VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD

Transcriptie

1 STUK 462 ( ) Nr. 1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZIT TING NOVEMBER 2011 ONTWERP VAN VERORDENING houdende het ondersteunen van het vrijetijdsaanbod binnen het jeugdbeleid 1132

2 2 Stuk 462 ( ) Nr. 1 I. MEMORIE VAN TOELICHTING 1. Algemene toelichting Deze verordening is een noodzakelijke vernieuwing en samenvoeging van de twee bestaande jeugdverordeningen, enerzijds de verordening houdende het verlenen van toelagen voor jeugdwerkprojecten uit 1992 en anderzijds de verordening houdende de erkenning en subsidiëring van lokale jeugdwerkverenigingen uit De exclusieve benadering van het traditionele, particuliere (lokale) jeugdwerk beantwoordt niet langer aan de brede maatschappelijke stromingen zoals die o.m. tot uiting komen in het Kinderrechtenverdrag. Jeugd wordt niet langer beschouwd als de wachtkamer tot volwassenheid. Kinderen en jongeren hebben hun rol als volwaardige burgers in de democratische maatschappij. In haar jeugdbeleid behoort de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) deze kentering op te volgen. Het jeugdwerk is er de belangrijkste impulsgever en pleitbezorger van en ook de Vlaamse Overheid stelt een geïntegreerd beleid voor de jeugd voorop o.m. in het decreet houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid (18 juni 2008 en wijzigingen). De term het jeugdbeleid in de titel van deze verordening verwijst naar het beleid zoals bepaald in artikel 4, 7, van de Bijzondere Wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. De fundamentele culturele bevoegdheden van onze instelling leveren een geschikte basis op om, naast het georganiseerd jeugdwerk ook een bredere ondersteuning van kinderen en jongeren uit te werken. Artikel 127 van de Grondwet bepaalt de culturele aangelegenheden. Als parafrase hiervan kan gelden: verordeningen hebben kracht van wet ten aanzien van de instellingen gevestigd in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad die, wegens hun activiteiten moeten worden beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap. Deze verordening focust op de activiteiten, eerder dan op de verenigingen, instellingen of structuren. Het culturele domein beoordeelt de jeugd niet op wie of wat ze is, of waartoe ze behoort, maar wel op wat ze doet. Hierdoor wordt geen enkele organisatie a priori uitgesloten en krijgen domeinoverschrijdende aspecten meer betekenis. Deze verordening wil een kader scheppen om het geheel van de VGC-maatregelen ten behoeve van kinderen en jongeren binnen de vrijetijdscontext en hun organisaties te stroomlijnen. Hierbij worden de visies zoals die o.m. in de jeugdbeleidsplanning verwoord zijn, gerespecteerd. Ook wordt getracht de toekomstige ontwikkelingen zo weinig mogelijk te hypothekeren. Op die manier worden voldoende ankerpunten aangereikt om het College in staat te stellen reglementaire schikkingen te treffen en de snelle evoluties in de jeugdsector systematisch op te volgen. Kinderen en jongeren en hun organisaties laten zich in hun activiteiten niet beperken door de grenzen van bevoegdheden en beleidsdomeinen. Daarom moet het kader dat deze verordening schetst niet gelezen worden als absolute inperking maar wel als zo breed mogelijke omsluiting van alles waar kinderen en jongeren mee bezig zijn. Deze verordening is het kader waarbinnen ondersteuning binnen de integrale aanpak van jeugdbeleid zich kan ontwikkelen en waarbij optimaal mogelijkheden worden aangereikt zonder valse beloften te creëren.

3 Stuk 462 ( ) Nr Artikelgewijze toelichting Artikel 1 Het decreet, waarnaar verwezen wordt in 2, en de herhaaldelijke aanpassingen ervan geven een beeld van de snelle evoluties in de benadering van jeugdwerk en jeugdbeleid. Deze verordening houdt rekening met deze ontwikkelingen, ook omdat dit decreet de VGC subsidieert voor haar jeugdbeleid. Artikel 2 Definities wijzigen snel in een jonge omgeving. Er hoeft daarom niet meer dan noodzakelijk gebruik van gemaakt te worden. In deze raamtekst wordt een beperkt aantal omschrijvingen gegeven, vooral om de leesbaarheid te bevorderen. De doelstelling van deze verordening blijft primeren wanneer een bepaling op een beperkende manier geïnterpreteerd dreigt te worden of wanneer de betekenis ervan evolueert. Het reglementerend karakter van deze verordening slaat niet op de kinderen en jongeren zelf (wie, wat of waartoe ze behoren), maar enkel op de activiteit waaraan ze deelnemen of die ze voor anderen of voor zichzelf ontwikkelen, zoals de zinsnede wegens hun activiteiten in de Belgische Grondwet art aangeeft. De begrippen 1 tot 6 zijn ontleend aan de meest recente decretale teksten en worden in de literatuur algemeen gebruikt. 1 De beoogde bevolkingsgroep krijgt een algemeen aanvaarde leeftijdsafbakening (3 tot 30 jaar) mee. Mensen buiten die leeftijden, behoren niet tot de doelgroep van het jeugdwerk wat nog niet betekent dat ze individueel van deelname uitgesloten worden. 2 De kenmerken van jeugdwerk worden binnen deze definitie opgesomd. Met de vrije tijd wordt een sfeer bedoeld die als een meetbaar concept kan geformuleerd worden als resttijd, niet-schooltijd, niet-arbeidstijd of niet-zorgtijd, zonder hierbij afbreuk te doen aan de wijze waarop de kinderen en de jongeren deze periodes zelf ervaren. Vrije tijd en op vrijwillige basis impliceren de vrije keuze van het kind of de jongere en het vrijwilligerswerk. De toelichting bij het (voorontwerp van) decreet houdende een vernieuwd jeugd- en kinderrechtenbeleid gaat hier dieper op in. 3 Het particulier jeugdwerk, of het verenigingsleven voor de jeugd, bevindt zich in een toestand die volgens de wetgeving tot het privaatrecht behoort, zoals feitelijke vereniging en vzw. Dit is geen verplichting om aan een bepaald statuut te voldoen. Tot het publiekrechtelijk jeugdwerk behoren de initiatieven van de overheid. 4 en 5 Deze definities vermijden onduidelijkheid wanneer het werkgebied van het particulier jeugdwerk nog langer als plaatselijk, gemeentelijk, intergemeentelijk, bovenlokaal, gewestelijk, hoofdstedelijk wordt omschreven. Door deze afbakening wordt het verband tussen een gemeentebestuur (de lokale overheid) en de lokale jeugdinitiatieven meteen duidelijk. Deze indeling belet niet dat regionale (of nationale of internationale) organisaties ook lokaal activiteiten kunnen ontwikkelen. 6 De Bijzonder Wet van 8 augustus 1980 bepaalt dat jeugdbeleid tot de bevoegdheden van de gemeenschapsinstellingen behoort. In de formele voorwaarden voor ondersteuning

4 4 Stuk 462 ( ) Nr. 1 (artikel 4, 3 ) wordt deze bevoegdheid indicatief aangegeven. Het decreet van 14 februari 2003 omschrijft dit begrip verder. Maatregelen van de overheid die een weerslag hebben op haar jongere burgers, kunnen beantwoorden aan de doelstellingen van deze verordening. Artikel 3 Deze verordening wil de ontwikkeling van activiteiten van en voor de jeugd in de vrije tijd naar aantal en kwaliteit aanmoedigen. Artikel 4 De bevoegdheden van de VGC zijn afgebakend. Deze beperkingen zijn vrij uniek en zijn voor de gewone burger zelden duidelijk. In dit algemeen kader past het om de burger hierover de nodige richtlijnen mee te geven. De aangehaalde elementen in 1 behandelen de activiteiten (en niet de instellingen). De indicaties zijn in positieve zin geformuleerd om een sfeer van uitsluiting te voorkomen. Een omkering in negatieve zin maakt deze elementen duidelijker. 1 Een initiatief dat geen Nederlands gebruikt, behoort niet tot de VGC-bevoegdheden. Het gebruik van andere talen wordt niet uitgesloten. De visietekst Taalbeleid in VGCinitiatieven en initiatieven die door de VGC ondersteund worden (goedgekeurd op het College van 25 november 2010) wordt ter ondersteuning gebruikt. Zowel de communicatie met de VGC als met het publiek wordt bedoeld: dus ook tijdens de activiteiten. 2 Activiteiten waarvan op geen enkele wijze een verband met het grondgebied of de gebruikers ervan kan aangetoond worden, behoren niet tot de VGC-bevoegdheden. De activiteiten worden in de eerste plaats opgezet voor de jonge Brusselaars. Voor de rekrutering wordt vooral gedacht aan kinderen en jongeren die behoren tot een Nederlandstalige organisatie: een school, een universiteit, een vereniging. Of ze nu permanente, dagelijkse of sporadische gebruikers zijn, alle individuele kinderen en jongeren die zich aansluiten bij het Nederlandstalig karakter van de activiteit behoren tot de doelgroep. 3 De aanvragen van jeugdinitiatieven die niet passen binnen de culturele aangelegenheid jeugdbeleid kaderen niet in deze verordening. Paragraaf 2 stelt dat de toepassing van deze verordening wordt mogelijk gemaakt door een formele verzameling van gegevens in een voorgeschreven vorm. Artikel 5 In 1 wordt verwezen naar de verschillende ondersteuningsmogelijkheden. Naast financiële middelen en infrastructuur kan een overheid kiezen voor andere vormen van ondersteuning, zoals: logistiek: transport, werken aan infrastructuur diensten: onderzoek, administratieve hulp informatie: over dossiers, over nieuwe producten, over financieel beheer materiaal: speelmateriaal, materiaal om op kamp te gaan, om een fuif te geven

5 Stuk 462 ( ) Nr. 1 5 netwerk en vaardigheden: begeleiding, deskundigen, interessante partners of leveranciers, inhoudelijk-pedagogische input, procesbegeleiding, personeel versterking van positie: bij een onderhandelingsproces, bij beeldvorming in de omgeving, met begeleiding om inspraak te krijgen In 2 wordt duidelijk gemaakt hoe deze verordening een uitbreiding van het werkterrein jeugdwerk realiseert. 1 Het lokaal particulier jeugdwerk bevat bij de VGC momenteel vooral de werkvormen jeugdateliers, kinder- en jeugdclubs, jeugdhuizen, jeugd- en jongerenverenigingen en hun hoofdstedelijke verbonden, vakantieinitiatieven (speelpleinen, speelweken, kampen ) en WMKJ s. De Vlaamse Gemeenschap ondersteunt veel meer werkvormen in het lokaal en landelijk jeugdwerk, die wij in Brussel (nog) niet kennen. Voorbeelden van regionaal particulier jeugdwerk zijn in eerste instantie de verschillende steunpunten van het hierboven opgesomde lokale jeugdwerk. 2 Hieronder worden o.m. de gemeenten en hun gemeentelijke instellingen bedoeld. Nederlandstalige vakantiewerkingen opgezet door gemeenten worden nu reeds ondersteund. Meer en meer gemeentelijke initiatieven gericht naar de jeugd vragen ondersteuning. Deze bepaling maakt het mogelijk dat gemeenten als volwaardige initiatiefnemer in de uitvoeringsbesluiten worden opgenomen. Hierbij is het niet de bedoeling dat de overheid in de plaats treedt van het particulier jeugdwerk. 3 Deze mogelijkheid werd door de vorige verordening uitgesloten. Dit soort initiatieven (bijv. van gemeenschapscentra, verenigingen uit andere sectoren, nationale of internationale organisaties) werden enkel voor bepaalde projecten ondersteund. Door deze bepaling krijgen organisaties die zich richten op de doelstelling van deze verordening en van het jeugdwerk een kans op gestructureerde ondersteuning. Het jeugdwerk legt geen claim op de homo ludens en aanvaardt evenmin dat het spelen met kinderen als kinderspel wordt beschouwd. Het ludiek en samen met anderen genieten van vrije tijd beantwoordt aan een ernstig overwogen methode en een goed onderbouwde doelstelling. 4 Naast kadervorming (voor leiders in spe van het jeugdwerk) wil het jeugdbeleid (creatieve) kansen bieden aan individuele jongeren en aan niet-georganiseerde jeugd. Artikel 6 In dit artikel wordt ten behoeve van de aanvragers een opsomming van mogelijke subsidievormen gegeven. Deze vormen worden momenteel in de jeugdsector toegepast, maar worden voor het eerst op deze wijze kenbaar gemaakt. Deze lijst is een oriëntatiepunt voor de aanvrager. Hierbij worden de regels bepaald in collegebesluit nr. 08/429 van 17 december 2008 tot vaststelling van het organiek reglement op de toekenning en de controle op de aanwending van subsidies in acht genomen. Artikel 7 Deze nieuwe verordening omvat ruim alle bepalingen die in de verordening nr. 91/14 van 22 januari 1992 en in de verordening nr. 96/006 van 30 april 1997 zijn opgenomen. Er gaan

6 6 Stuk 462 ( ) Nr. 1 geen subsidiemogelijkheden verloren door deze oude verordeningen te vervangen. De uitvoeringsbesluiten die de subsidieverdeling regelen moeten echter van kracht blijven om de continuïteit van het jeugdbeleid te bewaren. Niet alle uitvoeringsbesluiten zullen gelijktijdig aangepast kunnen worden. Deze actualisering zal het subsidiestelsel harmonieuzer en overzichtelijker maken. Artikel 8 Het College kan, voor de uitvoerende maatregelen vermeld in de artikels 3, 5, 6 en 8, delegatie verlenen aan het bevoegde collegelid. Zo is het collegebesluit nr. 09/362 van 25 september 2009 houdende de delegatie van beslissingsbevoegdheden aan de leden van het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, zoals gewijzigd bij collegebesluit nr van 18 december 2009, momenteel onverminderd van toepassing. II. VERORDENING Hoofdstuk I: Algemene bepalingen Artikel 1 - Bevoegdheid 1. Deze verordening regelt een aangelegenheid bedoeld in de artikelen 127, 128, 135, 136, 163, 166 en 178 van de gecoördineerde grondwet. 2. Deze verordening schept een kader voor het jeugdbeleid in de vrije tijd van de VGC en komt tegemoet aan de regelgeving van de Vlaamse overheid zoals o.m. bedoeld is in het decreet van 14 februari 2003 houdende de ondersteuning en de stimulering van het gemeentelijk, het intergemeentelijk en het provinciaal jeugd- en jeugdwerkbeleid. 3. De in deze verordening bedoelde jeugdwerkinitiatieven moeten de rechten van het kind eerbiedigen, zoals die gewaarborgd zijn in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind, aangenomen in New York op 20 november 1989, en goedgekeurd bij het decreet van 15 mei Artikel 2 - Begrippen De volgende begrippen worden in deze verordening gebruikt in de volgende betekenis: 1 jeugd: kinderen en jongeren van drie tot dertig jaar; 2 jeugdwerk: sociaal-cultureel werk op basis van niet-commerciële doelen voor of door de jeugd, in de vrije tijd, onder educatieve begeleiding en ter bevordering van de algemene en integrale ontwikkeling van de jeugd die daaraan deelneemt op vrijwillige basis; 3 particulier jeugdwerk: het jeugdwerk met een privaatrechtelijke status; 4 lokaal jeugdwerk: jeugdwerk dat zich hoofdzakelijk binnen de gemeentegrenzen ontwikkelt en dat zich kan richten op specifieke doelgroepen of specifieke gebieden binnen de gemeente; 5 regionaal jeugdwerk: waarvan de belangen het gemeentelijk niveau te boven gaan of wat door de aard van de activiteiten een beperkte doelgroep heeft in een groot recruteringsgebied;

7 Stuk 462 ( ) Nr jeugdbeleid: het geheel van de beleidsmaatregelen van de overheid ten aanzien van alle levenssituaties van kinderen en jongeren en ten aanzien van het jeugdwerk; Artikel 3 - Doelstelling Deze verordening heeft tot doel het vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren te vergroten en de kwaliteit ervan te bewaken door de jeugdwerkinitiatieven en het ontstaan van nieuwe werkvormen in het jeugdwerk te stimuleren en te ondersteunen op basis van hun activiteiten. Het College erkent en ondersteunt jeugdwerkinitiatieven binnen de bepalingen van deze verordening en van de bijhorende uitvoeringsbesluiten, en binnen de perken van de begroting. Hoofdstuk II: Erkenning Artikel 4 - Formele voorwaarden 1. Om erkend te worden moeten de jeugdwerkinitiatieven aantonen dat de activiteiten beantwoorden aan de bevoegdheden van de VGC. Indicatieve elementen zijn: 1 in alle communicatie, inclusief tijdens de activiteiten, wordt het Nederlands gebruikt; 2 de activiteiten zijn gericht naar de jeugd van het Brussels hoofdstedelijk gewest of tot jeugd die een aantoonbare band heeft met organisaties waarvoor de VGC bevoegd is; 3 binnen de culturele aangelegenheden wordt de realisatie van onderdelen van het jeugdbeleid beoogd. 2. Om in aanmerking te komen moeten de jeugdwerkinitiatieven een aanvraag indienen bij de administratie van het College. Hoofdstuk III: Ondersteuning Artikel 5 - Algemeen 1. Het College ondersteunt erkende jeugdwerkinitiatieven door de gepaste materiële en immateriële diensten te verlenen. 2. Voor ondersteuning komen in aanmerking: 1 het lokaal en regionaal particulier jeugdwerk; 2 de lokale overheden; 3 andere organisaties, voor zover zij doel- en doelgroepgericht jeugdwerkactiviteiten ontwikkelen; 4 individuele kinderen en jongeren of hun spontane, informele groeperingen.

8 8 Stuk 462 ( ) Nr. 1 Artikel 6 - Subsidiëring Het College kan aan de erkende jeugdwerkinitiatieven subsidies verstrekken. In de regelgeving wordt een onderscheid gemaakt tussen: 1 een werkingssubsidie: voor de activiteiten die een regelmatig en continu aanbod vormen en voor de activiteiten die aan de werking gerelateerd zijn; 2 een projectsubsidie: voor activiteiten die niet behoren tot de normale of regelmatige werking, die als buitengewoon, uitzonderlijk, vernieuwend of experimenteel kunnen omschreven worden en beperkt zijn in tijd; 3 een enveloppesubsidie: voor werking, loon, huur en/of vorming, te besteden zoals de organisatie het nuttig acht, in het kader van de gesubsidieerde doelstelling; 4 een investeringssubsidie: voor de aankoop van bouwgrond of een gebouw, voor bouw-, uitbreidings- en/of verbouwingswerken, voor de uitrusting of voor rollend materiaal. Hoofdstuk IV: Overgangs- en slotbepalingen Artikel 7 - Algemeen 1. De verordening nr. 91/14 van 22 januari 1992 houdende het verlenen van toelagen voor jeugdwerkprojecten wordt opgeheven. 2. De verordening nr. 96/006 van 30 april 1997 houdende de erkenning en subsidiëring van lokale jeugdwerkverenigingen wordt opgeheven. 3. De subsidieregels vervat in de onderstaande uitvoeringsbesluiten blijven van kracht zolang ze niet door actuele reglementen zijn vervangen: 1 Collegebesluit nr. 97/111 van 30 april 1997 houdende de uitvoering van de verordening nr. 96/006 houdende de erkenning en subsidiëring van jeugdverenigingen - jeugdateliers; 2 Collegebesluit nr. 97/112 van 30 april 1997 houdende de uitvoering van de verordening nr. 96/006 voor de erkenning en subsidiëring van jeugdverenigingen - jeugdhuizen; 3 Collegebesluit nr. 97/113 van 30 april 1997 houdende de uitvoering van de verordening nr. 96/006 voor de erkenning en subsidiëring van jeugdverenigingen - kinder- en jeugdclubs; 4 Collegebesluit nr. 99/011 van 22 januari 1999 houdende de algemene voorwaarden voor de subsidiëring van kadervorming in het jeugdwerk; 5 Collegebesluit nr. 02/453 van 21 november 2002 houdende goedkeuring van een reglement voor de subsidiëring van jeugdkampen; 6 Collegebesluit nr. 03/493 van 20 november 2003 houdende de goedkeuring van het reglement voor de subsidiëring van hoofdstedelijke verbonden jeugd; 7 Collegebesluit nr. 06/389 van 19 oktober 2006 houdende de reglementering voor de subsidiëring van jeugdwerkprojecten;

9 Stuk 462 ( ) Nr Collegebesluit nr. 08/133 van 20 maart 2008 houdende de uitvoering van de verordening nr. 96/006 houdende de erkenning en subsidiëring van de jeugd- en jongerenbewegingen - lokale groepen. Artikel 8 - Uitvoering Het College zal de nodige besluiten treffen ter uitvoering van deze verordening. Artikel 9 - Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op 1 januari Artikel 10 - Bekendmaking Deze verordening wordt in het Belgische Staatsblad bekend gemaakt. De collegeleden, Bruno DE LILLE Brigitte GROUWELS Jean-Luc VANRAES