Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof"

Transcriptie

1 Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Er komt kwartsstof vrij wanneer je kwarts-houdend materiaal zoals hardsteen en baksteen bewerkt. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen en op den duur onder andere kanker veroorzaken. Het is daarom van belang om je daartegen goed te beschermen. Gebruik onderstaande checklists om na te gaan welke maatregelen je neemt bij het bewerken van kwarts houdend materiaal. Voor werkgevers heeft het CvAE een aanvullende checklist en formulier ontwikkeld. Als werkgever ben je namelijk verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid van je werknemers en eventuele stagiaires. Onderaan de checklists tref je het Formulier Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van kwartsstof aan. Dit formulier kun je als werkgever invullen en bij je administratie voegen.

2 Maatregelen om blootstelling aan (kwarts)stof te beperken: ja nee mijn werkplek is schoon en opgeruimd ik werk alleen als er voldoende ventilatie is ik laat materiaal zoveel mogelijk op maat aanleveren ik hanteer een goede planning van het werk waardoor stof veroorzakende werkzaamheden op een specifiek moment en/of op een bepaalde plek gescheiden van andere werkzaamheden plaatsvinden Hou rekening met de windrichting, collega's en voorbijgangers. Minimaliseer de mate en duur van de blootstelling. Probeer ook altijd het aantal mensen dat blootgesteld kan worden aan stof te beperken. ik was mijn handen, polsen en gezicht vóór iedere eet-, drink-, of rookpauze en sanitaire stop ik eet en drink altijd in een aparte ruimte Was altijd eerst je handen. Je wilt voorkomen dat de gevaarlijke stoffen waar je mee in aanraking komt op je eten of in je drinken terechtkomen. Daarnaast is het prettig om rustig, weg van je werkruimte te pauzeren. ik laat kwarts houdend materiaal op maat aanleveren Ik kies voor een werkmethode waar weinig stof bij vrijkomt zoals knippen i.p.v. van zagen ik probeer altijd nat te slijpen en te zagen om kwartsstof te verminderen ik gebruik goed gereedschap zodat zo min mogelijk fijn stof geproduceerd wordt ik draag tijdens het nat slijpen en zagen een masker met P2 filter ik draag een volgelaatsmasker met aanblaasfilter type P3 bij droog slijpen en zagen ik reinig de ruimte waar fijnstof aanwezig is met een industriestofzuiger Gebruik geen bezem en veger en blik

3 ik vervang kleding regelmatig door schone Klop stoffige kleding nooit uit en gebruik hierbij absoluut geen perslucht ik maak mijn werkplek en gereedschappen altijd aan het einde van de werkdag schoon ik onderhoud mijn gereedschap periodiek Let op! Een nee invullen in bovenstaande checklist betekent natuurlijk dat de bescherming tegen fijnstof nog niet optimaal is. Gebruik de informatie uit de checklist om dit te verbeteren. Werknemers en stagiaires in dienst Als Werkgever moet je en wil je natuurlijk zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden van je werknemers. In onderstaande checklist heeft het CvAE daarom nog een aantal aanvullende maatregelen voor jou als werkgever opgesteld. Aanvullende maatregelen voor mijn werknemers/stagiaires: ja nee ik heb fijnstof als risico opgenomen in mijn Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) Het CvAE heeft een RI&E voor jou als straatmaker ontwikkeld. Hierin staan de belangrijkste risico s. Let wel! Je moet deze RI&E nog wel laten toetsen door een gecertificeerde arbo-kerndeskundige ik heb het Formulier Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van (kwarts)stof ingevuld Het Arbeidsomstandighedenbesluit stelt dat aan een aantal voorwaarden voldaan moet worden om met een kankerverwekkende stof als fijnstof te mogen werken. Dit formulier (onderaan deze checklist) helpt je hierbij op weg. ik geef mijn werknemers/stagiaires voorlichting en instructie over: - de gevaren van kwartsstof; - het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. - hoe werkzaamheden zo stofvrij mogelijk kunnen worden uitgevoerd; - hoe om te gaan met apparatuur met afzuiging en/of watertoevoer mijn werknemers/stagiaires werken met de juiste ademhalingsbescherming Werknemers die in dezelfde ruimte bezig zijn en die zelf geen stof veroorzaken dragen ook indien nodig ademhalingsbescherming

4 ik zie toe op goed gebruik van beschermingsmiddelen en hulpstukken. ik organiseer regelmatig een inspectie van apparaten en machines. Let op! Een nee invullen in bovenstaande checklist betekent natuurlijk dat de bescherming tegen fijnstof nog niet optimaal is. Gebruik de informatie uit de checklist om dit te verbeteren.

5 Formulier Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van kwartsstof Het Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 4.13 en 4.15 beschrijft een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden (vragen die beantwoord moeten worden) om met een kankerverwekkende stof als fijnstof te mogen werken. Fijnstof kan leiden tot verschilende aandoeningen. Neem maatregelen om blootstelling aan fijnstof te voorkomen of tot het minimum te beperken. Denk eerst aan bronmaatregelen die voorkomen dat blootstelling aan gevaarlijk fijnstof plaatsvindt, vervolgens aan collectieve maatregelen, zoals een goede ventilatie/afzuiging en dan aan individuele maatregelen, zoals geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit is de arbeidshygiënische strategie. Door de juiste maatregelen te nemen, zijn de risico s beperkt. Onderstaand de vragen op een rij. Een aantal vragen zijn (deels) beantwoord, andere vragen moet je zelf beantwoorden. Bij welke werkzaamheden komt kwartsstof vrij? Kan het vrijkomen van kwartsstof worden tegengegaan? Het vrijkomen van fijnstof wordt zo veel mogelijk tegengegaan. Toch zal het vrijkomen van fijnstof nog voorkomen. Welke maatregelen zijn genomen om blootstelling aan kwartsstof te voorkomen of te minimaliseren? Bronmaatregelen: o.a. materiaal uitkiezen dat zo min mogelijk stof veroorzaakt, materiaal op maat laten aanleveren en een werkmethode kiezen die minder stof verspreidt. Collectieve maatregelen: o.a. goede ventilatie Individuele maatregelen: de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen dragen Welke personen komen er binnen het bestratingsbedrijf met kwartsstof in aanraking, bij welk proces en wat is de mate van blootstelling? Proces % werktijd dat belasting plaatsvindt Personen Datum : Naam : Bronnen: Arbeidsomstandighedenbesluit; artikel 4.13 Arbeidsomstandighedenbesluit; artikel 4.15

Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof Bij werkzaamheden zoals het verwijderen van oud riet, slijpen, hakken, zagen van hout en vegen komt fijnstof vrij. Fijnstof kan ingeademd worden en in de longen

Nadere informatie

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Fijnstof komt vrij tijdens het schuren en frezen. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen en op den duur onder andere kanker

Nadere informatie

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Een gevaarlijke stof als fijnstof wordt niet in een flesje of doosje met etiket en veiligheidsinformatieblad bij je afgeleverd. Deze stof ontstaat tijdens je

Nadere informatie

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft te maken met stof. Bij bouwwerkzaamheden komt nu eenmaal

Nadere informatie

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches DE ARBOCATALOGUS Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches Introductie Martijn van Amelsfort Arbeidshygiënist en Hoger Veiligheidskundige Inhoudsdeskundige werknemersvertegenwoordiging

Nadere informatie

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft te maken met stof. Bij bouwwerkzaamheden komt nu eenmaal

Nadere informatie

Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test.

Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test. Kwartsstof te lijf! BIJNA IEDEREEN IN DE BOUW HEEFT TE MAKEN MET STOF. BIJ

Nadere informatie

Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer

Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer Kwartsstof te lijf Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft

Nadere informatie

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!)

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!) Stof in de bouw Iedereen die in de bouw werkt komt in aanraking met stof. Op iedere bouwplaats is stof aanwezig, want het komt vrij bij allerlei bewerkingen. Van iedere twee bouwvakkers heeft er een last

Nadere informatie

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING AAN KWARTSSTOF TE VOORKOMEN OF TE BEPERKEN Allereerst moet bekeken worden of ander materiaal of een andere werkmethode mogelijk is. Als dat niet kan is het belangrijk om zoveel

Nadere informatie

Toolbox. Gevaarlijke stoffen

Toolbox. Gevaarlijke stoffen Toolbox Gevaarlijke stoffen Stichting Arbouw 2009. Alle rechten voorbehouden Hoe herken je een gevaarlijke stof? Gevaarlijke stoffen herken je aan het etiket: gevaarsymbolen; R-zinnen; S-zinnen. 2 Gevaarsymbolen

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers Gevaarlijke stoffen Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers Tijdens het werk krijgt u te maken met gevaarlijke stoffen in bouwmaterialen en bouwproducten, zoals verf, lijm, cement en kit. Ook

Nadere informatie

GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN COATEN

GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN COATEN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN COATEN Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan door onjuiste toepassing van de gewasbeschermingsmiddelen. De mogelijke gezondheidseffecten kunnen variëren van directe effecten tot

Nadere informatie

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers:

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers: ZUIG JE STOF OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP Initiatiefnemers: RISICO S VAN HOUT STOF Gezondheidsrisico s Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal komt

Nadere informatie

Fysieke belasting. Te nemen maatregelen:

Fysieke belasting. Te nemen maatregelen: Machinaal zagen Machinaal zagen van natuursteen met een vast opgestelde zaagmachine. Dit gebeurt in het algemeen in de werkplaats met een zaagmachine die na instellen het werk grotendeels automatisch uitvoert.

Nadere informatie

Kozijnenmonteur. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig kozijnen stellen. Informatie voor de werknemer

Kozijnenmonteur. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig kozijnen stellen. Informatie voor de werknemer Kozijnenmonteur Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig kozijnen stellen Informatie voor de werknemer Zwaar werk Bij het handmatig stellen van kozijnen moet

Nadere informatie

LUISTER NAAR. DE RISICO S van PRAKTISCHE OPLOSSINGEN. Een initiatief van:

LUISTER NAAR. DE RISICO S van PRAKTISCHE OPLOSSINGEN. Een initiatief van: LUISTER NAAR JE LONGEN DE RISICO S van werken met FIJNSTOF en KWARTSSTOF PRAKTISCHE OPLOSSINGEN Een initiatief van: Wat is kwartsstof Siliciumdioxide, of kwarts, bestaat uit de chemische elementen silicium

Nadere informatie

Checklijst Werkplek kankervrij: Dieselrook

Checklijst Werkplek kankervrij: Dieselrook Toelichting op de Checklist Werkplek Kankervrij In veel bedrijven komt tijdens werkzaamheden dieselrook vrij bij het werken met machines en apparaten die draaien op diesel. Met een duur woord heet dit

Nadere informatie

Handleiding Toolbox StofVrijWerken

Handleiding Toolbox StofVrijWerken Handleiding Toolbox StofVrijWerken Deze handleiding is bedoeld voor uitvoerders en KAM-coördinatoren die de toolbox StofVrijWerken willen geven op hun bouwplaats. In deze handleiding worden de materialen

Nadere informatie

Checklijst Werkplek kankervrij: ACRYLAMIDE

Checklijst Werkplek kankervrij: ACRYLAMIDE Toelichting op de Checklijst Werkplek Kankervrij In de ongeharde basisvorm is acrylamide (AA), bij inademing of aanraking met de huid, kankerverwekkend voor de mens. AA is naast kankerverwekkend ook nog

Nadere informatie

Kitverwerker (kitter/purder)

Kitverwerker (kitter/purder) Kitverwerker (kitter/purder) Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig kitten Informatie voor de werknemer Zwaar werk Als kitter werk je veelal in eenzelfde houding,

Nadere informatie

Stofvrij werken in de bouw: waarom en hoe

Stofvrij werken in de bouw: waarom en hoe Stofvrij werken in de bouw: waarom en hoe Vanaf 1 januari 2014 controleert de Inspectie SZW strenger op het vrijkomen van kwartsstof bij werkzaamheden in de bouw. Stofvrij werken is de norm. In dit whitepaper

Nadere informatie

Allergenen info voor werkgevers: Allergenen in de composietenindustrie

Allergenen info voor werkgevers: Allergenen in de composietenindustrie Allergenen info voor werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen r werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen info voor Allergenen info voor werkgevers: Allergenen

Nadere informatie

Themamiddag Arbo Hoofdsector S&A 2-4-2014

Themamiddag Arbo Hoofdsector S&A 2-4-2014 Themamiddag Arbo Hoofdsector S&A 2-4-2014 Arbowet Verplichtingen/Aansprakelijkheid Zelfstandigen en Arbo Arbocatalogus Prioritaire risico s en maatregelen Project aanpak fysieke belasting ISZW Gert van

Nadere informatie

Metaalbewerker / bankwerker

Metaalbewerker / bankwerker Metaalbewerker / bankwerker Er werken circa 800 tot 1000 metaalbewerkers in de bouw. Ze werken bij grote GWW- en B&U-bedrijven. Onder de verzamelnaam metaalbewerker / bankwerker vallen naast de metaalbewerker

Nadere informatie

Stofvrij werken in de bouw

Stofvrij werken in de bouw Stofvrij werken in de bouw 1. Stof in de bouw Beton, cellenbeton, metselbaksteen, kalkzandsteen en diverse soorten natuursteen bevatten een hoog gehalte kwarts. Kwarts op zich is niet gevaarlijk voor de

Nadere informatie

NATUURSTEEN. Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken

NATUURSTEEN. Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken NATUURSTEEN Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken Zwaar en stoffig werk Het werken met natuursteen is zwaar werk. Ook komt er bij het bewerken van natuursteen

Nadere informatie

Veilig werken met schadelijke chemische producten. Kwartsstof: stofvrij werken. 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker

Veilig werken met schadelijke chemische producten. Kwartsstof: stofvrij werken. 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker Kwartsstof: stofvrij werken Veilig werken met schadelijke chemische producten 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker Evelyn Tjoe Nij, arbeidshygiënist 1 Onderwerpen kwartsstof stofvrij werken

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor de werknemer

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor de werknemer Gevaarlijke stoffen Weet waarmee je werkt! Informatie voor de werknemer Weet jij of je met gevaarlijke stoffen werkt? Als een product gevaarlijk is voor je gezondheid of onveilig is, dan is het etiket

Nadere informatie

Tegelzetter. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig tegelzetten. Informatie voor de werknemer

Tegelzetter. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig tegelzetten. Informatie voor de werknemer Tegelzetter Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig tegelzetten Informatie voor de werknemer Zwaar werk Bij het tegelzetten zit je vaak op je knieën. Soms werk

Nadere informatie

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken Pagina 1 Het lijkt zo onschuldig, stof dat vrijkomt bij het bewerken van steen en beton, maar het is levensgevaarlijk. Deze stof, kwartsstof genaamd, is kankerverwekkend en kan naast longkanker ook andere

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen. Stof tot nadenken?

Gevaarlijke stoffen. Stof tot nadenken? Gevaarlijke stoffen Stof tot nadenken? Disclosure belangen sprekers Geen belangenverstrengeling Voor de Volandis Deskundigendag mogelijk relevante relaties: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium

Nadere informatie

SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL

SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE 1 SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen van

Nadere informatie

Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling

Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling 1. Risico s Steenachtige materialen bevatten een hoog gehalte aan kwarts. Kwarts is een vorm van siliciumdioxide (SiO 2 ) en is één van de meest voorkomende

Nadere informatie

STOFVRIJ WERKEN LOST HET VOOR U OP! 1 2 3 EVEN...BIJ GERRITSE HALEN

STOFVRIJ WERKEN LOST HET VOOR U OP! 1 2 3 EVEN...BIJ GERRITSE HALEN STOFVRIJ WERKEN LOST HET VOOR U OP! 1 2 3 EVEN...BIJ GERRITSE HALEN WWW.GERRITSE.NL 2 Inhoud Inleiding Stofvrij werken en de overheid Wat is kwartsstof? Wat is houtstof? Werk gezond, werk stofvrij Kies

Nadere informatie

ToolboxKwartsstof. voor gezond en veilig werken

ToolboxKwartsstof. voor gezond en veilig werken ToolboxKwartsstof Inhoud toolbox Kwartsstof Wat is stof? Wat gebeurt er als je teveel stof inademt? Wat is teveel? Wat kun je hiertegen doen? 2 Wat is stof? Alle deeltjes die in de lucht rondzweven Stof

Nadere informatie

Schadelijke producten algemeen

Schadelijke producten algemeen Schadelijke producten algemeen Wat zijn schadelijke producten? Wat zijn de gevolgen van werken met schadelijke producten? Welke factoren zijn van invloed op de schadelijkheid? Wat zegt de wet? Wat kunnen

Nadere informatie

Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V.

Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V. Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V. Stationsstraat 26 Postbus 91, 6662 BC ELST Tel.: 088 0318 875 info@cn.bmdadvies.nl www.bmdadviescentraal Inleiding In deze hand-out

Nadere informatie

Straatmaker. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig straten. Informatie voor de werknemer

Straatmaker. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig straten. Informatie voor de werknemer Straatmaker Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig straten Informatie voor de werknemer Zwaar werk Als straatmaker werk je vaak geknield, gebukt of zittend.

Nadere informatie

KOZIJNEN STELLEN. Stelt u de gezondheid. Arbouw voor gezond en veilig werken

KOZIJNEN STELLEN. Stelt u de gezondheid. Arbouw voor gezond en veilig werken KOZIJNEN STELLEN Stelt u de gezondheid van uw werknemers voorop? Arbouw voor gezond en veilig werken Het handmatig stellen van kozijnen is zwaar werk: zwaar tillen, dragen, langdurig geknield of gebukt

Nadere informatie

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,

Nadere informatie

Blokkensteller ruwbouw

Blokkensteller ruwbouw Blokkensteller ruwbouw Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig blokkenstellen Informatie voor de werknemer Zwaar werk Blokkenstellen betekent langdurig staan.

Nadere informatie

Machinaal houtbewerker

Machinaal houtbewerker Machinaal houtbewerker Onder de verzamelnaam machinaal houtbewerker vallen ook de afkorter timmerfabriek, de bedrijfsleermeester timmerfabriek, de houtbewerker machinaal en de werkplaatstimmerman. Het

Nadere informatie

Blootstelling aan gevaarlijke stoffen

Blootstelling aan gevaarlijke stoffen Blootstelling aan gevaarlijke stoffen ARBO-Event SBI Formaat Carolina.verspuij@sbiformaat.nl Carolina Verspuij, trainer / adviseur Arbeid & Gezondheid Blootstelling aan gevaarlijke stoffen: 3000 mensen

Nadere informatie

HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN

HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN Bij de bewerking van hout komt bijna onvermijdelijk houtstof vrij. Blootstelling aan houtstof, met name inademing, brengt risico's voor de gezondheid met zich mee. Houtstof

Nadere informatie

Vlijen van klinkers en tegels

Vlijen van klinkers en tegels Vlijen van klinkers en tegels Vlijen vindt meestal plaats op een zandbed dat van tevoren is verdicht en onder het juiste profiel is gebracht. Tijdens het vlijen van klinkers of betonstraatstenen werkt

Nadere informatie

REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW

REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Inhoud 1. Verplichtingen REACH Eindgebruiker 2. Relatie REACH en ARBO-wetgeving

Nadere informatie

Aanleggen elektra-installatie

Aanleggen elektra-installatie Aanleggen elektra-installatie Aanbrengen of onderhoud van de elektra-installatie. Leidingen worden op maat gezaagd en met beugels vastgezet door boren en schroeven. Zo nodig worden gaten geboord (leidingdoorvoeren)

Nadere informatie

Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen.

Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen. Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen. Neem de werkkleding nooit mee naar huis. Gebruik persoonlijke

Nadere informatie

RE-ENTRY. Sector Tuinzaadbedrijven

RE-ENTRY. Sector Tuinzaadbedrijven RE-ENTRY Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan doordat medewerkers met gewasbeschermingsmiddelen in contact komen na herbetreding (re-entry) van een behandelde kas. Gewasbeschermingsmiddelen kunnen nog enige

Nadere informatie

Plafond- en wandmonteur

Plafond- en wandmonteur Plafond- en wandmonteur Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over het gezond en veilig monteren van wanden en plafonds Informatie voor de werknemer Zwaar werk Wanden en plafonds

Nadere informatie

Terrazzowerker. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig terrazzowerk. Informatie voor de werknemer

Terrazzowerker. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig terrazzowerk. Informatie voor de werknemer Terrazzowerker Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig terrazzowerk Informatie voor de werknemer Zwaar werk Als terrazzowerker sjouw je materialen, vul je de

Nadere informatie

TOOLBOX. Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers. Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken

TOOLBOX. Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers. Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken TOOLBOX Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken Aanpak (kwarts)stof In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen ons bedrijf de hoogste prioriteit;

Nadere informatie

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) WHITEPAPER Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 2 Wettelijk kader De Arbowet stelt een Risico Inventarisatie &

Nadere informatie

Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland

Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland Seminarie NAVB CNAC Brussel 8-11-2011 Jan Warning, Arbouw Inhoud 1. Arbouw 2. Kwartsstof in de bouw in Nederland 3. Gezondheidkundige begeleiding

Nadere informatie

Stukadoor. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig stukadoren. Informatie voor de werknemer

Stukadoor. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig stukadoren. Informatie voor de werknemer Stukadoor Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig stukadoren Informatie voor de werknemer Zwaar werk De werkzaamheden die je uitvoert zijn zwaar voor je lichaam.

Nadere informatie

Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher

Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak Wendy Roescher 06-525 99 066 RI&E Risico Factoren in arbeidssituatie die kunnen leiden tot gezondheidsschade of letsel Inventariseren Risico s eigen werknemers en derden

Nadere informatie

Wat is de gewenste situatie? Werken met pilleermaterialen levert geen gezondheidsklachten op.

Wat is de gewenste situatie? Werken met pilleermaterialen levert geen gezondheidsklachten op. PILLEREN Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan door blootstelling aan stoffen die gebruikt worden bij het pilleren van zaden. Het coaten van zaden is beschreven onder Gewasbeschermingsmiddelen coaten. Wat

Nadere informatie

Betonboorder. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig betonboren. Informatie voor de werknemer

Betonboorder. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig betonboren. Informatie voor de werknemer Betonboorder Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig betonboren Informatie voor de werknemer Zwaar werk Je zaagt en boort. Apparatuur draag je vaak met de hand

Nadere informatie

LAWAAI. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Tuinzaadbedrijven

LAWAAI. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Tuinzaadbedrijven LAWAAI Bij het werken met of bij machines kan de norm voor schadelijk geluid, (80 db(a)) overschreden worden. Afhankelijk van het aantal decibels, de toonhoogte en de blootstellingsduur kan daardoor blijvende

Nadere informatie

Werken met CMR stoffen

Werken met CMR stoffen Werken met CMR stoffen Jasper Hersbach Hoofd Veiligheid 1 Werken met CMR stoffen in de praktijk In deze workshop zullen we vooral aandacht besteden aan twee aspecten: Hoe wordt de arbeidshygiënische strategie

Nadere informatie

Omgaan met ethanolhoudende reinigings- en desinfectiemiddelen

Omgaan met ethanolhoudende reinigings- en desinfectiemiddelen + 2 Ethanol, ook wel bekend als alcohol, is een veelgebruikte stof met vele toepassingsgebieden. Veel mensen komen er mee in aanraking omdat het in alcoholische dranken zit en deze vaak met genoegen worden

Nadere informatie

Vloerenlegger. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig vloeren leggen. Informatie voor de werknemer

Vloerenlegger. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig vloeren leggen. Informatie voor de werknemer Vloerenlegger Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig vloeren leggen Informatie voor de werknemer Zwaar werk Het aanbrengen en nabehandelen van vloeren is lichamelijk

Nadere informatie

Hoe beschermt u zichzelf

Hoe beschermt u zichzelf Hoe beschermt u zichzelf Tips bij werkzaamheden met gevaarlijke stoffen: Gebruik altijd zo weinig mogelijk van de gevaarlijke stof. Mensen denken bijvoorbeeld vaak dat veel schoonmaakmiddel gebruiken beter

Nadere informatie

Metselaar. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig metselen. Informatie voor de werknemer

Metselaar. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig metselen. Informatie voor de werknemer Metselaar Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig metselen Informatie voor de werknemer Zwaar werk Als metselaar buk, draai en sjouw je veel. Je zit nogal eens

Nadere informatie

Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid

Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid pagina van 5 Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid Versie 4. VERVALLEN - Vervangen door RI&E en Preventiemedewerker (alle branche) Deelbranche(s) Camper en Caravan Algemene beschrijving & doelstelling

Nadere informatie

Kabel- en buizenlegger

Kabel- en buizenlegger Kabel- en buizenlegger Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig kabels en buizen leggen Informatie voor de werknemer Zwaar werk De werkzaamheden die je uitvoert

Nadere informatie

Wat is kwartsstof? p. 2

Wat is kwartsstof? p. 2 Campagne Kwartsstof Wat is kwartsstof? Kwarts = siliciumdioxide (SiO 2 ) Fijn, onzichtbaar stof Uiterst kleine onoplosbare stofdeeltjes < 0,0007mm Dringen diep door in de longen indien geen bescherming

Nadere informatie

Kristallijn respirabel kwartsstof in de bouw

Kristallijn respirabel kwartsstof in de bouw Kristallijn respirabel kwartsstof in de bouw Unica Installatietechniek B.V. Columbusstraat 8 7225 VR EMMEN Tel. 0591-571111 Fax 0591-571110 Inleiding: Kristallijn respirabel kwartsstof. Heb ik daar iets

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Denk aan veiligheid- altijd en overal Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat

Nadere informatie

Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen

Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen In onderstaande tabel is aangegeven welke sheets er zijn. Sheet Korte omschrijving 1 Toolbox Gevaarlijke stoffen 2 Hoe herken je een gevaarlijke stof? 3

Nadere informatie

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Er zijn verschillende soorten gevaarlijke stoffen, met elk hun specifieke schadelijke effecten. Voorbeelden zijn: organische oplosmiddelen cyclische verbindingen zware

Nadere informatie

Betonmortelcentralewerker

Betonmortelcentralewerker Betonmortelcentralewerker Onder de verzamelnaam betonmortelcentralewerker vallen de volgende beroepen: bediener betonmenginstallatie, betonpompmachinist, cementpompmachinist, centralist, centralist (mengmeester),

Nadere informatie

Timmerman. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig timmeren. Informatie voor de werknemer

Timmerman. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig timmeren. Informatie voor de werknemer Timmerman Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig timmeren Informatie voor de werknemer Werken op hoogte Je timmert vaak op een steiger. Op een rommelige steiger

Nadere informatie

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule Blootstelling aan dieselmotoremissies (DME) Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie

Nadere informatie

Voeger. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig voegen. Informatie voor de werknemer

Voeger. Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf. Alles wat je moet weten over gezond en veilig voegen. Informatie voor de werknemer Voeger Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig voegen Informatie voor de werknemer Zwaar werk Als voeger buk en draai je veel. Je werkt soms in een ongunstige

Nadere informatie

Dakdekker hellende daken

Dakdekker hellende daken Dakdekker hellende daken Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over gezond en veilig dakdekken Informatie voor de werknemer Zwaar werk Je werkt op hoogte. Op het dak buk en sjouw

Nadere informatie

Basisinspectiemodule Kwartsstof

Basisinspectiemodule Kwartsstof Basisinspectiemodule Kwartsstof Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie SZW. Verder is de in deze

Nadere informatie

Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer

Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer Toxic Toxic: webbased dienst die zorgt voor borging en compliance. Consultancy: Pas metingen, Dusttrack, Legionella Planning,

Nadere informatie

GELUID. Knelpunten. De brancheafspraken. Sector Bos en Natuur

GELUID. Knelpunten. De brancheafspraken. Sector Bos en Natuur GELUID In de bos- en natuursector wordt regelmatig gebruik gemaakt van trekkers, aanbouw- en zelfrijdende machines of motorisch aangedreven handgereedschap. Bij een deel van deze werkzaamheden wordt de

Nadere informatie

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert!

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert! VGWM A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een

Nadere informatie

Basisinspectiemodule. Kwartsstof

Basisinspectiemodule. Kwartsstof Basisinspectiemodule Kwartsstof 1 Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie SZW. Verder is de in deze

Nadere informatie

Wat is adembescherming u waard?

Wat is adembescherming u waard? Wat is adembescherming u waard? Stof tot nadenken Jaarlijks overlijden 1200 mensen vervroegd door langdurige blootstelling aan gevaarlijke stoffen tijdens hun werk*. Een onvoorstelbaar aantal als u bedenkt

Nadere informatie

Introductie Stefan de Bijl Barbara de Kort Adviseur Kleemans Adviseur Kleemans

Introductie Stefan de Bijl Barbara de Kort Adviseur Kleemans Adviseur Kleemans Programma Veilig ondernemen begint met het managen van risico s Interactieve sessie / Barbara de Kort / Stefan de Bijl Beantwoorden van vragen Afsluiting Introductie Stefan de Bijl Adviseur Kleemans Barbara

Nadere informatie

Wat is de gewenste situatie? Werken met een autoclaaf veroorzaakt geen ongevallen of gezondheidsklachten.

Wat is de gewenste situatie? Werken met een autoclaaf veroorzaakt geen ongevallen of gezondheidsklachten. AUTOCLAAF Het werken met een autoclaaf kan gevaren veroorzaken, zoals brandwonden. Gevaren kunnen ook veroorzaakt worden door veroudering, slijtage of verkeerd gebruik wat kan leiden tot explosie. Om het

Nadere informatie

Voorkom risico s op kanker door stoffen op het werk

Voorkom risico s op kanker door stoffen op het werk Voorkom risico s op kanker door stoffen op het werk Met het programma Versterking Arbeidsomstandighedenbeleid Stoffen (VASt) wil het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de periode 2003-2007

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

Dwergvinvisstraat HP Amsterdam KvK Telefoon: Fax:

Dwergvinvisstraat HP Amsterdam KvK Telefoon: Fax: AAS-lijst: Arbo Aandachtspunten bij het aanbesteden van Schoonmaakonderhoud Achtergrond Hoewel het schoonmaakbedrijf als werkgever verantwoordelijk is voor de arbeidsomstandigheden van de schoonmakers,

Nadere informatie

Projectrapportage Kwarts in de bouw 2007

Projectrapportage Kwarts in de bouw 2007 Projectrapportage Kwarts in de bouw 2007 Projectrapportage Kwarts in de bouw 2007 Blootstelling aan kwartsstof bij een aantal vaak voorkomende werkzaamheden Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 Projectopzet en

Nadere informatie

VGM-deelplan Onderaannemers

VGM-deelplan Onderaannemers Toelichting en gebruik VGM-deelplan. Heijmans streeft ernaar de Veiligheid, Gezondheid en Milieu aspecten op haar projectlocaties optimaal te beheersen. Om dit te realiseren hanteert Heijmans een veiligheids-

Nadere informatie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie Biologische agentia in de pluimveeverwerkende industrie Wat zijn Biologische agentia? Biologische agentia is een verzamelnaam voor allerlei micro-organismen. Denk aan bacteriën, virussen, parasieten en

Nadere informatie

GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM

GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM Of er gezondheidrisico s optreden bij het werken met gevaarlijke stoffen hangt af van de schadelijkheid van een stof en de blootstelling. Om het risico te verkleinen

Nadere informatie

Handleiding Verbetercheck Schadelijk geluid

Handleiding Verbetercheck Schadelijk geluid Handleiding Verbetercheck Schadelijk geluid Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Wanneer is er sprake van schadelijk geluid? 1.2 Wat is de Verbetercheck Schadelijk geluid? 1.3 Is de Verbetercheck Schadelijk

Nadere informatie

augustus 2009 STIKSTOF VGWM Gezondheid Welzijn Milieu A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert!

augustus 2009 STIKSTOF VGWM Gezondheid Welzijn Milieu A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! augustus 2009 VGWM A WAY OF LIVING Veiligheid Gezondheid Welzijn Milieu VGWM Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Voor werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen

Nadere informatie

Workshop Gevaarlijke stoffen

Workshop Gevaarlijke stoffen Workshop Gevaarlijke stoffen Workshop Gevaarlijke stoffen Februari 2007 1 Workshop Gevaarlijke Stoffen Informatiemateriaal Gevaarlijke stoffen in Nederland In Nederland zijn ongeveer 40.000 verschillende

Nadere informatie

Workshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige

Workshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Workshop: Training preventiemedewerker Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Programma Introductie; Kennismaking; Arbo-wet; Partijen in de Arbo-wet; Arbobeleidscyclus; De

Nadere informatie

Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER

Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Wat zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)? Onder persoonlijke beschermingsmiddelen wordt verstaan: uitrusting die bestemd is om door de werknemer

Nadere informatie

NORM / LSA (Natural Occurring Radioactive Material / Lage Specifieke Activiteit)

NORM / LSA (Natural Occurring Radioactive Material / Lage Specifieke Activiteit) S HSE guidelines mei 2012 NORM / LSA (Natural Occurring Radioactive Material / Lage Specifieke Activiteit) HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Bij

Nadere informatie

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51 BIoLoGIscHE AGENTIA in de pluimveeverwerkende industrie biologische agentia brochure.indd 1 26-05-15 10:51 WAT zijn BIoLoGIscHE AGENTIA? biologische agentia brochure.indd 2 26-05-15 10:51 Biologische agentia

Nadere informatie