Activiteiten voorjaar Algemene ledenvergadering op donderdagavond 24 maart 2016 Zie verder in de Veenpluis

Transcriptie

1

2 Activiteiten voorjaar 2016 Algemene ledenvergadering op donderdagavond 24 maart 2016 Zie verder in de Veenpluis Vogelexcursie 26 maart Zaterdag 26 maart, vogelexcursie met Emo Klunder. We gaan naar de bossen bij Ter Borg bij Sellingen voor o.a. de boomleeuwerik. Vertrek 8.00 uur vanaf Autorama Veendam en/of 8.30 uur vanaf de Noordmee Sellingen. Opgeven bij Jaap Tonkes of Emo Plantenexcursie 23 april 2016 Bauke Roelevink geeft een plantenexcursie in/bij de Ter Apeler bossen op 23 april Start om uur op de P-plaats bij het Boschhuis. De excursie duurt tot uur. Niet alleen planten en bomen die in het gebied voorkomen komen aan bod, maar de geschiedenis van het gebied en de natuurontwikkeling van de afgelopen decennia. Overige activiteiten In een inlegvel bij het magazine Natuurrijk (zie hieronder) treft u de twee bovenstaande activiteiten van onze afdeling aan, maar ook de activiteiten van IVN-Bellingwedde en Veenkoloniën-Stadskanaal. NATUURRIJK Op initiatief van IVN-Bellingwedde, Veenkoloniën-Stadskanaal en onze KNNV-afdeling is een nieuw blad in het leven geroepen: NATUURRIJK. Het is een blad vóór leden en dóór leden. In dit blad komen de aankondigingen van o.a. excursies en lezingen voor alle leden van de drie verenigingen, en zo mogelijk ook van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Ook komen er artikelen in die voor de leden van belang zijn. In het eerste nummer van Natuurrijk staan bijvoorbeeld artikelen over het kolkenproject. Die artikelen herhalen wij dan niet voor de Veenpluis. Het is vooreerst een pilot. Wij zijn erg benieuwd naar uw mening over het blad.

3 Tot nog toe hadden wij als afdeling blad De Veenpluis die jarenlang door Henk Twiest werd gemaakt. In hoeverre we nog de Veenpluis zullen maken als apart blad is nog de vraag. In ieder geval zullen we mededelingen en de jaarvergadering apart doen uitgaan naar onze leden. Het is niet alleen een blad voor de leden van de verenigingen, maar ook om de inwoners van Oost-Groningen kennis te laten maken de natuur in de eigen regio. Het moet een aantrekkelijk blad worden dat hopelijk ook nieuwe leden oplevert.

4 Jaarvergadering 2016 Het bestuur van KNNV Oost Groningen nodigt u uit voor de algemene ledenvergadering op Donderdagavond 24 maart 2016 om uur in het IVN gebouw De Nieuwe Gaarde in Stadskanaal AGENDA 1. Opening, ingekomen stukken en mededelingen 2. Notulen ALV Jaarverslagen a) secretariaat b) werkgroepen (volgorde zoals in de Veenpluis) 4. Financiën a) financieel jaarverslag, Begroting en kas b) verslag kascommissie c) benoeming kascommissie 5. Bestuursverkiezing Vanaf 2015 werd het bestuur gevormd door Kees Nieuwerth, Tebbe Krijgsheld, Han Bouman, Jaap Tonkes en Aart Jan Langbroek. Jaap Tonkes is aftredend en niet herkiesbaar. We zouden het bestuur graag versterkt zien met nog één algemeen bestuurslid. Als u belangstelling hebt voor een bestuursfunctie dan stellen we het op prijs dat u contact opneemt met onze secretaris Aart Jan Langbroek. 6. Rondvraag en sluiting Programma na de PAUZE: Aart Jan Langbroek over Evolutie.

5 Ad 3. Jaarverslagen a) Secretariaat Verslag voor de jaarvergadering van januari: Snertwandeling KNNV maart: IVN Veenkoloniën/Stadskanaal. René Nauta lezing over diersporen. - Vrijdag 29 mei: Vogelexcursie Zuidlaardermeergebied. Avond o.l.v. Emo Klunder. - Cursus Duurzaamheid in Oost-Groningen maart mei Deze is niet doorgegaan. - Floronkampje Sellingen 5, 6, 7 juni Woensdagavond 18 maart Algemene Jaarvergadering Zaterdag 31 oktober Excursie naar Diepholz onder leiding van Emo. - Dinsdag 24 november Gorechthuis: lezing over het Kolkenprojekt in Oost-Groningen door Aart Jan Langbroek - Zaterdag 24 oktober Nacht van de Nacht in Oldambt Diversen: - Reactie over samenwerking KNNV en IVN aan het hoofdbestuur - Ontwikkeling Natuurrijk - Kolkenproject. Deelname aan de IVN-activiteit, gehele jaar door: inventarisaties, determinaties. - Er is drie maal door het bestuur vergaderd: 3 maart, 3 juni en 8 september - Verslag onze afdeling aan KNNV-landelijk -

6 b) Van de drie werkgroepen Verslag Paddenstoelen KNNV Oost-Groningen 2015 Onze eerste excursie was dit jaar op 5 september en ging dit jaar naar Bellingwolde en vond plaats in de stromende regen. We bezochten eerst het kerkhof en vonden daar 21 soorten, waaronder 4 soorten Boleten, de Kaneelboleet, de Rode boleet en de Blauw-vlekkende- en Blozende fluweelboleet. Veel Boleten zijn vroeg in het seizoen al wel te vinden. Ascobolus stercorarius Gewoon spikkelschijfje (rijp) Daarna gingen we naar een bosje bestaande uit vnl. Hazenlaar, Es, Eiken, Esdoorn en Populier en daar vonden we 41 soorten. Het bijzondere hier was dat de bodem bezaaid was met uitgebleekt eikenblad, allemaal veroorzaakt door het Dwergwieltje, een heel klein lichtbruin paddenstoeltje, een Taailing. De tweede excursie was 19 september en omdat de hekken maar 1 keer opengingen voor inventariseerders bezochten we die dag de beide Dijkwal kolken bij het land van Van Vilsteren in hok 262/582 bij Midwolda. Er bevinden zich daar 2 mooie kolken met 3 bosjes, bestaande uit vnl. Es, Meidoorn, Esdoorn en wat Els en Wilg. In het begin direct al een leuke vondst: Zalmzwam, heel mooi zalmroze van kleur op een omgevallen dode stam. Jonge exemplaren scheiden soms hele mooie goudbruine druppels uit en op dat roze is dat een prachtig gezicht. Er werden zo n 90 soorten gevonden, waaronder vele korstjes, sommige zijn pas deze winter gedetermineerd door Inge en hebben vaak zeer poëtische namen, zoals: Geelgerand rouwkorstje, Witte suikertrilzwam,

7 Kransbeker en Fijharigharskorstje, Groezelig huidje en zo kan ik nog wel even doorgaan. 3 oktober: eerst de 2 kerkhoven in Noordbroek, waarbij schrijnend duidelijk werd hoe belangrijk het beheer van zo n kerkhof is, op het oude kerkhof vonden we veel meer soorten, op de nieuwe begraafplaats was weinig te vinden mede doordat waarschijnlijk kunstmest op de grote grasvelden gebruikt wordt. Maar ook de leeftijd van een kerkhof is van belang. We vonden 10 soorten Russula s o.a. Zonnerussula en Regenboogrussula. Duinmosklokje Tussen de 2 begraafplaatsen stond op een rieten dak massaal Geelsnede mycena. Daarna bezochten we wat bosjes tussen Noord- en Zuidbroek: Uiterburen met allerlei loofboomsoorten. We konden 38 soorten op de lijst zetten en daarvan waren zelfs 11 soorten Russula s, waaronder een mooie groep Schotelrussula s bij Berk, vaak herkenbaar aan de rode snede bij de hoed.

8 Zalmzwam 31 oktober naar Nieuw Woelwijck waar we 165 soorten vonden. Allereerst het Mosschelpje een minuscuul paddenstoeltje, tot voor kort erg zeldzaam, maar nu kun je hem geregeld tegenkomen, je herkent ze al van verre door grote kringen van uitgebleekt en afstervend mos op levende Beuken. Wat we nu ook meer vinden en dat komt ook door beter kijken: het Robertskruidkraterbekertje, op de bladeren van Robertskruid. Kleverig trechtertje We vonden 19 soorten mycena s, als leukste de Bittere mycena, die je ook niet elke dag vindt.

9 Naast alle gewone paddenstoelen was hier ook weer goed te zien dat elk organisme zijn eigen opruimsoort heeft, bv Beukennapvlieskelkje voor de Beukennapjes, Gewoon spikkelschijfje en Oranje mestzwammetje op Koeienmest, Rupsendoder op rups, Hulstschoteltje en Hulstdekselbekertje op dode hulstbladeren, op 1 zo n blaadje kun je zeker regelmatig 5 soorten vinden, ook nog Klein krentenbrijkorstje en ga zo maar door. 14 november naar de Eemshaven. 4 hokken, het was vreselijk koud en nat, maar het bracht leuke verrassingen. Een soort die niemand kende bleek Kleverig trechtertje te zijn, een soort die steeds bij leermos groeide. Een hele mooie was ook een Stuifbal en wel de Ruwstelige stuifbal, te vinden op kaal zand, het is een bal op een steeltje met een gaatje aan de bovenkant voor de verspreiding van de sporen. Bijzonder waren ook 3 soorten aardtongen de Slanke-, de Brede- en de Ruige aardtong, geen alledaagse vondsten. Een andere soort van de zeekant was de Duinparasolzwam, die er in grote getale stond, is buiten de duinen zeldzaam. Deze excursies gaan gezamenlijk met de IVN-groep Roden en de paddenstoelenwerkgroep van Groningen. Roden gaat elke 14 dagen op stap naar een plek in Groningen en de werkgroep Groningen ook een paar keer per maand. Ook hadden we dit jaar 3 keer een excursie van de Nederlandse Mycologische Vereniging (een landelijke vereniging) in Groningen. 1 keer o.l.v. Nico Dam geheel toegespitst op Gordijnzwammen, hetgeen erg leerzaam was. Ieder persoonlijk heeft ook nog hokken voor zijn rekening genomen, al met al dus heel veel gegevens! Wij o.a. de heemtuin waar we dit jaar ongeveer 170 soorten vonden. Al met al hebben we nu in 5 jaar bijna alle geselecteerde hokken bezocht, op 9 na geloof ik. Dat waren dus bijna730 hokken Het streven is alle hokken de volgende 5 jaar nogmaals, maar dan in een andere tijd te bezoeken. Johanna Berghuis en Klaas Steenbergen

10 Verslag Plantenwerkgroep KNNV Groningen 2015, in samenwerking met KNNV Oost-Groningen Wegens teruglopende belangstelling is de planning teruggebracht van wekelijks naar een keer per twee weken en het aantal gebieden van drie naar twee. Dat is redelijk goed uitgepakt; totaal 9 donderdagavonden en 18 deelnemers over de hele periode. Het eerste gebied is de stad Groningen waar 3 km hokken zijn geïnventariseerd. Kardinge (236x584) met220 -, Eemspoort (236x581) met en Euvelgunne (236x580) met 209 soorten. Noemenswaardige planten waren Fraai duizendguldenkruid, Hazenpootje, Kamgras, Uitstaande vetmuur, Stijve ogentroost, veel Zilverhaver, een enkele Rietorchis, Heelblaadjes, Nachtkoekoeksbloem en Rosse vossenstaart. De laatste twee soorten in een deel dat deed denken aan het gebruik van een zaaimengsel. Westerbroek (foto: Renée Nitters) Het tweede gebied is Westerbroek. Het betreft 4 aansluitende km-hokken met daarin een Laagveen- reservaat van Natuurmonumenten. Samenhangend met de vergunning van NM hebben wij van soorten van de SNL (Subsidiestelsel Natuur en Landschapsbeheer) de coördinaten en de abundantie vastgesteld. Hesselinkslaan (240x578) met 204 soorten, Woortmansdijk (240x579) met 224 soorten, Pastorielaan (241x578) met 222 soorten en Roodharsterlaan (241x579) met 204 soorten. Opmerkelijke soorten waren Spits fonteinkruid, Stijve ogentroost, Dalkruid, Gewone salomonszegel, Loos blaasjeskruid, Echte koekoeksbloem, Waterviolier, Koningsvaren, Moeraswolfsklauw en Moerasbasterdwederik. Alle deelnemers van de plantenwerkgroep worden bedankt voor hun inzet aan het mooie resultaat. Willem Stouthamer (coördinator)

11 Verslag Arthropodawerkgroep 2015 Larve van kokerjuffer. Het kokertje is opgebouwd uit zavan Gele lis. De gezamenlijke insectenwerkgroep van de afdelingen Groningen en Oost- Groningen was tot eind 2014 niet erg actief meer. Een kolkenproject van IVN-Bellingwedde dat eind 2014 van start ging bracht daar verandering in. In dat project was ook meegenomen om te inventariseren, en om de natuurwaarden in en rondom de kolken te onderzoeken. Ondertussen veranderde de naam van de werkgroep in Arthropodawerkgroep. Dat was op 10 december 2014 tijdens een werkgroepen-overleg van de afdeling Groningen. Eind 2014 gingen enkele leden reeds op pad naar de kolken om vooral geleedpotigen en weekdieren te vangen en op naam te brengen. In 2014 gebeurde dat 6 keer. In 2015 werd intensiever geïnventariseerd. In wisselende samenstelling bezocht de werkgroep op 5 dagen het gebied in Oost-Groningen of Bellingwedde waarbij steeds enkele kolken Eind 2014 gingen enkele leden reeds op pad naar de kolken om vooral geleedpotigen en weekdieren te vangen en op naam te brengen. In 2014 gebeurde dat 6 keer. In 2015 werd intensiever geïnventariseerd. In wisselende samenstelling bezocht de werkgroep op 5 dagen het gebied in Oost-Groningen of Bellingwedde waarbij steeds enkele kolken werden geïnventariseerd. Soms werden bodemvallen geplaatst. Daarnaast deed

12 de werkgroep mee aan een vijftal algemene inventarisaties die door het IVN waren georganiseerd. Organismen die in het veld niet meteen op naam konden worden gebracht werden verzameld om later te worden gedetermineerd op de determinatieavonden. In totaal zijn er 6 determinatie avonden geweest waaraan meestal 6-8 van onze leden aan meededen. Vooral werden gedetermineerd kevers en keverlarven, larven van libellen, wantsen en diverse slakkensoorten, spinnen en ook mineerders. Nog niet alles is gedetermineerd. Houtpantserjuffer Ook is een algemene excursie gehouden op 5 september in de Appelbergen. Zowel van deze excursie als van de inventarisatiedagen en de determinatieavonden zijn verslagen gemaakt. Het is een groot genoegen om gezamenlijk het veld in te gaan en om later de onbekende organismen tijdens de determinatie avonden op naam te brengen. Dat willen we graag in 2016 voortzetten. De kolken zijn daarvoor een mogelijkheid, met wellicht een uitbreiding naar andere gebieden. Aart Jan Langbroek

13 Amsterdam/Zeist, Persbericht IVN en de KNNV: groene kennis en educatie voor een breed publiek De KNNV (Koninklijke Nederlands Natuurhistorische Vereniging) en IVN (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid) hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Beide organisaties zetten zich in voor natuurstudie, natuureducatie en natuurbescherming. Door nauwer samen te werken versterken de educatie van IVN en de grote natuurkennis van de KNNV elkaar. In 2016 heeft de samenwerking tot doel samen te komen tot een breder en kwalitatiever cursusaanbod. IVN en de KNNV verzorgen jaarlijks al honderden cursussen gericht op natuur en landschap. Samen willen zij meer mensen bereiken met eigentijdse en hoogwaardige cursussen die mensen in staat stellen hun eigen leefomgeving beter te begrijpen. Wanneer mensen meer weten over de natuur, hebben zij meer oog voor de schoonheid en kwetsbaarheid daarvan. En dan zullen zij er ook meer zorg voor dragen. Daarnaast is een concreet doel om de natuur dichter bij mensen te brengen, met name in de stedelijke omgeving. De twee organisaties gaan samen met anderen aan de slag in 'Operatie Steenbreek', om in zoveel mogelijk gemeenten in Nederland bewoners te stimuleren hun tuin natuurvriendelijk in te richten. Zij willen daarmee op een laagdrempelige wijze hun natuurkennis aanbieden aan een breed publiek, met veel praktische tips die uiteindelijk bijdragen aan groene en klimaatvriendelijke steden. De samenwerking zal zowel landelijk, als op het niveau van de vele lokale afdelingen (170 bij IVN en 50 bij de KNNV) tot stand komen. De organisaties zien de intensieve samenwerking als een opmaat naar een toekomstige nieuwe, brede natuurbeweging, gericht op natuurstudie, natuureducatie en natuurbescherming.