Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren

Transcriptie

1 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Labo Hygrothermie Hygrothermisch ontwerp van wanden DEEL 2 23 maart 2017 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren 23/03/ van 16

2 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Welke problemen vermijden? Hygro thermisch ontwerp van buitenmuren υγρός vocht θερμός warmte Ontwerp zodat buitenmuur geen vochtproblemen (gerelateerd aan warmtetransport) vertoont vorstschade, condensatie en degradatie van vochtgevoelige materialen 23/03/ van 16

3 Condensatie treedt op als 100% relatieve vochtigheid wordt bereikt oppervlaktecondensatie Koudebruggen vermijden Ventilatie Figuur: inwendige condensatie Dampdichte laag aan binnenzijde Dampopen laag aan buitenzijde Vorstschade treedt op bij gevoelige stenen en bij voldoende natte vorst-dooicycli Figuur: E. Verstrynge Historische constructies (Vernieuwbouw) Directe vorstproef (NBN B ) Strenge beoordeling Praktisch testen? Diagnose Sterk belaste plaatsen controleren Betrouwbaarheid? 23/03/ van 16

4 Vorstgevoelig metselwerk beschermen tegen regenbelasting Dekstenen, dorpels, Figuur: Kuhl s Contracting Hydrofobering Dampdoorlatende buitenbepleistering Bebording Degradatie van vochtgevoelige materialen kan optreden zonder condensatie houten elementen Vochtgehalte < 20 M-% (OSB < 16 M-%) Figuur: Thomas Dittert. DR- Architekten GbR gipshoudend pleisterwerk Relatieve vochtigheid < 95% Figuur: Gids Duurzame Gebouwen 23/03/ van 16

5 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Renovatie Nieuwbouw houtskeletbouw massiefbouw Eenvoudig hygrothermisch ontwerp bij massiefbouw, mits goede uitvoering Figuur: Recticel insulation 23/03/ van 16

6 Eenvoudig hygrothermisch ontwerp bij houtskeletbouw, mits goede uitvoering Dampdichte laag aan binnenzijde Dampopen laag aan buitenzijde Regenscherm normaal: dampopen (s d = 0,05-0,20 m) stel: dampdicht (foto: s d = 3 m): inwendige condensatie ext int Eenvoudig hygrothermisch ontwerp bij houtskeletbouw, mits goede uitvoering Dampdichte laag aan binnenzijde Dampopen laag aan buitenzijde regenscherm Opletten als OSB-platen aan de buitenzijde: voldoende dampdichtheid aan de binnenzijde voorzien 23/03/ van 16

7 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Renovatie Nieuwbouw niet-geïsoleerde spouwmuren 38% > 1971 geïsoleerde spouwmuren 24% 38% < 1945 ongeïsoleerde massieve muren Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Renovatie Nieuwbouw spouwvulling 23/03/ van 16

8 Verhoogde vorstbelasting van het buitenspouwblad na spouwvulling Metselwerk na spouwvulling kouder Vorstbelasting en vorstbestendigheid controleren Indien nodig: regenbescherming Risico op condensatie daalt na het uitvoeren van spouwvulling voor spouwvulling na spouwvulling 11.2 C 12.2 C warmer Lager risico op condensatie bij zelfde binnenklimaat 23/03/ van 16

9 Kwaliteitskader voor spouwvulling verhoogt betrouwbaarheid (situatie in Vlaanderen) 2500 Gemiddeld aantal spouwvullingen per maand in Vlaanderen waarvan 97% tevreden Jul-2012 Nov-2016 Introductie van het kwaliteitskader Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Renovatie Nieuwbouw buitenisolatie 23/03/ van 16

10 Weinig hygrothermische problemen te verwachten bij buitenisolatie Muur beschermd door isolatiesysteem Koudebruggen vaak oplosbaar Kwaliteitskader in opmaak (2018) Foute uitvoering: dampdichte buitenafwerking Relatieve vochtigheid tussen pleister en isolatie 100% met verf zonder verf Minerale wol + pleisterwerk Verf (s d = 2 m) 50% Jan May Sep Jan s d,max = 1 m (TV 257) 23/03/ van 16

11 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Renovatie Nieuwbouw binnenisolatie Binnenisolatie is een hygrothermisch gevoelige ingreep Metselwerk = dampdichte laag Inwendige condensatie? Vochtiger Degradatie? Metselwerk = kouder Vorstschade? idem spouwvulling 23/03/ van 16

12 Inwendige condensatie vermijden via dampdichtheid of capillair actieve materialen dampdruk ext int Dampdichtheid te behalen via dampdichte isolatie (bv. PUR, XPS) µd dampscherm Ontwerp is straightforward en gekend Maar: verhindert droging naar binnen, continue dampdichte laag nodig Inwendige condensatie vermijden via dampdichtheid of capillair actieve materialen Dampopen: muur kan drogen naar binnen Geen condensatie: vocht wordt opgenomen in poriën Geen dampscherm nodig, droging naar binnen, vochtbuffering Maar: vochtige materialen isoleren slechter, ontwerp ingewikkelder, wanneer capillair actief? 23/03/ van 16

13 Inwendige condensatie vermijden via dampdichtheid of capillair actieve materialen Calciumsilicaat Verbeterd calciumsilicaat Cellenbeton Geëxpandeerd perliet Houtvezelisolatie De regen heeft meestal een grotere invloed dan het isolatiemateriaal op hygrothermische fenomenen W-georiënteerd (veel regen) NO-georiënteerd (weinig regen) EPS (dampdicht) Vochtgehalte in het metselwerk (kg/m³) Cellenbeton (capillair actief) Calciumsilicaat (capillair actief) 23/03/ van 16

14 Risico op oppervlaktecondensatie daalt, maar detaillering belangrijk bij binnenisolatie 11,4 C 14,3 C 17,3 C Knooppunt wordt warmer na het plaatsen van binnenisolatie, maar retourisolatie is nog gunstiger Bij raamaansluitingen is dagkantisolatie noodzakelijk Risico op schimmel Figuur: Gids Duurzame Gebouwen Enkel bij dagkantisolatie stijgt de oppervlaktetemperatuur 23/03/ van 16

15 Bestaand oud pleisterwerk kan degraderen; verwijderen bij gelijmde systemen Relatieve vochtigheid gemeten in de pleisterlaag (%) 95% Verschillende isolatiematerialen Bij relatieve vochtigheid > 95% kan pleisterwerk degraderen = de ondergrond voor gelijmde systemen Houten vloerbalken kunnen degraderen Vooral gevaar als hoge regenbelasting Bij diagnose: Figuur: Thomas Dittert. DR-Architekten GbR Balken beschadigd vóór isolatiewerken? Regenbelasting? (oriëntatie, bescherming) Muurdikte? Gevaar? Slagregenbescherming (hydrofobering, buitenbepleistering, ) 23/03/ van 16

16 Betrouwbaarheid verhogen via kwaliteitskader (situatie in Vlaanderen) Fase 1 1 Jan 2017 Fase 2 1 Jan 2019 Architect die werken opvolgt of erkende aannemer Nieuwe STS Erkenning via opleiding en examen Certificaat op persoonlijk niveau Weinig hygrothermisch problemen als we een goed hygrothermisch ontwerp realiseren! timo.de.mets@bbri.be 23/03/ van 16