1. GROEI 2. VERGRIJZING EN ONTGROENING 3. DUURZAAMHEID 4. BINNENSTAD 5. INWONERS AAN ZET 6. BEREIKBAARHEID EN ECONOMIE

Transcriptie

1 BELANGRIJKSTE VRAAGSTUKKEN/ DILEMMA S 1. GROEI 2. VERGRIJZING EN ONTGROENING 3. DUURZAAMHEID 4. BINNENSTAD 5. INWONERS AAN ZET 6. BEREIKBAARHEID EN ECONOMIE TOEKOMSTBEELD CHRISTIAAN STREEFKERK

2 Vraagstuk 1 GROEI MEEGROEIEN MET DE RANDSTAD OF NIET? De Randstad groeit tot 2032 met zo n 1 miljoen inwoners. Met name goed bereikbare, historische steden met plek voor cultuur en ontmoeting zijn populair. Wil Gorinchem als onderdeel van de Randstad verder groeien? TOEKOMSTBEELD 1: INZETTEN OP EXTRA GROEI Gorinchem TOEKOMSTBEELD groeit (mogelijk 3 naar inwoners). Investeringen in woningbouwprogramma s en bereikbaarheid hebben Gorinchem op de kaart gezet als uitstekende uitvalsbasis in de Randstad. Door Met de de centrale genoemde ligging, ideeën natuur, (zie ideeën kleinschaligheid en opmerkingen) en stedelijke zal groei voorzieningen vanzelf komen, is Gorinchem maar een aantrekkelijke extra groei moet stad voor niet mensen een doel die op zich zich in zijn. de Randstad willen vestigen. Een Een betere betere bereikbaarheid bereikbaarheid leidt tot leidt groei tot met groei meer met werkgelegenheid meer werkgelegenheid en een groter en een draagvlak groter voor voorzieningen. draagvlak voor Er stromen voorzieningen. nieuwe, jongere Er stromen inwoners nieuwe, in, waardoor jongere inwoners Gorinchem in, sociaal waardoor en economisch Gorinchem vitaal blijft sociaal (meer en arbeidskrachten, economisch vitaal mantelzorgers blijft (meer en vrijwilligers). arbeidskrachten, Extra woningen mantelzorgers kunnen en mogelijk vrijwilligers). gerealiseerd worden op de plaats van leegstaande winkels, kantoren en bedrijven en door uitbreiding. De stad behoudt zijn bestaande gezelligheid en charme. Sterke punten van Gorinchem Door zijn de de groei menselijke ontstaat meer maat drukte en de en overzichtelijkheid. krijgt Gorinchem een ander karakter. TOEKOMSTBEELD 2: INZETTEN OP BEHOUD VAN KLEINSCHALIGHEID Het inwoneraantal van Gorinchem blijft ongeveer stabiel. De dynamiek op de woningmarkt is laag. Veel inwoners wonen al langere tijd in Gorinchem. De stad behoudt zijn bestaande gezelligheid en charme. Sterke punten van Gorinchem zijn de menselijke maat en de overzichtelijkheid. Het draagvlak voor voorzieningen staat onder druk. Daardoor neemt de aantrekkelijkheid van Gorinchem als woon- en werkgemeente af.

3 Vraagstuk 2 VERGRIJZING EN ONTGROENING HOE GAAN WE OM MET DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN? In 2032 heeft Gorinchem zo n inwoners meer dan nu in de leeftijd van 65 jaar en ouder. En zo n 600 inwoners onder de 20 jaar minder dan nu. Accepteren wij deze demografische ontwikkeling of willen we meer doen om jongeren te behouden en te trekken? TOEKOMSTBEELD 1: INZETTEN OP BEHOUD EN TREKKEN VAN JONGEREN TOEKOMSTBEELD 3 We investeren om de stad zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor jongeren, bijvoorbeeld in starterswoningen, meer onderwijs- en sportvoorzieningen en snelle verbindingen naar Randstad en regio. Vergrijzing Daarnaast gaat moeten plaatsvinden, meer uitgaansmogelijkheden niet alleen in Gorinchem. en evenementen Dat betekent jongeren dat daar verleiden ruimte in Gorinchem voor moet te blijven zijn. Daarnaast of zich te vestigen. zal door de genoemde ideeën (zie ideeën en opmerkingen) groei plaatsvinden en met komst van HBO ook jongeren naar de stad trekken. Het vasthouden en trekken van jongeren zorgt voor een levendige stad. De arbeidsmarkt functioneert Ruimte goed. voor Gorinchem ouderen, is ruimte aantrekkelijk voor jongeren, voor onderwijsvoorzieningen, ruimte iedereen. waardoor het vestigingsklimaat voor bedrijven verbetert. Kunnen we de jongeren daadwerkelijk verleiden in Gorinchem te blijven of te komen wonen? Is de aantrekkingskracht van de grotere steden om ons heen met hun uitgebreide voorzieningen en werkgelegenheid niet te groot? TOEKOMSTBEELD 2: INSPELEN OP VERGRIJZING We accepteren dat er in 2032 meer ouderen en minder jongeren zijn. Door te investeren in de aanpassing van woningen, leef- en zorgvoorzieningen voor ouderen zijn we goed voorbereid op deze natuurlijke demografische ontwikkeling. De groeiende groep vitale gepensioneerden wordt de ruggengraat van maatschappelijk actieve inwoners. We hebben een robuust voorzieningenaanbod voor ouderen. Doordat er minder jongeren zijn komen onderwijs-, veel sport- en andere voorzieningen en verenigingen onder druk te staan. Het vestigingsklimaat voor bedrijven neemt af.

4 Vraagstuk 3 DUURZAAMHEID KAN GORINCHEM DUURZAMER WORDEN? Gorcumers en bezoekers waarderen het groen en het water in en om de stad. Water wordt door klimaatverandering ook een grotere bedreiging. Gorcumers wekken steeds meer duurzame energie op, maar toch is het aandeel duurzaam opgewekte energie in Gorinchem nog heel klein. Om klimaat- of CO2-neutraal te worden moet er heel veel gebeuren. TOEKOMSTBEELD 1: KOPLOPER TOEKOMSTBEELD 3 In Gorinchem maken bedrijven, inwoners en gemeente de uitgesproken, hoge ambities op het gebied van duurzaamheid waar. In 2032 zijn we zoveel mogelijk CO2-neutraal en een nog groenere Gorinchem is koploper in de regio. Loopt voorop, maar profiteert van kennis en ervaring stad met veel biodiversiteit. Om deze ambities te realiseren zetten we in op innovaties en experimenten. Er wordt tussen partijen nauw samengewerkt. van (inter)nationale koplopers. Gorinchem in het groene hart van de Randstad als groene uitblinker van de regio. Door actief samen te werken aan een duurzame toekomst blijft Gorinchem aantrekkelijk om in te wonen Goed en voor te werken. het milieu Koploper én de zijn economie. biedt ook kansen voor innovatie, extra werkgelegenheid en nieuwe Goed vormen voor van de samenwerking portemonnee in de van stad. de burgers (subsidie en besparing). Koploper Goed zijn voor vraagt innovatieve om aanzienlijke bedrijven inspanningen (en dus de economie). van bedrijven, inwoners en gemeente. Voor het grootschalig Én goed opwekken voor de volgende van duurzame generatie! energie (bijvoorbeeld met windturbines of zonnepanelen) is ruimte nodig. TOEKOMSTBEELD 2: VOLGER Gorinchem doet wat het (wettelijk) moet doen, maar niet meer dan dat. We laten het vooral aan anderen over om te bepalen wat er moet gebeuren en nemen zelf niet het voortouw. De inspanningen zijn beperkter. Gorinchem profiteert van innovaties elders. Bewezen vormen van duurzamere en goedkopere energievoorzieningen (bewezen technologie) kunnen in Gorinchem risicovrij worden gerealiseerd. We missen kansen op nieuwe werkgelegenheid en innovatieve bedrijvigheid.

5 Vraagstuk 4 BINNENSTAD HOUDEN WE DE BINNENSTAD VITAAL? Gorinchem is de grootste vestingstad van Nederland, met een nog complete vestingwal. De historische binnenstad met winkels, cultuur, horeca en evenementen maakt Gorinchem bijzonder, maar staat onder druk. Belevingswaarde wordt voor mensen steeds belangrijker om een binnenstad te bezoeken. Mensen kunnen ook in de grotere steden om ons heen of op internet winkelen. Evenementen trekken veel bezoekers, maar geven bewoners in de binnenstad soms overlast. TOEKOMSTBEELD 1: BINNENSTAD ALS DÉ TREKKER VAN GORINCHEM De binnenstad TOEKOMSTBEELD ontwikkelt 3 zich tot een samenhangend, aantrekkelijk geheel, waardoor er veel bezoekers en toeristen, ook van buiten de regio, op afkomen. Partijen die actief zijn in de binnenstad werken Vesting, nauw water samen en met historie elkaar. zijn Er vinden de kernwoorden veel grootschalige voor toeristische evenementen attractiviteit. plaats. De binnenstad is een Kies belangrijke voor een schakel binnenstad meerdere met veel toeristische attractieve elementen winkels. in Geef de regio ruimte (zoals aan de de Vestingdriehoek kleine, en het gezellige omliggende winkeltjes polder- en en boutiques rivierenlandschap). naast grote trekkers als H&M of Primark. Inzetten op frequente organisatie van kleinschalige evenementen mét kwaliteit. Dit betekent minder overlast voor bewoners, maar de aantrekkelijkheid van de stad blijft Een en aantrekkelijke wordt zelfs binnenstad verder versterkt. met veel bezoekers en toeristen zorgt voor werkgelegenheid en kan voorzieningen levensvatbaar houden. Voor Inwoners en bedrijven kan een aantrekkelijke binnenstad een overweging zijn om zich in Gorinchem te vestigen. Meer toeristen en evenementen zorgen voor meer Gorinchem overlast is en de drukte, stad zijn waardoor leefbaarheid mensen uit de voor hele bewoners regio hun verder inkopen het gedrang komen doen komt. en toeristen een dag willen rondstruinen. De regiofunctie heeft Gorinchem nu al, maar wordt niet TOEKOMSTBEELD niet optimaal benut. 2: MEER INZETTEN OP KLEINSCHALIGER EVENEMENTEN MET KWALITEIT De trend van minder fysieke winkels kunnen we niet keren. Leegstaande (winkel)panden worden omgebouwd tot woningen. We willen vooral kwalitatieve evenementen, die passen in de belevingswaarde van de historische binnenstad en minder conflicteren met een goed woonklimaat. Gorinchem wordt een stad waar minder te doen is. Kleinschaliger evenementen zorgen voor minder overlast voor bewoners. De economische betekenis van de binnenstad neemt relatief af. De binnenstad wordt minder aantrekkelijk voor winkelend en uitgaand publiek en toeristen. Dit resulteert in een verminderd draagvlak voor voorzieningen.

6 Vraagstuk 5 INWONERS AAN ZET HOE ZIET DE SAMENWERKING TUSSEN GEMEENTE EN SAMENLEVING ERUIT? Via internet en andere nieuwe media is steeds meer informatie snel voor iedereen beschikbaar. Iedereen kan daardoor makkelijker meepraten. Politiek wordt interactiever. Er wordt een steeds groter beroep gedaan op initiatief en inzet van mensen. Het aantal door de overheid betaalde professionals neemt af. Iedereen doet mee. Maar daarvoor moeten we ook meer zelf doen, met behulp van vrijwilligers en eigen netwerk (familie, buurt, mantelzorgers). TOEKOMSTBEELD 1: HET INITIATIEF LIGT BIJ DE STAD TOEKOMSTBEELD 3 Gorinchem loopt voorop met nieuwe vormen van democratie en samenwerking. Inwoners en organisaties nemen vaker initiatief voor ontwikkelingen. De gemeente werpt zo min mogelijk barrières op. Het Dat initiatief laatste kan ligt soms bij de botsen burgers of schuren. én bij de Het gemeente. vraagt om De voortdurende gemeente stuurt, dialoog besluit tussen verschillende faciliteert partijen. De daarbij. gemeente Daarnaast faciliteert financieert hierin, maar ze waar regelt nodig niet meer en mogelijk. alles. Wel is de overheid nog een en vangnet voor sociaal zwakkeren. Er wordt meer samengewerkt tussen overheid en burgers/bedrijven. Samen bereik je meer! Meer invloed van Gorcumse inwoners en ondernemers op het beleid en de eigen leefomgeving. Niet iedereen kan even goed voor zijn eigen belangen opkomen of voor zichzelf en anderen zorgen. Als ontwikkelingen niet voor iedereen wenselijk blijken, kunnen Gorcumers niet altijd vanzelfsprekend terugvallen op de overheid. TOEKOMSTBEELD 2: HET INITIATIEF LIGT BIJ DE GEMEENTE Inwoners en bedrijven hebben wel inspraak, maar het initiatief en de besluitvorming liggen bij de gemeente. De gemeente speelt een sturende rol in ontwikkelingen door regelgeving en investeringen. De gemeente heeft professionals in dienst voor een goede dienstverlening. Zij ziet toe op het algemeen belang. Verantwoordelijkheden en besluitvorming zijn duidelijk. Gemeente staat wat verder van de samenleving af. Inwoners en organisaties hebben minder directe invloed op ontwikkelingen in de gemeente.

7 Vraagstuk 6 BEREIKBAARHEID EN ECONOMIE VERSTERKEN WE ECONOMIE EN BEREIKBAARHEID? Gorinchem heeft van oudsher een sterke maakindustrie en maakt deel uit van de maritieme topregio. Door de centrale ligging heeft Gorinchem veel inwoners die elders werken en werknemers die elders wonen. Volgens recente onderzoeken zullen veel banen van nu in 2032 verdwenen zijn door robotisering en digitalisering. Daarnaast zal nieuwe werkgelegenheid ontstaan. Hoe behouden we een sterke economie in de regio? Hoe dan ook is een goede bereikbaarheid erg belangrijk. TOEKOMSTBEELD 1: INZETTEN OP NIEUWE ECONOMISCHE KANSEN Gorinchem TOEKOMSTBEELD benut haar goede 3 ligging en bereikbaarheid en zet in op verdere verbetering daarvan. We kennen de innovatieve ontwikkelingen in het bedrijfsleven. De gemeente voert een vestigingsbeleid om Inzetten de komst op van nieuwe innovatieve economische bedrijven kansen zoveel mogelijk móet, maar te stimuleren. de bestaande Er is regelmatig economische overleg kracht tussen bedrijfsleven, moet ook versterkt onderwijs worden. overheid. Door Via ontwikkelingen stageplaatsen trekken waar we jongeren nu nog geen aan voor zicht de op regio. hebben, zal de hele economie veranderen, ook in Gorinchem. Je zult daar op moeten inspelen, waarbij je de bestaande kracht niet uit het oog moet verliezen. We spelen in op de nieuwe economie en op groeiende sectoren. Voor werknemers in zakelijke en creatieve dienstverlening is Gorinchem een goede uitvalsbasis. We zijn niet afhankelijkheid van een dominante Groei ontstaat, sector. de Door bestaande nieuwe innovatieve krachten worden werkgelegenheid versterkt. wordt Gorinchem aantrekkelijk voor jonge mensen. Bij nieuwe economisch activiteiten is het de vraag of Gorinchem voldoende onderscheidend is ten opzichte van andere regio s die hierop inzetten. TOEKOMSTBEELD 2: VERSTERKEN BESTAANDE ECONOMISCHE KRACHT De gemeente faciliteert het bestaande bedrijfsleven en de innovatie die daarin plaatsvindt. Bedrijven specialiseren zich in de dingen waar ze nu al goed in zijn. Bij de uitgifte van bedrijfsterreinen is de vraag leidend en wordt geen selectief vestigingsbeleid gevoerd voor innovatieve bedrijven. Er is een bekende en overzichtelijke arbeidsmarkt. We doen waar we bewezen goed in zijn. Er is een goede kans op verdere specialisatie in de maritieme industrie en het betrekken van hoger onderwijs bij die sector. Maar we spelen niet actief in op nieuwe, innovatieve bedrijvigheid. Het is onzeker of in de bestaande sectoren in de toekomst voldoende werkgelegenheid is. ontwerp & productie:

8 RUIMTE VOOR JOUW IDEEËN EN OPMERKINGEN KORTE TERMIJN VERKEER Gorinchem wordt de meest fietsvriendelijke stad van de regio. Veilige fietsroutes naar sportparken en binnenstad vanaf alle wijken. Op grote kruispunten op de Banneweg regelmatige fietsmomenten. Hele kruispunt alle fietsstoplichten op groen. Dat biedt fietsers en voetgangers in een keer de mogelijkheid om het hele kruispunt over te steken ipv straat oversteken en bij de volgende weer wachten. Betere bereikbaarheid met Openbaar Vervoer. Geluidswallen groener en natuurlijker (voorbeeld A27 Meerkerk). Maak de binnenstad autoluw: Parkeermogelijkheid buiten de stad (bijv. bij oude Massive gebouw) met gratis busvervoer naar het centrum. Verkeersstroom Banneweg richting Centrum en Avelingen moet anders. De beide rotondes en spoorovergang zorgen voor veel oponthoud en irritatie. Tunnel onder het spoor bij Banneweg. Openstelling Nieuwe Hoven voor twee richtingen en tunnel onder spoor. Banneweg wordt groene stoplicht zone. ECONOMIE De gemeente Gorinchem koopt diensten en producten in eerste instantie bij Gorinchemse ondernemers. Pas wanneer deze niet aan de vraag kunnen voldoen wordt buiten de gemeentegrenzen gekeken. Dat is goed voor de Gorinchemse ondernemers, de werkgelegenheid én saamhorigheid. COMMUNICATIE Kies voor één schrijfwijze van lokale benaming van Gorinchem: Gorkum of Gorcum. Schrijfwijze met K is logischals je kijkt naar soortgelijke plaatsnamen en hun verbasteringen: Woudrichem-Woerkum, Kedichem-Kekem, Doetinchem-Deutekom, Erichem-Errekom etc. ONDERWIJS Actieve inzet voor HBO in Gorinchem. Woonvoorziening aanbieden aan studenten. HISTORIE Breng de historie weer terug in de stad. Laat mooie en historische gevels opknappen en winkelpuien aanpassen aan het sfeerbeeld van de straat of het pand waarin ze gevestigd zijn. Voorbeeld van hoe het niet moet: Overkapping bij de Hema (Gasthuiststraat). LANGERE TERMIJN VERKEER Actief inzetten op spoorlijn Utrecht-Breda met tussenstop Gorinchem (Station Groote Haar). Mooie aansluiting op nieuwe bedrijventerrein en de verschillende scholen. Goede mogelijkheid ook om een HBO-instelling naar Gorinchem te halen. Snelwegen A15 en A27 beiden naar minimaal drie banen in twee richtingen. Snelweg A27 en nieuwe spoor vanaf Groote Haar ondertunnelen tot onder de Merwede door. Minder snelwegoverlast voor bewoners, meer oppervlakte voor bedrijventerrein, deze kan over de snelweg doorlopen RECREATIE Sportpark Molenvliet wordt verlegd tot bovenop nieuwe tunnel A27 (zie boven). Sportverenigingen GKV en SVW en ook Piratenland krijgen nieuwe accomodatie. De strook die dan vrijkomt wordt tot