Toezichthoudende domotica in Wet zorg en dwang. Amsterdam, 17 december 2013 mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc)

Transcriptie

1 + Toezichthoudende domotica in Wet zorg en dwang Amsterdam, 17 december 2013 mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc)

2 + Hoe zijn de vrijheidsbeperkende maatregelen in de wet zorg en dwang geregeld en hoe verhoudt dit zich tot toezichthoudende domotica?

3 + Inhoud Reikwijdte Wet zorg en dwang Vrijheidsbeperkende maatregelen in Wet zorg en dwang Wettelijke regeling en toezichthoudende domotica

4 + Reikwijdte Wet zorg en dwang

5 + Reikwijdte Wet zorg en dwang Indicatie AWBZ-zorg is leidend Bij AmvB kunnen enkele zaken nog worden aangepast: ziekten en aandoeningen worden aangewezen die voor de toepassing van deze wet en de daarop berustende bepalingen worden gelijkgesteld met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap

6 + Korsakov (1)? Ziekten en aandoeningen die dezelfde gedragsproblemen of regieverlies als een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap kunnen veroorzaken; De benodigde zorg in verband met deze gedragsproblemen of regieverlies vergelijkbaar is met de zorg die nodig is bij een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap Deze gedragsproblemen kunnen of dit regieverlies kan leiden tot ernstig nadeel

7 + Korsakov (2) Het gaat dus niet om de oorzaak van de gedragsproblemen of het regieverlies, maar de gevolgen die dat kan hebben. Er kunnen zowel somatische aandoeningen die de cognitieve vaardigheden en de psyche aantasten, als psychische aandoeningen onder deze bepaling vallen

8 + Vrijheidsbeperkende maatregelen in Wet zorg en dwang

9 + Definitie onvrijwillige zorg Onvrijwillige zorg is zorg waarmee de cliënt of zijn vertegenwoordiger niet heeft ingestemd of waartegen de cliënt zich verzet

10 + Vormen van onvrijwillige zorg a. het toedienen van voeding, vocht of medicatie voor een somatische aandoening; b. het toedienen van medicatie die van invloed is op het gedrag of de bewegingsvrijheid van de cliënt, vanwege de psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap, of vanwege een daarmee gepaard gaande psychische stoornis of een combinatie hiervan; c. maatregelen die tot gevolg hebben dat de cliënt gedurende enige tijd in zijn bewegingsvrijheid wordt beperkt; d. maatregelen waarmee toezicht op de cliënt wordt gehouden, of e. beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat de cliënt iets moet doen of nalaten.

11 + Gelijk stellen aan onvrijwillige zorg a. het toedienen van medicatie die van invloed is op het gedrag of de bewegingsvrijheid van de cliënt, vanwege de psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap, of vanwege een daarmee gepaard gaande psychische stoornis of een combinatie hiervan; b. maatregelen die tot gevolg hebben dat de cliënt gedurende enige tijd in zijn bewegingsvrijheid wordt beperkt

12 + Zesde nota van wijziging Amendement Bergkamp/Van der Staaij Geen onvrijwillige zorg: Medicatie die volgens richtlijnen wordt ingezet om een psychische stoornis te behandelen. Als de cliënt of zijn vertegenwoordiger daarmee instemt of cliënt zich niet verzet, wordt dit niet aangemerkt als onvrijwillige zorg Geen onvrijwillige zorg: Als het gaat om medicatie en beperkingen in de bewegingsvrijheid is ook niet (meer) sprake van onvrijwillige zorg als een cliënt (wilsbekwaam ter zake) instemt met de toepassing ervan. NB. Beide vormen zijn dus wel onvrijwillige zorg als de vertegenwoordiger instemt of de cliënt zich niet verzet

13 + Onvrijwillige zorg en toezichthoudende domotica

14 + Twee voorbeelden Een belmat die voor een bed op de grond wordt gelegd. Stapt een cliënt op de belmat, dan gaat er een signaal af bij de verzorgende. De belmat kan als doel hebben om een cliënt, die slecht ter been is, hulp te bieden als de verzorgende weet dat hij uit bed is en hulp nodig heeft bij een bezoek aan het toilet. Een elektronische polsband die ervoor zorgt dat een deur wordt afgesloten zodra een cliënt de deur nadert.

15 + Toezichthoudende domotica? Toezichthoudende domotica is alleen onvrijwillige zorg als de cliënt of vertegenwoordiger niet heeft ingestemd of cliënt zich verzet Belangrijke voorwaarden: - cliënt is ingelicht over toezichthoudende domotica (informed consent) - niet geïnformeerd, geen weet hebben van : onvrijwillige zorg - bij geen instemming of verzet: stappenplan volgen, ernstig nadeel en criteria van subsidiariteit, proportionaliteit en doelmatigheid