Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen

Transcriptie

1 Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen VSG Kennisdag Sportaccommodaties en Zwembaden 3 november 2016, Zwolle Remco Hoekman, senior Mulier Instituut, Utrecht November, 2016

2 Faciliteren van sportbeoefening European Sport for All Charter (Council of Europe, 2001) the scale of participation in sport is dependent in part on the extent, the variety and the accessibility of facilities. Nederland: Sportbeleid begon met het voorzien in sportaccommodaties 85-90% van sport budget gaat naar sportaccommodaties geen wettelijke taak, maar wel belangrijk onderdeel beleid

3 Historie van sport en ruimtelijke ordening Sportaccommodaties voor volkssporten Sportaccommodaties aan de rand van de bebouwing Opkomst van sport via vereniging los van onderwijs Lokale aangelegenheid incidentele rijksregeling Vraaggerricht

4 Beleid gemeenten Zwembaden, sporthallen en sportvelden centraal in beleid (financieel en inhoudelijk) Onderkennen belang van sportieve openbare ruimte Mogelijk maken van sport en bewegen in de openbare ruimte als beleidsuitgangspunt Focus op optimaliseren configuratie voorzieningen

5 Welke onderdelen/thema s komen terug in sportbeleid totaal aantal inwoners < > Sportaccommodaties Sportstimulering Gezondheid Verenigingsondersteuning Sport en bewegen in de openbare ruimte, beweegvriendelijke omgeving Maatschappelijke verbondenheid, integratie Spelen, speelplaatsen Evenementen, citymarketing Talentontwikkeling, topsport Economische ontwikkeling, innovatie, werkgelegenheid Anders, namelijk Bron: Monitor lokaal sportbeleid 2016, Mulier Instituut / VSG

6 Goede sportinfrastructuur Mist u sportmogelijkheden dichtbij, in de buurt? (groep 'niet gesport') 60 4% Nee, geen behoefte aan Woonomgeving biedt voldoende mogelijkheden om fysiek actief te zijn, (helemaal) eens Bron: Eurobarometer 2013 NL EU 30% 8% 58% Nee, gewenste mogelijkheden zijn in buurt ja, mis mogelijkheden, hoeft niet te veranderen ja, mis daadwerkelijk mogelijkheden Bron: SportersMonitor 2011, bewerking en analyse Mulier Instituut

7 Sportdeelname in Nederland, (% Nederlandse bevolking, 6 t/m 79 jaar) Sportdeelname (12x) Spordeelname (40x) Lidmaatschap sport Bron: OBiN , bewerking Mulier Instituut

8 Sportdeelname naar leeftijdsgroep jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Stijging bij alle leeftijdsgroepen Bron: OBiN 2011 en 2014

9 Sportdeelname naar regio Varieert tussen 59% (zeeland) en 75% (IJsselland) Bevolkingssamenstelling gedeeltelijke verklaring Vgl met aanwezigheid sportaccommodaties levert geen eenduidig beeld

10 Ontwikkeling accommodatiegebruik ( , % van RSO-sporters) ( , % van RSO-sporters) Gemeentelijke binnensport Commerciele Gemeentelijke binnensport Commerciele 40 accommodatie Zwembad 40 accommodatie Zwembad 20 Sportvelden 20 Sportvelden Openbare 0 Openbare ruimte 0 ruimte Bron: OBiN , bewerking Mulier Instituut

11 Belangrijkste trends leeftijdsgroepen Leeftijdsgroep Trend 6-11 jaar Sporthallen 42 > 47% Sportvelden 44 > 49% Zwembaden 39 > 33% jaar Openbare ruimte 59 > 64% jaar Openbare ruimte 58 > 63% jaar Openbare ruimte 59 > 63% jaar Zwembaden 24 > 19%

12 Belangrijkste trends sportlocaties Sportlocatie Trend (% gebruik door leeftijdsgroepen) Sporthallen Tot 35 jaar stabiel/stijgend, daarna stabiel/dalend Sportvelden Tot 18 jaar stijgend, daarna stabiel Zwembaden Dalend, meest bij jeugd en ouderen Commercieel Min of meer stabiel, licht stijgend bij 65-plus Openbare ruimte Stabiel tot 35 jaar, daarna stijgend

13 Naar de toekomst Verschillende factoren spelen een rol: 1. Bevolkingsontwikkeling 2. Sportdeelname (trendmatige ontwikkeling) 3. Accommodatiegebruik (trendmatige ontwikkeling)

14 Aantal sporters 2030 o.b.v. bevolkingsontwikkeling Totale sportdeelname (67 -> 66%) Totaal aantal sporters stabiel Regionale verschillen: (Amsterdam) (Zuid-Limburg) 14% (Delft en Westland) 15% (Delfzijl e.o.)

15 Toekomstige ontwikkeling sportdeelname

16 Aantal sporters o.b.v. bevolkingsontwikkeling + trend sportdeelname Totale sportdeelname (67 -> 68,5%) Totaal aantal sporters : (+3,4%) Regionale verschillen: (Amsterdam) (Zuid-Limburg) 18% (Delft en Westland) 13% (Delfzijl e.o.)

17 Accommodatiegebruik in Groot- Amsterdam bij gelijkblijvende gebruikspatronen 2030 t.o.v. 2014, Ontwikkeling in accommodatiegebruikers

18 Accommodatiegebruik in Delft en Westland bij gelijkblijvende gebruikspatronen 2030 t.o.v. 2014, Ontwikkeling in accommodatiegebruik

19 Accommodatiegebruik in Delfzijl bij gelijkblijvende gebruikspatronen 2030 t.o.v. 2014, Ontwikkeling in accommodatiegebruik

20 Toekomstige ontwikkeling accommodatiegebruik (in 2030) *Ontwikkeling tussen 2011 en 2014 is gelijk aan ontwikkeling tot 2030

21 Aantal accommodatiegebruikers in Groot-Amsterdam bij trendmatige ontwikkeling accommodatiegebruik 2030 t.o.v. 2014, Ontw. bevolking, deelname en accommodatiegebruik

22 Aantal accommodatiegebruikers in Delft en Westland bij trendmatige ontwikkeling accommodatiegebruik 2030 t.o.v. 2014, Ontw. bevolking, deelname en accommodatiegebruik

23 Aantal accommodatiegebruikers in Delfzijl bij trendmatige ontwikkeling accommodatiegebruik 2030 t.o.v. 2014, Ontw. bevolking, deelname en accommodatiegebruik

24 Spreiding in aantal gebruikers regio s grote verschillen vraagt om lokale afstemming

25 Ontwikkeling voetbal in gemeente Utrecht Gestandaardiseerde normteams voetbal 594,7 619,3 422, Toename van ongeveer 50% in aantal normteams en aantal benodigde voetbalvelden

26 Hockey als groeisport Aantal lidmaatschappen bij de hockeybond KNHB, aantallen x 1000, Groei van ongeveer 4% per jaar tussen 2006 en 2013

27 Samenvattend uitkomst prognose Bevolkingsontwikkeling + trends sportdeelname en trends accommodatiegebruik: * Aantal sporters en sportdeelname stijgen * Sportvelden, fitnesscentra en openbare weg: meer gebruikers * Sporthallen, gymzalen en overdekte zwembaden: minder gebruikers * Grote regionale verschillen

28 Belang flexibel aanbod Tijd(belemmeringen) belangrijk(st)e reden om niet (meer) te sporten, zeker bij leeftijdsgroepen jaar Deze belemmering is deels op te vangen door te sporten op momenten dat het de individuele sporter uitkomt Tendens: meer flexibel aanbod van sport- en beweegmogelijkheden in de openbare ruimte (private partijen, informele groepen, etc.) Met sociale media kan flexibel een (informele) sportgroep worden geformeerd

29 Toegenomen belang openbare ruimte in stad en platteland In stedelijk gebied concentratie van jongere gebruikers van de openbare ruimte voor sportieve doeleinden (hardlopers, fietsers, urban sports, voetbal en bootcamp in park) In vergrijzende krimpgebieden concentratie van ouderen in openbare ruimte (toerfietsen, wandelen, vissen) Ruimte en gezonde leefstijl gezonde wijken Handboek inrichting openbare ruimte

30

31 Bredere inzet gemeentelijke sportaccommodaties Gemeentelijke sportaccommodaties nog altijd van belang: toename voorzien gebruik sportvelden, belang bewegingsonderwijs (sporthallen) en zwemvaardigheid (zwembaden) Wel aandacht voor andere gebruikersgroepen: toename gebruik oudere leeftijdsgroepen NOC*NSF: promotie open club > verenigingen en verenigingsaccommodaties krijgen meer het karakter van openbare ruimte en bredere welzijnsaccommodaties

32 Conclusies Door bevolkingsgroei blijft er (lichtgroeiende) vraag naar alle typen sportaccommodaties wel grote regionale verschillen Gebruik zwembaden staat relatief onder druk (oorzaak gevolg?) Meeste groei in sportief gebruik openbare ruimte: - in groeigebieden met name door jong volwassenen (hardlopen, wielrennen, urban sports) - in krimpgebieden door ouderen en recreanten (wandelen, toerfietsen)

33 Beleidsimplicaties De dominante sportlocatie krijgt steeds sterker het karakter van openbare ruimte, oftewel (recreatieve) infrastructuur Dit vraagt om een sterkere verbinding tussen sportbeleid en beleid ten aanzien van de openbare ruimte Oftewel: kan de oude combinatie Sport & Recreatie terugkomen?

34 Hartelijk dank voor uw aandacht! mulier instituut Herculesplein AA Utrecht t (030) i Remco Hoekman Voor meer informatie zie