BIJZONDER BESTEK DETAILMEETSTAAT DETAILPLANNEN ARCHITECTUURPLANNEN

Transcriptie

1 BIJZONDER BESTEK DETAILMEETSTAAT DETAILPLANNEN ARCHITECTUURPLANNEN Opdracht Verbouwen van een woning Bouwplaats Maasstraat Antwerpen Bouwheer Vlaams Woningfonds cvba Ieperlaan Brussel Dossier /0558/01 Architect Architectenbureau Vorm 3 bvba Bosschaert de Bouwellei Antwerpen Tel : 03/ Info@vorm3.be

2 VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 2

3 INHOUD INHOUD... 3 DEEL 0 AANNEMING WERF ALGEMENE BEPALINGEN projectgegevens ontwerpteam ontwerpteam - architecturaal ontwerp ontwerpteam - veiligheidscoördinatie ontwerpteam EPB verslaggeving documenten documenten - architectuur documenten - veiligheidscoördinatie documenten EPB verslaggeving AANNEMINGSMODALITEITEN aannemingsmodaliteiten - algemeen aannemingsmodaliteiten bestek PM aannemingsmodaliteiten voorafgaand plaatsbezoek PM aannemingsmodaliteiten burgerlijke aansprakelijkheid PM aannemingsmodaliteiten volledigheid van inschrijving PM aannemingsmodaliteiten onderaanneming PM aannemingsmodaliteiten verrekeningen PM aannemingsmodaliteiten keuringsattesten PM aannemingsmodaliteiten materialenlijst PM plaatsbeschrijvingen algemeen plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies/bij aanvang van de werken PM plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies/staat van vergelijking PM plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies/bij aanvang van de werken PM plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies/staat van vergelijking PM plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden bij aanvang van de werken PM plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden/staat van vergelijking PM werfcoördinatie algemeen werfcoördinatie planning van de werken PM werfcoördinatie werfleiding en controle PM werfcoördinatie werfvergaderingen PM werfcoördinatie uitzetten bouwwerken PM werfcoördinatie as-builtdossier PM werfcondities algemeen werfcondities orde en netheid PM werfcondities geluids- en stofhinder PM werfcondities nazorg PM werfcondities burenhinder PM veiligheidsvoorschriften algemeen PM BOUWPLAATSVOORZIENINGEN bouwplaatsvoorzieningen algemeen beschermingswerken algemeen beschermingwerken openbare weg PM opruiming beplantingen algemeen opruiming beplantingen struiken en hagen PM toegangswegen algemeen toegangswegen parkeerruimte voor laden en lossen PM voorlopige omheining algemeen aankondiging werf algemeen aankondiging werf - werfbord PM aankondiging werf - werfdoek PM werflokalen algemeen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 3

4 werflokalen berging van materieel en bouwmaterialen PM werflokalen kantoorruimte PM werflokalen personeelslokaal PM werflokalen sanitaire voorzieningen PM voorlopige aansluitingen algemeen voorlopige aansluitingen - stroomvoorziening PM voorlopige aansluitingen - watervoorziening PM arbeidsmiddelen algemeen arbeidsmiddelen werken op hoogte arbeidsmiddelen werken op hoogte/ladders PM arbeidsmiddelen werken op hoogte/steigers PM arbeidsmiddelen hijsen en heffen van lasten PM AFBRAAKWERKEN afbraakwerken algemeen afbraakwerken asbestverwijdering afbraakwerken schoring afbraak algemeen afbraak af te breken delen FH SOG afbraak controle bestaande structuren PM GEBOUWPRESTATIES gebouwprestaties - algemeen energieprestatie en binnenklimaat (EPB) algemeen PM luchtdichtheid - algemeen PM brandveiligheid - algemeen PM DEEL 1 ONDERBOUW grondwerken - algemeen voorafgaande afgraving van het terrein - algemeen voorafgaande afgraving terrein - ontzoden FH m² uitgraving sleuven - algemeen uitgraving sleuven - funderingssleuven VH m³ uitgraving sleuven - ondergrondse leidingen PM aanvullingen algemeen aanvullingen - wederaanvullingen aanvullingen wederaanvullingen/grond van uitgravingen PM aanvullingen wederaanvullingen/gestabiliseerd zand VH m³ FUNDERINGEN OP STAAL funderingen op staal - algemeen funderingszolen en -stroken - algemeen funderingszolen en -stroken - ongewapend beton VH m³ ondergronds metselwerk algemeen ondergronds metselwerk - betonblokken ondergronds metselwerk betonblokken/muurdikte 29 cm VH m ONDERGRONDSE WANDEN ondergrondse wanden algemeen doorbrekingen ondergrondse wanden algemeen doorbrekingen ondergrondse wanden doorvoermoffen buizen en kabels FH st verluchtingselementen ondergrondse wanden algemeen verluchtingselementen ondergrondse wanden telescopische kokers FH st ONDERGRONDSE LEIDINGEN ondergrondse leidingen - algemeen rioolbuizen - algemeen rioolbuizen kunststof rioolbuizen kunststof/pvc rioolbuizen kunststof/pvc diam 110 FH m rioolbuizen kunststof/pvc diam 160 FH m rioolbuizen kunststof/pvc diam 75 FH m putdeksels en roosters - algemeen putdeksels en roosters - dubbel deksel FH st afvalwaterbehandeling - algemeen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 4

5 afvalwaterbehandeling septische putten FH st regenwaterbehandeling - algemeen regenwaterbehandeling - overloop en terugslagklep FH st aansluitingen - algemeens aansluitingen - openbare riolering / bestaande aansluiting PM onderhoud & inspectie keuring riolering PM DEEL 2 BOVENBOUW METSELWERK metselwerken - algemeen metselwerken ter plaatse gemetst materialen algemeen materialen metselmortel materialen metselmortel/voor algemene toepassing (G) PM materialen hulpstukken materialen hulpstukken/lateien materialen hulpstukken/lateien beton PM materialen hulpstukken/waterkering PM materialen hulpstukken/wapening PM materialen kimblokken materialen kimblokken/cellenbeton kimblokken/cellenbeton/dikte 9 cm FH m³ kimblokken/cellenbeton/dikte 14 cm FH m³ renovatiewerken algemeen renovatiewerken behandeling tegen opstijgend vocht renovatiewerken behandeling tegen opstijgend vocht/injecteren VH m metselwerk algemeen metselwerk - snelbouw metselwerk snelbouw/dikte 9 cm FH m³ metselwerk snelbouw/dikte 14 cm FH m³ metselwerk snelbouw/renovatie en invulmetselwerk metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 9 cm FH m³ metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 19 cm FH m³ metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 29 cm FH m³ metselwerk - cellenbeton metselwerk cellenbeton/dikte 17,5 cm FH m³ DORPELS, PLINTEN EN DEKSTENEN dorpels, plinten en dekstenen - algemeen algemeen - blauwe hardsteen algemeen - beton raam- en deurdorpels - blauwe hardsteen FH m³ gevelplinten - algemeen gevelplinten - blauwe hardsteen FH m³ gevelplinten bevestiging/cellenglas FH m² gevelplinten - sierbeton FH m² STRUCTUURELEMENTEN HOUT structuurelementen hout algemeen algemeen - opleg- en bevestigingsmaterialen algemeen opleg- en bevestigingsmaterialen/schroeven, nagels en nieten PM vloeren algemeen vloeren bestaande roostering met nieuwe beplating vloeren bestaande roostering met nieuwe beplating/osb 22mm VH m² liggers / hout algemeen liggers / hout - dichtleggen schouwopeningen FH st STRUCTUURELEMENTEN BETON structuurelementen gewapend beton - algemeen materialen - algemeen materialen - beton materialen beton/stortklaar beton materialen beton/stortklaar beton - met staaf- en netwapening PM materialen nabehandeling VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 5

6 prefab elementen algemeen prefab elementen deur- en raamlateien prefab elementen deur- en raalkateien/ <1m50 PM prefab elementen deur- en raalkateien/ >1m50 FH m prefab elementen draagvloeren prefab elementen draagvloeren/balken en vulblokken prefab elementen draagvloeren/balken en vulblokken vulblokken beton FH m STRUCTUURELEMENTEN STAAL structuurelementen staal algemeen algemeen verbindingen PM algemeen stabiliteitsstudie PM kolommen algemeen kolommen blank profielstaal FH kg corrosiebescherming algemeen corrosiebescherming roestwerende verfsystemen (wit) PM DEEL 3 DAKWERKEN DAKOPBOUW HELLEND DAK dakopbouw hellend dak algemeen houten dakstructuur algemeen houten dakstructuur - keperwerk FH m houten dakstructuur herstel bestaande bakgootconstructies FH m onderdak - algemeen onderdak - soepele membranen FH m² tengel- & panlatten algemeen PM THERMISCHE ISOLATIE HELLEND DAK thermische isolatie hellend dak - algemeen isolatieplaten op dakstructuur (sarking) algemeen isolatieplaten op dakstructuur (sarking) PUR of PIR isolatieplaten op dakstructuur (sarking) PUR of PIR/14 cm FH m² binnenfolie - algemeen binnenfolie damprem (op kepers) FH m² DAKBEDEKKING HELLEND DAK dakbedekking hellend dak - algemeen dakbedekking hellend dak - prestaties pannen - algemeen pannen - gebakken aarde pannen - gebakken aarde/dakvlak FH m² pannen - gebakken aarde/vormstukken FH m DAKVLOER PLAT DAK dakvloer plat dak - algemeen houten roostering - algemeen houten roostering - balken houten roostering - balken/massief hout FH m beplating op houten roostering - algemeen beplating op houten roostering - OSB FH m² THERMISCHE ISOLATIE PLAT DAK thermische isolatie plat dak - algemeen isolatieplaten plat dak algemeen isolatieplaten plat dak PUR of PIR isolatieplaten plat dak PUR of PIR/16 cm (2X8 cm) FH m² dampscherm - algemeen dampscherm gewapend bitumen PM AFDICHTING & AFWERKING PLAT DAK afdichting & afwerking plat dak - algemeen afdichting & afwerking plat dak - waterdichtheidsproeven PM afdichting & afwerking plat dak - waarborgen & attesten PM afdichting & afwerking plat dak - renovatie bestaande daken PM bitumineuze dakafdichting - algemeen bitumineuze dakafdichting - APP VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 6

7 bitumineuze dakafdichting - APP/volgekleefd (T) FH m² toebehoren plat dak algemeen toebehoren plat dak dakdoorvoeren FH st DAKLICHTOPENINGEN daklichtopeningen - algemeen dakvlakramen - algemeen dakvlakramen - hout dakvlakramen - hout/wentel + verluchtingsrooster FH st koepels - algemeen koepels kunststof acrylaat (PMMA) koepels kunststof acrylaat (PMMA)/vast FH st DAKRANDEN EN KROONLIJSTEN dakranden en kroonlijsten - algemeen slabben, loketten en aansluitbanden - algemeen slabben, loketten en aansluitbanden - metaal slabben, loketten en aansluitbanden - metaal/lood PM dakrandprofielen - algemeen dakrandprofielen - metaal dakrandprofielen - metaal/aluminium FH m uitbekleding kroonlijsten en luifels - algemeen uitbekleding kroonlijsten en luifels - platen uitbekleding kroonlijsten en luifels - platen/minerale vezels FH m² DAKWATERAFVOER dakwaterafvoer - algemeen bakgootdichtingen - algemeen bakgootdichtingen hoog polymeermembranen bakgootdichtingen hoog polymeermembranen/epdm FH m² afvoerpijpen - algemeen afvoerpijpen - metaal afvoerpijpen metaal/zink FH m toebehoren - algemeen toebehoren - dakkolken en tapbuizen FH st toebehoren - draad- en bolroosters PM DEEL 4 GEVELSLUITING BUITENSCHRIJNWERK buitenschrijnwerk - algemeen buitenschrijnwerk - prestaties buitenschrijnwerk - proeven buitenschrijnwerk - proeven/op kosten ongelijk PM buitenschrijnwerk - montage buitenschrijnwerk montage/buitengevelisolatiesysteem PM buitenschrijnwerk montage/vervanging schrijnwerk PM buitenschrijnwerk borderel profielsystemen - algemeen profielsysteem pvc profielsysteem pvc/vaste ramen FH m² profielsysteem pvc/draairamen FH m² profielsysteem pvc/buitendeuren FH m² hang- en sluitwerk - algemeen hang- en sluitwerk - standaard beslag PM hang- en sluitwerk - scharnieren en paumellen PM hang- en sluitwerk - sloten PM hang- en sluitwerk sloten/manueel PM hang- en sluitwerk - raamkrukken PM hang- en sluitwerk - deurkrukken PM hang- en sluitwerk - vaste handgrepen PM ventilatieroosters - algemeen ventilatieroosters - op glas ventilatieroosters - op glas/kleprooster PM beglazing - algemeen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 7

8 beglazing prestaties beglazing - dubbele beglazing beglazing - dubbele beglazing/type 1 PM beglazing - dubbele beglazing/type 2 PM raamdorpels - algemeen raamdorpels - aluminium FH m toebehoren - algemeen toebehoren - deurstoppen FH st toebehoren - huisnummers PM toebehoren - doorvalbeveiliging toebehoren doorvalbeveiliging/kokerprofiel FH m BUITENBEPLEISTERING buitenbepleistering - algemeen sierpleisters op metselwerk - algemeen sierpleisters op metselwerk - minerale pleister FH m² buitengevelisolatiesystemen met pleister - algemeen buitengevelisolatiesystemen met pleister - EPS buitengevelisolatiesystemen met pleister - EPS/isolatie buitengevelisolatiesystemen met pleister EPS/isolatie 14 cm FH m² DEEL 5 BINNENAFWERKING BINNENPLEISTERWERKEN binnenpleisterwerken - algemeen wandbepleistering algemeen wandbepleistering - gipspleisters wandbepleistering - gipspleisters/dikpleister op metselwerk wandbepleistering gipspleisters/dikpleisters op metselwerk wandvlakken FH m² wandbepleistering - cementpleisters wandbepleistering - cementpleisters/te betegelen FH m² plafondbepleistering - algemeen plafondbepleistering - gipspleisters plafondbepleistering - gipspleisters/dikpleister op welfsels plafondbepleistering gipspleisters/dikpleister op welfsels plafondoppervlakte FH m² BINNENPLAATAFWERKINGEN binnenplaatafwerkingen - algemeen lichte scheidingswanden - algemeen lichte scheidingswanden - gipskartonplaten FH m² lichte scheidingswanden MDF-platen FH m² voorzetwanden algemeen voorzetwanden - gipskartonplaten voorzetwanden gipskartonplaten/op regelstructuur FH m² schachtwanden algemeen schachtwanden MDF-platen FH m² plafondafwerking algemeen plafondafwerking uitbekleding plafond plafondafwerking uitbekleding plafond/gipskartonplaten FH m² plafondafwerking uitbekleding daklichtopeningen PM plafondafwerking verlaagd plafond plafondafwerking verlaagd plafond/gipskartonplaten FH m² uitbekleding sanitaire toestellen algemeen uitbekleding sanitaire toestellen plaat als eindafwerking uitbekleding sanitaire toestellen plaat als eindafwerking/kunsthars FH st DEK- EN BEDRIJFSVLOEREN dek- en bedrijfsvloeren - algemeen isolerende uitvullagen - algemeen isolerende uitvullagen - gespoten polyurethaan FH m² vochtwerende lagen - algemeen vochtwerende lagen - PE-folie PM thermische isolatie vloer - algemeen thermische isolatie vloer onder de vloer minerale wol FH m² VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 8

9 thermische isolatie vloer onder de vloer houtvezelplaat FH m² thermische isolatie vloer onder de vloer houtwolplaat + minerale wol FH m² cementgebonden dekvloeren - algemeen cementgebonden dekvloeren - niet hechtend (gewapend) FH m² BINNENVLOERAFWERKINGEN binnenvloerafwerkingen - algemeen tegelvloeren - algemeen tegelvloeren keramisch tegelvloeren keramisch/geperste tegels FH m² plinten algemeen plinten steen plinten steen/keramisch FH m plinten - hout plinten hout/mdf FH m tussendorpels - steen tussendorpels steen/natuursteen FH m² toebehoren - algemeen toebehoren - scheidingsprofielen PM BINNENDEUREN EN -RAMEN binnendeuren en -ramen - algemeen binnendeuren en -ramen prestaties binnendeuren en -ramen keuring en proeven deurkozijnen - algemeen deurkozijnen - hout deurkozijnen hout/multiplex FH st deurbladen - algemeen deurbladen - hout met holle kern deurbladen - hout met holle kern/celrooster FH st hang- en sluitwerk - scharnieren en paumellen hang- en sluitwerk - scharnieren en paumellen/aluminium PM hang- en sluitwerk - deurkrukken hang- en sluitwerk deurkrukken/aluminium PM toebehoren - algemeen toebehoren - deurstoppen FH st VAST BINNENMEUBILAIR vast binnenmeubilair - algemeen keukenmeubelen - algemeen keukenmeubelen - onderdelen keukenmeubelen onderdelen/stelpoten en plintplaat PM keukenmeubelen onderdelen/corpus en leggers PM keukenmeubelen onderdelen/fronten en zichtwanden PM keukenmeubelen onderdelen/werkbladen PM keukenmeubelen onderdelen/beslag en handgrepen PM keukenmeubelen type 1 FH st gordijnkasten - algemeen gordijnkasten - hout gordijnkasten hout/mdf FH m TABLET- EN WANDBEKLEDINGEN tablet- en wandbekledingen - algemeen venstertabletten - algemeen venstertabletten - hout venstertabletten - hout/laminaat FH m wandbekledingen - algemeen wandbekledingen betegeling FH m wandbekledingen betegeling/keramisch FH m² wandbetegeling waterdichte onderlaag FH m² DEEL 6 TECHNIEKEN FLUÏDA SANITAIR LEIDINGNET sanitair leidingnet - algemeen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 9

10 afvoerbuizen - algemeen afvoerbuizen - PVC SOG afvoerbuizen PP (sifons) FH st verluchtingsbuizen - algemeen verluchtingsbuizen - PVC PM sanitaire drukleidingen - algemeen sanitaire drukleidingen - buizen sanitaire drukleidingen buizen/kunststof FH SOG sanitaire drukleidingen - collectoren PM sanitaire drukleidingen - leidingisolatie PM sanitaire drukleidingen - flexibele leidingen PM aansluiting leidingnet algemeen (aansluiting aanwezig) SANITAIRE TOESTELLEN & TOEBEHOREN sanitaire toestellen en toebehoren - algemeen toiletpotten en toebehoren - algemeen toiletpotten en toebehoren - staand FH st handwastafels en toebehoren - algemeen handwastafels & toebehoren - wandmodel handwastafels & toebehoren - wandmodel/porselein FH st wastafels en toebehoren - algemeen wastafels en toebehoren wandmodel wastafels en toebehoren wandmodel/porselein FH st baden - algemeen baden - geëmailleerd staal FH st douches - algemeen douches - geëmailleerd staal FH st speciale toebehoren - algemeen speciale toebehoren - rail en douchegordijn FH st afwastafels - algemeen afwastafels - inbouwmodel afwastafels - inbouwmodel/roestvast staal (RVS) FH st SANITAIRE KRANEN & KLEPPEN sanitaire kranen - kleppen - algemeen terugslagkleppen - algemeen terugslagkleppen - messing PM installatieafsluitkranen - algemeen installatieafsluitkranen messing installatieafsluitkranen messing/met aftapkraan PM wandafsluitkranen - algemeen wandafsluitkranen - enkelvoudige stopkraan PM wandafsluitkranen - stopkraan met dienstkraan PM dienstkranen - algemeen dienstkranen - dubbele dienstkraan dienstkranen dubbele dienstkraan/binnen FH st dienstkranen dubbele dienstkraan/buiten FH st ééngatskranen - algemeen ééngatskranen - handwastafelkraan FH st ééngatskranen - lavabomengkraan FH st ééngatskranen - afwastafelmengkraan FH st muurmengkranen - algemeen muurmengkranen - badmengkraan & armatuur FH st muurmengkranen douchemengkraan/armatuur FH st GASINSTALLATIES gasinstallaties - algemeen gasleidingen - algemeen gasleidingen - staal FH st gaskranen - algemeen gaskranen - gasfilter PM gaskranen - afsluitkranen PM gasaansluiting algemeen (gasmeter aanwezig) FH st VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 10

11 65. VERWARMING INDIVIDUELE INSTALLATIES verwarming individuele installaties - algemeen verwarming individuele installaties grenzen van de aanneming PM gaswandketels - algemeen gaswandketels - gesloten gaswandketels - gesloten/cv & SWW (doorstroom) FH st leidingnet & toebehoren - algemeen leidingnet & toebehoren buizen leidingnet & toebehoren - buizen/kunststof FH st leidingnet & toebehoren - collectoren PM leidingnet & toebehoren - leidingisolatie PM installatieonderdelen - algemeen installatieonderdelen - aflaatkranen PM installatieonderdelen regel- en afsluitkranen PM installatieonderdelen - drukregelaars PM installatieonderdelen - vlotterontluchters PM installatieonderdelen - microbellenafscheider PM verwarmingselementen & toebehoren - algemeen verwarmingselementen & toebehoren - plaatradiatoren FH st warmteregeling & toebehoren - algemeen warmteregeling & toebehoren - radiatorkranen FH st warmteregeling & toebehoren - thermostaatkoppen FH st warmteregeling & toebehoren - kamerthermostaten FH st VENTILATIE ventilatie - algemeen ventilatiekanalen - algemeen ventilatiekanalen - kunststof ventilatiekanalen - kunststof/rond-in combinatie met art FH m ventilatiekanalen - flexibele kanalen PM ventilatiekanalen - ophanging en bevestiging PM woonhuisventilatoren - algemeen woonhuisventilatoren - systeem C+ FH st ventilatieventielen en -roosters - algemeen ventilatiemonden - gevelroosters FH st ventilatiemonden - dakventielen PM ventilatiemonden binnenrooster in combinatie met art FH st DEEL 7 TECHNIEKEN ELEKTRO elektriciteit binnennet - algemeen aansluitingen - algemeen aansluitingen aansluitplaat FH st aansluitingen tellerkasten (aanwezig) verdeelkasten - algemeen verdeelkasten - hoofdverdeelborden FH st stroombeveiliging - algemeen stroombeveiliging - hoofdschakelaars PM stroombeveiliging - differentieelschakelaars PM stroombeveiliging - automatische schakelaars PM aarding - algemeen aarding - afzonderlijke aardverbindingen FH st aarding - aardingsonderbrekers PM aarding - hoofdbeschermingsgeleiders PM aarding - hoofdequipotentiaalverbindingen PM aarding - bijkomende equipotentiaalverbindingen PM leidingen - algemeen leidingen inbouw kabelbuizen PM leidingen opbouw kabelbuizen PM leidingen - wachtbuizen PM ELEKTRICITEIT SCHAKELAARS & CONTACTDOZEN elektriciteit schakelaars & contactdozen - algemeen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 11

12 stopcontacten - algemeen stopcontacten FH st aansluitdozen - algemeen aansluitdozen - voeding elektrisch fornuis FH st aansluitdozen - voeding was- & vaatwasmachine FH st aansluitdozen - voeding HVAC en andere FH st schakelaars - algemeen schakelaars - enkelpolig FH st schakelaars - dubbelpolig FH st schakelaars - wissel FH st schakelaars - drukknoppen FH st ELEKTRICITEIT LICHTARMATUREN elektriciteit lichtarmaturen - algemeen binnenarmaturen E27 - algemeen FH st binnenarmaturen E27 - met lenskap FH st binnenarmaturen / E27 - enkel spaarlamp in fitting FH st binnenarmaturen / E27 - enkel lichtpunt met lusterklem FH st binnenarmaturen TL - algemeen binnenarmaturen TL - opbouwarmatuur plafond buitenarmaturen - algemeen ELEKTRICITEIT BEL & PARLOFOON elektriciteit bel & parlofoon - algemeen individuele belinstallaties - algemeen individuele belinstallaties - huisbel FH st individuele belinstallaties - beldrukknop PM individuele belinstallaties - beltransfo PM individuele belinstallaties - bedrading PM ELEKTRICITEIT TELECOM & DOMOTICA elektriciteit telecom & domotica - algemeen telefoon - algemeen telefoon basis aansluitpunt FH st telefoon - binnenbekabeling PM kabeldistributie - algemeen kabeldistributie basis aansluitpunt FH st kabeldistributie - binnenbekabeling PM BRANDDETECTIE & ALARMSYSTEMEN branddetectie & alarmsystemen - algemeen brandmelding - algemeen brandmelding - autonome rookmelders FH st DEEL 8 SCHILDERWERKEN BINNENSCHILDERWERKEN schilderwerken algemeen binnenschilderwerken op hout en houtachtige platen algemeen op hout & houtachtige platen - dispersieverf FH st op bestaande stalen delen - renovatie FH m BUITENSCHILDERWERKEN buitenschilderwerken - algemeen buitenschilderwerken op buitenbepleistering - algemeen buitenschilderwerken op buitenbepleisteringen - acrylaatdispersie FH m² DEEL 9 OMGEVINGSWERKEN BUITENVERHARDINGEN buitenverhardingen - algemeen funderingen - algemeen funderingen - zandcement VH m² verhardingen - algemeen verhardingen betontegels verhardingen betontegels/kleurvast FH m² VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 12

13 lijnvormige elementen - algemeen lijnvormige elementen - boordstenen lijnvormige elementen boordstenen/beton lijnvormige elementen boordstenen/beton prefab FH m DETAILMEETSTAAT DETAILPLANNEN ARCHITECTUURPLANNEN VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 13

14 VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 14

15 DEEL 0 AANNEMING WERF 00. ALGEMENE BEPALINGEN projectgegevens BOUWPLAATS Het uit te voeren project betreft de renovatie van een woning te Maasstraat Antwerpen BOUWHEER Vlaams Woningfonds cvba Ieperlaan Brussel Tel. : 03/ ontwerpteam ontwerpteam - architecturaal ontwerp Het architecturaal ontwerp is opgemaakt door Architectenbureau VORM 3 Bosschaert de Bouwellei Deurne (Antwerpen) Tel. : 03/ ontwerpteam - veiligheidscoördinatie De veiligheidscoördinatie wordt uitgevoerd door Architectenbureau VORM 3 Bosschaert de Bouwellei Deurne (Antwerpen) Tel. : 03/ ontwerpteam EPB verslaggeving De EPB-verslaggeving wordt uitgevoerd door Architectenbureau VORM 3 Bosschaert de Bouwellei Deurne (Antwerpen) Tel. : 03/ documenten documenten - architectuur PLANNENLIJST Plan 1/2 uitvoeringsplan Plan 2/2 technieken plan documenten - veiligheidscoördinatie VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDPLAN Referentie: Zie algemeen bestek VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 15

16 documenten EPB verslaggeving EPB-DOSSIER In dit bijzonder bestek werd rekening gehouden met de EPB-regelgeving. De inschrijver hanteert voor het opstellen van zijn prijsofferte de beschreven materialen en waardes van dit bestek. Aangezien dit verslag richtinggevende merknamen van de te gebruiken materialen bevat. Kan dit officieel EPB-dossier pas na het toewijzen van de opdracht opgevraagd worden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 16

17 01. AANNEMINGSMODALITEITEN aannemingsmodaliteiten - algemeen De voorschriften van dit hoofdstuk vormen een toelichting en/of aanvulling bij de wetgeving overheidsopdrachten. Aan alle hieraan verbonden verplichtingen en aansprakelijkheden wordt door onderhavige richtlijnen op geen enkele manier afbreuk gedaan. De aard van alle artikels van dit hoofdstuk 01. Aannemingsmodaliteiten is Pro Memorie (PM), inbegrepen in het geheel van de aanneming aannemingsmodaliteiten bestek PM ALGEMEEN Deze bestektekst is opgemaakt volgens de typetekst van het Bouwtechnisch Bestek Woningbouw, zoals opgemaakt door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW). In tegenstelling tot de vorige uitgaven van bestekken van de VMSW (B2001 en B2005) is het Bouwtechnisch Bestek Woningbouw GEEN verwijsbestek. Onderhavig bestek is dus de enige bestektekst voor dit project. Bepalingen die door de architect zijn toegevoegd of gewijzigd t.o.v. het Bouwtechnisch Bestek Woningbouw zijn in een duidelijk herkenbare letter- en alineastijl opgemaakt. Indien in artikels verwezen wordt naar andere artikels die door vergetelheid niet opgenomen zijn in dit bestek, is de overeenkomstige recentste beschrijving van deze artikels uit het Bouwtechnisch Bestek Woningbouw van de VMSW van toepassing. Indien tijdens de uitvoering van de werken nieuwe posten zouden moeten uitgevoerd worden, die niet opgenomen zijn in onderhavig bestek, is de overeenkomstige recentste beschrijving van deze posten uit het Bouwtechnisch Bestek Woningbouw van de VMSW van toepassing. MEETCHAR Naast elke artikeltitel staat een meetchar die aangeeft welke meeteenheid en aard van overeenkomst van toepassing is voor dat artikel. Indien een tegenstrijdigheid tussen de meetchar en de paragraaf zou voorkomen in dit bestek heeft de tekst onder de paragraaf voorrang op de meetchar. NORMEN De aannemer is behalve aan alle in het bestek vermelde normen onverminderd onderworpen aan de bepalingen van de geldende normen NBN, technische voorschriften van de STS en, TV s (WTCB) en PTV s (Probeton) zoals die drie maanden voor de aanbestedingsdatum werden gehomologeerd of geregistreerd. VERANTWOORDELIJKHEID Dit bestek vraagt in verschillende artikels om documenten ter goedkeuring voor te leggen aan de ontwerper en/of het Bestuur. De goedkeuring door ontwerper en/of Bestuur ontslaat de aannemer en leden van het ontwerpteam echter niet van hun volledige verantwoordelijkheid aannemingsmodaliteiten voorafgaand plaatsbezoek PM Door het feit dat hij zijn offerte indient, erkent de inschrijver dat hij ter plaatse is geweest en zich op de hoogte heeft gesteld van de bestaande toestand van de bouwplaats, de ligging, de omgeving en de toegangswegen. Hierdoor wordt de inschrijver geacht zich volledig rekenschap te hebben gegeven van de omvang van de aanneming en de moeilijkheidsgraad van de uit te voeren werken, m.b.t. de algemene coördinatie van de werken de inrichting van de bouwplaats VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 17

18 de gemeentelijke voorschriften en nutsleidingen de noodzakelijke veiligheidsvoorzieningen op de werf de mogelijkheden tot de aanvoer en het stockeren van bouwmaterialen het plaatsen van stellingen de opstelling van aangepast materieel (graafmachines, kranen, ) de eventuele voorafgaande sloopwerken de gebeurlijke aanbouw tegen en de bijhorende afwerkingen van scheidingsmuren of bestaande constructies, aannemingsmodaliteiten burgerlijke aansprakelijkheid PM De aannemer is verantwoordelijk voor iedere schade die hij tijdens of door zijn werken zou toebrengen aan gebouwen, inboedel, beplanting, wegenis, nutsleidingen, e.d. of aan derden zowel aan hun persoon als aan hun goederen. Het betreft de extra contractuele aansprakelijkheid volgens artikel 1382 tot en met 1386 van het Burgerlijk Wetboek aannemingsmodaliteiten volledigheid van inschrijving PM De opsomming van de prestaties in dit bestek moet als niet beperkend worden beschouwd. Door zijn inschrijving verplicht de aannemer zich ertoe in het kader van zijn forfaitaire prijs alle prestaties te leveren die behoren tot en/of in verband staan met de volledige en onberispelijke voltooiing van de werken, zoals die in het aannemingsdossier voorzien zijn. Bijkomende leveringen en prestaties die niet expliciet beschreven zijn in het bestek, detailplannen of uitvoeringsschema s, maar onontbeerlijk zijn voor een volledige en vakkundige uitvoering van de werken of technische installaties maken integraal deel uit van de overeenkomst en worden verondersteld te zijn opgenomen in de prijsbieding. Eventuele leemtes of opmerkingen moeten gemeld worden bij de inschrijving. Zo niet worden deze verondersteld te zijn inbegrepen in de offerte. De aannemer kan zich niet beroepen op onderschatting of misvatting van de beschreven werken om afwijkingen van het aannemingscontract te bedingen aannemingsmodaliteiten onderaanneming PM Niettegenstaande de aanbestedende overheid geen contractuele band heeft met de onderaannemers eist zij van de hoofdaannemer dat hij enkel werkt met onderaannemers die een erkenning hebben voor het deel van de opdracht dat zij zullen uitvoeren. Het bestek kan steeds bijkomende eisen opleggen inzake onderaannemers (zoals habilitatie, erkenningen, e.d.) aannemingsmodaliteiten verrekeningen PM VERREKENINGEN TENGEVOLGE VAN VERMOEDELIJKE HOEVEELHEDEN - VA1 Alle hoeveelheden vermeld op de samenvattende opmeting zijn forfaitair, behalve de hoeveelheden die volgens de documenten tegen prijslijst worden uitgevoerd en die worden voorafgegaan of gevolgd door de vermelding VH of Vermoedelijke Hoeveelheid. Enkel die werken en artikels die uitdrukkelijk als vermoedelijke hoeveelheid zijn opgenomen in het bestek komen in aanmerking. Overschrijdingen van vermoedelijke hoeveelheden moeten voorafgaandelijk aangevraagd worden aan de opdrachtgever. Zij zullen na uitvoering verrekend worden op basis van de opgegeven eenheidsprijzen. De aannemer legt alle nuttige bewijzen voor om de juiste hoeveelheden te bepalen. De opmeting zal gebeuren op initiatief van de aannemer, op het ogenblik dat ze best controleerbaar zijn, in het bijzijn van de architect en/of een afgevaardigde van het Bestuur. VERREKENINGEN TENGEVOLGE VAN WIJZIGINGEN TIJDENS DE UITVOERING VAN DE WERKEN - VA2 Iedere wijziging, toevoeging of weglating van werken moet in principe worden vermeden. Indien toch noodzakelijk zijn zij het voorwerp van een verrekening-aanhangsel VA2. Ze worden opgesteld vóór de uitvoering van de werken en onder opschortende voorwaarde van goedkeuring door de VMSW. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 18

19 aannemingsmodaliteiten keuringsattesten PM In dit bestek wordt voor verschillende materialen en/of systemen geëist dat zij beschikken over een merk van overeenkomstigheid BENOR of een doorlopende technische goedkeuring ATG of een gelijkwaardig keuringsattest. De producten waarvoor een merk van overeenkomstigheid BENOR of een technische goedkeuring ATG bestaat, of die het voorwerp uitmaken van een kwaliteitscontrole tijdens de fabricage door een door de overheid erkende onpartijdige instelling, worden vrijgesteld van de proeven voor voorafgaande technische keuring. De aanbestedende overheid behoudt zich nochtans het recht voor om, in geval van twijfel, op haar kosten tot een geheel of een gedeelte van de keuringsproeven over te gaan; de resultaten van deze proeven kunnen worden meegedeeld aan de instelling belast met het toekennen van het merk BENOR of ATG of met de kwaliteitscontrole van het desbetreffend product. Wanneer door de aannemer een partij zogenoemd (aan BENOR of ATG) gelijkwaardige producten voorgesteld wordt, toont de aannemer vooraf en op zijn kosten de gelijkwaardigheid aan met een gemotiveerde nota opgesteld in het Nederlands. Deze nota omvat alle stavingsstukken zoals auditrapporten, proefuitslagen,, opgemaakt door een officieel erkend onafhankelijk laboratorium. Indien de gelijkwaardigheid niet aanvaard wordt door de aanbestedende overheid zal deze overgaan tot een volledige partijkeuring ten laste van de aannemer. De betrokken producten mogen niet verwerkt worden voordat alle resultaten positief zijn. De aannemer heeft in dit geval nooit recht op schadevergoeding noch op termijnverlenging aannemingsmodaliteiten materialenlijst PM De aannemer legt op vraag van de architect of het Bestuur bij aanvang van de werken en/of minstens 15 dagen voor iedere levering of verwerking een lijst ter goedkeuring voor van alle te gebruiken materialen en systemen, samen met bijhorende representatieve stalen, kleurkaarten, technische fiches en eventueel voorgeschreven keuringsattesten. Wanneer dit gevraagd wordt, zal de aannemer de materialen, voor de aanvang van de werken, laten beproeven. De architect en/of bestuur zullen deze Technische Fiches nakijken en een antwoord geven binnen de 7 werkdagen na ontvangst van deze fiches. Materialen De materialen worden zoveel mogelijk in recycleerbare verpakkingen geleverd. Het verpakkingsmateriaal wordt systematisch gesorteerd op de werf. Vlarema is van toepassing. De aannemer toont aan de hand van de veiligheidsfiche (Safety Data Sheet) of de technische fiche aan dat er bij de productie van de gebruikte materialen geen stoffen voorkomen die als schadelijk beschouwd worden door de Europese richtlijn 67/548/EEC. Afwerkingsmaterialen en -producten die in contact staan met de binnenomgeving van het gebouw mogen geen stoffen bevatten die kankerverwekkend (R40, R45, R49), mutageen (R46, R68), schadelijk of giftig voor de voortplanting (R60, R61, R62, R63) of toxisch (R23, R24, R25, R26, R27, R28) zijn. Hierbij wordt verwezen naar de Europese Verordening (EG) nr. 1272/ plaatsbeschrijvingen algemeen De plaatsbeschrijvingen omvatten een volledige en nauwkeurige weergave van de toestand waarin eigendommen, zowel roerend als onroerend, zich bevinden op het ogenblik van het onderzoek. Dit betreft alle eigendommen en openbare domeinen die op een of andere wijze nadelige invloeden zouden kunnen ondergaan door de uitvoering van de werken. De tegensprekelijke plaatsbeschrijvingen en de vergelijkende beschrijvingen worden opgemaakt door een beëdigd onafhankelijk expert, aangesteld door de aannemer. Hij zal minstens veertien dagen op voorhand, door middel van een aangetekend schrijven, de eigenaar(s) van de te bezoeken panden de dag en het uur meedelen voor het plaatsbezoek. Hij zal hen in dit schrijven VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 19

20 ook verzoeken om zich eventueel te laten bijstaan door een raadsman of deskundige om het tegensprekelijk karakter van de vaststellingen te verzekeren. Een kopie van dit schrijven wordt naar het Bestuur en de architect verstuurd. Voor de aanvang van de werken wordt een kopie van de door alle betrokken partijen ondertekende plaatsbeschrijving(en) aan alle betrokken partijen en het Bestuur overhandigd. Bij het einde van de werken wordt een tegensprekelijke staat van vergelijking opgemaakt met de vaststelling van de mogelijke schade t.o.v. de toestand vermeld in de plaatsbeschrijvingen bij de aanvang van de werken. De aannemer moet de vastgestelde beschadigingen herstellen of de schade vergoeden. Vóór de voorlopige oplevering overhandigt hij de opdrachtgever de schriftelijke verklaringen van de betrokken eigenaars dat ze ofwel geen schade hebben geleden ofwel dat de schade werd hersteld en/of vergoed. De plaatsbeschrijving zal bestaan uit o een nauwkeurige tekstuele beschrijving o een visualisering van de bestaande situatie d.m.v. foto s of video o o een ontvangstmelding en door de eigenaar(s) voor akkoord ondertekend exemplaar het eindrapport beslaat een geschreven tekst met vermelding van de wijzigingen t.o.v. de originele plaatsbeschrijving, aangevuld met foto s van de gebeurlijke schadegevallen plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies/bij aanvang van de werken PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van de aanpalende buren plaatsbeschrijvingen aangrenzende constructies/staat van vergelijking PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van de aanpalende buren plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies/bij aanvang van de werken PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van de te renoveren woning plaatsbeschrijvingen te renoveren constructies/staat van vergelijking PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van de te renoveren woning plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden De nodige plaatsbeschrijvingen van de openbare en/of private wegenis, inclusief de bestaande infrastructuur (riolering, putdeksels, verlichtingspalen, ) grenzend aan de werf en/of deel uitmakend van de werf. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 20

21 plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden bij aanvang van de werken PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van het openbaar domein plaatsbeschrijvingen wegenis en voetpaden/staat van vergelijking PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de aanneming. Plaatsbeschrijving van het openbaar domein werfcoördinatie algemeen werfcoördinatie planning van de werken PM Voor de aanvang van de werken moet een globale planning opgemaakt worden in samenspraak met de opdrachtgever, de architect, de betrokken studiebureau s en nutsmaatschappijen. Deze planning houdt rekening met de vastgelegde uitvoeringstermijnen door de verschillende onderaannemers. Eventuele opmerkingen zullen door de aannemer in een herziene versie worden verwerkt. Op regelmatige tijdstippen zal de planning worden geëvalueerd, i.f.v. de vordering van de werken, de vastgelegde uitvoeringstermijn en gebeurlijke termijnsverlengingen werfcoördinatie werfleiding en controle PM WERFLEIDING De aannemer neemt persoonlijk de leiding van en het toezicht op de werken op zich of wijst hiervoor een gemachtigde aan, die als werfverantwoordelijke instaat voor de goede uitvoering van de opdracht. De gemachtigde moet door het Bestuur worden erkend. Het Bestuur heeft steeds het recht om de gemachtigde te doen vervangen. WERFCONTROLE 0p de werf is steeds een kopie van het volledige aannemingsdossier aanwezig. De plannen worden op een afgesproken plaats opgehangen; hierop worden alle verbeteringen en aanpassingen aangeduid. Deze wijzigingen worden, na goedkeuring door de architect en/of opdrachtgever, in het dagboek der werken en/of de werfverslagen genoteerd. Het dagboek der werken en een kopie van alle werfverslagen moeten zich steeds op de bouwplaats bevinden in het werfkantoor. De aannemer stelt het nodige materieel, leveringen en personeel ter beschikking van het Bestuur en de controleorganen om al de door hen nuttig geachte controles uit te voeren werfcoördinatie werfvergaderingen PM Minstens eenmaal per werkweek vindt er een werfvergadering plaats. Er wordt in samenspraak tussen de opdrachtgever, de architect en de aannemer een bepaalde dag van de week en een vast uur afgesproken waarop de werfvergaderingen worden gehouden. Indien geen specifieke problemen in de werfvergadering worden besproken, mag de aannemer vertegenwoordigd zijn door een gemachtigde. Indien voorafgaandelijk gesignaleerd wordt dat op de werfvergadering een specifiek probleem zal worden besproken, moet de aannemer daarbij vertegenwoordigd zijn door een terzake bevoegd afgevaardigde. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 21

22 Eventueel bijkomende vergaderingen op uitnodiging van de architect zijn verplichtend voor de aannemer. In overleg tussen het Bestuur en de architect worden dag en uur bepaald. Van elke werfvergadering wordt door de architect een werfverslag opgemaakt waarin alle besproken punten worden opgenomen en dat aan alle betrokken personen wordt overhandigd of toegestuurd. Deze verslagen zullen de waarde hebben van een aangetekende briefwisseling. Alle punten waarop geen bezwaar gemaakt is, worden als bekrachtigd beschouwd werfcoördinatie uitzetten bouwwerken PM Alle vereiste middelen en prestaties om de maten van de constructies correct vast te leggen, te visualiseren en de controle ervan door het Bestuur mogelijk te maken. Voor de aannemer begint met het uitzetten, verwittigt hij de architect hiervan minimum drie dagen op voorhand. Het uitzetten van de bouwwerken op het terrein gebeurt door het aanbrengen van voldoende referentiepunten en stevige merktekens. De waterpasmerktekens voor de afgewerkte vloerpeilen moeten op onuitwisbare wijze vastgelegd worden in overleg met de architect. Het niveau 0.00 is het peil van de afgewerkte vloerpas van de gelijkvloerse verdieping of zoals aangegeven op de plannen. Bij vastgestelde anomalieën op het terrein moet de aannemer zo nodig de afgeleverde bouwvergunning raadplegen en het Bestuur hiervan onmiddellijk op de hoogte stellen. Na het uitzetten nodigt de aannemer de architect en de opdrachtgever uit tot verificatie op het terrein en het eventueel aanbrengen van de nodige verbeteringen in het bijzijn van de aannemer of zijn gemachtigde. Het Bestuur moet zijn akkoord over de uitgezette maten noteren in het dagboek der werken. Pas dan kunnen de funderingswerken aangevat worden werfcoördinatie as-builtdossier PM De aannemer levert de nodige asbuilt-plannen aan het Bestuur en de veiligheidscoördinatorverwezenlijking voor de samenstelling van het postinterventiedossier. Het betreft de grafische weergave en een minimum aan (digitale) foto s van de uitgevoerde technische installaties en leidingen (gas, sanitair, verwarming, elektriciteit, liften, kokeropstellingen, ) over hun volledig verloop tot aan de aansluiting op de openbare distributieleidingen. De schema s worden opgemaakt op schaal 1/50 en worden in tweevoud aan het Bestuur overhandigd voor tot de voorlopige oplevering wordt overgegaan. De uitvoeringsplannen van het aanbestedingsdossier kunnen hiervoor als basis gebruikt worden. Indien beschikbaar kunnen de digitale plannen opgevraagd worden bij de ontwerper. Op te maken asbuilt-schema s na uitvoering van de werken o van de waterdistributieleidingen o van de verwarmingsleidingen o van de ondergrondse en bovengrondse rioleringswerken o van de gasdistributieleidingen o van de elektrische installatie o van de ventilatievoorzieningen werfcondities algemeen werfcondities orde en netheid PM De hoofdaannemer richt een nette en ordentelijke werf in en is gedurende de hele uitvoering van de werken verantwoordelijk voor het onderhoud en regelmatig opruimen ervan. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 22

23 TUSSENTIJDS OPRUIMEN & REINIGEN VAN DE BOUWPLAATS Tot aan de voorlopige oplevering staat de aannemer in voor: het wekelijks opruimen van de bouwplaats en reinigen van werflokalen, of telkens het opdrachtgevend Bestuur, architect of veiligheidscoördinator hierom verzoeken het regelmatig opruimen en verwijderen van de werf van alle puin, afval, overschotten van gebruikte materialen of afval van de door hem en/of zijn onderaannemers uitgevoerde werken. het treffen van alle maatregelen om de toegangswegen tot de werf (wegenis, riolen) proper te houden; alle door het gemeentebestuur opgelegde waarborgen betreffende het openbaar domein zijn daarbij ten laste van de aannemer. ALGEMENE SCHOONMAAK VOOR DE VOORLOPIGE OPLEVERING Bij het beëindigen van de werken en voor er tot de voorlopige oplevering kan worden overgegaan, moet de aannemer zorgen voor een grondige opkuis van de volledige werf, zowel buiten als binnen de gebouwen, door hem gebouwd, uitgerust of gebruikt tijdens de werken, ongeacht of de vervuiling door hemzelf of zijn onderaannemers werd veroorzaakt. Deze algemene opkuis omvat o.a. het weghalen van klevers, het wassen van alle schrijnwerk en beglazing, bevloeringen, vensterbanken, sanitaire toestellen,. De reinigingswerken gebeuren met aangepaste producten en waar vereist door gekwalificeerd personeel. De aannemer zal tevens voor de voorlopige oplevering alle aantekeningen (in potlood en andere) op gebouwdelen zoals zichtbeton, bepleisteringen, parementwerken, hout, enz.. van zijn aanneming of een nevenaanneming afkomstig, weggommen, diep reinigen of onzichtbaar wegschuren. Keuring De architect en het Bestuur behouden zich het recht voor om na schriftelijke aanmaning, en indien de aannemer hieraan geen gevolg heeft gegeven binnen de 8 dagen na ontvangst, de werf te laten opruimen door derden en de achtergelaten materialen te laten afvoeren. De kosten hiervoor worden onverminderd van de maandelijkse vorderingsstaat of eindafrekening van de aannemer afgehouden werfcondities geluids- en stofhinder PM GELUIDSHINDER De aannemer moet zijn machines en het aangewende materieel voorzien van alle geluiddempende middelen die de techniek hem ter beschikking stelt. In het bijzonder bij werkzaamheden in stedelijke omgevingen moet de geluidshinder tot een minimum beperkt worden, conform eventuele gemeentelijke voorschriften. Alle gebeurlijke klachten en/of boetes zijn ten laste van de aannemer. STOFHINDER Bij werken die gepaard gaan met opwaaiend stof, treft de aannemer de nodige maatregelen om de hinder voor de omgeving te beperken. De voorziene maatregelen kunnen bestaan uit het besproeien met water en/of het spannen van afschermende zeilen. Alle gebeurlijke klachten, schadeclaims en/of boetes zijn ten laste van de aannemer werfcondities nazorg PM De aannemer verbindt zich ertoe om de afgewerkte gebouwen en/of lokalen te beschermen en in goede staat te houden tot aan de voorlopige oplevering. Waar vereist zullen bouwdrogers, vorstbeschermers, e.d. worden voorzien. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 23

24 werfcondities burenhinder PM Het betreft deels de renovatie van leegstaande panden en deels nieuwbouw. Hinder aan buren wordt beperkt tot het strikte minimum. Alvorens werken aan te vangen die hinder kunnen voortbrengen, brengt de aannemer de buren hiervan op de hoogte. De aannemer zal ook veiligheidsmaatregelen treffen om de veiligheid van de buren gedurende de werkzaamheden te garanderen. De werf, de aanpalende eigendommen en de openbare weg voor het te renoveren eigendom worden proper gehouden. Bevuiling en afval worden onmiddellijk opgekuist veiligheidsvoorschriften algemeen PM De aannemer neemt op zijn verantwoordelijkheid alle nodige organisatorische en technische maatregelen om gedurende het ganse verloop van de werken de veiligheid te verzekeren van zijn personeel en van alle op de werf toe te laten personen. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de eenheidsprijzen van alle respectievelijke uitvoeringsposten waarop het veiligheids- & gezondheidsplan betrekking heeft. Materialen en uitvoering Alle werken worden uitgevoerd overeenkomstig de voorschriften van: o de Codex over het welzijn op het werk o de welzijnswet van 04/08/1996 o het KB van 25/01/2001 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, en haar wijzigingen o de nog geldende voorschriften van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB) o de diverse publicaties van het Nationaal Actiecomité voor de Veiligheid en hygiëne in het Bouwbedrijf (NAVB). De aannemer zal zich schikken naar de aanbevelingen van de veiligheidscoördinatorverwezenlijking en de richtlijnen van het veiligheids- & gezondheidsplan, zoals gevoegd bij het aanbestedingsdossier. Alle eventueel hieraan verbonden kosten zijn inbegrepen in de aanneming. Volgens het art.159 van het KB van 15/07/2011 inzake overheidsopdrachten is de opvraging van documenten zoals vermeld in punt 1 en punt 2 van art. 30 van het KB van 25/01/2001 (gewijzigd door het KB van 19/01/2005) facultatief. o Aangezien het veiligheids- en gezondheidsplan voldoende nauwkeurig beschrijft op welke wijze het bouwwerk moet worden uitgevoerd, worden er door de coördinator-ontwerp geen bijkomende documenten opgevraagd aan de inschrijvers. o Door het ondertekenen van het inschrijvingsbiljet van de VMSW bevestigt de inschrijver dat hij de werkmethode zal volgen die voortvloeit uit dit veiligheids- en gezondheidsplan. Personen die de veiligheidsvoorschriften overtreden, kunnen van de bouwplaats worden gestuurd. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 24

25 02. BOUWPLAATSVOORZIENINGEN bouwplaatsvoorzieningen algemeen Buiten de werfnoodwendigheden, blijven de kosten voor alle definitieve aansluitingen der nutsleidingen voor rekening van de opdrachtgever. Alle formaliteiten hiervoor zijn echter tijdig te vervullen door de betrokken aannemer. De voorbereidende werkzaamheden voor de inrichting van de bouwplaats omvatten alle administratieve en organisatorische maatregelen en technische middelen om de werken volgens de bepalingen van het aanbestedingsdossier mogelijk te maken en dit overeenkomstig de omvang van de opdracht, de moeilijkheidsgraad en de eisen van veiligheid en hygiëne. Alle bedrijfsmiddelen, zoals materieel, energie, water, communicatiemiddelen, transport, e.d., alsook de (voorlopige) aansluiting aan de installaties van algemeen nut, de nodige vergunningen, vergoedingen of borgstellingen nodig voor de verwezenlijking van de aanneming zijn standaard inbegrepen in de eenheidsprijs. Dit geldt tevens voor alle deelaspecten van de inrichting van de werf, behalve indien de aanbestedingsdocumenten voor sommige van deze artikelen uitdrukkelijk een afzonderlijke post zouden voorzien. De inrichting en organisatie van de bouwplaats gebeurt voor de aanvang van de werken en volledig op kosten van de aannemer. De concrete planning hiervan wordt volledig overgelaten aan het initiatief en de verantwoordelijkheid van de aannemer, tenzij het bestek specifieke voorschriften oplegt. Het Bestuur kan steeds een schetsmatig voorstel van de geplande inrichting opvragen ter goedkeuring beschermingswerken algemeen beschermingwerken openbare weg PM Werken aan de openbare weg mogen niet door de aannemer zelf gebeuren. In geval van schade aan de openbare weg, zal de aannemer dit op zijn kosten laten herstellen door een aannemer aangesteld door stad Antwerpen. Voor meer info neemt u best contact op met de dienst Beheer & Onderhoud op het nummer of via mail aan herstellingopenbareruimte@stad.antwerpen.be. Deze werken zullen gefactureerd worden op naam van de aannemer. De bestaande openbare wegen en voetpaden moeten op doelmatige wijze beschermd worden tegen iedere gebeurlijke beschadiging. Er mogen geen materialen of afval op de openbare weg worden gestapeld en het verkeer mag niet onnodig worden belemmerd. De geldende politionele verordeningen hierover moeten opgevolgd worden. Bij eventuele schade zal de aannemer op zijn kosten de bestaande uitvoering volledig herstellen, voor de voorlopige oplevering. Bijkomende herstellingswerken die na de oplevering nodig zouden zijn, zullen door de opdrachtgever op de aannemer worden verhaald opruiming beplantingen algemeen opruiming beplantingen struiken en hagen PM De overtollige struiken en hagen worden opgeruimd en van het bouwterrein verwijderd. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) Na bescherming van de eventueel te behouden struiken en hagen, worden de op te ruimen struiken en hagen verwijderd met inbegrip van de wortels en van de bouwplaats afgevoerd. Het verbranden of inkuilen op de bouwplaats is verboden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 25

26 De ontstane kuilen worden gevuld met grond afkomstig van de uitgravingen Alle struiken en hagen in de tuin toegangswegen algemeen De aannemer zorgt voor een vlotte, veilige en degelijke ontsluiting van de werf. Alle kosten voor eventuele hieraan verbonden grond- en andere werken zijn integraal ten laste van de aanneming. De aannemer wordt bij zijn inschrijving verondersteld de aard en de toestand van het terrein te kennen en zich volledig rekenschap te hebben gegeven van de moeilijkheden die hij in dat opzicht zou kunnen ondervinden. Hij kan hierover geen redenen inroepen om vertragingen of meerkosten te rechtvaardigen toegangswegen parkeerruimte voor laden en lossen PM Bij gebrek aan voldoende parkeerruimte op het bouwterrein zelf wordt indien mogelijk in de nabijheid van het bouwterrein een ruimte ingericht als tijdelijke parking en/of worden de nodige vergunningen aangevraagd bij de plaatselijke instanties om hiervoor gebruik te kunnen maken van de openbare weg. De aannemer staat in voor de vereiste signalisatie, vergunningsaanvragen, alle verschuldigde huren, taksen en/of gebeurlijke boetes. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) voorlopige omheining algemeen De aannemer moet ervoor zorgen dat het betreden van de bouwplaats door derden wordt verhinderd. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Alle kosten zijn ten laste van de aanneming. De nodige borden, signalisatie, verlichting, overdekkingen, voetgangerspaden, taksen, enz. worden hierbij inbegrepen. Waar de bouwplaats grenst aan openbaar terrein plaatst de aannemer een voorlopige omheining en de nodige signalisatie, die voldoende doeltreffend is om onbevoegde personen te weren en de veiligheid van het verkeer te waarborgen. Indien nodig kan het Bestuur de aannemer vragen ook andere delen van de bouwplaats van een omheining te voorzien. De omheining wordt voldoende stevig uitgevoerd, onderhouden en zonodig hersteld. De hoogte van de voorlopige omheining bedraagt ten minste 1,80 m. De afsluiting is voorzien van de nodige afsluitbare toegangen. Sleutels van deze toegangen worden bezorgd aan de architect en het Bestuur. Inplanting, materiaal, afmetingen en uitrusting moeten in overeenstemming gebracht worden met de geldende gemeentelijke voorschriften. De aannemer doet de vereiste aanvragen en betaalt de verschuldigde taksen. Waar de omheining wordt aangebracht op het voetpad, moet de aannemer zorgen voor een veilige voetgangerszone met een minimale breedte van 0,80 m en voorzien van een stevige borstwering op 1,00 m hoogte. De omheining wordt op regelmatige afstanden voorzien van een bordje verboden de werf te betreden of dergelijke. De omheining blijft eigendom van de aannemer en wordt pas weggenomen na de voorlopige oplevering of na akkoord van het Bestuur. De aannemer is volledig verantwoordelijk voor alle gebeurlijke diefstallen en/of vandalisme. De werfafsluiting wordt na het beëindigen van de dagtaak telkens zorgvuldig afgesloten. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 26

27 Op de werfafsluiting zullen volgende pictogrammen minimaal worden aangebracht: helmdracht verplicht, veiligheidsschoeisel verplicht, verboden toegang voor onbevoegden. Derden (voetgangers, bestuurders, ) zullen voor vallende voorwerpen beschermd worden door een passerelle te bouwen met stabiele bovenstructuur die weerstaat aan het vallen van massieven aankondiging werf algemeen De aannemer voorziet informatie over de werf voor voorbijgangers. De opstelling van de werfaankondiging zal gebeuren in samenspraak met het Bestuur en moet in overeenstemming zijn met alle wettelijke en/of gemeentelijke verordeningen. Indien de werf aan verschillende straten paalt, wordt in elke straat een werfaankondiging geplaatst. De werfaankondiging wordt in weersbestendige materialen uitgevoerd. De leesbaarheid van de informatie moet gedurende de volledige uitvoeringstermijn gegarandeerd zijn. De aannemer is verantwoordelijk voor de veilige opstelling, stabiliteit en verankering van het geheel, ook bij hevige regen en stormwinden. De onderkant van de werfaankondiging bevindt zich op een hoogte van min. 250 cm boven het plaatselijk niveau van het voetpad. De werfaankondiging wordt pas verwijderd mits uitdrukkelijke goedkeuring van het Bestuur en blijft eigendom van de opdrachtgever, ook na verwijdering. Na verwijdering wordt de inplantingsplaats in zijn oorspronkelijke staat hersteld. Behalve de vermelding van de hoofdaannemer en eventuele onderaannemers op de borden worden bijkomende reclamepanelen niet toegestaan, behoudens de uitdrukkelijke goedkeuring van het Bestuur. Iedere andere vorm van publiciteit is verboden en moet van de werf worden verwijderd. De aannemer heeft de keuze uit eventueel een werfbord (art ) of een werfdoek (art ) te plaatsen aankondiging werf - werfbord PM De aankondiging van de werf gebeurt d.m.v. een werfbord. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) Kleur panelen: wit Afmetingen per paneel: circa 200 x 20 cm Letters: zwarte letters in een eenvoudig, strak afgelijnd lettertype De te vermelden informatie en de richtlijnen voor de opmaak zijn bepaald door de VMSW. Deze gegevens kunnen teruggevonden worden op > Downloads > Algemeen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 27

28 aankondiging werf - werfdoek PM De aankondiging van de werf gebeurt d.m.v. een spandoek. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De te vermelden informatie en de richtlijnen voor de opmaak zijn bepaald door de VMSW. Deze gegevens kunnen teruggevonden worden op > Downloads > Algemeen werflokalen algemeen De aannemer voorziet de nodige werflokalen voor de volledige duur van de werken. De werken omvatten ook de aanleg, onderhoud, verwijdering en herstel van het grondoppervlak. Er zal een keet of vergaderlokaal ingericht worden, welke zal voorzien zijn van een stevige tafel, een paar stoelen, een bergkast of dergelijke voor het wegleggen van plannen, stalen, e.a. welke hierin zullen bewaard worden. Zij zal eventueel voorzien zijn van verwarming en verlichting voor het personeel. Deze keet of vergaderlokaal blijft ter beschikking van alle onderaannemers en zal pas afgebroken worden na de afwerking der bouwwerken. De aannemer voorziet tevens een ingericht (verwarmd en verlucht) lokaal of keet, een toilet en wasmogelijkheid voor zijn personeel en ten behoeve van de onderaannemers, voor de volledige duur der werken, tot de voorlopige oplevering. De aannemer zal al deze inrichtingen voorzien in overeenstemming met de normen opgesteld door het ARAB. Materialen Alle werflokalen zijn opgetrokken uit een degelijke en solide constructie en moeten volledig afsluitbaar zijn. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 28

29 De aannemer bezorgt het Bestuur voorafgaandelijk een schetsmatig overzicht van de inplanting van de werflokalen. De werflokalen zijn gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk, worden netjes onderhouden tijdens hun volledige gebruiksduur en zijn wind-, stof- en waterdicht. Werflokalen die op de openbare weg moeten staan, moeten voldoen aan de geldende gemeentelijke en politiereglementen werflokalen berging van materieel en bouwmaterialen PM Materieel en bouwmaterialen gevoelig voor vocht moeten opgeslagen worden op een droge plaats. De aannemer voorziet hiervoor de nodige opslagruimten. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De aannemer moet de bergruimten afsluiten, de gestapelde voorwerpen beschutten en ze beschermen tegen hitte, koude, vochtigheid en brandgevaar. De aannemer draagt zelf de volledige verantwoordelijkheid bij gebeurlijke diefstal van goederen werflokalen kantoorruimte PM Voor werken met een uitvoeringstermijn langer dan 100 kalenderdagen en een bestelbedrag van meer dan (excl. btw) voorziet de aannemer een tijdelijke kantoorruimte. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De kantoorruimte zal voldoende ruim zijn om het houden van o.a. werfvergaderingen met een zestal personen mogelijk te maken. De keet wordt voorzien van het nodige meubilair (tafel voor zes personen, zes stoelen, afsluitbare bergkast voor de berging van de werfverslagen, technisch dossier, attesten, vorderingsstaten, stalen, ) De kantoorruimte is voorzien van aangepaste verlichting en moet in de winter behoorlijk verwarmd kunnen worden. De kantoorruimte moet op alle officiële werkdagen tijdens de normale werktijden toegankelijk zijn voor de opdrachtgever, architect en VMSW werflokalen personeelslokaal PM De aannemer moet zijn arbeiders lokalen ter beschikking stellen waar zij kunnen schuilen, hun kleding bergen, zich verzorgen en eten. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De lokalen moeten overeenstemmen met de voorschriften van het ARAB en aanbevelingen van het NAVB. De keet moet behoorlijk verlicht zijn, in de winter behoorlijk verwarmd kunnen worden en voorzien zijn van aangepast meubilair. Deze bouwketen mogen niet gebruikt worden voor het opslaan van materialen en gereedschap. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 29

30 werflokalen sanitaire voorzieningen PM De aannemer voorziet de nodige sanitaire voorzieningen met minimaal één (chemisch) toilet. Er zal geen gebruik worden gemaakt van het sanitair dat in de woningen zal worden geïnstalleerd. De aannemer voorziet een werftoilet voor de volledige duur van de werken. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De sanitaire voorzieningen zijn voorzien van verlichting en een watervoorziening. Zij moeten overeenstemmen met de eisen van het ARAB inzake veiligheid en hygiëne voorlopige aansluitingen algemeen De aannemer voorziet de nodige voorlopige aansluitingen voor de nodige nutsvoorzieningen. Alle nodige formaliteiten, evenals de kosten voor aansluiting, huur, taksen, leveringen, verbruik en onderhoud voor de diverse voorlopige aansluitingen vallen volledig ten laste van de aannemer, gedurende het ganse verloop van de werf. De aannemer moet tijdig contact opnemen met de respectievelijke nutsmaatschappijen om de aanvang en het verloop van de werken niet te vertragen. De aannemer moet er over waken dat de installaties in overeenstemming zijn met de reglementen van de distributiemaatschappijen. Wanneer tijdens de werken gebruik wordt gemaakt van bestaande of voorlopige aansluitingen op naam van het Bestuur, zullen de meterstanden bij de aanvang van de werken en bij de voorlopige oplevering worden genoteerd. Alle kosten (volgens de tarieven zoals aangerekend door de leverende nutsmaatschappij) vallen ten laste van de aannemer en zullen door het Bestuur worden verrekend. Indien andere aannemers gelijktijdig of na hem op de bouwplaats moeten werken, kan de aannemer verplicht worden om de verwezenlijkte voorlopige aansluitingen te handhaven. In dat geval heeft de aannemer recht op een vergoeding voor het ter plaatse laten van zijn materieel en voor het gebruik. Het bedrag ervan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het Bestuur voorlopige aansluitingen - stroomvoorziening PM De aannemer doet het nodige om de bouwplaats van elektrische stroom te voorzien. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) De aannemer neemt de nodige stappen om een voorlopige aansluiting op het elektriciteitsnet te bekomen en levert de nodige goedgekeurde werfkasten en aansluitkabels. De tijdelijke installaties en het gebruikte materieel moeten in overeenstemming zijn met de bepalingen van de netbeheerder en het AREI en het ARAB voorlopige aansluitingen - watervoorziening PM De aannemer doet het nodige om de bouwplaats van water te voorzien. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 30

31 De kwaliteit van het water moet voldoen aan de minimale kwaliteitsvereisten voor aanmaakwater voor beton en mortel. De aannemer zal gebruik maken van de bestaande installaties arbeidsmiddelen algemeen arbeidsmiddelen werken op hoogte arbeidsmiddelen werken op hoogte/ladders PM De aannemer voorziet de nodige ladders. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) Het KB betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte (KB 31/08/2005 en eventuele aanvullingen, wijzigingen) is van toepassing arbeidsmiddelen werken op hoogte/steigers PM De aannemer voorziet de nodige steigers. aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) Het KB betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte (KB 31/08/2005 en eventuele aanvullingen, wijzigingen) is van toepassing. Steigers moeten voldoen aan de normen NBN EN en NBN EN Er moet steeds een stabiliteitsberekening uitgevoerd worden om het ontwerp van de steigers te bepalen. Ze worden zodanig opgebouwd dat geen enkel onderdeel, tijdens het gebruik van de steiger, ten opzichte van het geheel kan bewegen. De steigers moeten verankerd of bevestigd zijn aan een punt dat voldoende weerstand biedt of beschermd zijn tegen elk risico van wegglijden of omvallen. Tussen de randen van de vloeren en het bouwwerk waartegen de steiger is geplaatst, mogen geen gevaarlijke openingen voorkomen. Tijdens de montage, de demontage, de ombouw en het gebruik van de steiger wordt er een aangepaste bescherming tegen het risico van vallen en tegen het risico van vallende voorwerpen aangebracht op elk niveau van de steiger arbeidsmiddelen hijsen en heffen van lasten PM De aannemer voorziet de hulpmiddelen voor het hijsen en heffen van lasten (kranen, hefplatformen, takels, ). aard van de overeenkomst: Pro memorie (PM) Het KB betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten (KB 04/05/1999 en eventuele aanvullingen, wijzigingen) is van toepassing. De pijl van de werfkraan mag geen hinder veroorzaken of hinder ondervinden indien deze buiten de bouwplaats zwenkt. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 31

32 03. AFBRAAKWERKEN afbraakwerken algemeen PLAATSBEZOEK De aannemer is verplicht om vóór het indienen van zijn offerte een plaatsbezoek te brengen aan de af te breken constructies om zich te vergewissen van de plaatselijke omstandigheden. Hij maakt hiervoor een afspraak bij de bouwheer zodat deze de aannemer toegang kan verlenen. PLANNING De aannemer legt minstens twee weken voor de aanvang van de afbraakwerken een werkplanning ter goedkeuring voor aan het Bestuur. De aannemer houdt rekening met eventuele aanpassingen die door het Bestuur gevraagd worden. De aannemer treft de nodige maatregelen bij slechte weersomstandigheden. VOORZORGSMAATREGELEN EN VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN Het uitvoeren van de afbraak- en stutwerken gebeurt onder volledige verantwoordelijkheid van de aannemer. Hij neemt alle nodige voorzorgsmaatregelen om schade aan omliggende gebouwen, de openbare weg en nutsleidingen te voorkomen. De aannemer herstelt op zijn kosten alle schade die door de afbraakwerken wordt veroorzaakt. Ook eventuele kosten voor bijkomende werken, leveringen en testmetingen die door de netbeheerder uitgevoerd moeten worden om de schade te herstellen, zijn ten laste van de aannemer. De nodige beveiliging voor personen en de afscherming voor onbevoegde personen wordt voorzien. De aannemer neemt de nodige maatregelen om de verspreiding van stof te beperken. o Bij gebruik van stellingen worden zeilen geplaatst. De werknemers die in deze afgeschermde zone werken, moeten geschikte werkkledij en persoonlijke beschermingsmiddelen dragen. o Het puin van de afbraakwerken mag niet naar beneden gegooid worden, er moet gebruik gemaakt worden van stortkokers. o De puincontainers moeten afgedekt worden om zo weinig mogelijk stof te doen opwaaien. o Er worden bij de afbraak geschikte arbeidsmiddelen gebruikt zodat zo weinig mogelijk stof geproduceerd wordt. Er wordt een geschikte stofafzuiging voorzien op de machines. o De richtlijnen van de Instructiefiches gebaseerd op de Nepsi-fiches opgemaakt door het NAVB worden opgevolgd. Wanneer de aannemer onverwacht materialen ontdekt waarvan hij vermoedt dat ze asbesthoudend zijn (en die niet opgenomen zijn in de asbestinventaris), verwittigt hij onmiddellijk de architect. Een staal van het materiaal wordt naar een erkend labo voor asbestonderzoek gestuurd. Indien het staal asbesthoudend blijkt te zijn, maakt de aannemer een verrekeningsvoorstel op voor de bijkomend te verwijderen asbesttoepassingen. De aannemer vangt de verwijderingwerkzaamheden pas aan na goedkeuring van de architect en bouwheer. De verwijdering gebeurt volgens artikel De aannemer zorgt ervoor dat overtollig oppervlaktewater afgevoerd wordt. Bij nalatigheid hiervan kan hij kan onder geen beding overmacht inroepen. Massieven worden met geschikte middelen gesloopt. Voor het gebruik van explosieven moeten de nodige toelatingen bekomen worden en moet de bestaande reglementering nageleefd worden. Bij gedeeltelijke afbraakwerken binnen in gebouwen is het strikt verboden om compacte laders of compacte graafmachines te gebruiken, tenzij het Bestuur hiervoor schriftelijk toestemming geeft. De aannemer blijft echter volledig aansprakelijk bij gebeurlijke ongevallen of het berokkenen van schade. AFVOER VAN PUIN Alle in of rond de af te breken constructies achtergelaten inboedel, afval, sluikstorten, e.d. wordt voorafgaandelijk aan de afbraakwerken verzameld en reglementair gestort. Alle afbraakmaterialen worden na de afbraak eigendom van de aannemer en worden volgens vordering van de werken weggevoerd naar officieel erkende stortplaatsen of verwerkingscentra. De aannemer moet op verzoek van het Bestuur de bewijzen hiervan kunnen voorleggen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 32

33 Het is verboden de openbare weg te belemmeren met de afbraakmaterialen. Onder geen beding worden afbraakmaterialen, puin, vuilnis of afval op de werf achtergelaten, ingegraven of verbrand. ARCHEOLOGIE Indien voorwerpen met een wetenschappelijke of een kunsthistorische waarde ontdekt worden tijdens de sloopwerken, het graafwerk of de verdere uitvoering van de werken, meldt de aannemer dit onmiddellijk aan het Bestuur. Deze voorwerpen worden automatisch eigendom van de bouwheer. De bouwheer heeft het recht om de aannemer bijzondere voorschriften op te leggen tot (voorlopige) vrijwaring, inventarisering, conservering of opruiming van de voorwerpen afbraakwerken asbestverwijdering Het KB 16/03/2006 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico s van blootstelling aan asbest is van toepassing op de afbraakwerken van elementen die asbest bevatten. Een asbestinventaris van de af te breken gebouwen en/of gebouwdelen is opgemaakt ten laste van de bouwheer en is toegevoegd aan het aanbestedingsdossier. De aannemer verwijdert de asbesthoudende materialen volgens de in het KB toegelaten methode. In geval van twijfel over de toe te passen verwijderingsmethode neemt de aannemer vóór zijn inschrijving contact op met de regionale directie van het Toezicht op het Welzijn op het Werk om te bepalen welke methode voor de betreffende asbesttoepassing moet gebruikt worden. De aannemer bepaalt op basis hiervan zijn eenheidsprijs voor de asbestverwijdering. Verrekeningen hieromtrent worden niet aanvaard. De techniek van de eenvoudige handelingen die toegelaten is voor sommige hechtgebonden asbesttoepassingen kan door de aannemer zelf uitgevoerd worden. De richtlijnen van het WTCB hieromtrent worden gevolgd (zie o.a. artikel Ontmanteling van elementen uit asbestcement in buitenomstandigheden WTCB-dossiers Nr. 2/2008). De verwijdering van asbest d.m.v. de couveusezakmethode en de methode van de hermetisch gesloten zone mag enkel door een door de minister van werk erkende asbestverwijderingsfirma uitgevoerd worden. Een attest van de erkenning wordt voor de aanvang van de asbestverwijderingswerken voorgelegd aan de architect afbraakwerken schoring De aannemer zorgt ervoor dat de horizontale stabiliteit van aanpalende constructies gevrijwaard blijft. Hij voert hiertoe eventueel de nodige tijdelijke stut- en schoringswerken uit. Deze zijn inbegrepen in de prijs van de afbraakwerken. Vóór uitvoering van de schoringswerken legt de aannemer het principe ter goedkeuring voor aan de architect en/of stabiliteitsingenieur. Eventuele door hen gevraagde aanpassingen worden zonder meerprijs uitgevoerd afbraak algemeen : Alvorens de afbraakwerken te starten, zal de aannemer controleren of alle in het gebouw aanwezige leidingen van gas, water en elektriciteit ontkoppeld zijn. Hij zal desgevallend contact opnemen met de door hemzelf aangestelde onderaannemers en het nodige ondernemen om tot de afsluiting over te gaan. Alvorens de afbraakwerken aan te vatten, zal de aannemer het gebouw ter plaatse constructief doorgronden op o.a. draagrichtingen van vloeren en daken, inbinden van schouwen en wanden, stabiliteit van metselwerkwanden, rotte vloerdelen en trappen, enz. om voorafgaand de nodige schorings- en verstevigingswerken te kunnen voorzien. Alle eventuele herstellingen die nodig zouden zijn na het instorten, neervallen, enz. van bouwdelen die niet mochten weggehaald worden, zullen op kosten van de aannemer worden hersteld. Na het uitbreken van de buitenschrijnwerken worden de gevelopeningen op de verdiepingen met omkaderde pvc-folies of met houten panelen afgedicht tegen regeninslag. Behoudens het nemen van alle maatregelen ter vrijwaring van de stabiliteit der aanpalende gebouwen zal de aannemer de gebuureigendommen tevens beschermen tegen alle mogelijke schade, ook die van waterinfiltratie, ten gevolge van de bouwwerken. De aannemer zal alle VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 33

34 gebuurdaken afdekken en zuiver houden en zal zowel de platte daken van de geburen als de scheimuren beschermen teneinde regendoorslag te voorkomen. De bescherming en instandhouding van de gebuurwoningen blijft dan ook een last van de aanneming afbraak af te breken delen FH SOG De werken omvatten het slopen van alle in het bijzonder bestek omschreven af te breken delen. Overeenkomstig de aard van het werk zijn hierbij inbegrepen : het aanbrengen van de nodige stellingen en/of ladders voor het bereiken van de gewenste plaatsen; het aanbrengen van de nodige beschermingen, met windvaste zeilen en dergelijke, tegen hemelwater volgens de voorschriften van T.B. 100; het treffen van de nodige veiligheidsmaatregelen aan de straatzijde volgens de geldende reglementeringen van de gemeente. Alle bijhorende kosten dienaangaande zijn ten laste van de aannemer; de nodige beveiligingen voor personen en het toezicht, alsook de afscherming voor onbevoegde personen; het aanwenden van de benodigde stellingen, beveiligingen, schoren en stutten van te behouden delen; het herstellen van de losgekomen en afbrokkelende constructiedelen met gelijkwaardige materialen volgens de instructies, gegeven door het Bestuur; Alle door de afbraak ontstane openingen (ter plaatse van weggebroken vloerplaten, weggebroken juffers, weggebroken massieven, etc ) in wanden worden dichtgemetseld en is mee t evoorzien in de post afbraak. het wegnemen van de stellingen, ladders, schoren en stutten na akkoord van het Bestuur; het verwijderen van alle afvalmaterialen en puin naar officieel erkende stortplaatsen of recyclagecentra. Voor de aanvang van de werken zal de aannemer de geplande werkwijze voorleggen aan de architect, opdrachtgever en de aangestelde veiligheidscoördinator. De aannemer zorgt dat de niet te slopen gebouwelementen afdoende beschermd en niet beschadigd worden. Waar dragende delen van de bestaande ruwbouw weggebroken worden zal de aannemer de afbraakwerken met de nodige zorg uitvoeren, zodanig dat de stabiliteit van het volledige gebouw of de zone waarin de werken plaatsvinden niet in gevaar komen. Hiertoe worden de nodige stellingen, beveiligingen, tijdelijke schoren, onderstuttingen en alle nodige beschermingsmaatregelen aangewend. Er wordt uiterst omzichtig tewerk gegaan. Beschadigingen aan te behouden constructiedelen worden door de aannemer en op zijn kosten in hun oorspronkelijke toestand hersteld. De afbraak dient voorzichtig en oordeelkundig te gebeuren, volgens inzichten van de aannemer. De aannemer is verantwoordelijk voor de stabiliteit van het gebouw en de aanliggende panden! meeteenheid: SOG aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH). Alle uit te breken delen, noodzakelijk tot het uitvoeren van de geplande werken, zijn uit te voeren en zijn inbegrepen in deze aanneming, zelfs indien ze niet expliciet omschreven zijn in het bestek of opgetekend werden op de plannen. Hieronder volgt een niet limitatieve lijst van af te breken delen: a) Opruimen pand: Alle achtergelaten meubels, inboedel, bezittingen e.d. worden door zorgen van de aannemer uit de woning verwijderd. b) Te slopen metselwerken De op de plannen aangeduide wanden worden o.a. gesloopt en van de werf verwijderd: VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 34

35 o o o o De nodige raamopeningen en aanpassingen hiervoor worden gemaakt in achtergevel en de gevels van de aanbouw. Schouw : alle schouwen aanwezig in het pand worden volledig afgebroken van bovendaks tot onder. alle binnenwanden zoals aangeduid op de plannen van het gelijkvloers, verdieping en zolderverdieping. eventueel metselwerk aanwezig aan de af te breken raampartij van de laagst gelegen aanbouw achteraan. c) Daken: Zadeldak: o Het zadeldak van de hoofdbouw wordt volledig ontdaan van alle pannen, andere dakbedekkingen, dakvlakramen, dakdoorvoeren, eventuele isolatie, schotelantennes, loden aansluitbanden, tappen, stenen schouwen tot op de BESTAANDE KEPERCONSTRUCTIE. o Zowel de voorste als achterste bakgoot worden ontdaan van hun bekledingen, bakgootdichting, bebording, dakdoorvoeren,... tot op de BESTAANDE GOOTKLOSSEN. De bestaande gootconstructie wordt volledig nagekeken en hersteld waar nodig (onderdeel van art ) Platte daken: o het platte dak van de aanbouw op het gelijkvloers achteraan (zoals aangeduid op de plannen wordt VOLLEDIG afgebroken inclusief de 2 aanwezige koepels en de achterliggende verandaconstructie met polycarbonaat platen. o het hoogste platte dak van de 1 ste verdieping van de aanbouw achteraan wordt volledig ontdaan van alle bitumenlagen, dakdoorvoeren, eventuele isolatie, schotelantennes, loden aansluitbanden, tappen, stenen schouwen tot op de BESTAANDE BEPLANKING. d) Uitbreken van Buitenschrijnwerken: Alle ramen met de eventueel aanwezige rolluiken en buitendeuren op gelijkvloers, verdieping en zolderverdieping zullen worden uitgebroken ter vervanging. e) Uitbreken binnendeuren en houten deurposten: Alle bestaande binnendeuren, worden uitgebroken en van de werf verwijderd. De houten keperconstructies van dicht te metsen deuropeningen en houten deurposten moeten verwijderd worden alvorens de openingen dicht te metselen. f) De houten tussenvloer van de aanbouw wordt volledig verwijderd. g) Uitbreken rioleringsleidingen: De bestaande rioleringsleidingen + toebehoren worden in zijn totaliteit verwijderd. h) Uitbreken overbodige leidingen: Alle overbodig geworden leidingen in opbouw van gas, elektra, water, aan- en afvoer worden verwijderd van kelder tot dak. i) Wegbreken keukenbemeubeling, keukentoestellen, dampkap, afvoerbuizen, koelcellen en sanitaire toestellen. Alle badkamerbemeubeling: bad, douche, lavabo s, closetpotten, worden ook verwijderd. De cv ketel, radiatoren,... worden verwijderd j) Wegbreken vloerafwerking met chape of bedding (incl. plinten) over het volledige gelijkvloers. De al dan niet aanwezege draagvloer op volle grond van de aanbouw wordt volledig verwijderd. k) Wegbreken lambriseringen, plaatmaterialen, gordijn- en/of rolluikkasten, l) Verlaagde plafonds uitbreken in alle lokalen. m) Wegnemen vloerbekleding: In alle kamers, gangen en de ganse trap waar vloerbekleding aanwezig is, wordt deze verwijderd van de oude vloerplanken, waar nodig inclusief lijmresten. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 35

36 n) Wegbreken van de houten plinten in alle lokalen o) Bezetting afkappen: De bezetting van de wanden wordt in het ganse gebouw verwijderd. Deze van de wanden die afgebroken dienen te worden, worden hierin niet meegerekend. Ook betegelingen worden verwijderd. p) De verharding in de tuin wordt ontdaan van zijn betondals en bedding. q) Wegbreken van alle buizen voor regenwaterafvoer, dampkappen, tegen achtergevel en voorgevel. De arriere corps dienen vrijgemaakt te worden van alle achtergebleven bevestigingsbeugels e.d. r) De bakstenen tongewelven in de kelder worden ontdaan van hun verfresten en loszittende delen zodat hier gespoten PUR kan aangebracht worden (art ). De aanwezige roeste stalen liggers worden volledig ontdaan van hun roest klaar om te worden geschilderd. s) Alle gipskarton en voorzetwanden worden verwijderd over het ganse gebouw. De houten wand onder de onderste trapslede op het gelijkvloers wordt volledig verwijderd afbraak controle bestaande structuren PM : Na ontmanteling zal de bestaande structuur geïnspecteerd worden teneinde de sectie, opleg en de toestand van de draagstructuren te kunnen beoordelen. Op zijn minst de aanwezige koppen van houten roosteringen, strijkhouten in vloeren en daken, staartstukken van bakgoten en stalen liggers in bestaande gebouwen dienen te worden nagekeken. De aannemer meldt eventuele opgemerkte onregelmatigheden aan de architect en opdrachtgever. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 36

37 04. GEBOUWPRESTATIES gebouwprestaties - algemeen Dit bestek is opgesteld conform de wettelijke vereisten en de eventueel aanvullende gebouwprestaties. De aannemer zal alle nodige maatregelen treffen voor en tijdens de uitvoering van de werken zodat de beoogde resultaten behaald worden. De in dit hoofdstuk vermelde prestaties moeten gehaald worden, zelfs als verdere bepalingen in het bestek dit tegenspreken. De aannemer signaleert het onmiddellijk aan de ontwerper als hij tegenstellingen in het bestek ontdekt. Een goede coördinatie van de werken met de onderaannemers is onontbeerlijk energieprestatie en binnenklimaat (EPB) algemeen PM Algemeen Het gebouw en de inviduele wooneenheden voldoen aan de voor het project geldende EPBeisen. De voorgestelde materialen en componenten moeten volgens de bepalingen van de EPBrekenmethodiek gevaloriseerd kunnen worden in de definitieve EPB-aangifte. Dit kan betrekking hebben op de warmtegeleidingscoëfficiënt van isolatiematerialen, het rendement van warmteterugwinapparaten, (niet-limitatief). Aanvullende specificaties De verslagen opgemaakt door de EPB-verslaggever zijn bij het aanbestedingsdossier gevoegd. Afwijkend op de wettelijke eisen worden volgende strengere eisen opgelegd: o K-peil (gebouw): max. Niet van toepassing o E-peil (wooneenheid): max. E90 EIR (Energetische Ingrijpende Verbouwing) luchtdichtheid - algemeen PM Algemeen Onverminderd alle specifieke bepalingen verder in het bestek worden alle aansluitingen tussen de componenten van de gebouwschil (ruwbouw, buitenschrijnwerk, daken, vloeren, ) luchtdicht uitgevoerd. Doorvoeren door muren moeten steeds op voorhand voorzien worden d.m.v. ingemetselde buisstukken of nadien geboord worden met een geschikte boor en diameter. De doorvoeropeningen mogen in geen geval gekapt worden en moeten op luchtdichte wijze afgewerkt worden. Alle ingrepen in de gebouwschil voor elektriciteit, sanitair, verwarming, ventilatie, worden luchtdicht afgewerkt brandveiligheid - algemeen PM Algemeen Het KB van 07/07/1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen met alle wijzigingen is van toepassing op dit bouwproject. De bijlage lage gebouwen is van toepassing. Aanvullend op de basisnormen kunnen ook bijkomende en/of afwijkende voorschriften van de gemeente of lokale brandweer van toepassing zijn. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 37

38 DEEL 1 ONDERBOUW grondwerken - algemeen Alle graafwerken noodzakelijk voor het verwezenlijken van de bouwputten en sleuven, alle wederaanvullingen rondom de gerealiseerde funderingen en/of kelders van de op te richten gebouwen. Behalve de in de volgende artikels beschreven werken, omvat de post grondwerken ook steeds: het nauwkeurig uitzetten en controleren van de uit te graven zones en peilen van de bouwputten en/of sleuven; het ter plaatse brengen en de installatie van het benodigde materieel, graafmachines, e.a.; het uitbreken en wegruimen van hindernissen of massieven met een volume kleiner dan 0,5 m3; de ongeschonden vrijwaring, de eventuele verlegging of terugplaatsing van aangetroffen kabels en leidingen; het droog houden van de bouwputten en sleuven ten gevolge van neerslag en/of grondwater (tenzij dit apart gemeten wordt onder artikel 10.60). AARD VAN HET TERREIN - GRONDONDERZOEK De aannemer wordt, door het feit van zijn inschrijving, geacht voorafgaandelijk kennis te hebben genomen van het terrein en de bodemgesteldheid, zodat dit geen aanleiding kan geven tot het indienen van verrekeningen, behalve de toegestane meerwerken voor onvoorziene omstandigheden en/of de afrekening van vermoedelijke hoeveelheden die expliciet in het bestek en de samenvattende opmeting worden vermeld. De opdrachtgever zal instaan voor het aanleveren van: o de benodigde informatie omtrent de milieuhygiënische kwaliteit, die de aannemer in staat moet stellen om zijn prijszetting te maken, rekening houdend met de wetgeving m.b.t. het werken met uitgegraven bodem; o het diepsonderingsverslag. Deze documenten worden als bijlage gevoegd bij de aanbestedingsdocumenten. De kosten voor deze grondonderzoeken vallen behoudens andere bepalingen ten laste van de bouwheer. WIJZE VAN UITVOERING - PLANNING Alle op het terrein achtergelaten inboedel, afval, sluikstorten, e.d. wordt voorafgaandelijk aan de werken verzameld en reglementair gestort. De graafwerken moeten, volgens de aard van het terrein en volgens noodwendigheid, machinaal of handmatig, uitgevoerd worden. Er worden geen verrekeningen toegestaan voor graafwerken die handmatig moeten uitgevoerd worden. Er wordt uitsluitend in droge bouwputten gewerkt. Indien artikel betreffende bronbemalingen niet opgenomen is in dit bestek wordt deze automatisch beschouwd als een last van de aanneming, zonder recht op enige prijsverrekening. Mits alle voorschriften van dit bestek en de plannen nageleefd worden en mits geen schade wordt aangebracht aan werken in uitvoering en/of aan bestaande bouwwerken, wordt de uitvoeringswijze overgelaten aan het initiatief van de aannemer, die er de volle verantwoordelijkheid voor draagt. BESCHERMINGSMAATREGELEN De aannemer zal zich voor de aanvang van de graafwerken per aangetekend schrijven informeren bij de gemeente waar de ondergrondse leidingen lopen en of deze een risico kunnen inhouden bij de geplande werkzaamheden. Registratie en planaanvraag via het KLIP. De verplichtingen voor de aannemer, m.b.t. elektrische kabels worden verwoord in het AREI (artikel ) en het ARAB (artikel 260bis). Bij schade aan een ondergrondse kabel tijdens de uitvoering van de werken zal de aannemer hiervoor aansprakelijk worden gesteld. De werkzaamheden mogen geen schade aanrichten aan de aan de gang zijnde werken of aan bestaande bouwwerken. De bodems van bouwputten en sleuven worden beschermd tegen elke schade door water of vorst. Iedere gebeurlijke schade valt ten laste van de aannemer. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 38

39 De aannemer treft alle nodige schikkingen om afkalvingen tijdens de uitvoering van de werken te vermijden. Indien de graafwerken de stabiliteit van bepaalde constructies in het gedrang kunnen brengen, verwittigt de aannemer onmiddellijk het bestuur. De graafwerken mogen pas weer aangevangen worden na het akkoord van het bestuur en na het eventueel nemen van maatregelen zoals het plaatsen van doeltreffende stutten, schoringen of onderschoeiingen. VERREKENINGEN De voorziene afmetingen en diepte van de funderingssleuven en/of bouwputten worden vermeld op de plannen, in het bestek en/of de gedetailleerde meetstaat. Er worden hieromtrent geen wijzigingen of verrekeningen toegestaan. De architect/stabiliteitsingenieur kan echter in elke fase van de uitgraving eisen sleuven en/of bouwputten dieper of minder diep uit te voeren dan het aanvankelijk voorgeschreven niveau vanwege de toestand van de blootgemaakte grond. Meer- of minwerken die hieruit voortspruiten, worden verrekend in de diepte (niet in de breedte) en aan de eenheidsprijs voorzien in de offerte. Zonder uitdrukkelijke goedkeuring van de architect/stabiliteitsingenieur is het verboden de uitgravingen dieper uit te voeren dan voorzien. Indien dit toch zou gebeuren en/of bouwputten door toedoen van de aannemer beschadigingen hebben ondergaan, heeft de architect het recht een bepaalde aanvulling op te leggen, waarbij de aannemer niet zal vergoed worden voor alle hieruit voortvloeiende bijkomende uit te voeren grond- en graafwerken, aanvullingen, funderings-, metsel- en andere werken. MASSIEVEN - ONVOORZIENE HINDERNISSEN Bij het uitvoeren van de grond- en graafwerken verwijdert de aannemer alle overtollige hindernissen (oude funderings- en metselwerkmassieven, oude rioleringsbuizen, rioleringsputten, en alle hindernissen zoals ingegraven puin, wortelstronken, ). Bij het vaststellen van bijzondere hindernissen of ernstige gebreken in de grond die de stabiliteit en/of het gebruik van de constructie nadelig kunnen beïnvloeden, zoals oude waterputten, slappe grondlagen of allerhande verontreinigingen, verwittigt de aannemer onmiddellijk de architect en/of de stabiliteitsingenieur, die verdere instructies zal geven voor het verwijderen van deze hindernissen, het oplossen of saneren van het gebrek. De werken voortvloeiend uit deze instructies worden achteraf verrekend na overeenkomst over de prijs. Indien de aannemer bij het graven van de bouwputten zou stoten op massieven of hindernissen, met een volume kleiner dan 0,5 m3, dan worden deze elementen verwijderd, zonder enige meerprijs. Veiligheid Toegangen tot de bodem van bouwputten worden behoorlijk aangelegd. Ze worden in goede staat onderhouden en moeten alle nodige veiligheid bieden. De opstelling van graafmachines gebeurt overeenkomstig de voorschriften van het ARAB, de aanbevelingen van het NAVB en het veiligheids- en gezondheidsplan. Indien de architect, stabiliteitsingenieur en/of veiligheidscoördinator-verwezenlijking dit zouden eisen, moet de aannemer waar nodig bijkomende veiligheidsmaatregelen nemen, aangepaste middelen gebruiken en/of zijn uitvoeringsplanning herzien. Hieromtrent zullen geen verrekeningen worden aanvaard. Keuring De aannemer verwittigt tijdig de architect en/of de ingenieur, om de uitgravingen te controleren en voert geen werken uit die een visuele controle door de architect/ingenieur zouden kunnen hinderen. De afmetingen van de bouwputten en sleuven moeten het daarbij mogelijk maken alle werken gemakkelijk uit te voeren en te controleren. De ontwerper en/of de ingenieur stabiliteit controleert de diepte, de bodem en de afmetingen van de putten en de sleuven, vooraleer de aannemer mag overgaan tot het betonstorten van de funderingen en het wederaanvullen. De toleranties in min of meer, op de peilen van een willekeurig profiel bedragen in grond maximaal 3 cm en in rotsachtige bodem maximaal 5 cm. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 39

40 voorafgaande afgraving van het terrein - algemeen voorafgaande afgraving terrein - ontzoden FH m² Voorafgaandelijk wegnemen van de graszoden op al de delen van het terrein, waarop de bouwwerken zullen worden opgericht en/of de overtollige grond zal worden gestort. meeteenheid: per m² meetcode: netto af te graven oppervlakte. Deze oppervlakte wordt berekend door aan de zone van de bebouwde oppervlakte aan alle afmetingen (lengte en breedte) 1 meter toe te voegen. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De graszoden worden afgegraven over een dikte van 10 cm. De zoden worden weggevoerd buiten de bouwplaats conform Vlarema De overblijfselen van de aanwezige struiken en beplantingen dienen mee van het terrein verwijderd te worden. In de meetstaat aangeduide zone mag geen beplanting meer aanwezig zijn. De tuin achteraan uitgraving sleuven - algemeen uitgraving sleuven - funderingssleuven VH m³ De nodige uitgravingen tot realisatie van de funderingssleuven en/of vorstranden (gelegen zowel onder als boven het freatisch oppervlak), inclusief het hergebruik van het uitgegraven materiaal als wederaanvulling. De afvoer van overtollige uitgegraven grond wordt beschreven onder artikels meeteenheid: per m³ meetcode: het te meten volume wordt berekend door de breedte van de funderingszool/vorstrand te vermenigvuldigen met de aanzetdiepte van de funderingszool/vorstrand en de lengte. Er wordt geen rekening gehouden met taluds of gebeurlijke meerbreedtes van de sleuven. Meerbreedtes voor bekistingen en bestrijkingen worden evenmin in rekening gebracht bij de berekening van het volume. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De funderingssleuven/vorstranden worden uitgegraven zoals aangeduid op de plannen en in de gedetailleerde meetstaat, met een minimale diepte van 80 cm onder het toekomstige maaiveld. Alle te hergebruiken grond voor aanvullingen en/of ophogingen wordt gestapeld binnen de bouwplaats op een door het Bestuur aan te duiden plaats. De overtollige grond wordt afgevoerd volgens artikels De fundering aan de keuken achteraan uitgraving sleuven - ondergrondse leidingen PM De nodige uitgravingen tot realisatie van de sleuven voor het plaatsen van de voorziene rioleringsbuizen op funderingsniveau (gelegen zowel onder als boven het freatisch oppervlak), inclusief het ondersteunen van de buizen en de wederaanvullingen. De afvoer van de overtollige uitgegraven grond wordt beschreven onder artikels VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 40

41 aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). De graafwerken en wederaanvullingen van de sleuven zijn standaard inbegrepen in de eenheidsprijzen voor het leveren en plaatsen van deze elementen. De uitgravingen voor leidingen gebeuren volgens de aanduidingen op het rioleringsplan, rekening houdend met de vereiste hellingen en de nodige werkruimte. De breedte aan de basis van de sleuven is minstens gelijk aan de leidingdiameter verhoogd met 40 cm en garandeert een gemakkelijke uitvoering en controle. Alle te hergebruiken grond voor aanvullingen en/of ophogingen wordt gestapeld binnen de bouwplaats op een door het Bestuur aan te duiden plaats. De overtollige grond wordt eigendom van de aannemer en wordt afgevoerd buiten het bouwterrein. graafwerken nodig voor het aanleggen van de ondergrondse rioleringsleidingen op het terrein aanvullingen algemeen aanvullingen - wederaanvullingen De wederaanvullingen betreffen alle opvullingen van de zone rondom of tussen de gerealiseerde funderingen om de bouwzone terug onder profiel te brengen overeenkomstig de uitvoeringsplannen. Deze post omvat: het verwijderen van alle puin en afval uit de aan te vullen putten en oppervlakken; het leveren van het wederaanvullingsmateriaal en/of het geschikt maken van de uitgegraven grond of teelaarde als aanvullingsmateriaal; het spreiden van de aanvullingsmaterialen in correct opeenvolgende lagen; de verdichting (aandamming, walsen, ) van het aanvullingsmateriaal; plaatbelastingsproef van Westergaard ter controle van de beddingsconstante k. Materialen In de voor wederaanvullingen gebruikte materialen mogen onder geen beding puin, afbraakmaterialen, graszoden, stronken, bevroren materiaal of andere afvalstoffen voorkomen. TIMING - UITVOERINGSMETHODE De wederaanvullingen worden pas uitgevoerd nadat de architect alle ondergrondse leidingen en constructies heeft gecontroleerd en zijn schriftelijke toelating in het werfboek of werfverslag heeft gegeven tot het starten van de aanvullingen. Aanvullingen tegen metselwerk of beton mogen slechts uitgevoerd worden nadat de waterdichte lagen, voorgeschreven bepleisteringen en/of bestrijkingen op de ondergrondse constructies uitgevoerd zijn, voldoende verhard zijn en ook de elementen waartegen ze aanleunen, een voldoende sterkte verkregen hebben. VOORBEREIDENDE WERKZAAMHEDEN De bodem wordt op de plaatsen die moeten worden aangevuld, gezuiverd van alle stoffen die de binding van de aangevoerde aarde aan de reeds aanwezige grond in het gedrang zouden kunnen brengen, zoals wortels, boomstronken, hagen en ander afval. SPREIDING - VERDICHTING De aanvullingen gebeuren volgens noodzaak handmatig of machinaal en tot op het vooropgesteld afwerkingspeil. Naargelang het aanvullingsmateriaal en het materieel worden de ophogingen daarbij met de meeste zorg uitgevoerd in horizontale lagen van maximaal 20 à 30 cm. Elke gespreide laag wordt afzonderlijk verdicht zodat o de verdichting gelijkmatig is; o de beddingsconstante k, zoals bepaald volgens de plaatbelastingsproef van Westergaard, minimaal 30 MN/m bedraagt. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 41

42 Er moet gezorgd worden dat alle onvoldoende draagkrachtige delen, als gevolg van te losse pakking of door omwoeling, vervangen worden door een zandaanvulling. Deze werken en leveringen kunnen niet aangerekend worden indien zij het gevolg zijn van slechte uitvoeringsmethodes of van foutieve of te diepe uitgravingen. In dat geval blijven zij ten laste van de aannemer. Keuring Na verdichting van de wederaanvullingen moet de aannemer d.m.v. 1 plaatbelastingsproef van Westergaard controleren of de minimale beddingsconstante gehaald wordt. Bij deze proef wordt een plaat met een diameter gelijk aan 760 mm gebruikt. De proef wordt op de meest kritieke plaats onder de fundering uitgevoerd aanvullingen wederaanvullingen/grond van uitgravingen PM De wederaanvullingen worden uitgevoerd met grond voortkomend van de uitgravingen. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) De grond voortkomend van de afgravingen mag geen grove verontreinigingen bevatten waarvan de aard, vorm of het gehalte het gebruik kan schaden. De bevochtigde grond wordt aangebracht in lagen van 20 à 30 cm en stevig aangedamd. Wederaanvulling aan de nieuwe fundering langs de buitenzijde. o rondom de buitenzijde van de paalkoppen aanvullingen wederaanvullingen/gestabiliseerd zand VH m³ De wederaanvullingen worden uitgevoerd met gestabiliseerd zand. meeteenheid: per m3 meetcode: Er wordt gerekend in aangedamde hoeveelheid, niet in geleverde hoeveelheid. o onder de nieuwe betonplaat aan de randen om het verzakken van de onderliggende grond tegen te gaan breedte = 50cm hoogte = 50cm aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) De bepalingen van SB 250 index IX-1 zijn van toepassing. Specificaties Samenstelling: 150kg cement (CEM I 32,5) per m3 vochtig grof zand (volgens SB III en NBN EN 13242). De aannemer bepaalt de samenstelling, ermee rekening houdend dat het mengsel aardvochtig moet zijn, d.w.z. dat de hoeveelheid water 6 tot 11% van de zandmassa bedraagt. De verwerking gebeurt overeenkomstig SB index IX-1, in aan te dammen lagen van maximaal 20 cm, volgens een nivelleringsplan. De randen van de nieuwe betonplaat van de aanbouw achteraan (rondomrond) VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 42

43 12. FUNDERINGEN OP STAAL funderingen op staal - algemeen funderingszolen en -stroken - algemeen Ondiepe fundering van het bouwwerk, bestaande uit funderingszolen of stroken in stortklaar beton, die op vorstvrije diepte aangezet worden. De fundering voor rioleringen en omgevingswerken maken geen deel uit van dit artikel. Materialen De bepalingen van artikel t.e.m zijn van toepassing. STABILITEITSSTUDIE De studie is overeenkomstig artikel algemeen betonstudie. DIEPTEPEILEN - AFMETINGEN De funderingen worden op draagkrachtige grond aangezet met een minimale diepte van 80 cm onder het maaiveld. De afmetingen van de funderingen op staal worden opgegeven in de uitvoeringsplannen. Als tijdens de uitvoering blijkt dat de bodem niet de eigenschappen bezit die uit het voorafgaand bodemonderzoek waren gebleken, beslist de architect/ingenieur in overleg met de aannemer, welke maatregelen genomen worden. Voor dit bijkomend werk wordt een verrekening opgemaakt. BEKISTINGEN - UITZETTINGSVOEGEN - WAPENING De aannemer is vrij om de uitgravingen in talud uit te voeren en geen bekisting te gebruiken. In dat geval zullen de funderingen overal een minimumbreedte hebben zoals aangeduid op de plannen en zal geen supplement aangerekend mogen worden voor de grotere hoeveelheden gebruikt beton. De eventuele bekistingen worden naar keuze van de aannemer uitgevoerd. De aannemer voorziet de nodige uitsparingen, leidingdoorvoeren en zettingsvoegen zoals aangeduid op de plannen. Eventuele zettingsvoegen worden uitgevoerd door middel van een samendrukbare voeg van minimaal 10 mm dikte. STORTEN De funderingssleuven worden pas gevuld met beton nadat de afmetingen en peilen samen met de architect werden gecontroleerd. De aannemer verwittigt de architect minstens 2 werkdagen vóór het storten van de funderingen. Het beton wordt zo vlug mogelijk na de uitgraving van de sleuven gestort op een horizontaal effen, droge, stabiele en schone ondergrond, eventueel voorzien van een geomembraan. Indien op het moment van het storten de bodem van de uitgegraven sleuf te sterk uitgedroogd of doorweekt is of blootgesteld is geweest aan vorst-dooi-cycli, moet de aangetaste laag op kosten van de aannemer worden verwijderd en vervangen door verdicht zand. Het beton wordt zodanig gestort en verdicht dat er geen enkele holte tot stand komt. Het bovenvlak wordt horizontaal en effen afgewerkt tot op de vereiste peilen. Funderingsstroken moeten ononderbroken gebetonneerd worden tot aan de eventuele zettingsvoegen. De aannemer voorziet de nodige bescherming van de betonoppervlakken bij nadelige weersomstandigheden. De in artikel voorziene aardingslus wordt geplaatst op de bodem van de funderingssleuven van de buitenmuren zoals aangeduid op de plannen funderingszolen en -stroken - ongewapend beton VH m³ meeteenheid: m³ VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 43

44 meetcode: netto uit te voeren volume volgens de afmetingen aangeduid op de plannen. Verrekening is enkel mogelijk voor de diepte-afmetingen (indien bij uitvoering zou blijken dat de funderingen dieper of minder diep aangezet moeten worden dan voorzien). aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Specificaties Betonkwaliteit volgens NBN EN en NBN B Vochtwerende laag: niet voorzien ondergronds metselwerk algemeen Metselwerk voor de funderingen op staal. Het metselwerk staat in contact met de grond. MORTEL De NBN EN Specificaties voor mortels - Deel 2: Metselmortel is van toepassing. De mortel draagt het BENOR-merk of gelijkwaardig. Bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer heeft de keuze tussen voorgemengde fabrieksmortel van het droge type of voorgemengde fabrieksmortel van het natte type. Hij staat in voor de keuze van een geschikte metselmortel volgens de in dit bestek voorgeschreven prestaties en voor de toe te passen metselstenen. De voorschriften van de mortelfabrikant moeten opgevolgd worden. Droge fabrieksmortels moeten droog, beschermd tegen wind, zon, opstijgend vocht en regen gestockeerd worden. Als de mortel in silo geleverd wordt, moet deze op verharde horizontale ondergrond stabiel geïnstalleerd worden, rekening houdend met alle veiligheidsvoorschriften. Bij gebruik van voorgemengde fabrieksmortels van het natte type legt de aannemer de leveringsbonnen voor aan de architect. Op deze bonnen moeten de herkomst en samenstelling vermeld staan. De mortel wordt verwerkt vooraleer de binding optreedt. De minimale verwerkingstijd van de mortel bedraagt 2 uur. Nadat de mortel is aangemaakt, is het verboden opnieuw water aan het mengsel toe te voegen en opnieuw te mengen. Er mogen enkel hulpstoffen toegevoegd worden in samenspraak met de producent van de mortel. De aannemer beschermt de mortel tegen weersinvloeden. De opentijd van lijmmortel bedraagt minimaal 7 minuten voor dunne lijmvoegen ( 3 mm) en minimaal 4 minuten voor dikke lijmvoegen (tussen 3 en 6 mm dikte). De lijmmortel mag enkel verwerkt worden bij omgevingstemperaturen tussen 5 C en 35 C. De aannemer legt een prestatiefiche van de mortel ter goedkeuring voor aan de ontwerper ondergronds metselwerk - betonblokken De NBN EN Voorschriften voor metselstenen Deel 3: Betonmetselstenen (gewone en lichte granulaten) is van toepassing. Enkel stenen behorende tot categorie I volgens NBN EN mogen toegepast worden. De stenen dragen het BENOR-merk of gelijkwaardig. Bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer legt een staal en prestatiefiche ter goedkeuring voor aan de ontwerper. Voor betonstenen van maatafwijkingsklasse D3 bedraagt de afwijking van de vlakevenwijdigheid van de legvlakken maximaal 2 mm; voor betonstenen van maatafwijkingsklasse D4 bedraagt deze maximaal 1,5 mm. Specificaties Stenen: o formaat (lxbxh): modulair formaat op voorstel van de aannemer VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 44

45 o de stenen zijn: hol o oppervlaktetextuur: effen of fijnkorrelig o kwaliteitsklasse (druksterkteklasse/volumemassaklasse):(5/1,4)/(6/1,6)/(8/1,9)/(10/2,2)/ (15/2,2+) De stenen worden vermetseld met mortel voor algemene toepassing Druksterkteklasse mortel: M 10-M 20 Dikte van de voegen: naar keuze aannemer rekening houdend met hierboven vermeld morteltype mm Metselverband: langs halfsteens verband Aanvullende voorschriften Er wordt een horizontale metselwerkwapening voorzien: o op de plaatsen waar zich spanningsconcentraties kunnen voordoen o de wapening voldoet aan NBN EN Voorschriften voor hulpstukken voor metselwerktoebehoren Deel 3: Lintvoegwapeningen van staal en is geschikt voor structurele toepassingen. o de prijs van de wapening is inbegrepen in de prijs van het metselwerk. Het ondergronds metselwerk wordt ter plaatse gemetst en wordt uitgevoerd volgens de regels van de kunst en volgens de richtlijnen van de fabrikant. De nodige waterkeringen tussen onderen bovenbouw worden voorzien en de aannemer neemt alle nodige maatregelen om de vereiste waterdichtheid te bekomen. Eventuele doorvoeren doorheen het ondergronds metselwerk worden met zorg uitgevoerd, gebruik makend van aangepaste doorvoerbuizen en/of -moffen. De prijs hiervan is inbegrepen in de prijs van het ondergronds metselwerk. Er mag slechts worden overgegaan tot de wederaanvullingen, na akkoord van de architect en nadat de eventueel voorgeschreven thermische isolatie en waterdichtingen uitgevoerd zijn. Aanvullende voorschriften Het ondergronds metselwerk wordt langs beide zijden voorzien van een beraping met cementmortel (dikte minimaal 10 mm) tegen de buitenzijde wordt een EPDM folie gekleefd die doorgetrokken wordt tot over de kimblokken, het geheel moet een waterdichtheid garanderen ondergronds metselwerk betonblokken/muurdikte 29 cm VH m3 meeteenheid: m³ meetcode: netto uit te voeren volume volgens de afmetingen aangeduid op de plannen. De hoogte wordt gemeten tot aan de onderkant van de vloer. Openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m² worden afgetrokken. Verrekening is enkel mogelijk voor de diepte-afmetingen (indien bij uitvoering zou blijken dat de funderingen dieper of minder diep aangezet moeten worden dan voorzien). aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) de fundering van de buitenmuur van de keuken achteraan. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 45

46 14. ONDERGRONDSE WANDEN ondergrondse wanden algemeen doorbrekingen ondergrondse wanden algemeen doorbrekingen ondergrondse wanden doorvoermoffen buizen en kabels FH st In het beton in te storten doorvoermoffen, die een water- en luchtdichte aansluiting met de ondergrondse wand garanderen. meeteenheid: per stuk, incl. het voorzien van de uitsparingen in de betonwanden. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Kunststof doorvoermof, geschikt voor plaatsing in ondergrondse wanden. Aanvullende specificaties De doorvoermoffen zijn voorzien van systeemdeksels voor het doorvoeren van kabels en buizen. De voorschriften van de fabrikant moeten gevolgd worden om een water- en luchtdichte aansluiting te bekomen. Artikel is opgesplitst in: : doorvoermoffen buizen Ø110: o Doorbrekingen van de rioleringsleidingen : doorvoermoffen buizen Ø160: o Doorbreking voorgevel aansluiting op bestaande riolering verluchtingselementen ondergrondse wanden algemeen verluchtingselementen ondergrondse wanden telescopische kokers FH st Levering en plaatsing van telescopische verluchtingskokers uit kunststof. Ze worden geleverd met een in te werken roostertje, aan de kelderzijde voorzien van een muggengaas. meeteenheid: per stuk aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De aannemer stelt vooraf een type verluchtingselement voor ter goedkeuring aan de architect. Specificaties Koker: PVC Buisdiameter: 200 mm Rooster: o materiaal: aluminium o afmetingen: ca. 250x250 mm De verluchtingskoker wordt water- en luchtdicht ingewerkt in de ondergrondse wand volgens de richtlijnen van de fabrikant. Alle bevestigingsmiddelen moeten corrosiebestendig zijn. De nodige passtukken worden voorzien om het verluchtingsrooster ca. 10 cm boven het maaiveld te laten uitmonden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 46

47 Graafwerken langsheen de buitenzijde inbegrepen. Kelderverluchtingen achteraan incl. buis. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 47

48 17. ONDERGRONDSE LEIDINGEN ondergrondse leidingen - algemeen Alle ingegraven elementen voor het verzamelen, behandelen en afvoeren naar de openbare riolering van huishoudelijk afvalwater, fecaal water en regenwater van een gebouw of gebouwencomplex. Materialen & De volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN 752 Buitenriolering o NBN EN Algemene eisen voor rioleringsonderdelen o NBN EN Aanleg en testen van rioleringen en afvalwaterleidingen TV Sanitair Reglement - deel 1: Installaties voor de afvoer van afvalwater in gebouwen is van toepassing. Het rioleringssysteem voldoet aan de voorschriften van de rioolbeheerder. De aannemer wint de nodige inlichtingen in bij de plaatselijk rioolbeheerder. Het rioleringsschema (met vermelding van de types afvalwater, leidingdiameters, toestellen, e.a.) is opgenomen in het bestek. Bij ontbreken ervan, bij tegenstrijdigheden of bij ontbrekende gegevens licht de aannemer het bestuur hiervan tijdig in. Voorafgaand aan de werken zoekt de aannemer zelf alle noodzakelijke informatie i.v.m. de juiste ligging en peilen van de openbare riolering op en na goedkeuring door het bestuur, past hij het rioleringstracé hieraan aan. De riolen op het privé terrein zijn steeds opgevat als een gescheiden systeem (scheiding tussen regenwater en fecaal en huishoudelijk afvalwater). Het rioleringsnet wordt over zijn ganse lengte door verticale stijgbuisleidingen verlucht. De verluchtingsbuizen worden in overleg met het bestuur gepositioneerd. Toezichtstukken zijn te voorzien bij richtingsveranderingen. De graafwerken voor de sleuven van de ondergrondse leidingen worden beschreven onder artikel Alle af te voeren grond die voortkomt uit graafwerken voor elementen in dit hoofdstuk wordt gemeten onder artikels As-builtplannen: voor de voorlopige oplevering levert de aannemer aan het bestuur tekeningen van het rioleringsstelsel zoals het is uitgevoerd, met de exacte ligging en hoogtepeilen van de leidingen, toestellen, verzamelputten en aflopen rioolbuizen - algemeen Alle ondergrondse leidingen voor de afvoer van afvalwater en regenwater, afkomstig van leidingen, toestellen en putten. De werken omvatten: de leidingen, alle hulpstukken; de koppelstukken en verbindingen met de putten en toestellen; de muurdoorgangen en kokers; de dichtheidscontrole, de wederaanvullingen; alle werken voor het voorlopig afvoeren van het oppervlaktewater; het ongeschonden bewaren van aanwezige kabels en leidingen; de as-built-plannen. De te volgen weg, helling en de doormeters moeten de normale loop van alle regen- en afvalwaters verzekeren. Geen scherpe bochten. De aannemer voorziet in zijn aanneming alle buitenrioleringsbuizen tot en met de doorsteken tot in het gebouw. Opgelet! De aannemer bezorgt zowel de architect als de opdrachtgever bij de oplevering elk asbuilt plan van de riolering. De aannemer zorgt voor duidelijke foto s van het rioleringstracé, genomen alvorens de sleuven dicht te maken. Deze foto s worden bij het as-built plan gevoegd. Keuring van de rioleringsaanleg is mee te voorzien. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 48

49 Materialen en uitvoering ALGEMEEN Volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN Statische berekening van ingegraven buisleidingen onder verschillende belastingsomstandigheden - Deel 1: Algemene eisen o SB Index III-24 Buizen en hulpstukken voor riolering en afvoer van water BUIZEN - BOCHTSTUKKEN De rioolbuizen zijn bestand tegen corrosie, oplosmiddelen, wasmiddelen en temperaturen tot 90 C. Alle buizen en hulpstukken zijn onderling verenigbaar. Alle hulpstukken zijn voorzien in het gamma van de fabrikant. De diameters van de buizen stemmen overeen met de aanduidingen op de rioleringsplannen en/of worden afgestemd op de te verwachten maximum debieten. Elke richtingsverandering worden uitgevoerd met aangepaste bochtstukken. De aftakkingen van verticale en horizontale leidingen worden uitgevoerd onder hoeken van maximaal 45. Wanneer de hoek tussen twee op elkaar aan te sluiten leidingen meer bedraagt dan 45 zal de aansluiting gebeuren door twee opeenvolgende bochtstukken elk met een hoek kleiner dan 45. MONTAGE - VERBINDINGEN - AANSLUITINGEN Het montagewerk en de verbindingen worden uitgevoerd door daartoe opgeleide en bekwame vaklui. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van rechte buizen uit één stuk. De plaatsing van buizen met vaste of losse moffen begint stroomafwaarts, met het mofeind stroomopwaarts gericht. Buizen worden haaks gezaagd, van bramen ontdaan en eventueel afgeschuind. Voor het samenvoegen van de buizen worden de mof en het spie-einde zorgvuldig gereinigd en verbonden volgens de voorschriften van de fabrikant. Alle beschadigde buizen worden vervangen. De aannemer verwezenlijkt alle aansluitingen op leidingen, toestellen en putten. De uiteinden van de afleiders, overlopen van putten enz. worden zorgvuldig met de afvoer verbonden en waar nodig waterdicht uitgewerkt. Ingeval van waterdruk worden de dichtingwerken uitgevoerd volgens een aan het bestuur ter goedkeuring voor te leggen detailtekening. Binnen het gebouw worden de buizen tot in het vlak van de onderste vloeren of kelderwanden gebracht waar ze eindigen met een mof. Tijdens de werken worden de moffen afgedekt met een beschermkap. Buiten het gebouw worden op analoge wijze de voorlopig openstaande buizen afgedekt zodat er geen vuilresten, grond e.d. in kunnen terechtkomen. Buizen, verticaal geplaatst of opgehangen, worden standaard voorzien van aangepaste bevestigingsmaterialen. De voorschriften van de fabrikant worden strikt nageleefd. De bevestigingswijze zal voldoende stevig zijn om het gewicht van de gevulde horizontale leidingen te dragen. De beugels mogen niet meer dan 200 cm uit elkaar staan en op maximum 30 cm aan weerszijden van elke verbinding. DOORVOEREN Geen enkele buisverbinding of koppeling mag in een muurdoorvoering aangebracht worden. De doorvoeren zijn zo voorzien dat zettingen de buis niet kunnen belasten. Bij doorgangen door muren of platen worden de leidingen vrij geplaatst. De nodige aanpassingswerken, het maken van gaten, het dichten van de openingen tussen de buizen en de gaten met een geschikt elastisch materiaal of een plastisch blijvende mortel, zijn inbegrepen. Doorgangen doorheen bouwdelen moeten na afwerking aan dezelfde prestaties (waterdichtheid, brandveiligheid, stabiliteit, luchtdichtheid, ) voldoen als de prestaties gesteld aan deze bouwdelen. Doorgangen doorheen balken mogen enkel gebeuren in overleg met het bestuur en de stabiliteitsingenieur. LEIDINGTRACE - HELLING Het leidingtracé wordt zorgvuldig uitgezet, volgens de aanduidingen op de riolerings- en/of grondplannen. De juiste peilen van de riolering zullen in aanwezigheid van het bestuur correct worden uitgepast in functie van de vereiste helling, het uitpassen vangt steeds aan bij het laagste punt. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 49

50 De rioleringsbuizen worden gelegd met een minimale en constante helling, waarbij de diameter van de buis in verhouding tot de helling en het af te voeren volume een minimale afwateringssnelheid van 0,60 m/sec. en een maximale snelheid van 2,50 m/sec. garanderen. Richtwaarden voor de helling: circa 1,5 cm/m voor regenwater, 1,5 cm/m voor vuil water en 1,5 cm/m voor fecaal water. BEDDING - AANVULLINGEN De buizen worden over hun ganse lengte ondersteund. Ter plaatse van de verbindingen van de buizen worden in het funderingsbed tijdelijke uitsparingen aangebracht die het mogelijk maken de verbindingen af te werken over de volledige omtrek van de buizen, de waterdichtheid ervan te controleren en de kragen of verbindingsstukken aan te brengen. Ofwel wordt een voorgevormde fundering toegepast, ofwel worden de buizen aan de zijkanten onder een hoek van 45 tot halve hoogte aangevuld. De aanvulling van de ingegraven riolering wordt pas uitgevoerd na goedkeuring door het bestuur en na het uitvoeren van de controleproeven op de waterdichtheid (zie keuring). Keuring Materialen met een BENOR merk, BUtgb of EUtgb- technische goedkeuring of gelijkwaardig genieten vrijstelling van voorafgaandelijke technische proeven. Deze vrijstelling slaat niet op de controle van de uitvoeringskwaliteit op de bouwplaats. Het rioleringsstelsel wordt vóór aanvulling onderworpen aan een waterdichtheidcontrole volgens SB250 Index III rioolbuizen kunststof rioolbuizen kunststof/pvc Rioolbuizen en hulpstukken uit hard niet-geplastificeerd PVC. NBN EN Kunststofleidingsystemen voor ondergrondse drukloze rioleringen - Ongeplasticeerd poly(vinylchloride) (PVC-U) - Deel 1: Eisen voor buizen, hulpstukken en het systeem is van toepassing. De leidingen met bijhorende koppelstukken en hulpstukken beschikken over het BENORkeurmerk, een technische goedkeuring ATG of gelijkwaardig. Specificaties Markering: o Voor ondergrondse rioleringsbuizen vanaf 1 m buiten het gebouw: U - RIOOL-EGOUT - NBN EN PVC-U - SN klasse - Fabrikant - BENOR diam x dikte - fabricatiecode o Voor ondergrondse rioleringsbuizen binnen en buiten het gebouw: UD - RIOOL-EGOUT - NBN EN PVC-U - SN klasse - Fabrikant - BENOR diam x dikte - fabricatiecode Sterktereeks: SN2/SN4 De hulpstukken hebben dezelfde herkomst en wanddikte als de buis. De PVC buizen worden gekoppeld d.m.v. PVC koppelstukken met rubberen manchetverbindingen. De PVC buizen dienen vooraleer de koppeling aan te brengen plaatselijk ingevet te worden. De verwerking en verbindingen worden uitgevoerd volgens de voorschriften van de fabrikant. De leidingen die blootgesteld zijn aan temperaturen lager dan 5 C, en die mogelijk stoten kunnen ontvangen, moeten hiertegen worden beschermd. Diepte: in functie van de reeds aanwezige straataansluiting, voorafgaand te controleren door de aannemer Helling: circa 1.5 cm/m (fecaal water) en 1.5 cm/m (huishoudelijk afvalwater en regenwater) Bedding: gestabiliseerd zand Wederaanvulling: gestabiliseerd zand tot +- 5cm boven de buis dan verder te verdichten met gezuiverde grond van de uitgravingen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 50

51 Er mag geen koppeling van buizen voorkomen in de dikte der muren waardoor leidingen doorgevoerd worden. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Beschermhulzen te voorzien bij iedere muur of vloerdoorgang. Beugels en bevestigingsmiddelen voor de buizen binnen het gebouw moeten voorzien worden: Deze beugels en bevestigingsmiddelen zijn in RVS rioolbuizen kunststof/pvc diam 110 FH m meeteenheid: lm meetcode: netto te plaatsen lengte, gemeten volgens de aslijn en tot de binnenkant van de put of toestel. De leidingen, hulpstukken en toezichtstukken worden doorgemeten volgens aslijn. De hulpstukken worden niet gemeten en zijn begrepen in de eenheidsprijs. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) nieuw rioleringstelsel volgens aanduiding op plan en de meetstaat rioolbuizen kunststof/pvc diam 160 FH m meeteenheid: lm meetcode: netto te plaatsen lengte, gemeten volgens de aslijn en tot de binnenkant van de put of toestel. De leidingen, hulpstukken en toezichtstukken worden doorgemeten volgens aslijn. De hulpstukken worden niet gemeten en zijn begrepen in de eenheidsprijs. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) nieuw rioleringstelsel volgens aanduiding op plan en de meetstaat rioolbuizen kunststof/pvc diam 75 FH m meeteenheid: lm meetcode: netto te plaatsen lengte, gemeten volgens de aslijn en tot de binnenkant van de put of toestel. De leidingen, hulpstukken en toezichtstukken worden doorgemeten volgens aslijn. De hulpstukken worden niet gemeten en zijn begrepen in de eenheidsprijs. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) nieuwe verluchting van de septische put volgens aanduiding op plan en de meetstaat putdeksels en roosters - algemeen Putranden te voorzien van een deksel of rooster, boven de voorziene (inspectie-, regenwater-, septische, ) putten van allerlei aard met inbegrip van de eventuele schilderwerken. Materialen De normen NBN t.e.m. NBN zijn van toepassing. De deksels van putten moeten kindveilig opgevat worden en mogen niet kunnen opgelicht worden (voldoende zwaar, beschermingsmechanisme, ). De putranden en/of omkaderingen uit beton worden luchtdicht in de verharding ingewerkt op het gewenste peil en vastgezet met een cementmortel. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 51

52 putdeksels en roosters - dubbel deksel FH st Dubbel deksel met putrand meeteenheid: per stuk aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Reukdichte dubbele deksels en bijhorende putranden, beantwoordend aan NBN B Specificaties : DUR-aluminium volgens NBN EN 1706/slagvast kunststof PE Vorm: vierkant Uitzicht putrand: vol gegroefd Uitzicht deksel: geribd/gewafeld Buitenafmetingen van de putrand: 600x600mm (afgestemd op septische put) Belastingsklasse: B 125(volgens NBN EN 124). Aanvullende specificaties Er worden in totaal 3 hefsleutels geleverd. De deksels zijn voorzien van een aanduiding R voor Regenwater en A voor Afvalwater Indien fecaliën door de put passeren moet deze voorzien worden van een gehalveerde doorgangsbuis met dezelfde diameter als de inkomende buis. De putrand wordt op het gewenste peil ingebed met een cementmortel. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De randen van de deksels moeten ingevet worden en zijn uitgevoerd in tand en groef. Tussen beide deksels zal zorgvuldig over de volledige hoogte een magere zavel aangebracht worden. dubbel deksel Ø600: deksel van de septische put in de tuin achteraan afvalwaterbehandeling - algemeen De toestellen bestaan uit een kuip ingericht om stoffen, die meegevoerd worden of vermengd zijn met het afvalwater tegen te houden, af te scheiden of te behandelen. Zijn inbegrepen: de nodige uitgravingen en wederaanvullingen; het voorbereiden van de ondergrond waarop of waarin de toestellen moeten worden geplaatst; het storten van de funderingsplaat; het leveren en plaatsen van de prefab toestellen, met inbegrip van de aansluitingen; het aansluiten op de aanvoer- en afvoerleidingen; het leveren en plaatsen van de inspectieramen met reukdichte deksels; de aanvullingen rondom de put; het mangat en de putrand; het leveren en plaatsen van reukdichte en kindveilige deksels en hun inlegkaders (indien niet opgenomen als een afzonderlijk artikel) afvalwaterbehandeling septische putten FH st Leveren, plaatsen en in bedrijf stellen van septische putten, bestemd voor de opslag en behandeling van huishoudelijk afvalwater. meeteenheid: per stuk VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 52

53 aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De septische putten beantwoorden aan NBN EN , en de minimum voorwaarden van omzendbrief P.I.C./EU3185 van het Ministerie van Volksgezondheid en gezin. Het systeem zorgt voor een anaërobe biologische zuivering van het afvalwater, waarbij de vaste stoffen grotendeels door bezinking of als drijflaag worden afgezonderd. De septische put beoogt op een natuurlijke wijze het water te zuiveren. De septictanks voldoen aan de plaatselijke bouwverordeningen. De afmetingen worden berekend volgens de hierboven vermelde omzendbrief. Er mogen slechts septische putten geleverd worden door fabrikanten die de verbintenis hebben aangegaan de minimale voorwaarden te eerbiedigen, waarvan sprake in voornoemde omzendbrief en wiens namen op geregelde tijdstippen door het Ministerie van Volksgezondheid worden gepubliceerd. Een septictank heeft een vloeibaarmakingsput en een verluchte zuiveringsput; deze kamers staan met elkaar in verbinding via doorstroomopeningen in de scheidingswand. De oppervlakte van de openingen bedraagt minstens 200 cm2. De waterdiepte bedraagt minstens 1 m, en de vrije hoogte tussen de waterspiegel en de afdekking bedraagt minstens 300 mm. Zij zijn ook voorzien van een bacteriefilter. Verzakking of opdrijven van de putten moet voorkomen worden. De verschillende bestanddelen van de put moeten goed bereikbaar zijn voor toezicht en/of ruiming. Op de septische putten staan vermeld: de nuttige inhoud, de handelsnaam, naam en adres van de fabrikant. De keuze van prefab toestellen houdt rekening met de buisdiameters waarop moet worden aangesloten. Specificaties De septictank is vervaardigd uit: slagvast, hoge druk polyetheen (HDPE) Nuttige inhoud : geschikt voor: 7 Equivalente Bewoners (E.B.). 2600L Aard van het afvalwater: fecaal water Vorm: cilindrisch/ovaal Overloop: te voorzien van een ondergedompelde elleboog Ontluchtingsbuis (ondergronds): PVC met een diameter van 75mm (art ). Ontluchtingsbuis (bovengronds): PVC, diameter: 75 mm. Mangat: binnenafmetingen 60x60 cm, tot op hoogte vloerpas, De muurtjes worden langs binnen en buiten uitgecementeerd en bestreken. Putdeksel: volgens artikel Belastingsklasse: B 125 (volgens NBN EN 124). De septische put zal voldoen aan de voorschriften van de gemeente De septische put is voorzien van een overloop Ø110 welke op de riolering wordt aangesloten. Deze zal bestaan uit een T-stuk waarvan één arm 50 cm onder het niveau der beerstoffen zal doorhangen. Het luchtkussen boven dit overloopniveau zal minstens 30 cm bedragen. Het aanvullen rond de put is in dit geval inbegrepen in dit artikel Het aanzetpeil, bodemniveau en topniveau van de putten worden bepaald in functie van de hellingen van het rioleringsstelsel en het niveau van de putdeksels, t.o.v. het maaiveld of de voorziene verharding. De aannemer controleert voorafgaandelijk de juiste plaats en het peil. De septische putten worden volkomen waterpas geplaatst, ofwel op een bedding van gestabiliseerd zand. De nodige aansluitingen, de afmetingen en niveaus voor in- en uitgaande buizen worden door de aannemer bepaald, rekening houdend met de aan te houden hellingen en niveaus van buizen en putdeksels. De aannemer controleert voorafgaandelijk de juiste plaats en het peil. De aan- en afvoerleidingen worden waterdicht aangesloten op de putten. De septische putten worden verlucht: door een verluchtingsbuis die loopt tot boven het dak Ø75mm Het verloop van de ontluchtingsbuis gebeurt volgens de aanwijzingen van de architect. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 53

54 Een mangat met netto binnenafmetingen 60x60 cm wordt voorzien om de toezichtdeksels tot op vloerpas of maaiveldniveau te brengen: opgemetseld met volle baksteen 19 cm (volgens NBN EN 771-1) en metselmortel categorie M15 (volgens NBN EN 998-2). De muurtjes worden langs binnen en buitenzijde uitgecementeerd. Om een waterdichte cementlaag te bekomen wordt aan het aanmaakwater een vochtwerend product toegevoegd dat de sterkte-eigenschappen van de cementpleister niet aantast en vrij is van organische stoffen en oliën. Na voldoende verharding wordt de cementlaag in aanraking met grond bestreken met 2 lagen vernis geactiveerd met steenkoolpek of bitumen (NBN B ) à rato van minimum 200gr/ m2 en per laag; beide lagen verschillen van kleur. Het putdeksel wordt op het voorziene niveau geplaatst in een hiertoe voorzien kader. De aanslag van het vast kader en deksel is uitgevoerd met dubbele tand en groef en wordt ingevet om de reukdichtheid te verzekeren. Na het aansluiten van de leidingen, het stellen van de put en na controle door de architect worden de aanvullingen rond de put gelijkmatig en laagsgewijs (in lagen van 30 cm oorspronkelijke dikte) uitgevoerd met: gestabiliseerd zand. Onmiddellijk na de plaatsing wordt de septische put gevuld met helder water. De septische put in de tuin achteraan 2600L 7 pers regenwaterbehandeling - algemeen regenwaterbehandeling - overloop en terugslagklep FH st terugslagklep op de hemelwaterlijn. meeteenheid: per stuk aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) hemelwaterloop te voorzien van een zelfsluitende terugslagklep die terugstroming via de riolering naar de regenwaterloop verhindert. Specificaties : kunststof (PE/PVC, )/..., voorzien van afsluitdeksel voor reiniging van klep en buis. Diameter: DN 110 Aanvullende specificaties Met afsluiter tegen ongedierte. terugslagklep op de hemelwaterlijn in de kelder vooraan aansluitingen - algemeens aansluitingen - openbare riolering / bestaande aansluiting PM : De aannemer voorziet een gescheiden rioleringsstelsel tot aan de voorgevel in de kelder, volgens de richtlijnen van AWW (Ri-ANT). Indien er op de openbare weg nog geen gescheiden afvoerstelsel aanwezig is, zal de aannemer de rioleringsbuizen samenbrengen juist voor de aansluiting alvorens aan te koppelen op de reeds aanwezige enkele aansluiting. Er wordt aangesloten op de bestaande aansluiting van de riolering rechts vooraan onderhoud & inspectie keuring riolering PM Vanaf 01/07/2011 is het verplicht om het gescheiden rioolstelsel voor regen- en afvalwater te laten keuren. Een conformiteitsattest dient overhandigd te worden aan de opdrachtgever. De VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 54

55 formaliteiten voor de aanvraag hiervan en de aanwezigheid op de werf tijdens deze keuring zullen door de aannemer gebeuren. De kosten verbonden aan de keuring zijn eveneens ten laste van de aannemer. Het keuringsorganisme heeft nood aan volgende documenten die door de aannemer op voorhand door de aannemer worden opgemaakt en aan de keurder worden overhandigd: een uitvoeringsplan van de private waterafvoer, minimaal voorzien van volgende informatie / gegevens: een duidelijk onderscheid tussen huishoudelijk afvalwater (DWA) en hemelwater (RWA), alle aansluitingspunten, de omgeving moet weergegeven worden tot aan de rooilijn, alle toestellen en voorzieningen zoals keerkleppen, toezichtsputjes, terrasafvoer, regenwaterput, septische put en anderen dienen correct op het plan weergegeven te worden een zo volledig mogelijke lijst van aangesloten of aan te sluiten onderdelen (septische put, hemelwaterput,...). foto's van de private waterafvoer en van onderdelen ervan die duidelijk aangeven hoe de riolering loopt en wat er op wat is aangesloten. de goedgekeurde stedenbouwkundige vergunning, indien van toepassing facturen van de gebruikte onderdelen (minimaal deze van de regenwaterput en septische put, indien van toepassing). De aannemer staat zelf in om alle toezichtsdeksels op eenvoudig verzoek van de keurder te openen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 55

56 DEEL 2 BOVENBOUW 20. METSELWERK metselwerken - algemeen Bovengrondse metselwerken, die niet in aanraking met de grond komen of aan weersinvloeden zijn blootgesteld. STS 22 Metselwerk is van toepassing. ALGEMEEN De stabiliteitsberekeningen van het metselwerk gebeuren volgens NBN EN 1996 en zijn ten laste van de aannemer / door de bouwheer aangestelde stabiliteitsingenieur. De in rekening te brengen belastingen worden bepaald volgens NBN EN De uitvoering van het metselwerk gebeurt in overeenstemming met STS 22 en NBN EN TOLERANTIES Aard Maximaal toelaatbare afwijking Verticaliteit per verdieping ± 8 mm Positie van boven elkaar staande muren ± 20 mm Vlakheid per 2 m ± 8 mm Dikte van de volledige spouwmuur ± 10 mm Elke lengtemaat d ± ¼ (d) 1/3 (in cm) ± 8 mm bij d 3 m ± 12 mm bij 3 m d 6 m Horizontaliteit ± 16 mm bij 6 m d 15 m (d = afstand tussen twee meetpunten) Indien de toleranties niet nageleefd zijn, wordt het werk afgekeurd en vervangt de aannemer het betreffende metselwerk op zijn kosten. BEWEGINGSVOEGEN De juiste plaats van de voegen wordt aangegeven op de plannen en/of gebeurt volgens de stabiliteitsstudie. De breedte van de voegen bedraagt 10 à 15 mm, de voegen gaan doorheen de volledige dikte van de muur. De muurdelen moeten vrij en elastisch kunnen bewegen. De bewegingsvoegen moeten opgevuld worden met een samendrukbaar, onrotbaar materiaal. De zichtzijde van de voeg wordt opgespoten met een elastisch blijvend materiaal. De voeg moet waterdicht blijven. Bij horizontale bewegingsvoegen bedraagt de onderlinge afstand maximaal 9 m. De horizontale voegen worden gerealiseerd door het gebruik van geveldragers, die in de hoogte en eventueel in de breedte verstelbaar zijn. De geveldragers worden beschreven onder artikels De architect bepaalt waar de horizontale voegen voorzien moeten worden metselwerken ter plaatse gemetst De muren worden ter plaatse op de werf gemetst. De werken omvatten: de voorbereiding van de werken, het plaatsen van de nodige stellingen, de levering en voorbereiding van de stenen, de metselmortels, de uitvoering van het metselwerk en de nodige beschermingsmaatregelen, de nodige waterkeringen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 56

57 de prefab deur- en raamlateien en prefab verdeelbalkjes, indien niet afzonderlijk gemeten onder hoofdstuk 26 en/of 27 de nodige voorzieningen voor de bevestiging van het binnen- en buitenschrijnwerk de verbindingselementen en/of -wapeningen voor kruisende muren, alle verankeringen aan niet ingebonden achterliggende muren of van achterliggende muren aan een betonskelet het voorzien van de nodige doorbrekingen en doorvoerbuizen het verwijderen van de voor de werken nodige beschermingen, stellingen, afdekzeilen, het opruimen en schoonmaken van de bouwplaats. De aannemer treft de nodige voorzorgen om de stenen op een vlakke ondergrond en droog op te slaan. Hij verwijdert de verpakking zo kort mogelijk voor het vermetselen. In het winterseizoen moet absoluut vermeden worden dat niet vorstbestendige stenen nat worden. De aannemer neemt alle nodige voorzorgen om metselwerk met een verzorgd en onbesmeurd uitzicht te realiseren en dit te behouden. Alle muren worden loodrecht, haaks en goed vlak uitgevoerd. Bij gebruik van mortel voor algemene toepassing worden de metselstenen vol en zat in de mortel gelegd. De uit de voegen puilende mortel wordt met het truweel afgeschraapt. Bij aanhoudende droge weersomstandigheden worden bij gebruik van mortel voor algemene toepassing de stenen voorafgaandelijk bevochtigd om een goede hechting tussen mortel en steen te verkrijgen. Nat maken door onderdompeling is verboden. Bij zeer warm en droog weer of felle bezonning, wordt het vers metselwerk regelmatig maar licht besproeid om uitdroging van de mortel, voor hij volledig verhard is, te voorkomen. Bij regen moet het vers metselwerk onmiddellijk tegen waterinslag beschermd worden. Het bovenvlak en de bovenste 80 cm van het metselwerk moeten op het einde van de dag systematisch afgedekt worden. Eventueel mag ook een afdekplaat met voldoende oversteek gebruikt worden die het verse metselwerk over de bovenste 80 cm beschermt tegen regen. Deze rechtstreekse afdekking mag geen hout of ander materiaal zijn dat onder invloed van regen sporen kan nalaten op het metselwerk. Bij iedere gebeurlijke werkonderbreking verwijdert de aannemer alle gebonden mortel boven een laatste laag stenen of blokken. Indien de verticale voegen van het metselwerk niet gevuld worden, mag de maximale effectieve opening van de voeg niet groter zijn dan 5 mm. De langse voegen moeten perfect horizontaal zijn en overal dezelfde dikte hebben. De verbinding tussen dragende wanden gebeurt door steenverbanden of door horizontale wapeningen die in iedere wand worden verdergezet. De voorschriften van STS 22 hieromtrent zijn van toepassing. Alle muren die een geheel vormen, worden gelijktijdig opgetrokken. Bij de aansluiting van muren aan kolommen in beton of staal wordt een bewegingsvoeg voorzien tussen de muur en de kolom. Bij verankering van muren aan bestaande constructies worden de muren in verband ingewerkt in de bestaande muren. Als dit niet mogelijk is, wordt om de 50 cm een voegband in het metselwerk ingewerkt en aan de bestaande constructie verankerd. De muren worden pas belast nadat het metselwerk voldoende sterkte bereikt heeft. Voor een gelijkmatig verdeelde belasting wordt ten minste 16 uur gewacht, voor een puntlast moet men minimaal 24 uur wachten voor het aanbrengen van de belasting materialen algemeen materialen metselmortel De NBN EN Specificaties voor mortels - Deel 2: Metselmortel is van toepassing. De mortel draagt het BENOR-merk of gelijkwaardig. Bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer heeft de keuze tussen voorgemengde fabrieksmortel van het droge type of voorgemengde fabrieksmortel van het natte type. Hij staat in voor de keuze van een geschikte metselmortel volgens de in dit bestek voorgeschreven prestaties en voor de toe te passen metselstenen. De voorschriften van de mortelfabrikant moeten opgevolgd worden. De aannemer legt een prestatiefiche van de mortel ter goedkeuring voor aan de ontwerper. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 57

58 materialen metselmortel/voor algemene toepassing (G) PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). De minimale verwerkingstijd van de mortel bedraagt 2 uur. Er mogen enkel hulpstoffen toegevoegd worden in samenspraak met de producent van de mortel. Specificaties Druksterkteklasse: M 2 / M 3 De voorschriften van de mortelfabrikant moeten opgevolgd worden. Droge fabrieksmortels moeten droog, beschermd tegen wind, zon, opstijgend vocht en regen gestockeerd worden. Als de mortel in silo geleverd wordt, moet deze op verharde horizontale ondergrond stabiel geïnstalleerd worden, rekening houdend met alle veiligheidsvoorschriften. Bij gebruik van voorgemengde fabrieksmortels van het natte type legt de aannemer de leveringsbonnen voor aan de architect. Op deze bonnen moeten de herkomst en samenstelling vermeld staan. De mortel wordt verwerkt vooraleer de binding optreedt. Nadat de mortel is aangemaakt, is het verboden opnieuw water aan het mengsel toe te voegen en opnieuw te mengen. De aannemer beschermt de mortel tegen weersinvloeden materialen hulpstukken materialen hulpstukken/lateien De NBN EN Voorschriften voor hulpstukken voor metselwerktoebehoren - Deel 2: Lateien is van toepassing materialen hulpstukken/lateien beton PM Deze lateien worden beschreven in het hoofdstuk beton onder artikel materialen hulpstukken/waterkering PM De nodige vochtkeringen in het metselwerk tegen opstijgend vocht en voor de afvoer van regen- of condensatiewater. De aannemer heeft de keuze uit waterkeringen uit PE, PVC, PIB, butylrubber of bitumenglasvlies, voor zover deze verenigbaar zijn met NBN EN 13967, de voorschriften van de fabrikant, de aard van de toepassing en de voorgeschreven metselwerkmaterialen. De gebruikte membranen zijn waterdicht, rotvrij en scheurvast. Ze zijn bestand tegen zuren, basen en zouten die aanwezig kunnen zijn in de gebruikte bouwmaterialen en het grondwater. Een staal van alle aangewende waterkeringen wordt voorafgaandelijk ter goedkeuring voorgelegd aan de ontwerper. Overal waar nodig worden waterdichte lagen aangebracht tegen opstijgend vocht en voor de afvoer van regen- of condensatiewater. Dit gebeurt volgens de regels van goed vakmanschap en/of volgens aanduiding op plannen of detailtekeningen. De waterkeringen worden steeds over de volledige dikte van de muren voorzien. Aan de basis van alle opgaand metselwerk worden de waterdichte lagen aangebracht op een laag boven de pas van het gelijkvloers met een minimum van 2 cm tot een maximum van 4 cm boven de pas. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 58

59 Boven alle raam- en deurlateien wordt een waterdichte folie Z-vormig in de spouw aangebracht om binnengedrongen vocht af te voeren. De uiteinden worden minimaal 20 cm verder geplaatst dan de gevelopening. De folie wordt geplooid met de afwatering naar buiten toe. De vochtwerende laag wordt ook zijdelings opgeplooid om te verhinderen dat binnengedrongen vocht in de spouw loopt. Aan de voet van de spouwmuren wordt ter hoogte van het maaiveld een dubbele vochtwering geplaatst waarvan de bovenste in het binnenspouwblad wordt opgetrokken. Daar waar het buitenniveau niet horizontaal is, wordt de waterkering trapsgewijs gelegd door boven elkaar geplaatste overlappende lagen. De plaatsing en plooiing van de lagen verzekeren een trapafwaartse afwatering. De contactvlakken zijn voldoende zuiver en glad zodat perforaties niet voorkomen. Onder en boven de vochtkering wordt een mortelafstrijklaag voorzien. In de lengterichting worden de folies zoveel mogelijk in één stuk gelegd, naden zijn voorzien van een overlapping overeenkomstig de plaatsingsvoorschriften van de aangewende folie. De naden worden over het volledige oppervlak aan elkaar gekleefd of met koudlasstroken bevestigd. De te kleven oppervlakken moeten zuiver en droog zijn materialen hulpstukken/wapening PM Geprefabriceerde staalwapening die in de mortellaag tussen de legvlakken van de metselstenen geplaatst wordt. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). De NBN EN Voorschriften voor hulpstukken voor metselwerktoebehoren Deel 3: Lintvoegwapeningen van staal is van toepassing. De lintvoegwapening bestaat uit gelaste draadnetten uit één van volgende materialen o roestvrij staal o verzinkt staal (enkel toepasbaar in metselwerk dat in een droge omgeving toegepast wordt) De producent moet verklaren dat de wapening geschikt is voor structurele toepassingen. Aanvullende specificaties De muurwapening beschikt over een geldige ATG (of gelijkwaardig). De aannemer plaatst de meest geschikte lintvoegwapening. Voor gelijmde voegen gebruikt hij wapening met platte draden (maximale dikte van 1,5 mm). Voor mortelvoegen bedraagt de diameter minimaal 3 mm. De voorschriften van de fabrikant moeten gevolgd worden. De metselwerkwapening wordt aangebracht op de plaatsen waar spanningen voorkomen Lintvoegwapening uit verzinkt staal met epoxy coating moet omzichtig behandeld worden opdat de deklaag niet beschadigd zou worden materialen kimblokken materialen kimblokken/cellenbeton De blokken beantwoorden aan de bepalingen van NBN EN Voorschriften voor metselstenen - Deel 4: Cellenbetonsteen. Zij zijn drager van het Benor-keurmerk, bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer legt een staal en prestatiefiche ter goedkeuring voor aan de architect. Specificaties Afmetingen: o Laagdikte: 20 cm o Breedte: aangepast aan het metselwerk overeenkomstig de aanduidingen op plan & meetstaat VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 59

60 Oppervlaktetextuur: vlak Prestatiecriteria: o Kwaliteitsklasse: (C4/500) of (C4/550) Gedeclareerde warmtegeleidingscoëfficiënt λ 10,droog,metselsteen (volgens EN 1745): maximum 0,13 W/mK kimblokken/cellenbeton/dikte 9 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De kimlaag in cellenbeton zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen kimblokken/cellenbeton/dikte 14 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De kimlaag in cellenbeton zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen renovatiewerken algemeen renovatiewerken behandeling tegen opstijgend vocht renovatiewerken behandeling tegen opstijgend vocht/injecteren VH m De bestaande muren worden behandeld tegen opstijgend vocht door injectie met een vochtafstotend of poriënvullende product. De werken omvatten: de voorbereiding van het oppervlak de levering van de producten de eigenlijke behandeling meeteenheid: per lopende m meetcode: netto te behandelen muurlengte. aard van overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) Indien expliciet opgenomen in de samenvattende opmeting, dient te worden prijs gegeven voor mogelijk te voorziene injecteringswerken. Indien tijdens de werken evenwel zou blijken dat deze werken niet noodzakelijk zijn, wordt deze post volledig uit de aanneming geschrapt en in mindering gebracht. De aannemer legt een technische fiche van het systeem ter goedkeuring voor aan de architect. Het product moet toepasbaar zijn voor het betreffende type metselwerk. Specificaties Product: op voorstel aannemer VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 60

61 De bepalingen van TV Vocht in gebouwen zijn van toepassing. Voorafgaandelijk worden de te behandelen muren volledig vrijgemaakt van alle bekledingen (plinten, pleisterwerk, ). De werkwijze is in overeenstemming met het aan te brengen injectieproduct. De voorschriften van de fabrikant moeten nauwkeurig gevolgd worden. Na aanbrengen van het injectieproduct worden de boorgaten aan de oppervlakte gedicht met een krimpvrije mortel die verenigbaar is met het injectieproduct. De aannemer stelt zelf een uitvoeringsmethode voor, die hij uitvoert volgens de regels van de kunst, rekening houdende met de specifieke situatie. Hij staat zelf in voor de keuze van de uitvoeringsmethode en levert de benodigde waarborgen en garanties af aan de opdrachtgever. Om vochtbruggen door capillaire werking te voorkomen, wordt na de injectiewerken het onderste stuk muur, van op de vloerplaat tot 15 cm boven de injectiegaten gecementeerd met waterdichte cementpleister, licht verdiept, zodanig dat er achteraf een laag gipspleister kan over gezet worden tot opnieuw een gladde afwerking kan verkregen worden. Keuring De aannemer biedt een garantie van minimaal 10 jaar op de goede waterdichtheid van de geïnjecteerde wanden. Bij het falen van de waterdichtheid binnen de garantieperiode verbindt de aannemer zich ertoe alle eventuele herstellingswerken op eigen kosten uit te voeren. De garantieperiode gaat in vanaf de voorlopige oplevering. alle bestaande binnenmuren in contact met volle grond zoals opgesomd in de meetstaat metselwerk algemeen metselwerk - snelbouw Worden begrepen in deze rubriek : alle (dragende en niet dragende) binnenspouwbladen en desgevallend massieve (te bepleisteren) buitenmuren en binnenmuren uitgevoerd in blokken of stenen. De NBN EN Voorschriften voor metselstenen Deel 1: Metselbaksteen is van toepassing. Enkel stenen behorende tot categorie I volgens NBN EN mogen toegepast worden. De stenen dragen het BENOR-merk of gelijkwaardig. Bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer legt een staal en prestatiefiche ter goedkeuring voor aan de ontwerper. Gehalte aan actieve oplosbare zouten: categorie S1 of S2 (volgens NBN EN 771-1). Specificaties Stenen: o Formaat (lxbxh): modulair formaat op voorstel van aannemer o Bruto droge volumemassa: min. 850kg/m³ (tolerantiecategorie D1 of D2) o Genormaliseerde gemiddelde druksterkte f b : min. 10 N/mm² o Kopvlak: vlak of tand en groef o Oppervlak: keuze aannemer Type mortel: mortel voor algemene toepassing volgens art Dikte van de voegen: naar keuze aannemer rekening houdend met hierboven vermeld morteltype Metselverband: halfsteens verband Aanvullende voorschriften Er wordt een horizontale metselwerkwapening volgens artikel voorzien op plaatsen waar spanningsconcentraties zich kunnen voordoen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 61

62 De binnenspouwbladen worden ter plaatse gemetst volgens art Het metselwerk wordt uitgevoerd volgens de regels van de kunst en volgens de richtlijnen van de fabrikant. De lateien worden uitgevoerd volgens artikel lateien in beton Aanvullend uitvoeringsvoorschrift De nodige waterkeringen worden voorzien. renovatie en invulmetselwerk: Het metselwerk wordt toegepast om bestaande openingen te verkleinen of volledig dicht te maken. De openingen worden gereduceerd tot de op plan en in de meetstaat aangeduide afmetingen. Een correcte plaatsing van de isolatie en afwerking moet mogelijk zijn. De nodige waterkeringen worden voorzien. Het nieuw te plaatsen metselwerk moet in halfsteensverband ingewerkt worden in het bestaande metselwerk : volgens aanduiding op de plannen en de meetstaat Keuring Beschadigde stenen mogen niet verwerkt worden. Wordt als beschadiging beschouwd: o Elke gebroken steen of elke hoek of randschade waarvan het volume groter is dan 20 cm³. Het aantal bakstenen met fouten mag niet groter zijn dan 10%. Worden als fouten beschouwd: o De aanwezigheid van insluitsels die door zwelling kunnen aanleiding geven tot afschilferingen in het oppervlak van de steen. Afschilferingen met een diameter kleiner dan 20 mm worden niet beschouwd als fouten. o De aanwezigheid in beide koppen of één strek van één of meerdere scheuren die langer zijn dan 1/3 van de hoogte van de steen en die een scheurbreedte hebben 0,2 mm. o Voor stenen die gebruikt zullen worden in zichtbaar blijvend metselwerk mag het aantal stenen met fouten niet groter zijn dan 5% en worden scheuren in kop of strek met een breedte 0,2 mm eveneens als fouten beschouwd metselwerk snelbouw/dikte 9 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden; o de opleg van draagvloeren. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het metselwerk toegepast van vloer tot plafond zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen metselwerk snelbouw/dikte 14 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden; VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 62

63 o de opleg van draagvloeren. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het metselwerk toegepast van vloer tot plafond zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen metselwerk snelbouw/renovatie en invulmetselwerk metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 9 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden; o de opleg van draagvloeren. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het invulmetselwerk zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 19 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden; o de opleg van draagvloeren. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het invulmetselwerk zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen metselwerk - snelbouw/renovatie en invulmetselwerk/dikte 29 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Worden afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden; o de opleg van draagvloeren. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het invulmetselwerk zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 63

64 metselwerk - cellenbeton De blokken zijn geautoclaveerde metselstenen samengesteld uit zand, kalk, cement, water en eventuele hulpstoffen of additieven. De NBN EN Voorschriften voor metselstenen Deel 4: Geautoclaveerde cellenbeton metselstenen is van toepassing. Enkel stenen behorende tot categorie I volgens NBN EN mogen toegepast worden. De stenen dragen het BENOR-merk of gelijkwaardig. Bij iedere levering wordt een certificaat van oorsprong gevoegd. De aannemer legt een staal en prestatiefiche ter goedkeuring voor aan de ontwerper. Specificaties Stenen: o formaat (lxbxh): modulair formaat op voorstel van de aannemer o kopvlak: vlak of tand en groef o oppervlaktestructuur: vlak Type mortel: mortel voor algemene toepassing volgens art Dikte van de voegen: naar keuze aannemer rekening houdend met hierboven vermeld morteltype Metselverband: halfsteens verband het metselwerk worden ter plaatse gemetst volgens art Het metselwerk wordt uitgevoerd volgens de regels van de kunst en volgens de richtlijnen van de fabrikant. De stenen moeten in droge toestand gehouden worden tot en tijdens de verwerking. De hoekaansluitingen tussen cellenbetonmuren gebeuren volgens de voorschriften van de fabrikant. Keuring Het aantal beschadigde stenen mag niet meer dan 5% van de totale hoeveelheid verwerkte stenen bedragen. Wordt als beschadiging beschouwd: o Elke gebroken steen. o Elke steen die over meer dan een derde van zijn verticale doorsnede gescheurd is. o Elke steen waarvan het totaal volume van de rand- of hoekschade meer bedraagt dan 5% van het volume van de metselsteen metselwerk cellenbeton/dikte 17,5 cm FH m³ meeteenheid: per m³ meetcode: de lengte van de muren wordt gemeten in de as van de muren, bij kruisingen wordt de dikkere muur doorgemeten. De hoogte wordt gemeten tussen de vloeren. Geen enkel volume wordt tweemaal in rekening gebracht. Wordt afgetrokken: o openingen met een oppervlakte groter dan 0,30 m²; o het volume van constructieve elementen zoals lateien, balken, indien deze apart gemeten worden. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het bovendaks metselwerk in cellenbeton zoals beschreven in de meetstaat en aangeduid op de plannen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 64

65 23 DORPELS, PLINTEN EN DEKSTENEN dorpels, plinten en dekstenen - algemeen De werken omvatten: het plaatsen en verwijderen van alle voor de werken vereiste stellingen, afdekzeilen en beschermingswerken; de controle en de voorbereiding van het draagvlak en de ondergrond; de controleopmeting van de juiste afmetingen tijdens of na uitvoering van de ruwbouw; de voorbereiding, werkhuistekeningen en prefabricatie van alle voorziene gevelelementen; de vereiste bevestigingselementen met de andere bouwelementen (ankers, doken, rails, ); de bevestiging en het inmetselen van de dorpels, plinten en dekstenen, met inbegrip van de legmortels, verankeringselementen, vochtisolaties, uitzettingsvoegen, voegwerk, opvulkitten, ; de beschermingsmaatregelen, nabehandelingen; het opruimen en schoonmaken van de bouwplaats. Materialen De aannemer legt drie stalen van het materiaal voor, die respectievelijk het gemiddelde uitzicht en de twee grensuitzichten van de levering moeten vertonen. Deze stalen moeten bovendien alle bijzonderheden (aders, gaten, draden, ) bevatten die niet als gebreken worden beschouwd en waarvan de aanwezigheid niet tot afkeuring kan leiden. Legmortel o NBN EN Specificaties voor mortels - Deel 2: Metselmortel is van toepassing. o De toegepaste legmortel is aangepast aan de elementen die hij verbindt en heeft er geen enkele negatieve invloed op, noch op het vlak van sterkte, noch op het vlak van de esthetische kwaliteiten. o Er wordt een mortel met sterkteklasse M10 toegepast. o Voor kleine hoeveelheden mag de mortel worden samengesteld op de werf en mechanisch bereid. o De bereide mortels moeten worden verwerkt vooraleer binding optreedt; mortel die een begin van binding ondergaat, mag niet opnieuw aangemaakt of verwerkt worden. o De legmortel moet verenigbaar zijn met eventuele toe te passen voegmortels. VERVOER - LEVERING De dorpels, plinten en dekstenen worden geleverd op paletten en zijn bij het transport vlak gestapeld en afgedekt. Op de werf worden ze vlak gestapeld en beschermd tegen de weeromstandigheden, op een beschutte geventileerde plaats of onder een dekzeil. VERWERKING De dorpels, plinten en dekstenen worden vol en zat in de mortel gelegd, waarbij er wordt op toegezien dat de uitgestreken mortellaag dikker wordt aangebracht dan de afstandswiggen. De voegen moeten overal even dik en rechtlijnig zijn. De breedte van lint- en stootvoegen stemt overeen met deze van het gevelmetselwerk waarin ze worden geïntegreerd. Bij droog weer worden kleine elementen vooraf bevochtigd. Ook de leg- en stootvlakken van grote elementen moeten vóór verwerking worden nat gemaakt, zodat het water niet door capillariteit uit de mortel wordt opgeslorpt. De aansluitingen (stoot- en lintvoegen) met het buitenspouwblad worden goed met mortel gevuld; aan de buitenkant blijven de voegen tot 2 cm diepte open wanneer het parement naderhand opgevoegd wordt. De nodige voorzorgen worden genomen om een verzorgd en onbesmeurd uitzicht aan de ingemetste gevelelementen te geven en dit te behouden. Na het leggen worden de stootvoegen met mortel opgevuld. Elk rechtstreeks contact tussen binnen- en buitenspouwblad moet worden vermeden. De tussen te plaatsen materialen moeten verenigbaar zijn met de voegvulling van het buitenschrijnwerk. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 65

66 Keuring Na plaatsing en tot de voorlopige oplevering worden de elementen beschermd tegen beschadiging of bevuiling. Beschadigde elementen kunnen bij de voorlopige oplevering worden geweigerd en zullen vervangen worden op kosten van de aannemer algemeen - blauwe hardsteen Materialen KWALITEIT VAN DE STEEN TV 228 Natuursteen en TV 220 Belgische Blauwe Hardsteen zijn van toepassing. De plaats van herkomst (groeve) wordt voorafgaandelijk ter goedkeuring voorgelegd aan de architect. Alle stenen zijn vrij van gebreken, die mettertijd de duurzaamheid van de steensoort zouden kunnen aantasten en het gebruik ervan in het gedrang brengen. De steen is gezond, heeft een heldere klank onder de slag van een ijzeren hamer en is vorstbestendig. De steen is vrij van vlekken en onzuiverheden (vetten, olie,...), ontdaan van alle steenkorst of aarde, afgeschaald tot op de kern en volkomen gereinigd. Stenen die in éénzelfde bouwwerk of in éénzelfde deel van een bouwwerk verwerkt worden, vertonen geen kleurverschillen. De stenen behoren tot de categorie normaal gebouw (volgens tabel 28 van TV 220). Stenen waarvan het uitzicht volgende kenmerken vertoont hebben afkeuring tot gevolg: o verweringskorst, leisteenachtige of heterogene zones; o oplossingsholten; o barstjes, aders en draden die water vasthouden op de zichtbare vlakken; o stylolieten die al dan niet water vasthouden maar gelegen zijn op minder dan 2 cm van een gevoegd uitspringend vlak, op minder dan 4 cm van een niet-gevoegd uitspringend vlak of in de al dan niet zichtbare vlakken van dunne platen (minder dan 5 cm dik); o water vasthoudende zwarte aders; o witte vlekken met een oppervlakte groter dan 1 dm2 of een oppervlak groter dan 20% van het zichtbare oppervlak van de steen; o zachte of niet hechtende fossielen. VERLIJMINGEN - BIJWERKING VAN ONVOLKOMENHEDEN Enkel mits specifieke toestemming van de ontwerper en bouwheer is het bijwerken of aaneenlijmen van blauwe hardsteenelementen toegestaan. In voorkomend geval moet de aannemer, op verzoek van de architect, de nodige referenties en schetsen ter beschikking stellen. Het aaneenlijmen van stenen wordt uitgevoerd overeenkomstig de voorschriften van TV Het lijmen van steen en marmer (WTCB). De toegestane bijwerkingen en/of verlijmingen beantwoorden aan onderstaande randvoorwaarden: o o Kleine onvolkomenheden, in het dagvlak van de natuursteen, mogen worden hersteld voor zover er geen gevaar bestaat dat de herstelde zone verdere beschadiging ondergaat en voor zover het vulproduct even hard is als de steensoort en de kleur of het patina van de herstelde zone niet duidelijk verschilt van die van de steen. Onverminderd de aard van de toegestane bijwerking wordt een minwaarde van 10% toegepast op de betreffende hoeveelheden. De bijzonderheden in het zichtvlak mogen worden verkit, voor zover de verkitte zone geen enkel gevaar op beschadiging inhoudt en de kit, waarvan de kleur wordt aanvaard na aanbrenging op een van de drie referentiemonsters, een hardheid heeft die bij benadering gelijk is aan die van de steen en geen kleurverandering ondergaat die zichtbaar is op meer dan 3 m afstand voor buitengebruik in gevels of vloeren. Kleurwijziging ten gevolge van bevuiling die vreemd is aan de steen wordt niet in beschouwing genomen, noch voor de steen, noch voor de verkitting. De blauwe hardstenen moeten loodrecht, haaks en zo vlak mogelijk worden uitgevoerd. De zichtvlakken hebben rechte kanten en zijn vrij van afgeschilferde randen en hoeken. Gefrijnde stenen worden alle gelegd in eenzelfde behouwingsrichting. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 66

67 Keuring Alle houwstenen die holten of verweringszones vertonen, gekloven of gebroken zijn of die hoekof randschade vertonen, worden geweigerd en door de aannemer op eigen kosten vervangen. Houwstenen met hoek- of randschade ontstaan tijdens het transport en de behandeling van de steen of gedurende de werken komen niet in het zichtvlak voor en worden op kosten van de aannemer vervangen voor zover de schade onherstelbaar is algemeen - beton Zie artikel materialen beton raam- en deurdorpels - blauwe hardsteen FH m³ meeteenheid: m³ meetcode: netto volume van de steen. Stenen kleiner dan 10 dm³ worden als 10 dm³ gemeten. Opgelijmde stukken mogen echter niet in rekening worden gebracht bij de bepaling van het volume. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Volgens artikel De steen heeft een ATG (of gelijkwaardig). Dit moet voorafgaandelijk ter goedkeuring voorgelegd worden. Specificaties Afwerking bovenvlakken: grijs-geschuurd (volgens TV ) Afwerking zichtbare zijkanten: grijs-geschuurd (volgens TV ) Profiel: o Raamdorpels: dikte minimum 5 cm + 1 cm opstand o Deur en vensterdeurdorpels: dikte minimum 5 cm + 1 cm opstand Helling: niet voorzien (plaatsing onder helling van 5%) De dorpels worden niet zijdelings ingewerkt en vallen samen met de gevelplinten (art 23.31) Lengte van dorpelstukken: volgens opmeting, uit één stuk, delen langer dan 2 m mogen uit 2 of meer stukken vervaardigd word Druipgroef: 10 mm breed en circa 5/6 mm diep Onvolkomenheden worden geweigerd Aan de rugzijde wordt een wateropstand gelijmd van 10 mm hoogte. Voegen en gebouwaansluitingen : op te kitten met matte elastisch blijvende kit (eventueel na opvullen met aangepaste voegbodem ) De dorpels worden geplaatst met een oversteek van 3 cm t.o.v. het gevelvlak. (gevelplint art 23.31) Dorpels langer dan 200 cm mogen in twee gelijke delen worden geplaatst, nog langere worden verdeeld in gelijke veelvouden van maximum 200 cm, voorzien van een uitzettingsvoeg van circa 8 mm over de totale diepte van de dorpel. In de open voeg wordt tussen de elementen een aangepaste voegbodem geplaatst. alle dorpels van deuren en ramen tot op de grond van het gelijkvloers aan de achterbouw gevelplinten - algemeen Leveringen en werken voor de realisatie van de voorziene gevelplinten, met inbegrip van hoeken, beëindigingen en ontmoetingen, geïntegreerde boordstenen, lintelen van keldervensters, dorpels, omrandingen, en ook alle verbindingselementen en randaansluitingen met de andere bouwelementen (rails, ankers, doken, ). VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 67

68 De gevelplinten worden circa 10 mm terugwijkend geplaatst t.o.v. de voorziene gevelbezetting zie art De plintelementen worden loodrecht, haaks en goed vlak opgesteld volgens de op plan aangegeven verbandtekening en/of in samenspraak met de architect. De gefrijnde stenen worden alle geplaatst volgens eenzelfde behouwingsrichting. De plinten rusten op een vol mortelbed en worden opgespied, waarbij de uitgestreken mortellaag dikker is dan de wiggen. De wiggen worden geplaatst in de hoeken en op tenminste 5 cm van de randen, teneinde randschade te voorkomen. De lint- en stootvoegen hebben een gelijkmatige breedte van circa 8 mm, rekening houdend met een tolerantie van 2 mm op de afmetingen van de elementen. Voegen en gebouwaansluitingen : op te kitten met matte elastisch blijvende kit (eventueel na opvullen met aangepaste voegbodem ) Overeenkomstig de detaildoorsnede worden de nodige vochtisolaties (PE-folie, dikte 0,45 mm) geplaatst, waarbij boven de plinten om de nodige stootvoegen worden opengelaten. De open stootvoegen worden gemarkeerd tot na de uitvoering van het voegwerk gevelplinten - blauwe hardsteen FH m³ meeteenheid: m³ meetcode: netto volume van de steen. Stenen kleiner dan 10 dm³ worden als 10 dm³ gemeten. Opgelijmde stukken mogen echter niet in rekening worden gebracht bij de bepaling van het volume. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Volgens artikel De steen heeft een ATG (of gelijkwaardig). Dit moet voorafgaandelijk ter goedkeuring voorgelegd worden. Specificaties Zichtvlakken: grijs-geschuurd (volgens TV 228.3) Afmetingen: modulaire stroken o Plaatdikte: circa 30 mm (tolerantie + 2 mm) o Plintlengte: maximaal 100 cm (afhankelijk van de dikte) o Plinthoogte: 15cm (13 cm in het zicht) (volgens meetstaat) o Plintprofiel: vlak Onvolkomenheden worden geweigerd De gevelplinten worden circa 10 mm terugwijkend geplaatst t.o.v. de voorziene gevelbezetting zie art Voegen en gebouwaansluitingen : op te kitten met matte elastisch blijvende kit (eventueel na opvullen met aangepaste voegbodem ) De gevelplinten aan de achtergevel van aanbouw. Zoals opgesomd in de meetstaat gevelplinten bevestiging/cellenglas FH m² De levering en plaatsing van een aangepaste drukvaste isolatie. Deze wordt vorm- en drukvast geïntegreerd in het metselwerk om de koudebrugwerking te verminderen, bijvoorbeeld als kimlaag bij de aanzet van spouwmuren of dakopstanden. meeteenheid: prijssupplement gerekend per vierkante meter (m²) meetcode: gemeten volgens netto afmetingen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 68

69 aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De isolerende blokken bestaan uit cellulair glas, beantwoordend aan NBN EN Materialen voor de warmte-isolatie van gebouwen - Fabrieksmatig vervaardigde producten van cellulair glas (CG) Specificatie. Alle zijden zijn afgewerkt met bitumen, de boven- en onderzijde zijn bijkomend bekleed met een glasvlies en een polyethyleenfilm. De blokken beschikken over een ATG-H productgoedkeuring. Enkel producten waarvan de hierna vermelde λ-waarde kan aangetoond worden met de gedeclareerde λd-waarde vermeld in de CE-marking, ATG/H of ETA, of met de rekenwaarde λui vermeld in EPB-productgegevensdatabank (EPBD) worden aanvaard. Specificaties Afmetingen: o Laagdikte: 10 cm o Breedte: 35 cm (13cm achter plint overige 22cm onder de grond) Prestatiecriteria: o Warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde): maximum 0,050 W/mK o Genormaliseerde druksterkte f b (volgens EN-826A): minimum 1,6Mpa De voorschriften van de fabrikant moeten strikt worden opgevolgd, zelfs al zouden deze afwijken van onderstaande beschrijving. De cellenglas wordt langs de buitenzijde onderaan tegen de gevel bevestigd. Waarop het buitengevelisolatiesysteem (art ) kan vertrekken. Het cellenglas wordt na de bevestiging voorzien van een EPDM folie die vanop de fundering over het cellenglas tot tegen het bestaande metselwerk wordt gekleefd. Op de plaatsen waar zich ramen tot op de grond of buitendeuren bevinden wordt deze EPDM-folie tot binnen gebracht met voldoende overschot,zodat men deze later omhoog kan steken en gelijk met de binnenpas kan afsnijden. (de plaatsing van deze EPDM folie is onderdeel van dit artikel) Zoals aangegeven in de meetstaat en op uitvoeringsplannen, als start van het pleisterwerk onderaan de achtergevel gevelplinten - sierbeton FH m² meeteenheid: m² meetcode: netto oppervlakte. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Betonkwaliteit volgens NBN EN NBN B : Betondekking: minimum 3 cm (de betondekking moet ook op de kopse einden gewaarborgd worden) Steeds inbegrepen in de eenheidsprijs: de geprefabriceerde elementen en geïncorporeerde wapeningen, de stut-, bevestigings- en de opleggingsmiddelen, het beton en de wapeningen die ter plaatse worden aangebracht ter verwezenlijking van de stabiliteit. Specificaties Oppervlak: glad bekist Kleur: lichtgrijs Afmetingen: modulaire stroken o Plaatdikte: +-40 mm o Plintlengte: maximaal 80 of 100 cm (afhankelijk van de dikte) o Plinthoogte: 20 cm (13 cm in het zicht) o Plintprofiel: vlak VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 69

70 De gevelplinten worden rechtstreeks tegen de bestaande tuinmuren geplaatst en dienen als aanzet voor de buitenbepleistering van de tuinmuren Art De plintstenen worden loodrecht, haaks en goed vlak opgesteld. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Verankering: de plinten worden aan de achterliggende structuur verbonden d.m.v. ankers uit roestvast staal (RVS) en bijkomende verlijming. De gevelplinten aan de onderzijde van de tuinmuren zoals opgesomd in de meetstaat muurdekstenen - algemeen Levering en plaatsing van muurdekstenen, bestemd voor het afdekken van opstaande buitenmuren. De werken omvatten: de voorbereiding van het draagvlak; de levering en de voorbereiding van de materialen: de muurafdekelementen (inbegrepen hoeken, beëindigingen en ontmoetingen), de eventuele verbindingselementen met de andere bouwelementen (b.v. ankers, doken, ), de dichtingsmaterialen; de eigenlijke uitvoering van de muurafdekelementen, met inbegrip van alle hechtingsmiddelen, verankerings-, en bevestigingstoebehoren; de aansluiting en voegafwerkingen, ook t.o.v. muren en dakranden. De dekstenen zijn vorstbestendig en vrij van gebreken die afbreuk kunnen doen aan hun duurzaamheid. Ze zijn vrij van losse elementen (steenkorst, aarde, ) en iedere onzuiverheid (vet, olie, roest, ). De zichtvlakken zijn gaaf en vrij van rand- of hoekbeschadigingen. TV 244 Aansluitingsdetails bij platte daken: algemene principes (WTCB) is van toepassing. De uitvoering gebeurt volgens Muurkappen en dekstenen van TV 244. Alle elementen van de muurafdekking, die een geheel vormen, worden tezelfdertijd opgetrokken. De aannemer zorgt voor een esthetische uitvoering van de visuele belijning van de elementen, de voegen en de bevestigingen. Bij afdekking van dakranden wateren de elementen steeds eenzijdig naar het dak af. De voegen worden waterdicht afgewerkt, rekening houdend met mogelijke (uit)zettingen. Voorziene zettingsvoegen in de constructie worden doorgetrokken in de muurafdekking. De dekstenen worden geplaatst in een vol mortelbed (dikte circa 15 mm). De aannemer moet een duurzame bevestiging van de dekstenen op het metselwerk garanderen, de laagst gelegen dekstenen moeten tegen afschuiving verankerd worden muurdekstenen - prefabbeton FH m meeteenheid: lm meetcode: netto uit te voeren lengte, bijzondere stukken (hoeken, beëindigingen en ontmoetingen, ) inbegrepen aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Volgens artikel Model ter goedkeuring voor te leggen. Specificaties Betonkwaliteit volgens NBN EN NBN B : Wapening: ongewapend VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 70

71 Oppervlak: glad bekist Kopzijden: overlappende kraag Kleur: grijs Afmetingen: o Dikte: minimum 5 cm. o Breedte: te bedekken muurbreedte 19 cm, oversteek 4 cm. o Lengte: volgens lengtes fabrikant, de voegverdeling wordt ter goedkeuring voorgelegd. Hoekstukken: in verstek gezaagd Profiel: tweezijdig afwaterend Druipgroef: circa 8 tot 10 mm breed en circa 5-6 mm diep geïntegreerd op 1.5 cm buiten het gevelvlak. Plaatsing: dekstenen met kopzijden met overlappende kraag o De kraag wordt zodanig geplaatst dat waterinfiltratie vanuit de hoofdwindrichting in de overlappingsvoeg wordt tegengegaan. De overlappingen worden met een waterdichte mortel opgevuld. De uiteindelijke afdichting van de voegen gebeurt met een elastisch blijvende kit die tegen een voegbodem wordt aangebracht. Kleur kit volgens keuze architect. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Het mortelbed is samengesteld uit een plastische mortelspecie met toevoeging van een waterwerende kunststofemulsie dekstenen op de brandmuur met buur N 14 achetraan 2 de verdieping VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 71

72 25. STRUCTUURELEMENTEN HOUT structuurelementen hout algemeen Houten elementen die een structurele functie hebben. De elementen beschreven in dit hoofdstuk maken geen deel uit van een houtskeletconstructie. Eventuele houtskeletconstructies worden beschreven in hoofdstuk algemeen - opleg- en bevestigingsmaterialen Alle opleg- en bevestigingsmaterialen nodig om de houten structuurelementen aan elkaar te bevestigen. De nodige maatregelen moeten genomen worden om de opleg- en bevestigingsmaterialen te beschermen tegen corrosie. De bepalingen van hoofdstuk 4 Duurzaamheid van Eurocode 5 zijn van toepassing. Tabel 4.1 in dit hoofdstuk geeft de minimale vereisten voor de bescherming van bevestigingsmiddelen tegen corrosie algemeen opleg- en bevestigingsmaterialen/schroeven, nagels en nieten PM Schroeven (incl. houtdraadbouten), nagels en nieten voor de onderlinge bevestiging van de houten structuurelementen. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). De schroeven, nagels en nieten voldoen aan de bepalingen van STS 31 en NBN EN vloeren algemeen vloeren bestaande roostering met nieuwe beplating De werken omvatten: alle voorbereidende werk- en productietekeningen de eventuele dwarse verstijvingen de structurele beplating die bovenop de bestaande liggers wordt geplaatst de eventuele prefabricatie en montage en alle hierbij horende werken en leveringen het laten en/of maken van openingen in de vloer en het dichtmaken achteraf opleg- en verbindingselementen (verankeringsijzers, schroefdraadstangen, bandijzer, nagels, bouten, schroeven, vijzen, ) eventuele folies ter hoogte van de kopse kanten van de vloer en onder de plaatvloer beschermingsmaatregelen vloeren bestaande roostering met nieuwe beplating/osb 22mm VH m² meeteenheid: m² aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheid (VH) De OSB-platen beantwoorden aan de voorschriften van NBN EN Oriented Strand Boards (OSB) - Termen en definities, classificatie en specificaties. De gebruikte platen moeten voorzien zijn van een CE-markering. Enkel platen van klasse E1 m.b.t. het formaldehydegehalte (volgens NBN EN 717-2) mogen toegepast worden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 72

73 De platen hebben een FSC- of PEFC-label en de leverancier is respectievelijk FSC of PEFC CoCgecertificeerd. Plaattype volgens NBN EN 300: type OSB-3. Afmetingen: zie plannen en/of stabiliteitsstudie Specificaties Plaatdikte: 22mm Randafwerking: tand-en-groef De structurele beplating wordt op de werf aan de bestaande roostering bevestigd volgens de uitvoeringsvoorschriften van de fabrikant. Herstellingen aan de mogelijke rotte of aangetaste beplankingen van de houten vloeren liggers / hout algemeen liggers / hout - dichtleggen schouwopeningen FH st SPECIFICATIES Houtsoort en kwaliteit : o Oregon nr 416 of Douglas nr. 108 van NBN kwaliteit Select & Merchantable o Noords grenen (PNG) nr. 414 van NBN e /3 e Com volgens NBN 272. Balksecties overeenkomstig aanduiding op plan Drenking : behandelingscertificaat categorie A2.1 volgens NBN EN 351 Afwerking van het hout : gezaagd De aannemer zorgt voor randbalken en tussenbalken in de na afbraak van de schouwen ontstaande vloeropeningen. Vervolgens worden de openingen afgewerkt met grenen planken met dezelfde afmeting en richting als de bestaande vloerplanken. Herstellingen van de vloeren aan de afgebroken schouwen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 73

74 26. STRUCTUURELEMENTEN BETON structuurelementen gewapend beton - algemeen Dit hoofdstuk omvat alle ruwbouwelementen van de bovenbouw uitgevoerd in stortklaar of geprefabriceerd gewapend beton materialen - algemeen materialen - beton Materialen Elk tewerkgesteld beton is in overeenstemming met NBN EN NBN B De bepalingen van de volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN 1992 Eurocode 2 Ontwerp en berekening van betonconstructies o NBN EN ANB van betonconstructies materialen beton/stortklaar beton Het beton draagt het Benor-merk of gelijkwaardig en is hierdoor vrijgesteld van alle voorafgaande keuringen. In geval van twijfel behoudt het bestuur zich het recht voor op de werf controles uit te voeren, vóór of na het betonstorten. De kosten van deze controles vallen ten laste van de aannemer indien het resultaat ervan negatief is. ALGEMEEN Het stortklaar beton moet geleverd worden door een nabije betoncentrale met BENOR-keuring of gelijkwaardig. Het beton mag nooit aangemaakt worden op de bouwplaats. De betonhoeveelheden zullen nooit opgemeten worden op basis van de door de aannemer voorgelegde leveringsbons. Voor elke betonlevering op de werf zal een bestelbon worden afgeleverd. Deze bestelbons maken deel uit van het werfdagboek. De aannemer moet deze bestelbons samen met het werfdagboek bewaren en ze op verzoek voorleggen. De bestelbon bevat volgende informatie: naam van de betoncentrale, vrachtwagennummer, serienummer van de bon, datum en uur van eerste contact tussen water en cement (niet handgeschreven), naam van de gebruiker, naam en ligging van de bouwplaats, specificatie (code en bestelnummer), hoeveelheid in m3, naam van de certificatie-instelling, sterkteklasse, omgevingsklasse, consistentieklasse, categorie en sterkteklasse van het cement, eventueel type hulpstoffen en toevoegsels, bijzondere eigenschappen. Het beton moet gestort worden binnen de 100 minuten na het eerste contact tussen water en cement. Ter controle is de centrale verplicht het vertrekuur van de mixer op mechanische of elektronische wijze te vermelden op de bestelbon. Het betonstorten moet voldoende snel gebeuren, onderbrekingen worden tot een minimum herleid. Beton dat niet gestort is vóór de binding aanvangt, mag niet meer worden gebruikt. Het storten van het beton bij middel van een pneumatische betonpomp is toegelaten mits voorafgaande toelating van de ingenieur, ontwerper en veiligheidscoördinator, wat betreft o.a. de diameter van de leidingen, bewegingssnelheid, pulsatie-frequentie, valhoogte, enz. Wanneer de valhoogte groter is dan 2 meter, zal men verplicht gebruik maken van betongoten met een glad oppervlak. Het storten van beton moet worden onderbroken bij overvloedige regen, overvloedige sneeuw of bij vorst. Als het begint te regen na het betonstorten, moet het beton gedurende minstens 24 uur afgedekt worden zodat het oppervlak niet wordt uitgespoeld. Bij vorst moeten de minimale voorzorgen volgens NBN EN en NBN B genomen worden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 74

75 Alle gewapend beton dat in aanraking komt met de grond moet opgevat worden als waterdicht beton. VERDICHTEN De aannemer neemt de nodige maatregelen zodat het beton tijdens het verdichten homogeen blijft en de lucht eruit verwijderd wordt. Bij zichtbaar blijvende betonwerken moet een gelijkvormigheid in tint en uitzicht bekomen worden. Het verdichten gebeurt door trillen met trilnaalden, bekistingstrillers of oppervlaktetrillers in functie van het uit te voeren betonwerk. Er mag niet te lang getrild worden om segretatie van het beton te voorkomen. De trilnaald mag snel in de betonmassa gestoken worden, maar moet er traag terug uitgetrokken worden. Er mag niet getrild worden tegen de bekisting of tegen wapeningen, dit vooral bij langere stukken, waarbij de trillingen overgezet kunnen worden naar het beton waar de binding reeds een aanvang genomen heeft. De aannemer houdt steeds een reserve trilnaald ter beschikking op de werf, eventueel defect kan in geen geval worden aanvaard voor het niet trillen van het beton. STORTNADEN De stortnaden worden tot een minimum beperkt en worden voorzien op plaatsen waar ze de weerstand en het uiterlijk van de constructie het minst schaden. Ze worden zoveel mogelijk voorzien volgens gedrukte vlakken. De aansluitvlakken van de voegen zijn stroef en schoongemaakt. Indien nodig worden ze voor het schoonmaken gebikt. De aansluitvlakken worden goed natgemaakt voor het storten. Wanneer het vers beton pas na binding van het beton van de vorige fase wordt gestort, wordt het aansluitvlak aangebrand (aanbrengen van een dunne laag rijke en plastische mortel). Het verse beton wordt krachtig tegen het beton van de vorige fase aangedrukt. Indien de verdichting geschiedt door trillen, heeft het verse beton dezelfde consistentie als het voorgaande of is het iets plastischer, terwijl de triltijd met 50% wordt verhoogd. BESCHERMING - BEVOCHTIGING De aannemer treft de nodige voorzorgsmaatregelen opdat het vers gestorte beton in optimale omstandigheden kan verharden. In het bijzonder bij droog en warm weer wordt het vers gestorte beton regelmatig bevochtigd teneinde krimpscheurvorming te voorkomen. De temperaturen (minima, maxima) worden in het dagboek der werken vermeld. De temperatuur van het meest blootgestelde oppervlak van het beton moet minstens + 5 C bedragen gedurende de 72 uur die volgen op de verwerking. Indien dit niet het geval is, moet er een isolerende bescherming aangebracht worden. Het beton moet vochtig gehouden worden, zodat het geleidelijk kan verharden. Dit is des te meer noodzakelijk bij dunne elementen. Bevochtiging is ook belangrijk wanneer gebruik wordt gemaakt van glijbekistingen, waarbij het beton snel van alle bescherming wordt ontdaan. Het pas verwerkte beton moet beschermd worden tegen uitspoeling door zware regenbuien, beschadiging door hagel, en eventueel tegen schadelijk stof. De aannemer moet beletten dat op het pas verwerkte beton wordt gelopen en/of materialen worden opgeslagen materialen beton/stortklaar beton - met staaf- en netwapening PM Wapening volgens , en De nodige afstandhouders worden voorzien om de vereiste betondekking te verwezenlijken. De nominale betondekking van de wapeningen is in overeenstemming met Eurocode 2 en wordt aangeduid op de stabiliteitsplannen. De constructieve schikkingen van de wapening (minimale en maximale tussenafstanden, overlapping, ) gebeuren volgens de voorschriften van Eurocode 2 (NBN EN ANB). De afstandhouders zijn voldoende stevig en in voldoende aantal aangebracht zodat de wapening zich niet kan verplaatsen gedurende het betonstorten, door de uitgeoefende krachten, of door het belopen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 75

76 Het contactoppervlak van de afstandshouders met de bekisting is zo klein mogelijk om de mogelijke nadelen als gevolg van differentiële thermische uitzetting of een eventuele oppervlaktebewerking te beperken. De steunblokken/betonspieën mogen niet zichtbaar zijn aan het betonoppervlak. Er worden afstandhouders in mortelblokjes of kunststof gebruikt volgens de voorschriften van TV 217 (WTCB). Het gebruik van houten of metalen afstandhouders is verboden. De nodige beugels en afstandhouders worden systematisch geplaatst met in achtname van volgende punten: o In de kolommen wordt om de 100 cm een beugel in twee loodrechte richtingen vastgehouden door middel van 2 afstandshouders. o In de balken wordt om de 100 cm een beugel ondersteund door 2 afstandshouders. Boven elkaar liggende langswapeningen mogen elkaar raken. In horizontale richting is de tussenafstand minstens 20 mm. o o In de wanden worden om de 100 cm afstandshouders geplaatst. In de platen voorziet de aannemer afstandshouders om de 50 cm onder de onderste wapening. De bovenwapening wordt gesteund door supportliggers. De afstand van wapeningsstaven en -netten tot de bekistingswand bedraagt minimaal 20 mm. Tenzij anders aangegeven op de stabiliteitsplannen worden de wapeningsnetten met een overlapping van een volledige maas gelegd en aan de hoeken van de boven elkaar liggende mazen verbonden (lassen of met uitgegloeide binddraad). De overlappingslengte van de staven gebeurt volgens de bepalingen van Eurocode materialen nabehandeling Nabehandeling van ter plaatse gestorte elementen in gewapend beton. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de eenheidsprijs van het beton. De bepalingen van NBN EN ANB zijn van toepassing. Ter informatie worden hieronder de geëiste minimale nabehandelingstermijnen uit deze norm vermeld. De aannemer is er echter toe gehouden de volledige tekst van de recentste versie van deze norm te respecteren. Voor omgevingsklasse EI wordt een minimale nabehandelingstermijn van 12u vereist (n.v.t. op betonelementen met verhoogde oppervlaktekwaliteit). Voor andere omgevingsomstandigheden (bepaling van evolutie van betonsterkte zie NBN EN ANB): Temp aan Evolutie van de betonsterkte het Omgevingsomstandigheden Zeer betono Snel Normaal Langzaam langzaam pp. Goed: geen rechtstreekse blootstelling aan zon en wind en 10 C < 10 C 1 dag 2 dagen 2 dagen 4 dagen 3 dagen 5 dagen relatieve vochtigheid 80% Normaal: 10 C 2 dagen 3 dagen 4 dagen matige bezonning en/of < 10 C 4 dagen 6 dagen 8 dagen relatieve vochtigheid 50% Slecht: sterke bezonning en/of 10 C 3 dagen 4 dagen 7 dagen sterke wind en/of < 10 C 5 dagen 8 dagen 10 dagen relatieve vochtigheid < 50% De aannemer past de meest geschikte nabehandelingsmethode toe (beschermen d.m.v. PEfolie, onder water zetten, behandelen met curing compound, ). 4 dagen 6 dagen 6 dagen 12 dagen 10 dagen 15 dagen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 76

77 prefab elementen algemeen Elementen uit gewapend beton of spanbeton waarvan prefabricatie in een fabrieksgebouw, in overdekte omstandigheden en onder permanente controle, verplicht wordt en die daarna op de werf met de andere constructies verbonden worden. De werken omvatten: de prefabricatie van de elementen volgens de voorgeschreven vormen, afmetingen en afwerking; het eventueel inwerken van doorvoeren; de voorbereiding van het draagvlak en/of de steunen; de levering van de prefab elementen op de werf; het stellen, regelen en verankeren van de prefab elementen aan de basisconstructie, m.i.v. de nodige bevestigings- en oplegmiddelen, thermische onderbrekingsinrichtingen en uitzettingsvoegen; het opgieten, opvoegen en/of opkitten met een aangepaste elastische kit. De normen NBN EN Algemene bepalingen voor geprefabriceerde betonproducten en de nationale aanvulling NBN B zijn van toepassing. De geprefabriceerde elementen dragen het BENOR-keurmerk (of gelijkwaardig) dat de overeenkomstigheid met de geldende Europese productnorm en de Belgische aanvullingsnorm aantoont. Bij de levering moet steeds een attest van oorsprong en het Benor-merk (of gelijkwaardig) gevoegd worden. De elementen worden vervaardigd overeenkomstig de uitvoeringsdocumenten zoals aangeleverd door de stabiliteitsingenieur. De uitvoeringstekeningen worden door de fabrikant van de prefabelementen opgemaakt. Indien de stabiliteitsstudie van de prefabelementen eveneens door de fabrikant moet uitgevoerd worden, staat dit expliciet vermeld in specifieke artikels van de elementen hieronder. De aannemer ziet er op toe dat de elementen volstrekt aansluitbaar en compatibel zijn met de andere structurele, technische en afwerkingselementen waaruit de constructie is opgebouwd. Geen enkele doorvoer mag achteraf worden uitgeboord of uitgehakt zonder de voorafgaandelijke toestemming van de stabiliteitsingenieur. Alle elementen worden onberispelijk loodrecht en waterpas gemonteerd en zorgvuldig uitgelijnd in het constructieverband. De bovenzijde van de geprefabriceerde elementen moet in overeenstemming zijn met de peilen zoals aangegeven op de architectuurplannen. De geprefabriceerde elementen worden een eerste maal gekeurd als ze op de werf toekomen en een tweede maal na plaatsing. Elementen die op duidelijke en in ernstige mate niet voldoen aan de voorschriften zoals die beschreven staan in NBN EN en NBN B moeten hersteld worden of indien herstelling onmogelijk is, vervangen op kosten van de aannemer. Kleine beschadigingen mogen worden bijgewerkt, volgens de regels van de kunst en met vaste procedures. Zwaardere beschadigingen mogen worden hersteld mits een beoordeling door een bevoegde leidinggevende en of door de stabiliteitsingenieur en mits een garantie, te geven door de uitvoerder van de herstelling. Elementen die op duidelijke en in ernstige mate één of meer van onderstaande gebreken vertonen worden indien mogelijk hersteld of indien herstellling onmogelijk is vervangen op kosten van de aannemer: o Gebreken in uitzicht opvallende kleurverschillen binnen eenzelfde betonelement of tussen naastliggende betonvlakken (CIB schaal 3 is van toepassing) zichtbare niet-gewenste hernemingsvoegen of aflijning tussen betonneringsfazen zichtbare uitbuiging t.o.v. het verticaal of horizontaal vlak, uitstekende randen door het uitwijken van één of meer bekistings panelen grind- of zandnesten, grote of talrijke luchtbellen, aflopen van cementpap (CIB schaal 3 is van toepassing) afbarsting of afscheuring van hoeken of randen, krimpscheuren. o Maattoleranties VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 77

78 De toleranties op de afmetingen worden gemeten volgens bijlage J van NBN EN aangevuld met de voorschriften in bijlage J van NBN B De toegelaten toleranties staan beschreven in NBN EN paragraaf en mogen maximaal bedragen (gemeten met een gladgeschaafde rechte regel van 2 m): Beoogde afmeting van de dwarsdoorsnede in de richting L die wordt nagekeken voor breedte en diepte kleiner dan 0,15 m voor breedte en diepte gelijk aan 0,40 m voor breedte en diepte groter dan 2,50 m voor tussenliggende waarden wordt geïnterpoleerd Beoogde afmeting van de lengte die wordt nagekeken voor alle lengten +10 / -5 mm +/- 15 mm +/- 30 mm L +/- (10 + L/1000) +/- 40 mm Afwijking t.o.v. de vlakheid L Voor alle afmetingen, onder een regel van 2 m +/- 4 mm Plaatsingstoleranties: o inplanting: ± 5 mm o verticaliteit: ± 1 mm/m met een maximum van 5 mm per element o horizontaliteit: ± 5 mm o voegbreedte: ± 5 mm Tijdens de plaatsing moet men zoveel mogelijk de fabricagetoleranties opheffen prefab elementen deur- en raamlateien Alle lateien in geprefabriceerd beton boven raam- en deuropeningen met een overspanning kleiner dan of gelijk aan 1,5 m, voor het plaatselijk ondersteunen van metselwerk. Volgens artikel De lateien beantwoorden aan NBN EN Voorschriften voor metselwerktoebehoren - Deel 2 - Lateien en bestaan uit o o geprefabriceerde lintelen in voorgespannen gewapend beton geprefabriceerde lintelen vervaardigd uit U-vormige elementen uit gebakken aarde, gevuld met getrild microbeton waarin voorgespannen staaldraden aangebracht zijn. Tenzij anders vermeld in de stabiliteitsstudie, mag de aannemer alle niet in het zicht blijvende lateien met een overspanningslengte kleiner dan of gelijk aan 1,5 m voorzien in geprefabriceerde elementen. Het gebruik van de prefab lateien valt onder verantwoordelijkheid van de aannemer. De lateien worden volkomen in het lood, gelijnd en waterpas geplaatst. De elementen worden vóór de plaatsing volledig gereinigd en nat gemaakt. De uiteinden van de lateien rusten op een cementmortelbed. De lateien mogen niet op holle blokken in licht beton of gebakken aarde rusten, tenzij deze blokken vooraf goed worden gevuld met beton. De opleglengte bedraagt minimaal 15 cm. De rand van de oplegging blijft minimaal 40 mm verwijderd van de slag van de opening prefab elementen deur- en raalkateien/ <1m50 PM De venster- en deurlateien met een overspanningslengte kleiner dan of gelijk aan 1,5 m worden niet afzonderlijk gemeten maar zitten vervat in de hoeveelheden van het metselwerk. Bij overspanningslengten groter dan 1,5 m worden de lateien beschouwd als balken en gemeten onder art aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 78

79 prefab elementen deur- en raalkateien/ >1m50 FH m meeteenheid: per lopende m meetcode: netto te behandelen balklengte. aard van overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Balk tussen nachthal en slaapkamer prefab elementen draagvloeren prefab elementen draagvloeren/balken en vulblokken Draagvloeren samengesteld uit geprefabriceerde betonnen balkjes, vulblokken en een ter plaatse gestorte gewapende druklaag. DRAAGBALKJES De volgende normen zijn van toepassing op de prefab betonbalkjes: o NBN EN Geprefabriceerde betonproducten - Combinatievloeren - Deel 1: Balken o NBN B Geprefabriceerde betonproducten - Combinatievloeren - Deel 1: Balken - Nationale aanvulling bij NBN EN De balkjes dragen een CE-markering volgens de productnorm NBN EN Ze zijn vervaardigd uit gewapend beton of spanbeton. De gebruikte wapening moet het Benor-merk (of gelijkwaardig) dragen. VULBLOKKEN De vorm van de blokken moet zo zijn dat een goede hechting met beton of mortel verkregen wordt. De onderzijde van de volledige vloer moet ofwel effen zijn ofwel geschikt zijn voor rechtstreekse bepleistering. ALGEMEEN De werken worden uitgevoerd volgens de aanbevelingen van de fabrikant. De legplannen van geprefabriceerde elementen moeten vooraf ter goedkeuring aan de architect worden voorgelegd. De bovenzijde en onderzijde van de samengestelde vloerplaat moet in overeenstemming zijn met de vloerpeilen en de dikte van de afwerking van de vloeren zoals aangegeven op de uitvoeringsplannen. De onderzijde van de samengestelde vloer ligt in éénzelfde vlak. ONDERSTEUNINGEN Voor het plaatsen van de draagbalkjes wordt dwars op de draagrichting een continue ondersteuning voorzien volgens de aanduidingen op de door de ontwerper goedgekeurde legplans. De ondersteuning wordt zo opgesteld dat, bij de plaatsing van de vloer, in het midden van de overspanning een tegenpeil ontstaat van 1/500 van de overspanning. Het wegnemen van de hulpstukken gebeurt ten vroegste na 21 dagen. Pas na het wegnemen van de stutten, mogen de eventuele wanden bovenop het gewelf opgetrokken worden. PLAATSING DRAAGBALKJES EN VULBLOKKEN De draagbalkjes en de vulblokken worden geplaatst in de volgorde en op de wijze zoals aangeduid op de door de architect goedgekeurde legplans. De balken mogen geen boorgaten of doorkappingen vertonen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 79

80 De opleglengte op dragend metselwerk, beton of staal zal tenminste 7 cm bedragen. In het geval wapeningen uitsteken uit de balkjes is het deze lengte die bepalend is voor de opleglengte. De vulblokken worden mooi aaneensluitend geplaatst. Gebroken en/of ernstig beschadigde vulblokken mogen niet verwerkt worden. De raveelconstructies en plaatselijke verstevigingen worden uitgevoerd volgens het legplan en/of detail tekeningen. Dit gebeurt binnen de constructiehoogte van het gewelf. Voor deze zones wordt door de aannemer een afzonderlijke berekeningsnota voorgelegd. Het opvangen van lijnbelastingen van niet-dragende muren evenwijdig met de draagrichting van de vloer gebeurt door middel van versterkte draagbalkjes, met behulp van aangepaste vulelementen. UITVOERING DRUKLAAG De druklaag wordt in één maal over de volledige dikte uitgevoerd, zodat deze één geheel vormt met de onderliggende elementen. Voor het storten van de druklaag worden de vulblokken gereinigd prefab elementen draagvloeren/balken en vulblokken vulblokken beton FH m2 De vloer wordt samengesteld met prefab betonbalkjes en vulblokken in beton. meeteenheid: per m² meetcode: netto oppervlakte volgens de nominale afmetingen op de plannen o oppervlakte gemeten tot aan het buitenvlak van het binnenspouwblad. o openingen, doorvoeren en uitsparingen groter dan 0,50 m2 worden afgetrokken. o de druklaag en eventuele wapening is inbegrepen in de eenheidsprijs van dit artikel. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) De volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN Geprefabriceerde betonproducten - Combinatievloeren - Deel 2: Betonnen vulelementen o prnbn B Geprefabriceerde betonproducten - Combinatievloeren - Deel 2: Betonnen vulelementen - Nationale aanvulling bij NBN EN A1:2011 Specificaties De hoogte van de samengestelde vloerplaat bedraagt maximaal: zoals voorzien op de legplannen van de fabrikant Vulblokken: o Type: beton met gewone toeslagstoffen o Dikte: zoals voorzien op de legplannen van de fabrikant Druklaag: o Dikte: zoals voorzien op de legplannen van de fabrikant o Betonkwaliteit volgens NBN EN en NBN B o De wapening van de druklaag is minimaal een gelast netwerk, staalsoort BE 500 S of DE 500 BS, afm. 150x150x6x6 mm. De bijlegwapening bestaat uit bijlegstaven van kwaliteit BE 400S. o De aannemer voorziet de nodige wapening volgens de aanduidingen zoals voorzien op de legplannen van de fabrikant o Het wapeningsnet wordt op de onderliggende elementen geplaatst zonder tussenvoeging van afstandhouders of steunblokjes. De nieuwe afdek van eetkamer, berging, sas en wc VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 80

81 27. STRUCTUURELEMENTEN STAAL structuurelementen staal algemeen De post "structuurelementen staal" omvat alle werken en leveringen voor de realisatie van de ruwbouwconstructies uit staal, met inbegrip van alle uitvoeringstekeningen, verbindingssystemen, de eigenlijke uitvoering in het werk, de aansluiting met de ruwbouw, verankeringen, hulpstukken, eventuele corrosie- en brandbescherming,... Geprefabriceerde gevelelementen, trapelementen of balustraden of uit staal worden voorzien in deel 4 en 5. Materialen ALGEMEEN Bij levering dient het constructiestaal gekeurd te zijn. Een 3.1-certificaat volgens NBN EN moet bij de levering voorgelegd worden. In dit document dient de producent te verklaren dat de geleverde producten voldoen aan de bij de bestelling gestelde eisen en verstrekt hij de beproevingsresultaten van de in de betreffende materiaalnorm nader voorgeschreven keuringen. Het document wordt geldig verklaard door de bevoegde vertegenwoordiger voor de keuring van de producent die hiërarchisch onafhankelijk is van de productieafdeling. Elementen die gebreken of beschadigingen vertonen ten gevolge van prefabproductie, transport en/of opslag worden niet verwerkt en worden zo snel mogelijk afgevoerd en op kosten van de aannemer vervangen door nieuwe elementen. De vorm en de afmetingen van de profielen zijn afleesbaar op de plannen of op tijdig voor te leggen werktekeningen. ALGEMEEN De bepalingen van volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN Deel 1 en 2 - van de staalconstructies en aluminiumconstructies o NBN EN Algemene technische leveringsvoorwaarden voor staalproducten o NBN EN Warmgewalste producten van ongelegeerd constructiestaal Technische leveringsvoorwaarden o NBN EN I- en H- profielen uit bouwstaal - Vorm- en afmetingstoleranties o NBN EN Deel 1 en 2 - Warmvervaardigde buisprofielen voor constructiedoeleinden van ongelegeerd en fijnkorrelig staal o NBN EN Deel 1 en 2 - Koudvervaardigde gelaste buisprofielen voor constructiedoeleinden van ongelegeerd en fijnkorrelig staal o NBN EN Deel 1 en 2 - Producten van blank staal - Technische leveringsvoorwaarden De constructeur moet in de werkplaats en op de werf alle nodige voorzorgen nemen teneinde iedere vervorming van de stukken tijdens de behandeling te voorkomen. Bijzondere aandacht dient te worden besteed aan de afmetingen van de elementen, hun peilen en doorbuiging, alsook alle doorvoeren voor leidingen, kokers. Vóór de uitvoering moet de constructeur de rechtlijnigheid van de staalprofielen controleren om mogelijke kromming of scheeftrekking te vermijden. Reeds verbonden stukken mogen niet gerecht worden. De elementen worden bij hun productie voorzien van de nodige uitsparingen of doorvoeren zoals aangeduid op de plannen. Geen enkele doorvoer mag achteraf in de elementen worden uitgeboord, uitgeslepen of uitgebrand zonder de voorafgaandelijke toestemming van de architect of het ingenieursbureau belast met de stabiliteitsstudie. Voor tijdelijke markeringen wordt gebruik gemaakt van wateruitwisbare verven of stiften. Oliehoudende en andere verven zijn niet toegelaten, aangezien zij aanleiding kunnen geven tot verzinkingsfouten. Uitsnijdingen met de zuurstofbrander moeten zorgvuldig bijgewerkt worden (verwijderen van de bramen, slijpen enz.) om een volkomen gladde snede te bekomen. De elementen worden ontdaan van alle vuil, olie, vet en andere verontreinigingen, en van alle loszittende roestvorming op het ogenblik van de verwerking. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 81

82 Alle bewerkingen - zoals vlakken en richten van de stukken, smeden en warm plooien, buigen, uitgloeien, uitsnijden, alle verbindingen door lassen, bouten, schroeven, de voorbereiding van de gaten, enz. - worden uitgevoerd volgens de vigerende NBN-normen en regels van goed vakmanschap. Iedere wijziging aan het esthetisch aspect van de stukken, hetzij om redenen van constructie hetzij omwille van de stabiliteit ervan dient voorafgaandelijk aan de architect voorgelegd te worden. LEVERING - MONTAGE - OPLEG - VERANKERINGEN De scherpe kanten en uitstekende delen zullen bij de levering beschermd worden met aangepaste middelen. Alle stukken worden stevig in de omliggende constructies vastgezet en/of verankerd met aangepaste pluggen of chemische ankers, bouten, schroeven, moeren en tegenmoeren. De constructeur organiseert de gehele constructie ervan zodanig dat ten allen tijde en gedurende alle noodzakelijke en mogelijke manipulaties van de diverse elementen de stabiliteit van het geheel en van elk element afzonderlijk gegarandeerd blijft. Wanneer de stukken worden vastgeschroefd in zichtblokken, gevelsteen of zichtbetonelementen, gebeurt het boren met uiterste zorg zodat de stenen of het beton niet beschadigd worden noch loskomen. De aanbevelingen van de architect in verband met de plaatsing van waterdichtingsmembranen en/of isolatie ter voorkoming van vochtbruggen en/of koudebruggen, worden door de aannemer strikt opgevolgd. Indien deze aanbevelingen niet uitdrukkelijk in de uitvoeringsdocumenten vermeld zijn, zal de aannemer hiernaar informeren alvorens de werken aan te vatten algemeen verbindingen PM ALGEMEEN De aannemer ziet er op toe dat de aangewende verbindingssystemen volstrekt verenigbaar zijn met de andere structurele, technische en/of afwerkingselementen waaruit de constructie is samengesteld. De delen van het werk, die volgens de plannen uit één stuk zijn, mogen niet samengesteld worden uit verscheidende stukken door lassen, lasplaten of op een andere wijze verenigde stukken. Alle elkaar rakende eindvlakken zullen goed vlak en gerecht zijn; het vlakken en rechten wordt met de vlakpers of met de walsmachine uitgevoerd zonder kloppen of hameren. Alle stukken die volgens de plannen moeten doorlopen tot tegen andere stukken (vulplaten onder verstijvingen, onder bevestigingshoekijzers, onder knoopplaten; verstijvingen; lasplaten; ) zullen op de juiste lengte gebracht en pasgemaakt worden, met rechtlijnige en goed tegen elkaar aansluitende boorden. Het snijden en korten van de stukken gebeurt zo dat geen scheuren, barsten of metaalvervorming wordt veroorzaakt. De benen van bevestigingshoekijzers die paarsgewijze aan de uiteinden van elementen zijn aangebracht, moeten volledig in hetzelfde vlak liggen zodat een perfect contact over het hele aansluitingsoppervlak verzekerd is. De voegen moeten goed pas afgewerkt worden, zodat de stuitnaden overal goed gesloten zijn, in het bijzonder daar waar ze op druk belast worden. Verbindingen in het werkhuis of montage van geprefabriceerde onderdelen ter plaatse op de werf gebeuren, behoudens andere bepalingen op de detailplannen en/of in dit bestek, op voorstel van de aannemer. Alle aangewende metalen onderdelen voor de verankering van buitenconstructies bestaan uit roestvast staal. BOUTVERBINDINGEN De bepalingen van volgende normen zijn van toepassing: o NBN EN Deel 1 en 2 - Niet-voorgespannen geboute verbindingen voor de metaalbouw o NBN EN ISO Mechanische eigenschappen van bevestigingsartikelen van koolstofstaal en gelegeerd staal Deel 1: Bouten, schroeven en tapeinden met gespecificeerde eigenschapsklassen - Ruwe schroefdraad en metrische fijne schroefdraad VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 82

83 o NBN EN Mechanische eigenschappen van bevestigingsartikelen - Deel 2: Moeren met voorgeschreven proefbelastingswaarden - Schroefdraad met grove spoed o NBN EN ISO Toleranties voor bevestigingsartikelen Voor bouten van roestvast staal geldt de norm: o NBN EN ISO 3506 Deel 1 t.e.m. 4 - Mechanische eigenschappen van bevestigingsartikelen van corrosievast staal Voor voorspanbouten gelden de bepalingen van de normenreeks: o NBN EN Boutverbindingen met hoge voorspanning in staalconstructies Een 3.1-certificaat volgens NBN EN moet bij de levering voorgelegd worden. In dit document dient de producent te verklaren dat de geleverde producten voldoen aan de bij de bestelling gestelde eisen en verstrekt hij de beproevingsresultaten van de in de betreffende materiaalnorm nader voorgeschreven keuringen. Het document wordt geldig verklaard door de bevoegde vertegenwoordiger voor de keuring van de producent die hiërarchisch onafhankelijk is van de productieafdeling. De boutgaten moeten zorgvuldig geboord worden. De gatdiameter moet hierbij 1 mm (voor bouten M12 tot M14), 2 mm (voor bouten M16 tot M24) of 3 mm (voor bouten M27 en groter) groter zijn dan de boutdiameter. LASVERBINDINGEN Het lassen gebeurt volgens de voorschriften van NBN EN van staalconstructies en aluminiumconstructies - Deel 2: Technische eisen voor staalconstructies. Het lassen gebeurt in principe uitsluitend in het werkhuis onder beschermde omstandigheden en door een erkend lasser, die gecertificeerd is volgens NBN EN of een lasoperator, die gecertificeerd is volgens NBN EN Indien, mits toestemming van de raadgevend ingenieur, tengevolge van een aanpassing op de werf, toch moet worden gelast, dient dit te gebeuren door een erkend lasser bij gunstige klimaatomstandigheden en moet de las beschermd worden tegen oxidatie algemeen stabiliteitsstudie PM STABILITEITSSTUDIE GELEVERD DOOR DE BOUWHEER De kosten voor het opmaken van de stabiliteitsstudie zijn ten laste van de bouwheer. De studie is toegevoegd aan het aanbestedingsdossier. De berekeningen zijn uitgevoerd op basis van Eurocode 3 Ontwerp en berekening van staalconstructies (NBN EN 1993). De structuurelementen uit staal zullen worden uitgevoerd volgens de documenten zoals gevoegd bij het aanbestedingsbundel (plannen, lastenboeken, borderellen, detailtekeningen). De aannemer blijft er evenwel toe gehouden na te gaan of deze kunnen worden uitgevoerd volgens deze uitvoeringsdocumenten en/of er zich geen onderlinge anomalieën voordoen. Alvorens de werken aan te vatten brengt hij de architect op de hoogte van zijn eventuele opmerkingen dienaangaande kolommen algemeen kolommen blank profielstaal FH kg meeteenheid: per kg meetcode: de volumemassa van het staal wordt bij conventie vastgesteld op kg/m3. Enkel de conventionele theoretische massa wordt in rekening gebracht. Deze wordt bepaald op basis van de geometrische vorm van de stukken. De uitsnijdingen en openingen worden afgetrokken, behalve de gaten voor de verbindingen en de afschuiningen en laspoortjes voor de lassen. In de berekening van de hoeveelheden wordt een massatoeslag van 10 % voorzien, waarvan enerzijds 5% voor de hulpstukken (kop- en voetplaten, verstijvingsplaten, verbindingselementen, ankerstaven in beton,...) en anderzijds 5% voor lasnaden, bouten, moeren en rondellen, verbindingsdeuvels, afval en walstolleranties,. De kolommen worden gemeten tussen de balken en/of vloeren. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid De bepalingen van NBN EN Afmetingen en toleranties van producten van blank staal zijn van toepassing. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 83

84 De vorm (I, H, koker, C, ), afmetingen en wanddikte worden in de gedetailleerde meetstaat gespecifieerd. Specificaties Staalsoort: S235 / S275 / S355 Kwaliteit lasbaarheid: JR / J0 / J2 / K2 De profielen worden op de werf verbonden met de reeds uitgevoerde constructies. Dit gebeurt met een aangelaste kop- en voetplaat (afmetingen en dikte volgens stabiliteitsplan) of met speciaal hiertoe ontworpen voetstukken. De verankering van de voetplaat moet op een structureel dragend element gebeuren, verankering in de deklaag is niet toegelaten. Lasverbindingen gebeuren zoveel mogelijk in de werkplaats. kolom in keuken HEA kop & voetplaten + boutverbindingen corrosiebescherming algemeen corrosiebescherming roestwerende verfsystemen (wit) PM De stalen profielen en bevestigingselementen worden beschermd tegen corrosie door het aanbrengen van een verfsysteem. aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de respectievelijke eenheidsprijs van de te behandelen profielen, inclusief de corrosiebescherming van de verbindingen en hulpstukken. De bepalingen van NBN EN ISO Verven en vernissen - Corrosiebescherming van staalconstructies door beschermende verfsystemen - Deel 5: Beschermende verfsystemen zijn van toepassing. Specificaties Minimale laagdikte verfsysteem: 30 µm Kleur: RAL 9010 (wit) VOORBEREIDING De architect geeft in de gedetailleerde meetstaat aan op welke elementen de corrosiebescherming moet aangebracht worden. (zie toepassing) Vóór verdere oppervlaktebehandeling plaatsvindt worden walshuid, roestschellen, splinters, lasspatten, vetten, olie, zouten, stof, vuil en andere verontreinigingen van de te behandelen stalen onderdelen verwijderd. De oppervlakken van de te behandelen stalen onderdelen worden voorbewerkt tot een reinheidsgraad Sa 2,5 of beter (volgens NBN EN ISO ). AANBRENGEN VAN HET VERFSYSTEEM Het verfsysteem wordt aangebracht door bekwame vakmensen en volgens de voorschriften van de leverancier van het verfsysteem. De aannemer legt voor uitvoering aan de architect een technische fiche voor van een roestwerend verfsysteem (tweecomponenten epoxy-polyurethaan verfsysteem, monocomponent polyurethaan verfsysteem, ), geschikt voor de omgeving waaraan de stalen constructiedelen zullen blootgesteld worden. Het gebruik van loodmenie is verboden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 84

85 De werkstukken moeten beschut zijn tegen slechte weersomstandigheden zoals regen, wind en koude. De oppervlaktetemperatuur van het staal moet minstens 3 C hoger liggen dan het dauwpunt. De contactoppervlakken van de verbindingen met bouten mogen niet geverfd worden. De totale laagdikte mag niet beneden de minimum voorgeschreven laagdikte liggen. Na montage op de werf zullen alle montageonderdelen en gebeurlijke beschadigingen worden bijgewerkt. KEURING De volgende testen worden door de uitvoerder van de corrosiebescherming uitgevoerd. De kosten voor deze testen zijn inbegrepen in de eenheidsprijs van onderhavig artikel. o Proefstukken, genomen uit de geverfde stalen constructiedelen, worden beproefd op hun corrosieweerstand volgens NBN EN ISO Verven en vernissen - Corrosiebescherming van staalconstructies door beschermende verfsystemen - Deel 6: Laboratoriumbeproevingen voor de bepaling van de prestatie. o De droge laagdikte wordt gecontroleerd volgens NBN EN ISO Verven en vernissen - Bepaling van de filmdikte. Geen enkele laagdikte mag minder zijn dan 80% van de vereiste laagdikte. o De hechting van het verfsysteem wordt bepaald volgens NBN EN ISO 2409 Verven en vernissen Ruitjesproef. Geen enkel resultaat mag slechter zijn dan klasse 1. o Visuele inspectie: deze dient plaats te vinden op de zichtvlakken met het blote oog, loodrecht op het oppervlak, op een afstand van 3 meter voor binnentoepassingen en 5 meter voor buitentoepassingen. Op deze afstand mag de deklaag geen rimpels, zakkers, lopers, insluitingen, kraters en andere onregelmatigheden vertonen die als storend worden ervaren. de kolom beschreven in art VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 85

86 DEEL 3 DAKWERKEN 30. DAKOPBOUW HELLEND DAK dakopbouw hellend dak algemeen houten dakstructuur algemeen Realisatie van alle kap- en bakgootconstructies uit te voeren in timmerhout. De kapconstructie omvat het geheel van spanten, gordingen, muurplaten, kepers, nokruiterlatten,..., met inbegrip van de nodige raveelconstructies en de verankeringen aan de onderliggende constructies. De werken omvatten: het plaatsen van stellingen en/of tijdelijke ondersteuning. het schaven en/of schuren van het hout, de voor- en/of nabehandelingen van het hout; de levering, het op maat verzagen en het ter plaatse monteren van het daktimmerwerk; het maken van de nodige raveelconstructies voor daklichtopeningen, doorbouwen en openingen; alle nodige opleg- en bevestigingsmiddelen: verankeringsijzers, beugels, bandijzers, haken, nagelplaten, draagschoenen, bouten, klissen, nagels, stekken, vijzen, doken, lijmen, ; de vereiste windverbanden en/of kettinglijnen; de nodige vochtisolaties bij de opleg of het inwerken in muren; het afdoende beschermen van de reeds uitgevoerde werken. Materialen STRUCTUURHOUT Massief structuurhout beantwoordend aan de de bepalingen van STS 04.1 en STS 31. Het hout moet gesorteerd en gemarkeerd zijn volgens NBN EN Het hout moet voorzien zijn van een CE-markering met aanduiding van de sterkteklasse volgens NBN EN Hout voor dragende toepassingen - Sterkteklassen. De toegelaten toleranties beantwoorden aan klasse 2 volgens NBN EN Hout voor dragende toepassingen - Naaldhout en populier - Afmetingen, toegelaten afwijkingen. Het hout heeft een FSC- of PEFC-label en de leverancier is FSC of PEFC CoC-gecertificeerd. De houtvochtigheid bedraagt maximaal 20%. Bij naaldhout met een sectie groter dan circa 6 cm x15 cm mag de houtvochtigheid bij plaatsing slechts 16% bedragen. Alle structuurhout wordt behandeld minimaal beantwoordend aan een procédé A2.1 volgens STS 04.3 of heeft een natuurlijke duurzaamheidsklasse 2. Alle hout dat in aanraking komt met metselwerk wordt geschilderd met 2 lagen vochtwerende verf. Stalen verbindingsstukken worden geschilderd met 2 lagen roestwerende verf. Bebordingen waar achteraf zink of koperbladen op worden geplaatst, mogen niet in aanraking komen met behandeld hout. De tussenvoeging van een aangepaste noppenfolie of dergelijke is noodzakelijk. Gewrongen werkstukken zullen worden geweigerd. Gebogen werkstukken hebben een maximaal toegelaten doorhang van 8 mm op 2 m lengte. Het hout met scheuren, waarvan de diepte op een willekeurige plaats groter is dan 1/20 van de overeenstemmende afmeting van het gezaagde hout, wordt afgekeurd. Blauw (vrij van rot) en zwarte wormsteken worden enkel geduld in hout voor tijdelijk werk en/of in hout dat verduurzaamd wordt door langdurige onderdompeling, onder vacuüm of onder druk. GELAMINEERD HOUT Bij grote overspanningen kan gebruik gemaakt worden van lagengelijmd of gelamineerd structuurhout ( Laminated Veneer Lumber = LVL), beantwoordend aan de bepalingen van STS en NBN EN Houtconstructies - Gelamineerd fineerhout voor dragende toepassingen - Eisen. Na fabricage is het vochtgehalte van LVL maximum 12% en worden de LVL-elementen verpakt in een plastiek folie, waardoor het vochtgehalte niet meer kan wijzigen tijdens het transport. Het product is CE-gecertificeerd, met aanduiding van de sterkteklasse volgens NBN EN VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 86

87 De LVL-structuurelementen hebben een FSC- of PEFC-label en de leverancier is FSC of PEFC CoCgecertificeerd. Gelamineerde constructie elementen worden beschermd met een procédé A2 volgens STS LIJMEN Lijmen voor houten structuurelementen voldoen aan de bepalingen van NBN EN 301 (UF, MUF en RF lijmen), NBN EN (PU lijmen) of NBN (caseïnelijmen). Indien contact met water mogelijk is, moet een lijm van het type I (volgens NBN EN 301) toegepast worden. Bij toepassing van de lijm in klimaatklasse 1 en 2 (volgens Eurocode 5) kan een lijm van het type II (volgens NBN EN 301) toegepast worden. OPLEG- & BEVESTIGINGSMATERIALEN Alle opleg- en bevestigingsmaterialen nodig om de houten structuurelementen aan elkaar te bevestigen of met de constructie te verbinden. De nodige maatregelen moeten genomen worden om de opleg- en bevestigingsmaterialen te beschermen tegen corrosie. De bepalingen van hoofdstuk 4 Duurzaamheid van Eurocode 5 zijn van toepassing. Tabel 4.1 in dit hoofdstuk geeft de minimale vereisten voor de bescherming van bevestigingsmiddelen tegen corrosie. Schroeven (incl. houtdraadbouten), nagels en nieten voor de onderlinge bevestiging van de houten structuurelementen voldoen aan de bepalingen van STS 31 en NBN EN Getande metalen hechtplaten voor de verbinding van houten structuurelementen zijn gegalvaniseerd (380 gr/m²) en voldoen aan de bepalingen van STS 31 en NBN EN De aannemer legt voor uitvoering een technische fiche van de metalen verbindingsplaten voor. Metalen draagschoenen zijn vervaardigd uit verzinkt plaatstaal of roestvrij staal. Het verzinkt staal heeft een elasticiteitsgrens van minstens 250 N/mm² en een treksterkte van minstens 330 N/mm² (S250 GD). De verzinking voldoet aan de kwaliteit Z275 volgens NBN EN Zij maken het onderwerp uit van een ETA, conform ETAG 015. De aannemer zal voor de aanvang van de werken een volledige technische documentatie, met inbegrip van een exemplaar van de Europese Technische Goedkeuring (ETA) afleveren aan het Bestuur. Deze documentatie zal een lijst bevatten van de karakteristieke waarden van de weerstanden van de balkschoenen. De stabiliteitsplannen vermelden de minimale karakteristieke weerstanden van de schoenen, het aantal en type van de te gebruiken nagels. De uitvoering van houten dakconstructies moet beantwoorden aan de vereisten van STS 31 Timmerwerk en NBN B , aangevuld met de toleranties voor pannendaken volgens TV 240 Pannendaken. De samenstelling van de dakvorm is zoals aangegeven op de plannen, doorsneden en detailplannen. Bij toepassing van bouwwerken met topgevels zal de dakschrijnwerker zo snel mogelijk zijn nokbalken of eindkepers plaatsen en hiertoe aanwijzingen geven aan de ruwbouwer. Het hout wordt zo opgeslagen dat het afdoende beschermd is tegen mogelijke weersinvloeden, vocht, beschadiging of vervuiling. Contact met de grond moeten worden vermeden. De getimmerde stukken moeten met de grootste zorg samengevoegd en bevestigd worden met aangepaste verbindingsmiddelen. Verbindingen met spijkers, schroeven, bouten, hechtplaten en draagschoenen moeten hierbij beantwoorden aan de respectievelijke bepalingen van STS 31. Getimmerde stukken die in het metselwerk worden ingekeept, alsmede de zijden van de samenvoegingen, de inkepingen en de gaten bestemd om het ijzerwerk te ontvangen moeten vooraf van twee lagen roestwerende verf voorzien worden. Spanten en kepers, palende aan metselwerk worden eraan verankerd door middel van bouten van voldoende sterkte. Waar te voorzien moeten de nodige aansluitingen en/of tussenvoegingen met vochtweringen, luchtdichtheidschermen en/of isolatiematerialen in coördinatie met het timmerwerk uitgevoerd worden houten dakstructuur - keperwerk FH m Dragend keperwerk voor hellende daken en/of overkragende elementen. Het werk omvat ook het maken van de nodige raveelconstructies voor daklichtopeningen, doorbouwen en openingen. Alle behandelde metalen verbindings- en verankeringselementen zijn in de eenheidsprijs begrepen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 87

88 meeteenheid: m meetcode: nominale secties van de ongeschaafde balken. De lassen en overlappingen worden niet meegerekend. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Specificaties Houtsoort: o Noords grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199 2de/3de Com volgens NBN 272. o Inlands naaldhout nr van NBN kwaliteit A volgens NBN 544. o Oregon nr 416 of Douglas nr. 108 van NBN kwaliteit Select & Merchantable Houtverduurzaming: procédé A2.1 volgens NBN EN 351 Sterkteklasse volgens NBN EN 338: minimum C 16 Kepersecties: minimum 63X72 mm Aanvullende specificaties Er zal geen gebruik worden gemaakt van vingergelast bouwhout volgens NBN EN 385. De uitvoering gebeurt overeenkomstig de aanduidingen op plan en beantwoordt aan STS 31.2: De kepers worden hart op hart gemeten geplaatst op 0,40 m. De kepers worden op de gordingen vastgenageld. Per steunpunt worden 2 nagels ingeslagen. De lengte van de nagels is gelijk aan tweemaal de hoogte van de te bevestigen keper. Alle lassen worden schrankend ten opzichte van de gordingen uitgevoerd en gebeuren door het naast elkaar dragen van de kepers op de gordingen. Herstellingen aan de weggebroken schouwen bovendaks houten dakstructuur herstel bestaande bakgootconstructies FH m Herstellen van de houten draagconstructie voor overstekende houten bakgoten, gesitueerd aan de voet van het dak. Zowel de voorste als achterste bakgoot worden ontdaan van hun bekledingen, bakgootdichting, bebording, dakdoorvoeren,... tot op de BESTAANDE GOOTKLOSSEN (onderdeel van art ) De bestaande gootconstructie en klossen worden volledig nagekeken en hersteld waar nodig (onderdeel van dit art.) De uitbekleding van de bakgootconstructies wordt beschreven in hoofdstuk 37, de dichting van de bakgoten in hoofdstuk 38. meeteenheid: per lopende m meetcode: de grootste lengte gemeten aard van de overeenkomst: Forfaitaire hoeveelheid (FH) Specificaties Houtsoort en kwaliteit: o Noords grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199 2de/3de Com volgens NBN 272. o Inlands naaldhout nr van NBN kwaliteit A volgens NBN 544. o Oregon nr 416 of Douglas nr. 108 van NBN kwaliteit Select & Merchantable Houtverduurzaming: procédé A2.1 volgens NBN EN 351 Sterkteklasse volgens NBN EN 338: C16 Secties gootklossen: minimum 63x72 mm (volgens NBN 219) Gootbodem & binnenboeibord: WBP-multiplex, dikte 18 mm. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 88

89 Volgens de aanduidingen op de plannen indien nodig worden de gootklossen hersteld: Tussenafstand gootklossen (h.o.h.): maximum 0,40 m. Uitkraging: overeenkomstig aanduiding op plan Ze dragen over de volledige muurdikte en worden tegen de dakkepers, de gordingen of de muurplaten vastgenageld. Minimaal om de 3 klossen worden ze aan het metselwerk verankerd. De aannemer treft tevens alle nodige voorzorgen om het knikken van de dakgoot te voorkomen. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Het nieuwe afschot in de goot wordt gevormd door vulstukken die op de gootklossen genageld worden. Ze hebben dezelfde breedte als deze klossen. Hierdoor wordt een inwendige helling van de gootbodem van 2 mm/m bekomen. de nieuwe bebording wordt bevestigd met roestvaste schroeven in de bestaande (of deels vervangen) gootklossen. Langs de buitenzijde wordt een nieuwe boeiboord loodrecht bevestigd met roestvaste schroeven in de kopse kanten van de kepers. De aannemer zorgt ervoor dat de voorziene bakgootdichting in art tot onder de pannen kan komen hetzij door een onderligende beplanking, beplating of rechtstreeks op de isolatie gekleefd (in geval van sarkindak). Het voorziene onderdak (art ) moet over deze bakgootdichting komen. Een afgeschuinde driehoekige hoeklijst van circa 5x5 cm wordt op de gootbodem genageld. Herstellen van de bakgoot voor- & achteraan van het hoofdvolume onderdak - algemeen Levering en plaatsing van een regendicht en winddicht onderdak aan de buitenzijde van de thermische isolatielaag van de hellende dakopbouw, met inbegrip van alle bevestigings- en afdichtingsmiddelen, alsook de bijhorende tengellatten. De panlatten worden bij de eenheidsprijs van de pannen gerekend. Materialen De onderdakmaterialen (platen, membranen, folies) zijn waterkerend maar dampdoorlatend en beantwoorden aan de bepalingen van TV De bijhorende tengellatten zijn van timmerhout, 3de kwaliteit volgens NBN 272 en beantwoorden aan STS De latten hebben een preventieve behandeling ondergaan, beschermingsprocédé A3 volgens NBN EN 335. Naargelang het materiaaltype gebeurt de uitvoering volgens de bepalingen van TV en de richtlijnen van de fabrikant. De dakbedekkingswerken moeten zo snel mogelijk na het plaatsen van het onderdak uitgevoerd worden, in overeenstemming met de UV-bestendigheid ervan. Gedurende de uitvoering worden de nodige voorzieningen getroffen om het hemelwater af te voeren buiten de ruwbouwconstructie. De aansluiting van het onderdak ter hoogte van dakdoorbrekingen (schoorstenen, ventilatieelementen, dakvlakramen) moeten het water afleiden d.m.v. aangepaste opstanden, aansluitmanchetten en/of gootstukken en worden waterdicht afgewerkt (binnenzijde luchtdicht). Om windeffecten rond de dakvoet te beperkten is deze best open. De opening wordt voorzien van een muis- en vogelschroot. De aannemer neemt de nodige voorzorgen tegen beschadiging van het onderdak. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 89

90 Keuring Het onderdak biedt de onderliggende dakisolatie een volledige bescherming tegen stof, insijpelend water, regen of stuifsneeuw die door de druk van de wind onder de pannen wordt geblazen. De uitvoering garandeert een efficiënte afvoer van alle onder de dakbedekking indringend vocht, dat via het onderdak aan de dakvoet moet kunnen afwateren naar de voorziene goten onderdak - soepele membranen FH m² meeteenheid: per m2 meetcode: netto dakoppervlakte gemeten vanaf de onderzijde, zonder rekening te houden met overlappingen. Openingen kleiner dan 1m2 worden niet afgetrokken. De tengellatten zijn in de eenheidsprijs begrepen. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Dampdoorlatende, regendichte buitenfolies beantwoordend aan NBN EN Flexibele banen voor waterafdichtingen - Definities en eigenschappen van onderlagen - Deel 1: Onderlagen voor schubvormig gelegde dakbedekkingen. De folies zijn specifiek bestemd voor toepassing in dakconstructies en bestaan uit een meerlagige folie of spinvezelvlies van kunststofvezels (polypropyleen, polyethyleen, polyolefine, met polyurethaan omhulde polyesterfilm). Een monster en documentatiefiche zal ter goedkeuring aan de architect worden voorgelegd. Specificaties Waterdichtheid na veroudering volgens NBN EN 1928: minstens klasse W1 Temperatuurbestendigheid: -30 C tot + 75 C Equivalente luchtlaagdikte sd (volgens NBN EN 1931 of NBN EN ISO 12572): maximum 0,15m (± 0,01 m) Mechanische eigenschappen (met minimale gecombineerde klassen PS, QR of QS) o Treksterkte volgens NBN EN : minimum klasse Q (> 250 N/50mm) stabiliteit volgens EN voor Midden Europa: minimum 3 maanden Aanvullende specificaties De onderdakfolie is voorzien van een rasterwapening. De onderdakfolie is voorzien van dubbele kleefstroken. Reactie bij brand volgens EN ISO : klasse E (normaal ontvlambaar) UV-stabiliteit volgens EN : min. 10 jaar (achter dakbedekkingen met open voegen) De onderdakfolies worden uitgevoerd volgens de richtlijnen van de fabrikant en de respectievelijke aanbevelingen van het WTCB (TV ). De folies worden in de lengterichting van de nok uitgerold, te beginnen aan de goot. Zij worden vlak maar niet te strak opgespannen en vastgeklemd met behulp van de tengellatten. Ter hoogte van de goot mag de folie geen tegenhelling vertonen zodat stagnatie van water wordt voorkomen. Er wordt voorzien in voldoende overlapping. Verticale overlappingen gebeuren enkel ter hoogte van de kepers en worden bedekt door een tengellat. In de hellingsrichting overlappen de horizontale naden elkaar volgens de dakhelling respectievelijk minimum 100 mm (25 ) / 90 mm (30 ) / 82 mm (35 ) / 72 mm (45 ) / 69 mm (50 ) / 65 mm (60 ) (volgens TV 240 tabel 4). Ter hoogte van dakvlakramen, schoorstenen, dakdoorvoeren en/of onderbrekingen snijdt en vouwt men de folie zodanig dat een opstaande rand ontstaat, ofwel worden aangepaste aansluit- en gootstukken gebruikt. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De folies worden doorlopend over de nok heen geplaatst. De opgaande naden worden afgeplakt met een zelfklevende en waterbestendige dichtingsband zoals geleverd of aanbevolen door de fabrikant van de folie. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 90

91 Het hellende dak tengel- & panlatten algemeen PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) Respectievelijk inbegrepen in de prijs van het onderdak en de dakbedekking. Materialen De tengel- en panlatten zijn van timmerhout volgens STS 04.1, 3 kwaliteit volgens NBN 272. Specificaties Houtsoort: Rood Noords grenen (PNG) nr. 414 of Europees grenen nr. 107 of Inlands naaldhout volgens NBN 199 Houtverduurzaming: procédé A2.1 volgens NBN EN 351 (met behandelingscertificaat) Secties: aangepast aan de voorziene dakpan of lei, de afstand tussen de kepers en de dakhelling o tengellatten: minimum 26x32 mm (sarkindak) o panlatten: conform tabel 5 van TV 240 en minimum 26x32 mm. Nagels: verzinkt of roestvast Plaatsing van de tengel- en panlatten volgens en van TV 240 en de richtlijnen van de fabrikant van de pannen. Het voorziene onderdak wordt ingeklemd tussen de tengellatten en de dakconstructie. De tengellatten hogen de panlatten zodanig op dat de pannen of leien nergens rechtstreeks het onderdak kunnen raken. De panlatten worden op iedere kruising stevig vernageld. Zij worden met gelijke tussenafstanden, waterpas en evenwijdig aangebracht. De onderste panlat moet in die mate worden verhoogd dat de onderste rij pannen of leien die erop rust niet neerwaarts kan knikken. De tengel en panlaten worden bevestigd met nagels die minimaal 27 mm in de drager dringen. Het hellende dak VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 91

92 31. THERMISCHE ISOLATIE HELLEND DAK thermische isolatie hellend dak - algemeen Deze post omvat: de levering en verwerking van de isolatiematerialen, en indien voorzien de binnenfolie. de levering en plaatsing van de eventuele aangepaste bevestigingstoebehoren. de eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen. Materialen De isolatiematerialen zijn rotbestendig, niet onderhevig aan krimp en hebben een geringe wateropname. Ze mogen geen voedingsbodem vormen of doen ontstaan voor ongedierte, bacteriën of schimmels en tasten de andere bouwelementen niet aan. Beschadigde plaatdelen mogen niet verwerkt worden. Enkel producten waarvan de hierna vermelde λ-waarde kan aangetoond worden met de gedeclareerde λd-waarde vermeld in de CE-marking, ATG-H of ETA, of met de rekenwaarde λui vermeld in EPB-productgegevensdatabank (EPBD) worden aanvaard. De λ-waarde moet geldig zijn voor de toegepaste plaat- of laagdikte(s). Vooraleer de dakisolatie aan te brengen, gaat de aannemer na of de draagconstructie in overeenstemming is met de plannen en voorschriften, opdat een onberispelijke uitvoering van de werken kan verzekerd worden. Zoniet stelt hij de architect daarvan tijdig in kennis, zodat deze de noodzakelijke maatregelen kan treffen. De isolatiematerialen worden aangebracht volgens de voorschriften van de fabrikant. Bij renovatiewerken worden de contactvlakken indien nodig voorafgaandelijk gezuiverd. Alle naden moeten goed aansluiten en blijvend dicht zijn. Waar nodig wordt de isolatie opgetrokken tegen verticale opstanden, balken, enz. De aannemer zal er over waken dat de isolatie een ononderbroken geheel vormt. De dakisolatie moet volgens de detailleringen en/of aanwijzingen van de ontwerper naadloos aansluiten op de spouwmuur- of gevelisolatie. Keuring Eventuele binnenafwerkingen (gipskartonplaten,...) mogen slechts worden aangebracht na goedkeuring door de architect van de isolatie en de binnenfolie isolatieplaten op dakstructuur (sarking) algemeen isolatieplaten op dakstructuur (sarking) PUR of PIR Stijve isolatieplaten gevormd van polyurethaanschuim (PUR) of polyisocyanuraatschuim (PIR) beantwoordend aan de voorschriften van NBN EN Producten voor thermische isolatie van gebouwen - Fabrieksmatig vervaardigde producten van hard polyurethaanschuim (PUR) Specificatie. Het blaasmiddel gebruikt bij de productie bevat geen HFK s. De platen zijn geschikt als dakisolatie volgens de sarking-methode en beschikken over een ATG-H productgoedkeuring of gelijkwaardig. Specificaties Isolatiedikte: volgens subartikel Afwerking van de platen: alu-folie Randafwerking: tand en groef Warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde): maximum 0,023 W/mK Aanvullende specificaties De platen bezitten een technische goedkeuring ATG of gelijkwaardig voor toepassing als gedeeltelijke spouwvulling. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 92

93 Reactie bij brand (NBN EN ): minimum klasse D-s2-d0 De voorschriften van de fabrikant moeten strikt gevolgd worden, zelfs al zouden deze afwijken van onderstaande beschrijving. De isolatieplaten worden nauw aansluitend en zonder onderbreking op de dakstructuur geplaatst. Alle kieren en/of openstaande voegen met aansluitende bouwelementen worden zorgvuldig opgeschuimd. Na plaatsing van de eventuele onderdakfolie worden de tengellatten met aangepaste regelschroeven doorheen de isolatieplaten op de onderliggende structuur bevestigd. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Om de luchtdichtheid van het dakvlak te verbeteren wordt voor het plaatsen van de dakisolatie een binnenfolie op de draagstructuur geplaatst. (art ) isolatieplaten op dakstructuur (sarking) PUR of PIR/14 cm FH m² meeteenheid: m² meetcode: netto oppervlakte van het te isoleren dakvlak. Eventuele opstanden tegen wanden en balken worden niet in rekening gebracht, het snijverlies evenmin. Het staat de aannemer hiertoe vrij de meest gunstige afmetingen te gebruiken, in zover overal een goede aansluiting gewaarborgd blijft. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het hellende dak binnenfolie - algemeen Folie (damprem/dampscherm) die aan de binnenzijde van de dakconstructie geplaatst wordt. De werken omvatten het leveren en plaatsen van de folie, met inbegrip van alle hulpmiddelen zoals wachtfolies, lijmkitten, kleefbanden, primers, dichtingsmanchetten, om de luchtdichtheid te verzekeren binnenfolie damprem (op kepers) FH m² meeteenheid: m² meetcode: netto oppervlakte van het te isoleren dakoppervlak. Het omplooien ter hoogte van balkranden en wanden, evenals de snijverliezen en overlappen worden niet in rekening gebracht. Alle hulpmiddelen zijn inbegrepen in de prijs. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Een dampremmende folie met een CE-markering beantwoordend aan NBN EN Flexibele banen voor waterafdichtingen - Kunststof en rubber dampremmende lagen - Definities en eigenschappen. Alle hulpmiddelen zoals wachtfolies, lijmkitten, kleefbanden, primers, dichtingsmanchetten, vloeibare afdichtingen, moeten compatibel zijn met de gebruikte folie en de ondergrond van de aansluitende materialen. Specificaties Gewicht: minimum 130g/m2 (± 10 g) Treksterkte (volgens NBN EN 12311): o langs: min. 300 N/50mm o dwars: min. 300 N/50mm Equivalente luchtlaagdikte sd (=µd-waarde) (volgens NBN EN 1931): ca. 30m VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 93

94 In afwachting van de nieuwe TV over luchtdichtheid zijn de bepalingen van WTCB Contact 2012/1 Speciale uitgave: Luchtdichtheid van toepassing. Zodra de nieuwe TV gepubliceerd wordt, wordt dit de geldende richtlijn. De folie en eventuele toebehoren worden geplaatst volgens de uitvoeringsvoorschriften van de fabrikant. Bij uitvoering in de winter moet de folie meteen na het plaatsen van de isolatie aanbracht worden om te vermijden dat het isolatiemateriaal te vochtig wordt. De relatieve vochtigheid mag niet boven de 75% liggen. De minimale verwerkingstemperaturen van de kleefbanden en lijmkitten moeten gerespecteerd worden. Er mag niet gelijmd worden op bevroren ondergronden. De folie wordt met de juiste zijde naar binnen geplaatst. Ze mag niet te strak gespannen worden en de aansluiting met aangrenzende bouwelementen moet met voldoende speling gebeuren om onderlinge bewegingen toe te laten. De banen worden mechanisch bevestigd met nieten en moeten elkaar voldoende overlappen (circa 10cm). Ze worden onmiddellijk luchtdicht aan elkaar verkleefd door middel van een kleefband of luchtdichtheidslijm. Eventuele scheuren worden terug afgekleefd. Aansluitingen met andere elementen van de luchtdichtheidsschil zoals wanden, opstanden, dakvlakramen, worden luchtdicht afgewerkt volgens de detailplannen en aanwijzingen van de architect. Alle ondergronden moeten voor verkleving droog, stof-, vet- en siliconenvrij zijn. Indien noodzakelijk worden in de constructiefase reeds wachtfolies (bijv. boven nokbalk en binnenmuren) voorzien om een correcte aansluiting van de verschillende luchtdichtheidselementen mogelijk te maken. De aansluiting tegen opgaand metselwerk wordt uitgevoerd dmv van een inpleisterbare aansluitband Voor de aansluiting van noodzakelijke doorvoeren zoals aanvoer/uitblaas van ventilatielucht, rookgasafvoer (max. temperatuurklasse T80), elektriciteitsleidingen doorheen de folie wordt gebruik gemaakt van radiaal verkleefde stroken kleefband Bij de doorvoer van een rookgasafvoer met een temperatuurklasse > T80 dient de folie uitgesneden te worden op de reglementaire afstand zoals bepaald in de norm NBN B Er wordt in dit geval gebruik gemaakt van een onbrandbaar paneel en brandwerende kit waarop de folie kan aansluiten Het hellende dak, op de kepers geplaatst alvorens de isolatie te bevestigen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 94

95 32. DAKBEDEKKING HELLEND DAK dakbedekking hellend dak - algemeen Alle leveringen en werken voor het realiseren van de voorziene dakbedekking tot een verzorgd, afgewerkt, regen- en winddicht geheel. De werken omvatten: het nazicht en voorbereiding van het draagvlak en de opmeting van de juiste afmetingen; de levering en plaatsing van de dakbedekkingselementen met inbegrip van het vereiste latwerk, speciale hulpstukken en bevestigingselementen; de levering en plaatsing van alle speciale vormstukken voor nokken, hoeken, killen, knikken, en te voorziene toebehoren zoals dakdoorgangselementen, ladderhaken, de aansluitingen op andere dakbedekkingsmaterialen, gevelopstanden, met inbegrip van de nodige slabben en loketten volgens artikel ; het regen- en winddicht aanwerken van de dakbedekking ter hoogte van gevelopstanden, dakvlakramen, rookkanalen, ventilatiekanalen, dakdoorvoeren, zonnepanelen, e.d.; de aansluiting en afwerking (of herstelling) op de dakbedekking van aangrenzende constructies; de voorziening van alle nodige beschermingsmaatregelen eigen aan het werk, de plaatsing en het wegnemen van eventuele stellingen en afdekzeilen ter voorlopige bescherming, De uitvoering van de dakbedekking gebeurt in nauwe coördinatie met de posten 'dakopbouw hellend dak' en thermische isolatie hellend dak'. De aannemer moet de werken tijdig uitvoeren. Gebeurlijke storm- en/of waterschade, voortvloeiend uit een laattijdige aanvang worden ten zijner laste gelegd. Vooraleer de dakbedekking aan te brengen, gaat de dakdekker na of de draagconstructie en dakvloer in overeenstemming zijn met de plannen en voorschriften zodat een onberispelijke uitvoering van de werken verzekerd kan worden. Zo niet stelt hij de architect daarvan tijdig in kennis, zodat die de noodzakelijke maatregelen kan treffen. Keuring De aannemer blijft gedurende een periode van 10 jaar, na de definitieve oplevering, aansprakelijk voor een volledige wind- en regendichtheid. Gedurende deze periode van 10 jaar vallen alle leveringen en eventuele herstellingswerken ten laste van de aannemer dakbedekking hellend dak - prestaties Algemeen De dakbedekking voldoet aan de randvoorwaarden van B-roof t1 volgens NBN EN pannen - algemeen Materialen PANNEN & SPECIALE PANNEN Alle dakpannen beschikken over een CE-markering en dragen het fabrieksmerk op de onderzijde. Te voorziene speciale pannen, zijn van eenzelfde kwaliteit, kleur, uitzicht en herkomst als de pannen van het dakvlak. De fabrikant levert een waarborg van 30 jaar op hun vorstvastheid, die zowel de gratis levering als de plaatsingskosten van te vervangen pannen moet dekken. De dakpannen moeten volgens de gebruiksgrafieken van de fabrikant geschikt zijn voor toepassing binnen de voorziene dakhelling. De aannemer legt voor het plaatsen van de pannen de nodige documentatie en stalen voor aan de architect. Het bestuur is daarbij gerechtigd meer dan één type pan te eisen. Dakpannen met gebreken zoals afschilferingen, scheluw, kleurverschillen binnen eenzelfde levering, uitbloeiïngen, kalkpitten, andere dan deze die met regen afgespoeld worden, of met beschadigingen na plaatsing,... worden niet aanvaard (volgens TV ). De dakpannen moeten voor het leggen uit verschillende pakken worden vermengd. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 95

96 PANLATTEN Volgens artikel De secties in functie van de dakhelling en afstand tussen de kepers beantwoorden minimaal aan TV 240 tabel 5. BEVESTIGINGSMIDDELEN Er wordt uitsluitend gebruik gemaakt van roestvaste mechanische bevestigingsmiddelen zoals voorgeschreven door de fabrikant van de pannen. Er moet rekening worden gehouden met het mogelijk ontstaan van galvanische koppels. Het metaal met de grootste positieve elektrochemische spanning, moet altijd het meest stroomafwaarts worden geplaatst. GEPREFABRICEERDE HULPSTUKKEN Dakdoorvoeren ten behoeve van de ventilatiemonden, standleidingen, met behulp van o geprefabriceerde pannen en/of universele elementen voorzien van loodslab met geïntegreerde doorvoerpijpen uit kunststof (PE) en regeninslagvrije kap. Ze zijn voorzien van een aangepast verloopstuk en indekstuk dat aangepast is aan het type dakpannen en instelbaar volgens de dakhelling. Ze zijn zo gevormd dat condens tegen de binnenkant van de buis bovendaks afgevoerd wordt. Montage met de nodige accessoires volgens voorschriften van de fabrikant. o aangepaste dakventielen overeenkomstig artikel ventilatiemonden - dakventielen Droge ondernokken (ondervorsten): in hoogwaardig UV-bestendig kunststof en/of roestbestendig metaal, afgestemd op het pantype en de pankleur. De opvatting is vogel-, en muiswerend, stuifsneeuw- en regendicht, en garandeert een wind- en stormvaste bevestiging. Ventilerende ondervorsten indien vereist door fabrikant van de pannen zijn samengesteld uit een verluchtingsvlies, zijdelings afgewerkt met rekbare (en zelfklevende) stroken uit aluminium of lood, die een goede en regendichte aansluiting moeten garanderen met het panprofiel. Vogelschroten: UV-bestendig kunststof of aluminium. De hoogte van de tanden dienen het panprofiel volledig af te dichten. Veiligheidshaken conform NBN EN 517 Geprefabriceerde hulpstukken voor daken Veiligheidshaken. Aantal te voorziene elementen in overeenstemming met TV ALGEMEEN De uitvoering moet beantwoorden aan de voorschriften van TV 240 Pannendaken, aangevuld met de uitvoeringsdetails volgens respectievelijk o TV 175 voor pannen in gebakken aarde o TV 202 voor betonpannen o TV 186 voor tegelpannen PLAATSING PANLATTEN - UITLIJNING Overeenkomstig artikel en de bepalingen van TV BEVESTIGING PANNEN - WINDVASTHEID De vereisten voor zadeldaken m.b.t. windvastheid en hoeveelheid te bevestigen pannen zal worden nagegaan volgens de voorschriften van TV (tabel 7), rekening houdend met de ligging van het gebouw en dakkenmerken: nokhoogte, dakhelling, gewicht pannen, onderdak. Voor speciale dakvormen zullende vereisten worden afgetoetst aan Eurocode 1 NBN EN De bevestigingsmethode beantwoordt aan de voorschriften van de fabrikant en TV VENTILATIEVOORZIENINGEN De voorschriften van de fabrikant m.b.t. ventilatievoorzieningen moeten nageleefd worden. Alle toebehoren zoals ventilerende ondervorsten, vogelschroten, ventilatiepannen zijn inbegrepen in de eenheidsprijs van de dakbedekking. NOKAFWERKING - NOKPANNEN De nokpannen worden gemonteerd op droge ondernokken en mechanisch bevestigd op een noklat of plank, volgens detaildoorsnede en/of de richtlijnen van de fabrikant. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 96

97 REGENDICHTHEID - DAKDOORVOEREN - DAKDOORBREKINGEN Risico s op waterinfiltraties moeten worden uitgesloten d.m.v. een aangepaste detailering bij de aansluitingen met gevelopstanden of dakdoorbrekingen (schouwen, dakvlakramen, ). De aansluitingen worden zo opgevat dat gebeurlijk indringend water naar buiten of naar de goot wordt afgevoerd. De regels van goed vakmanschap volgens TV 175, TV 186, of TV 202 worden hierbij gerespecteerd pannen - gebakken aarde Dakpannen uit gebakken aarde beantwoordend aan TV en NBN EN 1304 Kleidakpannen - Begripsbepalingen en productvoorschriften. Een verklaring van overeenstemming met de CE-markering volgens voorbeeld in bijlage 3 van TV wordt ter goedkeuring voorgelegd. Specificaties Vorm - model: platte stormpan - enkelvoudige zijsluiting en verdiepte groef volgens TV Aantal pannen per m2: circa* 20 stuks (*marge +/- 2 stuks) Fysische & mechanische karakteristieken volgens TV o Waterdichtheidsniveau volgens NBN EN 1304: standaard niveau 1 o Vorstbestendigheid volgens NBN EN 539-2: minimum niveau 3 (150 cycli) volgens methode E Kleur en uitzicht: blauw gesmoord Bevestigingsmiddelen: nagels uit roestvast staal Aanvullende specificaties Speciale pannen: o nokpannen: halfrond o gevelpannen links / rechts: gevelpannen worden steeds met roestvaste nagels tegen de achterliggende panlat of keper bevestigd Hulpstukken: o droge nokken: ondernokbanden met alu-slab en/of aangepaste kunststof ondervorstelementen, universeel toepasbaar op nokken en noordbomen die een goede aansluiting en dichting garanderen met het panprofiel o vogelschroot: UV-bestendig kunststof, kamhoogte circa 5 cm De voorschriften van de fabrikant, afgestemd op het pantype, worden nageleefd. Ze worden aangevuld met eventuele aanduidingen op dak- en detailplannen. Zie ook hoofdstukken 37 en 38. Drager: op panlatten (inbegrepen in de eenheidsprijs van de pannen) Legverband: gewoon recht verband Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De nokken of noordbomen worden uitgevoerd volgens 4.3 en 4.4 van TV 175. De wel van de halfronde nok is geplaatst met de overheersende wind mee. Bij de onderste vier rijen pannen en de vijf pannenrijen op de randen van de dakvlakken worden alle pannen genageld om de 2 pannen De gevelpannen worden geplaatst volgens 4.21 van TV pannen - gebakken aarde/dakvlak FH m² meeteenheid: m² meetcode: netto dakoppervlakte aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Het hellend dak VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 97

98 pannen - gebakken aarde/vormstukken FH m meeteenheid: m meetcode: lengte van de speciale vormstukken die de dakranden bedekken, beëindigingen, ontmoetingen en aansluitingen zoals nokken, hoeken, killen, knikken, Passtukken worden niet meegerekend. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) het hellend dak, nokken en gevelpannen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 98

99 33. DAKVLOER PLAT DAK dakvloer plat dak - algemeen Alle werken en leveringen, voor het realiseren van de dakvloer voor platte daken, andere dan de draagconstructies uit gewapend beton of staal. Onder dakvloer wordt verstaan het draagvlak voor de isolatie en de dichtingslaag houten roostering - algemeen Draagconstructies voor platte daken uit te voeren in timmerhout. De werken omvatten: het plaatsen van stellingen en/of tijdelijke ondersteuning. het schaven en/of schuren van het hout, de voor- en/of nabehandelingen van het hout; de levering, het op maat verzagen en het ter plaatse monteren van het timmerwerk; de montage van muurplaten, overspanningselementen, keperwerk, hellingsspiëën het maken van de nodige raveelconstructies voor daklichtopeningen, doorbouwen en openingen; alle nodige opleg- en bevestigingsmiddelen: verankeringsijzers, beugels, bandijzers, haken, nagelplaten, draagschoenen, bouten, klissen, nagels, stekken, vijzen, doken, lijmen, ; de vereiste klossen of roosterstukken, windverbanden en/of kettinglijnen; de nodige vochtisolaties bij de opleg of het inwerken in muren; het afdoende beschermen van de reeds uitgevoerde werken. Materialen Overeenkomstig de bepalingen van rubriek dakopbouw hellend dak - algemeen, zoals reeds opgenomen in dit bestek. STRUCTUURHOUT Massief structuurhout beantwoordend aan de de bepalingen van STS 04.1 en STS 31. Het hout moet gesorteerd en gemarkeerd zijn volgens NBN EN en voorzien van een CEmarkering met aanduiding van de sterkteklasse (~buigsterkte) volgens NBN EN 338. De toegelaten toleranties beantwoorden aan klasse 2 volgens NBN EN Hout voor dragende toepassingen - Naaldhout en populier - Afmetingen, toegelaten afwijkingen. Het hout heeft een FSC- of PEFC-label en de leverancier is FSC of PEFC CoC-gecertificeerd. De houtvochtigheid bedraagt maximaal 20%. Bij naaldhout met een sectie groter dan circa 6 cm x15 cm mag de houtvochtigheid bij plaatsing maximaal 16% bedragen. Alle structuurhout wordt geïmpregneerd minimum met een procédé A2.1 volgens STS 04.3 of heeft een natuurlijke duurzaamheidsklasse 2. Alle hout dat in aanraking komt met metselwerk wordt geschilderd met 2 lagen menieverf (of een vochtwerende, niet kleurloze verf). Stalen verbindingsstukken worden geschilderd met 2 lagen roestwerende verf. Gewrongen werkstukken worden geweigerd. Gebogen werkstukken hebben een maximaal toegelaten doorhang van 8 mm op 2 m lengte. Het hout met scheuren, waarvan de diepte op een willekeurige plaats groter is dan 1/20 van de overeenstemmende afmeting van het gezaagde hout, wordt afgekeurd. Blauw (vrij van rot) en zwarte wormsteken worden enkel geduld in hout dat verduurzaamd wordt door langdurige onderdompeling, onder vacuüm of onder druk. GELAMINEERD HOUT Laminated Veneer Lumber( LVL) beantwoordend aan de bepalingen van STS en NBN EN Houtconstructies - Gelamineerd fineerhout voor dragende toepassingen - Eisen. Na fabricage is het vochtgehalte van LVL maximum 12% en worden de LVL-elementen verpakt in een plastiek folie, waardoor het vochtgehalte niet meer kan wijzigen tijdens het transport. Het product is CE-gecertificeerd, met aanduiding van de sterkteklasse volgens NBN EN De LVL-structuurelementen hebben een FSC- of PEFC-label en de leverancier is FSC of PEFC CoCgecertificeerd. Gelamineerde constructie elementen worden beschermd met een procédé A2 volgens STS VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 99

100 LIJMEN Lijmen voor houten structuurelementen voldoen aan de bepalingen van NBN EN 301 (UF, MUF en RF lijmen), NBN EN (PU lijmen) of NBN (caseïnelijmen). Indien contact met water mogelijk is, moet een lijm van het type I (volgens NBN EN 301) toegepast worden. Bij toepassing van de lijm in klimaatklasse 1 en 2 (volgens Eurocode 5) kan een lijm van het type II (volgens NBN EN 301) toegepast worden. OPLEG- & BEVESTIGINGSMATERIALEN Alle opleg- en bevestigingsmaterialen nodig om de houten structuurelementen aan elkaar te bevestigen of met de constructie te verbinden. De nodige maatregelen moeten genomen worden om de opleg- en bevestigingsmaterialen te beschermen tegen corrosie. De bepalingen van hoofdstuk 4 Duurzaamheid van Eurocode 5 zijn van toepassing. Tabel 4.1 in dit hoofdstuk geeft de minimale vereisten voor de bescherming van bevestigingsmiddelen tegen corrosie. Schroeven (incl. houtdraadbouten), nagels en nieten voor de onderlinge bevestiging van de houten structuurelementen voldoen aan de bepalingen van STS 31 en NBN EN Getande metalen hechtplaten voor de verbinding van houten structuurelementen zijn gegalvaniseerd (380 gr/m²) en voldoen aan de bepalingen van STS 31 en NBN EN De aannemer legt voor uitvoering een technische fiche van de metalen verbindingsplaten voor. Metalen draagschoenen zijn vervaardigd uit verzinkt plaatstaal of roestvrij staal. Het verzinkt staal heeft een elasticiteitsgrens van minstens 250 N/mm² en een treksterkte van minstens 330 N/mm² (S250 GD). De verzinking voldoet aan de kwaliteit Z275 volgens NBN EN Zij maken het onderwerp uit van een ETA, conform ETAG 015. De aannemer zal voor de aanvang van de werken een volledige technische documentatie, met inbegrip van een exemplaar van de Europese Technische Goedkeuring (ETA) afleveren aan het Bestuur. Deze documentatie zal een lijst bevatten van de karakteristieke waarden van de weerstanden van de balkschoenen. De stabiliteitsplannen vermelden de minimale karakteristieke weerstanden van de schoenen, het aantal en type van de te gebruiken nagels. De uitvoering van de houten draagstructuren beantwoordt aan de vereisten van STS 31 Timmerwerk en NBN B , aangevuld met de toleranties voor houten draagvloeren volgens TV 223 Draagvloeren in niet-industriële gebouwen 12 Houten vloeren. De samenstelling van de houten roostering is zoals aangegeven op de plannen, doorsneden en detailplannen. De dakschrijnwerker zal zo snel mogelijk opvolgend op de ruwbouwwerken de nodige overspanningselementen plaatsen en hiertoe aanwijzingen geven aan de ruwbouwer. Het hout wordt zo opgeslagen dat het afdoende beschermd is tegen mogelijke weersinvloeden, vocht, beschadiging of vervuiling. Contact met de grond moeten worden vermeden. De getimmerde stukken moeten met de grootste zorg samengevoegd en bevestigd worden met aangepaste verbindingsmiddelen. Verbindingen met spijkers, schroeven, bouten, hechtplaten en draagschoenen moeten hierbij te beantwoorden aan de respectievelijke bepalingen van STS 31. Getimmerde stukken die in het metselwerk worden ingekeept, alsmede de zijden van de samenvoegingen, de inkepingen en de gaten bestemd om het ijzerwerk te ontvangen dienen vooraf van twee lagen roestwerende verf voorzien te worden. Waar te voorzien moeten de nodige aansluitingen en/of tussenvoegingen met vochtweringen, luchtdichtheidschermen en/of isolatiematerialen in coördinatie met het timmerwerk uitgevoerd worden. De onderzijde van de roostervloer moet steeds perfect horizontaal zijn (behalve waar de vloer in helling geplaatst moet worden) houten roostering - balken houten roostering - balken/massief hout FH m meeteenheid: per lm, volgens secties meetcode: de berekening van de hoeveelheid gebeurt volgens de ongeschaafde afmetingen aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 100

101 Specificaties Ongeschaafde balksecties (volgens NBN 219): minimum 75X225 Type hout: naaldhout (vuren, grenen, douglas,..) Houtverduurzaming: A2.1 procédé volgens STS 04.3 of natuurlijke duurzaamheidsklasse 2 Tolerantie: klasse 2 volgens NBN EN 336 Sterkteklasse volgens NBN EN 338: minimum C20 Ongeschaafde houtsecties volgens NBN 219: 63x175 Aanvullende specificaties Er mag geen gebruik worden gemaakt van vingergelast bouwhout volgens NBN EN 385. De uitvoering gebeurt overeenkomstig de aanduidingen op plan. De draagbalken worden ingemetseld Opleglengte: minimum 90 mm en helft van de balkhoogte De tussenafstand tussen de balken (h.o.h.) bedraagt: 40 cm Voor overspanningen groter dan 3 m worden de balken verstevigd d.m.v. dwarsverstijvers volgens TV (sectie: 63x175 mm) Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Raveelconstructies: daklichtopeningen nieuw dak boven keuken + luifel boven buitenruimte herstelling vermoedelijk aangetaste balken beplating op houten roostering - algemeen Levering en plaatsing van het dakbeschot voor horizontale dakvlakken steunend op een houten roostering. De eenheidsprijs omvat het leveren en plaatsen van de bebording, inclusief alle toebehoren: het hellingslatwerk, het uitbekleden van verticale opstanden, de te voorziene openingen voor dakdoorvoeren, en de voorbereiding van het legvlak zoals randafwerkingen met de nodige afschuiningen en afrondingen vereist voor het aanbrengen van de afdichting. Materialen De plaatmaterialen beantwoorden aan STS De bevestigingsmiddelen zijn volgens STS 31. De uitvoering van de beplating beantwoordt aan de voorschriften van STS 31, TV , de richtlijnen van de fabrikant van de platen en de dakdichtingsmaterialen. De platen worden in verband geplaatst, waarbij de kopvoegen van twee opeenvolgende rijen platen niet op dezelfde balk samenkomen. De platen moeten overal ondersteund worden. Hiertoe sluiten de naden in de ene richting, hart op hart aan in de aslijn van de balken. In de andere richting sluiten ze zoveel mogelijk aan op de genagelde roosterstukken tussen de balken. De afstand tussen twee bevestigingspunten mag niet groter zijn dan 20 cm op de omtrek van de platen en 30 cm op de tussensteunpunten. Tussen de platen wordt een kleine speling voorzien gelijk aan 2% van hun breedte. Bij de aansluiting met de omgevende opstanden wordt rondom een voeg gelaten van circa 5 mm om uitzetting toe te laten. De bevestiging gebeurt d.m.v. schroeven. Het nat worden van de platen moet worden voorkomen. Daarom wordt het voorziene dampscherm volgens hoofdstuk 34 zo snel mogelijk geplaatst. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De houten roostering wordt voorzien van de nodige hellingslatten tot het bekomen van een hellingsgraad van 2 % naar de voorziene afvoerpunten toe, overeenkomstig TV Rond de afvoerbuis wordt de dikte van de drager plaatselijk verminderd om de tabbuis in te werken, en zodoende plasvorming te voorkomen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 101

102 Met het oog op de luchtdichtheid worden de naden en aansluitingen van de platen: Keuring Er moet worden voldaan aan de vlakheidseisen volgens tabel 10 van TV beplating op houten roostering - OSB FH m² meeteenheid: m² meetcode: netto oppervlakte. Openingen groter dan 0,5 m² worden afgetrokken. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (VH) OSB-platen beantwoordend aan NBN EN 300. De platen zijn voorzien van een CE-markering en zijn drager van een FSC- of PEFC-label en de leverancier is FSC of PEFC COC gecertificeerd. Specificaties Plaattype: OSB-3 Volumemassa: minimum 650 kg/m3 Formaldehydegehalte volgens NBN EN 120: klasse E1 Afmetingen van de platen: o plaatdikte: minimum 18 mm o breedte x lengte: keuze aannemer Randafwerking: tand & groef van het type 4-zijdig De structurele beplating wordt op de werf aan de roostering bevestigd volgens de uitvoeringsvoorschriften van de fabrikant. nieuw dak boven keuken + luifel boven buitenruimte herstelling dakvloer vermoedelijke aangetaste balken VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 102

103 34. THERMISCHE ISOLATIE PLAT DAK thermische isolatie plat dak - algemeen Levering en plaatsing van de isolatie en het dampscherm voor het plat dak binnen het voorziene dakdichtingssysteem. De werken omvatten: de controle en de eventuele voorbereiding van de dakvloer; de levering en verwerking van de isolatiematerialen en bijhorende dampschermen; de eventuele levering en de plaatsing van kleefmiddelen (lijmen, bitumen, ) en/of mechanische bevestigingstoebehoren; de eventuele verticale isolatiestroken tegen dakopstanden en/of dakranden; de eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen isolatieplaten plat dak algemeen Materialen De isolatiematerialen zijn weersbestendig, rotbestendig, drukvast, niet onderhevig aan krimp en hebben een geringe wateropname. Ze mogen geen voedingsbodem vormen of doen ontstaan voor ongedierte, bacteriën of schimmels en tasten de andere bouwelementen niet aan. Beschadigde plaatdelen mogen niet verwerkt worden. Enkel producten waarvan de hierna vermelde λ-waarde kan aangetoond worden met de gedeclareerde λd-waarde vermeld in de CE-marking, ATG-H of ETA, of met de rekenwaarde λui vermeld in EPB-productgegevensdatabank (EPBD) worden aanvaard. De λ-waarde moet geldig zijn voor de toegepaste plaatdikte(s). De bepalingen van volgende normen en technische voorlichtingen zijn van toepassing: o TV Het platte dak 7 Dakisolatie : Eigenschapen van de dakisolatiematerialen o TV 239 Mechanische bevestiging van de isolatie en de afdichting op geprofileerde staalplaten De isolatiematerialen beschikken over een ATG-H productgoedkeuring en een ATG technische goedkeuring voor de toepassing als respectievelijk warm dak/omkeerdak of gelijkwaardig. De isolatieplaten en bevestigingswijze zijn verenigbaar met de ondergrond en het voorziene dakafdichtingssysteem. Eventuele mechanische bevestigingsmiddelen worden steeds ter goedkeuring voorgelegd. ALGEMEEN De bepalingen van volgende normen en technische voorschriften zijn van toepassing: o TV Het platte dak : opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud o TV 239 Mechanische bevestiging van de isolatie en de afdichting op geprofileerde staalplaten o TV Aansluitingsdetails bij platte daken : algemene principes o NBN B Het platte dak opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud o BUtgb-nota m.b.t begaanbaarheid van platte daken De plaatsing gebeurt volgens TV Het platte dak Plaatsing van de isolatie (tabel 18) en conform de richtlijnen in de technische goedkeuring, rekening houdend met de te verwachten gebruiks- en windbelastingen, de betrokken ondergrond en het voorziene dakdichtingssysteem. De uitvoeringsvoorschriften in de technische goedkeuring en van de fabrikant moeten strikt gevolgd worden, zelfs al zouden deze afwijken van onderstaande beschrijving. VOORBEREIDING De aannemer zal vóór de aanvang van de werken alle bouwdelen inspecteren waarop of waartegen hij moet aansluiten. Hij zal nagaan of er overal een gelijkmatige helling gerealiseerd is en of alle opstanden en randen volledig en correct zijn afgewerkt. Hij zal iedere onregelmatigheid aan de architect signaleren en zijn werken slechts aanvatten wanneer de staat, vlakheid en cohesie van de dakvloer een onberispelijke uitvoering van zijn werk toelaten. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 103

104 UITVOERINGSOMSTANDIGHEDEN De ondergrond moet zuiver en winddroog zijn (vrij van zichtbaar vocht), waarbij de plaatsingsoppervlakte en de materialen droog moeten worden gehouden tot voltooiing van de werken. De isolatie mag nooit nat geplaatst worden, bij iedere werkonderbreking is het daarbij aangewezen het blootliggend isolatiemateriaal tegen weersinvloeden te beschermen. Bij verlijming van de platen met warme bitumen of bitumineuze koudlijm, moet de omgevingstemperatuur minimaal 5 C bedragen. VLAKHEID VAN DE ONDERGROND De hechting van dampscherm en isolatie vergen een voldoende vlakheid van de ondergrond, aangepast aan de aard van het voorziene systeem en de plaatsingswijze. Waar vereist zullen oneffenheden voorafgaandelijk worden weggewerkt en/of bijgewerkt. De eisen gesteld aan de vlakheid van ondergrond moeten daarbij voldoen aan de tolerantiewaarden volgens TV (tabel 10) isolatieplaten plat dak PUR of PIR Isolatieplaten uit hard polyurethaanschuim of polyisocyanuraatschuim overeenkomstig NBN EN Materialen voor de warmte-isolatie van gebouwen - Fabrieksmatig vervaardigde producten van hard polyurethaanschuim (PUR) - Specificatie. Het blaasmiddel gebruikt bij de productie bevat geen HFK s. Specificaties Dikte: volgens subartikel Oppervlakteafwerking: aan beide zijden bekleed met een gebitumineerd glasvlies Prestatiecriteria: o Warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde): maximum 0,026 W/mK o Druksterkte bij 10% vervorming (NBN EN 826): minimum 150 kpa Aanvullende specificaties Reactie bij brand (NBN EN ): min. klasse D-s2-d0 De isolatielaag wordt uitgevoerd in twee lagen Overeenkomstig de voorziene dakopbouw worden de isolatieplaten, volgens TV en de technische goedkeuring, mechanisch bevestigd (V). De isolatieplaten worden nauw aansluitend geplaatst. Eventuele openstaande naden worden opgeschuimd isolatieplaten plat dak PUR of PIR/16 cm (2X8 cm) FH m² meeteenheid: per m² meetcode: netto oppervlakte gemeten als de horizontale projectie tussen de dakopstanden. Uitsparingen kleiner dan 1m² worden niet afgetrokken. De eventuele verticale isolatiestroken tegen dakopstanden en/of dakranden worden ook in dit artikel gerekend en zijn steeds inbegrepen in de prijs. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Nieuw dak boven keuken Bestaand dak boven badkamer, sas, wc en wasplaats dampscherm - algemeen Materialen De bepalingen van volgende normen en voorschriften zijn van toepassing: o TV Het platte dak : opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 104

105 o NBN EN Flexibele banen voor waterafdichting - Gewapende bitumen dakbanen voor waterafdichtingen - Definities en eigenschappen o NBN EN Flexibele banen voor waterafdichtingen - Dampremmende lagen van bitumen - Definities en eigenschappen o PTV Dakafdichting Onderlaagmembranen op basis van bitumineuze bindmiddelen Het dampscherm moet beschikken over een BENOR certificering of opgenomen zijn in de ATG technische goedkeuring of gelijkwaardig van de dakdichting. De keuze van de dampschermen is verenigbaar met de voorgeschreven isolatiematerialen en met de voorziene dakopbouw en afdichting. Het type dampscherm en de bevestigingswijze moeten voorafgaandelijk ter goedkeuring worden voorgelegd aan de architect. De bepalingen van volgende voorschriften zijn van toepassing: o TV Het platte dak : opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud o TV Aansluitingsdetails bij platte daken : algemene principes De plaatsing en bevestigingswijze (losliggend, deelgekleefd, ) van het dampscherm zal gebeuren in overeenstemming met de plaatsingswijze van de isolatieplaten, de aard van de ondergrond en het type dampscherm, volgens de bepalingen van TV (tabel 15) en de richtlijnen, zoals opgenomen in de technische goedkeuring ATG (of gelijkwaardig) van het dakdichtingssysteem. Bij platte daken zal het dampscherm steeds aangebracht worden op een doorlopende drager (betonvloer, beplating, ). Het insluiten van vochtige (isolatie) materialen tussen het dampscherm en de afdichtingslaag moet worden uitgesloten. Indien vereist moet bij de uitvoering gebruik te worden gemaakt van aangepaste compartimenteringstechnieken. Er worden zo weinig mogelijk voegen gemaakt. Voegen in overlapping moeten steeds onderling en tegen andere bouwdelen aangekleefd worden, zodat de dampremmende laag een doorlopend membraan vormt over de gehele dakoppervlakte. De overlappingen en voegdichtingen worden uitgevoerd conform de voorgeschreven dampschermklasse. Ter hoogte van opstanden (dakranden, lichtkoepels, doorbrekingen, ) wordt het dampscherm voldoende opgetrokken zodat de isolatie volledig ingesloten is (zie ook TV Opstanden). Bijzondere zorg moet worden besteed aan alle doorboringen (kabeldoorvoeren, openingen verluchtingen,...), of daar waar lokaal condensatie kan optreden in het isolatiemateriaal. De doorboringen worden niet ruimer gemaakt dan strikt noodzakelijk. Door de openingen wordt een mantelbuis geplaatst waartegen het dampscherm aansluit zodat de isolatie volledig ingesloten zit (zie ook TV Dakdoorbrekingen en sokkels) dampscherm gewapend bitumen PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM). Inbegrepen in de eenheidsprijs van de isolatieplaten en/of de dakdichting. Dampscherm klasse E3 volgens TV 215 bestaande uit een gewapend (gemodificeerd) bitumenmembraan. Specificaties Dikte: 3 mm Equivalente luchtlaagdikte sd (=µd-waarde) (volgens NBN EN 1931): min. 25 m Aanvullende specificaties De aannemer heeft de keuze uit 2 principes: het dampscherm is niet zelfklevend en wordt volledig vast gekleefd/vlamgelast aan de ondergrond. Het dampscherm is zelfklevend. o Treksterkte (NBN EN ): o Lengte: min. 150 / 400 N/5cm o Breedte: min. 150 / 400 N/5cm VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 105

106 Nieuw dak boven keuken Bestaand dak boven badkamer, sas, wc en wasplaats VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 106

107 35. AFDICHTING & AFWERKING PLAT DAK afdichting & afwerking plat dak - algemeen Deze post omvat alle leveringen en werken tot het realiseren van de voorziene platdakdichting tot een afgewerkt en waterdicht geheel. De werken omvatten: het nazicht en de voorbereiding van het draagvlak in coördinatie met de post 34 Thermische isolatie plat dak; de levering en verwerking van de voorgeschreven dakdichtingslagen, inclusief alle noodzakelijke scheidingslagen, primers, lijmen, bevestigingsmiddelen en toebehoren; het aanwerken van de dakdichting rondom koepels, rookkanalen, ventilatiekanalen, e.d.; de waterdichte afwerking en aansluiting (of herstelling) van de dakdichting ter hoogte van de dakranden, gevelopstanden en eventuele aangrenzende constructies; de eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen; de eventuele te voorziene ballast; de gebeurlijke kosten voor de proeven op de waterdichtheid. Materialen De volgende normen zijn integraal van toepassing: o TV Het platte dak: opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud (WTCB) o NBN B Dakopbouw met afdichtingen - Bitumen- of kunststoffolies. De dichtingssystemen beschikken over een doorlopende technische goedkeuring van de Butgb, EUtgb of gelijkwaardig voor toepassing binnen de voorziene dakopbouw. Bij onverenigbaarheden tussen het vooropgestelde dakafdichtingssysteem en de dakopbouw (dakvloer, dampscherm, isolatie- en dichtingssysteem) stelt de aannemer de ontwerper onmiddelijk op de hoogte en dient het advies van de fabrikant te worden ingewonnen. Bij toepassing zonder bijkomende schutlaag dient gekozen voor een UV-bestendige eindlaag. De uitvoering gebeurt volgens TV Het platte dak: opbouw, materialen, uitvoering, onderhoud en TV Aansluitingsdetails bij platte daken: algemene principes. Het daksysteem en voorziene bevestigingswijze moeten de aangrijpende windlasten kunnen opnemen. Indien de windweerstand van gekleefde systemen onvoldoende zouden zijn, dient bijkomend ballast te worden voorzien, inbegrepen in de eenheidsprijs. De ondergronden dienen, in functie van de voorziene dakafdichting en plaatsingsmethode, respectievelijk te voldoen aan de voorschriften van NBN B en TV : o zij moeten luchtdroog zijn en een temperatuur van meer dan 2 C hebben. o zij moeten goed vlak, vast, zuiver en vrij zijn van vreemde stoffen (vet, kiezel, olie...). o zij moeten chemisch en mechanisch met de dakdichting verenigbaar zijn. o voegen van draagvloerelementen of van cellenbeton zullen gepast overbrugd worden. De dakafdichtingen mogen enkel aangebracht worden door gekwalificeerde plaatsers, volledig vertrouwd met de uitvoering van het voorziene dakafdichtingssysteem (referenties voor te leggen). De plaatsing zal onderbroken en op zijn minst voorlopig beschermd worden bij vochtig weer (regen, sneeuw, mist) en/of bij temperaturen lager dan 5 C. Het werk mag in deze gevallen enkel voortgezet worden, mits voorafgaandelijke toestemming van de architect en naleving van de door de fabrikant opgelegde voorzorgsmaatregelen. Dagproducties moeten steeds waterdicht kunnen worden afgewerkt met inbegrip van de randafwerkingen. De voorziene isolatie mag onder geen beding nat worden of dient te worden vervangen. De aannemer zal de daken hiertoe waar aangewezen compartimenteren. De nodige maatregelen worden getroffen om na de uitvoering van de dakwerken het betreden van het dak te beperken. Indien nodig in functie van de verdere opbouw zal men bovenop de afdichting een beschermlaag aanbrengen (beschermdoek van minimaal 300 g/m², bouwbeschermplaten,.). Alle mogelijke schade, voortvloeiende uit een gebrekkige coördinatie of onvoldoende beschermingsmaatregelen vallen ten laste van de aannemer. De aannemer dient garant te staan voor een perfecte waterdichte afwerking en aansluiting van de dakdichting ter hoogte van dakranden, opstanden, schoorstenen, sokkels, horizontale en VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 107

108 verticale dakdoorbrekingen, bewegingsvoegen overeenkomstig de bepalingen van TV 244, alsook de randafwerking (en/of herstelling) t.a.v. aangrenzende constructies. De stroken zullen zoveel mogelijk uit één stuk, gelijkmatig en spanningsvrij, uitgerold en bevestigd worden. De schikking van langs- en dwarsnaden wordt zodanig gekozen dat een volledige waterafvloeiing verzekerd is. Als de helling meer dan 20% bedraagt zullen de schikkingen voor het bevestigen van de dakdichting uitgevoerd worden volgens de technische goedkeuring ATG. Aan de dakranden worden de hoeken tussen het strekkende deel en de opkant, behoudens detailtekeningen, afgeschuind onder een hoek van 45, met schuin gesneden isolatiestroken afdichting & afwerking plat dak - waterdichtheidsproeven PM Algemeen Na uitvoering van de dakafdichting worden de daken, ter beproeving van de waterdichtheid onder water gezet gedurende ten minste 48 uur, overeenkomstig de bepalingen van TV afdichting & afwerking plat dak - waarborgen & attesten PM Algemeen De aannemer blijft gedurende een periode van 10 jaar na de voorlopige oplevering, aansprakelijk voor de volledige waterdichtheid van de uitgevoerde dakafdichting. Bijkomend zal de aannemer bij de voorlopige oplevering een door de fabrikant opgemaakt attest afleveren, houdende een 10-jarige fabriekswaarborg op gebreken m.b.t. de geleverde materialen (zonder voorbehoud op materialen en arbeidsloon wanneer zich dientengevolge een vervanging van de dakbedekking zou opdringen). Dienaangaande dienen alle richtlijnen van de producent van de dakdichtingsmaterialen (volgens technische goedkeuring ATG) nauwgezet te worden nageleefd, onverminderd gebeurlijke tegenstrijdige bepalingen vermeld in het bijzonder bestek afdichting & afwerking plat dak - renovatie bestaande daken PM Algemeen De bijkomend te voorziene werken bij de renovatie van de bestaande dakopbouw omvatten: Ontmanteling van alle overtollige elementen: verluchtingspijpjes, Controle en voorbereiding van de ondergrond: alvorens de nieuwe dakdichting of eventuele isolatielaag, bovenop de bestaande dakbanen, aan te brengen zullen ongebruikte dakdoorvoeren en barsten gedicht worden, het oppervlak gezuiverd en ontdaan van alle vreemde stoffen die de hechting van de nieuwe dakopbouw en dakafdichting in het gedrang kunnen brengen. Zonodig dient voorafgaandelijk een aangepaste fixatielaag op de ondergrond te worden aangebracht bitumineuze dakafdichting - algemeen Materialen Meerlaagse dakafdichtingen op basis van bitumen volgens NBN B Dakafdichting - Producten op basis van APP of SBS- polymeerbitumen en Bijlage 1 van TV Kwaliteitseisen voor dakafdichtingen op basis van polymeerbitumen. De voorziene eindlagen bevatten een wapening van polyestervlies of hoogwaardige composiet-inlage van tenminste 150 gr/m2. Het afdichtingssysteem bezit een doorlopende technische goedkeuring ATG of gelijkwaardig voor toepassing op de betrokken ondergrond. Alle bijproducten (keuze van geschikte onder- en tussenlagen volgens NBN B en TV tabel 19) zijn afkomstig van en/of stemmen overeen met de richtlijnen van de ATG en/of de fabrikant. Systeem ter goedkeuring voor te leggen. De rollen worden verticaal vervoerd en op een vlakke en gladde vloerbodem opgeslagen. Zij zullen met zorg behandeld worden om iedere beschadiging te voorkomen. Bij temperaturen onder 5 C moeten de rollen zeer behoedzaam worden behandeld. De onderlaag, eventuele tussenlaag en eindlaag worden geplaatst conform de technische goedkeuring ATG, de voorschriften van NBN B en TV Plaatsingsmethoden. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 108

109 De lagen worden geplaatst met de minimale langse en dwarse overlappingen, overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant en TV tabel 28. De overlapping van onder- en eindlaag lopen in dezelfde richting en zijn geschrankt. De naadoverlappingen worden zorgvuldig gelast over de volledige breedte van de naad en samengedrukt. Opstanden worden steeds volledig gekleefd uitgevoerd ofwel door vlamlassen ofwel met een aangepaste verlijming bitumineuze dakafdichting - APP bitumineuze dakafdichting - APP/volgekleefd (T) FH m² meeteenheid: per m² meetcode: netto horizontaal geprojecteerde dakoppervlakte. Openingen met een dagmaat kleiner dan 1 m2 worden niet afgetrokken. Dakopstanden worden niet afzonderlijk opgemeten en zijn in de eenheidsprijs begrepen aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Meerlaags volgekleefd dakafdichtingssysteem met eindlaag op basis van plastoormeerbitumen (APP). Specificaties Systeemcode (TV 215, tabellen 22, 24 & 27): TSs (met onder- & eindlaag gelast) of TCs (met onderlaag gekleefd & eindlaag gelast) Voorsmeerlaag: in functie van de ondergrond, met een bitumenlak ( g/m2) of kleefvernis Onderlaag: o een gewapende bitumen APP-V4 o de onderlaag is dampdruk verdelend (bij vlamgelaste toepassing) Eindlaag: o Dikte van de eindlaag: minimum 4 mm o Afwerking toplaag: ingewalste leisteenschilfers of granulaatkorrels o Treksterkte L/B volgens NBN EN : minimum 1000 N/50 mm o Rek bij breuk volgens NBN EN : > 40 % o Nagelweerstand L/B volgens NBN EN : > 150 N o Verwekingspunt volgens NBN EN 1110: minimum 140 C o Koude buigtemperatuur volgens NBN EN 1109: minimum -15 C Aanvullende specificaties Weerstand tegen externe brand: B- ROOF (t1) volgens NBN EN en CEN/TS Het membraan voldoet aan de basiskwaliteitsnormen voor oppervlaktewater (neutrale phwaarde) en geeft geen schadelijke stoffen af door te voorzien in een geschikte afwerking met: leischilfers Conform TV en TV 244, de ATG-richtlijnen en de voorschriften van de fabrikant. Kimafdichtingen volgens TV Aansluitingsdetails overeenkomstig TV 244 (WTCB): o aansluiting plat dak met volle muren volgens TV o aansluiting plat dak met gevelbekledingen volgens TV Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Het dampscherm is te voorzien volgens rubriek dampscherm - algemeen. Nieuw dak boven keuken + luifel over buitenruimte Bestaand dak boven badkamer, sas, wc en wasplaats VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 109

110 toebehoren plat dak algemeen toebehoren plat dak dakdoorvoeren FH st Dakdoorvoerelementen in te werken in platte daken voor rookkanalen, ventilatieleidingen, ontluchtingselementen, opgenomen in deel 6. meeteenheid: per stuk aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Dakdoorvoerelementen, samengesteld uit een plakplaat en een standpijp, diameter en lengte afgestemd op de opbouw van het platte dak en de beoogde functie van de doorvoer. Specificaties : aluminium met PP-binnenbuis / kunststof Diameter: zie toepassing Afwerking: voorzien van verluchtingskap Volgens TV verticale doorbrekingen en in nauwgezette coördinatie met de uitvoering van het deel technieken. De onderbreking van luchtdichtheidsmembranen, dampschermen, thermische isolatie, waterdichte lagen, mag geen afbreuk doen aan de prestaties. Een continue aansluiting op de dakdoorvoer moet worden gerealiseerd. Detailering ter goedkeuring voor te leggen aan de ontwerper. Artikel is opgesplitst in: : doorvoeren Ø 75: o verluchting septische put o standpijp badkamer : doorvoeren Ø 125: o ventilatie uitvoer o dampkap VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 110

111 36. DAKLICHTOPENINGEN daklichtopeningen - algemeen Het betreft alle openingen in hellende of platte daken voorzien van lichtdoorlatende elementen. De elementen worden stormvast en inbraakbestendig bevestigd aan de dak- en/of ruwbouwstructuur, met aangepaste, roestbestendige bevestingsmiddelen. De montage van de daklichtelementen in het dak en de aansluiting met de dakbedekkingen en/of dakdichtingen zijn perfect regen- en winddicht. Een goede afwatering garandeert dat zich nergens stagnerend water kan ophopen. De prestatieniveaus m.b.t. sterkte tegen wind, luchtdoorlaat en waterdichtheid, stemmen overeen met tabel 6 van STS De aansluiting met de dakconstructie garandeert bovendien een correcte thermische aansluiting (bouwknopen EPB doorboring dakschil, isolatie en luchtscherm) De karakteristieken (thermische doorlatendheid, waterdichtheid,...) waaraan de dakramen moeten voldoen zijn opgenomen in tabel 1 van de productnorm NBN EN dakvlakramen algemeen Alle voegen tussen pleisterwerk en de daklichtopeningen worden luchtdicht met een overschilderbare elastische kit afgedicht dakvlakramen - algemeen Geprefabriceerde dakvlakramen bestemd voor hellende daken. De levering en plaatsing omvat steeds het volledige raam, inclusief het glas, de nodige bevestigingsmiddelen, gootstukken, loodslabben en kitten, e.d., alsook alle in het bestek voorziene aanvullende specificaties. Bij plaatsing in bestaande daken is het wegnemen van de kepers over de nodige lengte, het plaatsen van de raveelbalken en hulpkepers tevens inbegrepen in de eenheidsprijs. Eventueel bijhorende binnenbekledingen worden beschreven in art Materialen De dakvlakramen bestaan uit een vast kozijn en een beweegbaar kader. In overeenstemming met de voorziene dakbedekking en de aard van de dakvlakramen worden door de fabrikant aangepaste gootstukken en loodslabben bijgeleverd, die voor een perfecte afwatering en sluiting zorgen. De ramen zijn geschikt voor dakhellingen tussen 15 en 90. De ramen beschikken over een CE-markering overeenkomstig de productnorm NBN EN Zij worden geleverd met een tienjarige fabrieksgarantie, ondersteund door een eigen naverkoopdienst in België. Het openen van het venster gebeurt naar keuze van de aannemer d.m.v.: o hetzij een alumnium handgreep op de bovenregel van het raam, die een ventilatieklep met luchtfilter integreert. Het vergrendelsysteem laat toe om het wentelend gedeelte te blokkeren in een vaste ventilatiestand. Enkelvoudige uitzet- of uitzet-wentelramen worden onderaan voorzien van een (bijkomende) handgreep. o hetzij één of twee aluminium handgrepen op de onderregel van het raam (voorzien van twee ventilatiestanden). Het raam moet volledig 180 kunnen wentelen, met schoonmaakstand en grendel om de vleugel te blokkeren. De wentelramen moeten in de gewenste openingsstand kunnen behouden blijven d.m.v. een ingebouwde en regelbare rem. De plaatsing gebeurt volgens de voorschriften van de fabrikant, in overeenstemming met de voorziene dakbedekking en bijgeleverde hulpstukken. De aannemer controleert voorafgaandelijk of de respectievelijk toegelaten dakhellingen en de op de plannen voorziene plaatsingshoogte overeenstemmen met de gegeven toestand. Ingeval van gebeurlijke afwijkingen brengt hij de ontwerper hiervan onmiddellijk op de hoogte. De dakvlakramen worden waterpas uitgelijnd op de dakkepers, dakspanten of op een tussen geprefabriceerde sandwichpanelen aangebrachte raveelconstructie en worden gemonteerd met VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 111

112 behulp van de meegeleverde bevestigingsbeugels, geplaatst aan de boven- en onderkaten of zijkanten van het buitenkozijn. Met behulp van de bijgeleverde hulp- en gootstukken, aangepast aan de voorziene dakbekleding, wordt het raam regen- en winddicht ingewerkt in de dakbedekking. Er moet gebruik worden gemaakt van de door de fabrikant aanbevolen afwateringsprofielen en/of dichtingskitten. Keuring De ramen mogen niet klemmen, het openen en sluiten moet zonder haperingen verlopen. Beschadigde raamdelen moeten worden vervangen. De dakbedekking moet mooi en gelijkmatig aansluiten aan de zijranden van het raam dakvlakramen - hout dakvlakramen - hout/wentel + verluchtingsrooster FH st meeteenheid: per stuk meetcode: opgegeven opmetingen overeenkomstig leverbare standaardafmetingen. Op de opgegeven afmetingen kan, in functie van het beschikbare gamma van verschillende fabrikanten een verschil tot + 2 cm worden aanvaard. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Specificaties Afmetingen: 134x98 cm, zie samenvattende opmeting en volgens aanduidingen op plan Kozijn & beweegbaar kader: Houten kern omhuld met wit polyurethaan Afwerking: witte polyurethaan Beglazing o isolerende veiligheidsbeglazing conform NBN S , o Ug-waarde maximaal 1,1 W/m2K (volgens NBN EN 673), o Uw-waarde maximaal 1,3 W/m2K Geluidsverzwakkingsindex Rw: 35 db (volgens EN ISO 717-1) Buitenbekleding (gootstukken, e.d.): donkerkleurig gelakt aluminium Luchtdoorlatendheid: min. klasse 4 (max. debiet 3 m3/(h.m²) bij 100 Pa) volgens NBN EN Regen- & winddichtheid: aangepast isolerend kader met onderdakkraag en afvoergoot Lucht- & dampdichte aansluiting: dampschermkraag voorzien. Uitbekleding aan de binnenzijde: zie artikel plafondafwerking - uitbekleding daklichtopeningen Aanvullende specificaties Ventilatie natuurlijke toevoer: geïntegreerde RTO, zelfregelend P3, debiet conform NBN D , ofwel minimum 58,70 m3/h bij 2 Pa Koppelsysteem: aangepaste gootsstukken voor het schakelen van dakvlakramen in horizontale en/of verticale blokvorm, volgens aanduiding op de plannen. Inbraakwerendheidsklasse: RC1 / RC2 volgens NBN EN 1630 Aangepaste gootstukken voor dakpannen zadeldak 3 stuks RTO op alle 3 de dakvlakramen koepels - algemeen Levering en plaatsing van geprefabriceerde dakkoepels voor platte daken, d.w.z. het volledige oplegkader, het koepelgedeelte en alle nodige toebehoren, met inbegrip van de nodige bevestigingsmiddelen, opstanden, randaansluitingen, kitten, e.d.. Bij plaatsing in bestaande daken is het plaatselijk wegnemen van de dakdichting, het maken en stabiliseren van een aangepaste VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 112

113 dakopening inbegrepen in de eenheidsprijs. Eventuele bijhorende binnenbekledingen worden beschreven onder artikel plafondafwerking - uitbekleding daklichtopeningen. Materialen De koepels dragen een CE-merk overeenkomstig NBN EN 1873 Geprefabriceerde toebehoren voor daken - Kunststof lichtkoepels met opstanden - Productspecificatie en beproevingsmethoden. Alle koepels zijn optisch zuiver, lichtecht en weerbestendig. Zij zijn voorzien van een oplegrand voor een spanningsvrije oplegging en een afdruipboord. In overeenstemming met de voorziene dakbedekking en/of afwerking wordt een thermisch geïsoleerde geprefabriceerde (of op maat vervaardigde) opstand bijgeleverd, die een waterdichte aansluiting en opstandhoogte van 150 mm garandeert (gemeten vanaf het afgewerkte dak). Zij worden voorzien van inbraakbestendige en corrosievrije bevestigingsmiddelen (éénrichtingsschroeven) en duurzame aansluitflenzen voor een waterdichte hechting met de voorziene dakdichting. De koepels worden geplaatst volgens de voorschriften van de fabrikant en volgens de aanduidingen op plan. Voor de uitvoering van de dakplaat worden de nodige uitsparingen in de ruwbouw door de aannemer opgegeven, rekening houdend met de afmetingen van de koepel, de vorm van de opstand en de afwerking van de daklichtopening. De koepels en opstanden worden perfect horizontaal geplaatst, ongeacht lichte hellingen van het dak. De aansluiting met de dakdichting gebeurt volgens de uitvoeringsschriften van de fabrikant en TV waarbij de dakdichting met zorg opgetrokken wordt tot bovenaan de rand van de koepelopstand zodat elke waterinfiltratie voorkomen wordt. De koepel moet tochtvrij op de opstand aansluiten door middel van een duurzame, UVbestendige afdichtingsband. De vastzetting van de koepel is zo dat de vrije uitzetting mogelijk blijft. Dubbelwandige koepels moeten aan de buitenzijde gelast worden om condensatievorming te voorkomen. De koepels worden naargelang de opstand, met inox schroeven of bouten bevestigd doorheen de schroefkoppeling. Keuring De aannemer blijft aansprakelijk voor de goede waterdichte aansluiting op de voorziene dakdichting, gedurende een termijn van tien jaar, vanaf de datum van voorlopige oplevering koepels kunststof acrylaat (PMMA) Meerwandige lichtkoepels uit UV-bestendige acrylaatharsbladen (PMMA), voorzien van een doorlopende luchtspouw tot in de rand gevuld met voorgedroogde lucht en zo uitgevoerd dat de twee koepelplaten elkaar nergens raken in het koepelvlak, de wanden mogen niet aan elkaar worden gelast om uitzetting en inkrimping toe te laten. De bijgeleverde opstanden uit hoogwaardig kunststof zijn meerwandig uitgevoerd en inwendig voorzien van een isolatielaag. De bovenflens van de opstand is voorzien van een waterkering voor eventuele afvoer van condenswater langs de buitenzijde van de opstand. Plaatdiktes: volgens de plaatafmetingen en rekening houdend met sneeuw- en windbelasting koepels kunststof acrylaat (PMMA)/vast FH st meeteenheid: per stuk. meetcode: de opgegeven opmetingen zijn de dagmaten van de koepel gemeten aan de bovenkant van de opstand. Inbegrepen alle hulpstukken en bevestigingsmiddelen. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 113

114 Specificaties Type: driedubbelwandige koepelschaal, met heldere buitenschaal in acrylaat, heldere 16 mm dikke tussenwand uit meerwandig polycarbonaat en opale binnenschaal in acrylaat Vorm: vierkantig en gebogen U-waarde : maximaal 0.9 W/ m²k (koepelschaal) maximaal 1.0 W/m²K (koepelopstand) Brandreactie: euroklasse E (volgens NBN EN ) Translucide eigenschappen: 39% g-waarde: 0,32 (32 %) akoestische isolatie: 22 db Afmetingen: zie toepassing De opstand is vervaardigd uit: geïsoleerde verzinkte staalplaat De hoogte van de opstand bedraagt circa 40 cm. De opstand is recht. Aanvullende specificaties De koepel beschikt over een doorlopende goedkeuring ATG of gelijkwaardig. Artikel is opgesplitst in: : koepels 100X130: o 2 koepels in de keuken o koepels voldoen aan de hierboven vermelde specificaties : koepel 100X130 (geen isolerende eigenschappen): o o 1 koepel in de luifel koepel moet niet voldoet aan de hierboven vermelde specificaties en de epb-regelgeving is niet van toepassing op deze koepel. Koepelschaal en opstand moeten geen isolerende eigenschappen hebben. Deze koepel heeft een louter lichttoetredende functie : koepels 80X80: o 1 koepel in de wasplaats en 1 in het sas o koepels voldoen aan de hierboven vermelde specificaties VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 114

115 37. DAKRANDEN EN KROONLIJSTEN dakranden en kroonlijsten - algemeen slabben, loketten en aansluitbanden - algemeen Materialen Slabben, loketten en aansluitbanden voor een water- en regendichte afwerking van de aansluitvoegen tussen verschillende constructiedelen. Het betreft o.a. de randaansluitingen tussen dak en opgaande gevelmuren, dak en schoorsteen, rond dakdoorgangen en langs de boven- en zijranden van dakvlakken. Bij de aansluiting tegen gevelmetselwerk worden de slabben afgewerkt met een loket of aansluitingsband. Loketten en/of aansluitbanden zijn stukken die aan één kant in de muur worden bevestigd en aan de andere kant een voldoende overlap bewerkstelligen over de opstaande strook van de slabben of afdichtingsmembramen. De aangewende materialen garanderen een volledige compatibiliteit met de voorziene dakopbouw en ondergronden. volgens de aanduidingen op plan, detailtekeningen en uitvoeringsprincipes van de respectievelijke Technische Voorlichtingsnota s (WTCB) en STS 56.1, aangevuld met de richtlijnen van de fabrikant van de dakbedekking: platte daken o aansluiting plat dak met volle muren volgens TV o aansluiting plat dak met gevelbekledingen volgens TV o aansluiting plat dak met schoorsteen volgens TV (afb. 114) Alle te voorziene aansluitingen waarborgen een waterdichte en verzorgde afwerking. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan de waterdichte aansluiting met onderdaken voor hellende daken en de vereiste luchtdichtheid aan de binnenzijde slabben, loketten en aansluitbanden - metaal slabben, loketten en aansluitbanden - metaal/lood PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) Inbegrepen in de prijs van de dakbedekking. Bladlood overeenkomstig NBN EN Lood en loodlegeringen - Gewalste loodplaten voor toepassing in de bouw. Specificaties Diktes bladlood: minimum 2 mm Bandbreedte(s): volgens aard toepassing De bevestigingsnagels met grote platte kop zijn verzinkt. De stroken bladlood worden goed aangeklopt en strak afgesneden. De loketten of aansluitingsbanden worden uitgevoerd met een overlapping van ten minste 10 cm in geval van stroken en 6 cm bij traploketten. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Het lood wordt verwerkt zonder soldeersel. De loketten of aansluitingsbanden bezitten een haakboord van 2 cm en worden ingewerkt in een vooraf gekapte, geslepen of uitgespaarde gleuf van minimum 2 cm diepte. Aantal bevestigingen: minimum 3 haken per lm en 2 haken per traploket. De voegen tussen metselwerk en ingewerkte slabben worden voorzien van een elastische voeg, met een UV-bestendige, hoogwaardige MS polymeer kit volgens STS Het betreft alle in- en aan te werken loodslabben met opstanden van het dak en de dakbedekking: o Overal waar een hoger volume aansluit aan een lager VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 115

116 o o o Aansluiting platte dak aan opgaande muren en schoorstenen Aansluiting hellend dak met schoorstenen Aansluiting uitstekende volumes aan schuine daken dakrandprofielen - algemeen Geprefabriceerde elementen bestemd voor een waterdichte en esthetisch afgelijnde afwerking van de de dakranden van platte of lichthellende daken met de gevelzichtvlakken. Alle vereiste hoek-, verbindings- en bevestigingselementen zijn in de eenheidsprijs begrepen. Materialen De dakrandprofielen zijn verenigbaar met de voorziene dakdichtingsmaterialen en gevelafwerking. De bevestigingswijze garandeert een waterdichte afwerking met druiplijst (10 mm buiten gevelvlak) en is zo opgevat dat vervormingen door temperatuurschommelingen worden voorkomen. Er wordt enkel gebruik gemaakt van aangepaste binnen- en buitenhoekstukken en/of in verstek gelaste profielen, vervaardigd in de werkplaatsen van de fabrikant. Alle profielen en hun bevestigingsmiddelen zijn UV- en corrosiebestendig. Model voorafgaandelijk ter goedkeuring voor te leggen aan het Bestuur. volgens TV Dakrandprofielen, 6.5 en conform de richtlijnen van de fabrikant van de dakrandprofielen en de fabrikant van de dakdichting. De dakrandprofielen worden rechtlijnig (zowel in het verticaal als horizontaal vlak) aangebracht en in zo groot mogelijke lengten verwerkt. Het profiel wordt zo aangebracht dat een overlap ontstaat van minimum 15 tot 20 mm t.o.v. het gevelvlak, waarbij de vlakke bovenrand lichtjes (minimum 2 ) afhelt naar het dak toe, om vervuiling van de gevel te voorkomen. De bevestiging met de ondergrond gebeurt d.m.v. een aan de ondergrond en dakdichting aangepaste bevestigingswijze, volgens detailtekeningen en/of richtlijnen van de fabrikant. Keuring De bevestiging van de profielen moet aan een trekkracht van 2500 N/lm kunnen weerstaan. Het geheel verzekert een waterdichte aansluiting met de dakdichting dakrandprofielen - metaal dakrandprofielen - metaal/aluminium FH m meeteenheid: per lopende meter meetcode: netto geplaatste lengte aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Geprefabriceerde of op maat gevormde dakrandprofielen uit geëxtrudeerd aluminium. Het oplegvlak is voorzien van groeven voor een optimale hechting met de dakbedekking. Specificaties Type: enkelvoudig afwerkingsprofiel Oppervlaktebehandeling: gemoffeld (coating min 60 µm), kleur RAL- nr Vorm: recht Wanddikte voorzijde: minimum 1,5 mm, volgens type en afmetingen Hoogte aan de zichtzijde: circa 45 mm (marge + 5 mm). Horizontale staart: aangepast aan de voorziene dakdichting en gevelstructuur Profiellengte: leverbaar in lengten van circa 3 m Bevestigingsmiddelen: roestvaste schroeven en aangepaste nylonpluggen VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 116

117 Volgens TV aangevuld met 6.5 en de richtlijnen van de fabrikant. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Op de muuropstand wordt voor het bekomen van een vlakke ondergrond een bebording van watervaste multiplexplaat (dikte minimum 18 mm) voorzien. luifel achteraan plat dak boven wasplaats, badkamer, sas en wc bakgoten voor- & achteraan uitbekleding kroonlijsten en luifels - algemeen Materialen Alle timmerhout voor de onderliggende draagstructuur of uitvullatten voldoet aan de bepalingen van artikel verduurzaamd met een procédé A2.1 volgens NBN EN 351. De randoversteken zelf moeten uitgevoerd worden d.m.v. een houten keperwerk dat stevig aan de binnenmuren verankerd wordt of met een tegen de kepers genageld latwerk van geschaafd en gedrenkt naaldhout (minimum 25x38mm) Bij bevestiging van plaatmaterialen moet men er voor zorgen dat deze vrij en gelijkmatig kunnen werken. Alle aansluitranden ter hoogte van het gevelmetselwerk, de binnen- en/of buitenhoeken, worden, mooi aansluitend, afgewerkt met behulp van aan het bekledingssysteem aangepaste profielen en/of hoogwaardige MS-polymeerkit. Keuring Het geheel waarborgt een vochtbestendige en windvaste uitvoering uitbekleding kroonlijsten en luifels - platen uitbekleding kroonlijsten en luifels - platen/minerale vezels FH m² meeteenheid: per m² meetcode: netto uit te voeren oppervlakte aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Vlakke en massieve platen, samengesteld uit minerale vezels, homogeen vermengd met een thermohardende kunsthars en additieven, uitgehard onder hoge druk en temperatuur. De zichtzijde is voorzien van een krasbestendige en kleurvaste coating met hoge temperatuursuitharding. De platen zijn onderhoudsarm, slijt-, slag-, kras- en stootvast en geschikt voor buitengebruik. De platen beschikken over een technische goedkeuring ETA. Het materiaal beschikt over een productgarantie van 10 jaar. Specificaties Plaatdikte: minimum 8 mm Oppervlakteafwerking: watergedragen coating Kleur van de platen: RAL 7021 Regelwerk en klossen: zie artikel Isolatie: niet voorzien Aanvullende specificaties De platen beschikken over een EPD (Environmental Product Declaration) en zijn 100% recycleerbaar. Reactie bij brand (NBN EN ): minimum klasse B-s2,d0 VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 117

118 De uitvoeringsvoorschriften van TV 247 zijn van toepassing samen met de richtlijnen van de fabrikant. Ze worden aangevuld met aanduidingen op gevel- en detailplannen. Het zaagwerk wordt met zorg uitgevoerd, zonder de coating van het zichtvlak te beschadigen. Zichtbare randen worden bijgekleurd Bevestigingswijze: genageld Plaatsingspatroon: volgens geveltekening aangebracht met gelijkmatige tussenvoegen van circa 5 à 8 mm. Voegafwerking: o verticaal: UV-bestendige EPDM voegband o horizontaal: open Hoekafwerking: plaatsing in verstek Ventilatie: achter de platen wordt een spouw voorzien van minimum 20 mm. De nodige afgeschermde ventilatieopeningen worden voorzien. bakgoot vooraan bakgoot achteraan luifel achteraan voor en onderzijde + uitbekleding koepelopening VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 118

119 38. DAKWATERAFVOER dakwaterafvoer - algemeen Alle werken en leveringen voor het plaatsen van bovengrondse elementen die instaan voor het opvangen en afvoeren van het dakwater tot op rioleringsniveau. Materialen De materialen voor gootbekledingen, hanggoten en afvoerbuizen moeten duurzaam en UVbestendig zijn en weerstand kunnen bieden aan de agressiviteitsklasse: klasse 2: industriële (of stedelijke) atmosfeer. De aannemer is verplicht na te gaan of de gootbekledingen, hanggoten, afvoerbuizen, hulpstukken en toebehoren kunnen geplaatst worden in de vormen, afmetingen en uitvoering zoals voorgeschreven in de aanbestedingsdocumenten en/of zij volgens aard en maatafstemming onderling verenigbaar zijn. Bij onverenigbaarheden stelt hij de architect vooraf op de hoogte. Bijzondere aandacht moet besteed worden aan: o het vermijden van galvanische koppels bij onderling contact tussen verschillende metalen. Het metaal met de grootste positieve elektrochemische spanning, moet altijd het meest stroomafwaarts worden geplaatst. o het vermijden van rechtstreeks contact tussen bepaalde houtsoorten en metaal, gezien deze van nature corrosief kunnen zijn voor metalen (bv. zink, gegalvaniseerd staal of aluminium, in contact met taninehoudend eiken, kastanje, teak, oregon of cederhout). Ook houtverduurzamingsproducten kunnen de corrosiviteit van metaal doen toenemen. o het vermijden van rechtstreeks contact tussen zink en bitumen dat blootgesteld aan atmosferische invloeden, organische zuren kan afgeven, die samen met water het zink kunnen aantasten. Deze bitumencorrosie kan optreden bij lood, koper en verzinkt staal. De aannemer legt voor de uitvoering de nodige monsters van de voorziene materialen, bekledingstypen en afwerkingsdetails ter goedkeuring voor aan het Bestuur. De uitvoering beantwoordt aan NBN 306 Dakbedekkingen - Leidraad voor de goede uitvoering Waterafvoer en NBN EN Binnenriolering onder vrij verval - Deel 3: Ontwerp en berekening van hemelwaterafvoersystemen. In de periode tussen het plaatsen van de gootafdichtingen en van de afvoerbuizen neemt de aannemer de nodige voorzorgen opdat het hemelwater niet kan aflopen op de gevelwanden. Keuring Alle gebruikte materialen en hulpstukken zijn vrij van materiaals- of fabricagegebreken die hun sterkte, zuiverheid van vorm en goed gedrag in de tijd in het gedrang kunnen brengen. Alle elementen die voor of bij de uitvoering werden beschadigd, worden geweigerd bakgootdichtingen - algemeen Levering en plaatsing van waterdichte bekledingen op een doorlopende bakvormige ondersteuning. De werken omvatten ook: de voorbereiding van de ondergrond evt. extra bebording aan de dakvoet de verlijming of het lassen van de banen of bladen de bevestiging aan de gootranden en het beschot van de dakvoet de waterdichte aansluiting van de gooteinden op de afvoerbuizen de bevestigingselementen en hulpstukken (overloopleidingen, dakgoottrappen, uitzettingsvoegen, ). Zie ook artikel voor de houten bakgootconstructies. Materialen De baanbreedte van de dakgootbekledingen wordt afgestemd op de vorm van het draagvlak. Bakgoten met een breedte < 1 m worden zonder overlangse lasnaden uitbekleed. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 119

120 De bakgootdichtingen worden geplaatst volgens de voorschriften van de fabrikant, aangevuld met de bepalingen van (ofwel) TV 244 (platte daken) Buitengoot, bekleed met een dakafdichting (ofwel) TV 175 (pannen gebakken aarde) 4.12 Bakgoten (afb. 29) (ofwel) TV 202 (betonpannen) Bakgoten (afb. 51) De ondersteuning moet de stevigheid en de vrije uitzetting van de dakgoten kunnen verzekeren. De ondergrond moet vrij van oneffenheden, droog, stof en vetvrij zijn. De dakgootbekleding verzekert de afwatering van de dakbedekking en van het onderdak en wordt met een minimale helling van minimum 5mm/m geplaatst voor metalen bekledingen en minimum 10 mm/m geplaatst voor bitumineuze of soepele bekledingen. De maximale lengte van de bekleding, die zonder tussenliggende vrije uitzettingsinrichting mag uitgevoerd worden, moet overeenstemmen met de voorschriften van de fabrikant en/of de bepalingen van NBN 306. De dakgootbekleding loopt tenminste 5 cm in verticale projectie onder de dakbedekking op. De dakgootafdichting loopt minstens 10 cm onder de dakbedekking door, waarbij het peil aan de dakzijde zich minstens 30 mm boven het peil van de buitenste gootrand moet bevinden. Om een noodoverloop naar buiten te verzekeren, bevindt het niveau van de buitenrand zich over de gehele lengte van het kanaal minstens 30 mm lager dan het niveau van de binnenrand. Kan de overloop niet gegarandeerd worden over de volledige lengte, dan worden noodspuwers voorzien of een overloopleiding. Tussen de mondstukken van de afloopbuis en buis voor de overloopleiding, moet een hoogteverschil van 5 cm bestaan. De bekleding van buitenranden tegen gevelopstanden, wordt tot minstens 5 cm boven het bovenpeil van de binnenrand opgetrokken en overdekt met een aansluitingsslab, die ten minste 20 mm in de wand is ingewerkt en afgewerkt wordt met een elastische voeg. Keuring De buitenkraag van elke dakgoot moet voldoende sterk zijn om er een ladder, waarop een man kan staan, te kunnen tegen plaatsen, zonder dat de goot meegeeft bakgootdichtingen hoog polymeermembranen bakgootdichtingen hoog polymeermembranen/epdm FH m² meeteenheid: per m² meetcode: netto oppervlakte, gemeten als gemiddelde breedte van het ontwikkelde bekledingsmateriaal, vermenigvuldigd met de gootlengte, gemeten op de buitenrand van de goot. De afmetingen worden doorgemeten over uitzettingsvoegen, overloopleidingen e.d. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Bakgootafdichting met EPDM banen volgens TV en beantwoordend aan NBN EN Flexibele banen voor waterafdichtingen - Kunststof en rubber banen voor waterafdichtingen voor daken - Definities en eigenschappen Het systeem beschikt over een ATG of is gelijkwaardig door te voldoen aan de minimum eisen en proefmethodes zoals opgenomen in de UEAtc-richtlijnen voor het respectievelijke dakbedekkingsmateriaal. Conformiteit met de UEAtc-eisen is aan te tonen op basis van de CEtechnische fiche en bijhorende prestatieverklaring. Alle toebehoren en bijproducten zoals prefabvormstukken, het type en/of merk van de lijmen, oplosmiddelen, tapes, schroeven, plaatjes, zijn afkomstig van en/of stemmen overeen met de richtlijnen van de ATG en/of de fabrikant van de folie. Specificaties Dikte EPDM-laag: minimum 0.8 mm (excl. evt. dikte onderlaag) Volgens TV zijn de membranen:met intern wapeningnet in glasvezeldraden en aan beide zijden voorzien van een speciale TPE-hechtlaag VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 120

121 Aanvullende specificaties Weerstand tegen externe brand: B- ROOF (t1) volgens NBN EN en CEN/TS Het membraan voldoet aan de basiskwaliteitsnormen voor oppervlaktewater volgens analyse van een erkend laboratorium. Bij directe plaatsing op ruwe ondergronden (beton) wordt een beschermingstussenlaag uit ongeweven polyester (300 g/m2) of uit een gelijkwaardig materiaal voorzien. volgens detailtekeningen, de ATG-richtlijnen en/of voorschriften van de fabrikant, TV en TV 244. Bakgoottype: met vrije buitenrand Ondergrond: op een bebording Plaatsingsmethode: met warme lucht vol verkleefd op de voorziene hechtingsprimer De breedte van de langse en dwarse overlappen tussen de banen bedraagt minimum 50 mm (overeenkomstig ATG (of gelijkwaardig) en plaatsingsmethode). Kimfixatie langsheen dakranden en lichtstraten en rondom dakdoorvoeren moet worden voorzien waar vereist en uitgevoerd volgens de richtlijnen van de ATG en/of fabrikant. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De vrije buitenrand wordt afgewerkt met dakrandprofiel volgens artikel De bakgoten voor en achteraan afvoerpijpen - algemeen Levering en plaatsing van de hemelwaterafvoerpijpen, met inbegrip van bevestigingshaken, beugels, kragen, eventuele ellebogen, T-stukken, uitzettingsvoegen, lasnaden of koppelingen, de aansluitingen op de hanggoten (vergaarbakjes,...) en verdere elementen afwaarts, Materialen Alle onderdelen en toebehoren zijn op elkaar afgestemd en geleverd door dezelfde leverancier. De minimale doorsnede van de afloopbuizen wordt bepaald rekening houdend met het maximum af te voeren debiet volgens NBN EN Binnenriolering onder vrij verval - Deel 3: Ontwerp en berekening van hemelwaterafvoersystemen, met een minimum van 1 cm2 doorsnede per m2 horizontale projectie van het betrokken dak en een minimale doorsnede ND 75 mm. De hemelwaterafvoerpijpen worden gemonteerd volgens de voorschriften van de systeemleverancier, eventuele detailtekeningen en deze vermeld in hoofdstuk 3 van NBN 306. De buizen worden verticaal in het lood geplaatst. De buizen zijn zoveel mogelijk uit één stuk. De bevestiging met aangepaste beugels aan de vorm en formaat van de buizen moet het vrij uitzetten van de buizen toelaten. Zij worden water- en reukdicht aangesloten op het ondergrondse rioleringsnet d.m.v. aangepaste hulpstukken. Keuring De hemelwaterafvoerbuizen staan volkomen verticaal. De aansluitingen moeten waterdicht zijn tot een druk die overeenstemt met een waterkolom die gelijk is aan de hoogte van de buis afvoerpijpen - metaal afvoerpijpen metaal/zink FH m meeteenheid: lopende m meetcode: netto lengte, gemeten in de as van de buis, zonder de overlappingen mee te rekenen. Eventuele ellebogen worden haaks gemeten alsof het hoeken betreft. aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 121

122 Buizen en hulpstukken uit elektrolytisch zink beantwoordend aan de voorschriften van NBN EN Dakgoten en hemelwaterafvoerbuizen van metaalplaat - Definities, classificatie en eisen. Specificaties Wanddikte: minimum 0,8 mm en conform NBN EN 612 Oppervlaktebehandeling: anthraciet Type: gesoldeerde naden Doorsnede: rond met een diameter van 80 / 100 mm (zie toepassing) Beugels: schroefbeugels uit verzinkt staal (min. 450 g/m2) Bevestigingsschroeven: roestvast staal. Opstelling: volgens de aanduidingen op plan op circa 20 mm voor het muurvlak geplaatst. Aansluiting op de tapbuizen d.m.v. een vaste overlapping Verbindingen: De buizen worden koud in elkaar verwerkt. De penetratie van de verschillende stukken bedraagt minimum 30 mm. Bij richtingsveranderingen dringen de buizen minimum 80 mm in elkaar. Het knippen van de buiselementen onderaan is verboden. Gevelbevestiging: d.m.v. deels klemmende en deels glijdende beugels. De afstand tussen 2 punten bedraagt maximum 100 cm voor de buizen met een lengte tot 200 cm en maximum 150 cm voor de buizen met een lengte van 300 cm, één op de twee bevestigingen is glijdend (vrije uitzetting). Elk buiselement wordt minstens 1 maal gesteund. De eerste beugel bevindt zich op + 5 cm onder het laagste punt van de tapbuis. De afvoerbuizen worden luchtdicht op het rioleringsnet aangesloten d.m.v. aangepaste moffen. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De overlangse naad is naar de muur gericht. Alle ondergrondse stukken worden omwikkeld met een zelfklevende band. bakgoot vooraan Ø80 bakgoot achteraan Ø80 plat dak achteraan Ø100 luifel achteraan Ø toebehoren - algemeen Levering en plaatsing van alle noodzakelijke hulp- en/of verbindingsstukken om een perfecte afwatering van het hemelwater toe te laten vanaf de opvang op de dakvlakken tot de afvoer toebehoren - dakkolken en tapbuizen FH st meeteenheid: per stuk, aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH) Dakkolken beantwoordend aan TV en vervaardigd uit een materiaal, verenigbaar met de dakvloer, het isolatiemateriaal, het dampscherm en de dakdichting. Specificaties : plakplaat uit lood minimum 3 mm dikte. De tapbuis bestaat uit een aangesoldeerd loden stuk, van min. 3 mm dikte, dat minstens 10 cm in de afvoerbuis dringt. Volgens de voorziene opstelling zijn de te voorziene tapbuizen opgevat als haaks tapgat volgens TV en TV Aansluitdiameter: 100/80 mm (de diameter van de bijhorende tapbuis is gelijk aan deze van de afvoerbuis indien deze laatste er rechtstreeks mee verbonden is. Indien er een vergaarbak bestaat, is de diameter van de tapbuis kleiner dan deze van de afvoerbuis). VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 122

123 De tapbuizen worden waterdicht ingewerkt in de dakdichtingslagen volgens TV 244 Aansluitingdetails platte daken en de ATG-richtlijnen (of gelijkwaardig) van het voorziene dakdichtingsmateriaal. Opvatting en uitvoering: volgens TV Dakwaterafvoeren doorheen een opstand, aangevuld met TV Horizontale doorbrekingen voor de waterafvoer De kolken worden zodanig geplaatst dat plasvorming wordt vermeden. De insteekdiepte in de afvoerpijp bedraagt ten minste 10 cm. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Na de plaatsing wordt het tapgat volledig bedekt met een bijkomende laag APPpolymeerbitumen met polyesterinlage, dikte 4 mm, voorzien van ingewalste leischilfers. Bij de montage van haakse tapgaten wordt het parement netjes aangewerkt rond de tapbuis (uitsparing en afwerking is een last van de algemene aanneming ruwbouw). bakgoot vooraan Ø80 bakgoot achteraan Ø80 plat dak achteraan Ø100 luifel achteraan Ø toebehoren - draad- en bolroosters PM aard van de overeenkomst: Pro Memorie (PM) Inbegrepen bij de afwerking en aansluiting van de hemelwaterafvoervoorzieningen. Ballonvormige draadbolroosters uit een corrosievast materiaal, aangepast aan de diameter van de afvoerbuizen. : roestvast staal 18/8, ballonvormig Te plaatsen op iedere tapbuis. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 123

124 DEEL 4 GEVELSLUITING 40. BUITENSCHRIJNWERK buitenschrijnwerk - algemeen De post buitenschrijnwerk omvat steeds: de opmeting en controle van de juiste afmetingen ter plaatse; de eventuele voorstudies ten laste van de aanneming, de voor te leggen berekeningsnota s; de levering en montage van alle geassembleerde raam- en deurgehelen, met inbegrip van de voorziene aansluitingen, randisolatie en voegafwerkingen tussen schrijnwerk en ruwbouw, specifieke maatregelen m.b.t. de vereiste luchtdichtheid, akoestische prestaties, de beschermende behandeling en/of afwerking, incl. eventuele bijkomende bestrijkingen na plaatsing; de levering en montage van het hang-en sluitwerk, de controle en naregeling ervan, een eerste maal voor de voorlopige oplevering en een tweede maal voor de definitieve oplevering, met inbegrip van het waar nodig vervangen van slecht afsluitende dichtingsrubbers; de eventuele levering en montage van te integreren verluchtingsroosters; de levering en montage van beglazing en vulelementen, incl. spieën, glaslatten en dichtingen; de reiniging voorafgaand aan de oplevering. Materialen Alle geleverde ramen en deuren dragen een CE-markering, vergezeld van een prestatieverklaring, conform de productnorm NBN-EN Volgens toepassingsgebied gelden onderstaande normen: o NBN EN Ramen en deuren - Productnorm, prestatie-eisen - Deel 1: Ramen en deuren zonder brand- en rookwerende eigenschappen o NBN B Buitenschrijnwerk - Deel 1 Algemene voorschriften o STS Buitenschrijnwerk - Algemene voorschriften o STS Prestatie-eisen Deuren (buiten + binnen) o STS Dichtingskitten voor gevels o TV Dimensioneren van schrijnwerk onder windbelasting o TV Mechanische inbraakbeveiliging van schrijnwerk en beglazing o Typebestek voor inbraakvertragend schrijnwerk en beglazing (TIS-inbraak, 2006/2014) De aannemer bezorgt van alle raam- en deurprofielen, hang- en sluitwerk, beglazing, ventilatieroosters en de plaatsingswijze vóór levering en plaatsing ter goedkeuring aan het Bestuur: o o o o o o de vereiste attesten, technische goedkeuring ATG, garantiebewijzen, stalen van de verschillende componenten, waarvan minstens één opendraaiende hoek, model raam- en deurbeslag, kleurenkaart met het beschikbare kleurengamma van de fabrikant, een ramenplan met duidelijke aanduiding van de draai- en schuifrichtingen; de voorziene beglazingstypes en respectievelijke glasdiktes per raamelement een gedetailleerde berekening van de warmtedoorgangscoëfficiënt (U-window) per raamtype volgens NBN EN ISO de eventueel gevraagde akoestische studie een prototype ter beproeving of modelopstelling Keuring Voor de voorlopige oplevering wordt het buitenschrijnwerk en de beglazing ontdaan van kitresten, vlekken, raammerken en klevers op het glas (na akkoord van de architect). Voor de voorlopige oplevering moet worden gecontroleerd of: o de beweegbare delen en het hang- en sluitwerk naar behoren functioneren; o de oppervlakten vrij zijn van beschadigingen; o de ventilatieroosters in- en uitwendig zuiver zijn; o de beglazing vrij is van krassen en/of vlekken; VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 124

125 o de aansluitingen met de ruwbouw (voegbanden en kitvoegen) zorgvuldig zijn uitgevoerd. Oppervlakte onvolkomenheden van de profielen: bij een loodrechte observatie van het betreffende oppervlak onder diffuus licht (betrokken buitenlucht en geen kunstmatig licht binnen), mogen er geen holtes, blazen, vlekken, krassen of andere beschadigingen zichtbaar zijn vanop een afstand van 2 meter. In tegenstelling tot NBN en de respectievelijke STS 52 gelden de eisen gesteld aan de buitenoppervlakte ook voor de binnenoppervlakte van de profielen die zichtbaar worden bij het openen van het raam. Ontoelaatbare gebreken of beschadigingen op de profielen, zoals krassen, deuken, uithollingen of slechte bevestigingen hebben afkeuring tot gevolg. Zij mogen worden hersteld of bijgewerkt worden tot voldoening bekomen wordt of het element wordt vervangen. De aannemer geeft een tienjarige waarborg op de water- en winddichtheid van het geheel van het buitenschrijnwerk, bij normaal gebruik en onderhoud buitenschrijnwerk - prestaties Algemeen Onderstaande prestatie-eisen zijn van toepassing op de schrijnwerkelementen in hun geheel (inclusief beglazing, hang- en sluitwerk, ) en zijn bindend. In functie van de projectcondities kunnen hieronder in de specifieke artikels aanvullende criteria opgelegd zijn op niveau van het schrijnwerktype (vaste ramen, schuiframen, buitendeuren, ) en/of de beglazing, het hang-en sluitwerk,. De gevraagde prestatieniveaus kunnen steeds gecontroleerd worden d.m.v. opgelegde proeven op één prototype. Het prototype zal worden gekozen door het Bestuur (zie 40.02). Karakteristieken volgens NBN B Prestatie-eisen ramen TOEPASSINGSGEBIED ALLE BUITENRAMEN en -DEUREN Luchtdoorlatendheid volgens NBN EN volgens tabel 6 (NBN B ) volgens ligging en hoogte (*) Waterdichtheid volgens NBN EN Weerstand tegen windbelasting volgens NBN EN volgens tabel 6 (NBN B ) volgens ligging en hoogte (*) volgens tabel 6 (NBN B ) volgens ligging en hoogte (*) (*) Ligging en hoogte gebouw: Aard van het terrein: zone IV (stedelijk) (volgens tabel 5 NBN EN ): Gebouwhoogte: 0-10 m U-window (*) < 1,5 W/m2K Warmtedoorgangscoëfficiënt volgens NBN EN ISO (*) Oppervlakte gewogen gemiddelde U-waarde van alle schrijnwerkelementen per wooneenheid. Deze prestatie-eis is bindend. Als het buitenschrijnwerk binnen bijkomend gestelde randvoorwaarden (zoals maximale Ug- of Ufwaarden per schrijnwerktype) niet aan deze U-window-waarde kan voldoen, moet de aannemer zonder meerprijs een performanter profiel of een performantere beglazing voorzien. Bij zijn materiaalvoorstelling bezorgt de aannemer aan de ontwerper een gedetailleerde berekening per raamtype volgens NBN EN ISO Aanvullende specificaties Het Bestuur wenst een gelijkvormig uitzicht over het hele gebouw. Daarom moet het prestatieniveau dat overeenstemt met de bovenste delen van het gebouw toegepast worden op al het buitenschrijnwerk. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 125

126 buitenschrijnwerk - proeven Algemeen Het Bestuur behoudt zich het recht voor om voor of tijdens de plaatsing functionele proeven te laten uitvoeren op een of meerdere door het Bestuur uitgekozen schrijnwerkelement(en). De monstername gebeurt in aanwezigheid van de aannemer en het Bestuur. Indien de tijdig verwittigde aannemer niet aanwezig is, gaat het Bestuur alleen over tot de monstername. De proeven moeten plaatsvinden onder toezicht van het Bestuur in een onafhankelijk en gecertificeerd labo. Bij de mechanische proeven mag er noch voor de opengaande delen noch voor de toebehoren een blijvende vervorming optreden of een verhoogde speling worden waargenomen. Er mogen ook geen beschadigingen voorkomen aan het oppervlak van de onderdorpels en van de taatsen of aan andere delen van het sluitsysteem. De volgorde van de proeven m.b.t. luchtdichtheid, waterdichtheid, windbelasting, verkeerd gebruik en bedieningskrachten verloopt volgens bijlage 2 van NBN De functionele raamproeven zullen uitgevoerd worden met inbegrip van de voorziene ventilatieroosters. Als schrijnwerkelementen worden gecombineerd met verschillende soorten glas of vulpanelen, moeten de proeven worden uitgevoerd met de minst stijve elementen. Het geteste en goed bevonden proefraam wordt gemerkt en op de werf bewaard als referentie. Het mag geplaatst worden, als laatste element. Wanneer producten niet aan de proeven voldoen, kan de ontwerper de werken onmiddellijk laten stopzetten buitenschrijnwerk - proeven/op kosten ongelijk PM Algemeen De proeven zullen gebeuren op kosten van ongelijk buitenschrijnwerk - montage Materialen Alle bevestigingsmiddelen zijn vervaardigd uit roestvast of verzinkt staal (minimum 275 g/m2). Zwelbanden, voegbodems, kitten voor de waterdichte aansluiting met het voorziene parement of gevelbekledingssysteem zijn conform NBN B , TV 188 en STS 56.1 en zijn compatibel met de aansluitende materialen. Alle hulpmiddelen tot het realiseren van thermische en luchtdichte aansluitingen, zoals isolatieschuimen, wachtfolies, kitten, kleefbanden, primers, dichtingsmanchetten, vloeibare afdichtingen, zijn compatibel met de gebruikte folies en aansluitende materialen. ALGEMEEN In afwachting van herziening geldt de TV Plaatsen van buitenschrijnwerk als leidraad voor de goede uitvoering, aangevuld met de voorschriften van de technische goedekeuring ATG (of gelijkwaardig) en de fabrikant. BEVESTIGINGEN Het buitenschrijnwerk wordt symmetrisch in de opening geplaatst en in functie van de aansluitingen, de ruimte voor de scharnieren en hun afregeling, op de vereiste afstand van de ruwbouw aangebracht. De opstelling is perfect loodrecht, waterpas en in horizontale richting in de as gezet, met inachtneming van de maximale afwijking ten aanzien van de as- en stramienlijnen en peilmaten volgens TV De opstelling op de dorpels moet garanderen dat water dat ofwel in de sponning is binnengedrongen, ofwel condensatiewater, steeds via de onderzijde of voorzijde van het profiel wordt afgeleid naar de buitendorpel en nooit aan de binnenzijde kan terechtkomen. De bevestiging moet zo gebeuren dat de belasting van de ramen wordt overgedragen op de ruwbouw en zettingen van het gebouw geen invloed hebben op het buitenschrijnwerk. De aard en het aantal bevestigingselementen moeten in staat zijn om zonder blijvende vervorming te weerstaan aan de winddrukken volgens NBN EN (+ ANB). VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 126

127 AANSLUITINGEN Het buitenschrijnwerk moet over de gehele omtrek van de ruwbouw geïsoleerd worden. De afdichting van de naden tussen het vast kader, de gevel en/of tussen de kozijnen onderling, moeten een water- en luchtdichte aansluiting garanderen. De kozijnaansluitingen worden van een dubbele afdichting voorzien: een wind- en waterkering aan de buitenzijde (zwelband+kit) en een luchtdichte afwerking aan de binnenzijde. Waar waterdichtingen aangebracht tegen de buitenzijde worden gecombineerd met luchtdichtingen aan de binnenzijde, moet men erover waken dat de dampdichtheid van de binnenmembramen hoger is dan de waterdichting. Met het oog op de luchtdichtheidsprestaties zal bijzondere zorg worden besteed aan de luchtdichte aansluiting tussen het buitenschrijnwerk, de voorziene draagconstructie, de gevelisolatie en de binnenafwerking. De afwerking langs de binnenzijde (pleisterwerk, omkastingen, venstertabletten, ) mag pas worden gestart na controle door de ontwerper van de isolatie en luchtdichte aansluitingen buitenschrijnwerk montage/buitengevelisolatiesysteem PM Algemeen De opstelling en montage van het schrijnwerk worden uitgevoerd volgens de plannen van de ontwerper zoals gevoegd bij het aanbestedingsdossier De montage van het schrijnwerk moet gebeuren in nauwe coördinatie met het buitengevelisolatiesysteem volgens art en de te integreren raamdorpels en/of raamomlijstingen. De mechanische verankering van het schrijnwerk tegen de ruwbouw moet de vervanging van het schrijnwerk toelaten zonder de buitengevelisolatie te moeten ontmantelen. Het type verankering samen met het aantal bevestigingspunten worden bepaald in functie van het voorziene buitengevelisolatiesysteem en de windbelasting volgens NBN EN (+ ANB). Aanvullende uitvoeringsvoorschriften Bij buitenschrijnwerktypes tot op niveau van de vloerpas wordt de ruimte tussen de profielen en de draagvloer voorzien van een strokenisolatie. Deze wordt lucht- en dampdicht afgewerkt tot tegen de draagvloer, d.m.v. aangepaste membranen. Thermische onderbreking tussen dorpels en binnenvloerafwerking: dmv. isolatiestrip De verankeringen zullen dusdanig stevig zijn dat ze de raamopstelling buiten de dagkant & volledig in de isolatie kunnen overbruggen. Eventuele overbrugging met waterbestendige multiplexplaten tijdig te bespreken i.f.v. aanslagdiepte. Let op: De plaatsers zullen geen polyurethaanschuim aanbrengen rondom de raam. De aannemer buitengevel-isolatiesystemen (art ) kan op deze manier perfect tot tegen het raamprofiel aanwerken met de door hem geplaatste isolatie. Zie buitenschrijnwerk - borderel buitenschrijnwerk montage/vervanging schrijnwerk PM Algemeen COÖRDINATIE BLIJVENDE BEWONING Het uitnemen van de bestaande ramen en de montage van de nieuwe ramen per woongelegenheid moet op één werkdag. Verdere afwerkingen kunnen de volgende werkdag gebeuren, waarbij steeds woning per woning volledig wordt afgewerkt. UITNEMEN BESTAAND SCHRIJNWERK De werken omvatten het uitnemen van het bestaand buitenschrijnwerk met inbegrip van de beglazing, eventuele raamomkastingen en alle bevestigingsmiddelen. De beglazing wordt indien mogelijk vooraf uitgenomen en afzonderlijk afgevoerd naar een verwerkingsinstallatie voor de recyclage van vlakglas. De profielen moeten maximaal gerecycleerd worden en/of reglementair worden gestort. De bestaande raamkaders worden zorgvuldig gedemonteerd, zonder parement te beschadigen. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 127

128 Beschadigingen aan het parement worden hersteld. De vlakheid van de binnenzijde van het parement wordt gecontroleerd en waar nodig plaatselijk bijgewerkt. De montage, bevestiging en water- en luchtdichte aansluitingen worden gerealiseerd volgens artikel buitenschrijnwerk montage/buitengevelisolatiesysteem. Aanvullende uitvoeringsvoorschriften De aanwezige spouwverbindingen tussen parement en dragend binnenmetselwerk worden ter hoogte van dagkanten doorgeslepen en voorzichtig uitgekapt. Puinresten in de spouw worden tot een minimum beperkt, zorgvuldig verwijderd en gestofzuigd met een krachtige alleszuiger. De spouw wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van spouwhaken in voldoende nabijheid van de raamopening, zo nodig worden plaatselijk bijkomende spouwhaken ingewerkt. Waar het schrijnwerk geplaatst wordt in een massieve muuropbouw wordt een aanvullende afdichting voorzien tussen de bovenzijde van het raam en de neggen (volgens TV , afbeelding 17). Let op: De plaatsers zullen er, omwille van vochtoverdracht, zorg voor dragen dat het polyurethaanschuim nooit de spouwzijde (binnenzijde) van het parament zal raken. Het PURschuim is louter een isolatiemiddel en zal voor geen enkele reden gebruikt of goedgekeurd worden als bevestigings- of luchtdichtingsmiddel. Zie buitenschrijnwerk - borderel buitenschrijnwerk borderel Algemeen Bijgevoegd overzicht met alle voorkomende schrijnwerkelementen maakt integraal deel uit van dit bestek. Per raamelement worden afmetingen, profieltype, beglazingstype, type hang- en sluitwerk, eventuele ventilatieroosters en/of vulementen, toebehoren, opgegeven. Ook worden de montagemethode volgens rubriek en eventuele specifieke prestaties opgegeven. VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 128

129 VWF Maasstraat 12 bijzonder bestek bij AAN1a 129