Jaarbericht SDE en MEP

Transcriptie

1 Tussen 9 september, de dag van de duurzaamheid, tot 9 oktober heeft u zich aangemeld voor en kans gemaakt op een gratis energieonderzoek. U was één van de negen bedrijven die een energieonderzoek heeft ontvangen. Jaarbericht 2009 SDE en MEP In dit rapport kunt u de resultaten vinden van het energieonderzoek. Op basis van deze resultaten heeft de jury bepaalt wie de winnaar is geworden van de Energie Make-over. Avegaarde Het Energieonderzoek is uitgevoerd door:

2 Jaarbericht SDE en MEP 2009 De subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE), die in 2008 van start is gegaan, en haar voorganger de MEP zijn de groene motor achter de ontwikkeling van duurzame energieproductie in Nederland. De SDE en MEP geven ondernemers een langdurige economische zekerheid voor een verantwoorde exploitatie van hun productie-installaties voor groen gas of groene stroom. Ondernemers en particulieren dragen zo bij aan een betrouwbare en duurzame energievoorziening. In dit jaarbericht over de SDE en de MEP wordt deze groei duidelijk gemaakt. Overal in Nederland verschijnen zonnepanelen op daken. Boeren maken met hun mest groene stroom of groen gas en ook andere biomassa-afvalstromen dragen bij aan het geheel. Ook windmolens blazen hun partij mee. Zo voorzien we nu samen jaarlijks 2,7 miljoen huishoudens van groene stroom. Uit de eerste twee jaar van de SDE kunnen we waardevolle lessen trekken om in de toekomst nog meer gezinnen van betaalbare, duurzame energie te voorzien. Al deze ontwikkelingen helpen mee de economische groei en ontwikkeling in Nederland in toenemende mate op een duurzame en verantwoorde manier te laten plaatsvinden. Ook onze kinderen moeten immers in de toekomst van een betrouwbare en duurzame energievoorziening kunnen genieten. De overweldigende belangstelling voor de SDE laat zien dat particulieren en ondernemers ondanks de economische omstandigheden nog steeds bereid zijn om te investeren in duurzaamheid. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst. Vanaf deze plek wil ik ook graag alle betrokken ambtenaren in beleid en uitvoering bedanken voor de prestatie die zij met de regeling hebben neergezet. Het aandeel duurzame energie is de afgelopen drie jaar met 50% gestegen, maar we zijn er nog niet. De boodschap is helder, de schouders moeten eronder. Dit jaarbericht 2009 geeft de resultaten van de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE). Daarnaast geeft het ook de totaalresultaten van de voorganger van de SDE, de subsidieregeling Milieukwaliteit van de Elektriciteitsproductie (MEP). De SDE is in 2008 gestart. Via de MEP worden geen nieuwe subsidies meer afgegeven. De komende jaren neemt daarom het vermogen aan gesubsidieerde hernieuwbare energie onder de MEP af en neemt het vermogen onder de SDE toe. SDE De SDE is een exploitatiesubsidie. Dit houdt in dat er gedurende twaalf of vijftien jaar, naast de opbrengst van de geproduceerde energie, een financiële vergoeding wordt gegeven voor de duurzame energie die wordt geproduceerd. Groene energie is meestal duurder om te produceren dan grijze energie. Daarom vergoedt de SDE de extra kosten die gemaakt worden om die duurzame energie rendabel te kunnen produceren. De maximale vergoeding per kwh hernieuwbare elektriciteit of Nm3 gas wordt per SDE-ronde voor iedere categorie vastgesteld. De SDE-bijdrage wordt jaarlijks vastgesteld op basis van de werkelijke prijs van de grijze energie. In de SDE zijn drie aanvraagrondes geweest, in 2008, 2009 en Dit jaarbericht gaat over de jaarrondes 2008 en In die twee jaren was het budget verdeeld over de categorieën windenergie, zonnestroom, biomassa (elektriciteit en gas) en waterkracht. Ronald Roosdorp MT-lid Directie Energie & Duurzaamheid Ministerie van Economische Zaken MEP De voorloper van de SDE is de MEP: de subsidieregeling Milieukwaliteit van de Elektriciteitsproductie. Deze regeling was open gesteld tussen juli 2003 en augustus 2006 en stimuleerde uitsluitend hernieuwbare elektriciteit. De MEP bevat dezelfde categorieën als de SDE, met daarbij nog warmtekrachtkoppeling (WKK). Voor nieuwe aanvragen is de MEP-regeling gestopt in Omdat de subsidieperiode maximaal tien jaar is, zijn er nog steeds projecten die deze subsidie krijgen. Dit geldt niet voor de categorie WKK. Dit was een jaarlijkse subsidie. De resultaten van de tijdelijke overgangsregeling OV-MEP (voor vergistingsinstallaties) worden in dit jaarbericht meegenomen in de resultaten van de MEP.

3 Resultaten In 2008 en 2009 zijn bijna aanvragen gedaan voor SDEsubsidie. Daarvan had 98 procent betrekking op zonnestroom. Daarnaast heeft NL Energie en Klimaat in 2009 alle bestaande (ruim 2.000) MEP-subsidietoezeggingen overgenomen van EnerQ. SDE budget 2008 en 2009 Het beschikbare budget voor de SDE in 2008 was 1,5 miljard. Dit budget is niet volledig benut. Resterend budget uit 2008 is opnieuw ingezet in de SDE-ronde In 2009 is twee keer budget beschikbaar gesteld. In de eerste SDE-ronde 2009 is minder dan het beschikbare budget toegewezen aan projecten. Vooral in de categorie Windenergie op land zijn minder aanvragen ingediend dan er budget beschikbaar was. Ook zijn bij diverse categorieën aanvragen na subsidietoezegging weer ingetrokken. Eind 2009 is het resterende budget uit de eerste SDE-ronde 2009 beschikbaar gesteld voor twee nieuwe categorieën Windenergie op land en in water. Het beschikbare budget voor de eerste SDE-ronde 2009 was 2,5 miljard. Het beschikbare budget voor de categorieën Windenergie op land en in water, de tweede SDE-ronde 2009, was 1,3 miljard. Totaal toegezegd vermogen SDE en MEP In 2008 is in totaal 178 MW aan vermogen toegezegd aan projecten. In 2009 is dit, exclusief de afhandeling van de aanvragen voor Windenergie op land en in water, 208 MW. Het totaal toegezegde vermogen voor de SDE komt daarmee op 386 MW. Bij toezegging van het volledige budget voor Windenergie op land en in water komt hier nog ca. 429 MW bij. Het totale nog actuele vermogen onder de MEP is bijna MW. Hierin is het toegezegd vermogen voor grootschalige biomassainstallaties uit de MEP (> 50 MWe) niet meegenomen. Het totale toegezegde vermogen voor de SDE en de MEP per 28 februari 2010 komt daarmee op MW. Figuur 1 geeft een overzicht van de geografische spreiding van dit vermogen over Nederland. Niet al het toegezegde vermogen is gerealiseerd. Aanvragers hebben na een subsidietoezegging anderhalf tot vier jaar de tijd om de installatie te bouwen en/of in gebruik te nemen, afhankelijk van de categorie. Hoe leest u dit jaarbericht? Dit jaarbericht gaat over de SDE-aanvragen uit de rondes 2008 en 2009 en de op 1 januari 2009 door NL Energie en Klimaat van EnerQ overgenomen MEP-projecten. Nieuwe aanvragen uit de SDE-ronde 2010 (geopend op 1 maart 2010) en aanvragen voor de tenderregeling Wind op zee zijn niet meegenomen. Cijfers over het aantal aanvragen met positieve subsidietoezegging, toegezegd budget en vermogen hebben betrekking op de stand van zaken (SDE en/of MEP) op 28 februari Eind 2009 is budget beschikbaar gesteld voor twee nieuwe categorieën Windenergie op land en in water. Dit budget is niet meegenomen in totalen en berekeningen omdat deze aanvragen op de peildatum, 28 februari 2010, nog in behandeling waren. De cijfers zijn samengevat in het Totaaloverzicht aan het slot. In 2009 is een deel van het budget voor windenergie op land overgeheveld naar zonnestroom en biomassa. Deze wijziging is verwerkt in de cijfers in dit jaarbericht. In dit jaarbericht zijn ook de kasuitgaven over 2009 opgenomen. Dit is het totaal aan uitbetalingen dat gedaan is in 2009; maandelijkse voorschotbetalingen, jaarlijkse bijstellingen, maar ook vaststellingen bij afloop van de subsidieperiode. Dit laatste speelt vooral bij de MEP. De energieproductie in 2009 wordt vertaald naar de menselijke maat : hoeveel huishoudens kunnen in hun jaarlijkse energiebehoefte voorzien met duurzame energie die met SDE- en MEP-subsidie geproduceerd wordt. Uitgangspunt daarbij is dat een gemiddeld huishouden bestaand uit twee volwassenen en twee kinderen zo n kwh elektriciteit per jaar gebruikt. Ook de vermeden CO₂ uitstoot is vertaald naar de menselijke maat: de uitstoot van een gemiddeld huishouden door vervoer, gasverbruik en elektriciteit in huis is, omgerekend naar CO₂, is zo'n 9 ton per jaar. Opbrengsten en uitgaven In totaal is in 2009 met het totaal opgestelde vermogen binnen de SDE en de MEP bijna 9 TWh (Terawattuur) groene stroom geproduceerd. Hiermee kunnen ruim 2,7 miljoen huishoudens een jaar lang van stroom worden voorzien. De meeste groene stroom wordt geproduceerd met windturbines op land (circa 41 procent) en grootschalige biomassa-installaties (circa 30 procent). Met deze hoeveelheid duurzame stroom is in totaal 5,8 Mton CO2 -uitstoot vermeden, vergelijkbaar met de CO2-uitstoot van ongeveer 640 duizend huishoudens. In totaal is in 2009 bijna 700 miljoen aan kasuitgaven gedaan voor subsidiebetalingen. Totaal vermogen SDE en (OV-) MEP (MW) Figuur 1 Geografische spreiding totaal toegezegd vermogen SDE en MEP. 3 Jaarbericht 2009 SDE en MEP

4 Windenergie Een belangrijk onderdeel van de SDE is het stimuleren van windenergie op land. In de eerste SDE-ronde 2009 was de helft van het totale budget beschikbaar voor deze categorie. Met de SDE en de MEP is ruim MW aan windvermogen subsidie toegezegd (zie tabel 1). Dit vermogen concentreert zich in de meer windrijke kustgebieden van Nederland. Een windproject kent naar verhouding een lange aanloop- en realisatietermijn. Niek Tramper, productiemanager Zeeuwind Beheert namens verschillende partijen 31 windmolens in Zeeland: Zonder SDE- en MEP-subsidie is er geen exploitatie van windenergie mogelijk.

5 Aanvragers van subsidie voor windenergie op land in de SDEronde 2009 ontvingen in 2009 een SDE-bijdrage van 0,069/kWh. Windenergie op land is daarmee één van de goedkoopste opties van duurzame energie binnen de SDE. Wie vraagt aan? In deze categorie vragen vooral energiebedrijven en agrarische ondernemers subsidie aan. Soms zijn de laatste verenigd in corporaties, maar er zijn ook particuliere initiatiefnemers die in corporatie- of verenigingsverband subsidie aanvragen. Opbrengsten en uitgaven in 2009 Met het totale vermogen aan windturbines (SDE en MEP) is in 2009 circa 4,4 TWh duurzame elektriciteit geproduceerd. Daarmee kunnen 1,4 miljoen huishoudens een jaar lang elektriciteit ontvangen, en is 2,5 Mton aan CO2-uitstoot vermeden. In 2009 is voor de productie van windenergie bijna 340 miljoen aan subsidies uitbetaald, bijna de helft van het totaal (ca. 700 miljoen). Tabel 1 Stand van zaken windenergie op 28 februari Zie Totaaloverzicht voor een verdere uitsplitsing. Aantal aanvragen met positieve toezegging* Toegezegd vermogen (MW) Toegezegd budget Productie in 2009 (MWh) Kasuitgaven 2009 SDE ,7 MEP ,4 SDE en MEP ,1 * Dit is exclusief de aanvragen waarvan de subsidieperiode op 28 februari 2010 is beëindigd en de ingetrokken aanvragen. Windenergie op land en in water Naast de al bestaande categorie windenergie op land is in december ,29 miljard beschikbaar gesteld voor grote windturbines ( 6 MW) en windturbines ( 3 MW) gefundeerd in water. De 42 aanvragen voor deze nieuwe categorieën zijn in de eerste helft van 2010 afgehandeld en daarom niet meegenomen in het bovenstaande overzicht. Bij toezegging van het volledig beschikbare budget kan 429 MW aan windvermogen aan projecten worden toegewezen. 5 Jaarbericht 2009 SDE en MEP

6 Zonnestroom Zonnestroom is, in geld uitgedrukt, een relatief kleine categorie binnen de SDE. De belangstelling voor deze SDE-categorie is echter groot. Voor zonnestroom worden de meeste aanvragen gedaan én ook de meeste toezeggingen verstrekt. Piet Tegel, eigenaar woning Stad van de Zon in Heerhugowaard Produceert jaarlijks zo n 2000 kwh zonnestroom: Het is leuk om als particulier ook energieproducent te zijn.

7 De SDE-bijdrage 2009 voor aanvragers in de SDE ronde 2009 was 0,297/kWh voor kleinschalige installaties (tot 15 kwp) en 0,406/ kwh voor grootschalige installaties ( kwp). Van de verschillende duurzame energieopties zijn dit de hoogste vergoedingen per kwh. Zonnestroom is daarmee de duurste optie. Nieuwe ontwikkeling De SDE stimuleert de marktintroductie van (gebouwgebonden) zonnestroom-installaties. Dit maakt de categorie ook zeer interessant voor particulieren. Particulieren worden daarmee producenten van groene stroom. Een ontwikkeling die voor verschillende partijen, zoals netbeheerders en installateurs, relatief nieuw is. Daarom is gekozen voor een geleidelijke introductie van deze vorm van stimulering. Door lerend te implementeren kunnen partijen aan elkaar wennen en kan (de uitvoering van) de stimuleringsregeling worden aangepast aan de hand van opgedane ervaringen. Wie vraagt aan? In 2009 was circa 40 procent van de aanvragen voor kleinschalige zonnestroom-installaties (tot 15 kwp) afkomstig van particulieren. De overige aanvragen zijn gedaan door bedrijven en (non-profit) instellingen. Grootschalige installaties (vanaf SDE 2009, kwp) worden vrijwel uitsluitend door bedrijven en (non-profit) instellingen aangevraagd. Opbrengsten en uitgaven in 2009 Met het totale opgestelde vermogen (SDE en MEP) is in 2009 in totaal 4,4 GWh duurzame elektriciteit geproduceerd. Daarmee kunnen circa huishoudens een jaar lang van stroom worden voorzien. De hoeveelheid vermeden CO2-uitstoot hierdoor is 2,6 kton. In totaal is in ,2 miljoen aan kasuitgaven gedaan. Loten In 2008 en 2009 zijn in totaal meer dan SDE-aanvragen gedaan. Beide jaren is geloot om te bepalen welke aanvragen een subsidietoezegging konden krijgen. In totaal is met de SDE en de MEP 64 MW aan vermogen toegezegd (zie tabel 2). De provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant nemen hiervan het merendeel voor hun rekening. Tabel 2 Stand van zaken zonnestroom op 28 februari Zie Totaaloverzicht voor een verdere uitsplitsing. Aantal aanvragen met positieve toezegging* Toegezegd vermogen (MW) Toegezegd budget Productie in 2009 (MWh) Kasuitgaven 2009 SDE ,6 MEP ,6 SDE en MEP ,2 * Dit is exclusief de aanvragen waarvan de subsidieperiode op 28 februari 2010 is beëindigd en de ingetrokken aanvragen. 7 Jaarbericht 2009 SDE en MEP

8 Biomassa De SDE stimuleert zowel de productie van duurzaam gas als duurzame elektriciteit uit biomassa. Biomassa is, na windenergie op land, de grootste categorie binnen de SDE. De categorie kent meerdere subcategorieën. Net als voor zonnestroom is de belangstelling voor biomassa groot. In beide jaarrondes is geloot om te bepalen welke aanvragers subsidie konden ontvangen. In 2009 zijn in totaal 147 aanvragen gedaan, waarvan er 49 subsidie toegezegd hebben gekregen. Het akkerbouwbedrijf van de familie De Knijff uit Zeewolde Krijgt OV-MEP-subsidie voor een co-vergistingsinstallatie. De installatie produceert zo n 10 MWh per jaar. Arie de Knijff: Ik vind het mooi dat ik met restproducten schone energie maak.

9 Wat valt er onder biomassa? De categorie kent meerdere (sub)categorieën. Het stimuleren van de productie van groen gas is in 2008 geïntroduceerd in de SDE, sinds 2009 ook het nuttig gebruik van restwarmte. Er zijn in 2009 de volgende categorieën: afvalverbranding (AVI) (alleen hernieuwbare elektriciteit) stortgas of biogas uit afvalwater of rioolwaterzuivering (AWZI/ RWZI) (gas en elektriciteit) (co-)vergisting van dierlijke mest, gft-vergisting, overige (VGI) vergisting en thermische conversie van vaste en vloeibare biomassa (<10 MWe en MWe) (gas en elektriciteit). De subcategorieën hebben verschillende subsidiebedragen, afhankelijk van het vermogen van de installatie en het gebruik van restwarmte. De MEP maakt geen onderscheid in het type installatie, maar wel in vermogen. Er zijn drie groepen: kleiner dan 10 MWe, 10 tot en met 50 MWe en groter dan 50 MWe. In 2009 is stortgas en biogas uit AWZI/RWZI de goed koopste optie met een SDE-bijdrage van 0,015/kWh voor elektriciteit en 0,00/ Nm3 voor gas. De duurste optie is de productie van duurzaam gas uit co-vergisting van dierlijke mest en overige vergisting met een SDE-bijdrage van 0,280/Nm³. Nuttig gebruik van restwarmte Restwarmte die vrijkomt bij verbranding of vergisting kan voor andere doelen worden gebruikt, bijvoorbeeld voor het verwarmen van huizen. Het nuttig gebruik van deze restwarmte wordt daarom gestimuleerd. Hoe meer restwarmte nuttig wordt gebruikt, hoe hoger het subsidiebedrag per kwh of Nm³ geproduceerde energie. Aandeel duurzaam Voor grootschalige biomassa-installaties uit de MEP (> 50 MWe) en afvalverbrandingsinstallaties wordt uitsluitend de duurzame productie uit de biogene fractie van het afval (biomassa) gesubsidieerd. Voor grootschalige biomassa-installaties is het niet mogelijk het duurzame vermogen in MW te bepalen. Deze installaties zijn energiecentrales waarin zowel fossiele brandstoffen als biomassa wordt gebruikt als brandstof. De gebruikte hoeveelheid duurzame brandstof (biomassa) is zeer variabel. Daarom wordt het toegezegde vermogen voor deze installaties buiten beschouwing gelaten in dit jaarbericht. Deze installaties worden uiteraard alleen gesubsidieerd voor de werkelijke duurzame energieproductie. Het totale toegezegde vermogen biomassa voor de SDE en MEP, exclusief het vermogen van grootschalige biomassa-installaties, is 962 MW (zie tabel 3). Dit vermogen concentreert zich met name in de provincies Noord-Holland, Noord-Brabant en Overijssel. Biogas De (OV-)MEP subsidieerde uitsluitend groene stroom. Met de SDE is daar de stimulering van groen gas bijgekomen. De productie van groen gas staat nog in de kinderschoenen. Er is veel belangstelling voor de nieuwe categorie: van de in totaal 31 aanvragen in 2009 hebben 19 aanvragen subsidie toegezegd gekregen. Wie vraagt aan? De groep die aanvraagt voor biomassa is heel divers en bestaat uit afvalverbranders, afvalverwerkers en recyclingbedrijven, grotere en kleinere energiebedrijven en daarnaast veel agrarische bedrijven. Ook overheidsinstellingen en bedrijven uit de voedings- en genotsmiddelenindustrie behoren tot de subsidieaanvragers. Opbrengsten en uitgaven in 2009 In 2009 is 4,4 TWh elektriciteit uit biomassa geproduceerd, waarmee zo n 1.3 miljoen huishoudens een jaar lang van elektriciteit kunnen worden voorzien. De subcategorie grootschalige biomassa uit de MEP levert hier de grootste bijdrage aan (circa 61 procent). Met de totale productie is 3,3 Mton aan CO2 -uitstoot vermeden. In 2009 is nog vrijwel geen hernieuwbaar gas uit biomassa geproduceerd. In 2009 is voor de totale categorie biomassa ruim 321 miljoen aan kasuitgaven gedaan. Tabel 3 Stand van zaken biomassa op 28 februari Zie Totaaloverzicht voor een verdere uitsplitsing. Aantal aanvragen met positieve toezegging* Toegezegd vermogen (MW) Toegezegd budget Productie in 2009 (MWh) Kasuitgaven 2009 SDE biomassa elektriciteit ** ** 0,8 SDE biomassa gas SDE totaal ,8 (OV-)MEP (elektriciteit) *** ,5 SDE en (OV-)MEP ,3 * Dit is exclusief de aanvragen waarvan de subsidieperiode op 28 februari 2010 is beëindigd en de ingetrokken aanvragen. * * Bij afvalverbrandingsinstallaties is het totaal toegezegde vermorgen gehanteerd. Van de productie uit dit vermogen wordt 48% aangemerkt als duurzaam geproduceerde elektriciteit. * * * Hierin is het toegezegde vermogen voor grootschalige biomassa uit de MEP (installaties > 50 MWe) niet meegenomen. 9 Jaarbericht 2009 SDE en MEP

10 Waterkracht Waterkracht is in 2009 toegevoegd aan de SDE. Waterkracht maakte ook deel uit van de MEP. In totaal is voor SDE en MEP een vermogen van 24,4 MW toegezegd (zie tabel 4). Het actuele toegezegde vermogen concentreert zich in de hoger gelegen delen van Nederland, in de provincies Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. De SDE-bijdrage 2009 voor aanvragers in de SDE ronde 2009 was 0,081/kWh voor waterkrachtcentrales met een klein verval (< 5 meter) en 0,029/kWh voor waterkrachtcentrales met een groter verval ( 5 meter). Wie vraagt aan? Aanvragers zijn met name energiebedrijven, maar ook gemeenten en stichtingen die watermolens beheren. Opbrengsten en uitgaven in 2009 In 2009 is met het totaal opgestelde vermogen 71 GWh groene stroom geproduceerd. Hiermee kunnen ongeveer huishoudens een jaar van stroom worden voorzien. De vermeden CO2-uitstoot is 39,3 kton. In 2009 is voor deze categorie 6,9 miljoen aan subsidies uitbetaald. Tabel 4 Stand van zaken waterkracht per 28 februari Zie Totaaloverzicht voor een verdere uitsplitsing. Aantal aanvragen met positieve toezegging* Toegezegd vermogen (MW) Toegezegd budget Productie in 2009 (MWh) Kasuitgaven 2009 SDE 2 0,02 0, MEP 7 24,40 119, ,9 SDE en MEP 9 24,42 119, ,9 * Dit is exclusief de aanvragen waarvan de subsidieperiode op 28 februari 2010 is beëindigd en de ingetrokken aanvragen. Nuon produceert in Alphen aan de Maas en Maurik jaarlijks zo n 70 MW. Dirk Snikkers van Nuon: Door de MEP-subsidie hebben wij de centrales kunnen optimaliseren zodat duurzame energie productie aantrekkelijk blijft.

11 Totaaloverzicht Tabel 5 Stand van zaken SDE 2008/2009 en MEP op 28 februari 2010, uitgesplitst naar subcategorie en stimuleringsregeling. 1 Dit is exclusief de aanvragen waarvan de subsidieperiode voor 28 februari 2010 is beeïndigd en de ingetrokken aanvragen. 2 In de categorie biomassa < 10 MWe zijn ook de aanvragen OV-MEP (co-vergisting) mee genomen. 3 Bij afvalverbrandingsinstallaties is het totaal toegezegde vermogen gehanteerd. Van de productie uit dit vermogen wordt 48% aangemerkt als duurzaam geproduceerde elektriciteit. 4 Het toegezegde vermogen van de categorie biomassa > 50 MWe is niet meegenomen. Bij deze zogenaamde bij- en meestook projecten in energie centrales is het niet mogelijk het duur zame vermogen te kunnen bepalen, omdat de inzet van duurzame brandstof zeer variabel is. 5 Voor WKK zijn geen projecten meer met een positieve toe zegging. De hier ge noemde kas uitgaven heb ben betrekking op vast stellingen na afloop van de subsidieperiode. 6 Betreft uitsluitend de gegevens van installaties waarvan de productiegegevens over 2009 bekend zijn. 7 1 MW = 271 Nm3 per uur. Stimuleringsregeling en categorie Subcategorie Aantal aanvragen met positieve toezegging¹ Toegezegd vermogen (MW) Toegezegd budget ( milj.) Productie in 2009 (MWh)⁶ Kasuitgaven 2009 ( ) Windenergie SDE SDE SDE totaal MEP wind op land wind op zee MEP totaal SDE en MEP totaal Zonnestroom SDE ,6-3,5 kwp SDE ,6-15 kwp kwp SDE totaal MEP SDE en MEP totaal Biomassa - elektriciteit SDE 2008 Afvalverbranding Stortgas/biogas uit AWZI/RWZI Biomassa overig SDE 2009 Afvalverbranding Stortgas/biogas uit AWZI/RWZI Biomassa overig SDE totaal (OV-)MEP Afvalverbranding Stortgas Biomassa < 10 MWe² Biomassa MWe Biomassa > 50 MWe 24 - ⁴ (OV-)MEP totaal SDE en (OV-)MEP totaal Biomassa - gas⁷ SDE 2008 Stortgas/biogas uit AWZI/RWZI 2 0,3 0,7 - - Biomassa overig SDE 2009 Stortgas/biogas uit AWZI/RWZI Biomassa overig SDE totaal Biomassa elektriciteit en gas SDE en (OV-)MEP Waterkracht SDE 2009 Verval < 5m 2 0,02 0, Verval 5m MEP 7 24,40 119, SDE en MEP totaal 9 24,42 119, MEP-WKK⁵ Totaal Eenheden CO₂ Factor Naam Symbool 10⁰ ton ton 10³ kiloton kton 10⁶ megaton Mton 10⁹ gigaton Gton Eenheden energie Factor Naam Symbool 10³ kilowattuur kwh 10⁶ megawattuur MWh 10⁹ gigawattuur GWh 10¹² terawattuur TWh 11 Jaarbericht 2009 SDE en MEP

12 Dit is een publicatie van: Agentschap NL NL Energie en Klimaat Hanzelaan 310 Postbus GB Zwolle T Agentschap NL mei 2010 Publicatie-nr. 2SDEP1006 Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan Agentschap NL geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Agentschap NL is een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal. Agentschap NL is hét aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. De divisie NL Energie en Klimaat versterkt de samenleving door te werken aan de energie- en klimaatoplossingen van de toekomst.