OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

Transcriptie

1 OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Isolatie van muren: hoe kiezen? Pierre WILLEM Op basis van de presentatie vanaline Branders (A2M)

2 Doelstelling van de presentatie Begrijpen welk proces moet worden gevolgd om de juiste bouwsystemen en -materialen te kiezen voor de isolatie van muren. Begrijpen welke invloed deze keuzes hebben op de transfer van warmte en vocht doorheen muren en de opslag van warmte en vocht in muren. 2

3 Plan van de uiteenzetting 1. Analyse van de toestand 2. Keuze van bouwwijze 3. Materiaalkeuze 4. Analyse van bouwknopen 5. Validering van de prestaties 6. Follow-up van de uitvoering 7. Conclusie 3

4 Ontwerpproces Analyse van de bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) 4

5 1. Analyse van de toestand Nieuwbouw / Renovatie Algemene context: - Type van vloer, helling, toegang,... - Ligging, oriëntatie, schaduw,... - Eventuele bescherming tegen zon, wind, regen en opstijgend vocht - Indien renovatie: staat van instandhouding en erfgoedwaarde 5

6 1. Analyse van de toestand Buitenklimaat - Oriëntatie en blootstelling - Slagregen - Zonnestraling - Wind Binnenklimaat - Warme / koude kamers - Droge / vochtige kamers 6

7 1. Analyse van de toestand Indien bestaande muur > thermische bruggen opsporen 7

8 1. Analyse van de toestand Indien bestaande muur > kenmerken beoordelen - Isolatie: warmtegeleidingscoëfficiënt: λ [W/mK] Gegevens: NORM NBN , ATG, gegevens fabrikanten, - Dampdiffusieweerstand: μd of Sd [m] Gegevens: NORM NBN EN 12524, ATG, gegevens fabrikanten, - Transfer van vloeibaar water: Absorptiecoëfficiënt A (kg / m2 s1/2) Karsten / Pleyers, - Watergehalte: W [kg/m 3 ] hygrometer, carbidefles, 8

9 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties 9

10 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties Keuze van bouwwijze en - materialen Nieuwbouw Isolatie Buiten Geïntegreerd Binnen 10

11 2. Keuze van bouwwijze Bij renovatie buiten binnen buiten binnen buiten binnen Architecture et Climat 11

12 2. Keuze van bouwwijze Bij renovatie buiten binnen Architecture et Climat 12

13 2. Keuze van bouwwijze Bij renovatie buiten binnen Architecture et Climat 13

14 2. Keuze van bouwwijze Systeem met gelijmde isolatieplaten Structuursysteem 1. Bestaande bakstenen muur 2. Gelijmde harde isolatie 3. Dampscherm of damprem 4. Binnenafwerking Systeem met gespoten isolatie 1. Bestaande bakstenen muur 2. Skelet 3. Soepele isolatie of bulkisolatie 4. Dampscherm of damprem 5. Binnenafwerking Systeem met gemetselde voorzetwand 1. Bestaande bakstenen muur 2. Gespoten isolatie 3. Binnenafwerking 1. Bestaande bakstenen muur 2. Soepele isolatie of bulkisolatie 3. Stabiliteitswand 14 Architecture et Climat

15 3. Keuze van materialen Algemene beoordeling - Technische kenmerken - Hygrothermische eigenschappen: isolatie, dampdiffusieweerstand, transfer van vloeibaar water, watergehalte, inertie,... - Impact op het milieu en op de gezondheid - Esthetisch aspect - Kostprijs - 15

16 3. Keuze van materialen Denk er altijd aan het DROOGPOTENTIEEL van de muur te garanderen Vooral in risicosituaties: isolatie aan de binnenkant Nat geregende muur Verdamping aan de oppervlakte 16 16

17 3. Keuze van materialen HET DROOGPOTENTIEEL VAN DE WANDEN GARANDEREN Ideaal: Degressieve dampdoorlatendheid van binnen naar buiten (Sd 5 tot 6x hoger aan binnenkant) Fout! dampscherm gesloten waterafstotend ondoorlatend dampscherm open waterafstotend ademend Architecture passive 17

18 3. Keuze van materialen Linné-Plantes Passiefrenovatie van 50 sociale woningen en passiefbouw van een crèche A2M 18

19 19

20 Samenstelling van houten caissons binnen buiten Gipsblok 10 cm Rf 2 uur Luchtdicht paneel 22 mm Cellulose 30 cm FJI-caissonstructuur Regen-/vlamschermpaneel 15 mm Houten belatting Bekleding met panelen in thermisch gehard hars μd 6x 1x 20

21 Binnen μ ep μd Durelis vapour bloc D ,01 2,43 D ,012 2,92 D ,015 3,65 OSB EGGER O ,012 2,40 O ,015 3,00 O ,022 4,40 O ,025 5,00 Buiten Hidroflam H1 50 0,012 0,60 H2 50 0,016 0,80 H3 50 0,018 0,90 H4 50 0,022 1,10 Celit C1 5 0,018 0,09 21

22 Binnen μ ep μd Durelis vapour bloc D ,01 2,43 D ,012 2,92 D ,015 3,65 OSB EGGER O ,012 2,40 O ,015 3,00 O ,022 4,40 O ,025 5,00 Extérieur Hidroflam H1 50 0,012 0,60 H2 50 0,016 0,80 H3 50 0,018 0,90 H4 50 0,022 1,10 Celit C1 5 0,018 0,09 22

23 Brandpreventie Gipsblok 10 cm Rf 2 uur Luchtdicht paneel 22 mm Cellulose 30 cm FJI-caissonstructuur Regen-/vlamschermpaneel 15 mm Houten belatting Bekleding met panelen in thermisch gehard hars Deze samenstelling behoort tot de categorie Enkelwandige gevel in de zin van de beschrijving van artikel 16 punt 5.10 gevels van het KB van 12 juli 2012 Voor Middelhoge Gebouwen (MB) en Hoge Gebouwen (HG) moet de gevel een brandweerstand hebben van categorie B-s3, d0!!! De buitenbekleding moet B-s3, d0 zijn. Maximum 5% van de zichtbare geveloppervlakte moet niet aan deze eis voldoen (volgens het advies van de brandweerdiensten!!!). 23

24 Binnen μ ep μd Durelis vapour bloc D ,01 2,43 D ,012 2,92 D ,015 3,65 OSB EGGER O ,012 2,40 O ,015 3,00 O ,022 4,40 O ,025 5,00 Buiten Hidroflam H1 50 0,012 0,60 H2 50 0,016 0,80 H3 50 0,018 0,90 H4 50 0,022 1,10 Celit C1 5 0,018 0,09 24

25 Samenstelling μdi μde verslag (min 6!) D3 15mm / H1 12mm D3 15mm / H2 16mm O3 22mm/ H1 12mm O3 22mm/ H2 16mm O4 25mm/ H2 16mm O1 12mm/ C1 18mm 3,65 0,60 3,65 0,90 4,40 0,60 4,40 0,80 5,00 0,80 2,40 0,09 6,08 4,05 7,33 5,50 6,25 26,67 25

26 Samenstelling μdi μde verslag (min 6!) D3 15mm / H1 12mm D3 15mm / H2 16mm O3 22mm/ H1 12mm O3 22mm/ H2 16mm O4 25mm/ H2 16mm O1 12mm/ C1 18mm 3,65 0,60 3,65 0,90 4,40 0,60 4,40 0,80 5,00 0,80 2,40 0,09 6,08 4,05 7,33 5,50 6,25 26,67 26

27 27

28 28

29 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties Keuze van bouwwijze en - materialen Analyse van de bouwknopen 29

30 4. Analyse van de bouwknopen - Continuïteit van de isolatie: details te verifiëren aan de hand van berekeningen - Continuïteit van de luchtdichtheid 30

31 4. Analyse van de bouwknopen Tussenmuur Tussenmuur in planaanzicht Architecture passive 31

32 4. Analyse van de bouwknopen Tussenmuur Eco Hom - Yves Piron 32

33 4. Analyse van de bouwknopen Betonplaat Betonplaat in buitenmuur, dwarsdoorsnede 33 Architecture passive

34 4. Analyse van de bouwknopen Houten vloer 34 Architecture et Climat

35 4. Analyse van de bouwknopen 35 Architecture passive

36 4. Analyse van de bouwknopen 36

37 4. Analyse van de bouwknopen Ramen Niet-doorlopende aansluiting tussen raam en isolatie aan de binnenzijde Architecture passive 37

38 4. Analyse van de bouwknopen Stopcontacten, leidingen, Architecture et Climat 38

39 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties Keuze van bouwwijze en - materialen Analyse van de bouwknopen Validering van de prestaties 39

40 5. Validering van de prestaties Vernieuwing van Bellevue Architect: A2M architecte du projet /projectleider; De Lauw et Audag Physique du bât./ Bouwphysika; A2M Stability: Stubeco TS; Crea-Tec CSS: Securisan Contractor: Democo 40

41 41

42 42

43 43

44 44

45 Voorbeeld: continuïteit van isolatie bij renovatie Geen condensatierisico! 12 C 45 A2M

46 Zonder vochtwering Met vochtwering Vorstschade IJskristallen Schade door veelvuldige slagregen of door onvoldoende vorstbestendigheid van het materiaal 46

47 47

48 48

49 49

50 50

51 51

52 Kostprijs vochtwering: => 0,3% Ondertussen heeft het hotel ongeveer /jaar bespaard! 52

53 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties Keuze van bouwwijze en - materialen Analyse van de bouwknopen Validering van de prestaties Follow-up van de uitvoering 53

54 6. Follow-up van de uitvoering Beperking van de risico s van bevochtiging - Beschutte opslag van materialen - Voorlopige afdichting van openingen, indien nodig - Uitvoering van buitenafwerking indien nodig - Anticipatie! elektrische leidingen, afvoerbuizen, indien mogelijk ruimte tussen dampscherm en afwerking Verzorgde uitvoering!!! Doorlopende isolatie Doorlopende en verzorgde luchtdichtheid 54

55 6. Follow-up van de uitvoering Bij renovatie: voorbereiding ondergrond - Los de initiële vochtproblemen op: de muur moet gezond en in goede staat zijn - De hygrothermische kenmerken van de eventuele buitenbekleding moeten gekend zijn - Haal de eventuele bestaande binnenafwerking weg (vooral bij dikke isolatielaag!) barrière voor transfer van waterdamp, risico van schimmel, gezond, droog binnenoppervlak zonder stof, vet of olie - Controleer of de muur voldoende vlak is en vul eventuele grotere scheuren op kies de bouwwijze en het isolatiemateriaal op basis van deze bevindingen 55

56 6. Follow-up van de uitvoering 56

57 Ontwerpproces Analyse bestaande toestand (nieuwbouw of renovatie) Beperkingen en behoeften van het programma Thermische prestaties Keuze van bouwwijze en - materialen Analyse van de bouwknopen Validering van de prestaties Follow-up van de uitvoering Follow-up van verbruik en onderhoud 57

58 7. Conclusie: aandachtspunten Bij renovatie is isolatie van de muren langs binnen vaak de enige oplossing, maar het is ook de meest complexe. Waar mogelijk: isolatie van de spouw of isolatie langs buiten en combinatie van deze drie oplossingen Ook bij houtskeletconstructies moeten de materialen zorgvuldig worden gekozen. In het geval van risicovolle configuraties moet het hygrothermisch gedrag van de wand worden gemeten aan de hand van een dynamische software, zonder de ontwerpprincipes uit het oog te verliezen! Een goede uitvoering is essentieel! 58

59 7. Conclusie: isolatie langs binnen Belangrijke ontwerpfactoren: De blootstelling aan weer en wind is kritiek Op een blootgestelde muur kan een performant vochtwerend middel worden aangebracht Een té dampdichte afdekking aan de buitenkant kan leiden tot vochtopstapeling in de muur Het is aanbevolen een aangepast membraan aan te brengen aan de binnenkant, vooral indien de binnenomgeving vochtig is De membranen met variabele mu-waarde behouden het droogpotentieel van de muren 59

60 7. Conclusie: isolatie langs binnen Bij isolatie aan de binnenkant De Glaser-methode is streng De WUFI-software is krachtig maar complex De ISOLIN-tool kan bepaalde keuzes bevestigen Een aantal ontwerpelementen moet in aanmerking worden genomen 60