Een geslaagde middag over speelnatuur in Utrecht.

Transcriptie

1 Een geslaagde middag over speelnatuur in Utrecht. Verslag van de bijeenkomst op 26 mei van Netwerk Speelnatuur Utrecht over veiligheid en participatie. Op avontuur Wat een geluk, deze heerlijke zonnige middag in de Bouwspeeltuin De Kameleon, waar professionals en geïnteresseerden rond het thema speelnatuur bij elkaar komen. Zo n 30 mensen treffen elkaar hier. Het doel is uitwisselen en leren van elkaars successen en valkuilen. Het is de tweede bijeenkomst van het Netwerk. 1 Kinderen spelen op de Kameleon De speeltuin ligt er prachtig bij, met verschillende hoekjes en sferen voor speeltoestellen, mooie zitplekken, heuvels met zand en water, tunnels van wilgentenen enzovoort. Je kan er als kind echt op avontuur. De grote mensen op deze middag zoeken eerst maar eens het spoor naar de beginplek. Een groene draad in het gras wijst ze waar ze naartoe moeten lopen. Kennismaking De eerste kennismaking bruist van initiatief en natuur. Ieder vertelt over de ander wat diens drijfveer is om hier vandaag te zijn, Er is bijvoorbeeld een hovenier en een ontwerper van tuinen, een tuintherapeut, een jeugdarts, een oprichter van een school, een BSO-medewerker, en ook ouders. Het is een diverse club. 1

2 2 De aftrap Gesprek met ouders - nooit bang dat het stokt. Richard Bouma, sociaal makelaar bij Stichting Vooruit, werkend in de Kameleon, geeft de workshop over het gesprek met ouders over veiligheid en speelnatuur. Deze workshop ging over opvoeding en communicatie. Richard gaf een aanzet en daarop ontstond met de deelnemers een fijn gesprek over hoe je mensen kunt benaderen. Richard vertelt over hoe ze op de Kameleon werken. Ze staan in de relatie. Ieder kind, iedere ouder, je geeft ze het gevoel ik ken jou ik zie jou. Hier ontstaat vertrouwen en krediet in de relatie. En de volgende keer dat ze binnen komen lopen dan is dat krediet er al. Daar hoef je niets voor te doen. Je kan ermee werken. Toegankelijk is het ook, want door het vertrouwen kun je ook komen op moeilijke plekjes. Je kunt dus vragen naar Voel je je niet zo lekker? of Is er iets? Het kind geeft zelf aan wat er moet gebeuren. In de relatie kan het kind dat duidelijk maken. Als hij een kind eens moet aanspreken en corrigeren op zijn gedrag, doet Richard dat het liefst op de tenen van de ouders. Dat is niet ingewikkeld en Richard is nooit bang dat het stokt. Als je bij iets moeilijks komt kun je altijd vragen: Maar hoe zie jij die opvoeding dan? Zodat die ouder zich begrepen voelt. Er is dus altijd de uitdaging van het contact, met de kinderen en met de ouders. Dat is een logisch gevolg, het hoort erbij. En vanuit het contact is er altijd het volgende contact. Je zorgt bijvoorbeeld bij het dag zeggen, dat je nog even iets zegt. Dan stapt iemand op de fiets en dat gaat misschien nog 15 meter mee. De volgende keer dat hij binnenkomt is er herkenning, het is goed. Je zorgt ervoor dat je dat nog even bevestigt. Het is nooit eindig. Er is altijd een vervolgstap en daar werk je naartoe. 2

3 3 Richard Bouma over gesprek met ouders Kijken als een inspecteur Waar let de veiligheidsinspecteur op als hij een speeltoestel keurt? 4 Hanneke van Vuure 3

4 Als bron nemen Hanneke Lewin van Vuure en Sarah Los hun ervaring als ontwerper/hovenier bij het aanleggen van schoolpleinen en speeltuinen. Wanneer is een speelplek veilig? Aan welke eisen moet de plek voldoen en wat zijn je verantwoordelijkheden als speelplek eigenaar of beheerder? In de workshop met dit thema legt Hanneke eerst de basis uit van wetten en regels, keuringen en inspecties, geïllustreerd met veel voorbeelden uit de praktijk. De groep is vrij divers, ook in ervaring met het thema, wat meteen tot een leuk gesprek leidt. Dan worden de deelnemers erop uitgestuurd om zelf met de ogen van de inspecteur te kijken en de veiligheid op de Kameleon eens onder de loep te nemen. In groepjes wordt rondgelopen en gediscussieerd; Wat ziet er gevaarlijk uit en wat is er ook echt gevaarlijk? Wat is het risico en wat kan er gebeuren als het mis gaat? Hoe hoog is de boomhut? Hoe klim je erin en eruit? De kinderen doen het enthousiast voor. Ook laten ze graag zien wat voor leuke dingen ze op de waterbaan uit kunnen halen. De deelnemers raken zelf ook aan het spelen en er wordt veel besproken. Als de groep weer bij elkaar komt blijkt er nog veel gespreksstof, eigenlijk iets teveel voor de beschikbare tijd. Conclusies: dit was een leuke en leerzame ervaring. En wat betreft veiligheid zijn gezond verstand en goede communicatie cruciaal. En dan al doorpratend op naar de koffie... 5 Kijken 4

5 Risico s ervaren Risicowandeling Mag ik? Wil ik? Durf ik? In deze risicowandeling gaat vanmiddag een groep van twintig mensen op zoek naar spannende, uitdagende plekken op het terrein van de Kameleon, waar kinderen daadwerkelijk risico kunnen ervaren. De eerste stop is een grote vuilcontainer: Je kind wil spelen met wat daar in zit. Mag dat? Tijdens de wandeling gaat het over de mentale checklist die kinderen gebruiken bij het aangaan van risico: Mag ik? Wil ik? Durf ik? En hoe kun je als ouder of begeleider kinderen ondersteunen in hun risico-spel? Martin van Rooijen is Pedagoog en Onderzoeker risicovol spelen aan de Universiteit van Humanistiek. Onderwerpen die naar boven komen: Hoe hoog laat je een kind in een boom klimmen, wanneer voelt het niet meer goed? Of: is water, een slootje, nu gevaarlijk voor kinderen of biedt het hen juist uitdaging? De helft van de wandeling is buiten de speeltuin, want juist in de openbare ruimte kunnen kinderen ook risico s aangaan: verstoppen, lantaarnpaal klimmen, naar de bouw et cetera. De voorbeelden geven veel aanleiding tot gesprek en discussie. Wat de een aanvaardbaar vindt, vindt de ander te gevaarlijk. En het maakt uit of het je eigen kind is, als ouder, of het kind van een ander, als professional. De bedoeling was dat de deelnemers ook zelf hun grenzen gingen verkennen met speels risicogedrag maar dat gebeurde sporadisch. Een paar durfden het aan de smalle rioleringsbuis over het water te nemen. Als van de gebaande paden af gaan voor een volwassene lastig is, laat het een kind ook minder avonturen toe? 6 Martin van Rooijen: typisch een plek om je te verstoppen 5

6 Verzamelen reacties We verzamelen de opbrengsten en de reacties op deze middag. Iemand is blij de mogelijkheid om zoveel uit te wisselen. Iemand is opnieuw geïnspireerd geraakt door het spel in haar eigen jeugd. Later horen we geluiden van mensen die zich zorgen maken over hoe ze in deze tijd de goede vrijwilligers kunnen vinden om hun organisatie staande te houden. Het was vandaag in elk geval juist bijzonder om te leren kijken, zowel bij de veiligheidsinspecteur als bij de risicowandeling. Tot slot vinden we ook het team dat het stokje overneemt en de volgende bijeenkomst van het Netwerk Speelnatuur Utrecht gaat organiseren. In vuur en vlam Tegen de tijd dat wij echt gaan afsluiten rond een vuurtje, komen uit alle hoeken en gaten de kinderen die zich deze middag prima vermaakt hebben in de speeltuin. We gaan broodjes bakken en binnen de kortste keren helpt iedereen elkaar daarmee. We genieten daarbij ook nog van een heerlijke verse brandnetelsoep. Er ontstaat een mooie kring van jong en oud rond het vuurtje. Wat een geweldige afsluiting. We voelen het nu echt: wij waren te gast deze middag, niet alleen bij de Kameleon, maar ook bij de kinderen in deze speeltuin. Tekst - de mensen van organisatie van de netwerkmiddag. Foto s van Tjibbe Haanstra (Donkergroen), Maarten van Deursen (Utrechtnatuurlijk), Martin van Rooijen (Springzaad Utrecht) en Joleen Schipper (Netwerk Speelnatuur Utrecht). Contact: utrecht@springzaad.nl 6