FRANS-DUITSE VERZOENING? De Franse president François Hollande en de Duitse bondskanselier Angela Merkel zijn zondag

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FRANS-DUITSE VERZOENING? De Franse president François Hollande en de Duitse bondskanselier Angela Merkel zijn zondag"

Transcriptie

1 Federer schrijft geschiedenis met zevende zege op Wimbledon > 28 DAGBLAD / EDITIE VLAAMS-BRABANT 89STE JAARGANG, NR BELGIE 1,30 NEDERLAND 2 LUXEMBURG 1,55 FRANS-DUITSE VERZOENING? De Franse president François Hollande en de Duitse bondskanselier Angela Merkel zijn zondag in Reims in de voetsporen getreden van hun illustere voorgangers Charles De Gaulle en Konrad Adenauer. Vraag is of de herdenking van vijftig jaar Frans-Duitse verzoening de symboliek overtreft. In volle eurocrisis sputtert de tandem Berlijn- Parijs sinds het aantreden van Hollande meer dan ooit. Vive l amitié franco-allemande, zei Merkel gisteren in het Frans. De uitdaging wordt nu om die vriendschap ook om te zetten in concrete compromissen, zodat Europa de crisis voor eens en altijd achter zich kan laten. Berichtgeving blz. 12. Jacky Naegelen/ap Zo word je wereldkampioen hengelen: Spioneren, afluisteren en vissen vangen > 8 Shoppen op een markt waar geld taboe is > 10 V(4bd65h-CADBHI( +Õ* Jonge asielzoekers al vroeger terugsturen Staatssecretaris Maggie De Block zou jonge asielzoekers al vroeger willen kunnen terugsturen. VAN ONZE REDACTRICE VEERLE BEEL BRUSSEL Vandaag wordt Parwais Sangari (20) uitgewezen naar Afghanistan. Maggie De Block (Open VLD), de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, maakte geen uitzondering voor hem, zoals ze eerder wel voor de Kameroenees Scott Manyo heeft gedaan. In een telefoongesprek met deze krant vanuit het opvangcentrum in Merksplas, zaterdag, zei Sangari dat hij bang was. Volgens de asielinstanties in ons land zijn sommige regio s in Afghanistan te onveilig om vluchtelingen terug te sturen, maar is hoofdstad Kaboel dat niet. Vluchtelingenwerk Vlaanderen is het daar niet mee eens. Voorzitter Els Keytsman: Voor ons is ook Kaboel nog een oorlogszone. Daarom vinden wij dat geen enkele Afghaan op dit moment kan worden teruggestuurd. Wij horen dat er nu méér Afghanen worden opgesloten in de asielcentra. Wij vinden dat onrustwekkend. De uitwijzing roept ook vragen op over de begeleiding aan jonge asielzoekers. Volgens Vluchtelingenwerk Vlaanderen schort daar wat aan. Ze moet gericht zijn op een toekomstperspectief, hier of in het land van herkomst. Ze mag niet abrupt stoppen bij de meerderjarigheid. Een terugkeer moet voorbereid worden, en liefst vrijwillig gebeuren. Niet zoals nu met Parwais is gebeurd, dat is het slechtst denkbare scenario. Karin Temmerman, fractieleider van de SP-A in de Kamer en lid van de meerderheid, is het daarmee eens: Iemand die al zo lang hier is, kan je niet terugsturen. We moeten daar veel sneller een beslissing in nemen. Staatssecretaris De Block zegt dat ze aan een beter opvangbeleid werkt en extra voogden heeft aangetrokken. Ook hebben we 78 extra opvangplaatsen voor minderjarigen gecreëerd binnen Fedasil, door plaatsen voor volwassenen om te bouwen. Maar hoe lang moeten we die gasten dan opvangen? Tot hun 19, 20, 21 jaar? Onze kinderen worden op hun 18de verjaardag ook meerderjarig en moeten ook op eigen benen leren staan. Dat Sangari hier vier jaar is geweest, vindt ze echter ook lang. Daarom wil ik graag aansluiten bij het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Zweden en Nederland, die een programma hebben om 16- en 17-jarige asielzoekers al uit te wijzen. Het heet Erpum en het krijgt Europese steun. > 4 Is het omdat ik een moslim ben? Wat is Erpum?

2 2 VOORAAN DE STANDAARD BINNENLAND BUITENLAND COMMENTAAR DOODLOPENDE STRAAT BART STURTEWAGEN Zijn dit land en de rechtsstaat er beter aan toe nu, naar alle waarschijnlijkheid, de twintigjarige Parwais Sangari vanochtend op een vliegtuig naar zijn geboorteland Afghanistan is gezet? Alle bevoegde instanties, inclusief de staatssecretaris en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, zijn van oordeel dat hij geen recht heeft op ons grondgebied te verblijven. Zo is de wet en wetten zijn er om toe te passen, anders heerst er willekeur. Maar willekeur heerst er ook als in sommige, op het eerste gezicht vergelijkbare, gevallen een oplossing wordt gevonden en in dit geval niet. En hoe samenhangend is een beleid dat een minderjarige eerst opneemt, zich laat integreren, een opleiding geeft en een baan laat vinden en vervolgens toch oordeelt dat het allemaal maar schijn was? Zolang de asielprocedure voor veel nieuwkomers feitelijk de enige weg blijft om een verblijfsvergunning te bemachtigen zal het dilemma blijven bestaan: Enerzijds kunnen we geen politiek van open grenzen voeren. Anderzijds kwelt het ons geweten als iemand wordt weggestuurd die een gezicht heeft en dus geen cijfertje in een statistiek meer is. Het monopolie van de asielprocedure verziekt alles. Het zet er inwijkelingen toe aan de reden voor hun komst zo bedreigend mogelijk voor te stellen. Dat creëert een sfeer van permanent bedrog. Wie kan het een aanvrager ten kwade duiden dat hij zijn verhaal aandikt of desnoods verzint? Maar het systematische misbruik leidt tot de verstrakking van de regels en de rigiditeit in de toepassing ervan. Zo kan het niet verder. We moeten leren leven met de realiteit dat we een immigratieland zijn geworden en nog lang zullen blijven. Daar zijn twee redenen voor. De vergrijzing dwingt ons om arbeidskrachten in te voeren. En de drang van miljoenen om een beter leven te zoeken als de mogelijkheid daarvoor zich aandient, zal niet afnemen. Die realiteiten louter willen kanaliseren langsheen de asielprocedure is ethisch een doodlopende straat. Het alternatief is echter evenmin vrij van morele dilemma s. Ook landen die zich openstellen voor economische immigratie zijn verplicht de instroom te regelen. Ze stellen niet de vraag: waarvoor ben je op de vlucht? Maar: wat heb je ons te bieden? Een jongeman die van aanpakken weet en, zoals Parwais Sangari, heeft geleerd te lassen een knelpuntberoep nota bene zou er op die basis bij horen. Iemand met de verkeerde leeftijd, onvoldoende bekwaamheden of andere handicaps blijft in de kou. Die weg opgaan lost niet alles op. Maar het is wel de weg van het realisme. Het legt een band tussen rechten en plichten en haalt het migratiedebat uit de sfeer van emotionaliteit. Dat we vandaag moreel gekweld zijn, komt omdat we Parwais niet op die grond hebben beoordeeld. EN VERDER BINNENLAND OPINIE BUITENLAND REGIO...15 CULTUUR...D1-D7 SPORT ECONOMIE TELEVISIE...D10-D11 adressen 31 kruiswoordraadsel D9 rouwberichten 31 strips D12 We moeten beseffen dat we voortaan een immigratieland zijn WEERBERICHT... D12 KUST...wisselvallig C MIDDEN-BELGIE...wisselvallig C KEMPEN...wisselvallig C Belspelletjes zijn wél bedrog >8, 20 Neveneffecten pikken het niet dat de Kansspelcommissie de belspelen op televisie in het jaarverslag geen bedrog noemt. Vandaag publiceren de tv-makers op hun website informatie die het jaarverslag van de Kansspelcommissie weerlegt. In een open brief aan de commissie uiten ze scherpe kritiek op haar omgang met de belspelen. LONDEN, 7 JULI 2012 De Gentse fotograaf Titus Simoens (26), verbonden aan De Standaard, heeft de hoofdprijs weggekaapt op de Foto8 Summershow, de grootste fototentoonstelling van Londen. De jury lauwerde een beeld uit zijn serie Blue, See. De fotoreeks toont het leven van jonge mh Geweld en corruptie kwellen Zuid-Sudan >14 Precies een jaar geleden werd Zuid- Sudan onafhankelijk. Na decennia strijd was er toen hoop en euforie. Vandaag heerst er oorlogsstemming en fatalisme. Het land leeft nog steeds op voet van oorlog met buurland Sudan over de betwiste olierijke grensstreek. Bovendien groeide het land uit tot een van de meest corrupte staten van Afrika. tieners in de Ibis-kostschool in Oostende. Kinderen uit onstabiele gezinnen en/of met gedragsproblemen krijgen er de kans om visser of zeeman te worden. De prijs Best in Show er waren 3200 inzendingen weerhouden is 2000 pond waard. Titus Simoens DSONLINE Blijft u thuis schuilen of gaat u in het buitenland op zoek naar het mooie weer? In onze nieuwe weermodule houden we met voorspellingen en een buienradar de vinger aan de pols, zowel in België als in de rest van Europa. weer pn

3 VOORAAN 3 OPINIE >21 De derde denkfout klinkt als volgt: ik begrijp het niet, dus het is onbelangrijk Fysicus PIETER VAN NUFFEL ergert zich aan wie zich ergert aan de ontdekking van het Higgs-deeltje MENS & ECONOMIE Monti hekelt obstructie >36 Mario Monti, de Italiaanse premier, hekelt de obstructie van sommige eurolanden bij de uitvoering van de afspraken van de eurotop van eind juni. Volgens Monti liggen onaangepaste uitspraken van sommige noordelijke landen hij doelt ondermeer op Finland aan de basis van de renteopstoot. afp SPORT Bradley Wiggins nu al in het geel >22-26 De Britse formatie Sky heeft in de eerste bergetappe in de Tour de macht gegrepen. Kopman Bradley Wiggins pakte zaterdag op La Planche des Belles Filles het geel. Jurgen Van den Broeck kreeg net voor de slotklim af te rekenen met mechanische pech, verloor bijna twee minuten en lijkt uitgeschakeld voor een podiumplaats. afp RESULTAAT IS TRENDBREUK MET TUNESIË EN EGYPTE Libiërs kiezen voor liberalen VAN ONZE CORRESPONDENT IN HET MIDDEN-OOSTEN JORN DE COCK BEIROET Op de definitieve resultaten moeten we nog enkele dagen wachten, maar de liberale Alliantie van Nationale Krachten liet gisteren al weten dat ze in het hele land, behalve in het weinig bevolkte zuiden, de overhand haalt in de verkiezingen die zaterdag werden gehouden. Ook de Moslimbroeders, die opkwamen met een partij onder de naam Rechtvaardigheid en Opbouw, gaven toe dat de liberalen een solide voorsprong hadden. Wat de precieze uiteindelijke resultaten ook zijn, Libië levert daarmee een trendbreuk met de andere landen van de Arabische Lente : Tunesië en Egypte kozen in hun eerste democratische verkiezingen overtuigend voor de islamistische Moslimbroeders. Libië is nochtans een eind conservatiever dan zijn beide buurlanden. Hoe dan de sprong van de liberalen te verklaren? Anders dan in Tunesië of Egypte slaagden de liberalen erin zichzelf te verenigen in één verkiezingsblok. Hun Alliantie is een coalitie van liefst 65 partijen. In Tunesië en Egypte traden alle seculiere en liberale partijen in verdeelde slagorde op: ze wonnen de revolutie, maar verloren de verkiezingen. Zelfs de Moslimbroeders moesten gisteren toegeven dat de liberalen op kop liggen, in de eerste democratische verkiezingen in Libië ooit. Waarom slaagden de liberalen niet in Tunesië of Egypte? Mahmoud Jibril, voorzitter van de liberale Libische Alliantie. pn Sharia De Libische Alliantie trapte evenmin in de val waarin de Egyptische en Tunesische liberalen zich lieten vangen: de verkiezingen gingen niet over secularisme of islam, maar over een praktisch beleid dat de wederopbouw van het land vooropstelt. De Alliantie beschrijft zichzelf niet eens als seculier, maar als een gematigde islamitische partij die rekening houdt met de sharia, de complexe islamitische wetgeving. Maar de belangrijkste boodschap van de liberalen ging over de economie. We moeten buitenlandse investeringen stimuleren, om vele redenen, zei woordvoerder Faisal Krekshi onlangs. Ons land is onderontwikkeld en buitenlandse investeringen zullen nieuwe kansen creëren voor de jongeren, die zeventig procent van de Libische bevolking uitmaken. De Libische liberalen gaan ook niet voor instant-privatisering van alles wat tevoren in de handen van de familie Kadhafi bleef. Neem het voorbeeld van Duitsland, aldus Krekshi. Na de Tweede Wereldoorlog begonnen ze van nul. Libië heeft zijn eigen Marshall-plan nodig om een degelijke infrastructuur te creëren. Pas dan kunnen we praten over privatisering. Jibril Misschien de belangrijkste factor voor het succes van de Alliantie is haar voorzitter, Mahmoud Jibril (60). De voormalig professor Economie aan de universiteit van Pittsburgh werkte in de jaren voor de revolutie voor het regime van Kadhafi, in de hoop het land een nieuw elan te geven. Zodra de revolutie begon, in februari 2011, werd hij de interim-premier van de Nationale Overgangsraad (NTC), het voorlopige bewind van de rebellen. De pleidooien van Jibril voor een internationale interventie, bij de Amerikaanse minister Hillary Clinton en de toenmalige Franse president Nicolas Sarkozy, waren beslissend om de Navo te overtuigen om te interveniëren in Libië. Libië heeft alvast één voordeel in vergelijking met Tunesië en Egypte: oliegeld In oktober vorig jaar nam Jibril ontslag uit de NTC, temidden van een machtsstrijd met NTC-voorzitter Mustafa Abul Jelil, die zich sindsdien erg presidentieel heeft opgesteld en die uiteindelijk niets heeft bereikt. In de laatste maanden is de NTC, die zichzelf had aangesteld tot niet-verkozen overgangsparlement, erg onpopulair geworden bij de Libiërs. Jibril ging vrijuit. De vraag is nu of Mahmoud Jibril de mogelijkheid krijgt om de volgende interim-premier te worden, en hoe hij de verdeeldheid in het land gaat oplossen. Libië heeft alvast één voordeel in vergelijking met Egypte en Tunesië: oliegeld. MOMENT! Nattigheid MARC REYNEBEAU Nat worden is dezer dagen geen grote prestatie. Het volstaat om zonder paraplu op straat te komen. Dat is vrij gewoontjes. Gisteren deed de kans zich voor om op een minder miezerige, maar integendeel symbolische en zelfs idealistische manier een handdoek nodig te hebben. Meedoen aan de Big Jump, een actie die aandacht vraagt voor proper water. Misschien omdat ze er een Vrouwkenshoekkreek rijk zijn, mocht het Oost-Vlaamse Sint-Laureins in die context twee dames van aanzien in zijn wateren verwelkomen. Goedele Liekens was er haar onbeschroomde zelf, minister Joke Schauvliege trok vooral de aandacht met het badpak waarin ze zich vertoonde. Het betrof een met het logo van Vlaanderen in Actie opgetuigde, boerkini-achtige outfit, die veeleer een duikerspak leek. In een vorige verkeerd verstuurde mail had Schauvlieges collega Ingrid Lieten erover gemopperd dat Vlaanderen in Actie niet sexy en geen sterk merk is. Met zoveel onelegante zedigheid gaf Schauvliege Lieten in alle geval al gelijk. Of wilde ze, door zich aldus uit te dossen, het risico verkleinen op een al te rechtstreeks contact met het water? Zij weet er immers alles van, want het is haar ministeriële opdracht om dat water proper te krijgen. En in oktober vorig jaar schreef de Europese Commissie in een rapport dat de binnenwateren maar in twee landen smeriger zijn dan bij ons. Dat maakt Schauvlieges tewaterlating in Sint-Laureins paradoxaal. Zij hoeft er geen zondag aan op te offeren, zij kan er al elke weekdag aan werken. Zij kan zich de borst natmaken zonder zich nat te maken. Maar ze moet zich ervoor wel in het water durven te gooien.

4 4 DE STANDAARD BINNENLAND INTERVIEW Is het omdat ik een moslim ben? Spoedprocedure bij Europees Hof afgewezen Ultieme Facebookcampagne haalt niets uit Parwais wordt vandaag op vliegtuig gezet VAN ONZE REDACTRICE VEERLE BEEL BRUSSEL Wat voorafging: vrijdagavond startte zijn advocate, Kati Verstrepen, nog een spoedprocedure bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Slechts een paar uur later liet het Hof weten dat de aanvraag werd afgewezen. Hier stopt het, zei Verstrepen. Nu moeten we de strijdbijl begraven. Het slechte nieuws bereikte Parwais (20) diezelfde avond nog. Gisterochtend werd hij overgebracht naar het opvangcentrum van Steenokkerzeel, waar hij zijn uitwijzing in isolatie moest afwachten. Zaterdag kregen wij hem aan de telefoon in Merksplas. Had je dit slechte nieuws verwacht? Parwais: Nee, ik had het niet verwacht. Helemaal niet. Ik had gedacht dat ik zoals Scott Manyo zou mogen blijven. Ik weet niet waarom hij wel mag blijven en ik niet. Ik ben hier even lang, ik ben naar school gegaan, heb een opleiding tot lasser gekregen en ik heb gewerkt. DE AFSCHEIDSWOORDEN VAN PARWAIS SANGARI Als alles is verlopen zoals gepland, zit Parwais Sangari vandaag op het vliegtuig richting Kaboel. Ik heb geen plan, maar ik blijf zeker niet in Afghanistan. Ik heb nu zoveel stress. Mijn hoofd staat op ontploffen Parwais meter Ruth Vanhoutte en een goede vriend gingen zaterdag afscheid nemen. vtm ig Het mag niet de bedoeling zijn dat ook zwaardere vormen van criminaliteit worden aangepakt via GAS KARIN JIROFLÉE (SP.A), gedeputeerde van de provincie Vlaams- Brabant, vindt dat de gemeentelijk administratieve sancties (GAS) beperkt moeten blijven tot overlast. Wat denk je nu over België, nu je niet mag blijven? Wat kan ik zeggen? Misschien mocht Scott blijven omdat hij geen moslim is? En ik niet, omdat de Belgen niet houden van moslims? Zou dat een reden kunnen zijn? Is het racisme? Wat denkt u? (Geëmotioneerd) Welke reden zou er anders kunnen zijn? Ben je boos op België? Of ik nu boos ben of niet, wat maakt het uit? Ik kan niets doen. Ik heb hier geen rechten. De raadkamer heeft beslist dat ik niet mag blijven. Normaal moet je daar bij zijn, zodat je je kunt verdedigen. Maar mij hebben ze niet uitgenodigd. Ik heb hier niets te zeggen. Zij beslissen alles. Je vertrekt maandagochtend vroeg. Ga je nog kunnen slapen? Ik weet het niet. De vorige keer, toen mijn uitwijzing net niet doorging, heb ik de hele nacht wakker gelegen. Logisch, ze gaan De jongen was aan de slag als lasser. rr mij terugbrengen naar een land waar ik gevaar loop. Ik heb nu veel stress en zenuwen. Wat ga je doen als je in Kaboel aankomt? Dat weet ik niet. Ik heb geen plan. Ik heb vandaag al meer dan eens mijn oom proberen te bellen, maar hij neemt niet op. Hij is Parwais is vast van plan contact te houden. rr de enige die ik daar nog heb. Ik heb nu zoveel stress. Ik kan even niets anders bedenken. Mijn hoofd staat op ontploffen. Ga je in Afghanistan blijven? Nee, zeker niet. Ik weet niet waar naartoe, maar ik wil daar niet blijven. Ik ben bang. Je hebt hier leren lassen, kun je die vaardigheid daar gebruiken? Ik denk het niet. Ik had een contract bij een petrochemiebedrijf. Er zijn geen petrochemiebedrijven in Afghanistan. Heb je vandaag bezoek gekregen? Ja, mijn meter is gekomen en mijn maat. Zij zijn hier een uur

5 POLITIEK BRUNO TOBBACK REAGEERT OP OPEN BRIEF WOUTER VAN BESIEN Links kibbelt over kernuitstap 5 Wat is Erpum? Het European Return Platform for Unaccompanied Minors is ontstaan in het Verenigd Koninkrijk, dat jaarlijks honderden minderjarigen uit Afghanistan op zijn grondgebied aantreft. Noorwegen, Nederland en Zweden sloten er zich bij aan. De organisatie heeft zich tot doel gesteld tieners van 16 en 17 jaar die niet in aanmerking komen voor asiel en nog een netwerk in het land hebben, snel terug te sturen. Erpum krijgt 1 miljoen euro aan subsidies vanuit Europa en hoopt tegen 2014 zo n honderd minderjarigen per jaar terug te sturen. Staatssecretaris Maggie De Block (Open VLD) heeft de vier partners laten weten dat België zich wil aansluiten. Er komt ook felle kritiek op het initiatief, onder andere van Unicef en van de Europese raad voor Vluchtelingen. De Afghaanse overheid zelf heeft laten weten er niet gerust in te zijn. (vbr) Of ik nu boos ben of niet, wat maakt het uit? Ik kan niets doen geweest. Mijn vriendin is op vakantie in India. Zij weet nog niet dat ik moet vertrekken. Ga je contact houden met de mensen hier? Natuurlijk. Ik heb het nummer van mijn meter en ik weet haar ook te vinden op Facebook. Als ik met haar kan spreken, zal ik dat zeker doen. Er is dit weekend ook een Facebookgroep opgericht om jou te steunen en te vragen dat je toch zou mogen blijven. De pagina telt intussen bijna leden. Dat wist ik niet. Wat kan ik zeggen? Het is wel... erg laat nu. Is er nog iets dat je wil zeggen aan de lezers? Wat moet ik zeggen? Ik heb hulp gevraagd aan België, maar ze willen mij niet helpen. Wat als er straks iets gebeurt met mij...? Mag ik je veel sterkte wensen in deze moeilijke uren? Dank u wel, mevrouw. Wouter Van Besien. pn SP.A maakt wel het verschil, in elk geval meer dan Van Besien Bruno Tobback. pn FEDERALE REGERING Verherstraeten wil denktank staatshervorming BRUSSEL België is een land van grote staatshervormingen, maar die worden meestal uitgewerkt door een handvol kabinetsmedewerkers. Daarom moet er eindelijk een kenniscentrum voor de staatshervorming komen, waarin alle bestaande expertise wordt gebundeld, vindt staatssecretaris voor Staatshervorming Servais Verherstraeten (CD&V). Op de administratie zijn er honderden en zelfs duizenden ambtenaren voor allerlei bevoegdheden, maar voor de staatshervorming is er niets, zegt Verherstraeten. En dat voor een land dat zich om de acht jaar grondig hervormt. Een kenniscentrum voor de staatshervorming kan alle communautaire expertise van academici, politici, advocaten en parlementaire medewerkers samenbrengen. Het is niet de bedoeling een nieuwe draak te creëren en het hoeft ook niet veel geld te kosten, maar voor de toekomstige staatshervormingen zou het goed zijn dat zo n centrum klaarstaat om alles te kunnen begeleiden, zegt Verherstraeten. Permanent praten over de structuur van de staat kan ook een clash tussen Vlamingen en Franstaligen voorkomen, hoopt Verherstraeten. We hebben communautaire stabiliteit nodig om op andere vlakken vooruitgang te boeken. (fem) De SP.A heeft zijn kar gekeerd, vindt Groenvoorzitter Wouter Van Besien. We maken juist het verschil, antwoordt SP.A-voorzitter Bruno Tobback. SIMPLY CLEVER Super Tour de France aanbiedingen ALTIJD VERRASSEND VRIJGEVIG OVERNAMEBONUS op Octavia GreenLine IN STOCK VAN ONZE REDACTEUR WIM WINCKELMANS BRUSSEL Wouter Van Besien publiceerde zaterdag een open brief waarin hij zijn teleurstelling uit over de steun van de Vlaamse socialisten voor het uitrustingsplan van staatssecretaris voor Energie Melchior Wathelet (CDH). Daardoor worden de twee oudste kerncentrales van Doel gesloten, maar mag Tihange 1 tien jaar langer openblijven. Nochtans moest die centrale volgens de wet op de kernuitstap in 2015 eveneens dicht. Als jullie op deze lakse manier met zulke belangrijke politiekeconomische thema s omgaan, verzandt niet alleen de geloofwaardigheid van de SP.A, maar van de hele progressieve politiek, schrijft Van Besien in De Morgen. En dat is het laatste wat Vlaanderen momenteel nodig heeft. De voorzitter van Groen heeft het er vooral moeilijk mee dat de regering het openhouden van Tihange 1 als onvermijdelijk voorstelt, terwijl er ook andere oplossingen zijn. De oudste centrales beperkt verlengen, zoals de Creg voorstelde, of meer rekenen op de invoer van elektriciteit, iets waarvan de SP.A zelf voorstander was. Maar daarvoor hebben de socialisten geen harde strijd over gehad, vindt Van Besien. Jullie wilden er dan toch niet voor vechten. De deelname aan de regering mocht niet in het gedrang komen. De strijd op het kernkabinet was in een oogwenk voorbij. 2 0 SP.A-voorzitter Bruno Tobback geeft toe dat de beslissing over de kernuitstap een compromis is, Afgebeeld model ter illustratie. Aanbiedingen geldig voor particulieren van 01/07/2012 tot 31/07/2012 in het deelnemende KODA-netwerk, zolang de voorraad ad strekt. Milieu-informatie (K.B. 19/03/2004): 4,2-7,7 L/100 KM. CO G/KM. maar dan wel één dat hij kan verdedigen. Ik denk niet dat mijn kiezers vinden dat ik met 15 procent van de stemmen alles onmiddellijk kan realiseren, zegt Tobback. Ik neem aan dat Van Besien wil onderstrepen dat hij dromen heeft. Die heb ik ook, maar intussen realiseer ik graag dingen. In plaats van de kerncentrales hypothetisch te sluiten, gaan er nu twee echt dicht. 2 0, en we zijn nog maar aan het einde van de eerste helft. We zijn er ook in geslaagd het compromis recht te zetten dat Groen in 2003 moest slikken voor de wet op de kernuitstap. Artikel 9, waarin stond dat de centrales alleen worden gesloten als de bevoorradingszekerheid in het gedrang komt, wordt geschrapt. Tobback wijst er ten slotte op dat de vorige regering met dezelfde partners als de huidige coalitie, maar zonder de SP.A van plan was de drie oudste kerncentrales open te houden. De SP.A maakt dus wel degelijk het verschil. In elk geval meer dan Wouter Van Besien.

6 6 POLITIEK INTERVIEW COALITIEPARTNERS SP.A EN N-VA SLUITEN WOELIG POLITIEK JAAR AF De meerderheid is geen vriendenclubje VAN ONZE REDACTEUR MAARTEN GOETHALS BRUSSEL Problemen? Dan toch niet binnen de Vlaamse meerderheid, zweren fractieleiders Kris Van Dijck (N-VA) en Bart Van Malderen (SP.A). En de miserietaks dan? En Uplace? En De Lijn? En Oosterweel? En het OCMW-decreet? En de hervormingsplannen voor het secundair onderwijs? Telkens stonden de socialisten en Vlaams-nationalisten met getrokken messen tegenover elkaar. En telkens weer moest minister-president Kris Peeters (CD&V) ingrijpen, als een strenge meester in een ruziënd klasje. Maar een brokkenparcours? Niets van, weerlegt Van Dijck, van opleiding onderwijzer en behalve parlementslid ook burgemeester van Dessel. De Vlaamse regering zit op schema. Het regeerakkoord krijgt stelselmatig vorm. En ja, links en rechts woedt al eens een discussietje. Maar mag het? SP.A, CD&V en N-VA zijn drie verschillende partijen, met een rijkdom aan boeiende karakters. Geen discussie, politieke eenheidsworst, dat zou pas problematisch zijn. Democratie kan niet zonder debat, beaamt Van Malderen, ook schepen in Dendermonde. Als politicus is het dus altijd aftasten, want de uitkomst van een discussie ligt nooit vooraf vast. Klinkt mooi. Maar niemand is gediend met een regering en een meerderheid die vechtend over straat rolt, zelfs al is die zoekende. Van Malderen: Vlaanderen is een speciaal geval. Zo heeft dit huis de traditie om een wetsvoorstel pas in te dienen als elke meerderheidspartij akkoord gaat. Dat is een totaal andere manier van werken dan in het federale parlement. Kamerleden schrijven vaak op individuele basis een voorstel, dat vervolgens jarenlang doelloos rondzweeft. Pas in tweede instantie zoekt de auteur een draagvlak. Veel van de discussies in de afgelopen weken gingen dan ook over de losse eindjes. Over de grote principes was iedereen het eens. We verschilden niet van mening omwille van het verschil. Van Dijck: Op het federale niveau spelen de breuklijnen meer. Te beginnen met het communautaire, daarna het sociaal-economische. Conflict is de regel. Vlaanderen daarentegen streeft naar homogeniteit. En dat lukt aardig. Dus die dekselse media zien overal spoken? Van Dijck: Kranten moeten elke dag hun pagina s vullen en tweespalt verkoopt goed. Maar het detecteren van problemen in de maatschappij en politiek is hun taak. Het is aan ons om de rangen gesloten te houden en te maken dat niets naar buiten Kris Van Dijck: Bruno Tobback is ook niet op zijn mondje gevallen. Ivan Put De ruzie binnen de Vlaamse meerderheid is bijgelegd, tijd voor het echte werk: de belangrijkste wetten omzetten in de praktijk. Maar makkelijk wordt het niet, waarschuwen Kris Van Dijck en Bart Van Malderen, de fractieleiders van de meerderheidspartijen N-VA en SP.A. Bart Van Malderen: Klopt, maar Bart De Wever zit al twee jaar in campagnemodus. Ivan Put komt. Ja, soms vloeken we hard op journalisten. Maar we blijven de telefoon opnemen. Al vind ik ook, tussen haakjes, dat politici moeten leren zwijgen. Hoe is de sfeer nu tussen jullie? Onder het vriespunt? Van Malderen: We praten veel, wat altijd helpt. In de politiek heeft de andere per definitie een afwijkende mening. Daarmee omgaan is de grootste uitdaging. In het ene dossier lukt dat makkelijker dan in het andere. Toch is het tot nu toe vrijwel niet tot echte escalaties gekomen. Van Dijck: Misschien klinkt dit vreemd, maar een fractieleider houdt rekening met de gevoeligheden van zijn eigen partij én met die van zijn collega s. Hij laat iedereen scoren, om zo het evenwicht te bewaren. Ik zoek het compromis. De afgelopen weken was die ver zoek. Zelden zo n verdeelde coalitie aan het werk gezien. Van Dijck: Kijk, de meerderheid is geen vriendenclubje. Niet iedereen hoeft even dikke kameraden te zijn. En als ik iets stouts mag zeggen: dat geldt in zekere mate ook voor een fractie. Logisch toch? De politiek is bevolkt met sterke persoonlijkheden, die bereid zijn te strijden voor hun belangen. Zolang we correct en beleefd met elkaar omgaan, zie ik weinig problemen. Jullie vinden elkaar. Jullie voorzitters daarentegen, dat is een totaal ander verhaal. Bruno Tobback (SP.A) verweet Bart De Wever (N-VA) deze regering te saboteren, nadat die de onderwijsplannen van Pascal Smet (SP.A) met de grond had gelijkgemaakt. Van Dijck: De rol van een voorzitter is om het algemene standpunt van de partij te verkondigen, de grote lijnen uit te zetten. En dat doet de onze op zijn eigen manier, in zijn bekende stijl. Het inhoudelijke, meer technische en gedetailleerde debat wordt in de commissies gevoerd, door de experts van de fractie, met als doel een verdedigbaar compromis te vinden. En wat de onderwijshervorming betreft: onze voorzitter heeft wel degelijk de intentie om voort te werken. Trouwens, Bruno Tobback is ook niet bepaald op zijn mondje gevallen. Van Malderen: Dat ontken ik niet. Maar, Kris, jij kunt evenmin ontkennen dat je voorzitter al twee jaar in campagnemodus zit en zijn uitspraken daarop afstelt. Tot luid ongenoegen van SP.A en CD&V. Getuige het applaus op de meerderheidsbanken, nadat Groen de afwezigheid had gehekeld van De Wever in het actualiteitsdebat over de onderwijsplannen. Veelzeggend, niet? Van Malderen: Strategie primeert soms boven inhoud. En dat geldt niet alleen voor De Wever. Zie ook zijn woordvoerder, Jeroen Overmeer, lijsttrekker in Diest. Zijn enige ambitie? Het buitengooien van de socialisten. Nu, dat is politiek zijn volste recht. Maar moet de echte vraag niet luiden: wat is het beste voor de mensen? Welk beleid sluit het meest aan op hun noden? Hoe kan de gemeente beter doen? Ik wil zo graag over inhoud spreken. Dat is ook enige manier om het vertrouwen in ons ambt te herstellen. Want dat is historisch laag. Moet toch vervelend zijn? Als fractievoorzitter beleid willen voeren, maar ondertussen gevloerd worden door de eigen patron? Van Dijck: Sommigen proberen hardnekkig te bewijzen dat deze ploeg een vechtende bende is zeker in vergelijking met de vorige regering-peeters. Maar dat klopt niet. Vraag maar aan minister Geert Bourgeois. Het grote

7 POLITIEK 7 verschil met vroeger is de budgettaire ruimte: de vorige legislatuur had geld genoeg voor iedereen. Ah, weet je: het is nooit anders geweest. Al sinds het ontstaan van de Vlaamse regering staat de cohesie van de coalitie ter discussie. En de gemeenteraadsverkiezingen zullen de druk alleen maar opvoeren. Want de belangen zijn groot. Van Malderen: Lokale verkiezingen zijn lokale verkiezingen. Het is mogelijk dat het nationale aspect deze keer een rol zal spelen. Maar minder dan voorspeld, denk ik. Van Dijck: De N-VA kan de verkiezingen alleen maar verliezen. De verwachtingen zijn torenhoog tot 40 procent, luidt het hier en der. Maar ik ben daar nuchter in. Ik herinner me nog levendig de tijd dat onze fractie het kneusje van het parlement werd genoemd. Dat waren moeilijke momenten. Ik ben toen door de woestijn gegaan. Nu vertoeven we eventjes in een oase. De N-VA kan de verkiezingen alleen maar verliezen KRIS VAN DIJCK Geen fata morgana? Van Dijck: (onverstoord) Het is trouwens weinig verstandig: telkens verwijzen naar de sterkte van de tegenstander en toegeven dat je angst hebt. Dat is pure reclame. Zullen de verhoudingen veranderen na 14 oktober? Van Dijck: De verhoudingen zijn wat ze zijn. En die liggen voor vijf jaar vast. Punt. Wat oktober ook mag brengen, het zal van geen tel zijn voor de werking van het Vlaams Parlement. Wat zijn de uitdagingen voor de tweede helft van de legislatuur? Van Malderen: De studietijd is voorbij. We hebben grote en belangrijke decreten gestemd: dat van de groenestroomenergie, de interne staatshervorming, de Vlaamse sociale zekerheid. Het tweede deel van de rit zal praktisch zijn: hoe de nieuwe wetgeving uitrollen en implementeren? En ook: hoe gaan we dat rijmen met een begroting in evenwicht? Nog steeds een van onze belangrijkste doelstellingen. Er ligt, kortom, serieus wat werk op de plank. Treuzelen is geen optie. Van Dijck: Het wordt niet makkelijker. Maar het zal lukken met deze ploeg. Straks zeggen jullie nog te willen doorgaan na 2014? (Beiden lachen luid) KRETEN & GEFLUISTER Bart (1) N-VA-voorzitter Bart De Wever bevestigt in De Morgen dat de breuk tussen hem en de partijvoorzitters Wouter Beke (CD&V) en Alexander De Croo (Open VLD) totaal is. Vraag me dus niet om waardering op te brengen op persoonlijk vlak. Ik voel die niet, zegt De Wever na de discussie over zijn afwezigheid in het parlement. Ik voel geen respect meer van de kant van Beke en De Croo. Het contact is tot nul herleid. BIJ CITROËN De Kaprijkse Bart De Wever. emt Bart (2) MICRO PRIJZEN CITROËN C3 1.1i MAN Attraction CITROËN GRAND C4 PICASSO 1.6 VTi 120 MAN Attraction 5pl. NIEUWE CITROËN BERLINGO MULTISPACE 1.6 VTi 95 MAN Attraction MICROPRIJZEN DANKZIJ DE ZOMERCONDITIES. T.E.M. 31 JULI EN GEEN DAG LANGER! VAN 3,4 TOT 7,3 L/100 KM Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be Bart De Wever staat niet alleen op de N-VA-lijst in Antwerpen, hij neemt ook de achtste plaats in op de N-VA-lijst in Kaprijke. Die andere Bart De Wever heeft, behalve zijn naam, nog meer gelijkenissen met de populairste politicus van Vlaanderen, schrijft het Nieuwsblad op Zondag. De lokale Bart is ongeveer even groot en heeft ook donkerbruin haar. Alleen zijn gewicht... Ik heb geen dieet gevolgd en heb mijn buikje nog. Ik zal Bart eens vragen hoe hij het gedaan heeft. Bart (3) De echte De Wever gooit nog wat olie op het vuur. Ik hoor De Croo en Beke zeggen dat ze de grootste staatshervorming ooit hebben verwezenlijkt, dat ze een hervormingsregering hebben, een saneringsregering ook, dat ze het land van de rand van de afgrond hebben weggehaald. (...) Ze zouden mij elke VAN 87 TOT 175 G CO 2 /KM dag bloemen moeten brengen dat ik van zo n palmares de inzet van de verkiezingen wil maken. Ik moet toch een oen zijn, ongelooflijk. Ofwel geloven ze hun eigen bullshit niet. Bart (4) Het was geen toeval dat televisiefiguur Carl Huybrechts een dieetboek schreef voor Bart De Wever. Huybrechts komt op voor de N-VA in Brasschaat. Hij staat maar op de zeventiende plaats, maar wil toch schepen worden, liet hij weten aan Gazet van Antwerpen. Met bijdragen van Wim Winckelmans. citroen.be vanaf (1) vanaf (1) vanaf (1) Afgebeelde voertuigen: CITROËN C3 Exclusive (opties: koetswerkkleur en aluminium velgen), CITROËN Grand C4 Picasso Exclusive (optie: metaalkleur) en nieuwe CITROËN Berlingo Multispace Exclusive (opties: metaalkleur, Modulariteitspack met Modutop en aluminium velgen). (1) Nettoprijzen btwi, alle premies inbegrepen alsook de kortingen en de recyclagepremie (2). (2) Citroën biedt u een recyclagepremie aan voor de overname en de recyclage van uw oud voertuig. Citroën geeft u bij aankoop van een nieuwe Citroën (Business niet inbegrepen) volgende recyclagepremies: bij een CITROËN C3 1.1i Attraction, bij een CITROËN Grand C4 Picasso 1.6 VTi Attraction 5pl. en bij een CITROËN Berlingo Multispace. Dit voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. Aanbiedingen geldig in juli 2012, niet cumuleerbaar met andere lopende promoties en geldig in de deelnemende Citroën verkooppunten.

8 8 BINNENLAND BELSPELLETJES Kansspelcommissie krijgt wind van voren van Neveneffecten Neveneffecten posten vandaag op hun website informatie die het jaarverslag van de Kansspelcommissie zou weerleggen. mh VAN ONZE REDACTRICE MAXIE ECKERT BRUSSEL Tv-makers Neveneffecten publiceren vandaag op hun website een lijst met klachten over belspelletjes op de Franstalige televisie, waartegen de Kansspelcommissie volgens hen nooit zou hebben opgetreden. Daarnaast publiceren ze een lijst met alle fouten in Vlaamse belspelletjes. Dat zouden er veel meer zijn dan de Kansspelcommissie in haar jaarverslag vermeldt. Kermisbedrog, zo noemen Neveneffecten de belspelletjes vandaag in een open brief aan de commissie (zie blz. 20). In januari 2011 ontrafelden Neveneffecten in het Eén-programma Basta de rekensleutel van Vlaamse belspelletjes. Daarvoor hadden ze maandenlang een computer moeten laten rekenen. Na de uitzending werden de belspelletjes in Vlaanderen verboden. Op de Franstalige televisie zijn ze nog wel te zien. Neveneffecten bekritiseren dat de Kansspelcommissie de belspelletjes in haar jaarverslag geen bedrog noemt. De commissie staat te dicht bij de sector, concluderen ze. Maar de Kansspelcommissie pareert die kritiek. Tot dusver hebben we gehandeld als een goede huisvader, zegt Marc Callu, lid van de controlecel van de Kansspelcommissie. Wij hebben weet van vier fouten bij Vlaamse belspelletjes. Is dat bedrog? Wij denken van niet. De fouten kunnen per ongeluk in het spel zijn geslopen. Het zijn immers mensen die de spelletjes opstellen. Geen bedrog Momenteel loopt er bij het Brusselse parket een gerechtelijke procedure tegen producenten van belspelletjes met een onvindbare oplossing. Toch was het niet voorbarig om de spelletjes in het jaarverslag geen bedrog te noemen, zegt Callu. Let wel, we vinden het een goede zaak dat na de heisa van vorig jaar een gerechtelijke procedure is opgestart. We hebben ook alle nodige informatie voor het onderzoek aan het parket gegeven. En wat met de klachten over de Franstalige belspelletjes? De Kansspelcommissie voert een transparant klachtenbeleid, zegt woordvoerster Marjolein De Paepen. Maar nu (tijdens het weekend, red.) kunnen we daar geen details over geven. Dat de Kansspelcommissie te dicht bij de sector zou staan, wordt ontkend. Dat we organisatoren van belspelletjes voor een diner uitgenodigd zouden hebben, is onjuist. Neveneffecten hekelen in hun open brief ook dat de belspelletjes niet vanuit het federale niveau verboden worden. Minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) wenste daar gisteren niet op te reageren. 20 > Bellen is tellen WAAR WAS U DIT WEEKEND? Spioneren, afluisteren en vissen vangen Stilzitten, dat kunnen de deelnemers aan het wereldkampioenschap hengelen als de beste. En de supporters? Die bespieden de tegenstand met verrekijkers en proberen met de walkie-talkie conversaties af te luisteren. Het aas is een goed bewaard geheim. VAN ONZE REDACTRICE MAXIE ECKERT GENT Angelo De Pascalis geeft zijn vangst, een dikke brasem, een kus. Achter de Italiaan, op de wal van de Gentse Watersportbaan, staat een twintigtal mannen in trainingspak rond een meneer in een fluohesje. Ze gesticuleren wild en wijzen naar De Pascalis. De controleur verheft zijn stem. Deze vis telt níét mee. Hij was wel vóór het eindsein in het net, maar niet boven water. De mannen in trainingspak, Engelse hengelaars, knikken instemmend. De regels zijn de regels en we houden jullie in de gaten, knorren ze. Wie hier vandaag vist, doet dat niet uit tijdverdrijf. Nee, de 110 mannen die stil naar hun hengel staren, doen dat voor de sport. Dit is het wereldkampioenschap hengelen. En bij een wereldkampioenschap horen strikte regels, zoals die over de laatste vis voor het eindsein. Kristof Verlinden, een hobbyvisser uit Zillebeke, staat bij de groep Italiaanse en Engelse hengelaars. Het is spannend vandaag, zegt hij. De hele dag is hij al hier met zijn vrienden van de visserclub De Zillebeekse Vijvervissers. Om te supporteren en bij te leren, zeggen ze. Maar hoe doe je dat, hengelaars aanmoedigen, terwijl ze star voor zich uitkijken? Er gewoon zijn, aldus Verlinden. Een goede hengelaar kent duivenmelkers. Verse duivenstront lusten de vissen graag Verlinden houdt een fototoestel in zijn handen. Trots toont hij zijn foto s. Geen enkele vis staat erop. Wel potjes met groene, bruine en gele korrels. Elke hengelaar heeft zijn eigen, geheim mengsel. Een goede visser kent trouwens duivenmelkers. Hoe kouder het water is, des te beter valt verse duivenstront in de smaak bij de vissen. Maar of ze dat nu ook gebruiken, weten we niet. De beste hengelaars schermen hun mengsels af met parasols, zodat hun tegenstanders niets kunnen zien. Wormen of muggenlarven De beste vissers, dat zijn de Britten en Nederlanders. De Engelsen hebben zelfs profvissers in hun team. De supporters monkelen dat Phil Ringer meer dan euro per wedstrijdweek zou verdienen. Beter dan alle andere vissers zou hij het water aanvoelen, zoals dat heet. Beter dan alle anderen zou hij ook zien wanneer een vis zachtjes aan de hengel tikt. Tenminste, dat vertellen de supporters op de wal. Want wie niet het geoefende oog van een hengelaar heeft, ziet helemaal niets. Tot een hengelaar, één keer per uur, een vis uit het water trekt. Maar ook dan blijft het stil. Want geen enkele supporter durft een hengelaar uit zijn concentratie te halen. Aan het stukje wal waar Ringer vist, is het een druk komen en GEVANGENIS Farid le fou vroeger weg uit Leuven Probleemgevangene Farid le fou zal twee weken vroeger dan gepland naar een andere gevangenis worden overgebracht. LEUVEN De cipiers van Leuven-Centraal hebben na dagenlang onderhandelen hun zin gekregen. Probleemgevangene Farid Le fou Bamouhammad zal twee weken vroeger dan gepland naar een andere gevangenis worden overgebracht. Hij vertrekt al op 16 juli, verduidelijkt ACODvakbondsafgevaardigde Gino Hoppe. Normaal had hij tot begin augustus in Leuven gezeten. Bamouhammad, al meer dan zestig keer overgeplaatst, zal zich in zijn laatste week in Leuven volledig moeten schikken naar de opgelegde regels. Anders volgen er tuchtsancties. Vermoedelijk trekt hij naar een gevangenis in het zuiden van het land. (phu) BIG JUMP In Vlaanderen sprongen naar schatting mensen gistermiddag in rivieren en plassen om aandacht te vragen voor zuiver water. De Big Jump vond gelijktijdig plaats in heel Europa. Ook de bevoegde minister, Joke Schauvliege (CD&V), deed mee in het Oost-Vlaamse Sint-Laureins, net als Goedele Liekens. De Brusselse minister Brigitte Grouwels nam een duik in de Zenne. (belga) VERKEER Man sterft na botsing tegen truck Een 31-jarige man is vrijdag overleden, nadat hij op de E17 in Kruibeke tegen een foutgeparkeerde vrachtwagen was gebotst. BRUSSEL Langs de E17 in Kruibeke botste een personenwagen vrijdagavond tegen een foutgeparkeerde vrachtwagen. De truck stond op de oprit naar een tankstation, omdat het parkeerterrein overvol was. Het aanbod aan parkeerplaatsen volstaat al lang niet meer, zegt Isabelle De Maegt van de Koninklijke Federatie van Belgische Transporteurs (Febetra). Maar truckchauffeurs zijn gebonden aan verplichte rij- en rusttijden. Ze krijgen liever een goedkope boete wegens foutief parkeren dan een boete voor het niet-naleven van de rusttijden. Febetra pleit voor een uitbreiding van de parkeercapaciteit. (bfs)

9 BINNENLAND 9 De beste hengelaars schermen hun mengsels af, zodat hun tegenstanders niets kunnen zien. Brecht Van Maele Profvisser Phil Ringer zou meer dan euro per week verdienen Hengelaars aanmoedigen doe je gewoon door er te zijn. bvm Deelnemer Angelo De Pascalis kust zijn vangst. bvm gaan. Ook Thorsten Ohl, met zijn wit petje van de Duitse ploeg, staat hier. Door een verrekijker loert hij richting water. Is dat een gebruikelijke techniek, vissen spotten met een verrekijker? Ohl lacht. Nee, ik probeer te zien wat die Engelsen aan hun haak hebben hangen. Wormen of muggenlarven, bijvoorbeeld. Alleen wanneer ze hun hengel in het water gooien, kan ik met de verrekijker een glimp van hun aas opvangen. Wat ik zie, geef ik door aan mijn ploegmaats. Afluisteroperatie Op de wal loopt intussen een man hectisch heen en weer. Veel kleine vissen, zegt hij met een Nederlands accent tegen zijn walkie-talkie. De man is een backrunner, legt Lucia Roskam uit. De vrouw zit op een wollen deken, samen met een vriendin en twee pakken koekjes. De backrunner geeft aan de ploegmaats van mijn man door wat hij vangt en hoe ver van de oever de grote vissen zwemmen. Wat de Nederlandse backrunner niet weet, is dat vijftig meter verderop de Belg Wesley Wuyts meeluistert. Mijn walkie-talkie is ingesteld op het Nederlandse kanaal, vertelt hij. Ze doen het goed, die Nederlanders. Dus moet ik hen in de gaten houden. Of dat vals spelen is? Maar nee. De afluisteroperatie mocht niet baten. Nederland kroonde zich gisteravond tot de nieuwe wereldkampioen hengelen. Ons land moest zich tevredenstellen met de zevende plaats. Profvisser Phil Ringer haalde met zijn ploeg de derde plaats, na Hongarije. In juli en augustus blikken we elke maandag terug op een evenement van het voorbije weekend. Bart Loeys. rr GEN ONTDEKT DAT VERWIJDING AORTA VEROORZAAKT Wereldprimeur voor Antwerpse wetenschappers Antwerpse wetenschappers hebben het gen ontdekt dat verantwoordelijk is voor de verbreding van de hoofdslagader. Dit kan levens redden, zegt professor Bart Loeys. BRUSSEL Onderzoekers van het Centrum Medische Genetica van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen hebben in samenwerking met collega s van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore een nieuwe stap gezet in de ontrafeling van de genetische oorzaken van de verwijding van de hoofdslagader of aorta. Een verbreding van de aorta kan leiden tot een scheur, wat vaak fataal afloopt: zo n 1 tot 2 procent van de westerse bevolking overlijdt eraan. Als die scheur zich in de buik voordoet, is roken of een te hoge cholesterol vaak de oorzaak. Maar als die scheur zich in de borstkas voordoet, heeft ze vaak een genetische oorzaak, zegt professor Bart Loeys van de Universiteit Antwerpen. Voor het eerst hebben we de genetische factor gevonden die de stevigheid van de aortawand bepaalt. Dat gen produceert een eiwit. Als dat van slechte kwaliteit is, is de aortawand zwakker en kan die verwijden. Het goede nieuws is niet alleen dat de onderzoekers het gen geïdentificeerd hebben, maar vooral dat de aandoening behandeld kan worden met bestaande medicatie. Zo kunnen dus heel wat levens worden gered, zegt Loeys. Bij een plots overlijden in de familie is het belangrijk je te laten onderzoeken. Want als de aandoening op tijd wordt gedetecteerd, is ze perfect behandelbaar. (jvr)

10 10 BINNENLAND DE STANDAARD SLECHT WEER OP NAAR NATSTE JULIMAAND OOIT? De regen leidde dit weekend in heel Vlaanderen tot overlast. Vorige week viel ook vier keer meer regen dan normaal. Hoeveel regen valt / viel er gemiddeld in de maand juli 76 liter (per vierkante meter)... donderdag jl. in Henegouwen... de eerste week van juli de eerste week van juli in juli 1942, het absolute record liter liter liter liter DS-Infografiek Foto Nicolas Maeterlinck / Belga BRUSSEL De brandweer van het West-Vlaamse Izegem kreeg zaterdag alleen al tweehonderd oproepen binnen voor wateroverlast. Maar ook veel andere Vlaamse gemeenten hadden te kampen met wateroverlast. Juli was tot dusver met gemiddeld 18 tot 20 graden vier graden kouder dan normaal. Er viel ook vier keer meer regen dan in dezelfde periode van vorig jaar. Tijdens de eerste week viel er gemiddeld al iets meer dan 40 liter, terwijl het gemiddelde voor heel juli schommelt rond de 76 liter in Ukkel, zegt weerman David Dehenauw. Het absolute record dateert van Toen viel er 196,5 liter in juli, aldus Dehenauw. Stel dat het blijft regenen zoals nu, raken we hoogstens aan 160 liter in juli. Maar als het een paar keer onweert, kunnen we snel een nieuw record bereiken. De vele regen wordt veroorzaakt door de ligging van de straalstroom. Die verdeelt Europa in tweeën: in het zuiden is het droog en bloedheet, in het noorden grijs, koel en nat. Het is een rivier van felle wind die kronkelt rond de aarde, op 10 km hoogte, legt Dehenauw uit. Als de straalstroom verkeerd ligt, zoals nu, krijg je wisselvallig weer. Momenteel ligt hij ten zuiden van ons land vandaar de buien en weigert hij naar het noorden op te rukken. En dat zal hij de eerstkomende weken niet doen. (cdh) REPORTAGE REALLY REALLY FREE MARKET KOMT OVERGEWAAID UIT VS Een markt waar geld taboe is Voor de eerste echte geldvrije markt in ons land moest je het voorbije weekend in Antwerpen zijn. Al kwam er wel erg weinig volk op af. België is hier nog niet klaar voor. VAN ONZE MEDEWERKSTER ANNELIES ROOSE ANTWERPEN Een oud vrouwtje laat haar haar knippen door actrice Cathérine Kools, een jong meisje wisselt computerspelletjes in voor kaarsen, een koppel geeft de spullen in hun kraampje gratis weg in ruil voor een goed verhaal: welkom op de Really Really Free Market, die voor het eerst in België wordt georganiseerd. Het lijkt op een gewone rommelmarkt, al is er één groot verschil: hier is nergens geld te bespeuren. Geld is op deze markt volledig taboe, zegt organisator Jeroen Robbe. Iedereen kan deelnemen, zonder ook maar een euro op zak te hebben. Vandaag krijgen we constant te horen hoe belangrijk de vrije markt voor ons is, maar toch worden we dagelijks geconfronteerd met een economisch systeem dat niet alleen onvrij maakt, maar ook genadeloos is voor de sociaal zwakkeren. Daar willen wij niet op blijven toekijken, nu de economische crisis aanhoudt. De Really Really Free Market werd twaalf jaar geleden voor het eerst georganiseerd in de Verenigde Staten en vindt ondertussen wereldwijd plaats in een honderdtal steden. Om het voorwat-hoort-wat-principe in vraag te stellen en de dominantie van geld en winstzucht in onze economie aan te klagen, klinkt het. Het gaat veel verder dan Occupy Wall Street. Dit is Occupy The Market. Maar ruilen is zelfs geen verplichting. Een bezoeker kan ook gewoon iets nemen, om dan pas later iets terug te geven. En dat kan op verschillende manieren: een kind schminken, iemands haar knippen, een verhaal vertellen. Of een lied zingen, zoals de 31-jarige Carlos, die samen met zijn vriend Nelson het plein even stil maakt met een cover van Leonard Cohens Hallelujah. GEVEN EN NEMEN Op het Frans Halsplein wandelen amper tachtig mensen rond, vooral marktkramers die speciaal voor deze markt naar hier zijn gekomen. De klanten zijn toevallige passanten, die nieuwsgierig een kijkje nemen en wat onwennig reageren op het feit dat alles gratis is. Ze durven haast niets mee te nemen. Het verschil met de Antwerpse Meir, waar het zo n 400 meter verderop over de koppen lopen is, kan niet groter zijn. Ook blijken sommige deelnemers zich niet altijd bewust van de filosofie achter deze markt. Een koppel heeft bijvoorbeeld een volledige uitrusting babyspeelgoed uitgestald en wil alles weggeven, omdat het anders toch weggegooid moet worden. Hoe komt het dat de Really Really Free Market in de Verenigde Staten zoveel succes heeft, maar bij ons amper van de grond komt? En vooral: niet door iedereen even goed begrepen wordt? België is Ruilen is geen verplichting. Je kunt ook iemands haar knippen, of een verhaal vertellen. Dries Luyten hier nog niet klaar voor, zegt Anouk (25). We moeten geleidelijk aan meer leren geven en nemen. Dat gaat niet zomaar. Het voor-wat-hoort-wat-principe zit nog veel te diep in onze cultuur ingebakken. En veel mensen kunnen blijkbaar maar niet wennen aan het idee dat iets gratis kan zijn. Terwijl dat nochtans de kern van de zaak is. Veel mensen kunnen niet wennen aan het idee dat alles gratis is

11 VERKEER Mobiele flitspaal bereikt doel De mobiele superflitspaal die sinds kort wordt gebruikt bij wegwerkzaamheden, blijkt erg doeltreffend te zijn. Er rijden 21 keer minder chauffeurs aan een werf te snel dan vier maanden geleden, toen de mobiele flitspaal net in gebruik was. Toch zijn sinds april nog meer dan snelheidsduivels betrapt. De superflitspaal zal deze zomer ook aan de grote werkzaamheden in Kraainem en Herentals worden ingezet. (belga) ONGEVAL rr DE MENS ANGELO VERMEULEN, marsmannetje in spe BINNENLAND Vier maanden leven alsof we op Mars zijn BRUSSEL Hoe het is om vier maanden op Mars te leven, weet voorlopig niemand. Hoe het zou kunnen zijn, dat kan de Vlaamse bioloog en kunstenaar Angelo Vermeulen straks vertellen. Hij is immers een van de zes gelukkigen die in het voorjaar van 2013 mogen deelnemen aan een nepmissie van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa op Hawaï. Vermeulen werd geselecteerd uit zevenhonderd kandidaten. Vier maanden lang zullen we leven in een ruimtebasis, alsof we echt op Mars zijn, zegt hij. Als we onze basis willen verlaten, kan dat alleen met een ruimtepak. En de communicatie met de buitenwereld verloopt uitsluitend via een vertraagd systeem. De Marssimulatie is in de eerste plaats een voedselstudie. Vermeulen: De Nasa wil de kookcultuur introduceren in de ruimtevaart. Tot nu toe aten astronauten alleen kant-en-klaarmaaltijden. Maar na verloop van tijd raken ze die voeding beu, eten ze minder en gaan ook minder presteren. Het uitgangspunt is dat zelf koken in de ruimte bevorderlijk is 11 voor lichaam én geest. Maar het is belangrijk om na te gaan hoeveel tijd, energie en water dat in beslag neemt. Want in de ruimte zijn die drie dingen extreem kostbaar. Om dat alles te onderzoeken, heeft de Nasa zo n euro over. Voor Angelo Vermeulen is zijn deelname aan de Marssimulatie een droom die werkelijkheid wordt. Ik ben gefascineerd door ruimtevaart. Het is een unieke kans om zelf even in zo n omgeving te wonen. Een ervaring die me altijd zal bijblijven. (jvr) Dertienjarige sterft na aanrijding De autobestuurder die zaterdagmiddag een 13-jarige jongen aanreed in Sint- Martens-Latem, heeft nog geprobeerd te remmen en het kind te ontwijken. Dat meldt het Gentse parket, dat een verkeersdeskundige aanstelde om de omstandigheden van het ongeval te onderzoeken. Het kind werd aangereden toen het plots de straat overstak. De hulpdiensten probeerde de jongen te reanimeren, maar hij overleed ter plaatse aan zijn verwondingen. De autobestuurder reed niet te snel en had niet gedronken. (belga) Geen oranje haar nodig voor een gratis ING Lion Account! Spookrijder botst op E17 in Waregem Bij een ongeval met een spookrijder op de E17 in Waregem zijn in de nacht van zaterdag op zondag twee zwaargewonden gevallen. De bestuurder van een personenwagen reed rond halfvier richting Gent, toen hij frontaal botste met een tegenligger. De klap was enorm, een van de betrokken voertuigen belandde meters dieper in de gracht. Beide bestuurders liepen zware verwondingen op. (belga) CRIMINALITEIT Bende opgepakt voor agressie in metrostation Drie jongeren van 16, 17 en 19 zijn opgepakt omdat ze op 31 maart in het Molenbeekse metrostation Beekkant de 16-jarige Aicha hebben aangevallen. De meerderjarige is verschenen voor de onderzoeksrechter, die zijn aanhouding heeft gevraagd. Het drietal omsingelde het meisje dat op het perron stond. Ze stalen haar portefeuille en duwden haar, waardoor ze zelfs bijna op de sporen viel. Niemand kwam tussenbeide. De drie vluchtten nadien de metro in. Hoewel ze petten droegen, konden ze worden geïdentificeerd met de beelden van de bewakingscamera s. (belga) Vraag uw gratis ING online zichtrekening aan op ing.be of via smartphone. Bankieren hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Kijk naar de ING Lion Account. Die is niet alleen gratis, maar ook doodsimpel aan te vragen en te beheren. U surft naar ing.be, vraagt ze daar aan en dan springt u even binnen in één van onze 800 ING-kantoren. Even later stapt u buiten met een zichtrekening waarmee u aan internetbankieren kunt doen en geld kunt afhalen in België en heel de eurozone. Daarvoor rekenen we u geen cent aan, omdat we wel weten dat u betere dingen te doen hebt met uw geld. En bovenop al deze voordelen kunt u uw rekening ook aanvragen en beheren waar u maar wil en wanneer u maar wil via uw smartphone. Dus vraag uw ING Lion Account meteen aan. NIEUW 12:34 m.ing.be De ING Lion Account is een zichtrekening die via internet beheerd wordt. Ze wordt aangevraagd via of via smartphone op m.ing.be en geopend na ondertekening van het contract in een ING-kantoor. De opening (onder voorbehoud van aanvaarding door ING en wederzijds akkoord) is gratis. U betaalt ook geen jaarlijkse beheerskosten of kosten voor geldopnames aan de automaten in de eurozone. De bepalingen, voorwaarden en tarieven van de verrichtingen zijn beschikbaar op ING België nv Bank Marnixlaan 24, B-1000 Brussel RPR Brussel Btw: BE BIC (SWIFT): BBRUBEBB IBAN: BE Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel, België.

12 12 DE STANDAARD BUITENLAND PARIJS EN BERLIJN VIEREN VERLEDEN, MAAR TOEKOMST IS VRAAGTEKEN Symbolisch, maar Merkel en Hollande hebben de Frans-Duitse verzoening herdacht. Nu wordt het hun uitdaging hun aanpak van de crisis naar hetzelfde niveau te tillen. Viering 50 jaar Frans-Duitse verzoening Aanleiding om eenheid te benadrukken Maar crisis legt net verschillen bloot VAN ONZE REDACTRICE ANNELIEN DE GREEF BRUSSEL Vive l amitié franco-allemande! Angela Merkel toonde in Reims aan de zijde van François Hollande dat ze haar geschiedenisles geleerd had. Precies 50 jaar eerder sprak Charles de Gaulle aan de zijde van toenmalig bondskanselier Konrad Adenauer dezelfde woorden in dezelfde stad. Het werd een symbolische ontmoeting met een enorme historische beladenheid. Op 8 juli 1962 bezegelden Adenauer en de Gaulle de verzoening tussen Berlijn en Parijs. Ze gaven zo het startschot voor een sterke Frans-Duitse samenwerking die de jaren nadien ook het tempo van de Europese eenmaking zou bepalen. En dat in Reims, een stad die zwaar gebombardeerd werd tijdens de Eerste Wereldoorlog en in 1945 bovendien het decor was van de Duitse capitulatie. Menu Gisteren was net als een halve eeuw geleden de kathedraal de derde protagonist. En volgens de Franse pers stond tijdens de lunch van de twee leiders zelfs net hetzelfde op het menu als toen: zalm, rundvlees en een champagnedessert. Maar de hamvraag is of de viering van gisteren de symboliek zal kunnen overstijgen. We moeten een nieuwe deur openen om de vriendschap tussen onze landen nog sterker te maken, zo verklaarde Hollande. De Duits-Franse relaties kunnen een nieuwe impuls meer dan ooit gebruiken. Een dikke week geleden bleek nog hoe gespannen de relatie tussen Berlijn en Parijs geworden is sinds de nieuwe Franse Een iconisch beeld van de Frans-Duitse vriendschap: president François Mitterrand en bondskanselier Helmut Kohl in Verdun in afp Hollande verschilt inzake de Duits-Franse relaties minder van zijn voorganger Sarkozy dan hij zou willen wat ook blijkt uit de omhelzing. pn president zijn intrek in het Elysée nam. Hollande gaat resoluut voor de U-turn met het beleid van zijn voorganger Nicolas Sarkozy. Maandenlang werden Europese toppen in Brussel gedomineerd door Frans-Duitse dictaten. Bij de laatste twee bijeenkomsten was het het trio Rome-Madrid-Parijs dat front vormde tegen Berlijn. De belangrijkste Europese uitdaging van Merkel en Hollande is duidelijk: komaf maken met de eurocrisis, klinkt het unisono. Alleen hebben ze een andere visie over de weg die ons het snelst en best uit de ellende leidt. Het solidariteitspleidooi van Parijs staat haaks op de disciplineeis van Berlijn. In de grond zijn het cultureel ingebakken gevoeligheden. In die zin verschilt Hollande minder van Sarkozy dan hij zou willen. Ja, Sarkozy genoot van de beladenheid die zijn gezamenlijke acties met de bondskanselier onvermijdelijk hadden. Tegelijk besefte hij beter dan zijn opvolger dat Frans-Duitse compromissen zeker publiekelijk ook gewoon Geen afstandelijke handdruk meer: Hollande benadrukte nogmaals dat Parijs en Berlijn niet de eerste viool mogen spelen in Europa ap De feiten tonen aan dat we niet geslaagd zijn KOFI ANNAN, de speciale gezant voor Syrië van de VN, erkent nu zelf dat de internationale pogingen om een politieke oplossing te vinden voor het geweld in Syrië mislukt zijn. CONGO Congolese rebellen rukken op in oosten Congolese opstandelingen hebben enkele steden veroverd op het regeringleger. Kinshasa neemt noodmaatregelen. KINSHASA (AP, BELGA, AFP) Congolese opstandelingen hebben de stad Rutshuru in het wetteloze oosten van het land veroverd op het regeringsleger. De regeringstroepen sloegen voor de opmars van de rebellenbeweging M23 op de vlucht. en bliezen plunderend de aftocht. Ook andere steden, waaronder Bunangana, werden afgelopen weekend ingenomen. Daarom heeft de regering in Kinshasa noodmaatregelen genomen: ze heeft de mobilisatie van het hele Congolese volk gedecreteerd om het hoofd te bieden aan deze nieuwe poging tot destabilisering van het land, zo luidt het in een communiqué. De fragiele rust in Congo werd begin april verbroken toen een legereenheid onder bevel van Bosco Ntaganda deserteerde. Volgens Ntaganda, een voormalig krijgsheer die wordt gezocht door het Internationaal Strafhof, had de regering zich niet aan de bepalingen uit het vredesakkoord van 23 maart 2009 gehouden. De troepen van Ntaganda waren destijds middels dat akkoord ingelijfd door de Congolese strijdkrachten. MEXICO Massaal protest tegen verkiezingsuitslag Tienduizenden Mexicanen hebben in de hoofdstad betoogd tegen de verkiezingsoverwinning van Enrique Peña Nieto. Volgens de demonstranten heeft hij zijn overwinning te danken aan fraude en de steun van televisiezenders. Vooral jongeren trokken de straat op. Volgens de definitieve resultaten heeft Peña Nieto 38,21 procent van de stemmen gehaald. (afp)

13 BUITENLAND 13 ook historisch? MORSI HERROEPT ONTBINDING PARLEMENT President Egypte eist macht op De Egyptische president Mohammed Morsi heeft de ontbinding van het parlement ongedaan gemaakt, die het leger had bevolen. VAN ONZE MEDEWERKSTER JUTTA POLFLIET BRUSSEL De nieuwe Egyptische president Mohamed Morsi, wiens macht vlak voor zijn verkiezing drastisch werd ingeperkt door het toenmalige militaire bestuur, sloeg gisteren terug. Hij maakte de ontbinding van het parlement, die het leger had bevolen, per decreet ongedaan. De Opperste Militaire Raad besliste op 16 juni dat het parlement ontbonden moest worden, nadat het grondwettelijk hof had geoordeeld dat een derde van de zetels in het parlement op een ongrondwettelijke manier was bekomen. De ontbinding was vooral slecht nieuws voor de moslimbroeders de partij waartoe Morsi behoort die een overgrote parlementsmeerderheid had. De beslissing van het leger leek een manier om de macht van de moslimbroeders, die heel populair zijn bij het volk, in te perken in zijn eigen voordeel. Enkele dagen later kwam het leger daarnaast nog met nieuwe constitutionele regels om zijn machtspositie te verstevigen. Zo eiste de Militaire Raad de wetgevende macht op in afwezigheid van een parlement. een komen. Het is nog onduidelijk of Morsi de autoriteit heeft om al deze zaken te beslissen, gezien er geen grondwet is die zijn rechten en plichten vastlegt. Maar door nieuwe verkiezingen aan te kondigen zet hij zichzelf al deels uit de wind. Hij geeft gehoor aan de beslissing van het grondwettelijk hof dat een deel van het parlement ongrondwettelijk verkozen is. Daardoor kan hem geen ongehoorzaamheid aan de rechterlijke macht Morsi geeft de wetgevende macht, die het leger had opgeëist, terug aan het parlement Confrontatie Op 30 juni heeft de Militaire Raad het bestuur van het land echter overgedragen aan de president, en die lijkt nu zijn macht op te eisen en gaat zo de confrontatie met het leger aan. Hij besliste gisteren, zonder het leger vooraf in te lichten, dat het parlement de werkzaamheden weer moet overnemen van de Militaire Raad tot er een nieuw parlement verkozen is. De nieuwe verkiezingen moeten er komen binnen de zestig dagen nadat er een nieuwe grondwet is goedgekeurd, wat op zijn vroegst eind dit jaar verwacht wordt. Volgens toplui van de moslimbroeders kan het parlement vandaag al terug bij- de eerste omhelzing van François Hollande en Angela Merkel. Jacky Naegelen/ap bijna een conditio sine qua non zijn om vooruitgang te boeken. De ontmoeting tussen Merkel en Hollande in Reims werd voorafgegaan door ongunstige voortekenen. Zo vernielden vandalen aan de vooravond ervan meer dan veertig oorlogsgraven van Duitse soldaten op een militaire begraafplaats op slechts tientallen kilometers van Reims. Zo n daad zal onze vriendschap niet aantasten, zei Hollande daar gisteren nog over. Toch was het vooral hijzelf die een schaduw wierp in een interview met de regionale krant l Union door nogmaals te benadrukken dat het niet de bedoeling dat Frankrijk en Duitsland te veel eerste viool spelen in Europa. Een boodschap die veel landen als muziek in de oren zal klinken, maar wel duidelijk een breuk is met het verleden. Toch was er ook een teken van hoop tussen de regen en wind door. Voor het oog van de camera s ruilden Hollande en Merkel de meer afstandelijke handdrukken voor het eerst in voor een kus. Wordt vervolgd. Vive l amitié francoallemande, zo sprak Merkel in het Frans President Mohamed Morsi. afp ten laste worden gelegd. Hij maakt het de Militaire Raad ook moeilijk kritiek te leveren op zijn decreet. Intussen winnen de moslimbroeders tijd voor hun rechtszaak, waarin ze de beslissing van het hof hebben aangevochten. De Militaire Raad hield een spoedberaad om de gevolgen van het presidentiële decreet te bespreken, maar deed gisterenavond geen uitspraken meer. KIM JONG-UN PRESENTEERT: MICKEY MOUSE PYONGYANG (AP) In Noord-Koreaanse massa-optredens dook in het verleden hooguit een pandabeer op, als eerbetoon aan bondgenoot China. Maar nu hebben ook Mickey Mouse, Winnie de Poeh en andere Disney-figuren hun opwachting in het land gemaakt. En dat in een concert voor leider Kim Jong-un, dat uitgezonden werd op de Noord-Koreaanse televisie. Dat uitgerekend symbolen uit de Amerikaanse populaire Beelden van de Noord-Koreaanse televisie. ap cultuur te zien zijn, wordt als een opvallende koerswijziging gezien. Kim, geboren in 1984, zou veel belang hechten aan een imago van jeugd, vitaliteit en moderniteit. AFGHANISTAN Donoren maken 16 miljard vrij BRUSSEL (REUTERS, DS) De internationale gemeenschap heeft op een donorconferentie in Tokio beloofd Afghanistan de komende vier jaar zo n 16 miljard dollar (zo n 13 miljard euro) aan ontwikkelingshulp te zullen toestoppen. Dat moet voorkomen dat het land nog meer in chaos wegzakt wanneer de internationale troepen zich terugtrekken in De vier miljard dollar die jaarlijks gedoneerd zal worden, is een stuk lager dan de 6 miljard, die volgens de Afghaanse Centrale Bank jaarlijks nodig is om de economische groei in het komende decennium te bevorderen. De Afghaanse economie is heel afhankelijk van internationale hulp en militaire bijstand, die de Navo in mei vastlegde op 4,1 miljard dollar per jaar. Volgens de Wereldbank zijn donaties goed voor zo n 95 procent van het Afghaanse bnp. (jpo)

14 14 BUITENLAND DE STANDAARD ZUID-SUDAN VIERT EERSTE VERJAARDAG IN MINEUR Hoe een jonge staat zichzelf leeg eet Zuid-Sudanese soldaten op weg naar de frontlijn. De euforie van de onafhankelijkheid is weg. photo news Een jaar geleden werd Zuid-Sudan onafhankelijk. Na decennia strijd was er toen hoop en euforie. Vandaag heerst er oorlogsstemming en fatalisme. Het land vindt geen weg uit de corruptie en het geweld. KOERT LINDIJER JUBA Commandant Gabriel Chol zit op een plastic tuinstoel. Verveeld rolt hij een kogelhuls van zijn linker- naar zijn rechtvoet. En terug. Gevraagd naar het moreel van zijn manschappen gaat hij rechtop zitten en trekt hij zijn lichtblauwe wollen sokken op. We zijn voorbereid op een nieuwe oorlog. De commandant zakt weer onderuit. Een ondergeschikte trekt een teek uit zijn nek. De Sudanese soldaten dachten dat we nog guerrillastrijders waren, lacht hij. We hebben ze een lesje geleerd. In het gehucht Malaih, aan de frontlinie tussen het Sudanese en het Zuid-Sudanese leger, braken enkele maanden terug hevige gevechten uit, waarmee de prille vrede tussen Sudan en Zuid-Sudan werd verbroken. Het lijkt er nu sereen rustig, maar dat is schijn. De oorlog begon in 1983 en kwam met een vredesverdrag in 2005 ten einde. Dat leidde tot een referendum waarbij de Zuid-Sudanezen voor onafhankelijkheid stemden. Sinds 9 juli vorig jaar is Zuid- Sudan zelfstandig. Maar de jonge staat verkeert nog in een oorlogsroes. Er is gebrek aan alles, zucht catechist John Deng. Het lijkt alsof de oorlog nooit is gestopt. Aan de horizon van Bentiu, een gehucht in het hart van de olieregio van Zuid-Sudan, staan gigantische oliecontainers en hoge elektriciteitsmasten. Een jaar geleden gold de kaarsrechte zandweg over de olievelden, aangelegd door Chinese, Indiase en Maleisische oliemaatschappijen, als een symbool voor vrede en welvaart in de nieuwe staat. Nu dient de weg als aanvoerroute voor oorlogsmaterieel. Buiten het oliecomplex Unityfields gaapt een bomkrater. Sudanese gevechtsvliegtuigen probeerden olie-installaties in Zuid-Sudan te vernietigen, net zoals Zuid-Sudan dat deed met de Sudanese olie-infrastructuur in het betwiste Heglig. Boedelscheiding De geschillen over de boedelscheiding draaien om de omstreden kilometer lange grens en om olie. Binnen het complex van Unityfields verscheurt het gekras van kraaien de doodse stilte. Buitenlandse oliewerkers zijn vertrokken. Alles ligt stil. Planten woekeren rond de pijpleiding, sleutels steken in zwijgende machines. Zuid-Sudan staakte in februari de productie, uit protest tegen de exorbitante transitkosten die Sudan vraagt voor het gebruik van de pijplijn naar het ZUID-SUDAN TSJAAD DARFOUR C.A.R. Nijl SUDAN Khartoem D.R.CONGO EGYPTE Bentiu ETHIOPIE ZUID-SUDAN Juba Belangrijke olievelden Oliepijplijnen Raffinaderij Heglig UGANDA 400 km KENIA AFRIKA Onafhankelijk sinds 9 juli 2011 Oppervlakte km 2 Aantal inwoners Voornaamste religie Animisme Geletterdheid 27% Kindersterfte 72 op DS-Infografiek Bron: reuters, CIA Worldfactbook Zuid-Sudan produceert vrijwel niets, alle goederen komen van buiten noordelijke Port Sudan. Zuid-Sudan erfde bij zijn onafhankelijkheid driekwart van de olievelden maar de leidingen en raffinaderijen liggen goeddeels in Sudan. Zuid-Sudan stelt het sindsdien zonder 98 procent van zijn inkomsten. Door het klimaat van diepgewortelde haat tegen de gearabiseerde Sudanezen kreeg het besluit om de oliekraan dicht te draaien steun van vrijwel alle Zuid-Sudanezen. De Sudanese president Bashir wil onze olievelden inpikken, zegt Taban Deng, de gouverneur van de deelstaat Unity. Deng zetelt in het fraaie en van stroom voorziene gouverneursgebouw, het enige opgeknapte pand van Bentiu. We gaan onze eigen raffinaderijen bouwen, voorspelt de gouverneur, en we leggen een eigen oliepijpleiding naar Kenia aan. Sudan probeerde ons het afgelopen jaar te wurgen. We overleven. Dat is onze zege. Zuid-Sudan pleegde zelfmoord. Door het dichtdraaien van de oliekranen stortte de economie in. Een pijplijn naar Kenia is veel te duur. Eén jaar onafhankelijkheid werd een grote mislukking. In de hoofdstad Juba spuit een medewerker van een grote internationale financiële instelling zijn kritiek. Hij mijdt een openlijke confrontatie met de overheid en wil daarom anoniem blijven. Door het wegvallen van de olieexport ontstond een tekort aan harde valuta. Brandstof is vaak alleen nog op de zwarte markt te krijgen en de kosten voor levensonderhoud stijgen in de steden dramatisch snel. Cijfers van tachtig procent inflatie worden genoemd. Ook een manager van een privébank in Juba noemt het beleid naïef en gevaarlijk. Zuid-Sudan produceert vrijwel niets, alle goederen komen van buiten. De enige industriële activiteiten zijn een bierbrouwerij en een bedrijf voor mineraalwater. De economie is louter informeel. De regering denkt het tot het eind van het jaar financieel te kunnen uitzingen. Ze rekent op voedselhulp van donorlanden, net als tijdens de oorlog. Ze kreeg een lening van 500 miljoen dollar van Qatar en mogelijk ook geld van Angola. Strijders van het Sudanese Volksbevrijdingsleger (SPLA) vormden na het vredesverdrag de regering. Het personeel van het oude regime verdween met alle kennis naar het noordelijke Sudan en de nieuwe bestuurders hadden nul ervaring. Ongeschoolde officieren fietsten met koffers vol dollars over het platteland om ambtenaren te betalen. Onderweg deelden ze wat aan voorbijgangers uit. De ene minister ging in de goudhandel, de ander in transport, de neef van de president bleek plotseling eigenaar van een duur restaurant en een moderne boerderij. SPLA-officieren pikten peperdure stukken grond in het snelgroeiende Juba in. Zuid-Sudan ontwikkelde zich in korte tijd tot een van de meest corrupte staten van Afrika. Het roer moet om Aan het zwembad in een duur hotel in Juba kijkt minister Peter Adwok Nyaba van hoger onderwijs naar een stel begerenswaardige vrouwenbenen. De regering inde 14 miljard dollar sinds het vredesverdrag van Alles ging op aan corruptie en consumptie. Het roer moet om. Alle Zuid-Sudanezen moeten terug naar de landelijke gebieden om te produceren. Zuid-Sudan moet een agrarische samenleving worden. Makkelijk zal dat niet worden. Al beschikt het land over genoeg landbouwgrond, het platteland telt slechts 350 kilometer verharde weg en er is geen enkele infrastructuur voor de boeren. Bij Terekeka, iets ten noorden van Juba, zwoegen zeventien mannen in blauw uniform en gele laarzen op vruchtbare aarde. Twee maanden geleden groeiden hier nog bomen. Tot Sabit Asholi met het stamhoofd een overeenkomst sloot om te mogen boeren. Sabit woonde twaalf jaar in Nederland. Het stamhoofd bij Terekeka kreeg tijdens de oorlog voedselhulp. Nu wil hij van Sabit als tegenprestatie voor het stuk grond een ziekenhuis, een lagere school en een auto. Oh ja, en ook een auto voor mezelf. De oorlog leerde de Zuid- Sudanezen bedelen. NRC Handelsblad

15 REGIO SINT-JANS-MOLENBEEK Jongeren opgepakt voor agressie Drie jongeren zijn opgepakt voor het aanvallen van een zestienjarig meisje. De feiten dateren van 31 maart. De 16-jarige Aicha ging die dag het Molenbeekse metrostation Beekkant in en werd daar op het perron benaderd door drie jongeren. Twee van hen drukten zich tegen haar aan, om zo te camoufleren dat een derde haar portefeuille stal. Het meisje werd geduwd, kreeg slagen en viel zelfs bijna op de sporen. De drie konden nadien vluchten met een metrotoestel dat net voorbijkwam. Hoewel ze petten droegen, konden de daders toch worden herkend dankzij de bewakingscamera s en dankzij beschrijvingen door het slachtoffer. (dbb) MELSBROEK Brand in appartementen 15 In de Geerensstraat in Melsbroek heeft in de nacht van zaterdag op zondag een brand gewoed in een gebouw met appartementen. Het vuur ontstond rond middernacht in een keuken op de tweede verdieping, waarna het vuur via de dampkap en het plafond uitbreidde naar het plafond. Toen de brandweer ter plaatse kwam, bevond er zich nog iemand binnen. Die vond evenwel snel de weg naar buiten. Uiteindelijk werd het gebouw niet zo zwaar vernield. Het dak kon deels worden gered en binnen raakten alleen de keuken en het valse plafond zwaar beschadigd. Enkele van de appartementen in het gebouw zijn voorlopig wel nog onbewoonbaar. (dbb) JAN COOSEMANS GEBRUIKT KUNSTZINNIG TALENT IN KERKDIENST Priester legt evangelie uit in schilderijen LEUVEN Beleuvenissen doet centrum vollopen Dat de Beleuvenissen na 24 jaar nog steeds een succesformule zijn, werd vrijdag opnieuw bevestigd. Aan alle podia van het Leuvense stadsfestival heerste een gezellige drukte en een stoel vinden op een terrasje in de binnenstad was bijna een onbegonnen zaak. Met onder meer ook Hannelore Bedert en Raymond van het Groenewoud, Soetkin, Moragh en Clochard trok de organisatie voor de eerste Beleuvenissen van deze zomer de kaart van de folk. Vooral de Levellers bleken ware publiekstrekkers. De folkrockers lieten de Oude Markt volstromen. Ook wie niet echt gewonnen was voor dat specifieke muziekgenre, kwam van de gemoedelijke sfeer genieten. De populariteit van Beleuvenissen evenaart of overstijgt de jongste jaren zelfs die van Marktrock, dat andere gratis Leuvense stadsfestival. Vrijdag staat Beleuvenissen, naar aanleiding van de 750-jarige verzustering met s Hertogenbosch, in het teken van de Lage Landen. Op elk podium staat dan een Belgische en een Nederlandse artiest. Op de affiche prijken namen als Dana Winner, Rob de Nijs en Peter Koelewijn. (ivw) Om de gelovigen tijdens de eucharistieviering te boeien, heeft de Tiense pastoor Jan Coosemans een wel heel origineel middel gevonden: hij licht het evangelie toe aan de hand van schilderijen die hij zelf maakt. VAN ONZE MEDEWERKER ACHIEL BAEKEN TIENEN Van jongs af aan tekende en schilderde Leuvenaar Jan Coosemans (82) graag. Zodra ik pastoor werd, bleef er geen tijd over voor mijn hobby, vertelt de parochieherder uit Tienen. Hij was pastoor in Kumtich en het Hoegaardse Hoksem. Op 75-jarige leeftijd ging hij met pensioen. Nu springt hij links en rechts nog bij om missen op te dragen. Door het priestertekort ben ik elk weekend wel ergens aan de slag, maar ik heb minder verplichtingen en dus ook meer vrije tijd, zegt Jan Coosemans die nu in een serviceflat van de seniorie de Merode in Goetsenhoven woont. Daar kon ik weer met mijn schildershobby aanknopen. Vraag was evenwel: wat kon ik schilderen? Een schilderij van zijn collega WINKSELE Wagen over de kop na botsing Op het kruispunt van de Brusselsesteenweg met de Diependaalweg in Winksele (Herent) is zaterdagochtend rond acht uur een zwaar verkeersongeval gebeurd. Een 26-jarige vrouw uit Kortenberg kwam met haar witte Renault Clio van het Wit-Gele Kruis uit de Diependaalweg de Brusselsesteenweg opgedraaid en kwam daar in botsing met de VW Polo van een vrouw uit Herent. De VW Polo werd opgeschept en ging over de kop. De auto belandde daarbij op zijn flank. De bestuurster zat gekneld in de wagen en werd door de brandweer uit het wrak gehaald. De gewonde vrouw werd overgebracht naar het UZ Gasthuisberg. (kdl) Pastoor Jan Coosemans houdt zijn homilie rond zijn schilderij en geeft de kerkgangers nog even uitleg. Fernand Goyens wijlen Louis Ceuleers uit Grimde zette de gepensioneerde priester op weg. Ik kreeg van hem een onafgewerkt schilderij van de kapel van Onze-Lieve-Vrouw ten Steen en toen kreeg ik een ingeving: ik zou de evangeliën op doek zetten. Aandachtig Nu heeft Coosemans al ruim twintig Bijbels geïnspireerde taferelen geschilderd. Ik ga na wat ik van de teksten best kan uitbeelden. In de kerk van de Goddelijke Team 7 Rolf Benz Hülsta Zaligmaker in Hakendover moest ik negen dagen na mekaar de mis opdragen. De negen evangeliën zette ik op doek. Ik nam het schilderij in kwestie dan telkens mee naar de kerk, zette het naast het altaar en lichtte de betekenis ervan toe. En ik mag zeggen: de parochianen waren aandachtig. In het Tiense Klein-Overlaar schaarden de nonnetjes van Hoegaarden en tal van parochianen zich het voorbije weekend rond het altaar om naar de toelichting bij pastoor Coosemans schilderij te luisteren. Het kersverse doek, met een rand van blauw dat geleidelijk overgaat in geel en bijna wit in t midden, beeldt uit hoe Christus met zijn preken op onbegrip stuitte. Onbegrip dat mettertijd overging in geloof in God en zo het licht in de duisternis bracht. Ik denk dat de misgangers door mijn schilderijen de betekenis van het evangelie beter snappen, zegt Coosemans. SOLDEN Juli, koop nù de kwaliteitsmeubelen van uw dromen aan sterk verminderde prijzen 1620 DROGENBOS - UKKEL Paul Gilsonlaan 441 Tel BRUSSEL - WOLUWE Georges Henrilaan 407 Tel Hülsta, Rolf Benz, Leolux, Carré, Auping, Skovby, Moll, Gwinner, Team7,

16 16 HET VERHAAL HONDERD ONONTDEKTE CARAVAGGIO S: TE Revolutie blijkt gebakken lucht Twee Italiaanse onderzoekers verdubbelden het oeuvre van de vermaarde Italiaanse barokschilder Caravaggio. Een revolutie, vinden ze zelf. Gebakken lucht, reageren de kenners. VAN ONZE REDACTEUR LIEVEN SIOEN BRUSSEL Wat een verkoopstunt! Twee Italiaanse kunsthistorici publiceren via Amazon.com een e-book over de Italiaanse barokschilder Caravaggio. Ze beweren maar liefst honderd onbekende tekeningen, tien olieverfschilderijen en een handgeschreven brief van de meester te hebben ontdekt in het Sforzesco Kasteel, in Milaan. Het zijn schetsen van de jonge Caravaggio, toen hij nog in opleiding was bij de Milanese schilder Simone Peterzano. De ontdekking betekent een revolutie voor het begrijpen van de kunstenaar, aldus de ondertiteling van de twee elektronische boeken van elk driehonderd pagina s. De bijhorende website oogt als een reclamespot in acht talen, Russisch en Japans inbegrepen. Het filmpje, dat ook op YouTube is gepost, beweert dat een van de grootse raadsels van de kunstgeschiedenis is opgelost en dat een zeer diepe lacune in de biografie van de jonge Caravaggio, is gevuld. De auteurs Maurizio Bernardelli Curuz en Adriana Conconi Fedrigolli laten niet na de economische waarde van hun ontdekking te benadrukken. De tekeningen zouden 700 miljoen euro waard zijn. Het Italiaanse persagentschap ANSA pikte het verkooppraatje donderdagavond op. Italiaanse media namen het bericht over en als een razend strovuur ging het nieuws de wereld rond. The Guardian, NRC, ook De Standaard, allemaal publiceerden we het verhaal zonder kritische kanttekening. Groot nieuws was het immers, want de ontdekking verdubbelde maar liefst de omvang van het oeuvre van de grootmeester. Er zijn een zestigtal schilderijen van Caravaggio bekend. Bovendien zouden de gevonden schetsen de legende ontkrachten dat Caravaggio dermate virtuoos was dat hij geen voorbereidende tekeningen nodig had voor zijn schilderijen. Hij schilderde naar levende modellen, die hij gewoon op straat vond. Een schande, voor die tijd. Waarschuwingslichten Helaas, het was te mooi om waar te zijn, reageert kunsthistoricus Jan Van der Stock van de KU Leuven. De kunstwereld is klein. Per grootmeester zijn er hoogstens een handvol experts wereldwijd. Als dan een onbekende wetenschapper een grote ontdekking doet, moeten meteen de waarschuwingslichten gaan branden. Enig wantrouwen was op zijn plaats. Google Scholar leert ons niets bij over de auteurs Adriana Conconi Fedregolli of Maurizio Bernardelli Curuz, behalve dat de laatste artistiek directeur is bij Fondazione Brescia Musei. We- tenschappelijke referenties vallen er voor de twee niet meteen te vinden en ze staan al helemaal niet bekend als Caravaggio-experten. Maar dat is net een voordeel, verklaarde Bernardelli Curuz aan Associated Press. Academisch onderzoek in Italië wordt gedomineerd door een gevestigde, besloten groep die het jonge wetenschappers moeilijk maakt. Via elektronische publicatie willen we zo veel mogelijk mensen bereiken. De Standaard belde de auteurs ook om een reactie, maar kreeg geen antwoord meer op het nummer op hun website. Jan Van der Stock: Jonge onderzoekers met goede argumenten kunnen wel degelijk hun bevindingen op congressen of via wetenschappelijke publicaties bekendmaken. Als die de toets van de kritiek doorstaan, krijgen ze bijval. Zoals in elke wetenschap. Maar wie al op voorhand de confrontatie ontloopt, doet een zwaktebod. Ongezien De methode van de twee Italiaanse onderzoekers ligt onder vuur. Volgens de curator van het Sforzesco Kasteel hadden Conconi Fedregolli noch Bernardelli Curuz de prentencollectie ooit met eigen ogen bestudeerd. Die collectie van 1400 schetsen is allang bekend en de meeste worden doorgaans aan Caravaggio s leermeester toegeschreven. De twee onderzoekers zouden zwart-witfoto s van de prenten vergeleken hebben met schilderijen van Caravaggio. Naïef, zo omschrijft de curator van de prentencolletie deze onderzoeksmethode. Bernardelli Curuz beweert tegenover AP dat hij de tekeningen wel met eigen ogen zag, na openingsuren en met hulp van een hooggeplaatste ambtenaar wiens naam hij niet wilde bekendmaken. Subjectief Kunsthistoricus Jan Van der Stock kan wel begrijpen waarom nieuws over onontdekte kunstwerken zo makkelijk de wereld rondgaat. Mensen houden van schatten en spectaculaire vondsten. En inderdaad, soms wordt nog wel eens een onbekend meesterwerk geïdentificeerd. De Kindermoord in Bethlehem hing jaren in een privécollectie, verborgen onder een dikke laag donker vernis, tot de eigenaar ermee naar Sotheby s stapte. Vandaag is het schilderij door alle experts als een authentieke Rubens erkend. Maar zo n ontdekking is echt wel heel uitzonderlijk. Want wat is echt in de kunstgeschiedenis? Als er consensus is onder de experts, reageert Van der Stock. Een origineel is makkelijk te onderscheiden van een

17 17 MOOI OM WAAR TE ZIJN. Een van de échte werken van Caravaggio: De onthoofding van Holofernes door Judith. imageglobe Een echte Caravaggio is een paar miljoen meer waard dan een Caravaggio met een vraagteken achter hedendaagse vervalsing. Maar zelfs met de modernste technieken ligt werk van tijdgenoten soms zo dicht bij elkaar, dat de vraag of een schilderij aan bijvoorbeeld Rubens of Van Dijck moet worden toegeschreven, een kwestie van subjectieve interpretatie is. Jan Van der Stock is zelf expert van de laatmiddeleeuwse schilder Rogier van der Weyden. Over een aantal schilderijen zijn de experts het eens dat ze van de meester zijn, over andere zijn we het eens zijn dat ze zeker niet van zijn hand zijn. Maar over veel werken blijft de discussie open. Zelfs over het meesterwerk Maria Magdalena leest in de National Gallery in Londen is er geen consensus. Wat op zich even ook geen probleem hoeft te zijn. Tenzij voor de veilinghuizen, want een honderd procent authentieke Caravaggio is een paar miljoen meer waard dan een Caravaggio met een vraagteken achter. Mensen hebben nog te zeer het beeld van de kunstenaar die op zijn zolderkamer helemaal eigenhandig zijn schilderijen maakt, à la Van Gogh. In werkelijkheid werkten de oude meesters in grote ateliers, waar zij leiding gaven, maar medewerkers veel van het schilderwerk uitvoerden. Dat productieproces vinden kunsthistorici veel interessanter dan de vraag of een schilderij echt is. Krachtpatser met kleur en licht, favoriet van het museumpubliek pn Vaak opgevoerd als voorbeeld van gekweld genie BRUSSEL De Italiaanse schilder Caravaggio, een meester van de zuidelijke barok, groeide de voorbije decennia uit tot één van de absolute favorieten van het museumpubliek. Zijn leven was kleurrijk, zijn monumentale schilderijen zitten boordevol drama. Maar zijn kleine oeuvre blijft ook de specialisten verdelen. Michelangelo Merisi da Caravaggio ( ) is al ettelijke malen opgevoerd als een voorbeeld van een gekweld genie. Als openlijke homoseksueel en vechtersbaas was hij beslist een buitenbeentje onder de zeventiende-eeuwse kunstenaar. Een blitzcarrière in Rome kende een abrupt einde. De moord die Caravaggio in 1606 pleegde, na een uit de hand gelopen ruzie, verplichtte hem op de vlucht slaan. Hij belandde in Napels en Malta, waar hij op pauselijke voorspraak lid werd van de Maltezer ridderorde. Die hij al even fluks weer moest verlaten. Uit zijn laatste levensjaren zijn slechts een twintigtal schilderijen bekend. Caravaggio stierf op 38-jarige leeftijd aan malaria. Zijn kunst paste perfect bij de geest van de contrareformatie, die uitbundig de triomfen van het katholicisme vierde. De schilderijen met religieuze thema s zijn het werk van een krachtpatser met kleur en scherp licht. Bij Caravaggio lijkt de kern van zijn taferelen te gloeien, alsof ze door een schijnwerper beschenen wordt. Ook Rubens, die zijn werk naar Antwerpen haalde, was een vurige bewonderaar van het vernieuwende clair-obscuur. Het bekendst is Caravaggio van taferelen waarin een volks realisme schuilt, zoals de Jongen met fruitmand uit Rome of de Bachus uit Firenze. Met slechts een zestigtal werken blijft zijn oeuvre vrij beperkt. Over de toeschrijving van enkele schilderijen aan de meester of aan zijn atelier, zitten de kenners elkaar in het haar. Dat bleek nog in 2010, toen het Rembrandthuis in Amsterdam de laatste Caravaggio tentoonstelde, De liggende Johannes De Doper uit een privécollectie in München. (gvds)

18 18 OOGGETUIGE

19 19 ZONDVLOED IN RUSLAND Overstromingen in het zuidwesten van Rusland hebben aan zeker 150 mensen het leven gekost. Het district Krymsk, aan de Zwarte Zee, werd het zwaarst getroffen. De Russische president Vladimir Poetin overschouwde de getroffen zone vanuit een helikopter en was aanwezig bij het crisisoverleg in Krymsk. Om te checken of de plaatselijke autoriteiten genoeg preventieve maatregelen hadden genomen, is een onderzoek gestart naar doodslag door onachtzaamheid. Mikhail Mordasov/afp

20 20 OPINIE&ANALYSE Een traditie van soms honderden jaren, een bibliotheek, expertise dat moet je koesteren. Zoals je ook een Rembrandt koestert. Classicus en criticus PIET GERBRANDY waarschuwt voor de gevolgen als kleine culturen zomaar worden geschrapt (in NRC Handelsblad). HOE ONAFHANKELIJK IS DE KANSSPELCOMMISSIE? Toen kijkend Vlaanderen in januari 2011 getuige was van een stunt van Neveneffecten ze lieten in hun programma Basta zien hoe juiste oplossingen in een belspelletje niet echt welkom waren volgden daar gelijk sancties en wettelijke initiatieven op. Nu de Kansspelcommissie de hele kwestie heeft gerelativeerd, zijn de NEVENEFFECTEN danig in hun wiek geschoten en dus in de pen geklommen. Bellen is tellen LIEVEN SCHEIRE, JELLE DE BEULE, JONAS GEIRNAERT, KOEN DE POORTER, MAXIME DE WINNE EN GAETAN DE WEERT. Wie? Neveneffecten & friends. Wat? Dat de Kansspelcommissie de belspelletjes het voordeel van de twijfel gunt, geeft te denken over de belangen die ze meent te moeten behartigen. Waarom? Ze kiest niet de kant van een grote en kwetsbare groep mogelijke slachtoffers, wel van de kleine groep bemiddelde organisatoren die weten waar lobbyen goed voor is. Liefste Kansspelcommissie, In uw jaarverslag van 2011 mochten we lezen dat de belspelletjes dan toch geen bedrog waren. We hebben te weinig wenkbrauwen om te fronsen bij deze bewering. We hanteren duidelijk een verschillende definitie van het woord bedrog. Een zo goed als onoplosbaar rekenspel dat voorgesteld wordt als een simpele optelsom, waarvan het antwoord elke dag moest weggetipt worden om aan de wettelijk vereiste winnaar te komen, kijk, dat noemen wij bedrog. Totaal onbekende dierennamen zoeken en via misleidende tips suggereren dat het om erg alledaagse dieren gaat ook. Zeker als dit soort kermisbedrog via de televisiedistributie grootschalig en ongefilterd wordt voorgeschoteld aan elke nietsvermoedende kijker in de Belgische huiskamer. Dat er via lobbywerk een wettelijke uitzondering is verkregen om dit bedrog te mógen organiseren, dat kan ons in de keuze van het woord bedrog duidelijk minder schelen dan u. Meer zelfs: die wettelijke uitzondering beangstigt ons. We hebben hier te maken met een praktijk die geen enkele maatschappelijke meerwaarde heeft, die schadelijk is voor een groot deel van de bevolking en waar enkel een kleine groep organisatoren financieel beter van wordt, ten koste van de zwaksten in de maatschappij. Cijfers en letters In Vlaanderen zijn ze intussen (bijna) verboden, maar in Wallonië gaan de belspelletjes nog steeds door. In plaats van de federale wettelijke uitzondering om de belspelletjes te legaliseren gewoon in te trekken, wordt er nu in Vlaanderen een uitzondering op de federale uitzondering geschreven. Waren we flaminganten geweest, dan hadden we hier een boutade naar keuze neergeschreven. Maar we doen het niet, want de belspelletjes in Wallonië zijn bedrog van hetzelfde kaliber als deze in Vlaanderen, en ook de situatie over de taalgrens stuit ons tegen de borst. Een lijst met zowel subjectieve als objectieve klachten over de Waalse belspelletjes vindt u op onze website. Volgens u is er daar, alweer, niets aan de hand. Gek genoeg werd een deel van deze praktijken plots aangepast na een kritisch artikel in Humo over de Waalse belspelletjes. Dat is mogelijk aan uw druk bezette aandacht ontsnapt. Laten we de zogenaamd subjectieve betekenis van het woord bedrog even loslaten, en ons inleven in uw definitie. U meldt dat bij 4 van de 200 rekenspelletjes het door de organisator voorgestelde antwoord fout was, en schrijft dan: Deze foutmarge kan bezwaarlijk worden omschreven als bedrog. Hadden we klompen gehad, ze waren collectief gebroken. Wat zou er gebeuren met een casino als bleek dat het balletje van de roulette bij 4 op de 200 spelletjes wegspatte, maar de inzetten toch werden ingehouden? Wat zou er gebeuren met de Lotto als bleek dat bij 4 op de 200 trekkingen er een paar ballen te weinig in de trommel zaten? Los daarvan heeft dat 4 van de 200 ons een beetje verwonderd. Niet het minst omdat wij destijds, vlak na onze uitzending van Basta, al 5 lukraak gekozen foute antwoorden op onze website hebben geplaatst. Wij hebben weet van niet 200, maar 262 gespeelde rekenraadsels, waarvan 40 met een fout antwoord. Ga nogmaals kijken naar onze website. Het is zorgwekkend dat een instantie die zich moet bezighouden met het controleren van rekenspelletjes zelf zoveel moeite heeft met tellen. Kan u ons dus even helpen? Welke spelletjes hebt u wel, en welke hebt u niet gecontroleerd? Of is onze rekensleutel niet volledig? Is hij werkelijk nóg ingewikkelder? Graag hadden we dan ook de volledige rekensleutel gezien die u al die tijd tot uw beschikking had. We vragen ons bijvoorbeeld af of de telsleutel letterlijk zegt dat de wiskundige bewerking van de faculteit (een getal met een uitroepteken achter) voor cijfers hoger dan 6 plots niet meer geldt. En, zo ja, waarom deze inconsequentie aanvaard werd. Dan rest de vraag of de belspelmakers deze foute antwoorden bewust verkeerd hebben berekend. Natuurlijk niet. Ze zouden wel gek zijn. Bij een rekensleutel die sowieso onoplosbaar is hoef je verder niet bewust te misleiden. Maar laten we wel even duidelijk overeenkomen welke definitie van bedrog we hanteren. Als, zoals volgens uw definitie, dan toch enkel de letter van de wet geldt en niet de onderliggende bedoeling, dan is dit bedrog. Wij stellen onderzoek voor naar uw innige band met de organisatoren van de belspelletjes Welke klant is koning? Liefste Kansspelcommissie, u balanceert op een moeilijke positie in deze samenleving. Aan uw ene zijde bevindt zich een grote, ongeorganiseerde en weinig mondige groep sociaal kwetsbare spelers, die amper van uw bestaan afweten. Aan de andere zijde is er een kleine, goed georganiseerde en zeer winstgevende groep organisatoren die u heel goed weten wonen en actief komen lobbyen. Terwijl het precies uw taak is om die eerste groep te beschermen tegen de tweede. Wat de belspelletjes betreft hebt u daar op alle niveaus in gefaald, en doet u dat nog steeds vanwege de belspelsituatie in Wallonië. De defensieve toon waarmee u dat vergoelijkt in het jaarverslag, stemt ons niet hoopvol voor de toekomst. Anderzijds zijn we eerlijk gezegd niet echt verrast. We vonden het namelijk al vreemd dat u samen met de organisatoren van de belspelletjes aan tafel schoof tijdens door u georganiseerde diners voor overleg met de sector. Organiseert u ook dergelijke diners met gedupeerden van de belspelletjes? Indien ja, dan helpen we u met plezier een lijvige gastenlijst samenstellen. De voorbije jaren heeft u zich vooral bekwaam getoond in het zoeken naar manieren om het de organisatoren van belspelletjes zo gemakkelijk mogelijk te maken. In die mate zelfs dat wij ons al geruime tijd afvragen of het hier niet naar iets anders dan laksheid ruikt. Mocht inderdaad blijken dat de cijfers in uw jaarverslag niet kloppen of verbloemd werden, dan stellen wij voor dat u als overbodig orgaan ontbonden wordt, en dat er een onderzoek wordt gedaan naar uw werking de voorbije jaren en de innige band met de organisatoren van de belspelletjes. Het lijkt ons nuttiger een toezichthoudend orgaan in het leven te roepen dat zich ermee bezighoudt organisatoren van kansspelen en belspelletjes te controleren en sanctioneren, in plaats van ze ten dienste te zijn. Hartelijke maar bezorgde groet van uw toegenegen vrienden, Lieven, Jelle, Jonas, Koen, Maxime en Gaëtan - ONLINE

21 OPINIE & ANALYSE 21 Higgs is hoegenaamd geen kleintje Fysici zijn in extase, Nobelprijs, als was het de laatste bol op het Atomium : niet zomaar superlatieven, maar vlaggen die wel degelijk de lading dekken. In tegenstelling tot Maarten Goethals deelde PIETER VAN NUFFEL wél de spanning, de opwinding en het optimisme van de wetenschappers bij hun ontdekking van het Higgsdeeltje. En hij was niet de enige. PIETER VAN NUFFEL Wie? Pas afgestudeerd, begint volgend jaar als assistent fysica (UGent), gecombineerd met postgraduaat wetenschapsfilosofie, hoofdredacteur van Schamper, het studentenblad van de UGent. Wat? Onbegrip, onkunde en onwil zijn de verklaringen, als iemand de ontdekking van het Higgs-deeltje als irrelevant afdoet. Waarom? De geschiedenis van de fysica bewijst het belang van die ontdekking. Latere evoluties zullen dat alleen maar bevestigen, ook in hun gevolgen voor gewone mensen. In Het kleine Higgs blijkt het grote niks (DS 6 juli) etaleert Maarten Goethals zijn ergernis voor het enthousiasme rond de ontdekking van het Higgs-deeltje. Ik ergerde me op mijn beurt aan zijn zure onverschilligheid. Aan denkfouten geen gebrek De eerste denkfout van Goethals bestaat erin het kleine te vereenzelvigen met het irrelevante. Zonder de hulp van de kwantummechanica, de theorie die de wereld op haar allerkleinste schaal beschrijft, zouden we nochtans geen halfgeleidertechnologie kennen en bijgevolg geen computers. Op basis van die kwantummechanica werd in de jaren zeventig het standaardmodel Een opiniemaker zet de eigen onkunde te kijk, en voert dat aan als argument om onderzoek als zinloos af te doen Het enthousiasme, afgelopen woensdag, voor het Higgs-deeltje is volgens velen terecht. rts van de deeltjesfysica verder uitgewerkt. Elk theoretisch voorspeld deeltje werd in de eerste deeltjesversnellers stuk voor stuk ontdekt. Nu ook het laatste ontbrekende puzzelstukje is gevonden, het Higgs-deeltje, is de triomf van het standaardmodel compleet. Ongetwijfeld zal ook dit onderzoek over enkele decennia onrechtstreeks tot praktische toepassingen leiden. Naast een praktische functie zou het Higgs-deeltje volgens Goethals ook een morele waarde moeten bezitten, wat dat ook moge zijn. Hier maakt hij zich schuldig aan de naturalistische drogreden: uit wetenschappelijke waarheden kunnen geen morele stelregels afgeleid worden. Het is dan ook een beetje flauw dat hij er zo nodig de even verfoeilijke als populaire benaming god-deeltje moet bijsleuren. Blijkbaar leest Goethals zijn eigen krant niet (DS 5 juli), want het verhaal erachter is bekend: toen Nobelprijswinnaar Leon Lederman een populariserend boek wilde schrijven getiteld The Goddamned Particle: If the Universe Is the Answer, What Is the Question?, eiste zijn uitgever dat het godverdomse deeltje daarin zou vervangen worden door het god-deeltje. Sindsdien wordt die term gretig opgepikt door populaire media, tot spijt van menig wetenschapper. De derde denkfout die Goethals maakt, klinkt als volgt: ik begrijp het niet, dus het is onbelangrijk. Volgens de auteur kan de gewone sterveling niets aanvangen met het Higgs-deeltje. Omdat het zich ver weg van de menselijke zintuigen bevindt en zich schuilhoudt in een onaards niemandsland, voorbij het empirische. Ironisch genoeg parafraseert hij daarbij Nietzsche en Heidegger. Hiermee wordt de zaak op zijn kop gezet. Het zijn juist de theorieën uit de menswetenschappen en de continentale filosofie die zich maar al te vaak in een onaards niemandsland bevinden. Het verschil met de weliswaar abstracte theorieën uit de theoretische fysica, is dat er daar wél een empirische link met de werkelijkheid bestaat. Die link tussen theorie en experiment werd vorige week ondubbelzinnig aangetoond. Het Higgs-mechanisme is vanaf heden niet langer een theorie in het ijle niemandsland, maar een fundamentele beschrijving van de werkelijkheid. Dat is een mijlpaal die wel degelijk de nodige aandacht verdient. Inzicht of onkunde? Uiteraard is de techniciteit van het Higgsmechanisme moeilijk te begrijpen, omdat ze geschreven is in de taal van de wiskunde. Desalniettemin doen enthousiaste natuurkundigen verwoede pogingen om de essentie en het belang ervan aan iedereen duidelijk te maken via eenvoudige analogieën. Tegelijk stelde de Vlaamse Regering dit voorjaar een ambitieus beleidsplan wetenschapscommunicatie op, niet alleen om iets te doen aan de gebrekkige instroom van jongeren in wetenschappelijke richtingen, maar ook om het maatschappelijk draagvlak voor exacte wetenschap en technologie bij het grote publiek te vergroten. Het zou jammer zijn als dat moeizame werk op voorhand tenietgedaan wordt door opiniemakers die de eigen onkunde te kijk zetten als argument om dergelijk onderzoek als zinloos af te doen. WAARDE REDACTIE Higgs (1) Het was te verwachten dat er sceptische schrijfsels zouden gepleegd worden, die we moeten respecteren en die ook wel nodig zijn. Maar is het niet een van de belangrijkste eigenschappen van de mens te proberen te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit? Duizenden jaren doet de mens dat al. Door het prachtige mechanisme van de evolutie is de mens daarin ook steeds intelligenter geworden. Die evolutie heeft vrouwen en mannen voortgebracht die erin geslaagd zijn om steeds meer stukjes van de puzzel die het leven en de wereld is te ontrafelen. En daardoor van de maatschappij te maken wat ze nu is. Of dat nu in de natuurkunde, de scheikunde, de biologie, de genetica, de sociologie, de economie, de psychologie is, maakt niet zoveel verschil uit. Wat telt is het enthousiasme en de gedrevenheid waarmee ze te werk gaan. Natuurlijk wordt de wereld niet van alle ontdekkingen beter en mooier. Ik geef toe dat er weinigen zijn die echt begrijpen waarover het in dit Higgs-verhaal gaat (al vraag ik me af wie er iets van de door mensen gecreëerde financiële en economische systemen begrijpt). Daarom is het belangrijk dat de media op een duidelijke (maar tegelijk technische) manier de mensen inlichten over de schoonheid van de natuur. Dat mag wat moeite kosten bij de lezer. Er is al genoeg goedkope lectuur. Marc Verbruggen (Mortsel) Higgs (2) Ik heb nooit een hoge dunk gehad van filosofen en Maarten Goethals geeft mij een hoop munitie om dit gevoel in stand te houden. Toegegeven, het Higgsdeeltje is niet makkelijk te begrijpen en het zal inderdaad de meeste mensen worst wezen dat het bestaat. Maar daarom is het nog niet geoorloofd dat iemand gebruik maakt van de media om de wetenschap sorry de exacte wetenschap onderuit te halen. Het is het enige wat wij hebben om antwoorden te geven op onze vragen. En die antwoorden mogen dan aartsmoeilijk zijn, het is geen reden om de eigen frustratie te ventileren onder het mom te ijveren voor de gemeenschap. Te meer daar er elk jaar meer jongeren afstuderen die deze zaken wel begrijpen en zullen gebruiken in de toekomst. En ja, de filosofie zal, zoals de godsdienst, nooit ik herhaal nooit een antwoord geven op deze vragen. Hoogstens een doekje voor het bloeden dat in de loop der tijden steeds aangepast wordt. Dan de zin de pretentie van de wetenschappers: de vaste overtuiging dat ze als enige discipline het wezen van de dingen blootlegt : welke andere discipline kan ons iets vertellen over het heelal, iets wat zin heeft althans, iets wat bewezen kan worden, ook al is het dan enkel door bollebozen. De wetenschap verliest haar primaat helemaal niet, want of Goethals het nu begrijpt of niet, sinds de definities van Einstein waren er inderdaad problemen. Deze werden gedeeltelijk verklaard en bewezen door de ruimtevaart en nu is er het Higgs-deeltje, dat ons voorlopig geruststelt, want er zal inderdaad meer zijn. Maar een hoofdstuk is min of meer afgesloten. Voorts: de exacte wetenschap vergelijken met religie, zoiets kan enkel door een religieus extremist zo geponeerd worden. Peter Van den Branden (Dworp) Higgs (3) Dat de detectie van het nieuwe Higgs-deeltje iemand vanuit filosofisch standpunt koud laat, afhankelijk van zijn interesses en ideeën, is nog enigszins begrijpelijk. Maar daaruit concluderen dat het in het dagelijks leven geen rol speelt, gaat erg ver. Wetenschappelijk onderzoek probeert de werkelijkheid om ons heen te verklaren en niet ons denken en handelen. Dit sluit andere opvattingen niet uit, zoals de Maarten Goethals lijkt te suggereren. Intussen genereert diezelfde wetenschap, in de voorbije eeuwen heel complex geworden, de ene uitvinding na de andere. Gelukkig vonden de ontdekkers van het elektron in de 19de eeuw dit geen onding wegens gebrek aan morele waarde of betekenis in het dagelijks leven, anders had Goethals nu geen smartphone in zijn broekzak. De redacteur besluit zijn stuk met de stelling dat het Higgsdeeltje waardeloos is omdat het het bevattingsvermogen van de man in de straat te boven gaat. Die mening overstijgt dan weer mijn bevattingsvermogen. Als eenvoud van een theorie het criterium is van goede wetenschap, kunnen we dan niet beter alle universiteiten sluiten en de ontdekkingen van de laatste eeuwen opgeven? Spijtig van alle levensreddende hightech geneeskundige en andere toepassingen die ons toelaten om met zovelen op deze planeet te leven. Laat de wetenschappers dus het Higgs-deeltje maar bejubelen: het is een doorbraak die nog grote gevolgen zal hebben. Alex Ernon (Gent)

22 SPORT 22 DE STANDAARD TIJDVERLIES DOOR PECH MAAKT AANVALLER IN JURGEN VAN DEN BROECK Podium halen kan niet W pn WIELRENNEN Samuel Sanchez valt en is onzeker voor Londen In drie dagen tijd is de Spaanse ploeg voor de Olympische Spelen compleet onthoofd. Na Oscar Freire vrijdag viel gistermiddag onderweg naar het Zwitserse Porrentruy ook Samuel Sanchez uit. Tot overmaat van ramp tuimelde ook Alejandro Valverde over Sanchez maar hij kon zijn weg verderzetten. Samuel Sanchez is niet enkel de kopman van Euskaltel-Euskadi, maar ook de uittredende olympische kampioen van Bejing Sanchez verloor even het bewustzijn na zijn zware crash en liep een breuk van de rechterhand en een gekneusd schouderblad op. Francisco Ventoso neemt de plaats in van Freire, terwijl Flecha de vervanger kan worden van de olympische kampioen Sanchez. (hc) Op de laatste en zwaarste klim van de zondagrit, de col de la Croix, gaat Jurgen Van den Broeck zelf in de aanval. Yorick Jansens/belga Jurgen Van den Broeck heeft in de slopende Jurarit naar Porrentruy teruggeslagen na zijn tijdverlies door pech een dag eerder. Toch blijf ik erbij dat ik uitgeschakeld ben voor het podium, aldus Vdb. MICHAËL VAN DAMME PORRENTRUY Een geslagen hond kan op twee manieren reageren: jankend afdruipen of gemeen terugbijten. Jurgen Van den Broeck deed gisteren dat laatste, geholpen door een stel uitstekende benen en de overtuigingskracht van zijn ploeg. Even terug naar zaterdag, toen hij de stokslag incasseerde. Op de helling die de net geen zes kilometer lange steile slotklim naar La Planche des Belles Filles voorafgang, haakte Van den Broeck met twee anderen in elkaar. Dat gebeurde op het slechtst denkbare moment, want Boasson Hagen stookte de trein van Sky op gang, terwijl De Greef en Bak net hadden afgehaakt. Mijn ketting ging eraf en iemand reed in mijn achterwiel. Toen ik mijn fiets los had en de ketting erop was ik anderhalve minuut kwijt, aldus Van den Broeck. Met de hulp van Nuyens, Hansen en Henderson probeerde hij als een razende terug te komen, maar op enkele tientallen meters van de favorieten ontplofte zijn motor. Jelle Vanendert hielp de averij te beperken tot 1 52 op winnaar Christopher Froome. Van den Broeck zag zijn droom van het podium uit elkaar spatten. Maar op de zevende, laatste en zwaarste klim van de zondagrit, de col de la Croix, beet Van den Broeck twee keer terug. Op achttien kilometer van de streep liet hij Vanendert aan kop van de groep met onder meer Wiggins, Evans en Nibali een strak tempo rijden om een vijfhonderdtal meter verder zelf aan te vallen. In de afdaling op twee kilometer van de finish probeerde hij het met Evans opnieuw toen hij door een rotonde links te nemen een kloofje sloeg. Een ideetje van verkenner Mario Aerts, grijnsde sportief manager Marc Sergeant. Vijf plaatsen winst Van den Broeck kwam vergezeld van de eerste drie in de stand over de streep, maar sloeg met Taaramäe, Roche, Cancellara, Samuel Sanchez en Michael Rogers vijf Ik hoop dat ik met mijn aanval de concurrentie pijn deed JURGEN VAN DEN BROECK renners terug die hem na de zaterdagrit waren voorafgegaan. Een sprong van dertien naar acht in het algemeen klassement, nog steeds 2 11 achter gele trui Bradley Wiggins. Ik had toch gezegd dat ik mijn hoofd niet zou laten hangen, zei een zichtbaar tevreden en opgeluchte Van den Broeck. Ik had zaterdag een rotdag, maar ben het geloof in mezelf nooit verloren. Ik wist dat ik dit kon. Ik liet Jelle rijden en riep een paar keer dat hij niet te snel mocht gaan. Beter een strak tempo dan een korte snok. Ik hoop dat ik met mijn aanval de concurrentie pijn deed, maar het was puur om de tijdswinst te doen. Toen ik die aanval plaatste, kon niemand erover, dus iedereen zat redelijk in het rood. Wiggins en Evans incluis. Slechts een handvol renners kon Van den Broeck volgen. En dan was dit nog geen echte bergrit hé, aldus Van den Broeck met het mo- Niet te vergelijken met slottijdrit Herman Frison, de ploegleider van Lotto-Belisol, verkende met Jurgen Van den Broeck het Tourparcours en vergelijkt de tijdrit van vandaag met die van de Dauphiné (53 kilometer). Daarin werd Van den Broeck knap elfde op 2 13 van Bradley Wiggins en pakte hij tijd op Nibali (1 18 ) en Zubeldia (1 19 ). Ik denk dat niemand na zo n zware rit uitkijkt naar de tijdrit, aldus Van den Broeck. Maar het is een belangrijke dag. Ploegleider Marc Sergeant gelooft dat Van den Broeck vertrouwen mag hebben in de opdracht. Deze tijdrit is niet zoals de slottijdrit op de voorlaatste dag, die louter voor de grote versnelling is. We bekijken het dag per dag. Vanmorgen (gisterochtend, red.) waren we ook niet van plan om aan te vallen, maar toen we zagen dat er van bij het begin oorlog werd gemaakt, zijn we ervoor gegaan. (vdm)

23 WIELRENNEN - TOUR 23 AKKER meer GELE BRADLEY WIGGINS KAN VANDAAG IN TIJDRIT NIEUWE SLAG SLAAN Uur van de waarheid is aangebroken De Brit Bradley Wiggins heeft sinds zaterdag met zijn indrukwekkende Team Sky de controle over deze Tour overgenomen. HUGO COOREVITS PORRENTURY De Tour is een boksmatch die elk jaar in twintig ronden wordt gehouden. Sinds zaterdag op La Planche des Belles Filles leidt uitdager Bradley Wiggins de kamp tegen titelhouder Cadel Evans. Het voordeel voor Wiggins op de vooravond van de eerste lange tijdrit is slechts 10 seconden, maar psychologisch won de rosse Brit al drie ronden: eerst de proloog in Luik, vervolgens de eerste veldslag bergop zaterdag op La Planche des Belles Filles in de Vogezen. En gisteren in de Jura hield hij moeiteloos stand tegen zijn uitdagers. Gele droom De drievoudige olympische baankampioen genoot zelfs uitgebreid van zijn allereerste rit in het geel van de Tour. Ik vind niet dat ik te vroeg in de leiderstrui zit. Liever in het geel dan in het ziekenhuis, zei hij laconiek. Zoals vorig jaar in Châteauroux toen daar ik de eerste week met een gebroken sleutelbeen op het wegdek lag. Hier heb ik als kind altijd al van gedroomd. Mijn allereerste geel in de Tour de France vind ik F*** enormous. Het is nooit te vroeg om zo n trui te nemen, zelfs al bestaat de kans dat ik niet in deze kleur op de Champs-Elysées sta. In de tijdrit wil ik de kloof uitdiepen en dan volgt dinsdag een welverdiende rustdag in Mâcon. Niets of niemand lijkt de Brit voorlopig te verstoren in zijn raid op Parijs, die hij eigenlijk al drie jaar aan het voorbereiden is. The Plan werkt. Om een Tour te winnen, mag je geen zwakke punten hebben. In het verleden was ik minder goed op steilere klimmen. Een hele winter lang werkte ik hard op dit onderdeel. Ik wou op La Planche des Belles Filles absoluut geen tijd verliezen ten opzichte van Evans. Ik concentreerde me zaterdag vol op zijn wiel. Toen ik zag dat er geen aanval kwam van de Australiër, gaf ik Chris Froome het sein om de ritzege te gaan halen. Ik was wel verrast dat de verschillen op deze col zo groot waren. Ik had gedacht dat we met een select groepje van een vijftiental naar de top zouden rijden. Evans eeuwige vechter Gisteren kreeg Wiggins wel wat speldenprikken te verwerken. Bradley Wiggins heeft tien seconden voorsprong op Cadel Evans. tdw Van Jurgen Van den Broeck eerst. En van zijn grote rivaal Evans, tot twee keer toe. Vooral in de afdaling van de Col de la Croix zetten de Australiër, Vincenzo Nibali en Van den Broeck de leider onder druk. Cadel Evans is een eeuwige vechter, aldus Wiggins. Je bent nooit met hem klaar. Dat weet ik al langer. Cadel was sterk vandaag, maar ik heb ook nog niet gedaan met Vincenzo Nibali en Denis Menchov. De cijfers van 2012 spreken in het voordeel van Wiggins. Over een Indien enkel maar de tijdritten sleuteletappes waren, dan won Fabian Cancellara deze Tour BRADLEY WIGGINS totaal van 79 km lapte de Brit in vier tijdritten Evans 3 43 aan het been. Leuk om weten, maar daar koop ik niets mee, zei Wiggins. Ik wil de kloof uitdiepen. Ik ga zo hard mogelijk. Indien enkel maar de tijdritten de sleutelritten waren, dan won Fabian Cancellara deze Tour. Onderweg naar Het Grote Doel is elke etappe belangrijk. reel in het zenit. Ik ben nu achtste, maar kan zeker nog opschuiven. Toch blijf ik bij mijn uitspraak van voor de rit dat ik in principe uitgeschakeld ben voor het podium. Aanvallen loont Van den Broeck kreeg vroeger het etiket van een defensief renner opgekleefd. Onder meer Vincenzo Nibali zei dat in de Vuelta van vorig jaar. In de Dauphiné van 2011 had Van den Broeck die reputatie afgegooid in de bergrit tussen Albertville en Saint-Pierrede-Chartreuse. Resultaat: een eerste profzege. Gisteren werd Van den Broeck opnieuw beloond voor zijn aanvalsdrift. Die moest echter aangewakkerd worden door zijn ploegmakker Vanendert en door sportief manager Marc Sergeant vanuit de volgwagen. Het is niet makkelijk om een renner als Jurgen op andere gedachten te brengen, maar naarmate de rit vorderde was hij ervoor gewonnen om iets te ondernemen, aldus Jelle Vanendert. Op de slotklim hebben we nog eens aangedrongen, tot hij zei: allez. Dan zie je dat we op een goede dag niet moeten onderdoen voor Froome en Wiggins. We mogen nu niet blind gaan aanvallen, maar we moeten het zeker nog gericht proberen. Wat mij betreft, is het podium voor Jurgen nog niet voorbij. WIGGINS EN EVANS VECHTEN DUEL UIT, NIBALI IS EEN DERDE HOND Cadel Evans: Ik zal elke kans grijpen Evans stak zowel in de Vogezen als in de Jura het vuur aan de lont in het duel om de gele trui. Hij won wel geen seconde op Wiggins. ANN BRAECKMAN PORRENTRUY Het treintje van Team Sky toonde zich superieur in de zaterdagetappe naar la Planche des Belles Filles. Vier renners van de Engelse ploeg zaten nog voorop, terwijl Evans geïsoleerd moest opboksen tegen hun suprematie. Volgens BMC-ploegleider John Lelangue zonder erg. Het was een heel steile klim en wij beschikken niet over renners die daar sterk in zijn. In de Alpen en Pyreneeën moet je niet korte tijd à fond gaan zoals op la Planche des Belles Filles. Ik ben ervan overtuigd dat we de komende dagen Cadel met meer ploegmaats zullen omringen. Toch viel het gisteren op dat op de laatste klim opnieuw vrij snel vier BMC-ploegmaats de rol moesten lossen. Lelangue onthoudt vooral het positieve. We waren zondag sterker dan in de zaterdagetappe. Met Moinard was er iemand van het team mee met de vluchters. We nemen wel geen voorsprong op Wiggins of Nibali, maar we hebben Team Sky wel onder druk gezet. Gevaarlijke outsider Vincenzo Nibali van Liquigas (derde, op 16 seconden van Wiggins, red.) zou wel eens een gevaarlijke outsider voor het geel, maar tegelijkertijd ook een bondgenoot kunnen worden van de Australiër. Nibali ging gisteren in de afdaling van de Col de la Croix in de aanval. Ik zag zaterdag een sterk Team Sky, aldus de Italiaan. Maar het viel me zondag op dat ze minder superieur voor de dag kwamen. Daarom probeerde ik hen te verrassen. Helaas was er te veel wind en lukte het me niet om afstand te nemen. Nibali wil zowel in Jurgen Van den Broeck als in Evans een bondgenoot vinden. Als we Team Sky willen isoleren, zullen we hen moeten bedreigen. Ze moeten toch een keer energie verliezen. Vandaag staat met de chronorit naar Besançon andermaal een belangrijke test op het programma. Het doel is om geen tijd te verliezen op Wiggins, aldus Lelangue. Cadel ligt helemaal niet onder in het tijdrijden. Akkoord, in de proloog verloor hij tien seconden op de Brit, maar die chronorit was op maat van specialist Wiggins. En ja, in de Dauphiné verloor Cadel eveneens tijd op Wiggins in een tijdrit over ongeveer dezelfde afstand, maar dat was een ander parcours. Nu is het technischer en dat moet onze kopman liggen. In een chrono is het man tegen man, speelt er geen tactiek, maar is enkel de vorm van belang. We zijn klaar, vol vertrouwen voor wat nog komt. Vast staat dat Evans de aanvallen niet schuwt om de Brit te bedreigen en dat hij twee dagen op rij tweede werd in de uitslag. Op het einde van de zondagetappe ging de Australiër zelfs op het vlakke mee met Jurgen Van den Broeck, maar Het doel is om met Cadel geen tijd te verliezen in de chronorit tegen Wiggins JOHN LELANGUE ploegleider BMC zonder succes. Deze Tour kent een ander verloop dan die van vorig jaar, aldus Evans. Veel favorieten hebben al pech gehad, en dat zorgt er voor dat sommigen geïsoleerd zijn of tijd hebben verloren, zoals Van den Broeck en Valverde. Ze hebben niets te verliezen en ze zijn gemotiveerd om iets te ondernemen. Waarom zou ik hen dan niet volgen? In de Tour komen er niet veel kansen. Als die er zijn, moet je die grijpen. De Tour is nog maar een week ver. Na de tijdrit van maandag zal er al veel meer duidelijk zijn.

24 24 WIELRENNEN - TOUR TOURTELEX Giro-winnaar Ryder Hesjedal niet meer aan start Het Garmin-team van Johan Vansummeren is al drie man kwijt. Ook kopman Ryder Hesjedal, eerder dit jaar winnaar van de Ronde van Italië, verscheen zaterdag niet aan de start. De Canadees was een van de slachtoffers van de massale valpartij van vrijdag. Hij liep daarbij een letsel op aan zijn linkerknie en kan niet meer verder. Hesjedal zal niet starten. Jammer, maar hij komt terug, tweette zijn ploegleider Jonathan Vaughters. Hesjedal was een van de schaduwfavorieten voor het eindklassement, maar kwam vrijdag na de val op 25 km van de finish binnen op meer dan 13 minuten van de winnaar. Garmin verloor door diezelfde val ook al Tom Danielson en ook Robert Hunter startte gisteren niet meer. (blg) Tony Martin morgen naar huis Tony Martin (Omega Pharma- Quick Step) test vandaag in de eerste lange tijdrit van Arc-et-Senans naar Besançon. De grote droom van de Duitse wereldkampioen tijdrijden was in deze chrono geel te nemen, maar een breuk van het handwortelbeentje in het openingsweekend besliste er anders over. Tony wil die tijdrit rijden, maar daarna is het best dat hij uit deze Tour stapt, stelt ploegdokter Helge Riepenhof. Ik zie dat hij lijdt door verder te rijden met die breuk. Om zijn Olympische Spelen niet in het gedrang te brengen, is het beter dat hij stopt. (hc) Kevin De Weert: We willen etappewinst Kevin De Weert ging gisteren mee in de aanval, maar kwam op het eind te kort om mee de finale te kleuren. Er is aan ons gevraagd om zoveel mogelijk in de aanval te gaan, zegt De Weert. Toen er in het begin een kopgroepje was ontstaan en niemand van mijn team erbij was, wist ik wat me te doen stond. Ik geloofde erin, maar op het eind ging het licht uit. De voorbije dagen heb ik al veel werk verzet voor de ploeg en snak ik naar de komende twee rustdagen. Die rustdag valt evenwel pas dinsdag, maar De Weert doelt ook op de tijdrit van vandaag. Ik ben niet van plan om me vol te geven in de tijdrit. Daarmee win ik niets. Het is beter om te mikken op andere etappes. (abg) Van den Broeck bedankt Nuyens voor hulp De rivaliteit tussen de ploegen werd zaterdag even vergeten. Toen Jurgen Van den Broeck (Lotto-Belisol) achterop raakte, hielp Nick Nuyens (Saxo-Tinkoff) hem tijdens de achtervolging. Zo zie je dat de Belgen elkaar nog helpen, aldus Van den Broeck. Ik vond het een erg mooi gebaar. Ik had geluk dat Nick daar zat. Hij was de eerste van wie ik hulp kreeg. Door de schorsing van Alberto Contador heeft Nuyens ploeg Saxo Bank-Tinkoff geen klassementsman en dus directe concurrent voor Van den Broeck in de Tour. (vdm, abg) Gilbert en Roelandts in olympische selectie De selectie van de Olympische Spelen wordt dinsdag pas officieel bekendgemaakt, maar het ziet er naar uit dat bondscoach Carlo Bomans met Tom Boonen, Jürgen Roelandts, Greg Van Avermaet, Stijn Vandenbergh en Philippe Gilbert naar Londen trekt. Die laatste neemt ook de tijdrit voor zijn rekening. Dinsdag pas maken we de officiele selectie bekend, aldus bondsvoorzitter Tom Van Damme. Ik kan dit bericht niet bevestigen, noch ontkennen, maar natuurlijk wie het Belgische wielrennen een beetje volgt, komt bij dat kransje namen uit. De belangrijkste vaststelling is dat Tom Boonen een helper meekrijgt. Dat wordt Stijn Vandenbergh, die op het allerlaatste moment uitviel voor de Tour wegens een zitvlakblessure. Ik kan leven met deze selectie, aldus manager Patrick Lefevere. Twee helpers voor Tom Boonen is nog beter, maar dit lijkt me oké. (abg, hc, vdm) Thibaut Pinot maakt Frankrijk gek Thibaut Pinot voerde gisteren een stunt van formaat op. De amper 22-jarige Fransman van FDJ- BigMat won in zijn allereerste Tour de France meteen een zware rit door de Jura. Zijn ploegmanager Marc Madiot was door het dolle heen. Net als de piepjonge Fransman zelf die midden juni nog niet eens wist of hij mocht debuteren in la grande boucle. Ik heb er zelf op aangedrongen dat ik de Tour in plaats van de Vuelta mocht rijden, zei de burgemeesterszoon uit Mélisey, een dorpje in de Franche-Comté. Ik heb er geen spijt van. (hc) Maxime Monfort: Op rustdag wordt kopman bepaald Maxime Monfort, vorig jaar zesde in de Vuelta, toonde zich zaterdag de sterkste Belg op la Planche des Belles Filles en sprong naar een zevende plaats in het klassement. Gisteren liet hij zich evenwel verrassen op de Col de la Croix en verloor hij één minuut op de favorieten. Wie precies de kopman is bij RadioShack is nog niet duidelijk. Aanvankelijk werden de oudste Schleck en Klöden aangeduid, maar die eerste sukkelde zaterdag nog met de naweeen van een valpartij en verloor kostbare tijd en de Duitser vertoonde afgelopen weekend niet meteen bewijs van een goede vorm. Volgens Monfort wil dat evenwel niet zeggen dat hij of Zubeldia die rol van kopman overnemen. Pas op de rustdag wordt de tactiek en de kopman bepaald. BAANWIELRENNEN Zilver voor Rickaert, Dalving en Van Hoecke-De Buyst België sloot het EK in Anadia af met zeven medailles. Zaterdagavond won Jonas Rickaert zilver in het omnium voor junioren. Juniore Shana Dalving, eerder al goed voor brons, verraste zondag door zilver te pakken in het keirinnummer. Gijs Van Hoecke en Jasper De Buyst wonnen bij de U23 zilver in de ploegkoers. (fdg) REPORTAGE AMERIKAANSE FIETSENOORLOG De macht van Wordt het een twee op twee in de tijdritten voor Trek en Fabian Cancellara? Guillaume Horcajuelo/belga Hoe kan het dat zes van de laatste acht individuele tijdritten in de Tour werden gewonnen op dezelfde fiets? Uiteindelijk heeft een Specialized toch ook maar twee wielen, een zadel en een stuur? BERT HEYVAERT BRUSSEL Wielrennen wordt een beetje Formule 1vandaag. Het duel Tony Martin-Fabian Cancellara is niet alleen een clash tussen oerkrachten, maar ook de ultieme prestigestrijd bij de constructeurs. Martin rijdt immers op Specialized, Cancellara op Trek. Aartsrivalen in de paddock van het peloton. En twee bedrijven die met hun war on wheels steeds meer de wielermarkt controleren. De recente statistieken spreken boekdelen. Van de laatste acht individuele tijdritten in de Tour werden er zes gewonnen op een Specialized (zie kader). Het enige merk dat zich ertussen kon wringen, was Trek, dat wel de jaren voordien had gedomineerd dankzij Armstrong. Toeval? Misschien niet, zegt Patrick Lefevere, die na twee jaar Merckx afgelopen winter weer naar Specialized trok. De middelen waarover die Amerikaanse merken beschikken, zijn enorm. Dit voorjaar hebben ze met Boonen fietsen getest voor Parijs-Roubaix. Veertien personeelsleden waren daar om alles te meten: druk, houding, weerstand, enzovoort. Véértien man, voor één test! Dat zijn middelen waarvan Europese constructeurs alleen maar kunnen dromen. De opmars van de Amerikaanse supermerken kiemt nog in de vorige eeuw. In 1998 deed de Trek Bicyle Corporation een contractvoorstel aan ene Lance Armstrong. Een leuk marketingfiguur, vonden ze toen, want die jongen had net kanker overwonnen. Een jaar later won Armstrong zijn eerste Tour, nadien volgden er nog zes. En Trek boomde als gek: de verkoopcijfers vertienvoudigden, het marktaandeel in de fietsindustrie steeg met maar liefst 30 procent. Het was alsof we een penny in een slotmachine staken, en er een miljoen dollar uitkwam, verwoordde Trek-woordvoerder Zapata Espinoza het ooit. Armstrong leerde zijn volk fietsen, de economische crisis én Al Gore gaven de industrie nog een extra duwtje in de rug. Amerika ontdekte dat je ook met de fiets naar de bakker kan, én dat het nog geld uitspaart ook. Op acht jaar tijd ging de koersfiets van minst gekochte (5,3%) naar populairste (23%) tweewieler in de VS. Voorbij de mountainbike, voorbij de stadsfiets. Geen wonder dat gewiekste zakenmannen de geur van nieuwe centen roken. Onder hen Mike Sinyard, oprichter van Specialized. Hij maakte in de jaren 80 furore in het mountainbike, ging in 2000 bijna failliet, maar kon dankzij geld van het Taiwanese Merida toch surfen op het enthousiasme voor wegwielrennen in de States. Twaalf jaar later staat Specialized aan de top van de markt en noemt Sinyard zijn eigen bedrijf het Apple onder de fietsconstructeurs. Drie keer raden wat het saaie Microsoft dan zou zijn. SMALL, MEDIUM, LARGE Tegen die achtergrond moeten we de war on wheels zien. De strijd tussen Cancellara en Martin vandaag is er eigenlijk één om de markt van de recreatieve fietser. Voor de grote Amerikaanse merken staat één missie centraal: verkopen, en masse. Daarop is hun bedrijfsorganisatie ook gericht, zegt Lefevere. Specialized was het eerste merk dat carbonframes ging maken in Azië, omdat de productiekost daar veel lager ligt. Ze werken ook niet langer met frames op maat. Geen 54, 55 of 56,5 voor hen. Nee: small, medium, large. De rest wordt wel aangepast met stuur- en zadelpen. Ondertussen zijn bijna alle grote fietsconstructeurs ook de Europese gevolgd naar Taiwan. Simpelweg omdat je anders niet meer mee kan op de markt. Sleutel tot een goed massaproduct is natuurlijk marketing. En voor goeie marketing heb je een

25 WIELRENNEN - TOUR 25 TUSSEN SPECIALIZED EN TREK HEEFT STEEDS MEER INVLOED OP HET PELOTON de megamerken Of rijdt Tony Martin op zijn Specialized en met een breukje in de hand naar de zege? Tim De Waele Winnaars Tourtijdritten in laatste vijf jaar goeie sandwichman nodig. Iemand waarmee je kan pronken op de reclameborden in de lokale fietswinkels. Met Armstrong zat Trek tien jaar lang op rozen, nadien sprong het op de kar van Team Leopard, met Andy Schleck én Fabian Cancellara. Toen de Luxemburgers geen hoofdsponsor vonden, kwam de fusie met Johan Bruyneel. Maar daar is Trek niet onverdeeld gelukkig; uiteindelijk sponsort het nu één team tegenover de drie van concurrent Specialized. En staat het, ondanks een investering van ongeveer 5 miljoen euro, niet in de naam van de ploeg. Volgens recente berichten onderzoekt Trek, samen Merk fiets 2012 Fabian Cancellara Trek 2011 Tony Martin Specialized 2010 Fabian Cancellara Specialized 2010 Fabian Cancellara Specialized 2009 Fabian Cancellara Specialized 2009 Alberto Contador Trek 2008 Stefan Schumacher Specialized 2008 Stefan Schumacher Specialized NB-Infografiek met de broers Schleck, de piste van een nieuw team. Steeds meer hebben constructeurs dus een belangrijke invloed op de transferbewegingen in het peloton. Dat is ook het geval met Alberto Contador. In 2010 tekende die een persoonlijk contract met Specialized. Toenmalig kostplaatje: euro per jaar. Door dat contract is het ook mogelijk dat Contador bij Bjarne Riis rijdt, want enkel met het geld van Saxo- Bank kon de Deen hem niet betalen. Maar de Spanjaard hangt dus wel vast aan zijn fiets. Ik juich die evolutie niet toe, zegt Lefevere. Momenteel kan Contador maar voor drie teams rijden in het peloton: Saxo Bank, Omega Pharma- Quick Step en Astana (de drie teams die met Specialized rijden, red.). Dat is niet slecht voor ons. Maar eigenlijk is het geen gezonde situatie. Daar trekt Specialized zich echter niets van aan. Ze willen de beste klimmer, de beste tijdrijder en de beste sprinter. En als het kan ook nog even de beste eendagsrenner. Daarom hengelden ze vorig jaar nog naar Gilbert, maar die koos uiteindelijk voor het Zwitserse BMC. Nu Boonen deze lente weer opstond ten nadele van Trek-boy Cancellara staat Specialized echter weer in het winnende kamp. Met de beste klimmer (Contador) en de beste tijdrijder (Tony Martin) zit het ook snor. Om de Duitser te overtuigen, liet Lefevere trouwens Merckx vallen voor Specialized. Meteen haalde hij deze zomer zelfs ook bijna de beste spurter (Cavendish) binnen. Het zou me niet verwonderen dat Cavendish uiteindelijk op één voorwaarde bij Sky tekende, zegt Lefevere. Dat ze vanaf 2013 óók met Specialized rijden (nu heeft Sky een contract met Pinarello, red.). Renners worden niet alleen verleid door extra centen van een constructeur, hé. Er is ook het psychologische aspect. Ze willen rijden op iets wat hip en nieuw is. Een paar jaar geleden was dat Cervélo, nu spreekt de samenwerking tussen Specialized en F1-constructeur McLaren tot de verbeelding. Maar is de best gepromote fiets ook effectief de snelste? Winnen Martin en Cancellara tijdritten omdat ze op topmateriaal rijden, Het zou me niet verwonderen dat Cavendish uiteindelijk bij Sky tekende op één voorwaarde: dat ze vanaf 2013 óók met Specialized rijden PATRICK LEFEVERE of winnen Specialized en Trek omdat ze de beste renners hebben? Het laatste, zegt Jochim Aerts van de Limburgse fietsconstructeur Ridley, die Lotto bevoorraadt. Onze modellen zijn geavanceerder dan die van de massamerken. Het frame van de tijdritfiets van Jurgen Van den Broeck weegt nu 750 gram. Daarmee zitten we aan de absolute top qua innovatie, en scoren we even goed als Trek en beter dan Specialized. Als relatief klein bedrijf schenken wij veel meer aandacht aan innovatie en aerodynamica. De Amerikaanse merken nemen daarin geen risico s, want bij een foutje moeten ze meteen duizenden kaders in de vuilbak kiepen. IJZERSTERKE MARKETING Dat klopt, zegt Chris Van Roosbroeck, mecanicien bij Lotto-Belisol. Hij werkte in team-armstrong nog met Trek, bij Astana met Specialized en nu bij Ridley. Ik weet dat Trek een denktank heeft rond innovatie, waar ze constant bezig zijn met vernieuwing. Maar Specialized moet het vooral hebben van zijn ijzersterke marketing. Kijk naar hun huidige tijdritfiets bijvoorbeeld: die verschilt heel weinig van de fiets waarmee Fabian Cancellara olympisch tijdritkampioen werd, uitgezonderd enkele reglementaire aanpassingen. En dat is ondertussen toch al bijna vier jaar geleden. Toch liet Fausto Pinarello, bestuurslid van het legendarische Italiaanse merk, zich onlangs ontvallen dat de Amerikanen de hele markt kapotmaken. Bij het grote publiek is het moeilijk concurreren, dat klopt, zegt Jochim Aerts van Ridley. Specialized heeft een marketingbudget van ongeveer 20 miljoen dollar. Wij hebben een tiende daarvan. Ze kopen zelfs een aantal vierkante meter in fietswinkels om daar hun producten te zetten. Daar kunnen wij niet tegenop. Maar in de wielerwereld staan we wel hoog aangeschreven voor onze knowhow, en daardoor handhaven we onze plaats in de WorldTour. Zo houden we toch een stevige positie op de markt, en worden we niet weggespeeld door de Amerikaanse massamerken. Conclusie: is het nu toeval dat vooral Specialized de voorbije jaren triomfeerde in de tijdritten van de Tour? Antwoord: neen. Het is een logische weerspiegeling van de macht van het geld. Maar toch is er nog een verschil met de Formule 1: die tijdritten zijn niet gewonnen dankzij de bolide. Daar zijn het nog altijd de benen die het doen.

26 26 WIELRENNEN - TOUR 7DE RIT (Tomblaine La Planche des Belles Filles) VANDAAG MORGEN RUSTDAG WOENSDAG 1. Chris FROOME (GBr/Sky Procycling) 199 km in 4u58 35" (gem.: 39,989 km/u) 2. Cadel Evans (Aus) 2" 3. Bradley Wiggins (GBr) 4. Vincenzo Nibali (Ita) 7" 5. Rein Taaramae (Est) 19" 6. Haimar Zubeldia (Spa) 44" 7. Pierre Rolland (Fra) 46" 8. Janez Brajkovic (Slo) 9. Denis Menchov (Rus) 50" 10. Maxime Monfort 56" 11. Nicolas Roche (Ier) 1 06" 12. Fränk Schleck (Lux) 1 09" 13. Richie Porte (Aus) 1 14" 14. Michael Rogers (Aus) 1 24" 15. Thibaut Pinot (Fra) 16. Samuel Sanchez (Spa) 1 31" 17. Daniel Martin (Ier) 1 39" 18. Gorka Izagirre Insausti (Spa) 19. Tony Gallopin (Fra) 1 44" 20. Fabian Cancellara (Zwi) 1 52" 21. Jelle Vanendert 22. Jurgen Van den Broeck 23. Rui Faria Da Costa (Por) 24. Thomas Voeckler (Fra) 2 05" 25. Michele Scarponi (Ita) 26. Alexandre Vinokourov (Kaz) 2 17" 27. Alejandro Valverde (Spa) 2 19" 28. Rafael Valls (Spa) 29. Bauke Mollema (Ned) 30. Christopher Horner (VSt) 31. Pieter Weening (Ned) 32. Andreas Klöden (Dui) 33. Sylvain Chavanel (Fra) 2 24" 34. Vasil Kiryenka (WRu) 2 32" 35. Peter Velits (Svk) 2 50" 36. Giampaolo Caruso (Ita) 2 53" 37. Robert Gesink (Ned) 38. Eduard Vorganov (Rus) 39. Sandy Casar (Fra) 40. Ivan Basso (Ita) 41. Laurens ten Dam (Ned) 42. Robert Kiserlovski (Kro) 43. Brice Feillu (Fra) 3 03" 44. Jérôme Coppel (Fra) 45. Marco Marzano (Ita) 46. Tejay Van Garderen (VSt) 3 08" 1. Thibaut PINOT (Fra/FDJ - Big Mat) km in 3u56 10" (gem.: 40,014 km/u) 2. Cadel Evans (Aus) 26" 3. Tony Gallopin (Fra) 4. Bradley Wiggins (GBr) 5. Vincenzo Nibali (Ita) 6. Jurgen Van den Broeck 7. Chris Froome (GBr) 8. Denis Menchov (Rus) 9. Haimar Zubeldia (Spa) 10. Fränk Schleck (Lux) 30" 11. Christopher Horner (VSt) 12. Fredrik Kessiakoff (Zwe) 47" 13. Nicolas Roche (Ier) 1 25" 14. Chris Anker Sörensen (Den) 15. Maxime Monfort 16. Pierre Rolland (Fra) 17. Michele Scarponi (Ita) 18. Tejay Van Garderen (VSt) 19. Rui Faria Da Costa (Por) 20. Levi Leipheimer (VSt) 21. Janez Brajkovic (Slo) 22. Christian Vande Velde (VSt) 23. Jelle Vanendert 24. Ivan Basso (Ita) 25. Rémy Di Gregorio (Fra) 2 21" 26. Rein Taaramae (Est) 27. Laurens ten Dam (Ned) 28. Peter Velits (Svk) 29. Gorka Izagirre Insausti (Spa) 30. Andreas Klöden (Dui) 31. Alejandro Valverde (Spa) 32. David Moncoutié (Fra) 33. Biel Kadri (Fra) 34. Jérôme Coppel (Fra) 35. Giampaolo Caruso (Ita) 36. Dmitriy Fofonov (Kaz) 37. Alexandre Vinokourov (Kaz) 38. Juan Cobo (Spa) 39. Robert Kiserlovski (Kro) 40. Arthur Vichot (Fra) 4 58" 41. Davide Malacarne (Ita) 42. Sylvain Chavanel (Fra) 43. Guillaume Levarlet (Fra) 44. Egoi Martinez (Spa) PUNTENKLASSEMENT 1. Peter Sagan (Svk) 217 p. 2. Matthew Goss (Aus) 185 p. 3. André Greipel (Dui) 172 p. 4. Mark Cavendish (GBr) 129 p. 5. Alessandro Petacchi (Ita) 109 p. 6. Edvald Boasson Hagen (Noo) 95 p. 7. Tom Veelers (Ned) 76 p. 8. Fabian Cancellara (Zwi) 74 p. 9. Cadel Evans (Aus) 72 p. 10. Kenny van Hummel (Ned) 69 p. 47. Andrey Kashechkin (Kaz) 3 11" 48. Levi Leipheimer (VSt) 49. Vladimir Gusev (Rus) 50. Chris Anker Sörensen (Den) 3 41" 51. David Moncoutié (Fra) 52. Fabrice Jeandesboz (Fra) 3 58" 53. Mickael Cherel (Fra) 4 07" 54. Jean-Christophe Péraud (Fra) 55. Dominik Nerz (Dui) 56. Fredrik Kessiakoff (Zwe) 57. Christophe Riblon (Fra) 58. Egoi Martinez (Spa) 4 12" 59. Steven Kruijswijk (Ned) 4 20" 60. Sylvester Szmyd (Pol) 4 28" 61. Christophe Kern (Fra) 4 30" 62. Marco Marcato (Ita) 4 34" 63. Davide Malacarne (Ita) 4 59" 64. Lieuwe Westra (Ned) 65. Tony Martin (Dui) 5 01" 66. Philippe Gilbert 5 08" 67. Jorge Azanza Soto (Spa) 68. Jérémy Roy (Fra) 5 31" 69. Giovanni Bernaudeau (Fra) 5 47" 70. Martin Velits (Svk) 5 55" 71. Anthony Roux (Fra) 5 58" 72. Mathieu Sprick (Fra) 6 13" 73. Rémy Di Gregorio (Fra) 6 27" 74. Arthur Vichot (Fra) 6 30" 75. Andriy Grivko (Oek) 76. Sergio Paulinho (Por) 6 35" 77. Dmitriy Fofonov (Kaz) 78. Ruben Plaza (Spa) 79. Guillaume Levarlet (Fra) 7 05" 80. Jérôme Pineau (Fra) 7 16" 81. Maxime Bouet (Fra) 7 22" 82. Edvald Boasson Hagen (Noo) 7 33" 83. Federico Canuti (Ita) 84. Simone Stortoni (Ita) 85. Juan Cobo (Spa) 7 58" 86. Koen de Kort (Ned) 87. Marcus Burghardt (Dui) 8 00" 88. George Hincapie (VSt) 89. Michael Schär (Zwi) 90. Anders Lund (Den) 8 28" 91. Nicki Sörensen (Den) 92. Christian Knees (Dui) 8 59" 93. Simon Gerrans (Aus) 94. Vincent Jerome (Fra) 8STE RIT (Belfort Porrentruy) 45. Stuart O Grady (Aus) 46. Andrey Kashechkin (Kaz) 47. Richie Porte (Aus) 48. Pierrick Fedrigo (Fra) 49. Dominik Nerz (Dui) 50. Kevin De Weert 51. Simon Gerrans (Aus) 52. Sandy Casar (Fra) 53. Cyril Gautier (Fra) 54. Thomas Voeckler (Fra) 55. Peter Sagan (Svk) 56. Simone Stortoni (Ita) 57. Yury Trofimov (Rus) 58. Michael Rogers (Aus) 59. Sergio Paulinho (Por) 60. Johnny Hoogerland (Ned) 61. Eduard Vorganov (Rus) 62. Christophe Kern (Fra) 63. Marco Marcato (Ita) 7 25" 64. Daniel Martin (Ier) 65. Danilo Hondo (Dui) 66. Sébastien Minard (Fra) 67. Maxime Bouet (Fra) 68. Vladimir Karpets (Rus) 69. Anders Lund (Den) 70. Yaroslav Popovych (Oek) 71. Sylvester Szmyd (Pol) 72. Michael Albasini (Zwi) 9 07" 73. Federico Canuti (Ita) 10 17" 74. George Hincapie (VSt) 75. Michael Schär (Zwi) 76. Bauke Mollema (Ned) 77. Edvald Boasson Hagen (Noo) 78. Kristjan Koren (Slo) 79. Jens Voigt (Dui) 12 19" 80. Baden Cooke (Aus) 81. Michael Morkov (Den) 82. Manuel Quinziato (Ita) 83. Luca Paolini (Ita) 84. Romain Zingle 85. Koen de Kort (Ned) 86. Fabrice Jeandesboz (Fra) 87. Tony Martin (Dui) 88. David Millar (GBr) 89. Lars Bak (Den) 90. Fabian Cancellara (Zwi) BERGKLASSEMENT 1. Fredrik Kessiakoff (Zwe) 21 p. 2. Chris Froome (GBr) 20 p. 3. Cadel Evans (Aus) 18 p. 4. Thibaut Pinot (Fra) 16 p. 5. Bradley Wiggins (GBr) 12 p. 6. Michael Morkov (Den) 9 p. 7. Vincenzo Nibali (Ita) 9 p. 8. Tony Gallopin (Fra) 9 p. 9. Chris Anker Sörensen (Den) 8 p. 10. Biel Kadri (Fra) 5 p. 95. Amaël Moinard (Fra) 96. Alessandro Vanotti (Ita) 9 03" 97. Pierrick Fedrigo (Fra) 98. Kevin De Weert 9 09" 99. Dries Devenyns 100. Stephen Cummings (GBr) 9 16" 101. Jean-Marc Marino (Fra) 9 20" 102. Yukiya Arashiro (Jap) 9 42" 103. Jens Voigt (Dui) 9 48" 104. Michael Albasini (Zwi) 10 07" 105. Michael Morkov (Den) 10 15" 106. Francis De Greef 10 18" 107. David Millar (GBr) 108. Yury Trofimov (Rus) 109. Roy Curvers (Ned) 110. Matthew Lloyd (Aus) 111. Bert Grabsch (Dui) 10 36" 112. Danilo Hondo (Dui) 11 00" 113. Alessandro Petacchi (Ita) 114. Nick Nuyens 115. Ruben Perez (Spa) 116. Adam Hansen (Aus) 117. Cyril Gautier (Fra) 11 11" 118. Greg Henderson (NZl) 11 16" 119. Daniel Oss (Ita) 12 01" 120. Peter Sagan (Svk) 121. Julien Simon (Fra) 12 25" 122. Sébastien Minard (Fra) 123. Lars Bak (Den) 124. Cédric Pineau (Fra) 125. Luis Angel Mate Mardones (Spa) 126. Romain Zingle 127. Yann Huguet (Fra) 128. Gustav Erik Larsson (Zwe) 129. Kris Boeckmans 130. Nicolas Edet (Fra) 131. Vladimir Karpets (Rus) 132. Samuel Dumoulin (Fra) 133. Stuart O Grady (Aus) 134. Sébastien Hinault (Fra) 135. Maxim Iglinskiy (Kaz) 136. Yaroslav Popovych (Oek) 12 36" 137. Jürgen Roelandts 12 38" 138. Luis Leon Sanchez (Spa) 139. Christian Vande Velde (VSt) 13 17" 140. Rob Ruijgh (Ned) 141. Patrick Gretsch (Dui) 142. David Zabriskie (VSt) 13 21" 91. Rob Ruijgh (Ned) 92. David Zabriskie (VSt) 93. Mickael Cherel (Fra) 94. Jean-Christophe Péraud (Fra) 95. Jérémy Roy (Fra) 96. Amaël Moinard (Fra) 97. Christian Knees (Dui) 98. Sebastian Langeveld (Ned) 99. Steven Kruijswijk (Ned) 100. Rafael Valls (Spa) 13 57" 101. Vasil Kiryenka (WRu) 102. Alessandro Vanotti (Ita) 103. Grega Bole (Slo) 16 30" 104. Marco Marzano (Ita) 105. Pieter Weening (Ned) 106. Andriy Grivko (Oek) 16 41" 107. Patrick Gretsch (Dui) 108. Marcel Sieberg (Dui) 109. Giovanni Bernaudeau (Fra) 110. Jorge Azanza Soto (Spa) 111. Nicki Sörensen (Den) 112. Francis De Greef 113. Nick Nuyens 114. Ruben Perez (Spa) 115. Daryl Impey (ZAf) 116. Robert Gesink (Ned) 117. Alessandro Petacchi (Ita) 118. Pablo Urtasun (Spa) 119. Nicolas Edet (Fra) 120. Adam Hansen (Aus) 121. Jürgen Roelandts 122. Mathieu Sprick (Fra) 123. Christophe Riblon (Fra) 124. Stephen Cummings (GBr) 125. Johan Vansummeren 126. Joan Horrach (Spa) 127. Cédric Pineau (Fra) 128. Julien Fouchard (Fra) 129. Yukiya Arashiro (Jap) 130. Cyril Lemoine (Fra) 131. Matthew Goss (Aus) 132. Bert Grabsch (Dui) 133. Greg Henderson (NZl) 134. Martin Velits (Svk) 135. Dries Devenyns 136. Marcus Burghardt (Dui) JONGERENKLASSEMENT 1. Rein Taaramae (Est) 38u Tony Gallopin (Fra) Thibaut Pinot (Fra) Tejay Van Garderen (VSt) Gorka Izagirre Insausti (Spa) Davide Malacarne (Ita) Peter Sagan (Svk) Rafael Valls (Spa) Arthur Vichot (Fra) Edvald Boasson Hagen (Noo) Manuel Quinziato (Ita) 13 30" 144. Daryl Impey (ZAf) 14 21" 145. Baden Cooke (Aus) 146. Mark Cavendish (GBr) 147. Sebastian Langeveld (Ned) 148. Brett Lancaster (Aus) 149. Joan Horrach (Spa) 150. Grega Bole (Slo) 151. Juan José Haedo (Arg) 152. Pablo Urtasun (Spa) 153. Johnny Hoogerland (Ned) 154. Yohann Gene (Fra) 14 59" 155. Jan Ghyselinck 16 01" 156. Yuriy Krivtsov (Oek) 16 30" 157. Bram Tankink (Ned) 17 34" 158. Kenny van Hummel (Ned) 159. Julien Fouchard (Fra) 160. Borut Bozic (Slo) 161. Marcel Sieberg (Dui) 162. André Greipel (Dui) 163. Kristjan Koren (Slo) 164. Albert Timmer (Ned) 165. Yauheni Hutarovich (WRu) 166. Johannes Frohlinger (Dui) 167. Bernhard Eisel (Oos) 168. Matthieu Ladagnous (Fra) 169. Biel Kadri (Fra) 170. Mark Renshaw (Aus) 171. Matthew Goss (Aus) 172. Jonathan Cantwell (Aus) 173. Aleksandr Kuschynski (WRu) 174. Tom Veelers (Ned) 175. Cyril Lemoine (Fra) 176. Jimmy Engoulvent (Fra) 177. Karsten Kroon (Ned) 17 41" 178. Luca Paolini (Ita) 17 42" 179. Johan Vansummeren 17 49" 180. Tyler Farrar (VSt) 20 29" 181. Gorka Verdugo (Spa) Niet gestart: Robert Hunter (ZAf); Hubert Dupont (Fra); Amets Txurruka (Spa); Maarten Wynants; José Ivan Gutierrez (Spa); Oscar Freire (Spa); Ryder Hesjedal (Can); Imanol Erviti (Spa). Opgegeven: Anthony Delaplace (Fra) Philippe Gilbert 138. Luis Leon Sanchez (Spa) 139. Yohann Gene (Fra) 140. Brett Lancaster (Aus) 141. Jérôme Pineau (Fra) 142. Kris Boeckmans 143. Brice Feillu (Fra) 144. Jean-Marc Marino (Fra) 145. Anthony Roux (Fra) 19 31" 146. Daniel Oss (Ita) 21 56" 147. Sébastien Hinault (Fra) 22 19" 148. Mark Cavendish (GBr) 149. Bernhard Eisel (Oos) 150. Matthew Lloyd (Aus) 151. Jonathan Cantwell (Aus) 152. Lieuwe Westra (Ned) 153. Luis Angel Mate Mardones (Spa) 154. Roy Curvers (Ned) 155. Aleksandr Kuschynski (WRu) 156. Borut Bozic (Slo) 157. Albert Timmer (Ned) 158. Juan José Haedo (Arg) 159. Yann Huguet (Fra) 160. Karsten Kroon (Ned) 161. Yauheni Hutarovich (WRu) 23 31" 162. Kenny van Hummel (Ned) 163. Maxim Iglinskiy (Kaz) 164. Yuriy Krivtsov (Oek) 165. Tyler Farrar (VSt) 166. Julien Simon (Fra) 167. André Greipel (Dui) 168. Bram Tankink (Ned) 169. Gustav Erik Larsson (Zwe) 170. Jan Ghyselinck 171. Ruben Plaza (Spa) 172. Tom Veelers (Ned) 173. Jimmy Engoulvent (Fra) 174. Mark Renshaw (Aus) 175. Samuel Dumoulin (Fra) 176. Vincent Jerome (Fra) 177. Matthieu Ladagnous (Fra) 178. Vladimir Gusev (Rus) Niet gestart: Johannes Frohlinger (Dui). Opgegeven: Samuel Sanchez (Spa); Gorka Verdugo (Spa). PLOEGENKLASSEMENT 1. Radioshack-Nissan (Lux) 114u Sky Procycling (GBr) Liquigas-Cannondale (Ita) Katusha Team (Rus) Omega Pharma-Quickstep Cofidis (Fra) BMC Racing Team (VSt) Movistar Team (Spa) Astana Pro Team (Kaz) AG2R-La Mondiale (Fra) RIT 9 226m Montferrand Le-Chateau 379m Abbans-Dessus ARC-ET-SENANS 234m Tijdrit Arc-et- Senans 41,5 km Besancon Montferrand Le-Chateau Abbans-Dessus STAND 9 juli 2012 BESANCON 262m 5 km 1. Bradley WIGGINS (GBr/Sky Procycling) 38u17 56" 2. Cadel Evans (Aus) 10" 3. Vincenzo Nibali (Ita) 16" 4. Denis Menchov (Rus) 54" 5. Haimar Zubeldia (Spa) 59" 6. Chris Froome (GBr) 1 32" 7. Maxime Monfort 2 08" 8. Jurgen Van den Broeck 2 11" 9. Nicolas Roche (Ier) 2 21" 10. Rein Taaramae (Est) 2 27" 11. Tony Gallopin (Fra) 3 13" 12. Rui Faria Da Costa (Por) 3 24" 13. Thibaut Pinot (Fra) 3 41" 14. Christopher Horner (VSt) 3 43" 15. Fränk Schleck (Lux) 3 47" 16. Janez Brajkovic (Slo) 4 03" 17. Tejay Van Garderen (VSt) 4 08" 18. Ivan Basso (Ita) 4 12" 19. Andreas Klöden (Dui) 4 24" 20. Pierre Rolland (Fra) 4 26" 21. Levi Leipheimer (VSt) 4 46" 22. Michele Scarponi (Ita) 5 37" 23. Jérôme Coppel (Fra) 24. Jelle Vanendert 5 47" 25. Gorka Izagirre Insausti (Spa) 6 05" 26. Michael Rogers (Aus) 6 12" 27. Peter Velits (Svk) 6 45" 28. Alejandro Valverde (Spa) 29. Sylvain Chavanel (Fra) 6 54" 30. Eduard Vorganov (Rus) 7 51" 31. Chris Anker Sörensen (Den) 9 44" 32. Egoi Martinez (Spa) 10 05" 33. Rémy Di Gregorio (Fra) 11 07" 34. Marco Marcato (Ita) 11 47" 35. Davide Malacarne (Ita) 13 24" 36. Fabian Cancellara (Zwi) 13 36" 37. Bauke Mollema (Ned) 14 27" 38. Andrey Kashechkin (Kaz) 14 56" 39. Sandy Casar (Fra) 16 00" 40. Peter Sagan (Svk) 16 43" 41. Kevin De Weert 17 16" 42. Sylvester Szmyd (Pol) 17 38" 43. Jean-Christophe Péraud (Fra) 18 19" 44. Robert Kiserlovski (Kro) 18 41" 45. Rafael Valls (Spa) 18 47" 46. Arthur Vichot (Fra) 18 58" 47. Fredrik Kessiakoff (Zwe) 19 21" 48. Edvald Boasson Hagen (Noo) 19 31" 49. Laurens ten Dam (Ned) 19 54" 50. George Hincapie (VSt) 20 09" 51. Steven Kruijswijk (Ned) 20 44" 52. Thomas Voeckler (Fra) 20 45" 53. Michael Schär (Zwi) 21 32" 54. Alexandre Vinokourov (Kaz) 22 47" 55. Pierrick Fedrigo (Fra) 23 08" 56. Robert Gesink (Ned) 23 12" 57. Sergio Paulinho (Por) 23 20" 58. Maxime Bouet (Fra) 23 25" 59. Juan Cobo (Spa) 23 44" 60. Mickael Cherel (Fra) 24 23" 61. Stuart O Grady (Aus) 24 29" 62. David Moncoutié (Fra) 25 03" 63. Christophe Riblon (Fra) 25 17" 64. Richie Porte (Aus) 25 27" 65. Simon Gerrans (Aus) 25 45" 66. Cyril Gautier (Fra) 26 14" 67. Vladimir Gusev (Rus) 26 31" 68. Danilo Hondo (Dui) 26 51" 69. Daniel Martin (Ier) 27 17" 70. Alessandro Vanotti (Ita) 27 52" 71. Pieter Weening (Ned) 28 30" 72. Michael Albasini (Zwi) 28 35" 73. Giampaolo Caruso (Ita) 28 40" 74. Baden Cooke (Aus) 28 51" 75. Marcus Burghardt (Dui) 28 55" 76. Andriy Grivko (Oek) 29 12" 77. Philippe Gilbert 78. Jorge Azanza Soto (Spa) 29 42" 79. Dominik Nerz (Dui) 29 53" 80. Nick Nuyens 29 54" 81. Christian Vande Velde (VSt) 29 56" 82. Amaël Moinard (Fra) 30 00" 83. Jens Voigt (Dui) 30 18" 84. Sébastien Minard (Fra) 30 20" 85. Dmitriy Fofonov (Kaz) 30 28" 86. Fabrice Jeandesboz (Fra) 30 32" 87. Martin Velits (Svk) 31 11" 88. Greg Henderson (NZl) 31 19" 89. Marco Marzano (Ita) 31 48" RIT 10 1,501m Col du Grand Colombier 762m 2 Cote de Corlier MACON 69m Berg categorie: 20 km Macon Lyon 1,051m Col de Richemond H 3 255m Beon S 11 juli ,5 km BELLEGARDE- SUR-VALSERINE 427m Hoog Laag Sprint H S Bellegardesur-Valserine Col de Richemond 2 3 Cote de Corlier H S Bourgen-Bresse Col du Grand Colombier 90. Christophe Kern (Fra) 32 00" 91. Yaroslav Popovych (Oek) 32 07" 92. Giovanni Bernaudeau (Fra) 32 32" 93. Kris Boeckmans 32 34" 94. Dries Devenyns 32 40" 95. Michael Morkov (Den) 32 52" 96. Yury Trofimov (Rus) 32 59" 97. Christian Knees (Dui) 33 04" 98. Koen de Kort (Ned) 33 09" 99. Guillaume Levarlet (Fra) 33 15" 100. Johnny Hoogerland (Ned) 33 18" 101. Jérémy Roy (Fra) 33 22" 102. Lars Bak (Den) 33 28" 103. Federico Canuti (Ita) 33 53" 104. Ruben Perez (Spa) 34 08" 105. Vasil Kiryenka (WRu) 34 47" 106. Daryl Impey (ZAf) 34 53" 107. Romain Zingle 35 41" 108. Alessandro Petacchi (Ita) 35 49" 109. Kristjan Koren (Slo) 35 52" 110. Luca Paolini (Ita) 36 16" 111. Jürgen Roelandts 36 30" 112. Tony Martin (Dui) 36 32" 113. Stephen Cummings (GBr) 37 35" 114. Bert Grabsch (Dui) 115. Jérôme Pineau (Fra) 38 10" 116. Biel Kadri (Fra) 38 26" 117. Anders Lund (Den) 39 14" 118. Rob Ruijgh (Ned) 119. Manuel Quinziato (Ita) 39 20" 120. David Zabriskie (VSt) 39 22" 121. Matthew Goss (Aus) 40 05" 122. Adam Hansen (Aus) 40 54" 123. Yukiya Arashiro (Jap) 41 11" 124. Nicki Sörensen (Den) 42 04" 125. Marcel Sieberg (Dui) 42 45" 126. Nicolas Edet (Fra) 42 50" 127. Sébastien Hinault (Fra) 43 05" 128. Brett Lancaster (Aus) 43 21" 129. Simone Stortoni (Ita) 43 42" 130. André Greipel (Dui) 44 30" 131. Jean-Marc Marino (Fra) 44 53" 132. Joan Horrach (Spa) 45 01" 133. Vladimir Karpets (Rus) 45 34" 134. Samuel Dumoulin (Fra) 46 41" 135. David Millar (GBr) 47 33" 136. Juan José Haedo (Arg) 47 34" 137. Ruben Plaza (Spa) 47 50" 138. Julien Simon (Fra) 48 06" 139. Lieuwe Westra (Ned) 140. Bernhard Eisel (Oos) 48 17" 141. Vincent Jerome (Fra) 48 23" 142. Yohann Gene (Fra) 49 14" 143. Jonathan Cantwell (Aus) 49 28" 144. Luis Angel Mate Mardones (Spa) 49 51" 145. Cédric Pineau (Fra) 50 10" 146. Daniel Oss (Ita) 50 17" 147. Matthieu Ladagnous (Fra) 50 39" 148. Kenny van Hummel (Ned) 50 42" 149. Patrick Gretsch (Dui) 51 09" 150. Roy Curvers (Ned) 51 12" 151. Anthony Roux (Fra) 51 51" 152. Mark Cavendish (GBr) 51 59" 153. Matthew Lloyd (Aus) 52 34" 154. Maxim Iglinskiy (Kaz) 52 55" 155. Yauheni Hutarovich (WRu) 52 57" 156. Karsten Kroon (Ned) 53 59" 157. Mathieu Sprick (Fra) 54 51" 158. Borut Bozic (Slo) 55 20" 159. Grega Bole (Slo) 55 35" 160. Luis Leon Sanchez (Spa) 56 33" 161. Bram Tankink (Ned) 56 42" 162. Mark Renshaw (Aus) 56 45" 163. Cyril Lemoine (Fra) 56 50" 164. Pablo Urtasun (Spa) 57 09" 165. Sebastian Langeveld (Ned) 57 33" 166. Gustav Erik Larsson (Zwe) 57 58" 167. Julien Fouchard (Fra) 58 51" 168. Yuriy Krivtsov (Oek) 59 20" 169. Aleksandr Kuschynski (WRu) 59 40" 170. Francis De Greef 59 46" 171. Jan Ghyselinck 1u00 32" 172. Tom Veelers (Ned) 1u01 19" 173. Yann Huguet (Fra) 1u01 48" 174. Johan Vansummeren 1u03 16" 175. Albert Timmer (Ned) 1u08 09" 176. Jimmy Engoulvent (Fra) 1u08 23" 177. Tyler Farrar (VSt) 1u09 37" 178. Brice Feillu (Fra) 1u11 39"

27 SPORT ATLETIEK 27 Olivia Borlée stopt voor rest van het seizoen Olivia Borlée stopt haar seizoen, nadat ze zich bij haar laaste kans in Heusden niet voor de Spelen kon plaatsen. Op het EK miste ook de estafetteploeg 4x100m, met Borlée, een olympisch ticket. Borlée: Ik loop niet meer dit seizoen. Ik overweeg om vier tot zes maanden volledig te rusten, zodat mijn achillespezen volledig geheeld zijn en ik me helemaal medisch kan laten nakijken. (hjb) TRIATLON Svetlana Bolshakova sprong 14,28m, maar ze had voor het Belgisch Olympisch Comité 14,40m moeten springen. Nico Vereecken/photo news BOLSHAKOVA, BERINGS EN DEGHELT HOPEN OP BELGISCHE DELIBERATIE Dromen van Londen 2012 Als het van de atletiekfederaties afhangt, gaan Svetlana Bolshakova, Adrien Deghelt en Eline Berings naar de Spelen. Ook van het Internationaal Olympisch Comité mag het trio naar Londen. Afwachten of het Belgisch Olympisch Comité vandaag hetzelfde denkt. ATLETIEK HANS JACOBS BRUSSEL De atletiekfederatie draagt vandaag hinkstapspringster Svetlana Bolshakova en hordesprinters Eline Berings en Adrien Deghelt voor bij het BOIC als olympische kandidaten. Alledrie zitten ze in hetzelfde schuitje: ze hebben voldaan aan de internationale olympische limiet, maar niet aan de (strengere) BOIC-limiet. Concreet: Bolshakova sprong 14,28m en had voor het BOIC 14,40m moeten springen. Berings liep 12.95, terwijl het BOIC vroeg. Deghelt zette een persoonlijk record van neer, waar het BOIC eiste. Eerst het oordeel van de atleten. Of ze verdienen om naar Londen te gaan? Ja, zo klinkt het in koor, om diverse redenen. Redelijke kans Bolshakova, na haar winst in Heusden zaterdag met 14,23m: Ik verdien het om naar de Spelen te gaan. Ik ken niemand die nog springt na twee achillespeesoperaties. En ik klop vandaag atletes die naar Londen gaan. Adrien Deghelt, na zijn persoonlijk record zaterdag in Heusden: Ik heb in de benen. Ik word nu pas goed. Ik moet zelfs en minder kunnen. En Eline Berings, nadat ze haar beste prestatie van het seizoen evenaarde. Ik zou het raar vinden als ik niet naar Londen mag. Op een groot kampioenschap presteer ik altijd beter. Dé hamvraag: zijn hun olympische sollicitaties terecht of niet? Kan de atletiekfederatie de selectiecommissie overtuigen, dan is het de Raad van Bestuur van het BOIC die het voorstel al dan niet volgt. Als de Raad van Bestuur naar de pure cijfers kijkt, hebben Berings en Deghelt een streepje voor. De hordesprinters voldoen aan de internationale A-limiet (als er meer dan één atleet wordt uitgestuurd). Bolshakova voldoet aan de B-limiet (als er één atleet in een discipline wordt uitgestuurd) en benadert de A-limiet op 2 centimeter. Als de Raad van Bestuur het brede plaatje bekijkt, staat Bolshakova minstens op hetzelfde niveau. Niet omwille van emotionele redenen: omdat ze een jaar geleden nog een achillespees scheurde en omdat vrijwel niemand erin slaagt om op zo n korte tijd zo n niveau te halen. Wel omdat ze met de sprongen die ze nu uit haar benen schudt, kans maakt op een olympische finale en dat is het doel voor elke Belgische olympische atleet. Als het BOIC dezelfde selectiepolitiek volgt als het deed voor atleten als Katrien Verstuyft (triatlon), Olivier Rochus (tennis), Simon De Cuyper (triatlon), Steve Darcis (tennis), Gaëlle Mys (turnen), Jimmy Verbaeys (turnen), Pieter Timmers (zwemmen), Lianne en Yuhan Tan (badminton), Jolien Sysmans (zwemmen) en Wannes Van Laer (zeilen), mag het trio naar Londen. Versta: ze hebben een meer dan redelijke kans. Bolshakova: Ik ben klaar voor elk verdict. Maar ik zal slecht slapen tot ik het weet. Tia Ik zal het raar vinden als ik niet naar Londen mag ELINE BERINGS Tia Hellebaut (nog) niet op olympische koers Tia Hellebaut ligt nog niet op olympische koers. Ze wilde in Heusden graag haar beste sprong van het seizoen demonstreren op haar eerste outdoormeeting in België dit seizoen. Helaas, de olympische hoogspringkampioene bleef steken photo news Hellebaut. op 1,94m en faalde drie keer op 1,97m. En dus blijft 1,96m als beste sprong van het seizoen achter haar naam staan. Hellebaut panikeert nog lang niet. Ik ben tevreden met één gedeelte van mijn wedstrijd: de snelheid van mijn aanloop. Alleen slaag ik er nog niet in om de snelheid om te zetten in hoogte. Met 1,96m, haar beste sprong van het seizoen, staat ze achtste op de wereldranglijst. Op de Spelen begint iedereen van nul, ik ben ervan overtuigd dat ik daar twee meter zal springen. (hjb) Ik kan nog veel sneller dan de internationale limiet ADRIEN DEGHELT Borlées bevestigen medaille-ambities met knappe chrono s Jonathan Borlée. epa Jonathan en Kevin Borlée zijn meer dan klaar voor de Olympische Spelen. Ze wonnen beide hun 400m, Jonathan in Heusden met 44.91, Kevin in Madrid met Ondanks zijn bijzonder scherpe tijd was Jonathan Borlée lichtjes ontgoocheld. Omdat ik weet dat ik beter kan, zegt de Belg. Ik heb een chrono van in mijn benen. Het enige wat ontbreekt, is de frisheid. In Madrid, waar hij vorig jaar voor het eerst onder de 45 seconden dook, won Kevin Borlée in Zijn beste chrono van het seizoen (44.56) liep hij op het BK. Met dat verschil: hij sukkelde in Madrid met een geblokkeerde rug. Op de Olympische Spelen is de tegenstand sterker dan ooit, maar als de Borlées de finale halen, spelen beiden mee om de medailles. (hjb) Vanhoenacker domineert in Frankfort Marino Vanhoenacker heeft zondag de Ironman van Frankfort gewonnen. Vanhoenacker kwam als zevende uit het water, op een minuut van de Franse leider Stéphane Poulat. Maar na 40 kilometer fietsen zat de Bruggeling al mee voorin samen met Poulat, Raelert en Raphael. Enkel de Duitser Kienle kwam nog aansluiten. Kienle ging op zijn elan verder, maar Vanhoenacker liet niet begaan. Meer nog, bij de start van de afsluitende marathon telde hij al meer dan drie minuten voorsprong. Vanhoenacker ( ) won uiteindelijk voor Kienle ( ). Bij de vrouwen werd Sofie Goos vijfde.(wgo) MOUNTAINBIKE Sven Nys verrast zichzelf met zege Het duel om de overwinning in de derde manche van de Belgacom Belgian Grand Prix MTB in Sankt Vith tussen de twee olympiërs Kevin Van Hoovels en Sven Nys is overtuigend in het voordeel van Nys geëindigd. Aanvankelijk gaf Van Hoovels de toon aan, maar één stevige demarrage volstond voor Nys om het laken definitief naar zich toe te halen. (msw) BOKSEN Vladimir Klitschko blijft wereldkampioen De Oekraïner Vladimir Klitschko (36) heeft met succes zijn IBF-, WBO-, WBA- en IBOwereldtitels bij de zwaargewichten verdedigd. In het Zwitserse Bern versloeg hij zijn Amerikaanse uitdager Tony Thompson met technisch knock-out in de zesde ronde. Het was de 58ste zege voor Klitschko. (blg) GOLF Colsaerts elfde in Open de France Nicolas Colsaerts is op het Open de France golftoernooi elfde geworden. De 29-jarige Brusselaar, nummer 36 van de wereld, zette op de Golf National van Parijs een ultieme ronde in par neer en telde in de eindstand zes slagen meer dan de Duitser Marcel Siem. Colsaerts zakt op de Europese ranglijst van de achtste naar de negende plaats. (sb)

28 28 TENNIS - WIMBLEDON DE STANDAARD Met zijn zevende Wimbledonwinst evenaart Roger Federer het record van Pete Sampras. Het klopt dat Wimbledon altijd iets speciaal is geweest voor mij. Dylan Martinez/reuters 30-JARIGE ZWITSER GING TWEE JAAR DOOR EEN DAL MAAR STAAT OPNIEUW AAN DE TOP Roger Federer is weer nummer 1 Het zal minstens 77 jaar duren voor Groot-Brittannië een opvolger krijgt voor Fred Perry. Roger Federer won gisteren zijn zevende Wimbledon. En wordt vandaag opnieuw nummer 1 van de wereld. De 30-jarige Zwitser is nog niet pensioenrijp. WALTER WAUTERS BRUSSEL De dalende lijn werd ingezet in In Roland Garros werd Roger Federer in de kwartfinale uitgeschakeld door Robin Söderling. In de kwartfinale. Door Söderling. Twee weken later werd hij in Wimbledon uitgeschakeld door Tomas Berdych. Zijn Wimbledon. Opnieuw in de kwartfinale. Federer reageerde giftig op de persconferentie. Wenkbrauwen werden gefronst. Wat was er aan de hand? Een jaar eerder had hij voor de eerste keer Roland Garros gewonnen en zijn carrière-slam volgemaakt. Hij was ook vader geworden. Was hij volgevreten? Een jaar later werd hij opnieuw in kwart uitgeschakeld in Wimbledon. Door Tsonga. Sinds de Australian Open 2010 had hij geen Slam meer gewonnen. En er stond een 30 achter zijn naam. Wenkte het pensioen? Roger Federer snoerde de criticasters gisteren de mond met een groot nummer (4 6, 7 5, 6 3, 6 4). Zevende Wimbledon, een evenaring van het record van Pete Sampras. Vandaag opnieuw nummer 1 van de wereld. Waardoor hij dat andere record van Sampras weken op nummer 1 - ook zal breken. Pensioen? Wie spreekt er hier over pensioen? Twee jaar niets Geloof me, straks zal het weer te berde worden gebracht, aldus Federer. Niet morgen, niet overmorgen. Maar als ik nog eens verlies. Ik heb er mij bij neergelegd dat het een periode is waar ik door moet. Agassi heeft het ook meegemaakt. Over een paar jaar zullen jullie misschien gelukkig zijn dat ik nog speel. Ik won twee jaar geen Grand Slam, maar het was vaak nipt. Dat wist ik heel goed. In tegenstelling tot sommigen die me pensioenrijp noemden. En die wetenschap heeft me vandaag de zege gegeven. Het zag er nochtans niet goed uit voor Federer. Hij sloeg veel te veel fouten, ook met zijn magische forehand en verloor de eerste set. Pas op het einde van de tweede set schoof het momentum stilaan zijn richting uit. Bij 1 1 en 40/0 voor Federer in de derde werd een regenpauze ingelast en het dak dichtgeschoven. Nadien was Federer veel beter dan Murray. Murray: Mijn beste finale Na afloop kreeg Murray tijdens zijn speech aanvankelijk geen woord uitgesproken. Ze hadden me gevraagd of ik het interview wou doen. Ik wist dat het moeilijk ging worden. Ik heb het toch maar geprobeerd. Ik heb me bij Roger geëxcuseerd. Ik dacht, misschien denkt hij dat ik een show opvoer. Maar hij wist perfect wat ik doormaakte. Het zesde spel van de derde set duurde bijna 20 minuten. Je werd gebroken. Brak dat ook de veer? Het was frustrerend. Niet door de manier waarop ik speelde. Want we hadden allebei kansen. Maar wel om zo n lang spel te verliezen. Maar ik heb nadien nog kansen gehad. Was dit je beste kans om een Grand Slam te winnen? Ik ben agressiever gaan spelen, aldus Federer. Voordien kon dat niet omdat er te veel wind stond. Ik ben er meer voor gegaan dan hij. Ik ben blij dat het in mijn voordeel is uitgedraaid want ik was er niet zeker van. Die kans is in elk geval voorbij. Ik hoop niet dat dit mijn beste kans ooit was, want het was mijn eerste finale hier. En ik stond tegenover een kerel die hier al zes keer won. En nummer 1 wordt. Ik hoop dat ik nog betere kansen krijg. Ik ben er wel zeker van, want ik heb het gevoel dat dit de beste finale is die ik speelde. Ik maak vooruitgang. Federer is duidelijk nog niet versleten? Ik heb nooit begrepen dat men dat dacht. Als je ziet hoe hij zijn finales of halve finales verloor. Het waren altijd spannende wedstrijden. Met een puntje meer hier of daar had hij al 20 Grand Slams kunnen winnen. Hij speelt nog altijd fantastisch tennis. Hij is de terechte nummer 1. (waw) Gras is perfect Weer een Grand Slam voor Federer, weer nummer 1: het lijkt dat de Zwitser zijn tweede adem heeft gevonden. Met toch een kanttekening: dit was Wimbledon. Gras is perfect voor zijn spel. Wat wordt het straks? Het klopt dat Wimbledon altijd iets speciaal is geweest voor mij, aldus Federer. Ik kan het niet uitleggen, maar als ik hier kom, heb ik altijd het gevoel dat ik beter ga spelen. Maar dit komt niet uit de lucht vallen. Ik ben door een dal gegaan, maar mijn niveau gaat al langer in stijgende lijn. Ik denk dat Roland Garros 2011 het keerpunt was. Ik heb in de halve finale Novak Djokovic geklopt die aan een geweldige zegereeks bezig was. En ook in de finale speelde ik goed, al won Rafa. Na de US Open heb ik een pauze ingebouwd. Ik ben teruggekeerd in Basel, voor eigen publiek, met winst. En speelde sterk in Parijs en London. Daar heb ik vertrouwen gekweekt voor Is dit zijn mooiste Wimbledon Ik moest door deze periode. Over een paar jaar zullen jullie gelukkig zijn dat ik nog speel ooit? Gezien de periode waar hij doorging, gezien de records? Eerlijk, ik weet het niet. Het is nog niet tot me doorgedrongen. Door de voorbije periode heb ik er ook niet durven aan denken, nummer 1, zevende titel. Het zal langer duren dan anders voor ik het besef. Maar één ding weet ik wel: ik heb geweldig gespeeld.

29 SPORT 29 VIJFDE MAAL SERENA WILLIAMS Zonder Jehovah was dit niet gelukt Serena Williams haalt haar 14de Grand Slam binnen. photo news Anderhalf jaar na een levensbedreigende aandoening won ze de Wimbledonfinale tegen Radwanska. WALTER WAUTERS BRUSSEL Zelden zo n emotionele Serena Williams gezien. Op risico van lijf en leden beklom ze de tribune om haar naasten in de armen te sluiten. Terug op het veld werd het haar te machtig toen ze aan de microfoon de mensen bedankte die aan haar ziekenhuisbed hadden gewaakt. Zonder jullie had ik hier niet gestaan, snotterde de 30-jarige Amerikaanse. Serena ging de voorbije twee jaar door een hel. Het begon met glasscherven die ze, net na Wimbledon 2010, in haar voet kreeg in een Münchens restaurant. Althans volgens de officiële versie. Ondanks de blessure speelde ze dezelfde week toch de Best of Belgium, de recordmatch op de Heizel tegen Kim Clijsters. Geen goed idee. Serena en Venus winnen ook dubbel Enkele uren nadat ze het enkel had gewonnen, won Serena Williams ook het dubbel. Samen met Venus klopte ze het Tsjechische koppel Hlavackova/Hradecka met 7 6, 6 3. Een generale repetitie voor de Olympische Spelen, het schijnbaar onmogelijke objectief dat Venus, lijdend aan het syndroom van Sjögren, zich had gesteld. Geinspireerd door hun vader Richard, die zo bezeten is van de olympische gedachte dat hij zijn dochters verplichtte naar de Olympische Spelen te kijken. Voor Serena ook een beetje een wederdienst aan haar grote zus die, zo zei ze zaterdag nog, haar pad heeft geëffend: Ik weet niet waar ik nu zou staan mocht Venus er niet zijn geweest. (waw) Gebeden tot God De blessure bleef aanslepen en Serena moest zich laten opereren. Tijdens de revalidatie liep ze bloedklonters op die voor een longembolie zorgden. Een noodoperatie redde haar leven. We schrijven maart Eén jaar en 4 maanden later wint ze voor de vijfde keer Wimbledon. Een ongelooflijke comeback, aldus Serena. Ik herinner me momenten... Ik lag op de zetel. Eén dag, twee dagen. Ik kon er niet uit. Ik bad tot God: Ik kan dit niet meer aan, ik heb genoeg geleden, verlos me. Maar ik wou niet opgeven. Ik was zo moe. Ik had een buis in mijn buik en werd constant gedraineerd. Net voordien had ik die bloedklonters gehad. Ik had problemen met de longen. Ik werd twee keer geopereerd aan de voet. Ik heb echt diep gezeten. Maar mijn geloof heeft me erdoorheen gesleept. Jehovah gaf me de kracht weer op te staan. En te winnen. Ongelooflijk. Vorig jaar stond ik nog nummer 200 van de wereld. Serena won Wimbledon in Parijs. Na haar uitschakeling in de eerste ronde van Roland Garros door godbetert Virginie Razzano, keerde ze niet terug naar de VS, zoals gewoonlijk, maar bleef in haar flat in Parijs en ging trainen op de academie van Patrick Mouratoglou, de ex-coach van Yanina Wickmayer. De nederlaag in Parijs was echt een klap omdat ik zo goed bezig was op gravel. Ik had Charleston gewonnen en Madrid. Ik bulkte van het vertrouwen. Maar ik bleef in Parijs en trainde met Patrick. En dat was de goeie keuze. 14de Grand Slam De finale zaterdag leek uit te draaien op een non-match. Agnieszka Radwanska werd in de eerste set weggeblazen. 5 0, 6 1. De 23-jarige Poolse was zichzelf niet. Logisch. Het was haar eerste Grand Slam-finale. Tegen Serena die al 13 Grand Slams had gewonnen. Na de eerste set volgde een regenpauze en nadien keerde de match. Serena Williams leek verlamd door de zenuwen en sloeg 18 directe fouten in set twee. Radwanska speelde bevrijd en pakte de tweede set. In set drie vond Serena haar kalmte terug en pakte vlotjes haar vijfde Wimbledon, een evenaring van zus Venus. Ik heb altijd alles willen hebben wat Venus had, aldus Serena. TRANSFER VAN AJAX NAAR TOTTENHAM IS ROND Soap Vertonghen afgelopen Jan Vertonghen voegt zich bij de Belgische kolonie aan de andere kant van Het Kanaal. Hij heeft zijn droomtransfer naar Tottenham beet. VOETBAL KOEN VAN UYTVANGE BRUSSEL Ajax weigerde aanvankelijk om vijftien procent van de transfersom aan Vertonghen over te dragen. Daardoor kwam zijn overgang naar Londen op de helling te staan. Maar afgelopen weekend werd toch een akkoord gevonden. Tottenham en Ajax sloten een deal voor een som van 9 miljoen euro, die nog kan oplopen tot 12 miljoen euro. Dat is een best pittige prijs voor een verdediger die in 2013 transfervrij is. Vertonghen tekende voor vier seizoenen, met een optie op twee bijkomende jaren. Na Nico Claesen en Jonathan Blondel wordt hij de derde Belg die op het roemrijke White Hart Lane zal spelen. Ik ben blij dat de soap rond mijn transfer voorbij is, zei Vertonghen op de website van Ajax. Er valt iets van mijn schouders af. Nu alles officieel is, kan ik me weer op andere dingen gaan richten. Warme club De komende dagen ondergaat de 25-jarige Rode Duivel nog Transferprijs van 9 miljoen euro kan nog oplopen tot 12 miljoen Jan Vertonghen. Hollandse Hoogte Leekens ziet hiaten in kern Club Club Brugge won de eerste grote test van het voorseizoen met 1 2 bij KV Kortrijk. Maar coach Georges Leekens gaf nadien aan dat hij nog versterking wil voor zijn kern. Behalve de aangekondigde centrale verdediger staat ook nog een flankverdediger op zijn lijstje. GUNTHER DE VOS KORTRIJK Vier nieuwkomers telt de kern van Club Brugge momenteel: linksachter Bart Buysse, middenvelder Jesper Jørgensen, flankspeler Ivan Trickovski en aanvaller Mémé Tchite. Club Brugge liet bovendien (nog) geen enkele sterkhouder vertrekken van het team dat vorig seizoen tweede werd. Club is dus voldoende gewapend, zou je denken. Het bestuur wil ook volop meedoen in de titelstrijd met Anderlecht. Maar toch wil Georges Leekens er nog nieuwe spelers bij. Straks komen Zimling (nog vakantie na het EK, red.) en Jørgensen (ziek, red.) er weer bij. En we gaan dan kijken wat we nog kunnen doen, aldus Leekens. Er zijn nog een aantal hiaten in onze kern die moeten ingevuld worden. Dat Club Brugge nog een centrale verdediger zoekt, is geen geheim. Een van de opties is de Deen Jim Larsen, op wie Club al zonder succes een bod uitbracht. Maar dat was niet het enige waar Leekens op doelde. Ik zie wat wij nodig hebben en ik zal dat zeggen. Maar ik zeg dat intern, niet via de pers, wimpelde de ex-bondscoach de vragen af over welke posities hij het had. Vooraan heeft Leekens keuze zat en zal er eerder nog iemand mogen vertrekken. Ook de offensieve flanken zijn ingevuld en op het middenveld is er luxe. Flankverdediger Leekens wil versterking op de flanken achterin. Op links begint Buysse, die in de oefenmatchen een steeds betere indruk maakt, aan de competitie. Stenman is nog een tijd out en De Jonghe is nog geblesseerd. Bij Vansteenkiste blijft het de bedoeling dat hij uitgeleend wordt. Op rechts is Hoefkens de eerste twee competitiematchen geschorst. Marcos mag van Club terug naar Brazilië en Høgli zocht in de voorbereiding naar zijn beste niveau. Leekens hield zich op de vlakte: Een flankverdediger? Ik kijk naar wat je schrijft. Maar ik zeg niets. Leekens geeft general manager Vincent Mannaert dus nog even werk. Maar de competitiestart en de voorrondes voor de Champions League komen er nu snel aan. Ik ben blij met de mentaliteit die we in de tweede helft toonden tegen Kortrijk, aldus Leekens. In de eerste helft liepen we achter de feiten aan. Maandag komt er een vrije dag na de zware dagen. De volgende test is zaterdag tegen Dortmund. Dat is op dit moment nog te hoog gegrepen, maar het wordt een interessante leerschool. medische testen alvorens de transfer helemaal beklonken wordt. Het is geweldig dat ik tijdens de voorbereiding bij Tottenham kan starten, vindt Vertonghen, die als 16-jarige Germinal Beerschot verliet voor de jeugdopleiding van Ajax. Voor mij was dat een belangrijk punt. Ik ga daar een mooie tijd tegemoet. De afgelopen tijd heb ik mooie verhalen over Tottenham gehoord. Het feit dat het een warme club is, is voor mij als gevoelsmens heel belangrijk. En Londen is natuurlijk een wereldstad. Ik kan weer op ontdekkingsreis. Dat zal ik zeker niet nalaten. Ik sta open voor nieuwe mensen en voor een nieuwe fase in mijn leven. Europa League Vertonghen is na de IJslander Gylfi Sigurdsson (Hoffenheim) de tweede aanwinst van de pas aangestelde trainer André Villas-Boas. Hij komt terecht bij een Engelse topclub die zich, onder impuls van klasbakken als Luka Modric, Rafael van der Vaart en Gareth Bale, de laatste drie seizoenen twee keer op de vierde en één keer op de vijfde plaats nestelde in de Premier League. Door de Champions League-winst van Chelsea moet het komend seizoen evenwel aantreden in de Europa League. VOETBAL Anderlecht verliest tegen Salzburg Anderlecht verloor gisteren zijn eerste serieuze oefenmatch tegen de Oostenrijkse kampioen met 2 0. Tegen Red Bull Salzburg bracht John van den Brom voor het eerst zijn beste beschikbare elftal aan de aftrap. In de eerste helft creeerde paars-wit amper kansen. Red Bull scoorde de 1 0 na balverlies van Jovanovic. Tussen Kouyaté en Hawsawi door besloot Maierhofer in twee keer voorbij Proto. In de tweede helft deed Anderlecht heel wat wissels. Kanu trapte een mooie aanval op de paal, een doelpunt van De Sutter werd afgekeurd voor buitenspel en Praet miste twee afstandschoten. In de slotfase slikte RSCA nog een tweede tegengoal. Savic schoof een voorzet voorbij Proto. Na een intense trainingsweek in een goeie sfeer, moeten we zeker niet panikeren door dit resultaat, besloot Van den Brom. Maar we kunnen ons ook niet blijven verschuilen achter de tijd. De Champions League-voorronde komt eraan. (jug) Deschamps bondscoach van Frankrijk Didier Deschamps wordt eerstdaags voorgesteld als nieuwe bondscoach van Frankrijk. De gewezen international, die onlangs zijn biezen pakte bij Marseille, volgt de opgestapte Laurent Blanc op. (rtr)

30 Driedelige kofferset Extreem licht & sterk 249,99 i.p.v. 299,99 30 FORMULE 1 DE STANDAARD SPANJAARD BLIJFT WEL WK-LEIDER Webber in slot voorbij Alonso Kan in handbagage op vliegtuig! Na Fernando Alonso in Valencia scoorde in Silverstone ook Mark Webber zijn tweede overwinning van het seizoen. Sebastian Vettel beperkte als derde de schade. SMALL 34X57X22 MEDIUM 38X67X25 LARGE 43x77x29 Kwalitatieve ritsen Geïntegreerd cijferslot vierwielensysteem met 360 draairichting NEW YORK LINE Super lichtgewicht, waardoor u meer gratis kilo s aan bagage kunt meenemen op reis Extreem sterk en flexibel materiaal (Polycarbonaat/ABS) Lichte trekkracht Trendy metallic zilverkleur Luxe afgewerkt interieur Bekijk hier het promofilmpje Princess Traveller, een betrouwbaar merk Bestel nu op Mark Webber trakteert Fernando Alonso op een champagnedouche. De Australiër pakt zijn tweede zege van het seizoen. Lefteris Pitarakis/ap GP VAN GROOT-BRITTANNIË GERT VERMERSCH SILVERSTONE Vanaf maandag begin ik aan de volgende race in Hockenheim te werken, stelde een voor zijn doen ernstige Mark Webber enkele ogenblikken na zijn tweede zege van het seizoen. Het schetst mooi de ambities die de 35-jarige Australiër voor dit seizoen koestert. Zeker nu hij gisteren in Silverstone als enige het verschil met WK-leider Fernando Alonso kon verkleinen. Ja, deze overwinning is goed voor het vertrouwen, aldus Webber. Niet dat ik daar een tekort aan had. De hele race lang wist ik dat ik een kans had om te winnen. Omdat hij op andere banden stond, kon Fernando in de beginfase wat uitlopen, maar dat verontrustte me niet echt. Ik wist dat ik aan het eind nog een kans zou maken. Toen ik vlak achter de Ferrari zat, merkte ik duidelijk dat Fernando het lastig had, maar veel gelegenheid om toe te slaan had ik niet meer. Ik ben er meteen voor gegaan. Na 2010 is dit de tweede overwinning voor Webber in Silverstone. De Australiër, die slechts op een uurtje rijden van de Britse omloop woont, heeft een speciale band met het circuit. Hier reed ik in 1996 mijn eerste race in Europa, in de Formule Ford, vertelt hij. Die won ik ook trouwens. Maar wat me hier het meest bevalt, is dat ik aan het eind van de Veel gelegenheid om toe te slaan had ik niet meer. Ik ben er meteen voor gegaan en het is gelukt MARK WEBBER dag gewoon naar huis kan. Winnen hier betekent dus iets meer dan winnen in pakweg Hockenheim. Sebastian Vettel hoorde het met de glimlach aan. Hij kent de humor van zijn Red Bull-gabber ondertussen wel. De regerende wereldkampioen besefte echter dat hij opnieuw kostbare punten had verloren. Het liep een beetje mis bij de start, doet Vettel zijn verhaal. Massa kon me passeren, ik probeerde terug te slaan, maar dat lukte niet. Dus moesten we overschakelen op een alternatieve strategie om naar voor te schuiven. Dat vraagt krachten, dus aan het eind kon ik Alonso net niet meer bedreigen. De Spanjaard had bijna de hele wedstrijd aan de leiding gereden, maar moest op een paar ronden van het eind toch het hoofd buigen voor Webber. Dat doet wat pijn, stelde Alonso. Maar ik ben ervan overtuigd dat ik over een uurtje eerder blij zal zijn met de punten van de tweede plaats. Een andere strategie had weinig uitgemaakt. We dachten een kans te maken door op andere banden te vertrekken en bijna was dat gelukt. Mark was op het eind echter niet te houden. Hij verdient deze zege. Ik zal vooral onthouden dat we tijdens de laatste drie, vier races voorin streden. Uitslag: 1. Mark Webber (Aus/Red Bull-Renault), de 306 km in 1u25: (gem.: 215,683 km/u); 2. Fernando Alonso (Spa/Ferrari) 3.060; 3. Sebastian Vettel (Dui/Red Bull-Renault) 4.836; 4. Felipe Massa (Bra/Ferrari) 9.519; 5. Kimi Räikkönen (Fin/Lotus-Renault) ; 6. Romain Grosjean (Fra/Lotus-Renault) ; 7. Michael Schumacher (Dui/Mercedes-AMG) ; 8. Lewis Hamilton (GBr/McLaren-Mercedes) ; 9. Bruno Senna (Bra/Williams-Renault) ; 10. Jenson Button (GBr/McLaren-Mercedes) ; 11. Kamui Kobayashi (Jap/Sauber-Ferrari) ; 12. Nico Hülkenberg (Dui/Force India-Mercedes) ; 13. Daniel Ricciardo (Aus/Toro Rosso-Ferrari) ; 14. Jean-Eric Vergne (Fra/Toro Rosso-Ferrari) ; 15. Nico Rosberg (Dui/Mercedes-AMG) ; 16. Pastor Maldonado (Ven/Williams-Renault) 1 ronde; 17. Heikki Kovalainen (Fin/Caterham-Renault) 1 ronde; 18. Timo Glock (Dui/Marussia-Cosworth) 1 ronde; 19. Charles Pic (Fra/Marussia-Cosworth) 1 ronde; 20. Pedro de la Rosa (Spa/ HRT-Cosworth) 2 rondes; 21. Narain Karthikeyan (Ind/HRT-Cosworth) 2 rondes WK-standen: piloten: 1. Fernando Alonso (Spa) 129 ptn; 2. Mark Webber (Aus) 116; 3. Sebastian Vettel (Dui) 100; 4. Lewis Hamilton (GBr) 92; 5. Kimi Räikkönen (Fin) 83; 6. Nico Rosberg (Dui) 75; 7. Romain Grosjean (Fra) 61; 8. Jenson Button (GBr) 50; 9. Sergio Perez (Mex) 39; 10. Pastor Maldonado (Ven) 29; 11. Paul di Resta (Sch) 27; 12. Michael Schumacher (Dui) 23; 13. Felipe Massa (Bra) 23; 14. Kamui Kobayashi (Jap) 21; 15. Bruno Senna (Bra) 18; 16. Nico Hülkenberg (Dui) 17; 17. Jean-Eric Vergne (Fra) 4; 18. Daniel Ricciardo (Aus) 2 Constructeurs: 1. Red Bull Racing 216 ptn; 2. Scuderia Ferrari 152; 3. Lotus 144; 4. McLaren Mercedes 142; 5. Mercedes AMG 98; 6. Sauber 60; 7. Williams 47; 8. Force India 44; 9. Scuderia Toro Rosso 6

31 Il y a quelque chose de plus fort que la mort : c est la présence des absents dans la mémoire des vivants. Heden, 2 juli 2012 is Kris VAN SLYCKE echtgenoot van Agnes DE KEGEL ( ) geboren te Lovendegem op 1 mei 1948 en na een dramatisch verkeersongeval in Italië uit ons warm en hecht gezin ontnomen. Dit melden u, het noodlot aanvaardend : Anita VAN HOEYMISSEN, zijn levensgezellin. Sam en Anne VAN SLYCKE - PELLICIER, Sig ( ) VAN SLYCKE, Tim en Sarah VERSTRAETE - VAN SLYCKE, Sten en Matthias VAN SLYCKE - FEYS, zijn kinderen. Camille, Marie-Julie en Max VAN SLYCKE, Mathis en Hannes ( ) VERSTRAETE, zijn kleinkinderen. De plechtige uitvaartliturgie met de asurne, waartoe u vriendelijk wordt uitgenodigd, zal plaatshebben in de Sint-Martinuskerk te Lovendegem op VRIJDAG 13 JULI 2012 om 11 uur. Begroeting in voornoemde kerk vanaf uur. Rouwadres : Ouden Heirweg 20, 9340 Oordegem Bloemen noch kransen. De Ras Uitvaarten Luc en Hilde Ghekiere - Mannes, Hans en Mart Mannes - Caeyers, kinderen en kleinkinderen Lode en Dorothea Mannes - Lagae, kinderen en kleinkind Carolina Mannes, kinderen en kleinkinderen melden u met droefheid het heengaan van hun liefste moeke en make Mevrouw Gaston Mannes geboren Germana DESCHEEMAEKER te Izegem op 29 oktober 1922 en er overleden op zaterdag 30 juni 2012, begeleid door ons gebed. De afscheidsplechtigheid heeft plaatsgehad in familiekring. Dit bericht is de enige kennisgeving. Condoleren kan via: Gentsestraat 40 bus Izegem Grande Rue Fondremand (France) Krekelmotestraat Izegem Vrijdagmarkt Antwerpen Uitvaartzorg Marc & Stefaan SNOECK Izegem - Tel De heer Roger DEMEULEMEESTER geboren te Waregem op 14 februari 1927 en er overleden in het Woonzorgcentrum De Meers op 6 juli Delen in het verdriet : Mariette De Brauwer Lavendellaan 5, 8790 Waregem Annemie Demeulemeester Desselgemseweg 13, 8790 Waregem Marie-Ange Demeulemeester Mattias Louize Groddeweg 27, 3010 Leuven Marc en Ann Demeulemeester - Delesie Stijn en Julie Eline Meersstraat 34, 8790 Waregem De families Demeulemeester - Bracke De families De Brauwer - De Vetter De plechtige uitvaartdienst waartoe wij jullie vriendelijk uitnodigen zal plaatshebben in de dekenale kerk St. Amandus te Waregem (markt) op vrijdag 13 juli 2012 om 11 uur. Samenkomst aan de kerk, de offergang geldt als rouwbeklag. Een groet aan Roger kan gebracht worden in uitvaartcentrum Amez, Olmstraat 15 te Waregem iedere weekdag van 15 tot uur. DIT BERICHT GELDT ALS ENIGE KENNISGEVING Vakantie Buitenland Reizen LAST MINUTE! JULI/AUG Lloret De Mar HOTEL SELVAMAR*** 500 m van het strand & het centrum alle kamers met airco 27/07-30/07-03/08 06/08-10/08 13/08-17/ / / / /08-03/ SPECIALE KINDERKORTINGEN!! 10 DAGEN - HALF PENSION (verlenging mogelijk) (geen korting opstapplaats) DIVERSE OPSTAPPLAATSEN! VOOR GRATIS BROCHURE OF INFO & BOEKINGEN: of RIJKEVORSEL DIVERSE OPSTAPPLAATSEN! VOOR GRATIS BROCHURE OF INFO & BOEKINGEN: of RIJKEVORSEL Verg A5741 LAST MINUTE! JULI/AUG Lloret De Mar HOTEL ROGER DE FLOR PALACE**** Het Roger de Flor Palace ligt op slechts 150 meter van het strand van Lloret. Dit hotel wordt gekarakteriseerd door een combinatie van modern comfort en traditionele elementen van Lloret de Mar, hetgeen het een speciale accommodatie maakt! 27/07-30/07-03/08 06/08-10/08 13/08-17/ / /08-27/08-31/08 03/09-07/09 14/09-21/ DAGEN - VOL PENSION WIJN & WATER INBEGREPEN (verlenging mogelijk) DIVERSE OPSTAPPLAATSEN! VOOR GRATIS BROCHURE OF INFO & BOEKINGEN: of RIJKEVORSEL Verg A5741 LAST MINUTE! JULI/AUG Lloret De Mar HOTEL MOREMAR*** 27/ / /08-06/08 10/ / / / /08-27/08 31/ KINDEREN GRATIS*op de kamer van 2 volw: 1e kind tot 11 jaar - 2e kind tot 11 jaar 10 DAGEN - HALF PENSION WIJN & WATER INBEGREPEN (verlenging mogelijk) LAST MINUTE aug! Costa Blanca. Villa met zwembad, 7 personen, alle comf of Verg A5741 Vlaamse kust Vakantieverblijven te huur OOSTENDE: Albert I Promenade: app. 3e verdiep, vol zeezicht, alle comfort + lift. Vrij 21/7-17/9. Per weekend/week/14d/maand. Info: 0479/ Gezell. 6 pers.-app. 20m. v. zeedijk, zeezijz. 2 lift, hall, 2 slpk, mod. badk.+ kkn, sfeerv. liv., eetzithoek nieuw, kabel-tv, terrassen nieuw! Tel. 0475/ Blankenberge: appartement en studio, personen - WE-week-14d-mnd. Van eig. T: 0475/ / AEL1405 Vakantieverblijven te koop Oostende te koop Nieuw luxe hoekapp. Met rond hoekterras. living 8m lang 2 slk, veel zon! Fietsenberging, klein gebouw / Oostende app 3v bij casino zeez zonterr 2slpk parket design kkn nwe apparaten lux badk hoekb gr kelder fietsberg cv gas EPC143 el att Gn immo. 0476/ na 18u Wonen Nationaal vastgoed Vastgoed te koop Wenst dringend doch discreet aan te kopen: blok appartementen +/- 20 app. Beslissing binnen de 48 uren, volledige betaling binnen de 31 dagen. 0475/ of n.e.b@skynet.be gronden te koop TE KOOP TE ZOMERGEM Prachtige loten open bebouwing gaande van 691 m² tot 796 m² in goedgekeurde verkaveling - zonder bouwverplichting. Info IMMOGROUP GENT BVBA Tel. 09/ / Brabant vastgoed Gevraagd te koop Zoek droge gesloten ruimte te koop of te huur, ong. 25m², garage of andere, om koffers en huishoudgerei op te slaan, bij voorkeur Gooik en omgeving. Tel.: 0494/ Buitenland vastgoed TK Auvergne: uitzonderlijk gelegen hoeve op 1ha met privéweg. Zeer veel mogelijkheden. Prijsje! E (te bespreken). Inlichtingen 0491/ Relaties Vriendschappen Lieftallige dame zoekt contact met heren Gent. Tel: 09/ Attent, vriendelijk, eerlijk & bewust, geëngageerd: deze vrouw van 39 zoekt een lief lief met ernstige bedoelingen. zonder ruggegraat, onhoudt u. liefattent@gmail.com Auto Tweedehandswagens te koop Personenwagens te koop ALFA ROMEO 1,9 JTD KM - ZWART - 06/ NAVIGATIE incl. BTW Tel 0476/ Aankoop auto s 4x4 - terreinwagens pick-ups - camionetten minibus - schade jong - oud - veel km Bel 24/24: 0488/ Koop uw wagen binnen het uur. 4x4 - camion - bus luxe auto - mobilhome - moto Met/zonder keuring. Ook veel km of schade. Aan hoogste marktprijs! Cash. Komen aan huis 7/ / DRINGEND! WAGENS GEVRAAGD. Ook veel km en schade. Alle merken. Luxe wagens - 4x4 Bestelwagens - Vrachtwagens Ook zonder keuring. 7/7 24/24. Cash! 1x tel = verkocht. 0477/ CITROEN C1 12/ ZILVER METALLIC KM Tel 0476/ PEUGEOT 307 1,6 I - 06/ CABRIO - GROEN METALLIC KM - LEDER Tel 0476/ RANGE ROVER EVOQUE + SPORT + DISCO 4 DIRECT LEVERBAAR TEL 056/ info@garagedepoorter.be VW POLO C3 TDI - COMFORTLINE KM - 11/ ZWART - AIRCO Tel 0476/ Wettelijke berichten Openbare diensten Gemeente Hechtel-Eksel GEMEENTELIJK RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN "BUNGALOWPARK" OPENBAAR ONDERZOEK Het College van Burgemeester en Schepenen. Overeenkomstig de bepalingen van arlikel van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, deelt het College van Burgemeester en Schepenen u mee dat er een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan "Bungalowpark" werd opgesteld. Dit ontwerp gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bestaat uit: - Toelichtingsnota; - Stedenbouwkundige voorschriften; - Grafisch plan; - Nota behandeling adviezen plenaire vergadering. De gemeenteraad heeft dit ontwerpplan voorlopig vastgesteld in vergadering van 28 juni Het openbaar onderzoek loopt van 9 juli 2012 tot en met 6 september Gedurende deze periode ligt het ontwerp gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ter inzage op het gemeentehuis, dienst Bouwen en Wonen. U kan dit plan komen inkijken tijdens de openingsuren op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9u tot 12u, maandagnamiddag van 13.30u tot 19u en woensdagnamiddag van 13.30u tot 17u. Eventuele adviezen, opmerkingen en bezwaren moeten schriflelijk worden overgemaakt aan de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening van Hechtel-Eksel, p.a. Don Boscostraat 5, 3940 Hechtel-Eksel, per aangetekende brief of afgegeven tegen ontvangstbewijs en dit ten laatste op 6 september Namens het College van Burgemeester en Schepenen M. L. Vankrunkelsven, secretaris R. Truyens, burgemeester COLOFON Zemst AANKONDIGING OPENBAAR ONDERZOEK RUP22 BINNENGEBIED DYNASTIESTRAAT MOLENVELD Het college van burgemeester en schepenen brengt overeenkomstig het artikel van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 1 september 2009, ter kennis van de bevolking dat volgend ontwerp van ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) ter inzage ligt: RUP22 Binnengebied Dynastiestraat Molenveld. Het dossier bestaat uit een plan feitelijke en juridische toestand, een grafisch plan, de bijhorende stedenbouwkundige voorschriften, een toelichtingsnota en de relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Het werd voorlopig aanvaard door de gemeenteraad op 21 juni Het dossier ligt voor iedereen ter inzage vanaf 16 juli 2012 tot en met 13 september 2012 op de dienst ruimtelijke ordening en stedenbouw van het gemeentehuis, De Griet 1 in 1980 Zemst, iedere werkdag van 9 tot 12 uur, dinsdagavond van 16 tot 19 uur en woensdagnamiddag van 13u30 tot 16u. Bezwaren en opmerkingen moeten uiterlijk op de laatste dag van het openbaar onderzoek schriftelijk worden ingediend bij de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening, De Griet 1,1980 Zemst, per aangetekende brief of tegen ontvangstbewijs. Namens het college i.o. gemeentesecretaris burgemeester Louis Van Releghem Bart Coopman Gemeente Edegem BERICHT RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN TERELST NOORD &RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN TERELST ZUID BEKENDMAKING VAN HET OPENBAAR ONDERZOEK Het college van Burgemeester en Schepenen brengt ter kennis aan de bevolking dat volgende twee ruimtelijke uitvoeringsplannen met bijhorende onteigeningsplannen voorlopig zijn goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 27 juni 2012: RUP Terelst Noord en RUP Terelst Zuid. Ze liggen voor iedereen ter inzage aan de publieksbalie van het gemeentehuis, Gemeenteplein 1, gedurende een periode van 60 dagen, nl. van maandag 9 juli 2012 tot en met donderdag 6 september 2012, - maandag t.e.m. vrijdag van 8u30 tot 13u, - maandagavond van 16u tot 19u - woensdag van 8u30 tot 14u De bezwaren en de opmerkingen worden ten laatste op 6 september 2012 schriftelijk ter kennis gebracht aan de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening, p/a Gemeenteplein Edegem. Edegem, 9 juli 2012 Namens het college van Burgemeester en Schepenen Katleen De Prins, gemeentesecretaris Koen Snyders, burgemeester Bedrijf Bedrijfsvastgoed te huur Last minute te huur: winkel + voorraadkelder in recent gebouw winkelcentrum Blankenberge, juli, aug, sept, totaal E / Klantendienst Gratis nummer voor de automatische registratie van bezorgingsklachten van de dag zelf: (8 tot 20 u.) Klantendienst lezers: (8 tot 17 u.); fax: lezersservice@corelio.be Verkoopsvoorwaarden De Standaard België Abonnementen: tel.: (8 tot 17 u.); fax: Een full abonnement kost 36 voor 1 maand, 99 voor 3 maanden, 360 voor een jaar of 2 maanden via domiciliëring voor 60. Een weekendabonnement kost 50 voor 3 maanden, 99 voor 6 maanden, 198 voor 1 jaar. Vakantieservice voor abonnementen: of Buitenland Bij dagbladhandelaar: Nederland, Luxemburg Verantwoordelijke uitgever: Gert Ysebaert De Standaard m.standaard.be (mobiele toestellen) Corelio Publishing NV Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden tel: , fax:

32 32 DE STANDAARD pn MENS&ECONOMIE Dezelfde politici die vandaag beweren dat het ergste van de eurocrisis voorbij is, zagen ze niet aankomen toen ze uitbrak CD&V-senator RIK TORFS op Twitter. RECESSIE WEKT ANTI-EUROPESE GEVOELENS OP Winkels moeten sluiten in paradijs Cyprus De voorspoed is tot stilstand gekomen in Cyprus, het eiland van lage belastingen, Gucci en Armani. De groeiende werkloosheid leidt tot anti-europese gevoelens. BRAM VERMEULEN NICOSIA Vanaf half acht in de ochtend krult de rij om het gebouw voor Sociale Voorzieningen in Nicosia. Hier melden zich de nieuwe werklozen van Cyprus. Net afgestudeerde studenten. Moeders. Mannen op leeftijd. Op fluistertoon delen ze een nieuw, maar nu veelgehoord sentiment op het eiland. We zijn vreemdelingen in ons eigen land, zegt Eliada Vouri. Ze is 32. Vorige maand werd ze ontslagen als medewerker van een scheepsbevrachter. Toen ze niet akkoord wilde gaan met een dertig procent salariskrimp, huurde haar baas drie Grieken in van het vasteland. Griekenland is volgens haar niet FISCALITEIT Daems haalt plan staatsbon van onder het stof eens het grootste probleem. Het is het lidmaatschap van de Europese Unie. Zie je ze daar staan, zegt ze en wijst naar het einde van de rij. Roemenen. Tsjechen. Ze staan in dezelfde rij als wij. Als het erop aankomt, kiest de werkgever toch voor hen. Ik was nooit een racist. Maar nu heb ik deze gevoelens. Wat mij betreft stappen we vandaag nog uit de unie. Als eiland gelegen op de maritieme routes van de oostelijke Middellandse Zee was Cyprus altijd een doelwit van buitenlandse invasies. Van Grieken, Romeinen, Genuezen, Venetianen, Ottomanen, Britten, Turken. Het sinds 38 jaar verdeelde eiland werd in 2004 lid van de EU. Dat lidmaatschap zette de deuren BRUSSEL Rik Daems, senator voor de Open VLD, pleit er opnieuw voor om de fiscale vrijstelling die geldt voor het spaarboekje uit te breiden naar de staatsbon. Daems diende daar eerder al wetsvoorstellen voor in. Door de fiscale maatregelen van de regering Di Rupo I stroomt er nog meer geld dan ooit naar de spaarboekjes van de banken. Die beleggen dat soms in speculatieve producten. De buitenlandse moederhuizen van de voorheen Belgische banken staan dan weer klaar om het Belgisch spaargeld te gebruiken om hun eigen tekorten mee te financieren. Daems hoopt door de staatsbon eveneens fiscaal aantrekkelijk te maken, het Belgisch spaargeld rechtstreeks te gebruiken voor de financiering van de Belgische staatsschuld. Mijn voorstel kost de begroting niets, gezien het bedrag van de vrijstelling gelijk blijft. Cypriotische werkzoekenden gaan op zoek naar een geschikte job in een wijd open voor Oost-Europeanen, die in Cyprus het viervoudige konden verdienen van thuis. Ze deden het werk waarvoor de Cyprioten de neus ophaalden. Dat kon, zolang de economie maar bleef groeien zonder dat de Cyprioten er veel voor hoefden te doen. Cyprus was, behalve toeristenbestemming, het belastingparadijs waar rijke Oost-Europeanen, Russen en anderen hun geld stalden. Het wetsvoorstel van de senator ligt in het verlengde van de aanbevelingen van de Bijzondere Dexia Commissie. Een van de belangrijkste conclusies van de Bijzondere Dexia Commissie was immers dat er terstond maatregelen moeten worden uitgewerkt zodat hoofdkwartieren niet langer middelen uit Belgische banken kunnen onttrekken, besluit Daems. (pdd) Ineenstorting Maar de jaren van voorspoed zijn voorbij. Om de ineenstorting van zijn grootste banken te voorkomen, vroeg Cyprus vorige maand hulp van het Europese noodfonds. Waarschijnlijk is een lening van zo n 10 miljard euro nodig. Kredietbeoordelaars schrijven Cyprus af als schroot. Banken hebben acht keer de omvang van het nationale inkomen uitgeleend, vooral aan Griekse banken. De werkloosheid is gegroeid tot 10 procent. Onder jongeren tot 25 jaar heeft een derde geen baan. De economie krimpt met een procent dit jaar. De crisis is overal zichtbaar. Ooit schitterde het zuidelijke deel van het eiland, ten opzichte van de verpauperde Turks-Cyprioten aan de andere kant van de bufferzone. De winkelstraten aan de Grieks-Cypriotische kant hadden Armani en Gucci. Hier begon Europa. Nu staan de winkels leeg. Volgens voorzitter Sophocles Moussoulos van midden- en kleinbedrijfvereniging Pasyme sluiten sinds begin dit jaar elke maand vijfendertig tot vijfenveertig winkels hun deuren aan de Griekse kant van het eiland. Hij legt een vuistdik Rik Daems. pn

33 MENS & ECONOMIE 33 OPENSTAANDE REKENINGEN KARIN DE RUYTER E-COMMERCE IS NOG LANG GEEN EU-COMMERCE Een luie leesvakantie moet het worden dit jaar. Ik verlekker me er des te meer op omdat ik me deze keer vooraf het hoofd niet zal moeten breken over de vraag welke boeken ik wel, en welke ik niet in mijn koffer stop. Ik neem gewoon een hele bibliotheek mee. In mijn handbagage. Een poosje geleden heb ik me namelijk een e-reader aangeschaft. De eerste leeservaringen met het Sonytje zijn zo goed meegevallen, dat ook mijn boekenverslaafde wederhelft overtuigd is geraakt dat het best een handig ding is. Om allebei onze leeshonger onbeperkt te kunnen stillen op vakantie, hebben we daarom beslist om ons een tweede toestel aan te schaffen. Maar deze keer viel de keuze op een Kindle van Amazon, zodat we voortaan ook digitale boeken kunnen kopen in de grootste onlinewinkel ter wereld. Omdat we toch al een account hebben bij amazon.fr, de Franse vestiging van Amazon, leek het ons logisch om ook daar een Kindle te kopen. Maar dat was buiten de grillen in het commerciële beleid van Amazon gerekend. De Kindle kan vanuit Frankrijk niet geleverd worden op ons Belgische adres, werd ons gemeld toen we onze bestelling wilden plaatsen. Als we een Kindle wilden, moesten we die kopen bij amazon.com. De Amerikaanse site, dus. Het is alsof je als Belg in een Franse supermarkt wel water kan kopen, maar geen cola kantoor van de dienst voor arbeidsvoorziening in de hoofdstad Nicosia. Yiannis Kourtoglou/afp boekwerk op tafel met honderden foto s van winkelruiten van recent gesloten bedrijven. Toen de recessie in de Verenigde Staten begon riep onze minister van Economische Zaken: geen zorgen. Wij hebben de sterkste economie ter wereld. Er was zoveel euforie op Cyprus dat niemand dacht aan een mechanisme dat eventuele klappen kon opvangen, zegt Moussoulos. De recessie kwam. Tegelijkertijd met de enorme explosie, in juli vorig jaar, van containers vol munitie die jarenlang in de stralende zon op een marinebasis hadden gestaan. De explosie verwoestte de grootste elektriciteitscentrale op het eiland. Sindsdien betalen we twee keer zoveel voor onze stroom omdat de regering de kosten voor de reparatie rechtstreeks doorberekend aan de ondernemers, zegt Moussoulos. Toch blijft hij in het EU-lidmaatschap geloven. Als we deze crisis in ons eentje hadden moeten We zijn vreemdelingen in ons eigen land doorstaan, dan waren we al ingestort. Nu is er tenminste een vangnet. Hulp van het Europese noodfonds betekent waarschijnlijk dat Brussel een einde maakt aan Cyprus gunstige belastingvoorwaarden. Een Europese financiele reddingsoperatie komt onherroepelijk op het bordje terecht van degenen die het niet kunnen betalen. Ik zou willen dat deze regering zijn bedrijven ging redden, in plaats van zijn banken, meent de ondernemersvoorzitter. De overwinning van de conservatieve pro-europese partij bij de Griekse verkiezingen in mei lijkt ook Cyprus even respijt te gunnen. Als Griekenland uit de euro had moeten stappen, was Cyprus 10 miljard euro kwijtgeraakt. Intussen richt de Cypriotische elite zijn hoop op de enorme gasvoorraden die eind vorig jaar ten zuiden van het eiland werden gevonden. Volgens het Amerikaanse energiebedrijf Noble Energy is de vondst al 40 miljard euro waard. Maar ik verwacht de eerste opbrengst niet voor 2018, zegt hoogleraar grondmechanica Panos Papanastasiou van de Universiteit van Cyprus, die de regering adviseert. We moeten uitkijken ons nu rijk te rekenen. Buitenlandse energiebedrijven staan te trappelen om zaken te doen. De volgende invasie dienst zich alweer aan. Het zuidelijke deel van Cyprus zit in financieel zwaar weer, net als de rest van Europa. Maar het eiland is niet verloren. NRC Handelsblad Bizar, vonden we. Want we bestellen regelmatig papieren boeken op amazon.fr, en die worden altijd wel snel en probleemloos geleverd vanuit Frankrijk. Ook de bestelling van accessoires voor de Kindle (een hoesje voor het toestel, en een oplader) bleek geen enkel probleem te vormen. Maar het toestel zelf, dat moesten we dus uit de VS laten komen. In de virtuele wereld van de e-commerce maakt dat toch geen verschil, zal u zeggen. Helaas: dat doet het wel. In Frankrijk en ook in Duitsland, op amazon.de, maar ook van daar wordt niet geleverd in België kost een Kindle Touch 129 euro. Op amazon.com kost hetzelfde toestel 139 dollar, omgerekend ongeveer 110 euro. Het is er op het eerste gezicht dus zelfs goedkoper. Maar door de verzendingskosten en de taksen die je nog bovenop die prijs moet betalen, kwam de factuur bij Amazon.com uit op ruim 193 dollar, ca. 159 euro. Bijna dertig euro duurder dan wat ik zou betalen via de site in Duitsland of in Frankrijk, dus. Navraag bij amazon.fr waarom die Kindle niet geleverd wordt in België, bracht geen antwoord. De persdienst van de onlinewinkel reageerde niet op mijn mails een telefoonnummer is niet beschikbaar op de site. De reden voor het bizarre commerciële beleid van Amazon blijft dus voorlopig een mysterie. Want geef toe: bizar is het. Vertaald naar de reële shoppingwereld komt het erop neer dat je als Belg wel een fles water zou kunnen kopen in een Franse supermarkt, maar geen fles cola. Dat laatste zou niet mogen, maar een onlinewinkel mag wél weigeren om een product te leveren in een ander land, zo verzekert een expert in Europees mededingingsrecht me. Conclusie? E-commerce is nog lang geen EU-commerce. En dat de grensoverschrijdende digitale handel in Europa maar moeizaam van de grond komt, ligt dus zeker niet aan het wantrouwen van de consument alleen, zoals vaak geponeerd wordt. Hallo, Europa? BANKEN Dexia legt klanten droog BRUSSEL De restbank Dexia heeft 120 grote klanten laten weten dat ze niet langer kredieten kunnen opnemen via hun permanente kredietlijnen bij Dexia. Dexia blokkeert het gebruik van de zogenaamde trekkingsrechten. Dit zet in Frankrijk heel wat kwaad bloed. Dexia zegt dat de maatregel er komt omdat Europa niet wil dat de bank nog kredieten verstrekt. Dexia snijdt nu de weg naar 1,6 miljard nieuwe kredieten af. Dexia ligt in Frankrijk ook onder vuur voor het verstrekken van wurgkredieten. Steeds meer gemeenten weigeren nog de rentes te betalen of trekken naar de rechtbank. Veel gemeenten zitten in geldnood. De Franse Banque Postal heeft daarom beslist meer kredieten aan Franse lokale besturen te verstrekken. Dexia is in Frankrijk via Dexia Crédit Local de belangrijkste bank voor lokale besturen. De bank mag van Europa geen nieuwe kredieten verstrekken omdat de groep tot twee keer toe gered is moeten worden via staatssteun. Pogingen van de Franse overheid om een nieuwe bank voor lokale besturen op te richten, waar ook nog een kleine rol zou zijn voor dexia, stoten op kritiek van Europa. Nu Dexia de facto uit de markt is, wordt de relatie met zijn Franse klanten steeds moeilijker. (pdd) De Standaard 24% goedkoper lezen? standaard.be/abonnement

34 34 MENS & ECONOMIE GELD&BELEGGEN PORTEFEUILLE INTERVIEW Eddy Vonckx, Network risk manager en bioboer Bankier en hobbyboer Naast een lange carrière bij BNP Paribas Fortis en zijn voorgangers is Master of Arts in Economics Eddy Vonckx sinds 2000 actief als bioboer. weest. In een vorige functie bij de bank heb ik me met de arbitrage van de obligatiemarkten beziggehouden. Obligaties lijken me trouwens nog altijd de veiligste vorm van beleggen. De laatste twaalf jaar beleg ik niet in financiële producten, buiten verzekeringen en pensioensparen, om de eenvoudige reden dat al ons spaargeld geïnvesteerd is in de bioboerderij die ik run samen met mijn vrouw en haar broer. Hoeveel tijd kruipt er in de boerderij? Mijn werk voor de boerderij is deels hobby, deels steun aan het familiaal bedrijf. Mijn vrouw is er veel intenser mee bezig, zij is er ook opgegroeid. Mijn hoofdberoep is en blijft bankbediende, maar de avonden en weekends BESTE INVESTERING De samenwerking met de coöperatie Hagelandse Haspengouwse Veeboeren Coöperatie en Hartenboer-.be, een investering van minder dan euro. Een plezier om erin te werken en een mate van zekerheid voor de omzet. SLECHTSTE INVESTERING Mijn plannen voor schaalvergroting. Voor de vergunning werd geweigerd, moest ik wel eerst de nodige plannen laten tekenen. Een verlies van euro plus heel wat tevergeefs geïnvesteerde tijd. VAN ONZE MEDEWERKER JAN BOSTEELS BRUSSEL De schoonbroer van Eddy Vonck teelt biofruit op de familiale boerderij. Vonck en zijn vrouw kweken er biokippen en ander gevogelte. Wat behelst uw werk bij de bank? Network risk management, dat is een controlefunctie op de risico s van de buitenlandse entiteiten, de interne cliënten van de bank zeg maar. Ik zie erop toe welke kredieten hun worden toegekend en of ze die op de juiste manier aanwenden. De risico s worden nauwgezet opgevolgd en kredieten worden niet vanzelfsprekend toegekend. Bent u een belegger? Ik ben altijd meer een man van obligaties dan van aandelen geworden voor een groot deel in beslag genomen door de administratie van het biobedrijf. Mijn schoonbroer doet voornamelijk het werk ter plaatse. Vanwaar de keuze voor bio? Het is een keuze voor gezonde voeding, in combinatie met de opportuniteit die de dioxinecrisis van 2000 bood. Bio was toen het gat in de markt, door de angst van de consument voor industriële producten en de zoektocht naar gecontroleerde en betrouwbare producten. De afzet was aanvankelijk zeer plaatselijk via de eigen boerderijwinkel, maar ondertussen ook ruimer sinds we tot een coöperatie van veeboeren zijn toegetreden. Betekent dat laatste dat u meer omzet genereert maar ook een deel van uw winstmarge kwijt bent? De omzet is sindsdien verdubbeld en 50 % gaat nu via de coöperatie. Onze marge is tegelijk verminderd omdat de coöperatie wil verkopen aan een marktprijs en ook de kosten van de logistiek en dergelijke voor zijn rekening neemt. Tegelijk zijn we verzekerd van een bepaalde omzet, een goede zaak dus. Is de boerderij rendabel voor u? Zo lang ik het kan blijven doen in bijberoep wel. Ik zou graag meer omzet en meer winst genereren, maar ik ben beperkt in productie omdat ik geen vergunning krijg voor de kweek van meer dan kippen, vier keer per jaar. Op onze 7 ha zou ik idealiter kippen kunnen kweken per cyclus van drie maanden, stuks per jaar. Per kip is er 2,5 tot 3 euro winst, onafgezien van de hoeveelheid kippen, want de vaste kosten zoals de infrastructuur en de veearts blijven dezelfde. Nu kan ik met een jaarinkomen van euro de kosten betalen. Anders zouden we spreken van een opbrengst van euro per jaar en zouden de kosten veel draaglijker zijn. Waarom kreeg u geen vergunning? Vooral vanwege het protest van de buren. Ze waren bang voor geurhinder en de veronderstelde passage van massa s klanten. Een onterechte vrees, omdat de nieu- BELEGGINGSFONDSEN Studie fileert in top- en floplanden De Gentse vermogensbeheerder Value Square rangschikte de 60 economisch grootste landen naar hun groeipotentieel. VAN ONZE MEDEWERKER JAN REYNS BRUSSEL Voor het derde jaar op rij ploegden de fondsbeheerders Patrick Millecam en Nic Van Broekhoven en hun medewerkers zich door duizenden macro-economische statistieken om een kwaliteitsindex voor landen op te stellen. Doel is vooral om de landen te detecteren waar de groeikansen op lange termijn het beste zijn. Belgische particulieren mogen dan rijk zijn, het is duidelijk dat de verarming is ingezet Als belegger blijft Value Square in de eerste plaats individuele aandelen selecteren, maar hun kwaliteitsindex voor de landen wordt wel degelijk betrokken bij de analyse van de aandelen. Daarover volgende week meer in deze rubriek. De resultaten op zich zijn zowel bemoedigend voor de wereldgroei op lange termijn, als bijzonder ontnuchterend voor inwoners van rijke westerse landen, zoals België. Het onderzoek van de Gentenaars borduurt voort op de inzichten van beleggingsgrootmeesters als John Templeton, Peter Lynch en Warren Buffett, waar het devies naast niet te veel betalen (= value investing) altijd is: volg de groei. Hoe ging Value Square te werk? De 60 economisch belangrijkste landen van de wereld (goed voor 94,74 % van de wereldeconomie in bbp) werden gescreend op acht pijlers. Elk van hen krijgt een gelijk gewicht (12,5 %) en wordt opgeteld tot een eindscore op 100. De acht pijlers zijn: de schuldsituatie, de overheidsfinanciën, de spaarquote, de exportgroei, de evolutie van het bbp (bruto binnenlands product), de handelsbalans, de demografie en de politieke en economische vrijheid. Omdat er op het niveau van landen minder cijfers zijn over activa (bezittingen), kon dat niet afgewogen worden tegen bijvoorbeeld de meestal zeer hoge schulden van de rijke westerse landen. Daarom zegt deze kwaliteitsindex iets over de solvabliteit, maar meer nog over het groeipotentieel. Op lange termijn hangt solvabiliteit (de mogelijkheid om aan de schuldverplichtingen te voldoen) samen met groei. Harde waarheid De lijstjes (zie tabellen) met de tien beste en tien zwakste landen vertelt meteen de harde waarheid: landen als Griekenland, Portugal, maar ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten hebben het laagste groeipotentieel op lange termijn. België valt met plaats 48 op 60 landen net buiten de flop-10. Het enige waar we mee scoren is de spaarquote, het overschot op de handelsbalans en de vrijheid. De Belgische particulieren mogen dan rijk zijn, het is duidelijk dat bij ongewijzigd beleid de verarming is ingezet. Bij de goede landen valt op hoe sterk de Aziatische landen scoren, met als podium Singapore, China en Zuid-Korea: de bevestiging van Azië als groeimotor van de wereld. Dat is belangrijk, want met alleen al China, India en Indonensië leeft daar 40% van de wereldbevolking die vandaag nog maar goed is voor 15 % van de wereldeconomie. Patrick Millecam: Het is geen toeval dat onze bedrijven (waar Value Square in belegt, red) globaal bijna 60 % van hun omzet halen in Azië. Bij de toplanden zijn er ook veel die hun positie te danken hebben hun rijkdom aan grondstoffen. Het enige waar de rijke westerse landen (ook België) meestal redelijk of goed scoren is op politieke en economische vrijheid. Patrick Millecam: Maar dat kan ook een nadeel zijn. Democratie is hier vooral het eindeloos uitstellen van noodzakelijke hervormingen.

35 Slaap goed, mijnheer Junck RIK DHOEST van Delta Lloyd is verontwaardigd over de timing van de verkoop van Nyrstar-aandelen door de ceo. MENS & ECONOMIE 35 we kippenstal zich in het midden van onze 7 ha zou bevinden en biologische kippenteelt niet gepaard gaat met geurhinder. Een gemiste kans. Hebt u nooit spijt van het geld en de tijd die u de afgelopen jaren in de boerderij hebt geïnvesteerd? Ik doe het graag, een hobby mag iets kosten. Bovendien is het een steun voor de familie die ik niet zomaar kan opzeggen. Ik heb een De boerderij brengt veel minder op per uur dan de bank, maar geeft me meer job satisfaction 5FAVORIETE AANDELEN VAN PIETER DE BISSCHOP DEUTSCHE BANK PRIVATE BANKING 1 McDonalds Grootste restaurantketen ter wereld met stijgende omzet en 68 % buiten VS. Nieuwe producten en sterke aanwezigheid in Rusland en China. Aantrekkende operationele efficiëntie: hogere marges. 2Sanofi Door combinatie van besparingen en investeringen is basis gelegd voor langetermijngroei van omzet en winst. Komende drie jaar: gemiddelde omzetgroei +5 %, winst +9 %. Dividendrendement 5,6 %. 3Siemens Een van de meest gediversifieerde groepen van Europa. Vooral energieafdeling met gasgestookte energiecentrales en schone steenkool technologie is veelbelovend. Aantrekkelijke waardering tegen 9 keer de winst. vrij goed hoofdinkomen en de kostprijs van mijn hobby blijft draaglijk. Ik doe mijn werk bij de bank heel graag, maar de voldoening om zelf iets te produceren is toch wel bijzonder. In de bank ben je een radertje in een grote machine. De boerderij brengt veel minder op per uur, maar geeft me meer job satisfaction. - ONLINE Eddy Vonckx. Geertje De Waegeneer 4Saint Gobain Producent van glas, maar ook bouw- en innovatieve materialen zoals slijpmiddelen. Koers is overdreven gezakt: stevige marges, hoge vrije cashflow en autonome omzetgroei. Balans sterk genoeg voor overnames. 5Cisco Systems Blijft toonaangevend in datanetwerken. Door allerlei nieuwe toepassingen blijft de vraag naar netwerkcapaciteit toenemen. Verwachte omzetgroei 2012 van 6 % en doel om marges op peil te houden. Lees de volledige uitleg op TIPS BELEGGINGSBLADEN WEEKAGENDA BEURSTIPS Nyrstar (3,9 euro): wachten op resultaten en dan eventueel bijkopen Zelfs zonder de verkopen van aandelen Nyrstar door ceo Junck, weet Beurstips dat de resultaten van Nyrstar over de eerste jaarhelft gene vetten zal worden. Dat was ook niet mogelijk omdat enkele van de overgenomen mijnen nog steeds in de opstartfase zitten. Maar de echte boosdoener is overduidelijk de zinkprijs die zakte tot dollar per ton. Onder de dollar per ton zijn een aantal ondergrondse zinkmijnen niet meer rendabel en zal het aanbod aan zinkertsen verminderen. Alle industriële metalen tonen een negatieve evolutie, maar het laagste punt van de cyclus zal niet zo ver meer van ons af zitten. Noteer dat Nyrstar momenteel tegen 5 keer de geschatte winst over 2012 noteert. We wachten de cijfers over de eerste jaarhelft af. Worden we positief verrast, dan kopen we bij. Goud en zilver: afwachten De trends bij zowel goud (minder dan dollar per ounce) en zilver (27 dollar per ounce) blijven negatief. Om positief te worden, wordt het hoog tijd dat er hier wat dalende trends opwaarts doorbroken worden. Bij goud kan een positief signaal gegeven worden boven de dollar, bij zilver wordt dat als het edelmetaal een koers van Nyrstar juli '11 juli '12 31,22 dollar per ounce doorbreekt. Hou anderzijds de bodems op respectievelijk dollar en 26 dollar in de gaten. We blijven een afwachtende houding aannemen en kijken rustig langs de zijlijn toe. INSIDE BELEGGEN //3,908 euro Ahold: slimmer dan Delhaize, maar (nog) niet kopen Ahold heeft hetzelfde profiel als Delhaize, maar volgens Inside Beleggen springen de Nederlanders beter om met de moeilijke marktomstandigheden, wat zich ook vertaald heeft in betere beursprestaties. Het zijn natuurlijk de economische crisis en de schuldafbouw die veel Amerikanen op dieet hebben gezet en de winkeliers grijze haren bezorgen. Ook in Nederland moet Ahold rekening houden met het laagste consumentenvertrouwen in jaren, nu de Nederlanders de waarde van hun huis zien dalen, maar de omvang van hun hypotheekschulden niet. Veel beterschap is zowel in de VS als in Nederland niet meteen te verwachten. In deze moeilijke omstandigheden presteerde Ahold niet eens zo slecht in het eerste trimester van De omzet steeg met 1,9 % (bij gelijkblijvende wisselkoersen). Maar om de klant aan boord te houden, moet ook Ahold stevig investeren in promoties en kortingen. Dat lukt aardig, gegeven een stijgend marktaandeel in de VS. In de VS bewijst Ahold dat het de consument beter aanvoelt en een betere prijsstrategie hanteert dan Delhaize. Ook aan het margefront houdt Ahold iets beter stand. In de VS daalde de onderliggende marge weliswaar van 4,6 % naar 4,1 %, maar in Nederland bleef deze marge onveranderd op 6 %, wat behoorlijk indrukwekkend is in een moeilijke markt. Door deze margedruk daalde de nettowinst met 3,1 %. Met een koers-winstverhouding in de buurt van 10 en een dividendrendement van ongeveer 4 % noteert het aandeel van Ahold niet duur. Een Delhaize-aandeel is goedkoper, maar Ahold heeft op strategisch vlak zijn huiswerk beter gemaakt dan de Belgische collega s, en dat rechtvaardigt de hogere waardering. Maar wegens de slechte economische omgeving is er zeker geen haast op het aandeel te kopen. Maandag 9 juli Bijeenkomst eurogroep in Brussel in verband met bestrijden eurocrisis Cijfers over Duitse uitvoer in mei Dinsdag 10 juli Industriële productie Groot- Brittannië over mei Idem voor Italië Woensdag 11 juli Japanse inflatiecijfers juni Notulen Fed-bijeenkomst 20 juni Donderdag 12 juli Rentebesluit Japanse centrale bank Industriële productie eurozone (mei) Vrijdag 13 juli Gegevens over Amerikaans consumentenvertrouwen in juni -biz Fietsenmerk Specialized heeft zich laten inspireren door de solozege van Tom Boonen in Roubaix Bekijk het reclamefilmpje op

36 MENS&ECONOMIE DE STANDAARD EUROPA Cyprus in greep van recessie > 32 afp BELEGGEN De portefeuille van Eddy Vonckx > 34 Mario Monti beantwoordt in Aix-en-Provence vragen van journalisten. Voor de Italiaanse premier kan het niet dat collectieve Europese beslissingen op de helling gezet worden. Gérard Julien/afp INDIVIDUELE LANDEN MOGEN GEZAMENLIJKE AFSPRAKEN NIET ONDERGRAVEN Monti hekelt euroverzet De Italiaanse premier Mario Monti haalde gisteren uit naar noordelijke eurolanden die met hun ongepaste uitlatingen de rentecrisis aanwakkeren. Italië boos over rente-opstoot Spanje neemt extra besparingsmaatregelen Eurogroep komt vandaag bijeen BRUSSEL (BLOOMBERG, DS) Volgens Monti is de nieuwe onstporing van de rente in Zuid-Europa het gevolg van ongepaste uitlatingen van sommige noordelijke landen over de euro. Die hebben twijfel gezaaid over de afspraken die eind juni zijn gemaakt over de aanpak van de eurocrisis. Voor Monti kan het niet dat een individuele lidstaat de geloofwaardigheid ondergraaft van wat Europa collectief beslist. Monti sprak op een jaarlijkse conferentie van economen in het Zuid-Franse Aix-en-Provence. Monti liet de naam Finland niet expliciet vallen, maar het schoentje lijkt dat land het best te passen. De Finse minister van Financiën zei eind vorige week in een kranteninterview dat Finland wel voorstander is van de euro maar ze uitte ook stevige reserves. De gedeelde verantwoordelijkheid voor de schulden en de risico s van andere landen is niet waar we ons op voorbereiden, zei Jutta Urpilainen. Finland sprak zich ook uit tegen steunaankopen van staatspapier van zwakke eurolanden door het permanente Europese noodfonds ESM. Ook Nederland, dat net als Finland nog een AAA-rating heeft, is weinig enthousiast over de op de eurotop van 28 en 29 juni gemaakte afspraken. Daar werd de aanzet gegeven voor een bankenunie om de Spaanse bankencrisis op te lossen. Dat zorgde even voor een ontspanning op de rentemarkt, maar vrijdag flirtte de Spaanse rente al opnieuw met de 7 procent. Volstrekt onhoudbaar voor de krimpende Spaanse economie. De Europese ministers van Financiën van de eurozone treffen elkaar vandaag in Brussel. De Franse minister van Financiën, Pierre Moscovici, zei dat er later deze maand, waarschijnlijk op 20 Noordelijke landen krijgen veeg uit de pan juli, nog een dergelijke bijeenkomst van de zogenaamde eurogroep komt. Zaterdag riep ook al de Spaanse premier Mariano Rajoy op om werk te maken van de uitvoering van de genomen beslissingen. Europa moet de afspraken zo snel mogelijk invullen. Het Europese project staat op het spel, zei Rajoy. Spanje zou dan weer zelf nieuwe belangrijke maatregelen nemen om het begrotingstekort terug te dringen. Volgens berichten zou het gaan om een combinatie van structurele hervormingen en verhogingen van indirecte belastingen en heffingen. Noodfondsen Spanje rekent voor de redding van zijn banken dan op rechtstreekse toegang tot Europese noodfondsen. Dat kan pas na de oprichting van een Europese toezichthouder en die lijkt er niet voor half 2013 te komen. Ook de oprichting van het ESM zelf loopt vertraging op in Italië en Duitsland. In Duitsland moet het Grondwettelijk Hof zich dinsdag uitspreken over de Duitse ESMwet. Voorlopig is het behelpen met het oude noodfonds dat minder slagkracht heeft. De nieuwe Duitse president lijkt speciaal te wachten met het ondertekenen van die wet. (pdd) VLAAMS-BRABANT

37 DE UITNEEMBARE BIJLAGE CULTUUR MEDIA WETENSCHAP DE STANDAARD Een weekendje aanmodderen Verslag van Gent Jazz, Cactusfestival en Les Ardentes cia Jansen

38 D2 NIEUWS DESALNIETTEMIN GEERT VAN DER SPEETEN BIBLIOFIEL DE STANDAARD FANS VAN INDUSTRIEEL ERFGOED VECHTEN VOOR OUDE Alarm voor ruig De volle plank is de horror van de boekenliefhebber. Plots is daar het moment dat alle beschikbare ruimte tot de nok gevuld is. Achter elke rij verschuilt zich al een tweede. Dus ook dat trucje is uitgeput. Dan besef je: voor elk nieuw exemplaar dat naar het hol gesleept wordt, moet er eentje verdwijnen. Maar welk? Hardvochtige keuzes dringen zich op. De Nederlandse schrijver Gerrit Komrij was een boekenvreter en bibliofiel in het kwadraat. Vooral het boekenkerkhof intrigeerde hem. Hij kon prachtig schrijven over wat hij het paradijs der literaire vergetelheid noemde: inkt uit een lang vervlogen tijd, verwaarloosde drukjes, curiosa die alleen nog gekoesterd werden door een uitgelezen groep van kenners. Op de cover van Verzonken boeken poseert Komrij in een uitpuilende bibliotheek met vervaarlijk doorbuigende planken. De boekenberg lijkt hem in de nek te vallen. Alsof hij ons wil overtuigen van de omvang van de ramp torst de deerniswekkende schrijver zelf nog eens een monsterlijke stapel leren ruggen. Komrij moet continu in de weer zijn geweest met het versjouwen van boeken Verwar de bibliofiel niet met een fijnproever en liefhebber van mooie dingen, zo schreef hij in een beroemde tekst. Komrij noemde hem een ernstig zieke: een veelvraat, een slokop, een literaire stapelaar. De schrijver moet continu in de weer zijn geweest met het versjouwen van boeken. De ondraaglijke last van het volleboekenkastsyndroom was hem welbekend. Dan droomde hij hoe de rijen hem beschuldigend aankeken. Hoorde hij hoe boeken die verbannen waren naar een onbereikbaar hoekje hun scheldproza uitbraakten in bizarre talen en litanieën van in de steek gelaten en dooreengehutselde alfabetten. Maar boeken wegdoen? Het lukte hem niet. Dan nog liever het etiket van de ernstig zieke. Aan zijn nabestaanden en vrienden wacht de trieste taak om de hardvochtigste aller keuzes van de boekenliefhebber te maken. DE KEUZE VAN DE STANDAARD BOEK Amy, mijn dochter Vandaag ligt de definitieve biografie van Amy Winehouse in de winkel. Auteur is de vader van het popicoon, Mitch Winehouse, die onder meer dagboekfragmenten en nooit eerder gepubliceerde foto s verzamelde. EXPO Will Tura Een fotoboek en een expo in Oostende brengen een eerbetoon aan Will Tura. In de Venetiaanse gaanderijen krijg je een overzicht van zijn carrière. Er zijn veel persoonlijke spullen te zien: de familie Blanckaert stelt voor het eerst het familiearchief open. MUZIEK Gnawas de Bruxelles Een groep Molenbeekse muzikanten met Marokkaanse roots die traditionele gnawa-muziek brengen: een mix van Afrikaanse ritmes en religieuze Arabische liederen. Kort middagconcert in het conservatorium van Brussel. Iedere dag zegt de redactie u wat u absoluut niet mag missen. De karakteristieke pijpleiding zou ook op de nieuwe site bewaard blijven. Katrijn Van Giel De voormalige petroleumhaven in Antwerpen ruimt plaats voor een bedrijventerrein. Fans van industrieel erfgoed zetten zich schrap om zoveel mogelijk te redden. VAN ONZE REDACTEUR GEERT VAN DER SPEETEN ANTWERPEN Petroleum Zuid is een behoorlijk ruig stukje Antwerpen. Ongebruikte olietanks, roestige stukken pijpleiding en overwoekerd braakland bepalen er het beeld. Een verdwaald bord verwijst naar in onbruik geraakte wegennamen, zoals Mazoutweg en Olieweg. Door het oude portiersgebouw groeit een boom. Met een wandeling ben je hier een tijdje zoet. De voormalige site, die grenst aan de Hobokense polder, is 70 hectare groot. Het is het laatste restje havengebied dat bij de stadskern aansluit. Gabriel García Márquez lijdt aan dementie Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez lijdt al sinds 1999 aan dementie. Dat zou verklaren waarom hij niet meer schrijft. De 85-jarige schrijver van Honderd jaar eenzaamheid heeft last met zijn geheugen, zegt zijn broer, Jaime García Márquez. In onze familie lijden we allemaal aan dementie. Volgens Jaime García Márquez begonnen de problemen in De schrijver kreeg dat jaar chemotherapie om een kanker te bestrijden, maar de therapie heeft het dementeringsproces versneld. (afp) Op de site zou het nieuwe Antwerpse voetbalstadion verrijzen, maar daar is intussen een kruis over getrokken. Over de plannen voor een bedrijventerrein met milieuvriendelijke productie bestaat wel eensgezindheid. De stad Antwerpen leverde eind vorig jaar de eerste sloopvergunningen af aan de Blue Gate, zoals het project heet. De geplande kaalslag is een doorn in het oog van de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie (VVIA), die zaterdag al een derde informatieve wandeling organiseerde. De vrijwilligersvereniging ijvert voor het behoud Alain Platel en danscommissie zitten samen De choreograaf Alain Platel en Lieven Thyrion, zakelijk leider van Les Ballets C de la B, zijn deze week op het agentschap Kunsten en Erfgoed ontboden. Dat nam het initiatief tot een verzoeningspoging met de beoordelingscommissie voor dans. Platel en Thyrian postten begin deze maand een brief bij de commissie, waarvan ze de goede werking in twijfel trekken. De adviseurs van minister Schauvliege interpreteerden die brief als intimiderend. (vsa) van erfgoed dat nog vaak als onsympathiek of waardeloos wordt ingeschat. Daar horen fabrieksschoorstenen en antieke bruggen bij, maar ook zwaar vervuilde brownfields met een mooie geschiedenis, zoals deze plek in Antwerpen. Beton Tot de Eerste Wereldoorlog was Petroleum Zuid de belangrijkste petroleumhaven in Europa. De American Petroleum Company speelde er een pioniersrol. Rond 1900 was het tot de havenautoriteiten doorgedrongen dat opslagplaatsen vlak bij de dokken Antwerpen onthult standbeeld Willem van Oranje In de tuin van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) is een meer dan drie meter hoog standbeeld onthuld van de 16de-eeuwse stadhouder Willem van Oranje en diens rechterhand Filips van Marnix van Sint-Aldegonde. Die laatste was de zogenaamde buitenburgemeester van Antwerpen in de jaren voor de val van de stad in Het gaat om een werk van de onlangs overleden Mechelse kunstenaar Jean-Paul Laenen. (belga)

39 NIEUWS D3 PETROLEUMHAVEN stukje Antwerpen Min maal min is plus Hoe slaagt Studio Orka er toch altijd in om grote mensen mee te slepen als kinderen voor de poppenkast? Magie in vijf stappen. te gevaarlijk waren. Ze weken uit naar een natuurgebied ten zuiden van de stad. De invoer van petroleum, het opslaan en ter plekke distilleren: Petroleum Zuid werd meteen erg bedrijvig. Ter plekke verrees ook een groot spoorwegknooppunt. Diverse petroleummaatschappijen vestigden zich op het Zuid. Maar Rotterdam nam geleidelijk de fakkel over van Antwerpen. De bedrijvigheid viel zogoed als stil. Enkele vroege betonconstructies zijn bijzonder. De oorspronkelijke aanlegpier uit 1903 wordt nog altijd gebruikt. Veel van de administratieve gebouwen gingen tijdens een brand in 1904 in vlammen op. Een opslagplaats met een betonnen koepeldak bleef wel gespaard. Volgens de VVIA is het een typisch voorbeeld van een experimentele betonconstructie. Bovendien de op één na oudste in ons land. De aanlegpier uit 1903 wordt nog altijd gebruikt. kvg Fans hopen op een cultuurtoeristische bestemming voor het erfgoed. kvg In de plannen voor Blue Gate blijven de pier en de karakteristieke pijpleiding bewaard. Het oorspronkelijke industriële traject Overal zie je ongebruikte olietanks en roestige stukken pijpleiding behoudt daarmee zijn zichtbaarheid. Maar de oudste bedrijfsgebouwen, van de voormalige American Petroleum Company, zouden verdwijnen. Twee studies stippen ze nochtans als waardevol patrimonium aan. Ze werden eind 2011 zelfs opgenomen in de inventaris voor bouwkundig erfgoed. Volgens de bevoegde minister, Geert Bourgeois (N-VA), is bescherming niet aan de orde. Ze zou toekomstige projecten hypothekeren. Het agentschap Onroerend Erfgoed speelt waakhond, maar het blijft onduidelijk of dit geteisterde patrimonium de innovatieplannen overleeft. Adriaan Linters van VVIA kent voorbeelden van vervuilde industriezones die een mooie cultuurtoeristische bestemming kregen, zoals het Emscher Park in het Roergebied. Zover zal het in Antwerpen niet komen, beseft hij. De plannen staan al te ver. Onze hoop is dat er een ontsluitingscentrum komt in de oude conciërgewoning. Bezoekers zouden er de geschiedenis kunnen bekijken van Petroleum Zuid en de Hobokense polder. En uiteraard zetten we alle middelen in om de waardevolle restanten te bewaren. VAN ONZE MEDEWERKER WOUTER HILLAERT ANTWERPEN Eén: het succesvolle Gentse locatiegezelschap kan altijd rekenen op Philippe Van de Velde, de klusjesman-magiër die ingenieuze decors bouwt. Van knusse tentjes tot alchemistische installaties en bizarre mobiele objecten: telkens weer blijken Studio Orka s decors levende wezens, extra acteurs. Hou uw kinderen bij de lurven als deze machines beginnen te ratelen of te stomen. Zoveel simpele betovering maakt het grootste enthousiasme in hen los. In Duikvlucht, een productie met Antigone voor de Zomer van Antwerpen, is het allemaal nog indrukwekkender. Met deze voorstelling wordt voor het eerst niet gereisd, en dat heeft Orka geprikkeld om zijn klauwen diep in de bodem van Linkeroever te slaan. Niet alleen uit de grond duiken er surprises op, ook ver erboven rijst bij een loods aan de Schelde een grootse buizenconstructie op, compleet met loopbruggetjes en draaiende reactoren. Queeste Twee: alle verhaaltjes van Orka draaien om een queeste, om een ontwapenend naïef project. Vanzelf gaat het hele publiek mee zitten hopen op de vervulling ervan. Hier, via alle buizen, vist Daniël (Dominique Van Malder) braakballen uit de Schelde: kroppen met allerlei verloren spullen die in het water zijn gegooid. Hij is hun schatbewaarder, klasseert ze in grote rekken met chemische afkortingen: Ph voor pruiken en haarstukken, Ba voor babyspullen. Daniël is zelf veel kwijt. Sinds zijn broer is verdwenen, zwelt er een krop in zijn keel. En zo missen alle figuren wel wat. Mandus (Titus De Voogdt) loopt al jaren de Schelde af op zoek naar de ring van zijn moeder. Nico (Joris Hessels) bezorgt pakjes, maar krijgt overal de deur tegen zijn neus. En Vera van het veer van Rupelmonde (Ruth Beeckmans) is in dat veer gesprongen. Als een pakje komt ze uit de buizen gespuwd. Allen zijn ze op zoek naar iets anders, maar ze vinden elkaar. Een vorm van elementaire wiskunde zijn de verhaaltjes van Orka: min maal min is plus. In Duikvlucht klopt het sommetje beter dan ooit. Drie: al die ellende, van het mierzoete soort uit de Vlaamse outcastfilm, wordt heerlijk in balans gehouden door de betere taalhumor. Van woorden als Mississippi bestaan namelijk heel wat lollige varianten, en wie naar een ring zoekt, is er natuurlijk van in de ban. Op papier lijkt dat nogal flauw, maar op de scène wordt het oprecht grappig. Lachsalvo s rollen van de tribune. Studio Orka en Antigone, dat is vrijgevig spelplezier Vier: al die merites zijn parels voor de zwijnen zonder bedreven acteerspel en bij Orka is dat steevast om de vingers bij af te likken. Hessels, Van Malder, De Voogdt en Beeckmans: ze zouden olympisch goud kunnen halen op de 4x100 meter, zo fysiek zijn ze van aard, en zo vlot is hun geven en nemen op elkaar afgestemd. Grimas op pokerface spelen ze leugen en waarheid, vertier en verdriet, schuld en onschuld. Soms ligt het er dik op, tegenover de eenvoud van de tekst, maar echte clowns herken je aan hun oprechtheid. Vijf: Studio Orka en Antigone bieden wat mensen weleens kunnen missen aan theater, zonder dat het daarom repertoire hoeft te heten: helderheid, humor, een mooi verhaal en vrijgevig spelplezier. Zoals goede oude poppenkast. Wie voor deze Duikvlucht een kaartje heeft weten te bemachtigen, zal op het eind lustig mee roepen: Ga nu, verliefde Vera, volg Mandus! Duikvlucht van Studio Orka. Gezien op de Zomer van Antwerpen op 6 juli. Uitverkocht, enkel nog via wachtlijst Gabriel García Márquez. pn Hasta la vista wint in Karlovy Vary Hasta la vista van Geoffrey Enthoven heeft de Publieksprijs gewonnen op het Filmfestival van Karlovy Vary in Tsjechië. Dat vindt plaats sinds 1946 en is een van de grootste van Europa. Enthoven was geselecteerd voor het luik 10 Euro Directors to Watch dat het Amerikaanse vakblad Variety elk jaar samenstelt. Het is al de derde keer dat die eer een Vlaamse regisseur te beurt valt: vorig jaar Hans Van Nuffel met Adem, een paar jaar geleden Pieter Van Hees (Linkeroever, Dirty mind). (isg) Natalia strikt Lionel Richie Na The Pointer Sisters en Anastacia heeft Natalia opnieuw een Amerikaanse superster kunnen strikken. De zangeres neemt een duet op met Lionel Richie. De twee blikken hun zangpartijen elk afzonderlijk in, maar als Richie op 5 oktober in het Sportpaleis optreedt, zal Natalia zeker even mee op het podium staan. En aangezien de vorige duetten telkens de voorbode waren van een Natalia meets-reeks, volgen in 2013 wellicht ook enkele concerten van de zangeres met Richie. (jr) Dominique Van Malder, Titus De Voogdt, Joris Hessels en Ruth Beeckmans: oprechte clowns. Phile Deprez

40 D4 FESTIVALZOMER DE STANDAARD MINNEWATERPARK IN BRUGGE VERANDERT IN MOERAS Cactusfestival prikt niet 2012 was niet de beste editie van het Cactusfestival. Sponsorproblemen, een matige affiche met lastminuteafzeggingen en het slechte weer maakten dat Cactus dit jaar minder prikte dan anders. VAN ONZE REDACTEUR KRISTOF HOEFKENS BRUGGE Een cactus mag je niet te veel water geven, anders gaat hij dood. Geen goede zaak dus, voor het Cactusfestival in het Minnewaterpark in Brugge, dat de regen zaterdag met bakken uit de hemel kwam. Het was drummen onder de zeilen en overdekte eet- en drankstanden. Zoals één medewerker tegen een andere zei: Verdorie, zo n weer, dat maak je maar één keer om de tien jaar mee. En de prestaties van de artiesten waren niet van die aard dat ze de waterellende deden vergeten. De regen kwam zaterdag tijdens Grant Lee Buffalo en bleef alleen tijdens John Hiatt héél even weg. Zes uur lang stroomde ze onophoudelijk in onze nek, oren, ogen en schoenen. Het terrein veranderde in een moeras met tijdelijke stroompjes die hun weg zochten naar de waterpartijen in het Minnewaterpark. Een prachtige locatie heeft Cactus, maar niet in dit weer. De zondvloed zette de artiesten wel aan tot een boel grapjes. Ouwe rocker John Hiatt kreeg de lachers het best op zijn hand: Wat een prachtige avond: geen regen in zicht en er zijn sterren. Nu ja, ze zitten verborgen achter een dik wolkendek, maar sterren verdwijnen niet. Die zijn er altijd. Jan Paternoster van Black Box Revelation in een oranje regenvestje. Ik doe dit voor jullie, want hier op het podium regent het niet. cia Jansen Lullig regenvestje Jan Paternoster van Black Box Revelation had dan weer een lullig oranje regenvestje aangedaan, om solidair te zijn: Ik doe dit voor jullie. Want hier op het podium regent het niet, hoor. Hij had een originele verklaring voor het weer: Omdat jullie zo hard dansen, stijgt de stoom op, wat wolken vormt, waardoor het gaat regenen. Yeasayer begon het publiek zowaar te jennen toen ze weer het podium op kwamen voor de bissen, zo rond kwart voor één s nachts: Allez, jullie staan hier nog? Dat is een verrassing. Het moet zijn dat jullie graag nat worden. Ik was in jullie plaats allang naar huis geweest. Hun verbazing was niet eens zo bizar, omdat ze een wat gezapig optreden hadden gegeven. Menig feestvierder stond er met lang en druipend gezicht. De meeste festivalgangers hadden na John Hiatt al hun weg naar huis gezocht. Eén band deed zowaar zijn voordeel met de regen. Op vrijdag viel een eerste plensbui op het publiek dat klaarstond voor Shantel en het Bucovina Club Orkestar. De regen was het signaal om een versnelling hoger te schakelen John Hiatt, goed voor het beste concert. cia Jansen voor het zootje ongeregeld op het podium en de Partizandisco leidde tot een leuke regendans. Vlak voor Shantel had Trixie Whitley ( ) de weergoden getart: Verdorie, het is warm. Een beetje regen zou niet slecht zijn. En toen het begon te regenen, was ze blij: Ik heb plots zin om te stagediven. Whitley maakte indruk, zij het dan vooral met haar muziek, niet met haar bindteksten. Veel volk was er toen nog niet: door een verkeersinfarct rond Antwerpen hadden veel bezoekers vertraging. Eén vraag, The Ting Tings: vrolijk maar chaotisch. Koen Bauters toch: waarom stond Trixie Whitley zo laag op de affiche? En het was niet de enige opmerking over het programma. Dit jaar ontbrak een écht grote naam, genre Elvis Costello, Leonard Cohen, Regina Spektor of Bryan Ferry. John Hiatt, Chris Cornell en The Ting Te veel bands verdienden hooguit het etiket oké Tings: daar moesten we het mee doen. Bovendien had de concurrentie een mooie namen bij elkaar gesprokkeld: The Cult, Alanis Morissette en The Human League op Rock Zottegem. Morrissey, Patti Smith en 50 Cent op Les Arden-

41 D5 HONDENWEER KAN DE PRET NIET DRUKKEN OP GENT JAZZ FESTIVAL tes. En ook Gent Jazz pakte uit met een leuk pakket namen. Waardoor het vechten was voor elke bezoeker. Cactus lokte dit jaar zo n festivalgangers, een pak minder dan de van vorig jaar. Toch was dat geen slecht resultaat. Het festival kende een hoop tegenslagen in de aanloop: hoofdsponsor Base stopte er op het laatste nippertje mee, en twee belangrijke namen Paolo Nutini en Explosions In The Sky kwamen uiteindelijk toch niet naar Brugge afgezakt. De vervangers werden snel gevonden in The Kills en The Ting Tings ( ). Die laatsten leverden vrijdag een fijn optreden af. Ze kregen de wei aan het dansen, vooral met hun oudere werk: That s not my name, Great dj en Shut up and let me go. Toch hadden we op meer evolutie gehoopt. Hun jongste plaat werd afgekraakt en ze slagen er nog steeds niet in een lijn te krijgen in de wanorde. Een roadie die meespeelt, is leuk bij een beginnende band, maar Jules De Martino en Katie White reizen al vier jaar de wereld rond en nog steeds regeert de chaos. Hun carrière leek voorbestemd voor een headlinerstatus op grote festivals, maar zit in het slop. Hoogtepunt Te veel bands zakten dit jaar onder de lat of verdienden dit jaar hooguit het etiket oké. Emiliana Torrini ( ) scoorde een wereldhit met Jungle drum, maar blijkt een paar jaar later een one hit wonder. Op het Cactusfestival was ze zelfs ronduit saai. Of Zita Swoon Group ( ): Stef Kamil Carlens zocht inspiratie en samenwerking in Burkina Faso, maar vond er enkel middelmatige songs. Razorlight, Shantel, Low, Grant Lee Buffalo en C.W. Stoneking ( ) konden wel boeien, maar lieten evenmin een onuitwisbare indruk na. En Yeasayer ( ), nochtans headliner op zaterdag, had zijn set veel te onevenwichtig ingedeeld. De groep heeft geweldige platen en bijzonder catchy singles, maar op Cactus zat er te weinig vaart in. Wel sterk was The Black Box Revelation ( ), dat zich beukend een plek in de harten van de festivalganger veroverde. Maar het echte hoogtepunt was John Hiatt ( ). Die speelde zichtbaar geamuseerd met zijn Combo en grabbelde lustig in zijn ton vol goede nummers: Memphis in the meantime, Master of disaster en natuurlijk Have a little faith in me. En hij liet ons weten dat zijn laatste plaat, Dirty jeans and mudslide hymns, nog steeds te koop is. U kunt ze kopen, al is ze wellicht ook gratis te krijgen. U kiest maar wat u doet. Wayne Shorter: op zijn 78ste nog altijd verrassend. Koen Bauters Van de regen in de bebop De legendarische saxofonist Wayne Shorter mag dan 78 zijn en nog weinig noten blazen, op het door regen geteisterde Gent Jazz Festival riep hij spanning en poëtische kracht op. VAN ONZE MEDEWERKER KAREL VAN KEYMEULEN GENT De elfde editie van Gent Jazz is neergestreken op het vertrouwde terrein van de Bijloke. In de tent viel een nieuwe klankinstallatie op die het geluid nog beter tot in alle hoeken brengt. De eerste dagen verliepen in de bekende gemoedelijke sfeer, met veel goede concerten. De zangeres Gretchen Parlato haalde met haar album The lost and found vorig jaar talloze eindejaarslijstjes. Ze heeft geen groot stembereik, wel een verleidelijk timbre. Vrijdag proefde ze de woorden op haar lippen, liet ze over de maatstrepen glijden en werd soms een van de instrumenten van haar band. Een zekere hipheid kleurde haar muziek, terwijl ze zong over hoe de dingen des levens ons overkomen. Persoonlijk en vindingrijk, al ontbrak er spankracht en vaart. De pianist Brad Mehldau was gekleed in een wijde, loshangende broek en een T-shirt op zijn rechterarm kon je zijn tatoeage van een draak goed zien. Hij begon intens en liet meteen in Dream sketch zijn ritmische finesse, harmonische diepgang en melodische verbeelding horen. De bassist Larry Grenadier en de drummer Jeff Ballard zaten naadloos verweven in de muziek. Ze gaven er kleur en veerkracht aan. Mehldau speelde muziek van de onbeschroomde romantiek. Hij grasduinde in de songs van zijn jongste album Ode en koos standards zoals I concentrate on you en I fall in love too easily. Het trio speelde meer dan anderhalf uur en kreeg twee staande ovaties. Daarna was het de beurt aan de legendarische Jim Hall, die zovele jazzgitaristen heeft beïnvloed. Slecht te been, met een rug die opkrulde, maar zodra hij zat, omarmde hij zijn gitaar. De bassist Scott Colley was zijn gesprekspartner in dit concert van raffinement. Ze speelden alsof ze in hun huiskamer zaten. Gewoon twee heren die aan de haal gingen met een blues, een Braziliaanse song, My funny Valentine. De 81-jarige Hall bleek over een droog gevoel voor humor te beschikken. We gaan naar dezelfde kapper, zei hij over hun beider kale hoofden. Een deel van het publiek vond het al te intiem en liep naar buiten. Er waren nogal wat storende omgevingsgeluiden, maar een staande ovatie was hun deel. Als Joe Lovano en Dave Douglas samen optrekken, mag je veel verwachten Zaterdag De 45-jarige saxofonist en componist Fabrice Alleman uit Bergen won vorig jaar de Sabam Award. Hij is een stevige saxofonist, die ook zaterdag de muziek graag liet stromen. Hij zong met woordeloze klanken, waarmee hij weidse horizonten opzocht. Hoogtepunt: een opwindende solo van de pianiste Nathalie Loriers. Als spraakmakende jazzmuzikanten als de saxofonist Joe Lovano en de trompettist Dave Douglas samen optrekken, mag je veel verwachten. Dave Douglas ontpopte zich zelfs als een hardblower pur sang, Joe Lovano creëerde prachtige meanderende saxofoonfrasen. Hun lijnen kronkelden door elkaar en met een drummer als Joey Baron dreef het kwintet op een aanstekelijke energie. Een ontdekking was de jonge pianist Lawrence Fields. Met zijn benige vingers schiep hij heldere, intrigerende lijnen. Als een soort hedendaagse Jazz Messengers met catchy composities en superieur samenspel denderde Sound Prints door de set. Afsluiter Wayne Shorter (78) verwierf roem als saxofonist van The Jazz Messengers, met klassieke albums op Blue Note, als kompaan van Miles Davis en met Weather Report. Hij speelt niet meer van die strakke lijnen van weleer en beperkt zich tot motiefjes, aangehouden noten, korte stuiterende zinnetjes en heftige uithalen. Zo dirigeert hij de muziek. Hij zou gemakkelijk zijn klassieke nummers kunnen spelen, maar hij koos voor risico en een vrije, associatieve speelwijze. Danilo Perez was een wervelwind op piano en toverde barokke, romantische en donkere patronen te voorschijn. Bassist John Patitucci mengde zich met forse baspartijen en korte vinnige sprintjes. Drummer Jorge Rossy moest de vaste drummer Brian Blade vervangen. Hij luisterde scherp, kleurde bij en gaf de muziek ritmische power. Door Shorters aanpak kwam het concert wat moeizaam op gang, maar hij slaagde er gaandeweg weer in op een unieke wijze spanning en poëzie te creëren. Jawel, the sound of surprise.

42 D6 FESTIVALZOMER DE STANDAARD LES ARDENTES IN LUIK LOKT FESTIVALGANGERS IN VIER DAGEN Feest in t park, hel in de hal Het festivaltoerisme zit in de lift, maar op Les Ardentes was dit weekend weinig Nederlands te horen. Het Luikse festival heeft nochtans de gezelligste camping van het land. VAN ONZE REDACTEUR MAARTEN BYTTEBIER LUIK Eerst een schuldbekentenis. Spanje, Engeland, Frankrijk: we pikken elk jaar wel ergens een festivalletje mee. Maar als het op Wallonië aankomt, zijn we nog nooit verder dan Dour geraakt. Terwijl Les Ardentes qua affiche niet moet onderdoen: Patti Smith, Morrissey, Marilyn Manson, 50 Cent, Mr. Oizo, M83, Michael Kiwanuka. Het lokte er bezoekers mee in vier dagen. Hoe komt het dan dat we vorig jaar meer Vlaams hoorden op het Main Square Festival in het Franse Arras dan afgelopen zaterdag op het Luikse schiereiland in de Maas dat Les Ardentes inpalmt? Misschien zit die eigenzinnige twist in de programmering er voor iets tussen. Neem zaterdag: Brigitte en Joey Starr, ons onbekend, stonden vlak voor 50 Cent op het hoofdpodium, terwijl Jon Spencer, Death In Vegas en Jonathan Wilson het met het kleine podium moesten stellen. Dat die keuze ook aansloeg, geloof je pas als je er geweest bent. De muzikanten hadden uitzicht op statige platanen met machtig uitwaaierende takken Wie op het hoofdpodium in het Astridpark stond, bofte sowieso. De muzikanten hadden uitzicht op statige platanen met machtig uitwaaierende takken. En op vaders die ravotten met hun kinderen alsof er helemaal geen festival bezig was. Zelfde gezapige sfeertje in de laan van het hoofdpodium naar de hallen. Aan de ene kant stalletjes met de ene lekkernij naast de andere, aan de andere kant een wandelpad naast de Maas onder een groene bomengalerij. Ook de camping moet zowat de gezelligste van festivalland zijn: tussen de bomen langs het water. Hangar Het contrast met de rest van het terrein was groot. Bij de in- en uitgang boden banken en telecomoperatoren tegen elkaar op met om ter grootste en schreeuwerigste stands. En de drie kleinere podia bevonden zich in de Halles des Foires vlakbij: groot, ongezellig en 50 Cent: hitkanon. Olivier Cesar/Cutting Edge De slechtste, de vreemdste, de grootste Vriendelijkste zanger: 50 Cent troggelde zijn fans een fluo zonnebril en even flashy hesje af en gaf die nadien beleefd terug aan de rechtmatige eigenaar, die er zijn pet bovenop kreeg. Gangsterrap is niet meer wat het geweest is. Slechtste cover: Rapper Joey Starr bracht een smakeloze versie van Smells like teen spirit (Nirvana), maar niemand covert slechter Eye of the tiger (Survivor) dan de meiden van Brigitte. Fout nummer, met een nog fouter disco-einde. Vreemdste vogel: De frisse al even schreeuwerig. Los er wat hippe beats en je krijgt een opwindende, broeierige dancing, maar voor livegroepen was dit een ware geseling. Slechts een paar bands wisten zich die stalen hangar eigen te maken zaterdag. Death In Vegas bijvoorbeeld schiep een onheilspellende sfeer door synthesizerklanken en gitaarakkoorden in lagen over elkaar te draperen. De galmende hal gaf hun industriële sound iets extra ijzigs en maakte hun in tegenlicht badende silhouetten extra imposant. Ook de energieke bluesnoise van The Experimental Tropic Blues Band gedijde er prima. We stellen ons voor dat het eerste repetitiehok van de garagerockers even hol als deze hangar moet hebben geklonken. Als ze al niet gewoon hier ter plekke repeteerden, want de band werd dertien jaar geleden in Luik opgericht. Wij zagen in hun optreden de perfecte opmaat voor de Jon Spencer Blues Explosion, maar die show viel minder explosief uit dan in de jaren negentig. Wie al evenzeer te lijden had onder de slechte klank maar ondanks het vroege uur heel wat meer volk op de been wist te brengen, was Absynthe Minded. Bert Ostyn en co zijn prima geroutineerd, maar de klankman wist in deze bunker geen raad met de overstuurde gitaren en viool. Dan hadden de acts op het hoofdpodium meer geluk met de setting. De twee Franse meiden van Brigitte waren zo blij in het park te staan dat ze meteen elk hun geit meebrachten. Vreemd gezicht, dat stenen kleinvee op het podium, maar gevoel voor humor hebben meid die haar vrienden een serene yoga-initiatie gaf terwijl Jon Spencer achter haar rug hypernerveus Sweat in de micro aan het tieren was. Groenste gadget: Het staat belachelijk, maar het werkt. Iedereen hield zijn (betaalde) lege beker aan een touw om zijn nek, waardoor er geen enkele beker op het veld lag. Grootste faker: De punker bij de Nikon-stand kon zijn volgetatoeëerde arm na het werk gewoon uittrekken: hij bleek een kleurige, strak zittende nylon mouw aan te hebben. ze wel. Althans, we hópen dat ze hun performance niet serieus namen. Simultaan met borsten en kont staan zwaaien in een lange glitterjurk, een flauw a-capelladuetje met tandpastasmile, aan een slechte cover van het foute Eye of the tiger een nog fouter disco-einde breien: het kan aan ons liggen, maar wij kregen er het onbehaaglijke gevoel bij dat ons herinnert aan Franse campingfuiven onder puberende tieners. Het publiek daarentegen ging wild. Wereldster Nog wilder ging het eraan toe bij Joey Starr, ook zo n fenomeen dat vooral bij onze zuiderburen hoge toppen scheert. De Franse rapper met een bedenkelijk privéleven wist het hele park op te zwepen. Op zijn commando huppelde het publiek naar links of naar rechts, ging het zitten of sprong het recht. Zeer amusant, al zien we het hem op Werchter of Pukkelpop nog niet doen. Maar er zijn nog zekerheden: een wereldster als 50 Cent is op de hele planeet even beroemd. Zo beroemd dat hij zelfs het weer kreeg dat hij bestelde. Vlak voor zijn show begon het te gieten, waarna het bliksemde op het videoscherm en donderde uit de boxen. De gangsterrapper bracht vanaf het eerste nummer zijn hitkanon in stelling en gaf het park waarvoor het gekomen was: Ayo technology, In da club, Candy shop en nog een stuk of twintig hits. In de bloedhete stalen bunker moesten Kavinsky en Mr. Oizo dan nog hun beats lossen, tot halfvijf s morgens alstublieft. Maar ons kregen ze daar niet meer binnen.

43 FESTIVALS D7 ROKKEN OP DE WEI De Standaard stuurt elk weekend een illustratrice naar een festival. Deze week: Eva Mundorff op Les Ardentes. Eva Mundorff (1988) is een illustratrice en striptekenares uit Antwerpen en studeerde dit jaar af aan Sint-Lucas. Ze brengt regelmatig haar eigen magazines en comics uit en werkte eerder al voor Knack Weekend. In 2011 richtte ze met enkele bevriende kunstenaars het collectief Studio Fluit op. Hun eerste tentoonstelling Jungle is vanaf 24 augustus te zien in The Bries Space in Antwerpen.

44 D8 PUZZELS DE STANDAARD groente Verenigde Staten eerdaags emeritus adder schele hoofdpijn uitgeput scherp voorwerp echtschending rechtop Griekse godin geestigheid handelsgewicht kostbaar lijfsieraad Engelse lengtemaat voorstelling gezelschapsspel geraamte afdeling geldstelsel vuurpotje onsportief 5 waterdamp godendrank inleiding v.e. boek muziekspeler lage rivierstand type treinkaartje prul 8 sportmerk koraalbank achteraf Japanse rijstdrank soort broodje 4 koeksoort strijdperk stukje stof tafelgast betaalwijze geboden som alarm vak op school knaagdier zeer bekend niet toegevend vaartuig van Noach gedorste halmen deel v.e. trap scheepsstuur weerklank uitvoerig echtgenoot 1 sluiting v.e. riem ZWEEDS RAADSEL rangtelwoord een televisietoestel van LG PUZZEL & WIN soort onderwijs onzes inziens kaartspel soort heuvel Chinees edelgesteente vreemde taal kustinsnijding legerauto onbeduidend iemand disconto dondergod telegraaf restant toilet rondrijden betrekking 6 politieke richting opschepperij samenkomst eetgelegenheid honen hoektand bijzonder secundair onderwijs 3 transportwerktuig binnentreden lengtemaat overloop een zekere toedekken Type: LG 32LS3500 HD Norm: HD ready Motion Hertz: 100 Hz /SMS verzonden/ontvangen ongevulde plaats geluksvogel oppakken Schermdiagonaal: 81 cm Maximale resolutie (pixels): 1366 x 768 DE WINNAAR VAN VORIGE WEEK ZAL BEKEND GEMAAKT WORDEN OP DINSDAG 10 JULI. minnekozen Wedstrijd t/m 15/07/2012 om 23u59. 1 winnaar per week. Deelname per sms: 1/sms verzonden/ontvangen, 4 per volledige deelname. Deelname per vaste telefoon: 2. De winnaar wordt persoonlijk verwittigd. Technische helpdesk: tel. 02/ corelio@ringring.be. De verwerking van deze gegevens is onderworpen aan de bepalingen van de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van 8 december Minderjarig? Vraag toestemming aan je ouder(s). Reglement op aanvraag. PP SMS Games, Abeelstraat 29A Ronse voordat grondsoort vraagstuk weinig heldhaftig welke persoon te zijner tijd 7 gevoel ordedienst telwoord Bijbelse figuur getal voedsel verlichtingsmiddel netto grond bij een boerderij van geringe dichtheid oude lengtemaat tepel minderjarig snor vloerbedekking hapje bij een aperitief wielerwedstrijd grootouder bloeiwijze vlaktemaat niet-deskundige digitaal telefoonnet zandheuvel toon sliert van geringe afmeting belegen soort scan ad rem naaldboom muzikaal vermaak vogel 2 walmen aarden kruik warmwatertoestel muziekoefening allerlei dun naturist vreemde taal Sanders puzzelboeken SMS het gevonden sleutelwoord naar het nummer 6022 (1 /SMS verzonden/ontvangen) of BEL met uw vast telefoontoestel naar (2 /oproep)

45 T&O DE STANDAARD KRUISWOORDRAADSEL HORIZONTAAL: 1. Diepblauw glas; 2. open plaats in een bos, rivier in Frankrijk; 3. een eik pellen, stad in Japan; 4. water (Fr.), voorteken; 5. buisverlichting, zeilkiel; 6. schermdegen, item; 7. soort weefsel, bevel; 8. kind in de puberteit, snavel; 9. bloeiwijze, drietal; 10. gezelschap ANAGRAM VERTICAAL: 1. Gil, duo; 2. jong dier, uitgesloten aansprakelijkheid; 3. verlegen, biljartterm; 4. voorzetsel, grap (Eng.); 5. Frans lidwoord, medisch specialist; 6. blaasinstrument, muzieknoot; 7. september (afk.), deel van een hengel; 8. slingerplant, parvenu; 9. zwemvogel, cultusgebruik; 10. buigzaam, iets waarover men niet praat. OPLOSSING L O K E T - M I L T 2 E L A N - P U R E E 3 G Ÿ P - P I S A N G 4 - K O A L A - N E O 5 S - K R A N S - N E 6 L E - S T O L P - D 7 A I S - V L A A G - 8 C L I V I A - D E K 9 K A L E S - D U R O 10 S T O L - K N A A P Puzzelland/ KRUISWOORDRAADSEL PUZZELS D9 HORIZONTAAL: 1. Kist; 5. bijwoord; 8. behartiging; 12. brompot; 16. het land uitsturen; 19. oplossing van organische substanties; 21. bijbelse figuur; 22. bijbelse figuur; 23. jong dier; 25. jongen; 26. rivier (Sp.); 27. administratieve troepen; 28. duinvallei; 29. stappen; 30. griezelig; 31. persoonlijk vnw.; 34. zacht keelgeluid; 37. aanmanen; 39. gids; 42. oude vochtmaat; 43. van buitenaf komend; 45. deel van het lichaam; 47. natuurlijke logaritme; 48. bijbels figuur; 50. per stuk (afk.); 51. vaargeul; 54. Frans lidwoord; 55. moeder; 57. overblijfsel; 59. vlek; 61. bezittelijk vnw.; 63. vader; 64. sportster; 65. strafwerktuig; 66. plaats in Oekraïne; 69. klem; 71. mosselnet; 72. onmeetbaar getal; 73. allee; 75. edel; 77. ruimtevaartorganisatie; 79. bijwoord; 81. bestanddeel van chromosomen; 83. alleenheerser; 86. moe; 87. versiering; 88. viezerik; 90. familielid; 93. briefaanhef; 95. zeehond; 97. Franse schilder; 98. echtgenoot; 99. muzieknoot; 100. windrichting; 102. wilde haver; 104. deel van het hoofd; 105. baardje; 106. grondsoort; 107. soort geit; 110. land in Zuid- Amerika; 112. eikenschiller; 113. kwinkslag; 114. greep; 115. onbesmet. VERTICAAL: 1. Stootbodem; 2. oevergewas; 3. atmosfeer absoluut; 4. te weten; 5. domoor; 6. vertragingstoestel; 7. voorvoegsel; 9. deel van de bijbel; 10. deel van het skelet; 11. wildebeest; 12. deel van de bijbel; 13. deel van een etmaal; 14. borstelig; 15. wintertaling; 17. koeler; 18. piepklein; 20. venijnige spot; 23. bondig; 24. gewauwel; 32. projectiel; 33. room; 35. loofboom; 36. jonge stier; 37. ministaatje binnen Italië; 38. voormalig; 40. errore excepto; 41. basislijn; 42. reeds; 44. generale staf; 46. bevel; 48. breedvoerig; 49. boom; 52. bijbelvertaling; 53. dans; 56. berg op Mindanao; 58. Zijne Doorluchtige Hoogheid (Fr.); 60. onbepaald vnw.; 62. nieuw; 67. bladwijzer; 68. deel van een vest; 69. handwerktechniek; 70. doen voortgroeien op; 72. per dag; 74. overeenkomend; 76. ambtshalve (Latijn); 78. Griekse dans; 80. Rijksuniversiteit; 82. boos; 84. voegwoord; 85. voorzetsel; 86. wasgelegenheid; 89. aardbol; 91. eenheid (Eng.); 92. stekel; 94. deel van een uurwerk; 96. deel van een schip; 98. altijdgroene heester; 99. kledingstuk; 101. vreemde munt; 103. opschrift op trucks; 105. dof van geest; 106. organisatie voor Afrikaanse eenheid; 108. gewicht; 109. symbool tantalium; 110. symbool selenium; 111. nummer Op elke regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van het voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vomen de letters in de vet omlijnde kolom een woord. 1. Groot onheil, ternauwernood, kampeerwagen; 2. ruwe steenmassa, flink, schaaldier; 3. steekvlieg, hoon, stad in India; 4. deel van een bureau, zuidvrucht, roeiriem met breed blad; 5. wagenvracht, gebladerte, loffelijk; 6. dunne stengel, dagblad, vaartuig; 7. slaginstrument, olifantssnuit, invoer; 8. plezier, geestelijke, schenker; 9. deel van een jas, stofje, eerste stoot; 10. insecteneter, jam, dooier CRYPTOGRAM HORIZONTAAL: 3. Projectiel om de poort overhoop te schieten (7); 6. Niettemin meer volgens de werkelijkheid (6); 8. Uitgeknepen bandje (4); 11. Je ziet er niets van voor het venster (5); 13. De lucht van een ronde toegang (5); 14. De kleur van de vloot (6). VERTICAAL: 1. Komt niet voor bij een besteller (4); 2. Opstapje om in beweging te blijven (5); 4. De zanger komt terug en maakt zich dik (4); 5. Licht houtachtig gewas? (7); 7. Geen vrolijk zeehondje (6); 9. Wat een klier, die melkleverancier! (4); 10. Voorheen was er roem (3); 12. Niet laten uitvoeren (4). SUDOKU Vul de cijfers 1 tot en met 9 in op elke horizontale regel, in elke verticale kolom én in alle vierkantjes van 3x3 vakjes Starter Doorbijter OPLOSSINGEN VAN ZATERDAG PRIJSPUZZEL 2 JULI G Z Z G V L A O W K A D E T J E A P E K O O L L E A S E MAK I GRAAT OOGT AND E B E K E N D E P R E T M E R K DGL L O R R T T R E K MES E E D T K A T O E N M A K E N ORDE KWA A L AFNEMEN E D E N A A L I L A D R NOEN V R A A G B A R S T E N D E E R N E K A M L L E N I G Z SMEU I G R NODE D I E R AMP N U L A F Z E T O A R M E I E J A N T O O R T S S L E P E N D TEMPO A T R A T P MAN E S T I P A S T R A N T E R A T O O E U N I E RAMBO S H A P U I M A L E B A N D T R E I L I NGOO I U N E S A L R A S T A A I P E M I N I I D I O O T L A F O V A A L E V O S HOP J A R E N A T GR I EP MAP K E U R I G T A L G M A P A R T H A A N T A K K E A J A G U A R S T E N N I S R U I T E N NO S T R U I K S T E E D S E T S KINDEREN kinderen FILIPPINEPUZZEL CRYPTOGRAM A. Leroy Brown; B. Edgar Degas; C. telekinese; D. overvloed; E. ligament; F. Soekarno; G. bergtop; H. Horvath; I. Wallis; J. tinnen; K. Tienen; L. Donen; M. gilde. De eindvraag luidde: Welke plant is in Groot- Brittannië het symbool voor de herdenking van de gevallenen in de Eerste Wereldoorlog? (Klaproos/papaver) Horizontaal: 3. Onbezorgd; 7. redactieraad; 10. pak; 11. denkpatroon; 12. charge; 14. lotgeval; 15. treurspel; 18. methaan; 19. unitas; 21. rioolgemaal; 22. heelmiddel. Verticaal: 1. Boter kaas en eieren; 2. zo ziek als een hond; 4. baaldag; 5. geraakt; 6. waarde; 8. specht; 9. nomade; 13. eistadium; 16. stukgoed; 17. enigma; 20. solo. KRAAK DE CODE: Kamikaze Starter Doorbijter Kamikaze

46 D10 RADIO & TELEVISIE / MAANDAG DE STANDAARD EEN CANVAS VTM 2BE VT4 TOT UUR 6.00 De ochtend / 9.00 Zomerbeelden / Tour 2012, Vive le Vélo [SPORT] (herh.) (tt) / De Premiejagers (herh.) (tt) / Het Journaal - Sport (tt) / Het weer (tt) / zonnen (herh.) (tt) / Clips / Sporza - Wielrennen: Ronde van Frankrijk. [SPORT] Rechtstreeks verslag van de individuele tijdrit: Arc-et-Senans - Besançon in de 99ste Ronde van Frankrijk. Commentaar: Michel Wuyts en José De Cauwer. Interviews: Renaat Schotte.(live) (tt) / Clips / Het Journaal - Sport (tt) / Cookery School: kookwedstrijd met amateurkoks (GB). / Journaal - Sport (tt) / zonnen (tt) / Weer (tt) 9.00 Zomerbeelden: sfeerbeelden vanuit diverse Europese bestemmingen. (> 11.50) / De Canvascrack: quiz (B). Presentatie: Herman Van Molle. (herh.) (tt) / Vranckx: reportagemagazine. Presentatie: Rudi Vranckx. (herh.) (tt) / Top Gear: automagazine (GB). / Desperate Housewives. [SERIE] Tragikomische reeks (VS). / De Bende van Wim: motorreisreeks (B). Presentatie: Wim Opbrouck, Jean Blaute en Michiel Hendryckx.(16+) (tt) / Tropic of Cancer (tt) / That Mitchell and Webb Look / James May s 20th Century: documentairereeks waarin James May een reis maakt door de geschiedenis van de 20ste eeuw (GB 2007) De Zoo (herh.) / 7.50 Home and Away [SERIE] (herh.) (> 8.10) / Sketch Up / Sketch Up / Het Nieuws - Sport - Het Weer / Spoed [SERIE] (herh.) / Dalmatians. Familiekomedie van Stephen Herek (VS 1996). / Yes, Dear. [SERIE] Komische reeks (VS). (herh.) / Cold Case. [SERIE] Misdaadreeks (VS). (herh.) / Het Nieuws - Sport - Het Weer / De Zoo (The Zoo). Docureeks over het reilen en zeilen in de zoo van Auckland (NZ). (herh.) / De Kotmadam. [SERIE] Komische reeks (B). (herh.) / Het Nieuws - Sport / Sketch Up: korte sketches, quickies en slapstick. / Het Weer 6.55 Kinderprogramma s / America s Funniest Home Videos: grappige homevideo s (VS). Presentatie: Tom Bergeron. / Hercules: The Legendary Journeys. Avonturenreeks (VS/NZ). [SERIE] (herh.) / Punk d: verborgencameraprogramma (VS). Presentatie: Ashton Kutcher. / Home and Away. Soapreeks (Aus.). [SERIE] / The Big Bang Theory. Komische reeks (VS). [SERIE] (herh.) / Operation Repo: realityreeks waarin de meest bizarre items in beslag worden genomen (VS). Zware Jongens 6.00 VT4 Kids / 9.15 Komen Eten (UK) (herh.) / 9.40 Lost [SERIE] (herh.) / Teleshop / Mooi en Meedogenloos [SERIE] (herh.) / Teleshop / Step by Step [SERIE] (herh.) / Teleshop / Chat: interactief. / VT4 Kids: kinderprogramma s. / Komen Eten (UK) (Come Dine With Me). Kookprogramma waarin vijf kookverslaafden strijden om de titel van beste gastheer of gastvrouw. (herh.) / Kitchen Nightmares USA: realityreeks. (herh.) / Mooi en Meedogenloos [SERIE] (The Bold and the Beautiful). Soapreeks (VS). / The Mentalist. [SERIE] (herh.) / Two and a Half Men. [SERIE] / Huizenjacht (herh.) F.C. DE KAMPIOENEN JAMES MAY'S 20TH CENTURY ZONE STAD THE BIG BANG THEORY METEOR DE PREMIEJAGERS: quiz (B). Presentatie: Bruno Wyndaele. (tt) F.C. DE KAMPIOENEN. [SERIE] Komische reeks (B). (herh.) (tt) Vandaag: Quix. Carmen is geselecteerd om mee te doen aan Quix. Ze is al overtuigd dat ze drie keer zal spelen en heel wat geld mee naar huis zal nemen. Maurice is echter haar tegenspeler. Fernand legt een busje in en slechts na veel omzwervingen arriveren ze op de VRT. Saartje heeft Billie overgehaald om de examenvragen van biologie (Pol stelt die op) te stelen en over te schrijven. Als hij daarin slaagt, wordt hij door Saartje beloond met een echte zoen JAAR DIEREN IN NESTEN: dierenmagazine met een terugblik op 10 jaar Dieren in nesten. Presentatie: Chris Dusauchoit. (herh.) (tt) In het Tswaluwildpark in Zuid-Afrika moest een groot aantal antilopen en koedoes gevangen worden. Ze verhuisden naar andere reservaten. Resultaat: een spectaculaire vangactie met een laagvliegende helikopter en een heleboel Zuid-Afrikaanse hoefdieren TOUR 2012, VIVE LE VÉLO: [SPORT] talkshow. (tt) Gasten: Julien De Vriese en Steffy Merlevede HET JOURNAAL LAAT (tt) KENO HET WEER (herh.) (tt) BAANTJER. [SERIE] (herh.) (tt) Chris van der Kamp, een filmproducent, heeft vele vijanden. Hij wordt dood aangetroffen in zijn montageruimte. Het zusje van Appie Keizer werkte bij Chris en wordt ook verdacht. Dit brengt het team en vooral Appie Keizer in de problemen ALLO ALLO! [SERIE] (herh.) ZONNEN (herh.) (tt) HET JOURNAAL nachtlus. (> 5.59) TERZAKE: [ACTUA] (tt) Er mag opnieuw vis worden verkocht uit de zeeën rond Fukushima. Dat lijkt goed nieuws; maar dat betekent niet dat de straling in de zee, laat staan op het land, verdwenen is. Terzake gaat tot op de bodem van zee DE CANVASCRACK: quiz (B). (tt) TOP GEAR: automagazine (GB). In de eerste aflevering van dit seizoen proberen de presentatoren Jeremy Clarkson, Richard Hammond en James May te ontdekken hoe Top Gear er zestig jaar geleden zou hebben uitgezien. Daarvoor organiseren ze een nostalgische race van Londen naar Edinburgh in ware Forties-stijl LITTLE BRITAIN. [SERIE] Komische reeks (GB). (herh.) In de krantenwinkel ziet Daffyd Thomas tot zijn verbazing dat iemand zijn exemplaar van Gay Times heeft gekocht. Andy staat erop zijn smurfenoutfit te dragen in een keurig Chinees restaurant GOUDKOORTS: documentairereeks over opmerkelijke Belgische Olympiërs (B). (tt) Frank Raes spreekt met Jean-Marie Dedecker, de meest succesvolle Belgische coach op Olympische Spelen. Tussen 1988 en 2000 haalt hij met zijn judoka s negen keer olympisch eremetaal met als absoluut hoogtepunt de vier medailles op de Spelen van Atlanta in MY LAI: documentaire. ( (herh.) Zo n 140 soldaten van de Charlie Company van een Amerikaans bataljon vielen die ochtend het dorp My Lai in centraal Vietnam binnen. Ze waren ervan overtuigd dat het dorp vol Vietcongguerillastrijders zat CANVASLUS (> 5.59) MASTERCHEF: kookwedstrijd met bekende Vlamingen (B). Met deze week: Jan Bardi, Annelien Coorevits, Chris Van Espen, Lea Witvrouwen, Guy Van Sande en Jess Donckers MET VIER IN BED: uitbaters van een B&B beoordelen elkaar. Mieke en Frank staan in Met Vier in Bed voor hun vuurdoop. Hun B&B is nog maar net afgewerkt en is nu klaar om de deuren voor het eerst te openen. De groene, bosrijke en uitermate rustige omgeving van bed & breakfast Het Brembos is de ideale uitvalsbasis voor wandelaars, fietsers of kajakkers en daar maken Mieke en Frank handig gebruik van bij de keuze van hun activiteit ZONE STAD. [SERIE] Politiereeks (B). (16+) (herh.) Vijf maanden geleden is Marc Vercruysse veroordeeld tot tien jaar voor de overval op een geldtransport. De buit van meer dan één miljoen euro werd niet teruggevonden. Vandaag is zware jongen Vercruysse met de hulp van twee handlangers uit een celwagen kunnen ontsnappen. Rechercheurs Tom en Fien weten wat er hen te doen staat THE CHICAGO CODE. [SERIE] Misdaadreeks (VS). Wysocki en Evers zitten het hoofd van een internationale drugsbende achterna. Ze ontdekken dat de zoon van de drugsbaron werd ontvoerd en gaan naar de jongen op zoek MASTERCHEF: kookwedstrijd met bekende Vlamingen (B). Presentatie: Wout Bru en Kenny Bernaerts. (herh.) Met deze week: Jan Bardi, Annelien Coorevits, Chris Van Espen, Lea Witvrouwen, Guy Van Sande en Jess Donckers HET WEER RUSH. [SERIE] Politiereeks (Aus.). (herh.) NACHTELIJKE LOOP (> 5.55) BONES. [SERIE] Misdaadreeks (VS). (herh.) Brennan en haar collega s onderzoeken de stoffelijke resten van een tienermeisje die door een toevallige wandelaar werden opgemerkt in een bos. De manier waarop het meisje werd begraven, doet terugdenken aan de werkwijze van seriemoordenaar Howard Epps. Die zit echter al 7 jaar in de cel. Een verhoor van Epps levert het team geen nieuwe informatie op, tot ze een tip op het lichaam van het vermoorde meisje vinden THE EVENT. [SERIE] Dramareeks (VS). Martinez wil dat de geheime dienst de satellietboodschap van Thomas ontcijfert. Thomas heeft ondertussen een team rond zich verzameld om Inostranka aan te vallen. Catherine Lewis, de nieuwe senator van Alaska, vindt per toeval een geheim document over Inostranka THE EVENT. [SERIE] Dramareeks (VS). Sterling begeeft zich naar Inostranka om Maya te ondervragen. Tijdens Sterlings bezoek vallen Thomas en zijn militie de gevangenis aan. Niet alleen wil Thomas alle gevangenen bevrijden, hij wil ook Sterling te pakken krijgen. Die geeft zich echter niet zonder slag of stoot over LAW & ORDER: LA. [SERIE] Misdaadreeks (VS). Winters en Jaruzalski onderzoeken een kidnapping. De zaak wordt echter nog ingewikkelder wanneer een nieuwe misdaad aan de zaak gekoppeld wordt SEXY THINGS 2 DO BEFORE YOU DIE: erotisch reportageprogramma (VS). (16+) Met vandaag: Diep in het hart van de staat Indiana is al 35 jaar één van Amerika s meest bekende nudistenkampen gelegen: de Ponderosa Sun Club. - Zomerse tuinfeestjes worden pas echt interessant wanneer alle genodigden naakt het zwembad induiken NACHTPROGRAMMA'S SWITCH: realityreeks. (herh.) De energieke Laure (18) uit Sint-Niklaas komt uit een samengesteld gezin met vijf kinderen. Ze wonen in een mooi groot huis. Als een echte bezige bij combineert ze verschillende creatieve hobby s, maar toneel is haar grootste passie. De spirituele Michelle (18) uit Schoten woont als enig kind samen met haar moeder bij haar grootouders. Ze is helemaal gek van haar hond Robbedoes. Michelle heeft niet echt hobby s, maar is wel zeer geboeid door het paranormale: numerologie en tarotkaarten kennen geen geheimen voor haar. Door de drukke bloemenzaak van haar moeder moet Michelle vaak voor zichzelf zorgen en daardoor brengt ze veel tijd op haar eentje door METEOR. [SERIE] Minireeks (VS). (herh.) In een afgelegen observatorium ontdekt Dr. Lehman een meteoriet die recht op de aarde afstevent. Zijn jonge assistente Imogene O Neill identificeert de meteoriet als Kassandra, die driemaal de omvang heeft van de Mount Everest. Dit is maar het begin van hun problemen. De komende ramp brengt het beste en het slechtste in de mens naar boven. De sceptische Dr. Chetwyn is de enige kans voor Lehman en O Neill om hun bevindingen bij de juiste autoriteiten te krijgen. Kunnen ze tijdig de impact afweren die het einde van het mensdom inluidt? METEOR. [SERIE] Minireeks (VS). (herh.) NACHTPROGRAMMA S CHAT: interactief ASTRO TV: interactief CHAT: interactief. (> 5.59) NEDERLAND 1 NEDERLAND 2 NEDERLAND 3 BBC 1 BBC Dagtelevisie / 8.00 Nieuws(gevolgd door herh.) (tt) / 9.00 Nieuws (tt) / 9.15 Nederland in Beweging! (herh.) (tt) / 9.30 Nieuws (herh.) (tt) / 9.40 MAX Geheugentrainer (herh.) (tt) / Nieuws(gevolgd door herh.) (tt) / Nieuws(gevolgd door herh.) (tt) / Nieuws(gevolgd door herh.) (tt) / NOS Studio Sportzomer: De avondetappe (herh.) (tt) / NOS Studio Sport: Wielrennen - Tour de France (tt) / Zendtijd Politieke Partijen (tt) / EenVandaag (tt) / Sportjournaal (tt) / Lingo (herh.) (tt) / Ingang Oost (herh.) (tt) / Nieuws (tt) / Groeten van MAX (tt) / Spoorloos extra (tt) / We zijn er bijna! (tt) / NOS Studio Sportzomer: De avondetappe. (tt) / 0.05 Nieuws (tt) / 0.30 NOS Studio Sportzomer: De avondetappe. (herh.) (tt) / 1.30 Nieuws (herh.) (tt) / 2.35 NOS tekst tv 6.00 Dagtelevisie / 9.40 NOS Tekst tv / Kijk op themakanalen - Spirit 24 / Nieuws (tt) / Lingo (herh.) (tt) / Ingang Oost (herh.) (tt) / Nieuws - Sportjournaal (tt) / NCRV Babyboom - Het vervolg (herh.) (tt) / Generatie 2010 (herh.) (tt) / De ouders van (herh.) (tt) / Schilderen met Gary Jenkins (herh.) / Nieuws (tt) / Cheers / Cheers / Nieuws (tt) / Schepper & co aan tafel (herh.) (tt) / Derrick / That s the Question (herh.) (tt) / Kinderen geen bezwaar (herh.) (tt) / Verborgen verleden (herh.) (tt) / Tegenlicht - De macht van de rating agencies (herh.) (tt) / LEVY & de laatste Nederlandse nazi s (tt) / Nieuwsuur (tt) / KCO Masterclasses Mariss Jansons (tt) / NCRV Dokument - Failliet of niet? (herh.) (tt) / 0.05 Nachtprogramma's 6.29 Z@ppelin / Z@pp / Dance Academy / NOS Tourjournaal (tt) / De zomer voorbij: reissoap waarin Jan Smit en zijn vrienden op vakantie gaan naar de zuidkust van Spanje en Portugal. (tt) / De beste singer-songwriter van Nederland: zoektocht naar de beste nieuwe singer-songwriter van Nederland. Presentatie: Giel Beelen. (tt) / Penoza. Dramareeks (NL). (herh.) (tt) / Nieuws (tt) / On Stage: Best of North Sea Jazz Hoogtepunten van het North Sea Jazz Festival. Presentatie: Sylvana Simons, Winfried Baijens, Andrew Makkinga. / Je ouders in de lik: realityreeks over jongeren en hun gedetineerde ouders. (herh.) / 0.20 ER. Dramareeks (VS). (herh.) / 1.00 ER. Dramareeks (VS). (herh.) / 1.40 Nieuws (herh.) (tt) / 1.55 Tekst tv: teletekst Breakfast (tt) / Heir Hunters (herh.) (tt) / Homes under the Hammer (herh.) (tt) / Cowboy Trap (herh.) (tt) / Doorstep Crime 999 (tt) / Bargain Hunt (herh.) (tt) / Nieuws (tt) / Doctors (tt) / Escape to the Country (herh.) (tt) / Nieuws (tt) / Kinderprogramma s / Pointless: quiz. Presentatie: Alexander Armstrong. (herh.) (tt) / Nieuws (tt) / The One Show (tt) / Food Factory with Stefan Gates: documentairereeks over de geheimen van supermarktvoeding. Presentatie: Stefan Gates. (tt) / Nieuws (tt) / EastEnders. Soapreeks (GB). (tt) / Panorama: reportagemagazine. (tt) / Blackout. Minireeks (GB). (tt) / Nieuws (tt) / Weerbericht (tt) / How to Live Beyond 100: documentaire over eeuwelingen. (tt) / 0.15 Nachtprogramma's 7.00 Kinderprogramma s / BBC World News (tt) / The Daily Politics (tt) / Climbing Great Buildings (herh.) (tt) / To Buy or Not to Buy (herh.) (tt) / The Weakest Link (herh.) (tt) / Show Me the Monetnieuwe afleveringen (tt) / The Hairy Bikers Food Tour of Britain (herh.) (tt) / Flog It! (herh.) (tt) / Antiques Road Trip: spel met antiekexperts. Presentatie: David Dimbleby. (herh.) (tt) / Eggheads: quiz. (herh.) (tt) / The Farm Fixer (tt) / Faster, Higher, Stronger: Stories of the Olympic Games - 100m (tt) / Volcano Live: een reis in onze fascinerende en dynamische planeet. (tt) / Double Cross: The True Story of the D-day Spies (tt) / QI: quizprogramma. (herh.) (tt) / Newsnight (tt) / 0.20 Lost Land of the Volcano (herh.) (tt) / 1.20 Nachtprogramma's

47 VIJFTV KETNET / OP 12 RADIO & TELEVISIE / MAANDAG AANBEVOLEN NAT. GEOGRAPHIC D Astro TV / 7.30 Chat / 7.45 Private Practice [SERIE] (herh.) / 8.25 Dr. Phil (herh.) / 9.10 De Dingen des Levens [SERIE] (herh.) / 9.50 Teleshop / Friends [SERIE] (herh.) / Teleshop / Grey s Anatomy [SERIE] (herh.) / Teleshop / Will You Merry Me? Tv-komedie van Nisha Ganatra (VS 2008). / Teleshop / The Vampire Diaries. [SERIE] (herh.) / Private Practice. [SERIE] (herh.) / Dr. Phil / De Dingen des Levens [SERIE] / Dawson s Creek. [SERIE] (herh.) / The Nanny. [SERIE] (herh.) / Friends. [SERIE] (herh.) / Sex and the City. [SERIE] (herh.) / Grey s Anatomy (herh.) ARMY WIVES ARMY WIVES. [SERIE] Dramareeks (VS). Vandaag: Homefront. Roxy en Trevor vertellen TJ over de nieuwe baby. Claudia Joy organiseert het ontbijt voor de finalisten van de Army Spouse of the Year. Wanneer Roland terugkeert naar het werk, treft hij er een onverwachte gast aan: zijn voormalige zakenpartner, Terrance Price ARMY WIVES. [SERIE] Dramareeks (VS). Vandaag: Be All You Can Be. Tijdens een bezoek aan de universiteitscampus met Emmalin, loopt Claudia Joy een oude bekende tegen het lijf die haar doet nadenken over haar eigen toekomst. Roland bereidt de festiviteiten voor voor Sara Elizabeths eerste verjaardag. Het moet perfect zijn voor Joan, die alles zal meevolgen via videochat EXTREME VERZAMELWOEDE (Hoarding: Buried Alive). Realityreeks over mensen met een extreme verzameldrang. (herh.) Vandaag: No One Would Choose This. Twee verzamelaars die een heel gamma aan spullen verzamelen gaan akkoord om hun leven helemaal om te gooien. Anders zullen ze alleen eindigen SEX AND THE CITY. [SERIE] Komische reeks (VS). (herh.) Nu Carrie en Berger hun problemen in de slaapkamer opgelost hebben, is het tijd voor een nieuwe stap in hun relatie. Voor het eerst brengt Carrie een bezoekje aan zijn appartement. Tot haar verbazing ziet het er best goed uit FRIENDS. [SERIE] (herh.) NACHTPROGRAMMA'S 6.00 Dagtelevisie / Verbotene Liebe / Großstadtrevier / Wissen vor 8 (tt) / Gesichter Olympias (tt) / Nieuws (tt) / Erlebnis Erde (tt) / Hart aber fair (tt) / Nieuws / Mama, hör auf damitdie Story im Ersten (tt) / Westware aus dem OstknastGeschichte im Ersten / 0.15 Nachtprogramma's 6.00 Dagtelevisie / Pippi Langkous (tt) / De Ongelofelijke Avonturen van Kika & Bob (tt) / Twisted Whiskers (tt) / Disney s American Dragon: Jake Long (tt) / Rudi het Racevarken (tt) / W817 (herh.) (tt) / Stoked (tt) / The Daltons (tt) / Op schok (herh.) (tt) / De Boer Op (herh.) (tt) / Stafari (herh.) (tt) / Buzz Lightyear of Star Command (tt) / Junior Eurosong Videoclips (tt) / De Avonturen van Bibi & Tina / Gazoon / Hopla / Bumba / Nellie & Cezar / Dobus / Het Zandkasteel / Kaatje en Haar Vriendjes / Mickey Mouse Clubhuis / Bob de Bouwer / De Kleine Zeemeermin / De Smurfen / Junior Eurosong Videoclips (tt) / Mega Mindy (herh.) (tt) / Amika (herh.) (tt) / Amika (herh.) (tt) / Chaplin & co / Mijn Monsters & Ik (tt) / Disney s Phineas and Ferb (tt) / Animalia (tt) / De Mysteries van Alfred Hedgehog (tt) / Prinses Lillifee (> 19.56) VITAYA 6.05 Een plek onder de zon - Ver weg of dichtbij (herh.) / 6.50 The Dr. Oz Show (herh.) / 7.35 Clean House (herh.) / 8.20 Life s Little Miracles / 8.45 Sturm der Liebe (herh.) / 9.35 Ik vertrek (herh.) / Animal 24/7 (herh.) / th Heaven (herh.) / Helse bruiden (herh.) / Sturm der Liebe (herh.) / Her Own Rules Romantisch tv-drama van Bobby Roth (VS 1998). Met Melissa Gilbert (Meredith Sanders), Jeremy Sheffield (Lucas Kent)... / The Dr. Oz Show / Huis in Aanbieding (herh.) / Clean House / The Hotel Inspector / Sturm der Liebe / Ik vertrek (herh.) / Animal 24/7 (herh.) / Ultimate Cake Off: bakwedstrijd (VS). / Kitchen Nightmares USA / Supernanny / Een plek onder de zon - Ver weg of dichtbij (A Place in the Sun: Home or Away). (herh.) / 0.05 The Hotel Inspector: realityreeks. (herh.) / 0.55 Nachtprogramma's ACHT 7.50 Corner Gas / 8.15 Curb Your Enthusiasm / 8.45 Monty Halls Great Island Escape / 9.45 Lonely Planet / Weeds / Murphy s Law / Spooks / Being Erica / Murphy s Law / Hung / Weeds / Monty Halls Great Island Escape / Lonely Planet / Curb Your Enthusiasm / Entourage / Entourage / Reno 911! / Reno 911! / Corner Gas / Spooks / In Treatment. Dramareeks (VS). / Female Customers - When Women Pay to Be Loved: documentaire over vrouwen die een beroep doen op mannelijke prostituees (Fr. 2011). / Can I Get High Legally? Documentaire (GB 2009). / Van God los. Dramareeks (NL). / 0.15 Entourage. Tragikomische reeks (VS). / 0.45 Entourage. / 1.05 In Treatment. / 1.30 Nachtprogramma's 6.00 Dagtelevisie / SOKO 5113 (herh.) / Nieuws (tt) / Weerbericht (tt) / WISO / Tod einer Schülerin Der Fernsehfilm der Woche (tt) / Nieuws (tt) / Weerbericht (tt) / Largo Winch - Tödliches Erbe Montagskino Fantasy (tt) / Nieuws / 0.10 Nachtprogramma's 6.00 World s Toughest Fixes / 7.00 Air Crash Investigation / 8.00 The Dog Whisperer / 9.00 Fish Warrior / Street Heat / LA Street Racers / The Dog Whisperer / Seconds From Disaster / America s Hardest Prisons / Air Crash Investigation / Locked Up Abroad / Street Heat / LA Street Racers / The Dog Whisperer / Seconds From Disaster / Alaska Wing Men / Alaska State Troopers / Alaska Wing Men / 0.00 Nachtprogramma's LA UNE 6.00 Dagtelevisie / Miss Yvonne (An Accidental Friendship). / Table des terroirs / Les feux de l amour / Nieuws - Weer / Télétourisme / A bicyclette (live) / Wielrennen: Tour de France 2012 (live) / A bicyclette (live) / Le Tour au quotidien / Nieuws - Weer / Match, l album des Français / L homme qui tua la peur / Nieuws - Weer / 0.35 Nachtprogramma's LA DEUX 7.10 Dagtelevisie / Saveurs du Sud / No limit (herh.) / Zipp 100% mode (herh.) / Green Trip (herh.) / Clara Sheller (herh.) / Clara Sheller (herh.) / La télé de Z (herh.) / Sans chichis / Tout le monde veut prendre sa place / Le 15 / Plus belle la vie / Plus belle la vie / Matière grise / Matière grise / Medical detectives / Le 12 minutes / Formule 1: GP van Groot- Brittannië. / En analyse / 0.15 Le 12 minutes / Sans chichis (doorlopend herh.) ARTE ARD ZDF WDR 6.00 Dagtelevisie / Les aventures culinaires de Sarah Wiener en Grande-Bretagne (herh.) / Le beau mariage / X: enius (herh.) / Le Saint / La Lena ou l appel de l arctique (herh.) / Sur les traces de l empire britannique (herh.) / Dans tes yeux (herh.) / Arte Journal / Le peuple des Océans (herh.) / Le passager de la pluie. / La chasse (Cruising). / 0.25 Nachtprogramma s RADIO 1 GOEDKOOPSTE In dit assortiment GOEDKOOPSTE 6.20 Dagtelevisie / Hier und Heute / Servicezeit / Aktuelle Stunde / Regionale programma s / Nieuws / Der Große Haushaltscheck extra / markt / WDR aktuell / Endlich schuldenfreidie story / Die glorreichen Sieben / 0.45 Nachtprogramma's TF1 FRANCE 2 FRANCE 3 per kg in zijn assortiment Everyday sandwiches 10 stuks 450 g 0,856 1,90/kg 1 Goudkoorts 2 Sporza 3 That That Mitchell and Webb look : Britse sketchreeks voor de fans van The fast show. bbc/vrt Canvas Een gemakkelijke man is Jean-Marie Dedecker nooit geweest. Ook in zijn vorige carrière als coach van ons olympisch judoteam schuwde hij de confrontatie niet. Maar zijn successen als coach waren wel van langere adem dan die in zijn politieke carrière. Vanaf 1988 waren zijn judoka s zowat onze beste garantie op eremetaal. In 1996 kwamen ze met vier medailles naar huis. Dedecker praat met Frank Raes in deze reeks over Belgische uitblinkers op de Spelen. - Wielrennen: Ronde van Frankrijk Eén En nu begint het echt in de Tour, met de individuele tijdrit van Arc-et-Senans naar Besançon, over 41,5 kilometer. In de proloog was uitdager Bradley Wiggins sneller dan topfavoriet Cadel Evans, maar kan hij dat vandaag overdoen? Mitchell and Webb look Canvas Echt bij de tijd is deze sketchreeks niet. David Mitchell en Robert Webb refereren meer aan klassiek geworden voorgangers als A bit of Fry and Laurie en The fast show dan aan recentere, agressievere Britse comedy à la Little Britain. Maar het wérkt nog altijd, deze typisch Britse combinatie van intelligentie en totale dwaasheid. Fans van Britse quizprogramma s als Have I got news for you en Never mind the buzzcocks hebben beide komieken ongetwijfeld al aan het werk gezien. RADIO 6.00 DE OCHTEND / 9.05 SONAR 1000: met Evert Venema. / TOUCHÉ: met Paul Devroey. / SPORZA TOUR: individuele tijdrit: Arc-et-Senans - Besançon. / VANDAAG: met Xavier Taveirne. / GASTPROGRAMMA - HET VRIJE WOORD / EXIT / DE NACHT VAN RADIO 1 (> 5.59) STUDIO BRUSSEL 6.00 ILSE STAAT OP: met Ilse Liebens. / 9.00 TUNE YOUR SUMMER: met Lisa Smolders. / SPOTLIST / TUNE YOUR SUMMER: met Ayco Duyster. / ZET M OP SISKA: met Siska Schoeters. / ON THE ROCKS: met Joren Carels. / PLAYGROUND / 0.00 LIFE IS MUSIC (> 5.59) KLARA 6.05 GOLDBERG / 7.10 KLARA WAKKER / 9.10 BREDE OPKLARINGEN: we volgen Isaac Albeniz de hele week op een van zijn tochten. We bellen met Jurgen de Bruyn van Zefiro Torna die net een reeks concerten gehad heeft in Tsjechië en Slovenië. / BELLEVUE / CAFÉ ZIMMERMANN / CONCERTO: de grote Europese muziekfestivals in binnen- en buitenland: Het Internationaal Zomerfestival van Varna in Bulgarije. / ZOMERHUIS: Annemie Tweepenninckx gaat op verkenning in het zomerhuis van theatermaker Stijn Devillé. / NUITS D ÉTÉ: klassieke muziek bij de avondschemering. Met in elke uitzending twee sterke, zomerse pijlers: één aangrijpende, bewogen aria of scène uit vijf eeuwen vocale kunst en één symfonie van Wolfgang Amadeus Mozart. / JAZZ / GOLDBERG 6.00 Dagtelevisie / Disparu (tt) / Grey s Anatomy (tt) / Grey s Anatomy (tt) / Secret story (tt) / Au pied du mur! (tt) / Nieuws - Weer (tt) / Les experts: Manhattan (tt) / Les experts: Manhattan (tt) / Les experts: Manhattan (tt) / 0.00 Nachtprogramma s 6.00 Dagtelevisie / Wielrennen - Tour de France 2012: Le direct (live) (tt) / Wielrennen - Tour de France 2012: L après Tour (live) / Que le meilleur gagne! (tt) / Nieuws - Weer / Cold Case: affaires classées (herh.) (tt) / Duo / Duo / 0.35 Nieuws - Weer (tt) / 0.50 Nachtprogramma's 6.00 Dagtelevisie / Des chiffres et des lettres (tt) / Slam (tt) / Questions pour un champion (tt) / /20 / Tout le sport (tt) / Le film du Tour (tt) / Plus belle la vie (tt) / Ces chansons qui nous ressemblent! (tt) / Soir/3 (tt) / Strip-Tease (tt) / 0.05 Nachtprogramma's STERREN VRESELIJK ZWAK NET NIET GOED UITSTEKEND ONVERGETELIJK

48 DE STANDAARD D12 DE ACHTERKANT de kleine parade Lily Allen opnieuw zwanger Virginie Claes is mama Ex-Miss België Virginie Claes is woensdagavond mama geworden van een zoontje, Louis. Claes is onder meer reporter en presentatrice bij de Waalse zender RTL-TVI en was ook een tijdje de sidekick van Wim Oosterlinck op Q-music. In mei trouwde ze met haar vriend. De Britse zangeres Lily Allen en haar man verwachten een tweede kindje. Dat schrijft The Sunday Mirror. Het echtpaar zou het nieuws druk aan het verspreiden zijn onder familie en vrienden. Allen beviel pas acht maanden geleden van een dochtertje, Ethel Mary. De 27-jarige zangeres heeft altijd een vurige kinderwens gehad. In 2008 verwachtte ze een kindje met Ed Simons van de Chemical Brothers, maar ze kreeg een miskraam. Twee jaar geleden was Allen zwanger van haar huidige echtgenoot, maar opnieuw verloor ze de baby, na zes maanden zwangerschap. In november vorig jaar werd haar dochtertje Ethel Mary geboren. HET WEER Vrouw Jamie Oliver wil vijfde kind imageglobe Bron: MeteoServices nv, Kapeldreef, Heverlee / / Weerlijn: Jools, de vrouw van de Britse tv-kok Jamie Oliver, wil graag nog een kind. Mevrouw Oliver is huisvrouw en heeft met Poppy Honey (10), Daisy Boo (9), Petal Blossom (3) en Buddy Bear (22 maanden) al vier kinderen. Haar man probeert haar enthousiasme te temperen. Hij zou haar aangeraden hebben nog een paar jaar geduld te hebben. Prins Harry is verliefd De Britse prins Harry zou voor de charmes van de blonde actrice Gabriella Wilde gevallen zijn. Echt wederzijds is de interesse niet. Volgens een vriend van Wilde wil ze geen relatie met de prins omdat hij blauw bloed heeft. Wilde was vorig jaar nog te zien aan de zijde van Orlando Bloom in The three musketeers. G A R F I E L D D O O R J I M DAV I S BELGIE Vandaag Kans op neerslag: 70% Wind: ZW 3/ Waterstanden Antwerpen Hoogwater 08:37 / 20:55 Laagwater 03:09 / 15:10 Oostende Hoogwater 05:45 / 18:06 Laagwater 00:00 / 12: Temperatuur zeewater: 16 CAS P E R E N H O B B E S D O O R B I L L WAT T E R S O N Efemeriden Eerste kwartier: 26 juli Volle maan: 02 augustus Laatste kwartier: 11 juli Nieuwe maan: 19 juli Efemeriden Zon op: 05:40 uur Zon onder: 21:55 uur Maan op: --:-- uur Maan onder: 12:40 uur Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag AF EN TOE ZON Een zeer zuidelijk gelegen straalstroom verklaart het frisse en wisselvallige weer. Stabiel zomerweer is nog niet aan de orde. VANDAAG is het eerst zwaar bewolkt, maar later komen er meer gaten in de bewolking. Een enkele bui is in de voormiddag mogelijk, maar de grootste kans op een bui is voor de namiddag. Dan komen er ook zonnige perio- des voor. De maxima liggen rond 20 graden. De wind waait matig uit het zuidwesten. VANAVOND zakken de stapelwolken in elkaar en blijft het op de meeste plaatsen droog. Vannacht blijft het droog en is het licht bewolkt. Plaatselijk is een mistbank mogelijk. De minima liggen rond 12 graden. De wind zwakt af. EUROPA Helsinki 22 Oslo 20 Stockholm 25 Moskou 29 Kopenhagen 20 Dublin 16 Londen 20 A dam 19 Berlijn 24 Warschau 26 Praag 24 Frankfurt 23 Parijs 22 Wenen 27 Boedapest 32 Zürich 23 Boekarest 36 Belgrado 38 Milaan 32 Sarajevo 34 Nice 27 Madrid 32 Barcelona 29 Ajaccio 29 Istanboel 31 Rome 31 Lissabon 24 Athene 36 Canarische Eilanden 26 Palermo 30 Tunis 38 Heraklion 29 S U S K E E N W I S K E D O O R W I L LY VA N D E R ST E E N Het bizarre blok

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten

Nadere informatie

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.

Nadere informatie

Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen)

Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen) Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen) Er hebben in totaal 50 scholen deelgenomen aan deze enquête. Dit gaat om een 3000tal leerlingen. 1. Kennis van het woord vluchteling:

Nadere informatie

40 jaar Vlaams parlement

40 jaar Vlaams parlement Hugo Vanderstraeten 40 kaarsjes eenheidsstaat of een unitaire staat: één land met één parlement en één regering. De wetten van dat parlement golden voor alle Belgen. In de loop van de 20ste eeuw hadden

Nadere informatie

Eindelijk... de regering!

Eindelijk... de regering! Gerwin De Decker Eindelijk, we hebben een regering! Zo staat het in de krant. Maar wat betekent dat eigenlijk? Daar gaat dit krantje over. Een regering? Bij jou thuis regelen je mama of papa alles. Ze

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I Opgave 2 De Europese Unie en het vluchtelingenvraagstuk Bij deze opgave horen tekst 2, tekst 3 en tabel 2. Inleiding Deze opgave gaat over de reactie van de Europese Unie, van de EU-lidstaten en van burgers

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen met je

Nadere informatie

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 2

Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

Max van Olden DE JUISTE MAN. in makkelijke taal

Max van Olden DE JUISTE MAN. in makkelijke taal Max van Olden DE JUISTE MAN in makkelijke taal 3 Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen DEEL 1 1996 Vrijdagvond, zeven uur. De cursus van vandaag is afgelopen. Oscar doet zijn schrijfblok dicht. Hij

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie & cartoons: - Hans Kouwenhoven - RVD: p. 17 -

Nadere informatie

"Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5"

Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5 "Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5" Voor het eerst alleen Ik werd wakker in een kamer. Een witte kamer. Ik wist niet waar ik was, het was in ieder geval niet de Isolatieruimte. Ik keek om me

Nadere informatie

Een kindje kan je ook beter maken

Een kindje kan je ook beter maken pagina 1 van 6 (/) donderdag 13 oktober 2016 - Binnenland Jens en Xena vormen met hun baby Ella en hun hond Bailey een mooi gezin. Jimmy Kets ZIJ GROEIDE NIET IN EEN GEZIN OP, HIJ HEEFT EEN BEPERKING Een

Nadere informatie

Wilt u laten weten wat u van deze TLPST vond? Hebt u tips voor de volgende aflevering? Mail ons:

Wilt u laten weten wat u van deze TLPST vond? Hebt u tips voor de volgende aflevering? Mail ons: Lesbrief 54: januari 2019 Wilt u laten weten wat u van deze TLPST vond? Hebt u tips voor de volgende aflevering? Mail ons: redactie@onzetaal.nl. Alarm! 3660 talen worden bedreigd! Uit een recent onderzoek

Nadere informatie

VILVOORDE» DE WEG VOORUIT. Vilvoorde, t is nu of nooit!

VILVOORDE» DE WEG VOORUIT. Vilvoorde, t is nu of nooit! VILVOORDE DE WEG VOORUIT Vilvoorde, t is nu of nooit! HET IS VIJF VOOR TWAALF. Meer leegstand. Meer armoede. Meer files. Minder aandacht voor de wijken. Minder ruimte voor (jeugd)verenigingen. Meer parkeerdruk.

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 1

Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

Paaswake voor kinderen 31 maart 2018

Paaswake voor kinderen 31 maart 2018 We luisteren: - Veldhuis & Kemper is het mooi Is het constant een zooi Er is lief Er is leed Er is zuinig of breed Er is kort Er is lang Vrolijk en bang Er is hoop Er is stil Er is zang Er is langzaam

Nadere informatie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie Opdracht Maatschappijleer Integ en immig Opdracht door een scholier 1899 woorden 21 januari 2004 6,6 90 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Integ en immig 1. Wat is het probleem? -Historische schets Tussen

Nadere informatie

Resultaten & conclusies onderzoek:

Resultaten & conclusies onderzoek: Resultaten & conclusies onderzoek: Kinderen over armoede en vluchtelingen door Kinderen Goedgekeurd! Er hebben in totaal 50 scholen deelgenomen aan deze enquête. Dit gaat om een 3000-tal leerlingen. 1.

Nadere informatie

Verkiezingen 2010! Vóór de verkiezingen... Auteur: Stijn Dekelver. parlement. Maar hoe werken die. verplicht naar de stembus.

Verkiezingen 2010! Vóór de verkiezingen... Auteur: Stijn Dekelver. parlement. Maar hoe werken die. verplicht naar de stembus. Auteur: Stijn Dekelver Op zondag 13 juni moeten alle Belgen die ouder zijn dan 18 jaar naar de stembus. Ze moeten mensen kiezen die hun stem vertegenwoordigen in het federaal parlement. Maar hoe werken

Nadere informatie

verkiezingen 7 juni STEM NIET OP MIJ!

verkiezingen 7 juni STEM NIET OP MIJ! verkiezingen 7 juni STEM NIET OP MIJ! www.stemnietopmij.be Neem het van mij aan, want ik kan het weten : u stemt maar beter niet op mij. Ik lees elke dag in de krant dat mijn partij toch geen enkele kans

Nadere informatie

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag WAT DOET DE EUROPESE UNIE? Nederland is lid van de Europese Unie (EU). In de EU

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf

Nadere informatie

Verkiezingen 2010! Waarom kiezen? Overal foto's. Auteur: Stef Van Malderen. In ons land zijn er veel ministers. Zij zorgen er samen met hun

Verkiezingen 2010! Waarom kiezen? Overal foto's. Auteur: Stef Van Malderen. In ons land zijn er veel ministers. Zij zorgen er samen met hun Auteur: Stef Van Malderen Overal foto's Waarom kiezen? In ons land zijn er veel ministers. Zij zorgen er samen met hun medewerkers voor dat alles goed loopt in ons land. Het verkeer, de politie, de school,...

Nadere informatie

Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze

Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze Vrienden, Kameraden, Socialisten, Laat mij beginnen met jullie allemaal een gelukkig en gezond 2017 te wensen. Vandaag zijn we hier niet toevallig in

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8 Ik ben de Hamer Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Goedendag! Als

Nadere informatie

in de school Adv ocaat

in de school Adv ocaat Advocaat in de school LAGER ONDERWIJS Wat is het recht? Scheiding der machten Iemand pesten is niet tof, door het rode licht fietsen of lopen is gevaarlijk, met mes en vork eten is beleefd, roepen in de

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

Inleiding. A. analyse per programma

Inleiding. A. analyse per programma Inleiding De Vlaams-fractie in het Vlaams Parlement heeft een analyse gemaakt van de voornaamste VRT-programma s waarin politici worden uitgenodigd. Tijdens de periode 1-11- 2006 t.e.m. 29-04-2007 werden

Nadere informatie

Ik spreek jullie nu toe en niet straks wanneer we deze dag afsluiten. Dat is niet de gewoonte. Maar wij zijn dan ook geen gewone partij.

Ik spreek jullie nu toe en niet straks wanneer we deze dag afsluiten. Dat is niet de gewoonte. Maar wij zijn dan ook geen gewone partij. 1 Beste vrienden, Kameraden, Socialisten, Ik spreek jullie nu toe en niet straks wanneer we deze dag afsluiten. Dat is niet de gewoonte. Maar wij zijn dan ook geen gewone partij. Want wat we zopas samen

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

geheim nooit aan iemand anders vertelt. En vooral niet aan grote mensen. Dat zou rampzalige gevolgen hebben. Ze zouden zeggen dat ik een gevaarlijke

geheim nooit aan iemand anders vertelt. En vooral niet aan grote mensen. Dat zou rampzalige gevolgen hebben. Ze zouden zeggen dat ik een gevaarlijke 1 Een geheim Ik heb een geheim. De kinderen van groep 3 4 keken op. Allemaal legden ze hun kleurpotloden neer en keken vol belangstelling naar meester Frans. Is het een groot geheim, meester? vroeg Sita.

Nadere informatie

Ondernemerschapsblokkades

Ondernemerschapsblokkades Ondernemerschapsblokkades Wat houdt je tegen om je droom werkelijkheid te laten worden? En hoe los je dat op? 7 tips om in actie te komen! Samengesteld door Willemijn Lau Hoi toekomstig professional, Wat

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT

AAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT OKTOBER 2018 AAN DE SLAG MET #3 WAT HEB JE NODIG? PowerPoint Per groepje twee werkbladen met opdrachten van verschillende landen DE WERKVORM IN HET KORT Eerst leg je aan de hand van een PowerPointdia uit

Nadere informatie

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren Voor Europa De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie Tekst: D66 en Merel van Beeren 1 De plannen van D66 voor Europa D66 vindt Europa heel belangrijk. Wij denken dat Nederland sterker is als

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Dingetjes I. Kleuter-kabouters

Dingetjes I. Kleuter-kabouters Dingetjes I Kleuter-kabouters 2018 David Arts Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur worden verveelvoudigd, opgeslagen in een

Nadere informatie

ANTWOORDEN TAALSTERK B2 THEMA 3 BEDRIJVEN

ANTWOORDEN TAALSTERK B2 THEMA 3 BEDRIJVEN ANTWOORDEN TAALSTERK B2 THEMA 3 BEDRIJVEN Opdracht 4 1. b. 2. c. 3. c. 4. b. 5. c. Opdracht 14 Betekenis even naar buiten gaan een rondje lopen makkelijk uit te voeren werktijd zorgen dat iemand iets ziet

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Cursus Omgaan met klachten

Cursus Omgaan met klachten Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen

Nadere informatie

Verkiezingen. Mensen met dezelfde ideeën vormen gemeenten besturen.

Verkiezingen. Mensen met dezelfde ideeën vormen gemeenten besturen. Verkiezingen Op zondag 7 juni moeten alle inwoners tegelijk verkiezen we ook kandidaten van België die ouder zijn dan 18 jaar naar voor het Europees Parlement, waar men de stembus. Ze moeten mensen kiezen

Nadere informatie

Oefening 1: Bouw correcte enkelvoudige zinnen door de woorden in de juiste volgorde te plaatsen. Soms heb je een vraagzin.

Oefening 1: Bouw correcte enkelvoudige zinnen door de woorden in de juiste volgorde te plaatsen. Soms heb je een vraagzin. Oefening 1: Bouw correcte enkelvoudige zinnen door de woorden in de juiste volgorde te plaatsen. Soms heb je een vraagzin. 1. Ga opnemen de telefoon je? 2. Ik te laat altijd kwam in de les. 3. Wat zijn

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

GELIJKE KANSEN IN BELGIË

GELIJKE KANSEN IN BELGIË GELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK 1. EEN WOORDJE UITLEG Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot een democratie

Nadere informatie

Vandaag vis of morgen ook nog?

Vandaag vis of morgen ook nog? Page 1 of 6 (/) dinsdag 13 december 2016 - Algemeen Visvangst in de Ierse Zee: wetenschappers raden al jaren aan om er niet meer op tong te vissen. Justin Tallis De visquota liggen nog niet vast of sommige

Nadere informatie

VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE JONGERENPARLEMENT INTEGRAAL VERSLAG

VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE JONGERENPARLEMENT INTEGRAAL VERSLAG VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE JONGERENPARLEMENT Zitting 2007-2008 Extra nummer INTEGRAAL VERSLAG Vergadering van woensdag 20 februari 2008 OCHTENDVERGADERING VGC 2 - De vergadering wordt geopend om 10u15

Nadere informatie

Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli Preek over Lucas 5: 1-11

Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli Preek over Lucas 5: 1-11 Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli 2017 - Preek over Lucas 5: 1-11 Soms is het zonde om het in het leven niet over een andere boeg te gooien. Zonde? Dat is voor velen een beladen, bekrompen woord van vroeger.

Nadere informatie

Gemeenteraad(lid) en sociale media

Gemeenteraad(lid) en sociale media Gemeenteraad(lid) en sociale media Hoe werk ik als raadslid met sociale media? Nadja Desmet VVSG Ronde van Vlaanderen Wij staan paraat! 085-773 1957 info@socialemediaburo.be @Someburo www.howaboutyou.nl

Nadere informatie

BRUSSEL - De kritiek dat het VRT-journaal linkser' zou zijn dan het VTM-nieuws wordt door onderzoek van het Elektronisch Nieuwsarchief tegengesproken.

BRUSSEL - De kritiek dat het VRT-journaal linkser' zou zijn dan het VTM-nieuws wordt door onderzoek van het Elektronisch Nieuwsarchief tegengesproken. Nieuwsmonitor 2 in de pers Oktober 2010 VRT-journaal niet linkser dan VTM-nieuws Nieuwsmonitor onderzoekt de media-aandacht voor politici en partijen Birgit Van Mol in het VTM-nieuws. BRUSSEL - De kritiek

Nadere informatie

Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018

Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018 1 Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018 Beste mensen, Welkom in het vernieuwde Huis der Provincie. Jullie voorgangers moesten de afgelopen twee jaar elders onderdak zoeken vanwege

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Zondag 14 oktober Voorganger: Ds. Bart Breunesse Organist: Irma Zuur

Zondag 14 oktober Voorganger: Ds. Bart Breunesse Organist: Irma Zuur Zondag 14 oktober 2018 Voorganger: Ds. Bart Breunesse Organist: Irma Zuur Liederen in deze dienst: Psalm 33 : 2 en 8 Lied 8b Lied 316 : 1 en 4 Lied 20 Lied 564 : 1, 2 en 3 (Hemelhoog) Lied 416 Lied 912

Nadere informatie

Verkiezingen - Methodologie

Verkiezingen - Methodologie Verkiezingen - Methodologie Verkiezingen - Methodologie... 1 1. Gemeenteraadsverkiezingen... 2 2. Verkiezingen voor het parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest... 3 3. Verkiezingen van de Brusselse

Nadere informatie

Majesteit, Koninklijke Hoogheid, excellenties, dames en heren,

Majesteit, Koninklijke Hoogheid, excellenties, dames en heren, Toespraak van de minister-president, mr. dr. Jan Peter Balkenende, bijeenkomst ter ere van de 50 ste verjaardag van de Verdragen van Rome, Ridderzaal, Den Haag, 22 maart 2007 Majesteit, Koninklijke Hoogheid,

Nadere informatie

TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW EN PLATTELANDSBELEID

TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW EN PLATTELANDSBELEID TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW EN PLATTELANDSBELEID Inhuldiging standbeeld Willem van Oranje & Marnix van Sint-Aldegonde

Nadere informatie

Vrijdag 30 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Vrijdag 30 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Vrijdag 30 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Viering Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Tielrode Dames en heren Vandaag start de paasvakantie. Voor

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mee

Inhoud. Mijn leven. ik doe mee Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Meedoen... 4 Hoofdstuk 2 Waarom doen?... 6 Hoofdstuk 3 Rechten... 8 Hoofdstuk 4 Plichten... 10 Hoofdstuk 5 Tips... 12 Hoofdstuk 6 Thuis... 14 Hoofdstuk 7 Familie... 16

Nadere informatie

Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Officiële Opening Studio Alijn - Gent

Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Officiële Opening Studio Alijn - Gent Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Officiële Opening Studio Alijn - Gent Mijnheer de burgemeester, meneer de schepen, Dames en heren,

Nadere informatie

De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen,

De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen, Marc Hooghe Joris Boonen De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen, 1970-2014 Centrum voor Politicologie KU Leuven 30.10.2014 Open VLD telt volgens de meest recente cijfers

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU.

Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische-opdracht door een scholier 1949 woorden 8 maart 2003 5,3 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding

Nadere informatie

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer Kamer e Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

vergadering C99 zittingsjaar Woordelijk Verslag Commissievergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand

vergadering C99 zittingsjaar Woordelijk Verslag Commissievergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand vergadering C99 zittingsjaar 2016-2017 Woordelijk Verslag Commissievergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand van 18 januari 2017 2 Commissievergadering nr. C99 (2016-2017) 18 januari 2017 INHOUD

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

VLAAMSE PATIËNTEN PEILING PEDIATRIE- Ouders 0.1

VLAAMSE PATIËNTEN PEILING PEDIATRIE- Ouders 0.1 VLAAMSE PATIËNTEN PEILING PEDIATRIE- Ouders 0.1 In te vullen door een medewerker van het ziekenhuis Naam ziekenhuis: Code vragenlijst: Kenletter: E Kindergeneeskunde N* Niet-intensieve neonatologie NIC

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Contents. Politieke Barometer Methodiek 4. Potentieel politici 20. Kiesintenties: Voorkeur 7. Vertrouwen in de regering 24

Contents. Politieke Barometer Methodiek 4. Potentieel politici 20. Kiesintenties: Voorkeur 7. Vertrouwen in de regering 24 Contents 1 Methodiek 4 2 Kiesintenties: Voorkeur 7 3 Kiesintenties: Potentieel 15 4 Potentieel politici 20 5 Vertrouwen in de regering 24 6 Actuele thema s 35 2 Politieke Barometer VRT & De Standaard Lentepeiling

Nadere informatie

Toespraak 11 maart 2014 project Tram Vlaanderen Maastricht in ambtswoning gouverneur Reynders Belgisch Limburg te Hasselt

Toespraak 11 maart 2014 project Tram Vlaanderen Maastricht in ambtswoning gouverneur Reynders Belgisch Limburg te Hasselt 1 Toespraak 11 maart 2014 project Tram Vlaanderen Maastricht in ambtswoning gouverneur Reynders Belgisch Limburg te Hasselt Mevrouw de minister Crevits, Collega excellentie Reynders, Gedeputeerden, burgemeester,

Nadere informatie

Open VLD memorandum nav verkiezingen 7 juni (6/5/2009):

Open VLD memorandum nav verkiezingen 7 juni (6/5/2009): Open VLD De Europese Unie heeft onlangs het licht op groen gezet voor zo'n btw-verlaging. De lidstaten moeten echter zelf beslissen hoe en wanneer ze de wet aanpassen. In Frankrijk verlaagt de btw op 1

Nadere informatie

Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen

Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen Toen er in 2015 veel mensen asiel aanvroegen in België, kon de overheid de druk niet aan. Niet iedereen kon terecht voor registratie bij de dienst Vreemdelingenzaken

Nadere informatie

Ruimte voor God - thema 1: Eén ding is nodig! Preek over Lukas 10: Gemeente van Christus,

Ruimte voor God - thema 1: Eén ding is nodig! Preek over Lukas 10: Gemeente van Christus, Ruimte voor God - thema 1: Eén ding is nodig! Preek over Lukas 10:38-42 Gemeente van Christus, Het gaat vanmorgen over Jezus. Dat zal je waarschijnlijk ook niet verrassen. Maar als het gaat over Jezus,

Nadere informatie

JANUARI. arkbwspiegelssmileysenstilletijdmetgod.indd 3

JANUARI. arkbwspiegelssmileysenstilletijdmetgod.indd 3 JANUARI 3 arkbwspiegelssmileysenstilletijdmetgod.indd 3 05-07-16 09:56 1 JANUARI De Heer houdt zich echt aan zijn belofte, ook al beweren sommige mensen van niet. Hij wacht omdat hij geduld heeft met jullie!

Nadere informatie

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT DE EUROPESE UNIE JANUARI 2016 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 EERSTE EN WAT HEB JE NODIG Grote letters A, B en C Aftelklok (op digibord) 50 sterren, uitgeprint op geel papier Circa 4 grote enveloppen Een prijsje

Nadere informatie

Straks wordt het confederalisme een verre utopie

Straks wordt het confederalisme een verre utopie pagina 1 van 14 O P I N I E Bart Maddens Straks wordt het confederalisme een verre utopie Bart Maddens is politicoloog (KU Leuven). 15 september 2016 LEES LATER Lees later 55 shares Deel Deel N-VA-voorzitter

Nadere informatie

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We

Nadere informatie

Jullie gaan een reportage over Europa maken. Veel succes ermee! O jee... dat is pech.

Jullie gaan een reportage over Europa maken. Veel succes ermee! O jee... dat is pech. Op de redactie van de schoolkrant Marie en Alexander, jullie krijgen een belangrijke opdracht! Pfff... Hoe moeten we daar aan beginnen? We gaan naar de bib! Jullie gaan een reportage over Europa maken.

Nadere informatie

Samen met Jezus op weg

Samen met Jezus op weg Samen met Jezus op weg KERK & WERELD Korte Schipstraat 16 2800 Mechelen Tekst: Myrjam De Keyser 1. De laatste keer samen Jezus en zijn leerlingen willen graag het paasfeest vieren. Daarvoor zijn ze naar

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Naar aanleiding van de lezingen vandaag, over het ophouden van de manna uit Jozua 5 en het teken van brood en vis uit Johannes 6, wil ik graag twee

Nadere informatie

Genesis 4:1-16 Een goede broer/zus

Genesis 4:1-16 Een goede broer/zus Genesis 4:1-16 Een goede broer/zus Broers en zussen: fijn om te hebben, maar niet altijd makkelijk. Hoe ga je als broers/zussen met elkaar om? Familieruzies zijn in ieder geval niet nieuw: in het eerste

Nadere informatie

Welkom bij onze vereniging! Omgangsregels

Welkom bij onze vereniging! Omgangsregels Welkom bij onze vereniging! Omgangsregels Iedereen die Muziekvereniging Soli bezoekt onderschrijft de doelstellingen en het huishoudelijk reglement van de vereniging en houdt zich aan de omgangsregels

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

SPECIALE AANBIEDINGEN OP ONZE STOCKWAGENS!

SPECIALE AANBIEDINGEN OP ONZE STOCKWAGENS! Promoties november 2009 SPECIALE AANBIEDINGEN OP ONZE STOCKWAGENS! SUPER VOORDELIGE AANBIEDINGEN CITROËN Nemo CITROËN Berlingo CITROËN C5 CITROËN C C Gemengd verbruik (l/100 km): van 4,5 tot 9,4. CO 2

Nadere informatie

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Dames en heren, In het bijzonder Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Wie bestuurt het land?

Wie bestuurt het land? Wie bestuurt het land? 2 Nederland is een democratie. Een belangrijk kenmerk van een democratie is een parlement. In zo n parlement zitten mensen die door de bevolking zijn gekozen. Zij zitten namens een

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017.

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017. Speech Sybrand Buma nieuwjaarsbijeenkomst CDA Almere Stadhuis van Almere Wat goed om hier weer met zoveel CDA ers bij elkaar te zijn. We wensen elkaar bij het start van het nieuwe jaar altijd alle goeds

Nadere informatie

Gemeente van Jezus Christus,

Gemeente van Jezus Christus, Gemeente van Jezus Christus, Ik heb geen bedelaar in mijn kennissenkring. Wat zegt dat van mij? Maar ik heb er natuurlijk wel eens een gezien. In Utrecht, in Amsterdam, in steden in het buitenland Als

Nadere informatie

Hartelijk welkom allemaal, hier in De Schelp, voor de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat.

Hartelijk welkom allemaal, hier in De Schelp, voor de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat. Geachte heer kinderrechtencommissaris, Beste Bruno, Geachte minister Gatz, Geachte collega s volksvertegenwoordigers, Geachte genodigden, Dames en Heren, Hartelijk welkom allemaal, hier in De Schelp, voor

Nadere informatie

LES 1. De verstandigste man op aarde. Sabbat

LES 1. De verstandigste man op aarde. Sabbat De verstandigste man op aarde Sabbat Doe Lees Koningen 3 en 4. Wie is de de meest wijze persoon die je kent? Hoe denk je dat die persoon zo wijs is geworden? Denk je dat jij ooit zo wijs zult worden? Beeld

Nadere informatie

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose Aanvankelijk leek deze verkiezingen zich te voltrekken op een manier waarbij VVD en PvdA ieder steeds meer kiezers weg gingen trekken van andere partijen.

Nadere informatie

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering!

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Beste vrienden, Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Vooreerst, en vanuit de grond van mijn hart: Bedankt! Bedankt om al weken keihard campagne te voeren. Bedankt voor jullie tijd, energie,

Nadere informatie