoelmatigheid mbo op verzoek van de minister (op basis van signalen) onderzoeken naleving twee zorgplichten de minister n.a.v. deze onderzoeken adviseren over te nemen maatregelen op verzoek van de minister opleidingenaanbod (thematisch) doorlichten en de minister op basis van deze doorlichting adviseren geschillen behandelen tussen mbo-instellingen onderling en tussen onderwijs en bedrijfsleven Advies aan de minister over aanvragen van mboscholen voor een fusie.

18 Doelmatigheid: commissie macrodoelmatigheid mbo Frans Leijnse (voorzitter) Marieke Blom (voordracht OCW) Max Hoefeijzers (voordracht SBB-onderwijs) Chiel Renique (voordracht SBBbedrijfsleven) Marc Vermeulen (voordracht OCW) Secretaris: Cees-Jan van Overveld

19 Doelmatigheid: SBB Bestuur, TAC, sectorkamers Doel: doelmatig opleidingsaanbod met arbeidsmarktperspectief Ja: zelfregulering onderwijs en bedrijfsleven Nee: sturing overheid met licenties Adviezen minister: feiten/cijfers, werkwijze, escalatie, studiebijsluiter, opleidingen beperkt arbeidsmarktperspectief, kleine, unieke opleidingen, wetgeving, commissie

20 Actualiteit SBB monitor feiten en cijfers goede voorbeelden zelfregulering werkwijze kleine unieke opleidingen evaluatie studiebijsluiter sectorkamerrapportages Doelmatigheid agenda sectorkamer evaluatie aanpak doelmatigheid

21 Doelmatigheid: MBO Raad Lidmaatschapseisen in Branchecode: Het CvB treedt in overleg met andere leden van de vereniging, als het van plan is een reguliere opleiding te starten in regio s waarin andere leden reeds actief zijn, met de bedoeling met de andere leden tot afstemming en afspraken te komen.

22 Doelmatigheid: MBO Raad Het CvB voert overleg met andere leden van de vereniging, die in dezelfde regio opleidingen aanbieden en die onder druk staan vanwege geringe arbeidsmarktperspectieven en indien nodig ook overleg met het regionaal bedrijfsleven, met de bedoeling met deze partijen tot afstemming en afspraken te komen.

23 Actualiteit MBO Raad doelmatigheid groot thema 7 casussen bij Commissie-Leijnse (geschillen scholen onderling) in 2015 en collegiaal overleg tussen CvB s regionale overleggen bij geschillen eerst regionaal oplossen escalatie naar Klachtencommissie escalatie naar Commissie-Leijnse

24 ook in de toekomst demografische krimp Referentieraming mbo niveau Alle cijfers x / / / /31 niveau 1 11,7 11,7 10,9 10,5 niveau 2 87,5 74,5 60,6 57,7 niveau 3 126,8 130,3 116,4 109,7 niveau 4 245,5 263,5 254,6 242,2 Totaal 471,5 480,0 442,4 420,1

25 Discussie Stelling: Overheidssturing is noodzakelijk omdat zelfregulering in het mbo onvoldoende vorm krijgt. Discussie in twee groepen: voor en tegen Daarna: kort debat

26 Informatie MBO Raad: WEB: Goed bestuur mbo: Commissie-Leijnse: SBB: Yvonne Dijkman (governance) via en Heleen Beurskens (doelmatigheid) via