Jaarverslag 2010 Leerstoel Actief Burgerschap. Prof. dr. E.H. Tonkens. Inleiding: Fondsenwerving:

Transcriptie

1 Jaarverslag 2010 Leerstoel Actief Burgerschap Prof. dr. E.H. Tonkens Bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap, ten behoeve van de Stichting Actief Burgerschap, gevestigd bij de Afdeling Sociologie en Antropologie van de Universiteit van Amsterdam. Inleiding: Net als het jaar 2009 is in het jaar 2010 hard gewerkt aan door een groot aantal lopende grotere meerjarige onderzoeksprojecten die dankzij eerdere succesvolle fondswerving (grotendeels met collega s) zijn geworven: het NWO project culturalisaring van burgerschap (3 aio s, 1 postdoc, 8 fellows in het buitenland), De Nicis projecten Leren Participeren (2 aio s, 2 post-docs) en Burgers maken hun buurt (3 onderzoekers, diverse assistenten) en het 3 e geldstroom project over burgerschap in achterstandswijken (3 aio s). Daarnaast zijn er nog fondsen enkele kortere nieuwe projecten geworven en deze zijn ook reeds gestart. Ook wat publicaties betreft was het wederom een succesvol jaar. Qua onderwijstaken was er naast de begeleiding van 8 promovendi ook de begeleiding van 7 buiten-promovendi, waarvan er een is afgehaakt wegens (naar het oordeel van de promotoren) gebrek aan voortgang en perspectief. Daarnaast een groot aantal scripties begeleid, zijn diverse gastcolleges gegeven en was er een gedeeld docentschap met betrekking tot de mastercursus Social Problems and social interventions van de mastertrack Social Problems in Urban Areas. Voorts nam de hooglerlaar deel aan diverse manuscriptcommissies van proefschriften, was zij (inter)nationaal actief als referent, presenteerde zij papers op diverse congressen en verzorgde zij een groot aantal lezingen en interviews. Ook was zij lid van de Visitatiecommissie Wijkenaanpak van het Ministerie van VROM en gaf zij herhaaldelijk advies aan dit ministerie. Daarnaast was zij, buiten de leerstoel om, columnist van de Volkskrant, lid van de Raad van Toezicht van Meander Medisch Centrum in Amersfoort en lid van de Raad van Toezicht van Meerkanten en Symphora in Ermelo/ Amersfoort (nu gefuseerd tot GGZ Centraal). Fondsenwerving: 3 e geldstroom: Onderzoek Bewonersinitiatieven in de krachtwijken van Amsterdam, gemeente Amsterdam tbv begeleiding onderzoek van onderzoeker M. van Ankeren (Hogeschool van Amsterdam), looptijd half november 2009 eind maart 2010, euro 1

2 Onderzoek Bewoners in Beweging: bewonersinitiatieven in de Amsterdamse wijkaanpak ( ) ,25 euro Visitatiecommissie wijkenaanpak, Ministerie van VROM, euro Lezingen, euro Onderzoek bewonersinitiatieven via vouchers, evaluatie eerste fase Ministerie van VROM (aanvulling bij onderzoek uit 2009), euro Wetenschappelijke publicaties: Artikelen in refereed journals of boeken: Mepschen, P., J.W. Duyvendak and E. Tonkens (2010) Sexual Politics, Orientalism and Multicultural Citizenship in the Netherlands in: Sociology, 44, p Duyvendak, J.W., M. Hurenkamp and E. Tonkens (2010) Culturalization of citizenship in the Netherlands in: A.C. D Appolonia and S. Reich (red.) Managing Ethnic Diversity after 9/11. New Brunswick: Rutgers University Press, p Tonkens, E. (2010) Civicness and citizen participation in social services: conditions for promoting respect and public concern in: T. Brandsen, P. Dekker and A. Evers (eds.) Civicness in the Governance and Delivery of Social Services. Baden-Baden: Nomos, p Tonkens, E. (2010) De kwaliteit van burgerparticipatie in de stad: de casus bewonersbudgetten in: Bestuurskunde, 19 (4), p Ootes, S., J. Pols, E. Tonkens and D. Willems (2010) Bridging bounderies. The concept of citizenship as a boundary object in mental healthcare. In: Medische Antropologie, 22 (2), p Boeken: Hurenkamp, M. en E. Tonkens (2010) De onbeholpen samenleving. Burgerschap aan het begin van de 21e eeuw. Amsterdam: University Press 2

3 In de pijplijn voor 2011: Artikelen in refereed journals: Tonkens, E., M. Ridderhof de Wilde and M. Hurenkamp, Flexible, Frail, Fail, Interaction Between Local Institutions and Citizen Groups in the Netherlands [Submitted for Urban Studies] Tonkens, E. and J. van den Broeke, In Search for Resonating Pleasure: a Qualitative Study of Cooperation within Networks of Long-term Care [Resubmitted for Health and Social Care in the Community] Grootegoed, E. and E. Tonkens, Dealing with New Social Care Frontiers: How Welfare State Reform Affects Mildly Disabled Persons [Submitted for Journal of Social Policy] Hassel, D. van, E. Tonkens en M. Hoijtink, Vluchten in bureaucratie; Bureaucratische gehechtheid onder professionals in de jeugdhulpverlening [Resubmitted for Beleid en Maatschappij] Sambeek, N., C. Broer en E. Tonkens (2011) Sluipend kwaliteitsverlies in de geestelijke gezondheidszorg. Professionals over de gevolgen van marktwerking. [Accepted by Beleid en Maatschappij, verschijnt maart 2011] Tonkens, E. Working with Arlie Hochschild. The regime-bound character of framing and feeling rules. [Resubmitted for Social Politics] Fienieg, B., V. Nierkens, E. Tonkens, T. Plochg en K. Stronks Lay participants motivation to play an active role in health promotion. An explorative analysis. [Resubmitted for Health Promotion] Boeken: Newman, J. and E. Tonkens (eds.) (2011) Participation, Responsibility and Choice. Summoning the Active Citizen in Western European Welfare States, Amsterdam: University Press [in press] Tonkens, E, M. Hurenkamp en J.W. Duyvendak (2011) Understanding citizenship in multi-ethnic societies. London: Palgrave Macmillan Paperpresentaties Posterpresentatie B. Fienig, V. Nierkens, E. Tonkens en K. Stronks, De betekenis van de eigen etnische achtergrond voor de participatie-motivatie van allochtonen in gezondheidsbevordering, NCVGZ, op het Nederlands Congres Volksgezondheid 2010, 8 april, de Doelen, Rotterdam 3

4 Flexible, Frail, Fail, Interaction Between Local Institutions and Citizen Groups in the Netherlands. Paper presented at the annual meeting of the American Sociological Association, M. Hurenkamp, E. Tonkens and J.W. Duyvendak (2010) Citizenship in the Netherlands: locally produced, nationally contested, August 14-17, Atlanta, USA The three Dutch liberties: Culturalisation of citizenship in the Netherlands compared to France and the UK. Paper presented at Mid-term Conference Culturalization of Citizenship, E. Tonkens en J.W.Duyvendak, November 5, Rabat, Marokko Effects of marketization in health care: new breeds of professionalism, paper presented at the USBO working conference, workshop Organizing Professionalism, E. Tonkens, C. Bröer, D. van Hassel and N. van Sambeek, November 19-20, Universiteit van Utrecht Naar een micro-sociologie van interacties tussen vrijwilligers en instituties paper voor de onderzoeksbijeenkomst Vrijwilligerswerk in Nederland en Vlaanderen, T. Kampen, M. Ridderhof de Wilde, E. Tonkens en I. Verhoeven, 4 november 2010, Erasmus Universiteit Rotterdam Organisatie wetenschappelijke congressen: Organisatie ESPAnet Conference, met diverse collega s, Social Policy Research Days April 22 and 23, International School for Humanities and Social Sciences, Amsterdam Organisatie mid-term conference Culturalization of Citizenship, 3-5 november, hotel Le Pietri, Rabat, Marokko Onderzoeksrapporten: Ankeren, M. van, E. Tonkens en I. Verhoeven (2010) Bewonersinitiatieven in de krachtwijken van Amsterdam, een verkennende studie, Hogeschool van Amsterdam/ Universiteit van Amsterdam Valorisatie Overige artikelen: - Tonkens, E. (2010) Hoe kunnen we fixatie op risicovermijding en veiligheid doorbreken? In: Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing. Uitgave van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kader van de Dag van het Risico- gezond omgaan met risico s. Jaargang 8, nr. 4, p.8 - Tonkens, E. en M. Brouns (2010) Heeft de thuiszorg nog toekomst? In: Gedeelde verantwoordelijkheid. Basis voor een paradigmashift in de opleidingen en de zorg voor ouderen. Utrecht, CBOG, p

5 - Tonkens, E. (2010) Verlangen naar grote leiders, spugen op kleine leiders. In: R. Fraanje en J. van der Knaap (red.) Voorbij de crisis. Een nieuwe tijd vereist een andere overheid. Amsterdam: Van Gennep, p Tonkens, E. en T. Swierstra (2010) Vertrouwen dé opgave van het komende decennium. In: Filosofie Magazine, juni, jaargang 19, p Tonkens, E. en T. Swierstra (2010) Idealen najagen kan in stapjes. In: Trouw, 5 juni - Tonkens, E. (2010) Visie op zorg. Een eigen risico werkt niet. In: Verzekerd! Nieuwsuitgave van het Verbond van Verzekeraars. Jaargang 8, p Tonkens, E. (2010) Mensen willen erbij horen en meetellen. In: Sense of Belonging. Jaargang 03/02, p Swierstra, T. en E. Tonkens (2010) Woekerend wantrouwen. Risico s en de verstoorde verhouding tussen burger en overheid. In: Veiligheid boven alles? Essays over oorzaken en gevolgen van de risico-regelreflex. - Tonkens, E. (2010) Waarom actief burgerschap? In: K. Stuive en P. Deelman (red.), Burgernet en andere vormen van burgerparticipatie in de veiligheid. Dordrecht, Stichting SMVP Producties, p Tonkens, E. (2010) De onbeholpen samenleving. In: Dwars, stad met een hart. Thema geluk, jaargang 1, editie 4, p.9 - Tonkens, E. (2010) Een linkse, immateriële agenda. In: Waterstof, krant van Waterland, nummer 54 - Tonkens, E. & I. Verhoeven (2010) Conclusie: brave burgers: gezocht en gevonden. In I. Verhoeven & M. Ham (red.) Brave burgers gezocht: de grenzen van de activerende overheid, Tijdschrift voor sociale vraagstukken, jaarboek, Amsterdam: Van Gennep, p , Columns: Vaste columnist Volkskrant wekelijks Lezingen, debatten en paneldiscussies: - De geïsoleerde allochtone mantelzorger, lezing op Expertmeeting Mantelzorg: Signalen uit de stad. 4 februari, Markant, Centrum voor mantelzorg, Amsterdam - Polarisatie als antwoord en probleem, lezing op de KenV-strategiedagen Ministerie van WWI, 3 maart, Parkhotel, Den Haag - Recente wetenschappelijke inzichten over bewonersparticipatie, Kennisbijeenkomst Bewonersparticipatie: de hype voorbij!, 25 maart, Akantes, Amsterdam - Workshop Kracht en beperkingen van (buurt)netwerken. Kennisbijeenkomst, Bewonersparticipatie: de hype voorbij!, 25 maart, Akantes, Amsterdam - Inleiding Workshop Kwaliteit bewonersbudgetten. Kennisbijeenkomst Bewonersparticipatie: de hype voorbij!, 25 maart, Akantes, Amsterdam - Polarisatie, een historische reflectie, lezing samen met Jan Willem Duyvendak voor Forum lezingenreeks Polarisatie. 26 maart, Geldmuseum, Utrecht - Zorg in de wijk, lezing voor Kenniscafé Cordaan: Zelfstandig wonen in de wijk. 30 maart, Van Limmikhof, Amsterdam 5

6 - Beroepstrots?! Wilhelmina Rouwenhorst (WR) lezing voor NCVGZ samen met C. de Monchy en M. Donker, op het Nederlands Congres Volksgezondheid 2010, 8 april, de Doelen, Rotterdam - Coreferaat en chairman op ESPAnet Social Policy Research Days, 22 april, International School for Humanities and Social Sciences (ISHSS), Amsterdam - Panellid rondetafelgesprek: Public Results Societal and Civic, New Synthesis Project s (NS6), Canada Roundtable, georganiseerd door Canada School of Public Service, 4 en 5 mei, Victoria Hall, Ottawa, Canada - De toekomst van de langdurige zorg, lezing op het CVZ Pakketdebat 2010, college voor zorgverzekeringen, 18 mei, Panama, Amsterdam De rol van burgers, bedrijven en instellingen. Workshop en lezing op Werkconferentie Dag van het risico: Gezond omgaan met risico s en incidenten, georganiseerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, 19 mei, Sociëteit De Witte, Den Haag - Flexible, frail, fail, interaction between local institutions and citizen groups in the Netherlands, lezing in het kader van de reeks Sociology Seminars, Universiteit van Amsterdam, 20 mei, Amsterdam - Inleiding over burgerschap en gezag op de WRR-bijeenkomst Gezag, bestuur en media, 20 mei, Studio Dudok, Den Haag - Lezing op jaarvergadering Vereniging van Noord-Hollandse Gemeenten (VNHG) over de veranderende relatie tussen burger en bestuur, 28 mei, Philharmonie (Concertgebouw), Haarlem - De gevolgen voor patiënten en zorgverleners van het huidige stelsel in de gezondheidszorg, inleiding op het Zorgdebat, georganiseerd door Zorg geen Markt, 28 mei, Antropia, Driebergen/ Zeist - Tussen onderschatten en overvragen: actief burgerschap in de veiligheidszorg, lezing op de Conferentie van Stichting Maatschappij Veiligheid en Politie over Burgernet en andere vormen van burgerparticipatie in de veiligheid, 3 juni, Nieuwegein Business Center, Nieuwegein - Actief burgerschap als schokdemper in een turbulente verzorgingsstaat, lezing op Divosa voorjaarscongres Scherp aan de wind, 4 juni, stadsschouwburg de Harmonie, Leeuwarden - Actief burgerschap tussen onderschatten en overvragen, lezing op de Middag van de wijkontwikkeling: De terugtredende overheid en de gevolgen voor de wijkaanpak. 17 juni, Latijnse school, Deventer - Utopisme, anarchisme en de rol van de staat, lezing op afscheid van Saskia Poldervaart, 22 juni, Binnengasthuis, Amsterdam - Het gezicht van de publieke zaak, presentatie voor de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid, 28 juni, Aula Raad voor de Rechtspraak, Den Haag - Het oplossend vermogen van actief burgerschap, opening nieuwe politieke jaar, 2 september, gemeentehuis, Zaanstad - Referent bij de intreerede van Baukje Prins, lector Burgerschap en Diversiteit, 22 september, Aula Haagse Hogeschool, Den Haag - De gevolgen van de DBC en de marktwerking voor de professionals in de GGZ, georganiseerd door Arkin, 28 september, Keizersgrachtkerk, Amsterdam 6

7 - Spanningen in Kanaleneiland, keynote speaker voor Kei Kenniscentrum Stedelijke Vernieuwing 30 september, Aula Nieuw Welgelegen, Utrecht - Pannellid rondetafelgesprek Fostering Urban Citizenship in a Reluctant Country of immigration: The Case of The Hague. 15 th International Metropolis Conference, 6 oktober, World Forum Convention Center, Den Haag - What happened to this progressive tolerant nation? Dutch populism in comparative perspective. Keynote lecture voor de 15 th International Metropolis Conference, 6 oktober, World Forum Convention Center, Den Haag - De bal bij de burger, Schoorlezing, 14 oktober, De Glasbak, Almere - Dagafsluiting conferentie Strangeness and Familiarity, 21 oktober, Academiegebouw, Groningen - Dagafsluiting conferentie Strangeness and Familiarity, 22 oktober, Academiegebouw, Groningen - From Multiculturalism to Integration; Different trajectories in European debates over Citizenship, keynote lecture, 4 november, hotel Farah, Rabat - Zegeningen en dwalingen van de WMO, WMO als participatiewet: ervaringen van cliënten en professionals. Collegereeks Grote Stad en Gezondheidszorg, georganiseerd door Arnoud Verhoeff, Universiteit van Amsterdam, 15 november, Mozaïek, Amsterdam - Rondetafelconferentie Binnenspel: Een beter Limburg begint bij jezelf, 29 november, Roermond - Actief burgerschap en activerende organisaties, inleiding voor de leergang platform Corpovenista 2010, georganiseerd door de TU Delft, 8 december, conferentieoord Woudschoten, Zeist - Brave burgers gezocht. De grenzen van een activerende overheid, in debat met Willem Trommel en Jornt van Zuylen, naar aanleiding van het verschijnen van het TSSjaarboek, 15 december, Spui, Amsterdam Interviews in de media: - Stand. Café, Radio 1. Interview over de teloorgang van sociale cohesie en over de formatiecrisis. - OBA Live, IKON, Radio 5. Rondetafelgesprek over de strategie van het kiezen, 26 maart - Het Gesprek op Zondag, Radio Het Gesprek. Rondetafelgesprek over de kloof tussen burgers en de politiek, gepresenteerd door F. Barend, 28 maart - QPQ Magazine Interview over de marktwerking in de zorg: Sociaal ondernemerschap. - King, kwaliteitsinstituut Nederlandse gemeenten. Themanummer: Een menselijk perspectief. Twistgesprek met Stijn Aerden: Wat drijft de boze media? p Woonbond huurwijzer. Interview over de wijkaanpak, corporaties en het komende kabinet, jaargang 16, nr.3, p Nederlands Dagblad. Interview van M. ten Hooven met Hans Boutellier en Evelien Tonkens. Wat schuilt achter het verlangen naar veiligheid? p.16 - Lover, krachtvoer voor vrouwen. Interview met E. Tonkens over de meritocratie, PVVaanhang en het belang van participatie, jaargang 37, winter 2010, p

8 - Evelien Tonkens over Actief Burgerschap, interview in de nieuwsbrief n Goede Buurt, Beterburen, nr. 10, p.8 - VPRO-TV, Nederland 2, in debat over de beschavende werking van kunst met A. Tilroe en J. d Ancona, gepresenteerd door A. Ramdas, 12 december - Tonkens, E. en H. Boutellier (2010) Een onvervuld verlangen naar veiligheid. In: M. ten Hooven, U bevindt zich hier, oriëntaties op maatschappij, politiek en religie. Amsterdam: Uitgeverij Boom, p Overige activiteiten (adviesfuncties, klankbordgroepen, denktanks, e.d.): - Lid Raad van Toezicht Meander Medisch Centrum, Amersfoort - Lid Raad van Toezicht Meerkanten GGZ Ermelo, gefuseerd met Symphora, nu: GGZ Centraal, Amersfoort - Lid Visitatiecommissie Wijkenaanpak Ministerie WWI - Lid Klankbordgroep Bewoners Organiseren Verbinding, SEV - Lid Denktank Reductie Regeldruk SVG - Advies aan Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie over de toekomst van de wijkaanpak, 12 mei en 23 juni in Colour Kitchen, Amsterdam Manuscriptcommissies promoties: - Berger, M. Politiek burgerschap van migranten in Berlijn. De weerbarstige effecten van sociaal kapitaal op de integratie van Turken, Italianen, Russische Joden en Assiedler. Promotoren: prof. dr. R. Koopmans en prof. dr. J.N. Tillie, 9 februari Linders, L., De betekenis van nabijheid. Een onderzoek naar informele zorg in een volksbuurt. Promotoren: prof. dr. P. Dekker (UvT), en prof. dr. J.W. Duyvendak (UvA). 12 maart 2010, Universiteit van Tilburg - Hellendoorn, M., Kostwinners en verliezers. De consequenties van individualisering van inkomensvorming voor de economische positie van vrouwen ( ); een sociologische analyse. Promotor: prof. dr..j.g.m. de Bruijn, 18 februari 2010, Vrije Universiteit Amsterdam - Veldboer, A. Afstand en betrokkenheid in de gemengde wijk. Over Nimby s en Wimby s bij stedelijke vernieuwing. Promotor: prof. dr. J.W. Duyvendak, Universiteit van Amsterdam Anonieme referenties voor de tijdschriften: - British Medical Journal - Policy and Politics - Legisprudence (2 maal) - Medische Antropologie - Non Profit and Voluntary Sector Quarterly - Beleid en Maatschappij (2 maal) 8

9 Onderwijsactiviteiten: Colleges: Cursus Social problems and social interventions in urban areas (10 ects) in het kader van de Mastertrack Social Policy and Social Work in Urban Areas, najaar 2010, met L. Verplanke, J.W. Duyvendak Gastcolleges: - Burgerschap en inburgering. In debat met Leen Sterckx, 3 e jaars college Debatten in de sociologie, 3 maart, Amsterdam - (Actief) Burgerschap en actieve instituties. Hogeschool van Amsterdam, 21 april - Publieke moraal en de eenzame professional. Gastcollege voor het Centrum voor Sociologisch Onderzoek Katholieke Universiteit Leuven, 23 april, Leuven, België - Publieke sociologie in de 2 e jaar cursus Sociologie van het beleid, afdeling sociologie UvA, 24 september - Actief burgerschap in de 3 e jaars cursus Burgerschap, verzorging en Beleid, afdeling sociologie UvA, 11 oktober - Burgerschap en interculturele conflicten. In debat met Kees Schuyt, 3 e jaars College Debatten in de sociologie, 13 oktober, Amsterdam - Marktwerking in de zorg in de 1 e jaars cursus Sociologische Empirie, 18 november Promovendi onder begeleiding: AIO s, intern: 1 e begeleider: -Judith Elshout, copromotores dr. C. Broer en J.W. Duyvenak -Thomas Kampen, copromotor prof. dr. J.W. Duyvendak -Paul Mepschen, copromotor prof. dr. J.W. Duyvendak -Mandy Ridderhof de Wilde, copromotor prof. dr. J.W. Duyvendak 2 e begeleider: -Ellen Grootegoed, met prof. dr. J.W. Duyvendak -Rogier van Reekum, met prof. dr. J.W. Duyvendak -Bregje Termeer, met prof. dr. J.W. Duyvendak - Menno Hurenkamp, met prof. dr. J.W. Duyvendak AIO s extern, 2 e begeleider: - Sabine Ootes, AMC medische ethiek, met prof. dr. D.L. Willems en dr. A.J. Pols. Externe promovendi overig: 1 e begeleider: -Dana Feringa, Fontys Hogeschool -Huub Gulikers, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen -Broer van den Hoek, Hogeschool van Amsterdam, met prof. dr. M. Volman, UvA/ VU (eind 2010 voortijdig beeindigd) - Maaike Jongepier, Hogeschool TIO, met lector dr. B. Prins, Haagse Hogeschool 9

10 - Femmianne Bredewold,, Gereformeerde Hogeschool Zwolle 2 e begeleider: Barbara Fienieg, AMC Sociale geneeskunde, met prof. dr. K. Stronks Scripties (master): Eerste begeleider: -Bianca Bruinsma -Sarijke Krug -Bart Vosters -Anita Roodenburg -Daniel van Hassel - Jeroen Mulder - Sara Bijvoet - Linda Prast - Anouck van Wijck Tweede begeleider -Marieke Leeuwenburg -Yvette Wittenberg - Marte van der Hoed - Rosan Hilhorst - Pauline Escudero Lanboo - Ernst Nuus - Nienke van Sambeek - Merel Hendrikse - Karina Kuipers - Winnie Terra - Eline Klik - Jorie Bockma - Marieke Boele van Hensbroek 10