64, ail, C, t'u et-11, kpluitra/

Transcriptie

1 Scan nummer 1 van 5 - Scanpagina 1 van 1 64, ail, C, t'u et-11, kpluitra/ Landsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieveen Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 _ (0x.& STATEN VAN ARUBA Ingek. 0 o SEP 2008 AANBIEDING rt,tf-. De regering van Aruba biedt aan de Staten ter goedkeuring aan een ontwerp-landsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 Oranjest, -5 SEC'.?Orh De minister van Volksgezondheid, Administratieve- en Vreemdelingen ilieu, en,

2 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 1 van 77 oudye. g. LR, kituka, ct-eut, zcol - 2,coa - Landsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 ONTW ERP 14.k. IN NAAM DER KONINGIN! DE GOUVERNEUR van Aruba, In overweging genomen hebbende: dat het in verband met artikel V.12, eerste lid, van de Staatsregeling van Aruba noodzakelijk is de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 bij landsverordening vast to stellen; Heeft, de Raad van Advies gehoord, met gemeen overleg der Staten, vastgesteld onderstaande landsverordening: Enig artikel Met afwijking van artikel 3, tweede lid, van de Comptabiliteitsverordening 1989 (AB 1989 no. 72), voor zover het betreft de aanwezigheid bij de memorie van toelichting van een overzicht van de vorderingen en schulden, wordt de begroting van de kosten en middelen en de begroting van de investeringen en kapitaaluitgaven van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 vastgesteld als volgt:

3 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 2 van 77 Ministerie van Volksgezondheid, Adminisfratieve. en Vreenuklingenzaken voor het diens#aar 2009

4 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 3 van 77 Omsehrijving Ontwerp begroting 2009 Kosten 5 Volksgezondheid, Milieu, Adm.- en Vreemdelingen Zaken 058 Minister van VMAVZ 4100 Personeel Werkgeversbijdragen Goederen en diensten Bijdragen & afschrijvingen Minister van VMAVZ Volksgezondheid 4100 Personeel Werkgeversbijdragen Goederen en diensten Subsidies Overdrachten buitenland Bijdragen & afschrijvingen Volksgezondheid Zorgdiensten 4100 Personeel Werkgeversbijdragen Goederen en diensten Bijdragen & afschrijvingen Zorgdiensten Overig VMAVZ 4300 Goederen en diensten Subsidies Bijdragen & afschrijvingen Overig VMAVZ Veterinaire Dienst 4100 Personeel Werkgeversbijdragen Goederen en diensten Bijdragen & alsehrijvingen Veterinaire Dienst Drugsbestrijding 4100 Personeel Werkgeversbijdragen Goederen en diensten Bijdragen & afschrijvingen Drugsbestrijding

5 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 4 van 77 Staten Omschrijving Ontwerp begroting 2009 Koster 155 Interne Diensten 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4700 Bijdragen & afschrijvingen 155 Interne Diensten Arehieven 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4700 Bijdragen & afschrijvingen 156 Archieven Burgerlijke stand en bevolking 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4629 Overclrachten buitenland 4700 Bijdragen & afschrijvingen 157 Burgerlijke stand en bevolking 158 Ilulpbestuurskantoren 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4700 Bijdragen & afschrijvingen 158 flulpbestuurskantoren 159 Automatisering 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4700 Bijdragen & afschrijvingen 159 Automatisering 160 lmmigratie & Naturalisatie 4100 Personeel 4200 Werkgeversbijdragen 4300 Goederen en diensten 4700 Bijdragen & afschrijvingen 160 Immigratie & Naturalisatie Volksgezondheid, Milieu, Adm.- en Vrcemdelingen Zaken

6 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 5 van 77 Omsehrijving Ontwerp begroting 2009 Middelen 5 Volksgezondheid, Milieu, Adm.- en Vreemdelingen Zaken 058 Minister van VMAVZ 8900 Overige ontvangsten 058 Minister van VMAVZ 060 Volksgezondheid 8300 Retributies,leges & rechten 060 Volksgezondheid 061 Zorgdiensten 8300 Rctributies,leges & rechten 061 Zorgdiensten Veterinaire Dienst 8300 Retributies,leges & rechten Veterinaire Dienst Interne Diensten 8810 Landsbedrijven en fondsen Interne Diensten Burgerlijke stand en bevolking 8300 Retributies,leges & rechten Rechten, boeten & overig Burgerlijke stand en bevolking Hulpbestuurskantoren 8400 Rechten, bocten & overig 158 Hulpbestuurskantoren 159 Autmnatisering 8400 Rechten, boeten & overig 8810 Landsbedrijven en fondsen 159 Automatisering 160 lmmigratie & Naturalisatie 8300 Retributies,leges & rechten 8400 Rechten, boeten & overig 160 lmmigratie & Naturalisatie 5 Volksgezondheid, Milieu, Adm.- en Vreemdelingen Zaken

7 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 6 van 77 Omschrijving Ontwerp begroting 2009 Investeringen 5 Volksgezondheid, Milieu, Adm.- en Vreemdelingen Zaken 066 Overig VMAVZ 6400 Overheidsprojecten 066 Overig VMAVZ Volksgezondlicid, Milieu, Adm.- en Vreemdelingen Zaken

8 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 7 van 77 Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 5 VMAVZ 058 Minister van VMAVZ Bureau minister VMAVZ Minister van VMAVZ Volksgezondheid Directie Volksgezondheid Inspectie VGM Laboratorium Volksgezondheid Zorgdiensten Bedrijfsgezondheidsdienst Dienst Besmettelijke Ziekten Sociaal-psychiatrisch Dienst Verpleegkundige Dienst Dienst Gele Koorts Hygienische Dienst Zorgdiensten Overig VMAVZ Overig VMAVZ Overig VMAVZ Veterinaire Dienst Veterinaire Dienst Veterinaire Dienst Drugsbestrijding Bureau Drugsbestrijding Opvangcentrum Drugsbestrijding Drugsbestrijding Interne Diensten Bureau Interne Diensten Centraal Magazijn Interne Diensten Archieven Arhivo Nacional Arubano Archieven Burgerlijke stand en bevolking Bureau Burgerlijke Stand Burgerlijke stand en bevolking Begroting 2009 Dee! 3, paging

9 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 8 van 77 Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 158 Hulpbestuurslcantoren H.B.K. Noord l.B.K. San Nicolas H.B.K. Santa Cruz H.B.K. Savaneta B.K. Paradera Hulpbestuurskantoren Automatisering DIA Automatisering Immigratie & Naturalisatie DIMAS Immigratie & Naturalisatie V MA VZ Begroting 2009 Deel 3, paging 2

10 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 9 van 77 Ontschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Middelen Middelen Middelen 5 VMAVZ 058 Minister van VMAVZ Bureau minister VMAVZ Minister van VMAVZ Volksgezondheid Directie Volksgezondheid Inspectie VGM Laboratorium Volksgezondheid Zorgdiensten Bedrijfsgezondheidsdienst Dienst Besmettelijke Ziekten Hygienische Dienst Zorgdiensten Veterinaire Dienst Veterinaire Dienst Veterinaire Dienst Interne Diensten Centraal Magazijn Interne Diensten Burgerlijke stand en bevolking Bureau Burgerlijke Stand Burgerlijke stand en bevolking Hulpbestuurskantoren H.B.K. Noord H.B.K. San Nicolas H.B.K. Santa Cruz H.B.K. Savaneta B.K. Paradera Hulpbestuurskantoren Automatisering DIA Automatisering Immigratie & Naturalisatie DIMAS Immigratie & Naturalisatie VMAVZ Begroting 2009 Deel 3, pagina 3

11 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Investeringen Begroting 2008 incl NvW Investeringen Ontwerp Begroting 2009 Investeringen 5 VMAVZ 060 Volksgezondheid Laboratorium Volksgezondheid Overig VMAVZ Overig VMAVZ Overig VMAVZ Interne Diensten Bureau Interne Diensten Interne Diensten Archieven ] Arhivo Nacional Arubano Archieven Automatisering DIA Automatisering VMAVZ Begroting 2009 Deel 3, paging -I Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 10 van 77

12 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 11 van 77 Staten Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 5 VMAVZ Bureau minister VMAVZ 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Uit- en terugzendingen Opleidingen & eursusgeld Vergoedingen vervoer Reis- en verblijfkosten Werving personeel Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderboud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten Verrekening & bijdragen Bijdrage,' & afschrijvingen Bureau minister VMAVZ Begroting 2009 Deel I, paging I

13 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 12 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kasten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Directie Vollisgezondheid 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage V akantie-u itkering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen U it- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vcrvoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Sehrijf-/bureaubeboeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris l'ortikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig Iiuisvesting Voorlichting en prornotie Bedrijfsmiddelen uur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Publiekrechterlijk Bankkosten Contributies Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten Begroring 2009 Deel 4, pc incl

14 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 13 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten 4615 Subsidie instellingen Sal. instellingen Subsidies VUT en wachtgeld Overdrachten binnenland Contributies buitenland Overdrachten buitenland Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdrage', & alsehrijvingen Directie Volksgezondheid Begroting 2009 Dee! 4, paging 3

15 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 14 van 77 Omschrijving Voorlopigc cijfcrs 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Inspectie VGM 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitIcering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Verkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijtkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Hum- kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internee Overige bureaukosten Fluisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luatkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Huur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Hum/lease voertuigen Brandstof Motorrijaiigenhelasting Overige kosten vervoer Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten 1, Goederen en diensten Contributies buitenland Overdrachten buitenland Begroting 2009 Dee! 4, pa, nu 4

16 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 15 van 77 Omschrijving 4702 Verrekening & bijdragen 4700 Bijdragen & qfvehrijvingen Inspectie VGM Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten Begroting 2009 Dee! 4, paging 5

17 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 16 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Laboratorium 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoed ingen K indertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-pretnie Werkgeversbtjdragen Geneeskundige kosten Opleidingen & cursusgeld Dicnstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Schrij f-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Huur gebouwen luisvestingsartikefen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorlichting en promotie Floor bedrijfsmiddelen Beclrijfsbenocligneden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten VUT en wachtgeld Overdrachten binnenland Begroting 2009 Deel 4, pagrna 6

18 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 17 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten 4701 Afsehrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdrage,: & afschrijvingen Laboratorium Begrofing 2009 Deel 4, pagina

19 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 18 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Bedrijfsgezondheidsclienst 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdras;en Uit- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris hair kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Fluisvestingsartikelen Onderboud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Huur bedrijfsmiddelen Beclrijfsbenodigdheden Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Bankkosten Overige kosten Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdrage'? & afschrijvingen BedrijfsgezonclheitIsdienst Begroting 2009 Deel pagina 8

20 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 19 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Owen) begroting 2009 Kosten Dienst Besmettelijke Ziekten 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgevershijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris l -Iuur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gehouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Bedrijfshenodigdheden Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & afvehrijvingen Dienst Besmettelijke Ziekten Begroting 2009 Deel d, paging 9

21 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 20 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Sociaal-psychiatrisch Dienst 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-unkering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV- prernie Werkgeversbudragen Uit- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld d305 Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijtkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Iuur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen I luisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Iluur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Verrekening & bijdragen Bijdrage,' & ntsehrijvingen Sociaal-psychiatrisch Dienst Begi.oling 2009 Dee( 4, paging 10

22 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 21 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Verpleegkundige Dienst 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werhgevershijdragen VUT en wachtgeld Overdrachten binnenland Verpleegkundige Dienst Begronng 2009 Deel 4, pagina 11

23 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 22 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Dienst Gele Koorts 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV- prernie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijilkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Hum kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Iluisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Hum- bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigcn Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten VUT en wachtgeld Overdraehten binnenland Afschrijvingen Verrekening & bijdragen t7 dragen & afschrtjvingen Dienst Gele Koorts Begroting 2009 Deel 4, paging 12

24 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 23 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Hygienische Dienst 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgevershijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf- /bureaubehoeften Kantoorinventaris Huff kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Fuchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Fluor bedrijfsmiddelen BedrijfsbenodigclIteden Hutelease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdrage,' & alsehrijvingen Hygienische Dienst Begroling 2009 Deel 4, pagina 13

25 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 24 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten 0 n twerp begroting 2009 Kosten Veterinaire Dienst 4101 Salarissen en toelagen Overwerlcvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage , Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Hour kantoorinventaris Portikosten Telethon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Hour bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Hour/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Overige uilbestedingen Verzekeringen Bankkosten Overige kosten Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen (1 Bijdragen & afsehrijvingen Veterinaire Dienst ,,,groting 2009 Dee( 4, pagina 14

26 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 25 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Overig VMAVZ 4301 Geneeskundige kosten Kn on- & minvermogenden Ov. kosten on- & minverm Overige uitbestedingen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensien Subsidie instellingen Sal. instellingen Subsidies Compensatie AOV/AWW Overdrachten binnenland Afschrijvingen Uitkering a/lanclsbedrijf (10 Budragen & afschrijvingen Overig VMAVZ Begro ling 2009 Deel 4, paging 15

27 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 26 van 77 Onischrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Koster' Bureau Drugsbestrijding 4101 Salarissen en toelagen K indertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen c.d Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen U it- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris lititir kantoorinventa is Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Hum gebouwen Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorliehting en promotie Bedrijfsmiddelen I -Iuur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigneden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten VUT en wachtgeld Overdrachten hi/melani! Bcgroting 2009 Deel 4, paging 16

28 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 27 van 77 Omschrijving 4701 Afschrijvingen 47(10 Bijdragen & afichrisivingen Bureau Drugsbestrijding Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten Begroting 2009 Deel pagina 17

29 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 28 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Opvangcentrum Drugsbestrijding 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen K indertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf- /bureaubehoeften Kantoorinventaris Fluur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Fluur gebouwen Fluisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen Flutir bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Fluur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten ing 2009 feel paginu 18

30 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 29 van 77 Omsch rijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 4701 Alschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & gischrijvingen Opvangcentrum Drugsbestrijding Begoting 2009 Dee! -1, paginu 19

31 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 30 van 77 Ornsehrijv ng Voorlopige eijfers 2007 Koster Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Bureau Interne Diensten 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen Iluisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Huur beclrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten Afsehrijvingen Verrekening & bijdragen Budragen & afselmjvingen Bureau Interne Diensten BeKroring 2009 Deel I, pcigina 20

32 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 31 van 77 Omschrijving Voortopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Centraal Magazijn 4101 Salarissen en toelagen K nclertoe 1 age Vakantie-uitkering Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Schrijr-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Overig huisvesting Verzekeringen Goederen en diensten Centraal Magazijn Begroting 2009 Deel 4, pagtha 21

33 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 32 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Arhivo Nacional Arubano 4101 Salarissen cn toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen c.d Personee Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Sehrijf-/bureaubchoeften Kantoorinventaris Hum. kantoorinventaris Port ikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen luisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen Huur bedrijfsmiddelen Beclrijfsbenodigdheden Huff/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzckeringen Contrihuties Overige kosten Goederen en diensten Begroting 2009 Dee! 4, paging

34 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 33 van 77 Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 4701 Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & afichrijvingen Arhivo Nacional Arubano Begl"o(mg 2009 Deel 4, puginu 23

35 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 34 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten Bureau Burgerlijke Stand 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV /AWW Bijdrage APFA AZV- prernie Werkgevershtldragen Opleiclingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Sari jf-/bureaubehoe lien Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen I luisvestingsartilcelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Huff bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Hum/lease voertuigen Bram Istor Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Deskundig advies Overige unbesteclingen Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten VUT en wachtgeld 4619 Overdrachten binnenland Overdracht international Overdrachten buitenland Verrekening & bijdragen Bijdragen & alschrijvingen Bureau Burgerlijke Stand Begroling 2009 Deel pagincr

36 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 35 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten H.B.K. Noord 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Hum kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bewakingsdiensten Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & afschrijvingen H.B.K. Noord Begroting 2009 Deel 4, pagina 25

37 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten H.B.K. San Nicolas 4101 Salarissen en toelagen K indertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgevershijdragen Opleidingen & cursusgeld L Vergoedingen vervoer Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bewakingsdiensten Overige uitbestedingen Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdrage', & afschrijvingen H.B.K. San Nicolas Begroling 2009 Dee" 4, pagina 26 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 36 van 77

38 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 37 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten H.B.K. Santa Cruz 4101 Salarissen en toelagen Kindertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Vergoedingen vervoer Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bewakingsdiensten Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Verrekening & bijdragen Bijdragen & afschrijvingen H.B.K. Santa Cruz Begroting 2009 Dee! 4, pagina 27

39 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 38 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten H.B.K. Savaneta 4101 Salarissen en toelagen Kindertoclage Vakantie-uitkering Personeel Toes lag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Bewakingsdiensten Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Verrekening & bijdragen Bijdragen & alvehrifringen H.B.K. Savaneta Begroting 2009 Dee! 4, pagina 28

40 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 39 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten H.B.K. Paradera 4101 Salarissen en toelagen K indertoelage Vakantie-uitkering Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV- prernie Werkgeversbijdragen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Sclirijf- /bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bewakingsdiensten Verzekeringen Overige kosten Goederen en diensten Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & afsehrtjvingen H.B.K. Paradera egroth7g 2009 Deel 4, pagina 29

41 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 40 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfcrs 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten DIA 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Premies contractanten Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Uit- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Reis- en verblijfkosten Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Bedrijfsmiddelen Huur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbcnodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzekeringen Publiekrechterlijk Overige kosten Kosten voorgaande jaren Goederen en diensten (1 Begroting 2009 Dee! 4, paging 30

42 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 41 van 77 Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 4701 Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Bijdragen & afschrijvingen DIA Begroting 2009 Deel 4, paging 31

43 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 42 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Kosten Begroting 2008 incl NvW Kosten Ontwerp begroting 2009 Kosten DIMAS 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen K indertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toeslag AOV/AWW Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Uit- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toclage Reis- en vcrblijfkosten Werving personeel Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Hum kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax & internet Overige bureaukosten Huur gebouwen Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Verzckeringen Overige kosten Goederen en diensten VUT en wachtgeld Overdrachten binnenland Begroling 2009 Dee! 4, pagina 32

44 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 43 van 77 Ornschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Kosten Kosten Kosten 4702 Verrekening & bijdragen Bijdragen & qfschrifringen DIMAS VMAVZ Begroting 2009 Dee! 4, pagino 33

45 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 44 van 77 Omschrijving Voorlopige Begroting Ontwerp cijfers 2008 begroting 2007 incl NvW 2009 Middelen Middelen Middelen 5 VMAVZ Bureau minister VMAVZ 8921 Pensioenbijdragen 8900 Overige ontvangsten Bureau minister VMAVZ , Directie Volksgezondheid 8449 Ink. voorgaande jaren Rechten, boeten & overig Directie Volksgezondheid Inspectie VGM 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Inspectie VGM Laboratorium 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten ( Overige bijdrage Landsbedrijven en fondsen Laboratorium Bedrijfsgezondheidsdienst 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig Overige bijdrage Landsbedrijven en fondsen Bedrijfsgezondheidsdienst Dienst Besmettelijke Ziekten 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Dienst Besmettelijke Ziekten Begroring 2009 Dee! pagina

46 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 45 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Middelen Begroting 2008 incl NvW Middelen Ontwerp begroting 2009 Middelen Hygienische Dienst 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Hygienische Dienst Veterinaire Dienst 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Veterinaire Dienst Centraal Magazijn 8431 Overige middelen Rechten, boeten & overig Overige bijdrage Landsbedrijven en fondsen Centraal Magazijn Arhivo Nacional Arubano 8815 Overige bijdrage Landsbedrifven en finulsen Arhivo Nacional Arubano Bureau Burgerlijke Stand 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Overige middelen Rechten, boeten & overig Bureau Burgerlijke Stand H.B.K. Noord 8413 Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig H.B.K. Noord Begroting 2009 Dee( 4, paging 35

47 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 46 van 77 Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Middelen Begroting 2008 incl NvW Middelen Ontwerp begroting 2009 Middelen H.B.K. San Nicolas 8412 Bijdragen in kosten Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig H.B.K. San Nicolas H.B.K. Santa Cruz 8413 Dienstverlening clerden Rechten, boeten & overig H.B.K. Santa Cruz H.B.K. Savaneta 8413 Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig H.B.K. Savaneta H.B.K. Paradera 8413 Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig H.B.K. Paradera DIA 8413 Dienstverlening derden Rechten, boeten & overig Bijdrage landsbedrijven Overige bijdrage Landsbedrijven en fondsen DIA DIMAS 8312 Retributies en leges Retributies, leges & rechten Bijdragen in kosten Rechten, boeten & overig DIMAS VMAVZ Begroling 2009 Dee! pc Intl 36

48 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 47 van 77 Staten Omschrijving Voorlopige cijfers 2007 Investeringen Begroting 2008 incl NvW Investeringen Ontwerp begroting 2009 Investeringen 5 VMAVZ Laboratorium 6303 Installaties & machines Roerende goederen Laboratorium Overig VMAVZ 6403 Projecten (inbreng AUA) Overheidsprojecten Overig VMAVZ Bureau Interne Diensten 6302 Kantoorinventaris Roerende goederen Bureau Interne Diensten Arhivo Nacional Arubano 6302 Kantoorinventaris Installaties & machines Bedrijfsmiddelen Roerende goederen Arhivo Nacional Arubano DIA 6302 Kantoorinventaris Installaties & machines Roerende goederen DIA VMAVZ Begroting 2009 Dee! paging 37

49 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 48 van 77 KOSTEN 5 MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, MILIEU, ADMINISTRATIEVE-EN VREEMDELINGENZAKEN A lgemeen De totale kosten van dit ministerie voor het dienstjaar 2009 worden geraamd op , wat overeenkomt met een toename van Afl (1,0%) ten opzichte van de vastgestelde begroting De noodzakelijke wijzigingen in verband met de toekenning van de rechtspositieverbetering ambtenaren in 2008 op de vastgestelde begrotingen 2008 zijn reeds aan de Raad van Advies aangeboden, doch nog niet door de Staten goedgekeurd, en derhalve niet op de vastgestelde begrotingen 2008 aangepast. Als gevolg hiervan wijkt de vastgestelde begroting 2008 enigszins met de werkelijk beschikbare begroting voor Bureau minister VMAVZ De totale kosten geraamd voor het dienstjaar 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het hegrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Afl afgenomen Reis en verblijfl(osten De kosten voor noodzakelijke dienstreizen van de minister worden onder deze post geraamd Schrijf-/bureaubehoeften De aankoop van kantoorartikelen, drukkosten en bindwerk rapporten e.d. worden hieronder geraamd Huur kantoorinventaris De huur voor een fotokopieerapparaat en faxmachine worden hieronder geraamd Voorlichting en promotie Dc kosten van voorlichting en promotie van het bureau van het ministerie van VMAVZ worden hieronder geraamd Huur/lease voertuigen Het betreft de kosten voor het leasen van twee voertuigen ten behoeve van dit bureau Bewakingsdiensten Betreft bewakingskosten voor het oude CMRE gebouw, thans huisvesting voor het bureau van de minister van VMAVZ Deskundig advies Deze raming is bestemd voor het inhuren van deskundigen en/of eventuele assistentie bij rechtszaken. De kosten van advocaten bij rechtszaken vallen ook onder deze post. Begroting 2009 Deel 5, paginct

50 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 49 van Directie Volksgezondlteid De totale kosten geraamd voor het dienstjaar 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Afl toegenomen. Deze toename worth voornamelijk veroorzaakt door de personeelskosten en de kosten van voorlichting en promotie. De toename van de personeelskosten is het gevolg van de diverse overplaatsingen van de voormalige dienst BGD naar Directie Volksgezondheid respectievelijk rechtspositie verbetering ambtenaren in Vergoedingen vervoer De medewerkers van de afdeling JGZ, JTZ en voorlichting maken regelmatig gebruik van eigen vervoer om consultatie en voorlichting bij onder ander de scholen en de Wit Gele Kruis Aruba to geven Schrik/bureaubehoeften Deze zijn kosten voor de aankoop van o.a. computermateriaal en kantoorbehoeften voor de Directie Volksgezondheid Voorlichting en promotie Voor de Directie Volksgezondheid zal het jaar 2009 een jaar worden waarin meer aandacht zal worden geschonken aan het toeleggen op het uitbreiden van het totale gezondheidsbevorderende takkenpakket. Hiervoor zal onder ander veel meer aan voorlichting moeten worden uitgegeven. Te noemen valt de volgende projecten/voorlichting campagnes: -Project integrale aanpak chronische ziekten -Het opzetten van een Fluisartsen Sentinel Surveillance (HSSA) -Herziening Mortabiliteitsgegevens i.s.m. PAHO Washington -Het geven van workshops en voorlichting omtrent "Besmettelijke ziekten" -Seroprevalentie onderzoek HIV -Voorlichting gericht op scholen over gezonde voeding en beweging -Schoolvaccinatiecampagne -Het geven voorlichting en verrichten van Gebitscontrole bij scholen -Onvoorziene outbreaks van besmettelijke ziekten, zoals Dengue -Overige voorlichtingen 4333 Bedri j fsbenodigdheden Aankoop van onder andere E.1- I.B.0.-materialen, fluoride middelen, medicamenten, vaccinaties, spuitmateriaal voor de Directie, materiaal voor diagnostiek bij sectie Tandzorg en sectie Jeugdzorg 4615 Subsidie instellingen Hieronder is een bedrag geraamd voor exploitatiesubsidie aan Stichting Wit Gele Kruis, Stichting Rode Kruis en Stichting Arubaanse Diabetici. Voor de specificatie hiervan wordt verwezen naar de bijlage van subsidies Salaris instellingen Salarissubsidie aan de Stichting Wit Gele Kruis wordt hieronder begroot Contributies buitenland Hieronder worden de contributies aan PAHO en CAREC begroot. Begroling 2009 Dee! 5, 'wino 2

51 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 50 van Inspectie VGM De totale kosten geraamd voor het dienstjaar 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Afl toegenomen Reis-en verblijfkosten Reis-en verblijfkosten voor conferenties en seminars, INCB, C1CAD, DEA Schrij f-/bureaubehoeften Deze kosten worden geraamd voor het kopen van o.a. computer materiaal enz Huur/lease voertuigen De lease van dienstwagens ten behoeve van het houden van controle worden hieronder geraamd Contributies buitenland Hier worden de kosten van de samenvverkingsovereenkomst tussen Inspectie Gezondheid Nederland en Inspectie Volksgezondheid geraamd Laboratorium Voor het dienstjaar 2009 zijn de geraamde kosten Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Aft afgenomen. Deze afname heeft voornamelijk te maken met wijziging in het personeelsbestand. In de ontwerpbegroting 2009 is vooralsnog geen rekening gehouden met een mogelijke verzelfstandiging van het Landslaboratori um Opleidingen & cursusgeld Opleidingen en bijscholingcursussen ten behoeve van zowel de leiding als het technisch en administratief personeel zullen zowel in het buitenland als op Aruba gevolg worden, ter optimalisering/verbetering van de dienstverlening in verband met de reorganisatie Dienstkleding & -toelage De aanschaf van labjassen, schoeisel en uniformen voor het technisch personeel, bodes en werksters worden hieronder geraamd Voorlichting en promotie De kosten van voorlichting aan patienten en klanten en het onderhoud van de website worden hieronder geraamd Huur bedrijfsmiddelen Onder deze post vallen de licentiekosten en onderhoudskosten voor het Laboratorium Informatie Systeem PALGA systeem en overige software programma's. Daarnaast wordt ook het onderhoud van de instrumenten en apparaten van het Laboratoriurn geraamd Bedrijfsbenodigdheden De aankoop van het laboratorium benodigdheden en reagentia's voor laboratoriumonderzoek worden hieronder geraamd. Begroting 2009 Dee! 5, paging 3

52 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 51 van Bewakingsdiensten Voor de bewaking van het Landslaboratorium gebouw te Oranjestad worden hieronder geraamd Deskundig advies In verband met het verzelfstandigingtraject van het Landslaboratorium zullen externe adviseurs voor advies en ondersteuning ingehuurd worden Overige uitbestedingen Op deze post worden de kosten verbonden aan onderzoekingen verricht door laboratoria buiten Aruba begroot. Als gevolg van het toenemende aantal onderzoeken en de kosten hiervan client de raming verhoogd te worden Dienst Besmettelijke Ziekten Voor het dienstjaar 2009 bedragen de totale kosten Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Afl toegenomen Vergoedingen vervoer Kilometervergoeding voor 5 verpleegkundigen en 4 controleurs Dienstkleding & toelage Toelage voor dienstkleding voor 5 verpleegkundigen en 4 controleurs Schrijf-/bureaubehoeften Dit bedrag is bestemd voor de aanschaf van kantoorbehoeften voor deze dienst Bedrijfsbenodigdheden Hieronder worden de kosten geraamd voor aankoop van vaccins in verband met bestrijding besmettelijke ziekten. Aankoop van spuiten en andere medische materialen Sociaal-psychiatrisch Dienst Voor het dienstjaar 2009 zijn de kosten op Aft geraamd. Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Mi afgenomen Kantoorinventaris De aanschaf van meubilair ter vervanging van verouderde/versleten wordt hieronder geraamd Hour gebouwen Deze raming is bestemd voor de hour van de kantoorruimtes te Wayaca 33 E en te CMRE San Nicolas Bedrijfsbenodigdheden De aankoop van medicamenten, spuitartikelen en dergelijke worden hieronder geraamd. Begroting 2009 feel 5, pagina 4

53 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 52 van Dienst Gele Koorts Voor Net dienstjaar 2009 zijn de totale kosten op Ail geraamd. Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Aft toegenomen. Deze toename is voornamelijk Net gevolg van de toename van het personeelsbestand Dienstklcding & -toelage Het personeel van de Dienst Gele Koorts draagt uniforme dienst kleding, welke regelmatig vervangen dienen te worden Onderhoud gebouwen Klein onderhoud van het gebouw en luchtkoelingapparaten van de Dienst Gele Koorts worden hieronder geraamd Bedrijfsbenodigdheden De aankoop van larvaciden, adulticiden, fogmachine onderdelen en EHBO materiaal zijn op deze post geraamd I luur/lease voertuigen De lease van 6 diesel pick-ups valt onder deze post ilygienische Dienst Voor Net dienstjaar 2009 bedragen de totale kosten Afl Ten opzichte van Net begrotingsjaar 2008 zijn de totale kosten met Afl afgenomen. Deze afname is voornamelijk het gevolg van de afname van het personeelsbestand Vergoeding vervoer Km vergoeding voor 8 controleurs en autotoelage voor Eluur/lease voertuigen De huur/lease van 3 voertuigen valt onder deze post. keurmeester Veterinaire Dienst Voor Net dienstjaar 2009 zijn de totale kosten op Afl geraamd. Ten opzichte van Net begrotingsjaar 2008 zijn de totale kosten met Afl afgenomen. Deze afname is voornamelijk het gevolg van de afname van het personeelsbestand Vergoedingen vervoer Dc autokostenvergoeding voor 2 dierenartsen, 2 keurmeester en 1 medewerker wordt hieronder geraamd. administratieve 4333 Bedrijfsbenodigdheden Dc aanschaf van laboratorium benodigdheden, slachthuis materialen en gereedschappen, propaangas, schoonmaakartikelen en euthanasie- en sedatiemiddelen worden onder deze post geraamd. Begruting 2009 Dee! 5, pagina 5

54 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 53 van Overig VMAVZ 4301 Geneeskundige kosten De aanvullende verzekering van de ambtenaren c.a. worden hier verantwoord Overige kosten on- & minvermogenden Kosten ten behoeve van verzorging van zowel geestelijke als lichamelijke gehandicapten in het buitenland. Ook op deze post worden de kosten voor het verblijf van Arubanen bij de Stichting Zorg voor Geestelijk Gehandicapten te Curacao geraamd Overige uitbestedingen Hieronder worden de kosten voor de huishoudelijke afvalophaal door Serlimar SG bij de particuliere huishoudens en de afvalophaal bij de overheidsdiensten geraamd. Daarnaast vallen de kosten van de afdeling plantsoen- en woonomgeving ook hieronder. De raining op deze post is rekening houdend met de ingebruikname van de afvalverwerkingsfabriek te Parkietenbos in Overige kosten Op deze post worden de kosten van de overname van de werkzaamheden van de BGD door de SVB geraamd Subsidie instellingen Exploitatiesubsidie voor SAMBA en FADA Salaris instellingen Salarissubsidie ten behoeve van SAMBA en FADA Uitkering/landsbalrijf De Landsbijdrage van de overheid aan de AZV (inclusief IMSAN) wordt hieronder geraamd Bureau Drugsbestrijding Voor het dienstjaar 2009 zijn de totale kosten op Afl geraamd. Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Aft afgenomen. Deze afname is voomamelijk het gevolg van een verschuiving (correctie) van de personeelskosten van deze kostenplaats naar de Opvangcentrum Drugsbestrijding Schri j Pbureaubehoeften Op deze post worden de aankoop van toners, hangmappen, ordners, schrijfbehoeften, e.d. geraamd. Daarnaast vallen ook de kosten voor het maken van voorlichtingsmateriaal en aanschaf van valditeratuur onder deze post Huisvestingsartikelen De aanschaf van alarminstallaties wordt onder deze post geraamd. Begrolin 2 Deel 5, pagina 6

55 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 54 van Bedrijfsbenodigdheden Op deze post worden de aankoop van drugstesten en urinepotjes ten behoeve van de clienten van de Consultorio pa Asuntonan di Adiccion en andere bedrij fsbenodigdheden geraamd Overige uitbestedingen De kosten van schoonmaak door particuliere bedrijven worden onder deze post geraamd Opvangcentrum Drugsbestrijding Voor het clienstjaar 2009 zijn de totale kosten op Afl geraamd. Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 zijn de kosten met Afl toegenomen. Deze toename is voomamelijk het gevolg van een verschuiving (correctie) van de personeelskosten van het Bureau Drugsbestrijding naar deze kostenplaats Dienstkleding & -toelage Voor de herkenbaarheid van het personeel wordt gebruik gemaakt van uniforme dienstkleding Reis- en verblijfskosten In verband met werkveldverkenning en uitwisseling van kennis en informatie is het van belang om verslavingscentra's en opvangcentra's in het buitenland te bezoeken Kantoorinventaris Op deze kostensoort worden de kosten voor de aankoop van kasten, lockers en computers geraamd Huur gebouwen De huur van de gebouwen voor "Dak Ariba Cabez" (Afl p/m), halfway houses te Balashi en Kustbatterij (Afl en Afl p/m) en voor de nog te huren "Cana Drenta" in San Nicolas (Afl p/j) zijn onder deze post geraamd Bedrijfsbenodigdheden Onder deze post vallen de kosten van dagelijkse maaltijden voor de clienten (3 keer per dag), de aanschaf van drugstesten, urinepotjes en handschoenen, medicamenten, verzorgingsmiddelen, baddoeken, lakens e.d. en overige benodigdheden voor de clienten Bewakingskosten De diverse opvangcentrums maken gebruik van bewakers om de veiligheid van de werknemers en clienten te garanderen Bureau Interne Diensten De totale kosten voor 2009 bedragen Aft Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl Begrofing 2009 Dee! 5, pagina 7

56 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 55 van Opleiding & cursusgeld Cursusgelden t.b.v. S.O.D I en S.O.D. II, van AMTI en anderen worden hieronder geraamd Dienstkleding & -toelage De bodes van de BID ontvangen een kledingvergoeding Schrij f-/bureaubehoeften Dc aankoop van schrijf en bureaubehoeften, aankopen bij het Centraal Magazijn, vakliteratuur, druk -en bindwerken en aankopen van computermaterialen vallen onder deze post I Iuur kantoorinventaris De leasekosten van zeven fotokopieermachines, de onderhoudkosten van de kantoormachines, computers en lektrievers en de licentiekosten worden onder deze post geraamd Bewakingsdiensten Het pand van het centraal magazijn wordt door een particulier bedrijf beveiligd Centraal Magazijn De totale kosten voor 2009 zijn Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Aft Schrijf-/bureaubehoeften De raming op deze post is bestemd voor de aankopen van kantoorartikelen door Net centraal magazijn, welke vervolgens aan de diverse overheidsdiensten, stichtingen en scholen doorverkocht worden Archivo Nacional Arubano De totale kosten voor 2009 zijn Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de tocgenomen afschrijvingskosten en bijdrage aan de DIA Schrij f-/bureaubehoeften De verhoging op deze post is te wijten aan de kosten van publicaties, o.a. van themanummers, inventarisrapporten e.d. en voor vakliteratuur. De kosten voor de aankoop van schrik/bureatibehoeften blijven gelijk Huur gebouwen Het betreft kosten voor het huren van de pand te Sabana Blanco Overige uitbestedingen De kosten van schoonmaakwerkzaamheden, onderhoud landscaping en inhuren van transportbedrijven voor het transporteren van archieven worden onder deze post geraamd. Begroting 2009 Dee/ 5, )(wino 8

57 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 56 van Bureau Burgerlijke Stand en Bevolking De totale kosten voor 2009 bedragen Ail Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl De personeelskosten nemen af als gevolg van een wijziging van het personeclsbestand en de post goederen en dienst nemen toe rekening houdend met de staten verkiezing in Vergoedingen vervoer Betrefi autotoelage voor twee bevolkingscontroleurs, die dagelijks op pad zijn ter uitvoering van controles en toekennen van huisnummers en autotoelage voor het hoofd Schrij f-/bureaubehoeften Op deze post worden geraamd de kostcn van toners en drums, volgnummers, pelmet), bonrollen, stempels c.d.. Daarnaast vallen ook abonnementen op literatuur, aanvullingen op wetboeken, aanschaf van akteformulieren in Nederland en overige drukwerken Huur kantoorinventaris Het licentierecht van de PIVA-systeem, onderhoud van de document server, SPSS, Oracle, MF Cobol en Impromptu vallen onder deze post Huur gebouwen De hour van het gebouw `Eloy Arends' en het voormalige 'Hotel Colombia zijn onder deze post geraamd Bedrijfsbenodigdheden Dc aankoop van trouwboekjes bij SDU in Nederland en de aankoop van identiteitskaarten worden onder deze post geraamd. In verband met de verkiezingen in 2009 dient extra identiteitskaarten besteld te worden Overige kosten Dc kosten voor het houden van verkiezingen in 2009 worden onder deze post geraamd, 4633 Overdrachten internationaal De kosten van de op Aruba afgegeven paspoorten dienen aan het Agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties te Den Haag te worden overgedragen IIulpbestuurskantoor Noord Dc totale kosten geraamd voor 2009 zijn Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl Deze toename wordt voornamclijk veroorzaakt door de gesloten SLA met de DIA voor het technisch beheer van het automatiseringssysteem Vergoedingen vervoer Dit bedrag is voor een vaste autotoelage per maand voor een medewerker. Begroting 2009 Dee! 5. pcigino 9

58 Scan nummer 2 van 5 Scanpagina 57 van Schrijf-/bureaubehoeften Aankopen bij centraal magazijn en aankoop van toners ten behoeve van de fotokopieermachine en dergelijke Bewakingsdiensten De kosten van bewaking door de CEA vallen onder deze post Hulpbestuurskantoor San Nicolas De totale kosten geraamd voor 2009 bedragen Afl Ten opziehte van Net begrotingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de gesloten SLA met de DIA voor het technisch beheer van het automatiseringssysteem Vergoedingen vervoer Autotoelage voor de bode voor het afleveren van souches ten behoeve van WEB, FCCA en SETAR en voor het hoofd van dienst Onderhoud gebouwen De kosten voor het schilderen en restauratie van het gebouw van de FIBK San Nicolas worden voor 2009 geraamd F3ewakingsdiensten De kosten voor de bewaking van het FIBK San Nicolas vallen onder deze post Hulpbestuurskantoor Santa Cruz De totale kosten geraamd voor 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een stijging van Afl Dcze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de toegenomen personeelskosten en door de gesloten SLA met de DIA voor het technisch beheer van het automatiseringssysteem, 4304 Vergoedingen vervoer Vergoeding in verband met dagelijkse stortingen die verricht moeten worden Huur kantoorinventaris Huur kopieermachine Aft 265 per maancl en onderhoudskosten ten behoeve van het kasregister Bewakingsdiensten De kosten voor de bevvaking van het I-IBK Sta. Cruz vallen onder deze post Ilulpbestuurskantoor Savancta De totale kosten geraamd voor 2009 is Afl , Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit een stijging van Aft Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door dc toegenomen personeelskosten en door de gesloten SLA met de DIA voor Net technisch beheer van het automatiseringssysteem. Begroi 2009 Deel 5, pagina 10

59 Scan nummer 2 van 5 Scanpagina 58 van Vergoedingen vervoer Dit bedrag is voor ecn vaste autotoelage per maand voor een mcdewerker Schrijf-/bureaubehoeften Voor aanschaf bij het centrale magazijn en dergelijke Huur kantoorinventaris "bur fotokopieermachine All 165 per maand en onderhoud hiervan Bewakingskosten De kosten voor de bewaking van het HBK Savaneta vallen onder deze post Hulpbestuurskantoor Paradera De totale kosten voor 2009 bedragen Afl Ten opzichte van begrotingsjaar 2008 betreft iieen stijging van Afl Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de gesloten SLA met de DIA voor het technisch beheer van het automatiseringssysteem Kantoorinventaris Geraamd. wordt de aanschaf van kantoormeubilair, zoals lessenaars, bureaustoel en tilekasten Bewakingsdiensten De kosten voor de bewaking van het HBK Paradera vallcn onder deze post Direetie Informatievoorziening en Automatisering De totale kosten geraamd voor 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het begrotingsjaar 2008 betreft dit cen toename van Aft Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door een toename van de post goederen en diensten Cursusgelden en opleidingen Op cleze post worden geraamd de kosten om nieuwe ontwikkelingen op automatiseringsgebied te volgen en opleiden van nieuw personeel Vergoedingen vervoer verband met het bijvvonen van vergaderingen en ondersteuning van de gebruikers wordt veelvuldig gebruik gemaakt van eigen vervoer door het personeel I 'tiff kantoorinventaris Huur van een kopieerapparaat, onderhoud Local Area Netwerk, reparatie stoelen en kasten cn lessenaars, onderhoud papiershredder, aanschaf drums kopicermachine en aanschaf drums laserprinters LAN Huur gebouwen Volgens plan zal de DIA naar het huidige gebouw van de DIP verhuizen. Zodra de DIA verhuist. zal de huur van het huidige gebouw opgezegd worden F3edrijfsmiddelen De aanschaf en upgrading van diverse licenties worden onder cleze post geraamd. Begr( ng 2009 Doe 5, pagina I I

60 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 59 van Fluur bedrijfsmiddelen Op deze post worden de volgende kosten geraamd: -Hutu WAN Internet Netrelay + 65F/R + 4* 2MB LL -ISDN lijn en analoge lijnen -Onderhoud centrale servers AS/400 en NT-servers -Onderhoud centrale WAN-componenten -Onderhoud /reparaties workstations -I losting en onderhoud website -Onderhoud intranet -Onderhoud RPL3, KAS en DDS -Onderhoud generator en UPS 4333 Bedrijfsbenodigdheden De aansehaf van tapes en catridges, diskettes, diverse kabels, connectoren, kettingformulieren en linten voor de systeemprinters worden onder deze post geraamd Deskundig advies Het inhuren van adviseurs en engineers voor het opvangen van piekmomenten bij overheidsprojecten en voor specialistische adviezen worden onder deze post geraamd DIMAS De totale kosten geraamd voor 2009 bedragen Afl Ten opzichte van het begrofingsjaar 2008 betreft dit een toename van Afl Cursusgelden en opleidingen De raming op deze post is bestemd voor het organiseren van cursussen op het gebied van Identificatie Vervalsde Documenten, LTU, Nederlands, Time Management e.a Schrij f-/bureaubehoeften Betreft abonnementen op tijdschriften en vakliteratuur op het gebied van Justitie, Administratieve Organisatie, Automatisering en Vreemdelingen wetgeving, Vorming en Opleiding. Voorts vallen hieronder alle verbruiksgoederen voor kantoor en computers, het drukken van offici6e letterheads, inbinden van nota's en rapporten Kantoorinventaris Op deze post wordt de aanschaf van ergonomisch kantoormeubilair, nieuwe filekasten en overige kantoorinventaris geraamd Hutu- kantoorinventaris Betreft de kosten van huur /lease van de kopieennachines en faxmachines. Daarnaast vallen ook de kosten van onderhoud van de overige kantoorinventaris onder deze post Portikosten Conform nieuw beleid worden de beschikkingen per aangetekend post verzonden. Begroling 2009 Dent 5, paging 12

61 Scan nummer 2 van 5 Scanpagina 60 van Voorlichting en promotie Om het publiek te informeren over de LIU, vreemdelingen-, visum en naturalisatiebeleid worden advertenties in de lokale media geplaatst. Daarnaast wordt regelmatig advertenties omtrent vacatures in de lokale dagbladen geplaatst Bewakingsdiensten Ucbctn:ft de bewakingskosten ten behoeve van het gebouw te Wilhelminastraat Deskundig advies Op deze post worden de kosten voor het inhuren van juridisch advies en ondersteuning voor de juridisch- en beleidsafdeling van de DIMAS begroot. 13(,,groling 2009 Deel 5, pagina 13

62 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 61 van 77 M DDELEN 5 MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, MILIEU, AD NISTRATIEVE-EN VREEMNDELINGENZAKEN lnspectic VGM 8312 Retributies en leges De middelen bestaan uit de registratie verpakte geneesmiddelen en leges op aceton, narcotica, c.d Laboratorium 8312 Retributies en leges Dc middelen voor de verrichte onderzoeken bedragen Afl Moist Besmettelijke Ziekten 8312 Retributies en leges Retributies en leges als gevolg van AB 1987 No Hygienischc Dienst 8312 Retributies en leges Retributies en legesbesluit DVG (AB 1987 No.68) voor gezondheidsverklaringen Veterinaire Dienst 8312 Retributies en leges Retributies en legesbesluit ingevolge AB 1983 no Centraal magazijn 8815 Overige bijdrage Deze middelen betreffen de opbrengsten afkomstig van de verkopen van de Centraal magazijn aan de diverse overheidsdiensten, stichtingen en scholen. Dit ha-hag komt overeen met de raining op genomen in de kostenbegroting van de Centraal magazijn. Begroting 2009 Dee! 5, pai,rinu

63 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 62 van Bureau Burgerlijke Stand en Bevolking Retributies en leges Deze raming is gebaseerd op het huidige retributie- en legesbesluit Bureau Burgerlijke Stand en Bevolkingregister. In deze raming zijn ook de middelen voor de uitgifte van paspoorten en identiteitskaarten inbegrepen DIA 8413 Dienstverlening derden Dc doorberekening van de kosten voor het technisch beheer door de DIA aan de ARA, RvA, Staten, stichting EPB, SKOA, SMOA en AZV wordt onder deze post geraamd Overige bijdrage De doorberekening van de kosten voor het technisch beheer door de DIA aan de overheidsdiensten wordt onder deze post geraamd DIMAS 8312 Retributies en leges Op deze post worden de opbrengsten van de vergunningen van de toelating van vreemdelingen tot Aruba en de verlenging van diens vergunningen (vergunningsrechten) geraamd Bijdragen in de kosten De inning van Verklaring van goed gedrag en bewijs van terugkeer' wordt onder deze post geraamd. Begroling 2009 Deel 5, pagina 15

64 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 63 van 77 INVESTERINGEN & KAPITAALUITGAVEN MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, MILIEU, ADMINISTRATIEVE-EN VREEMNDELINGENZAKEN Overig VMAVZ 6403 Projecten (inbreng AUA) De 'Timing onder deze post is bestemd voor de noodzakelijke investeringen van de diensten/bureaus/directies vallende onder dit ministerie. Begroting 2009 Dee! 5, pagina 16

65 Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 64 van 77 Recapitulatie ontwerpbegrotinaen 2009 Begroting 2007 Begroting 2008 Ontwerp incl NvW incl NvW begroting NIIDDELEN Directe belastingen lndirecte belastingen Retributies Rechten, boeten & overig Renten Niet belastingopbrengsten Landsbedrijven & fondsen Overige ontvangsten KOSTEN Person eel fvekgeversbijdrage Goederen & diensten Rente Subsidies Oyerdrachten Afschrijvingen Verrefteningen & bijdragen Exploitatiesaldo (1-2) FINANCIERINGSMIDDELEN Verkoop oa. goederen en growl Lokale kredietajlossing Rollover schatkistpromessen Vrijgekomen afschrijvingen Schenking tbv FDA KAPITAALUITGAVEN Investeringen (NDP) Lohale vermogensoverdrachten Lokale kredietverlening Rollover schatkistpromessen Aflossing L V & VV Totaal Saldo kapitaaldienst (3+4-5) Financieringssaldo (3+6) Financieringsbehoefte lossingen Venn schrelcitoenrinie clfinancieel kade Max. fin. behoefte cf financieel leader J's boven financicel kader :Vert sclut1c1toc170177e GDP Financieringstekor( Netto jinancieringsbehoefte toy GDP 1,54% 1,03% 0,62% Begroting Ulage

66 Reca itulatie ontwerpbegroting 2009 RECAPITULATIE Omschrijving Omschrijving incl. NvW incl. NvW Ontwerp incl. NvW incl. NvW Ontwerp Kosten Middelen salaris Directe belastingen werkgeversbijdrage lndirecte belastingen goederen en diensten Retributies, leges en rechten rente Rechten, boeten en overige subsidies Rente koopsubs/onderst./duurtetoe Overige niet-belastingopbrengsten afschrijvingen Verrek.en bijdrag. (landsbedr./fonds) AZV/DOW/WIF/Staten/ARA Overige ontvangsten/cba subtotaal Surplus gewone dienst Exploit. tekort gewone dienst Totaal gewone dienst Totaal gewone dienst Investeringen/kapitaaluitgaven Financieringsmiddelen Investeringen Schenkingen buitenland Lokale vet-mogensoverdrachten Lokale kredietaflossing Vermogensoverdrachten buitenland 0 Schatkistpromessen Lokale krediet verlening Door afschrijving vrijgekomen Aflossing in lokale valuta Verkoop vaste activa Aflossing obligatieleningen Obligatieleningen Aflossing in vreemde valuta Buit.Leningen Aflossing schatkistpromessen Lokale Leningen 4,,, Tekort gewone dienst Surplus gewone dienst Financieringsbehoefte Totaal kapitaaldienst Totaal kapitaaldienst Totaal generaal Totaal generaal Begroting 2009 Bljlage lb

67 Overzicht van de kosten opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar kostensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoo rt 4101 Salarissen en toelagen Overwerkvergoedingen Kindertoelage Vakantie-uitkering Vergoedingen e.d Personeel Toes lag AOV/AWW Premies contractanten Premies buitenland Bijdrage APFA AZV-premie Werkgeversbijdragen Geneeskundige kosten Uit- en terugzendingen Opleidingen & cursusgeld Vergoedingen vervoer Dienstkleding & -toelage Reis- en verblijfkosten Werving personeel Huur-/detacheringtoelage Overige vergoedingen Schrijf-/bureaubehoeften Kantoorinventaris Huur kantoorinventaris Portikosten Telefoon, fax Sr. internet Begroting, 2009 Bij 1age 11 pugina

68 Overzicht van de kosten opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar kostensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 4319 Overige bureaukosten Huur gebouwen Electriciteit Water levering Huisvestingsartikelen Onderhoud gebouwen Luchtkoelingsapparatuur Overig huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen I-luur bedrijfsmiddelen Bedrijfsbenodigdheden Huur/lease voertuigen Brandstof Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Leer- en hulpmiddelen Overige kosten onderwijs Innovatie proj. onderwijs Geneeskundige kosten PPK Ov. kosten on- & minverm Bewakingsdiensten Deskundig advies Overige uitbestedingen Onderhoud infrastructuur Onderhoud recreatie Verzekeringcn Publiekrechterlijk Begroting 2009 Bijlage ll paginu

69 Overzicht van de kosten opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar kostensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 4385 Bankkosten Koersverschillen Contributies Geheime uitgaven Overige kosten Goederen en diensten Rente geldleningen LV Rente schatkistpromessen Rente obligatielening LV Rente geldleningen VV Rente LV & VV Subsidie bedrijf Project ondernemingen Subs. expl.onderwijs Subsidie instellingen Subs.sal.kosten ond Projecten instellingen Sal. instellingen Subsidies Huur, bouw en koopsubsidie Landsongevallenverzek Duurtetoeslag pensioenen Overige pensioenen Onderstand Gunstgaven Begroling 2009 Bijlage II paginu 3

70 Overzicht van de kosten opgenomen in de ontwerpbegroting, 2009 gegroepeerd naar kostensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 4628 Overig gezinnen Overdrachten binnenland Contributies buitenland Overdracht international Pensioenen buitenland Duurtetoeslag buitenland Overdrac:hten buitenland Afschrijvingen Verrekening & bijdragen Reserves en fondsen Verrekening landsbedrijf Uitkering adandsbedrijf Bijdragen & afschrijvingen Algemene Dienst Begruting lage ll pagina 4

71 Over zieh van de middelen opgenomen in de ontwerphegroting 2009 gegroepeerd naar opbrengstensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Finaneien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 8111 Loonbelasting Rente belastingvordering Vervolging nat. persoon Winstbelasting Dividenbelasting Grondbelasting Successie-/overgangsbel Overdrachtsbelasting Motorrijtuigenbelasting o o Logeergastenbelasting Zegelbelasting Directe belastingen lnvoerrechten Accijns gedestilleerd Accijns sigaretten Accijns bier o o Accijns minerale olien B.B.O Dienstverlening IUD Vergunningen Indirecte belastingen Vergunningen Retributies en leges A.V.V. rechten Retributies,leges & rechten Begroung 2009 BijIci paging 5

72 Overzicht van de middelen opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar opbrengstensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 8412 Bijdragen in kosten Dienstverlening derden Incidentele middelen Boeten Overige middelen Doorb.metingskst. DLV Ink. voorgaande jaren Reehten, boeten & overig Rente algemeen Rente verstrekte lening Rente Uitkering deelneming Erftpachtrechten Verhuuropbrengsten Optierecht Verhuur gronden Overdrachten v.h. Rijk Niet-belastingopbrengsten Bijdrage landsbedrijven Overige bijdrage Landsbedrijven en fondsen Pensioenbijdragen Deviezenprovisie Overige ontvangsten rot lug 2009 Bijlage II pagina 6

73 Overzicht van de middelen opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar opbrengstensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport Arbeid, VMAVZ Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financi&I & Eeonomische Zaken Totaal per kostensoort 8999 Exploitatie tekort Saldo explbegroting Algemene Dienst Begroting 2009 lage 11 pagina 7

74 Overzicht van de investeringen opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar kostensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 6103 Bouw en verbouw Onroerende goederen Kantoorinventaris Roerende goederen Projecten (inbreng AUA) Overheidsprojecten Vermogen fin. instelling Vermogen ander bedrijf Lokale vermogensoverdracht Andere kredietverlening Lokale kredietverlening Aflossing lokale valuta Afl. schatkistpromessen Afl. obligatielening LV Aflossing VV Aflossing LV & VV Exploitatie tekort Exploitatie tekort Sluitrek. kapitaaldienst Algemene Dienst Begroting 2009 BuIage II pagina 8

75 Ovcrzicht van de financieringsmiddelen opgenomen in de ontwerpbegroting 2009 gegroepeerd naar opbrengstensoorten KOSTENSOORTEN Algemene Zaken Justitie Toerisme & Transport VMAVZ Arbeid, Cultuur & Sport Onderwijs, SZ & Infra Financien & Economische Zaken Totaal per kostensoort 7201 Verkoop onroerend goed Verkoop kapitaalgoederen Verkoop grond Verkoop grond & overig Aflossing leningen Lokale kredietaflossing Financiering lokaal Schatkistpromessen Financiering LV & VV Vrijgekomen afschrijving Bijdrage kostenbegroting Schenking buitenl. inv Schenkingen buitenland Algemene Dienst Begroling 2009 Bijlage pagina 9

76 Abuso Staten Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 75 van 77 S tl bsid ie-overziel 2009 sal. subs (iris). NvW) 2009 expl. subs. proj. subs sal. subs. expl. subs proj. subs ONDERWIJS, SOCIALE ZA1:EN & INFItA Maatschappelijke zorg (3 eh and icapte rizorg: Funari A.V S.V.G.A St. Gezinsvervangend telll (Ambienie Feltz) liejaardenzorg: 0undocion pa Nos Grandinan (C. Kibrahacha) S.A.B.A Open bejaardcmverk/urgentie-opleiding projeht DagverblijIdementerenden Kinderverzorging Liasti Curia lineldalior SKI Unit Fundashon pa nos muchanan (1 51.0(10 Te A'aoro Sociaal en cultured werk: Cenironan di bario ainia Planca Y.M.C.A Stieliting Parlamento.lubenil l'undacion pa lilende Muller den Dir:MU-id Siieltiimi Arubaanse Kinder- en Jeugtitelefoon Fundastion Respeta-Mi ATI1A Silt:Ming Thuiszorg (1 0intmeieel Adm. Centrum Project : di Mucha tiitonrisa SOS-ielettyudt) Reserve (11 Voog(lijraa(I subtotaal Stichting Casa Curia en Imeldahol Stichting Reelascring en Kinderbescherming Stiehting GUIAMl(Martintisstichting) subtotaal Consumentenbond (CAS) Consumenienbond submittal Totaal Onderwiiis, Socials Zaken & Infraslructuur Nii)1AVZ (11 Di:Ole Vollogezondheid Skating Wit Ciele Kruis Siichting Rode Kruis Aruba Stichting Arubaanse Diabetici submittal Overig N'11AVZ FA DA/Pride Stiehiing Best] ling Alcoholn isbriiik subtotaal Totaal VNIAVZ Begroung 2009 ijlage III pagma I

77 Staten Scan nummer 2 van 5 - Scanpagina 76 van 77 Submit! ie-overzicl 2009 sal. subs (incl. NvW) 2009 expl. subs. prof. subs sal. subs. expl. subs proj. subs A ILIWI D, C1'1,1Th UR & SPORT Directic Cultuur Fillithle ion iv all Mario Odor tieliting Arubaanse Muziekshool !stielning Schouwburg Aruba Cede Aruba ii.n.o.c.a Fund. Desaroyo Comunitario subtotaal Nloutinien ten burea ti Siichting Montunenienfonds )0 subtotaal IDEFIZE Stichting A.S.U Contitc Olyinpico (Jellandicapien sport Fund. Arub, pa Manchu di Facilidadnan Deportivo Stickling Koninkrijksspclen Aruba Sporteoininissie (1 subtotaal ( Overige Arheid, Cultuur & Sport Stickling Parke Nacional Arikok ,000 subtooal Fowl Arbeiil, Cultuur & Sport rota 11. SU1 SIDIES Begronng 20(19 Bijlage Ill vagina 2

78 Scan nummer 2 van 5- Scanpagina 77 van 77 Gegeven te Oranjestad, De minister van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken, De minister van Final-16a en Economisehe Zaken,

79 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 1 van 81 \64, tt, ri, CUlt.a kta AA, n1,4 e-cuil X,C01 - itc)og - & 7,8 Landsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 MEMORIE VAN TOELICHTING 111A-. 1 ALGEMEEN In het laatste jaar van het Kabinet Oduber IV dient het Ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken op alle vier gebieden haar beleidsvoorne- mens in grote lijnen te hebben uitgevoerd, dan wel de weg naar voltooiing grotendeels te hebben afgelegd. Wat betreft het gebied van volksgezondheid zal de bevol- king er steeds indringender bewust van moeten worden gemaakt dat zij haar gezondheid in eigen handen heeft en dan ook preventief client te handelen ter voorkoming van ziektes. Uiteraard zal deze zeltbewustwording en preventie ook te zijner tijd leiden tot een verlaging van de kosten van de ziekteverzekering, weliswaar misschien niet op zeer korte termijn, doch waar de jonge generatie wel van zal kunnen protiteren. Hetzelfde geldt voor het milieu: ook hier dient de bevol- king haar preventieve medewerking te verlenen, omdat een schoon en dus leetbaar milieu welke dankzij de bevolking wordt bereikt, in hoge en belangrijke mate bijdraagt aan een goede al- gemene volksgezondheid. De administratieve aspecten van het Land zullen met de reorganisatie van de diverse afdelingen, inclusief het Bureau Bur- gerlijke Stand en Bevolkingsregister, in hoge mate gediend zijn, gezien de verbetering van de dienstverlening aan het publiek, waaraan de Hulpbestuurskantoren ook een belangrijk steentje bij- dragen. De aanpak van de toelating van vreemdelingen en rijksge- noten ondervindt eveneens hevige kritiek; in vele gevallen zal dit kritiek geleverd worden wanneer derdebelangen op het spel staan.

80 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 2 van 81 2 Dc nadruk diem gelegd te worden op Net belang van een goede wetgeving en de toepassing daarvan m.b.t. het vreemdelingenverkeer. Dat betekent onder meet- dat de Arubaan en de reeds op legate wijze gevestigde vreemdeling - de "nieuwe Arubaaneerste in aanmerking komen op de arbeidsmarkt. Bovendien Went als uitgangspunt te gelden dat de op legate wijze gevestigde vreemdeling integreert in het Arubaanse gebeuren en de cultuur. Een aspect dat voorts de grootste aandacht behoeft, is de bewaking van de diverse onderwmens van de diverse diensten die onder Net Ministerie ressorteren. Het Ministerie heel zich ge- dwongen gezien urn wat hetreft 2008 drastisch te korten op de bewaking van deze diensten. Ook voor 2009 zullen de diensten Nvaar nodig een bedrag opvoeren voor bewaking (waaronder de ook Net geldtransport van de Hulpbestuurskantoren worth gerekend), welke gehonoreerd zullen moeten worden indien rekening worth gehouden met de eventuele gevolgen van een at'zien van de bewaking. lk wens voorts van de gelegenheid gebruik te maken um de voortzetting van de stichtingen F.A.D.A. to de SAMBA ter discussie te stellen, aangezien beide stichtingen in feite diensten aanbieden, c4 werkzaamheden verrichten, welke in feite aan Net Coordinatiebureau Drugsbestrijding en diens diverse atdelingen zijn opgedragen. In dat verband is aan beide organisaties medio oktober 2007 een uitnodiging gedaan voor een bijeenkomst waarin ter zake zou \Norden gediscussieerd. Deze bijeenkomst heelt helaas geen doorgang gevonden, male in afwachting van de hevindingen m.b1 de kerntaken analyse. In de bijlagen en 2 behorende bij deze memorie van toelichting zijn organogrammen opgenomen van de Directie Volksgezondheid en Bureau Interne Diensten. 2 VOLKSGEZONDHEID Nos Salud, Nos Responsabilidad 2.1 InIch Dc Directie Volksgezondheid was ingerieht voor het mo- nitoren van de gezondheidstoestand te Aruba waarbij het zwaarte- punt voornamelijk lag op het verzamelen van gezondheidsindica-

81 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 3 van 81 3 toren gerelatcerd aan infeetieziekten. Op Aruba overstijgt nu de mortaliteit en de morbiditeit ten gevolge van chronische ziekten ruimschoots die van int.ectieziekten. Vandaar ook de omschakeling hinnen het beleid van de Directie Volksgezondheid naar meer aandacht voor chronische, niet overdraaghare aandoeningen. In 2007 was de nadruk voornamelijk gelegen op de "herdefiniering van de organisatorische opzet van de Directie Volksgezondheid" waarbij een hcldere en ettectieve bedrijismatige organisatieopzet als minimale yoorwaarde werd gesteld. ace reorganisatie is momenteel grotendeels atgerond met uitzondering van het organisatieboek met de funetichesehrijvingen,velk met henulp van P&O Justitie en Volksgezondheid zullcn worden gedaan. Nu kent de Directie Volksgezondheid een betere Management Sturende Infon-natiesysteem (MSI). De vasistelling van de gezondheidstoestand, borneo de mogehjaccien en beperkingen die cc =ijn, /can no nog beter plaatsvinden. Een adequaat informatiesysteem is een bclangrijke pijier van de beleidsontwikkeling en is uitcrst belangrijk voor de evaluatie van het heleid en de effectmeting. Daarna zou in 2008 extra aandacht worden bestced aan het uitbreiden van de totale gezondheidsbevorderende taken met een versterkte investering in de preventie taken gerelatcerd aan chro- nische, niet overdraagbare aandoeningen. Gelet op het tit dat er een discrepantie bestaat tussen de voornemens en de gocdgckeurde begroting 2008 client het beleid 2008 aangepast te worden, aangezien de middclen niet voldoende zijn om alle geplande projecten uit te voeren. Voor het jaar 2009, gelct op het feit dat is uitgeg,-aan van een nulgroci, dienen kcuzes to worden gemaakt. De Directie Volksgezondheid zal in de mod-erne gezondheidszorg meewerken aan Ccii atstemming van de activiteiten Op de zorgvraag teneinde aan de efficie:ntie te kunnen voldoen. Dit vereist een goede communicatie en samenwerking met de actoren in de gezondheidszorg. De Directie Volksgezondheid client als medebewaker op te treden van do allocatie van de middelen in het veld.!millers, wij werken met zijn alien samen your een goed doe!, namelijk het optimaliseren van de gezondheidszorg to Aruba.

82 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 4 van 81 4 Bedri][5,. filosolic ( visie) Het verzamelen van informatie gezondheidsindicatoren) om zodoende een wcrkbaar beleid voor Aruba samen te stellen waarbij het begrip volksgezondheid in waarden uitgedrukt kan worden. Prioriteitstelling (athankelijk van de gewenste invalshoek) in het te concipieren beleid en diens implementatie op meer doelmatige wijze plannen. Middels de hierboven genoemde visie en aanpak zal te alien tijde op empirisehe, transparante en vooral tlexibele wijze de gezondheidstoestand van dat moment gekwantiticeerd en gevisualiseerd kunnen worden. Hiermee kunnen patronen in trends worden herkend. Op flexibele wijze kan (-evens met doelmatii2e inzet van beperkte beschikbare middelen de bewaking, bescherming en bevordering van de volksgezondheid conform de stand van de wctenschap op dat moment op effectieve wijze worden t.,,erealiseerd. Vanuit de diensten en andere bronnen worden confirm de vcrzamelde gezondheidsdata geanalyseerd en verwcrkt tot infor- matie waarop pro-actiel (preventiet) beleid worth geconcipiecrd en uitgevoerd. Tevcns wordt onderzoek veiticht in het leader van de preventieve gezondheidszorg. Voor de Directie Volksgezondheid zal het jaar 2009 een jaar worden waarin meer aandacht iai worden geschonken aan het toeleggen op het uitbreiden van het totale gezondheidsbevorde- rende takenpakket met ten versterkte investering in de preventie taken gerelateerd ian ehronische, Met overdraagbare aandoenin- gen.. Ge=011dhCidSbel'Ordeling IS MCC! dun (Weeu voorlielning geven. Gilder gezondheidsbevordering wordt versidan "het pro- ccs wetardoor IllellSell en grocpc'n in smut worcien gestelci meet- controle te verwerven over!tun gezondheid en dcze te vcrbeteren." Het uitgangspunt is dat, behalve het geven van de juiste informatie over gezond leven, ook de randvoorwaarden gecraerd worden om het gemakkelijker, hijna vanzelfsprekend. te maken voor het individu om de it.iiste keuzes te maken.

83 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 5 van 81 Icthh an 5 Ten behoevc hiervan wordt ernaar gestreefd de -brinatievcrstrekking klantvriendelijker te maken door de diensten van de Directic Volksgezondheid op het Internet aan te bieden en gezondheidseclucatie voor het individu beschikbaar te stollen. Scuiwnhung kentaken Directie Vo/k.sge.zonotheid Public Health Wheel Om optimaal te kunnen functioneren client de Directie Volksgezondheid rekening te houden met de drie essentiele ele- menten in het bewakingsproces van de volksgezondhcid die de PAHO identifiecert. In het Figuur gcnaamd de "Public Health Wheel Graphic" wordt dit uafisch uiteengezet. Zoals in het tiguur te zien is zijn deze: I) Assesment,2) Polley Development, 3) Assn- ' lance I I I I I I Public Ucalii Functions Strcrinn C lCe, MC11111CI'S \merican Public l,sociatioli tiellkwis r, orstutc and l,rial I lealth (niiciakkm ironinental Council of the States.Nanonal.Association olcount- and City dffficials.nanoilal ssocd..nion or State 1)rug,NInis,.:1)irceddrsNational.,sociali,n1 of Stain NIcraul lealtli Program 1)irecdorsTublic lean Foundation.l Public Icalth Sct /nd (iv health (are l'olicv urul RescarchCcmcr.c lid- Discus,' Control and l'rcyclilionfot)t1 crud 1)rti,,,, 1?c.vnticc.,, Scrriecs hhilan 1 '<with al 1 lcultiv/licc.1.c.cfstalit Sccrclary far Icelltir.`,1(1'slan,',' 11)10,' tint.11,..mal I lailth

84 , Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 6 van Figuur 11 "Public Health Wheel" atiag;-; ; 41, 111Flowommos Het uitwerken van elk clement month uit in taken die van belang zijn om het bewakingsproces op gang te!louden. Gebascerd op dit model van de bcwaking van volksgezondhcid kunnen in totaal II processen worden geidentiticeerd. Deze worden in he vervolg opgesomd: Monitoren van de gezondheidsstatus; Monitoren, diagnostieeren en onderzoekcn van gezondheidsrisico's; Gezondheidsbevordcring; Mobiliseren van partnership in de gemeensehap; Formuleren van beleid; Nalcving van wet- en regelgeving; Waarborgen toegankelijkheid tot benodigde gezondheidszorgvoorzieningen; Waarborgen bekwaamheid in w;orktbree; E val uatie;

85 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 7 van 81 7 Onderzoek; Reageren op rampcn en bijstaan van de bevolking in het herstel. Het is fundamenteel um aan to duiden dat gezondheidshevordering eon kerntaak is op het gebied van de volksgezondheid. Derhalve geeft dit weer de noodzaak aan voor het uitbreiden van het huidige takenpakket bij de Directie. 2.2 Projecten vs Taken De taken bij Jc Directie Volksgezondheid zijn in twee groepen te verdelen, cnerzijds de dagelijkse reguliere taken en an- derzijds de taken die op basis van projecten worden gerealiseerd Projecten Hieronder volgt e'en overzicht van de geplande taken voor het jaar 2009 welke op projectmatige basis kvo rden uitgevoerd, ingedeeld in het volgende, tlexibel en toetsbare model, ter bevordering van de Arubaanse Volksgezondheid.. Financiering. Binnen het door de Staten goedgekeurd totaal tinancieel budget, alloceren van middelen aan gezondheidsbeschermende en bevorderende taken door gcbruikmaking van de hierondcr per 2009 te implementeren systemen. FOG (Financieel Overzicht Gezondheidzorg) /NFIA (National Health Account). Het systeem is opgezet in 2008 on de jaren 2005 en 2006 zijn afgerond en in het jaar 2008 wordt gewerkt aan NHA 2007 en in 2009 aan NHA Optimalisering administratieve alwikkeling middels toepassing van gespecialiseerde automatiseringsconcept en bijbehorend software. In 2008 is het Decos Archicf systeem geimplementeerd. 2. Wet en regelgen ing (spelregels). Werkbaar, holder geformuleerd, kader scheppend, congruent wet- gevingsbeleid opstellen en hanteren.

86 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 8 van 81 8 Speciale aandacht besteden aan: Athandeling lopende rechtszaken en Lar-zaken Klachten afhandeling Atronden instelling Inspeetie Volksgezondheid en Aruba. Milieu Vernieuwing wetgeving gezondheidszorg houdt in: Voorstel betreffende "Beleid-volgt-budget-model" ipv "Budget-volgt-beleid-model" consipieren. Privacy wetgeving Ambulance wetgeving Gezondheidswetten Noebud ( kwaliteitswetgeving gezondheidszorg ) Krankzinnigen verordening Wegens een vacaturestop is er sinds.januari 2007 gem jurist in dienst bij de Directie Volksgezondheid. 3. lnfrastructuur Preventieve gezondheidszorg o "Health Promotion" atdeling optimaliscren (afdeling gezondheidsbevordering) Eerstelijns tim derdelijns curatieve gezondheidszorg o Optimalisering eerstelijns (huisartsenzorg). In 2008 wordt de Huisartsen Opleiding gei'mplementeerd. o Introductie Medical Call center + Ambulance meldkamer. Dit loopt via IMSAN in 2008, indien begroting IMSAN in haar totaliteit wordt goedgekcurd. o Stimulering kostenbeheersing tweede lijn (AZV) o Faciliteren in optimalisering curaticve zorg producten IMSAN/HOH/AZV Thcma dienst producten vanuit de DVGH o Obesitas centruni. Dit wordt binnen het Diabetes Centrum project te IMSAN geimplementeerd in o Aids Task Force Aruba o Occupational Health Center. In 2008 SVB.

87 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 9 van 81 9 o Geestelijke gezondheidszorg structureren o Sporttraining via de centro di barb's stimuleren o Rampen team/ Calamiteiten Commissie <int> Opzetten Aide ling Rampenbeheer. o Deelname in Rampenraad o Strategisch plan ehronische ziekten o Verklaringsbeleid doodsoorzaak vernieuwen o Legionella beheersing en preventie. Wettelijke implementatie. Medische commissie toelatingseisen o Commissie LUG (Landsverordening Uitvoering Geneeskunde) o Commissie voor bevolking en ontwikkeling o Netwerk Diabetisch Zorg. Diabetes Centrum IMSAN ondersteunen. O o O o Commissie Influenza Pandemic. In 2008 Flu Pandemic Preparedness Plan" afgerond. SPS ('Scol Promotor di Salud") Borstvoeding Commissie Grupo Promocion di Salud: Vergaderen met verschillende hotels, bedrijven, vakbonden om Health Promotion te introduceren op de werkvloer. Commissie Voedselveiligheid o Plataforma Alimentacion Nacional/ Werkgroep Voeding o UNAIDS Theme Group o Commissie vuurwerk o Commissie tandamexamen o Werkgroep Zwerthonden o Werkgroep Dengue o Werkgroep Gezondheidsbescherming GBG 4. Huisvesting Nieuwbouw ontbrekende huisvesting Advies nieuwbouw verpleeghuis Onderhoudsbeurten bestaande panden DVGII Vernieuwbouw afgeschreven panden

88 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 10 van o inrichting advies nieuwbouw ziekenhuis + (Medische) Personeelsfuncties + aantallen + deskundigheid Adequate "manpo kid anning" sector volksg ond- Medische versterking op hootdkantoor DVGH Organisatieboek met bijbehorende functie beschrijvingen DVGH. Sinds 2007 in afwachting van P&O Justitie en Volksgezondheid. Adequate regulering in- en uitstroom medewerkersgezondheidzorg. Voldoende deskundigheidsbevordering mogelijkheden organiseren; o bij- en nascholingsmogelijkheden o studicopdrachtenbeleid concipieren o beleid stage mogelijkheden o Huisartsen opleiding. implementati nascholingstraject in Assessment toots. Implementatie en register in o Opleiding "Master in Public Health". Uitwerken met Vrije Universiteit Medisch Centrum en implementatie in Informatic & Communicatie opvoeding en scholing ICT infrastructuur o o o o Modern hardware/software belch! + systeem DVGH Afronding digitalisering archief DVGI-I. Dews programma in Website DVGH uitbreiden Centrale database Volksgezondheid Aruba. Uitwerken en implementeren in 2008.

89 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 11 van o Centraal beleidsgroep icentraal ICT beleid Volksgezondheid instellen o Beleid op het gebied van ICT in de zorg Aruba Beheer Digitale billboards informatie panels per \yachtkamer centraal aangcstuurd lth promotion center Scholing/opvocclingsprojecten: o Borstvoeding. In personen met FDAproject opleicling lactatiekunde en borstvoedingsconsulent gestart o Cervix-carcinoom preventie + controle o FDA project: "One happy one healthy Island" a Operational manual "non communicable diseases" Epidemiologie o Project integrale aanpakichronische Ziekten o Ontwikkelen, opzetten en evalueren van surveillancesysteem voor chronische ziekten o Huisartsen Sentinel Surveillance (HSSA) o Workshop "Besmettelijke Ziekten" Voorlichtingsinformatie o Website onderhouden o Belangenverenigingen steunen met betrekking tot gezondheidsbevordering o Mediascholing \vat betreft gezondheidsvoorlichting conform bestaande internationale pro- o o gramma's In samenwerking met de Directie Onderwijs projectcn opzetten Ixat betreft edueatie van ouders via diens kinderen Foodsafety: productie van infomercials. o Dengue campagne: Ontwerp en productie dengue campagne o Rarnpen: bijdrage leveren aan het ontwikkelen van informatiemateriaal

90 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 12 van o o o a o o o o Veterinaire Dienst: InformatictOlders maken. Gezondheidsgids: informatic over diensten vanuit de Directie Volksgezondhcid, maar ook over NGO's (Non-Gouvernementele- Organisaties). Borstvoeding Campagne World Health Day Project voedings- en Bewegingscampagne Verkeersongelukken Bird Flu Campagne Health Promotion campagne 7. Management Kwaliteitsbeleid o Alronclen van het project "Kwaliteitsnormen Lahoratoria" o Implementeren Protocol tering eerstelijns huisartsenzorg te Aruba. Door project Huisartsenopleiding o Be leid aangaande ISO certiticering gezondheidssector o Certiticering Fluisartsen oplciding Duidelijk projectmanagement "tool" hanteren Data verzameling door middel van de hieronder vermelde data verzamclingsystemen welke sinds 2007 operationcel zullen zijn. o FOG (Imancieel overzicht gezondheidszorg) /N1-IA National Health Account, o EPSEA, (Environment:.. Pressure.. State.. ENct :Iction) model o surveillance (hevolkingsonderzoek), o reguliere monitoring STEPS (Een onderdeel van het WHO CARMEN project) analyseren

91 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 13 van o o uit PAHO projecten aanhod. voor Aruba relevante projecten overnemen Continue analyse vanuit EPSEA en STEPS methodick 3. evalueren Lopende projecten herevalueren 4. hijstellen o methodiek bijstellen 8. Project planning Volgens een tevoren vastgestelde tijdsplanning de doelstelling van alle hierhoven yermelde projecten weten te realiseren in het jaar 2009, hinnen de ruimte van het goedgekeurd budget voor de Directie Volksgezondheid Taken Regillicrc dagelijksc ge.:ondhcidsbcvorderc de takcir NI de Directic Volksge=ondhcid. Hier is getracht een zo volledig mogelijk overzicht kvecr te geven van alle reguliere dagelijkse gezondheicisbevorderende taken bij de Directie Volksgezondheid. Hieronder volgt een overzicht van de dagelijkse regu- liere gezondheidshevorderende taken voor bet jaar ADMINISTRATIE DIRECTIE VOLKSGEZOND- HEID De Directie wordt ondersteund door de afdeling Ad- ministratie waaronder de FinaneMe Admii istratie, het Ar- chief en de Facilitaire Dienst ressorteren. Dodstclling

92 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 14 van Dc Financiele Administratie biedt financiele onderstaining op het gebied van het opstellen van de begroting, de bewaking van de budgetten, het signaleren van knelpunten bij de uitvoering van het begrotingsbeheer, aan de Directeur en de aldelingcn van de Directie Volksgezondheid en alle andere D iensn2, te Zorgdiensten genoemd, die onder de Direetie Volksgezondheid ressorteren. Dc Financiele Administratic \verkt conform de Comptabiliteitsverordening 1989 (AB 1989 no.72), Regeling eentrale begroting en finaneiele administratie, Riehtlijnen en uitgangspunten voor de Begroting, Regeling ovcrige financiele administratie. De Atdeling Archie[ ondersteunt met het registreren en archiveren van alle inkomende en uitgaande stukken van de Directie Volksgezondheid en de andere Diensten die onder de Directie Volksgezondheid rcssorteren. Financied Het fenomeen van de hol4e en steeds stijgende kosten van de gezondheidszorg is cell veel besproken onderwerp. In het lieht van de huidige ontwikkelingen in de gezondheidszorg, waarbij gedaeht kan worden aan do stijgcndc kosten van de AZV, de geplande wijziging \zan de gezondheidswetgeving en de roep om kwalitcitsverbetering van de zorg, bestaat er mecr dan ooit behoefte aan con betrouwbaar inzicht in dc werkelijke kosten van deze belangrijke zorgsector. Teneinde in deze behoefte te voorzien is het nodig om net financieel overzicht samen te stellen van de kosten van de gezondheidszorg. Hiertoe is het Financieel Overzicht Gezondheidszorg (FOG) in het leven gcrocpen. Net hoofddoel van dit FOG is het inzichtelijk maken van de ontwikkelingen (trends) in de kosten van de gezondheidszorg over vaste perioden. Het systeem is in 2007 opgezet en het FOG van de jaren 2005 en 2006 is in het jaar 2008 afgerond. Ook zal in het jaar 2008 wooden gewerkt Liar' NHA 2007 en in 2009 aan NHA Dienst Besmettelijke Ziekten, Sociaal Psychiatrische Dienst, Dint Cie le Koons en Muskietbestrijclinu en de klygrenische Dienst.

93 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 15 van Het dan ook in de bedoeling dit tinancile over- zicht jaarlijks uit te hrengen. Op doze wijzc kan het FOG dienen als een belangrijk instrument voor de planning van de gezondheidsvoorzieningen, zowel ten behoeve van de overheid als van de particuliere organisaties in de gczondheidszorg. Tevens kan het dicnen voor het nemen van de juiste heslissingen met betrekking tot het overheidsbeleid voor de gezondheidszorg. Om op de kosten in dc gezondheidszorg te kunnen anticiperen is het nodig dat meer aandaeht wordt geschonken aan de meerjarenraming en de meerjarenplanning. Om dit te kunnen realiseren Cen kaderpersoneelslid in dienst te \Norden genomen op de tinaneiele administratie. Het gaat hierbij Met urn personeelsuitbreiding, maar um de situatie dat een reeds bestaande vacature wordt ingevuld..4rchicf In het jaar 2008 begint de atdeling Archief met het gebruik van con nieuw programma voor het registreren van documenten (Decos). Ook hebben alle archietrnedewerkers de opleiding m.b.t. Leergang Informatie; Documentatie- en Archictbeheer (LIDA) atgerond welke voornamelijk is bedock! on/ de kennis bij het personecl op te.frissen aan dc hand van nieuwe methodes en werkwijzen van het arehietbehoer. Ook de wijze waarop documenten worden ontvangen cn bewaakt vanal het eerste moment van ontvangst, hoe zij \Norden geregistreerd in een document management systeem, hue worden gedistribueerd, komt tijdens deze opleiding LIDA aan de orde. Facilitaire Dienst De huishoudelijke dienst is belast met de huishoudelijke verzorging (o.a. schoonmaak, onderhoud, postbezorging, teletonie e.d.) ten behoeven van dc directie. Het telefoonsysteem is vernieuwd en heeft mogelijkheden voor voic en eon systeem die nicer klanten to-

94 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 16 van gelijk kan helpen. Het onderhoud van het gebouw is mini- maal aangezien het gebouw in 2006 gcrenoveerd is. Meld 2009 Er ontbreekt eon AO-procedure binnen de Directie Volksgezondheid. Er komen brieven en documenten waarvoor geen procedures bestaan hoe ze intern dienen to worden behandeld. Eon functiebeschrijving van al het personeel is essentieel. De funetiebeschrijving geeft een antwoord op do vraag,: hoe draag ik bij tot de opdracht van mijn dienst. Dit geeft do betrokkene (en anderen) eon beter inzicht in de uitoefening van de funetie en in do doelstellingen achter de uitvoering van do taken. Als men woof waarom of waartoe men lets doet, clan doct men dat ook liever, cn wellicht zelf beter. vendien worden verantwoordelijkheden good afgelijnd, zowel voor de bctrokkene als voor zijn chef. De Directie Volksgezondheid streeft ernaar dat het organisatieboek met de functiebesehrijvingen met behulp van P&O Justitic on Volksgezondheid in 2009 tot stand zal komen. Door tekortkomingen in het actuele 'Imanciele systeem client in het jaar 2009 cen nieuw, tinaneieel systeem te worden opgezet. Het belong hierbij is om de mogelijkheid te verkrijgen orn aehteraf informatie aan te passen en de aanwezigheid van diverse controlemogelijkheden toe te passen. Het is belangrijk om elke informatie te blijven volgen, zodat altijd te achterhalen is wat er in de organisatie speelt. 2.4 Beleidsvoornemens afdeling llealth Promotion & Beleid Dc jaren 2006 en 2007 waren voor de afdelingen leid en Voorlichting jaren van reorganisatie on verandering. Beide aldelingen zijn samengevoegd tencinde eon afdeling -Health Promotion" & Beleid te vormen. Opgemerkt client

95 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 17 van wel te worden dat Beleid behalve onderdeel van Health Promotion ook een gescheiden taak direct ondersteunend aan de directeur van de Directie Volksgezondheid zal blijven vervullen. De aldeling Health Promotion & Be leid is nog, in Net proces van ontwikkeling. De aldeling heeft momenteel Been optimale bezetting. Dit vergt extra inzet, optimale samenwerking en zelfs creativiteit van de huidige medewerkers om under de gegeven omstandigheden, maar bewust van het belting van Health Promotion voor de gemeenschap, de taken uit te voeren. Internationale ontwikkelingen op Net gebied van gezondheidsbevordering en preventie hebben een nicuwe richting aangegeven voor het nastreven van de algemene doelstelling, van gezondheidsbevordering, "het proces truarcloor mensen en roepen in stoat warden gesteld meer controle te verwerven over hun gezondheid en cleze to verbeteren". Informatieverstrekking en kennis alleen zijn onvoldoende um dit te bewerkstelligen en Net individu in staat te stellen urn daadwerkelijk meet- controle over de eigen gezondheid te verwerven. De iactoren van invloed op de gezondheid van Net individu zijn complex. Omwille van deze complexiteit vergen gezondheidsbevorderingsprogramma's een multidisciplinaire aanpak met eon breed draagvlak. De strategicen zullen gericht worden op verschillende settingen die in grate lijnen kunnen worden onderschciden als de werkomgeying, scholen, en de gemeensehap in zijn totaliteit. Hieronder volgen de beleidspunten your Net jaar hi rrrrtatieccrttrurrt Health Promotion De Directie Volksgezondheid en met name de afdeling Health Promotion en Beleid hebben een centrale en coordinerende functie met betrekking tot alle activiteiten op Net gebied van gezondheid. Hiervoor is de atdeling Health Promotion en Beleid voornemens om een informatiecentrum op te richtcn waar informatie over programma's en projecten en gezondheidspublicaties verzameld en beschikbaar gesteld

96 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 18 van zullen worden voor het algemeen publiek en specitieke doel- epen. Gezondheidsbevordering en Preventie Ith Promotion) Project Integrate ziekten ipak (Health promotion) ehronisehe Dc resul aten van het STEPS-onderzoek dat in 2006 werd uitgevoerd your het meten van de risieofactoren die bijdragen tot de verschillende chronische ziekten in de leetlijdscategorie jaar die op het eiland voorkomen, gaven aan dat er urgent aandacht besteedt moet worden aan de preventie en interventie van chronische zicktcn. Er zal voor het jaar 2009 nauw worden samengewerkt met de ardeling Epidemiologic en Onderzoek. Met behulp van het EPSEA-intbrmatie systeem zal er aandacht besteed worden aan gezondheidsbevorderings-projecten en beleid ter preventie van chronische ziekten op het eiland. l'oeding en beweging Voeding en beweging zijn essentiele leelstijlfactoren die van grote invloed zijn op de gezondheid van de Arubaanse bevolking. Volgens het STEPS 2006, cen onderzoek met als duel het opzetten en onderhouden van een surveillance systeem voor chronische ziekten, zijn de resultatcn met betrekking tot chronische, nict overdraagbare aandoeningen alleen maar toegenomen. Het voomemen is in 2009 een voorlichtingscampagne te houden waarin de aandaeht Nvederom gevestigd wordt Op gezonde voeding en voldoende beweging ono op den duur gezonde gedragsverandering te kunnen verwezenlijken. Gezonde voeding en voldoende beweging gaan hand in hand en kunnen en mogen niet los van elkaar gezien worden. De concrete onderdelen zijn: gezonde en gevarieerde voeding, het duidelijk maken van de balans tussen de totale hoeveelheid energie-inname en energieverbruik en het propageren van de standaard portiegrootte van

97 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 19 van vocdingsmiddelen. Gelijktijdig met de voorlichtingscampagnes worden projecten uitgevoerd die de aandaehtspunten verduidelijken, uitvoerig niteenzetten en praktisch zijn. Rekening zal worden gehouden met sociaaleconomische, culturele en omgevingsfactoren van de bevolking in de versehillende settings: school, werk en gemeenschap. FDA-project "Van One Heavy Island naar One Healthy Island" Het is bekcnd dat overgewicht op Aruba een groot gezondheidsprobleem is met alle gevolgen van dien o.a. een toename in chronische ziekten en vermindering in dc levenskwaliteit. Dit project is eon voedings- en bewegingsprogramma ter vermindering van het overgewicht onder kinderen van 4 tot en met 6 jaar. Kinderen met overgewicht hebben eon driemaal hogere kans om ook als volwassenen aan overgewicht te lijden. Op jonge leeftijd wordt het voeding- en bewegingspatroon van kinderen gevormd. Vroege interventie in de kinderjaren biedt hicrin de beste kansen. Dit project worth voor goedkeuring aan de FDA ingeleverd in 2008 met de voornemens het project in 2009 nit te voeren. Borstvoeding Fen nationaal beleidsplan met betrekking tot borstvoeding is opgesteld door de Commissie Borstvoeding. In 2009 worth een voorlichtingscampagne gehouden on de mythes on taboes over borstvoeding enigszins weg te halen. Dit zal een ondersteuning zijn voor professionals werkzaam in de moeder en kindzorg, die een kennisvergroting hebben opgedaan en problcemoplossende vraag,stukken weten aan te pakken door het volgen van seminars en workshops. Ook zal de nodige aandacht aan de nieuwe wetgeving met betrekking tot het zoogrecht besteedt worden. Het stimuleren van borstvoeding maakt deel nit van de eerste aanzet tot cen 0-ezonde levensstart voor het kind.

98 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 20 van Geestehjke gezondheidszorg Het bevorderen van een gocdc geestelijke gezondheid voor alle burgers behoort tot de taken van de Directie Volksgezondheid. Het werkterrein van de geestelijke gezondheidszorg is breed en volop in ontwikkeling binnen een veranderende maatschappij zoals die van Aruba. Naast voldoende voorlichting over wat psychischc gezondheid betekent, zal de atdeling, Health Promotion en Be leid ondersteuning bieden aan projecten en activiteiten op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg in een multi - seetorale werksetting. Nadruk zal worden gelegd op thcma's als alcohol, drugs en stressmanagement. Pandemic Flu Gezien de dreiging van een aviaire influenza (vogelgriep) pandemic veroorzaakt door de Influenza A/H5N 1 virus heett de Minister van Volksgezondheid de Directie Volksgezondheid opgedragen een plan op te stellcn conform de aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie ter voorbcreiding van deze eventuele influenza pandemieen. Derhalve heeft de directeur Directie Volksgezondheid een interne werkgroep ingesteld met als taak het opstellen van ecn Flit Pcuidernic Preparedness Plan Aruba. Deze werkgroep is samengesteld door vertegenwoordigers van Dicnst Besmettelijke Ziekten (voorzitter), Veterinaire Dienst, Landslaboratorium, Afde ling Voorlichting en Beleid, Juridische Atdeling, Atde ling Epidemiologie, en Atdeling Financiecl Administratic. Het plan beschrijft de door de WHO aanbevolen stratcgieen: planning en coordinatie, surveillance, preventie en beheersing (vb vaccinatie en medicatie), gezondheidszorg en zorgverlening, en communicatie. Net zogeheten "Flu Pandemic Preparedness Plan Aruba dient cen integraal multi- sectored plan te zijn en derhalve opgesteld te worden in samenwerking met vertegenwoordigers van de vcrschillende sectoren zoals o.a. volksgezondheid, toerisme en economic, rechtshandhaving, communicatie, milieu, heleid en tinancien.

99 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 21 van Het voomaamste Joel en subdoelen van i plan zijn respeetievelijk: o Net beschennen van het yolk tcgcn een aviarc influenza pandemie, waarbij de risicofactoren en de impact van de pandemic op het eiland worden verminderd. o Het versterken van tijdige alanneringssystemem o Het verminderen van de kans voor humane infectie; o Het controleren of vertragen van de verspreiding aan de bron; o Het verminderen van morbiditeit en mortaliteit, en sociale ontwriehting; Het minimaliseren van economisehe gevolgen. Overige activiteiten op het gebied van Health Promo- tion Bepaalde voorlichtingscampagnes en -activiteiten zijn jaarlijks terugkerend. Hierbij is het van belang om de informatie ieder jaar aan te passen en te yernieuwen zodat de intormatie actueel en van toepassing is, maar ook de aandacht van de doelgrocp trekt. [en deel van de voorlichtingscampagnes en -activiteiten wordt gedurende bepaalde periodes van het jaar geintensiveerd zoals vuurwerk en Dengue. Daarnaast zijn er altijd ondersteunende voorlichtingsactiviteiten waarbij de afdeling Health Promotion en Beleid ondersteuning bicdt aan andere diensten ressorterend onder de Directie Volksgezondheid en/of -activiteiten voor speciale gelegenheden zoals cen ifibileum van cen dienst of een specitieke themadag. De noodzaak your multidisciplinaire samenwerking om zo onder andere een breed draagvlak te eraren wordt ook door andere professionals in de samenleving erkend. Om effeetieve gezondheidsbevordering te bewerkstelligen is de participatie van de aldeling Health Promotion en Beleid in projecten van andere organisaties met raakvlakken op het gebled van gezondheid noodzakelijk. Health Promotion client relaties aan te gaan en te onderhouden met instanties en organisaties actief op het gebied van gezondheid om zo optimaul gebruik te kunnen maken van middelen, kennis en ser-

100 22 vice. Dit komt de volksgezondheid in zijn algemeenheid ten goede en de effectiviteit van dc gezondheidsbevordering, en preventie. 2.5 Beleidsvoornernens Afdeling Epidemiologie en On- derzoek De atdeling Epidemiologie en Onderzoek heeft als doel het systematisch verzamelen, genereren, verwerken, analyseren en het tijdig beschikbaar stellen van relevante gezondheidsdata ten behoeve van het volksgezondheidsbeleid. Sinds 2003 kan de aldeling niet 100% tegemoetkomen aan de wens tot het tijdig beschikbaar stellen van rolevante gezondheidsdata ten behoeve van het volksgezondheidsbeleid. De reden hiervoor is dat de atdeling sinds 2003 kampt met een onderbezetting van het personeel. Voor de werkzaamhcden die door de atdeling uitgevoerd moet worden is derhalve onvoldoende personecl beschikbaar. Deze projecten zijn voor het jaar 2009: 1. Project Integrate aanpak (Health promotion) chronische ziekten. 2. Seroprevalentie onderzoek Huniaan Immunodeticientie Virus (HIV) 3. Opzetten van een huisartsen sentinel, (lit i vm surveillance besmettelijke ziekten waaronder Avian Influenza. 4. Workshop besmettelijke ziekten 5. Bevorderen \'an mortaliteitsstatisticken Ad 1. Project Integrate aanpak (Health promotion) chro- nische ziekten Gedurende de tweede helft van 2009 evil de atdeling Epidemiologie het veldwerk uitvocren voor het onderzoek onder jongeren over de verschillende risicotactoren (lie bijdragen tot chronische ziekten. Deze chronische ziekten uiten zich op latere leeftijd bij deze jongeren. De resultaten van het STEPS-onderzoek dat in 2006 werd uitgevoerd voor het mcten van de risicolactoren bij- Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 22 van 81

101 23 dragen tot de verschillende chronischc zickten in de lectlijdscategoric jaar die op het eiland voorkomen, gat' aan dat er urgent aandaeht bestced moct worden aan de preventie en interventie van chronische ziekten. Chronische ziekten zijn een gevolg van een ongezonde leet'stij1 in de jongere jaren van het leven. Vandaar dat het belangrijk is cm deze risicothetoren die van invloed zijn te meten. Hierdoor kan men gericht preventie en/of interventie op ccn jongere leeftijd uitoefenen. De aanpak van dit project is om weer de methodologie van de World Health Organization tc gebruiken genocind Global School-Health Student Health Survey (GSHS). Hiermee kunnen de resultaten met andere landen worden vergeleken en hierdoor ondersteuning vragen voor het ontwikkelen van verschillende Health promotion programma's. Naast het uitvoeren van het veldwerk zal de atdeling Epidemiologie en Onderzoek in 2009 ondersteuning g,even aan gezondheidsbevordering (voorlichtings)projecten ter preventie van chronische ziekten op het eiland. Dit in aansluiting met o.a. bet voedings- en bewegingsprogramma van de Directie Volksgezondheid onder kleuters en basisschoolkinderen en ook met het beleid en werkzaamheden van de atdeling Jeugdgezondheidszorg. Het is bckend dat o.a. overgewicht een grout risicofactor is dat bijdraagt aim de verschillende chronische ziekten zoals diabetes, hart- cn vaatziekten. Multidisciplinaire en integrale gezondheids-bevorderingsactiviteiten zijn noodzakelijk. Ad 2. Seroprevalentie onderzock Humaan Immunodefici- entie Virus (IIIV) Sinds 1987 surveilleert dc Adding Epidemiologie en Onderzoek de H1V/AIDS g,evallen op het eiland, dit in samenwerking met de Dienst Besmettelijke Ziekten. Gedurende doze periode is opgevidlen dat de lechijd waarmec men gelnfecteerd raakt met dit virus aan het dalen is on het betreft de productieve leeftijd van de bevolking (25-45 jaar). Dit zal met de jaren grote sociaaleeonomische consequenties hebben voor de maatsehappij en de bevolking. Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 23 van 81

102 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 24 van Aan de hand van intbrmatieve programma's, zoals op scholen on voor het alg,emeen publiek, probeert de Directie de bevolking bewuster te maken over (lit virus. Internationale literatuur duidt aan dat populaties binnen cen instituut zoals cen gevangenis leiden tot een hoog risico gedrag voor het verkrijgen van het HIV-virus. Nadat deze personen weer in de maatschappij terugkeren, kunnen ze clit virus vcrder verspreiden zonder dat zc hiervan op de hoogte zijn. Als gevolg hiervan stijgt de prevalentie van geinfecteerden in de bevolking met alle gevolgen van dien. Gedurende het veldwerk zal onder gedctincerden een klein medisch onderzock en een bloedtest worden gedaan. Daarnaast zal er een enquete worden uitgereikt die zij don moeten beantwoorden over risicofactoren die kunnen bijdragen tot het overbrengen van het virus. Met deze informatie kan de DBZ g,ericht interventies en preventie uitvocren, Ad 3. Opzetten van een huisartsen sentinel dit ivm sur- veillance besmettelkike ziekten waaronder Avian Influen- za Gedurende 2008 zal de atiteling epidemiologie trachten om cen huisartsen sentinel op te zetten. Dit is in samenwerking met de huisartsen, andere medische instellingen en het Lands' aborato ri urn. De Sentinel-Surveillance is cen uiterst gevoelige mcdiode om vroegtijdig en snel waarsehuwingen cn informatie te krijgen over eat beperkt aantal ziektcs door geseleeteerde stations (huisartsenpraktijken) die hoge kans lopen ziektegevallen te detecteren en het potentieel hebben dezc snel tc rapporteren. De rapportage van ziektegevallen of hcersende situaties wordt gedaan door Epi Info's of Epi Alerts op te sturen naar alle huisartsen en specialisten, medische instanties on betrokkenen bij het surveillance systeem. Periodieke informatie over cen infectieziekte wordt gcdaan aan de hand van cen Epi lntb. Dc afdeling Epidemiologie & Onderzoek van de Direetie Volksgezondheid wenst in nauwe samenwerking met

103 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 25 van de huisartsen te starten met een Huisartsen Sentinel Surveillance your Aruba. Ecn pilot onderzoek verricht in het jaar 2000 wces uit dat zoin systecm wel degelijk geimplementeerd kan \vorden en resultaten kan leveren. Het uiteindelijke doel van alle surveillance actiyiteiten is zijn tocpasbaarheid bij ziektepreventic en commie. Het opzetten van cen huisartsen sentinel is teyens als vcrpliehting opgenomen in het Nationale Avian Influenza Plan van Aruba. Door de instelling van de sentinel zal vogelgriep sneller kunnen worden gedetecteerd under de bevolking, waardoor snel maatregelen getroffen kunnen worden. Ad 4. Workshop besmettelijke ziekten Dc DVG heeft con surveillance op besmettelijke zickte, ieder jaar komen er nieuwe huisartsen en/of specialisten bij in Aruba en deze zijn niet altijd op de hoogte van dit Stirveillancesysteem en van de meldingsplicht die zij hebben. leder jaar komen ook `nicuwe' ziekten voor of ziekten die no een lunge periode 1,yeer hun kop opsteken, zoals tuberculose, de reemerging infectious diseases. Als gcvolg hieryan moeten de artsen en medische instellingen permanent op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Gedurende workshops worden dcze updates gegeven. Hiernaast moeten deze ziekten bijgevoegd \Norden in de handleiding besmettelijke ziekten, die in 2003 gepubliceerd weal door de DVG. Het geven van workshops blijlt jaarlijks voorkomen. Ad 5. Bevorderen van mortaliteitsstatistieken Dit worth in samenwerking met PAHO Washington georganiseerd. Mortaliteitsstatistieken zijn cen van de belangrijkste instrumenten voor de volksgezondheid, de epidemiologie, de planning en het beleid van de volksgezondheid. Van belang hierbij is de kwaliteit van de mortaliteitscijfers. In het kader hicrvan is in 2006 het mortaliteitssuryeillance systeem van Aruba door de CAREC doorgelicht. Naar aanleiding hicrvan heeft de CAREC ecn aantal aanbevelingen gegeven van de surveillance. Onder andere dienen de morta-

104 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 26 van liteitssurveillance-formulieren herzicn tc worden. De herziening hiervan client in samenwerking met de betrokken instanties te geschieden (Bureau Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister, H. Wilber Hospitaal, HAVA e.a). Het proces ter herziening, drukken en introductie van de nieuwe formulieren diem in 2009 gecontinueerd te worden. Gedurende 2009 zal de atdeling naast deze projecten ook de reguliere xverkzaarnhecien, zoals het geven van advies aan de directeur Directie volksgezondheid en andere diensten of atilelingen die dit nodig hebben voor het continueren van hun wcrkzaamheden. Daarnaast geelt de atdeling ondersteuning aan diensten en atilelingen, zowel binnen als buiten de Directie met vraagstelling,en over het opzetten en uitvoeren van onderzoeken. Deze ondersteuning zal ook worden gegeven aan stagia i rs. Inspectie Naast de taken van preventie en controle zullen ook de inspectietaken geoptimaliseerd worden. Voor het jaar 2009 zal doorgegaan worden met de samenwerking net de Hootilinspectie Gezondheidszorg Nederland betreffende de doorlichting van verschillende gezondheidsvoorzieningen. Er zal verder gewerkt worden aan de herziening, van de gezondheidswetgeving, vaststelling van kwaliteitsnormen betreffende de gezondheidszorgvoorzieningen en het opzetten van cen idequate registratie an de beroepsbeoefenaars in de gczondheidszorg. Bovenvermelde kan worden uitgevoerd indien er cen totale bezetting is van 5 Ile's.

105 Beleidsvoornemens Afdeling Jeugd Gezonclheid Zorg Afdeling Jeugdgezondheidszorg Taken uitgevoerd in percentages per maart % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 3c Accomplished Percentage Deficit 20% 10% 0% Bron: Afde ling Jeugdgezondheidszorg, maart 2007 Overzicht van de mate van realisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode Personeelsbeleid Zoals al vele malen aangegeven en onderbouwd kampt de afdeling Jeugdgezondheidszorg met een structureel tekort aan personeel (m.n. artsen). Hierdoor kan zij haar taken niet naar behoren uitoefenen. Nota's hierover zijn de kerntakenanalyse en het capaciteitsvermogen van de Jeugdgezondheidszorg (hierna te noemen: JGZ). Met het handhaven van de personeelsstop vrezen wij dat de preventieve zorg aan jeugdigen op Aruba in 2009 verder uitgehold zal worden. JGZ zal er naar blijven streven om met de huidige artsbezetting de basis van onze zorg te garanderen. Maar m.n. voor de zorg op de scholen is dit erg moeilijk. Sinds 1 januari 2008 is het onderzoek bij de jongste kleuters (4 jarigen) op het consultatiebureau, verzorgd door JGZ met ondersteuning en op locatie van WGK, stopgezet. Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 27 van 81

106 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 28 van De Jeugdgezondheidszorg tracht de continulteit en kwaliteit van zorg aan zuigelingen te kv a a rb o rge. We weten echter dal hierdoor veel jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen gcmist worden en ouders niet tijdig kunnen worden bijgestaan. Ondertussen is de doelgroep school2aande kinderen de laatste jaren door immigratic tors tocgenomen, evenals de problematiek in doze group, terwiji voor de group adolescenten ilberhaupt nooit preventieve zorg hcett kunnen bestaan. Ook kan nog gcen zorg worden geboden aan kinderen op cell drietal particuliere basisseholen. Indien in 2008 de eerder 2enoemde vacaturc nict worden vervuld, zal de Jeugdgezondheidszorg genoodzaakt zijn de zorg aan m.n. de schoolgaande jeugd in het schooljaar aan te passer. De schootartsen zullen alleen de kleuterscholen bezoeken en geen kinderen meer op de basisscholen. Voor het verantwoord leveren van sociaal medische zorg aan kinderen op de basisschool en vooral ook speciaal onderwijs, is uithreiding van de formatie met I (jeugd)arts nodig. [let opzetten van adolescentenzorg op het voortgezet onderwijs vraagt eveneens urn con verdure uitbreiding van de formatie met nog eons I (jeugd)arts. Momenteel moet het hootd JGZ structured invalten op de zeer druk bezochte consultatiebureaus voor zuigelingen, \vaardoor belangrijke leidinggevende taken blijven liggen. In de begroting 2009 wordt gevraagd om ondersteuning in de vorm van eon beleidsmedewerker JGZ. 0vet-gewicIt Beleidsmedewerkers te hoofdkantoor DVG zijn bezig met een FDA projectdossier gericht op de aanpak van overgcwicht bij mat kinderen op de klcuterschool. Vanuit but oogpunt van preventie is dit een goal initiatief Dc JGZ, moet hicrbij eon uiterst belangrijke begeleidende rol kunnen spelen, mils voorzien van voldoende mankracht en middelen. Fen onderdeel van dit project is het verbeteren van het registratiesysteem JZA in de vorm van een verder uitgewerkt elektronisch dossier. De JGZ zal zich ook blijven inzetten voor een beter voedingsbcteid op de scholen en aandacht

107 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 29 van blijven vragen voor het ontwikkelen van multisectoraal schoolgezondheidsbeleid (het `gezonde school' concept). De groepseursus 'Fitkids'. voor kinderen van 9 tot I2 jaar, wil de JGZ grotere bekendhcid geven en samen met de onderwijs- en sportsector ool«)p grotcre schaal aanbieden. Voor de continateit van de genoemde projecten is de inzet van een be- specialiseerde medewerker onontbeerlijk. A utomatisering Het network van dc JGZ is onlangs uitgebreid waardoor alle medewerkers toegang hebben tot het system. Dc database applicatie (.17 -i) diem te worden uitgebouwd tot een elektronisch dossier, waardoor analyse van gegevens mogelijk wordt. VTO en kindermishandeling Er is nog altijd onvoldoende samenwerking met andere departementen en instanties die zich met jcugdigen bezig houdcn. Dit heeft met name gevolgen voor bet vroegtijdig opsporen van kinderen met ontwikkelingsproblemen (VTO) en het signaleren en ingrijpen bij vermoedens van kindermishandeling. Om deze initiatieven an de grond te krijgen zal gewerkt moeten worden aan zowel interne als externe alspraken over protocollair (samen)werken. Ook hiervoor is management ondersteuning nodig van een eigen beleidsmedewerker, bijgestaan door cell van de jcugdartsen die hiervoor inzetbaar zijn door uitbreiding van de tormatie.

108 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 30 van Beleidsvoornemens Afdeling Jeugdtandzorg 100% 80% 60% 40% 20% 0% Afdeling Jeugdtandzorg Taken uitgevoerd in percentages per maart 2007 Bureau Overige Taken Voorlichting Fluoride Tandzorg Voeding en I Projecten Mondspoeling Stichting Tandzorg / WGK Verstandelijk Gehandicapten MI Deficit El Accomplished Percentage Bron: Afdeling Jeugdtandzorg maart 2007 Overzicht van de mate van rea- lisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode De kerntaak van de afdeling Jeugdtandzorg is de Preventieve tandzorg, met als doel het bevorderen van de mondgezondheid van voornamelijk de kinderen van 0 tot 12 jaar. De afdeling hanteert de doelstellingen van de World Health Organization, WHO wat betreft deze leeftijd: 50% van de kinderen van 5-6 jaar caries vrij. DMF index (Decayed Missing Filled teeth) minder dan 3, dus minder dan 3 tanden aangetast door caries, bij kinderen van 12 jaar De taken van de afdeling zijn voornamelijk Voorlichting, Fluoride-mondspoeling Programma, Bureau Voeding en Tandzorg (WGK), Preventieve tandzorg voor de Stichting Verstandelijk Gehandicapten en Tandheelkundig Onderzoek op de Basisscholen. De Beleidsvoornemens van de Afdeling Jeugdtandzorg 2009 zijn als volgt: De voorlichtingsactiviteiten zowel voor het kleuter- en basisonderwijs als voor het algemeen publiek, op een, zover het mogelijk is, gestructureerde wijze voortzetten in afwachting van het project "Scol Promotor di Salud" (Gezonde Scholen).

109 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 31 van De atdeling zal dc voorlichtingsactiviteiten voor dc doelgroep van 0 tot 4 jaar, dic in eon voorsehoolse opvang zit, voortzetten en uitbreiden door ondersteuning te bicden aan de opvoeders terc:cheleidsters) in samenwerking met de Fundacion Pa Nos Muchanan. Het Fluoride Mondspoeling Programma voortzetten en intensiveren. De Bureau Voeding on Tandzorg in samenwerking met de Wit Gele Kruis voortzetten en unbreiden en do opkomst verhogen door de ouders aan te sporcn 0111 met bun kinderen naar het bureau te komen. Dc preventieve en curaticve tandzorg voor de SVG is momenteel stopgezet door de uitdiensttreding van de mondbyginist, De Adding moet samen met de SVG een beleid stipuleren intake het voorzetten van deze taak om de gcbitssituatie van de klanten van de SVG op peil te 'louden. Zonder deze preventieve en euratieve behandelingen zal de gcbitssituatie van de klanten sterk achteruitgaan. Door middel van een Tandheelkundig Onderzoek in dc basisseholen, de seholen met cell [loge caris-index tc identitiecren en extra ondersteuning te bieden voor de bevordering van de mondgezondheid van bun leerlingcn.

110 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 32 van 81 Staten Beleidsvoornemens Afdeling, Dienst Besmettelijke Ziekten Dienst Besmettelijke Ziekten Taken uitgevoerd in percentages per maart % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bron: Dienst Besmettelijke Ziekten maart Overzicht van de mate van realisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode De Dienst Besmettelijke Ziekten heeft als taak preventie, bestrijding en registratie van besmettelijke ziekten t.b.v. het Volksgezondheidsbeleid volgens de Landsverordening besmettelijke ziekten en de Warenverordening Personeelsbesluit. Deze Brie hooftltaken zijn onderverdeeld in subtaken. Om deze te kunnen uitvoeren heeft de dienst bepaalde middelen nodig, anders kan de hulpverlening niet gegarandeerd worden. De belangrijkste projecten die tentatief aan het eind van het kalender 2009 jaar afgerond/voltooid dienen te zijn: HIV-seroprevalentie onderzoek onder gevangenen. Tuberculose seroprevalentie onderzoek onder bepaalde bevolkingsgroepen; Tuberculose is wereldwijd weer een probleem aan het worden. Aruba heeft ook de laatste 5 jaren gemerkt dat wij elk jaar weer nieuwe gevallen

111 n=" " ^m" 3 van 5 - Scanpagina 33 van registreren. Het mensenverkeer op Aruba is groot, veel buitenlanders komen van endemisehe gebieden en ves- tigen zich te Aruba, term/0 lokale mensen regelmatig naar exotisehe en endemische gebieden reizen. Dit maakt de kans groter dat or mecr latente tuberculosege- vallen rondlopen. Om een adequaat beleid te kunnen opstellen, moeten wi j een idee hcbben van de prevalen- tic van deze ziekte op Aruba. Dit onderzock moet in samenwerking met de afdeling Epidemiologie. Er zal mantouxtesten aangeschaft en gezet moeten \Norden. De data zal door de DBZ en aldeling Epidemiologie inge- vocal moeten worden on door de At-debug, Epidemiolo- gie geanalyseerd en gepublieeerd worden. Knowledge, Attitude, Beliefs and Practice (KABP)- onderzoek betrettende Dengue onder de bevolking; Het is al enkele jaren dat de DVG veel geld heed geinves- teerd in middelen en personeel om intbrrnatie te ver- strekken aan het publiek betreltende but voorkomen van Dengue op het eiland. Toch wordt de DVG elk eind en begin van het jaar gecontronteerd met veel gemelde gevallen van Dengue. Om een idee te krijgen van wat de bevolking weet, zo orccnondorzock gedaan moeten worden die gebaseerd is op de methode van KABP, namelijk kennis(knowledge), attitude (Attitude), ge- loold (Belief's') en praktijk (Practice). Dit zal gedaan moeten worden door de DBZ samen met dc afdeling Epidcmiologie en de dienst GKMB. Dit houdt in ecn vragenlijst invullen en deze invocren en analyseren. Dengueworkshop; Gezien het feit dat er elk jaar weer amen zijn We Dengue Met serieus genoeg nemen om deze te melden cn dat dc DBZ van mening is dat het eon gezondheidsprobleem is en kan leiden tot doden (Dengue Heamorragic Fever en Dengue Shock Syn- drome), zal een kv orks ho p voor de medisehe sector ge- organiscerd moeten worden. Surveillance workshop; De laatste jaren doen de artsen niet de meldingen van besmettelijke ziekten zoals het moet. Dit kan leiden tot gezondhcidsproblemen. /\\m dc DVG niet op de hoogte is van de toename van ecn zick-

112 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 34 van 81 Staten o te, kunnen er geen aanpassingen gedaan worden aan het beleid. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de bevolking en voor de kosten van de AZV. Dit noemen we surveilleren of monitoren van besmettelijke ziekten. Om dit zo goed mogelijk te doen is het belangrijk dat de artsen jaarlijks op de hoogte worden gebracht van hun plicht en dat wij ook feedback geven van wat er gedaan is met hun gegevens. Dit zal dan met behulp van een workshop gedaan moeten worden. HIV-programma Database (CRIS). Databestand dat uitgebreid moet worden in samenwerking met de afdeling Epidemiologie, waardoor zodoende advies kan worden gegeven om eventuele het bestaande beleid aan te passen. 2.9 Beleidsvoornemens Afdeling Gele Koorts Muskiet Bestrijding Gele Koorts Muskieten Bestrijding Taak uitgevoerd in percentages per maart % 80% 60% 40% 20% Acoomplished percentage 0 Deficit 0% Bron: Dienst Gele Koorts Muskieten Bestrijding, maart 2007 Overzicht van de mate van realisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode Voor het jaar 2009 zijn de voornemens om het aantal keren per jaar dat Aruba wordt geinspecteerd, te verhogen. Dit conform het rapport d.d. 29 april 1985 van Dr. A. Bruce Knudsman, Caribbean Program Advisor van de PA-

113 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 35 van HO. waarin staat dat het eiland Aruba ten minstc vier keer per jaar (vier kringlopcn) client te worden geinspecteerd op de aanwezigheid van broedplaatsen en Aedes aegypti. Met het huidige aantal inspectors is het de dienst Gele Koorts Muskiet Bestrijding niet gelukt om per jaar vier kringlopen te verrichten. Met de huidige mankracht kunnen slechts twee kringlopen per jaar worden vcrricht, met alle gevolgen van (lien. Alhoewel de Direetie Volksgezondheid de Arubaanse bevolking veel inthrmatie heeft versehaft,vat betreft de preventie van broedplaatsen en bestrijding van de Aedes aegypti, is geconstateerd dat jaarlijks de indexcij fens van positieve hroedplaatsen steeds zeer hoog blijvcn, en dat zelfs in de droge tijd (geen of weinig regenval) veel gevallen van Dengue worden bevestigd. Om het indexcijfer te verlagen, de gevallen van Dengue te verminderen en zodoende het bedreigende risico voor de volksg,ezondheid te verminderen. dienen 70 spoedig mogelijk de nodige maatregelen te worden getroffen. [en van de op (lit moment meest praktische maatregel is om bet personeel van de dienst Gele Koorts Muskiet Bestrijding uit te breiden (conthrm advies van PAHO) opdat vier kringlopcn per jaar kunnen worden verricht. Hiervoor dienen ten minste 12 personen als inspectors te worden benoemd bij de Gele Koorts Muskiet Bestrijding. De 12 personen kunnen vanuit de overtollige pool van de ambtenaren worden geselecteerd. Wij zijn thans bezig een programme te vervaardigen om in de toekomst alle gegevens die hij de inspecties worden verkregen digitaal te verwerken. Wij zijn voornemens om in het jaar 2009 de controleurs van de GKMB van een mobile computer(handheld) te voorzien om direct bij de inspecties alle gegevens ter plekke in een digitaal systeem te verwerken en bij aankomst bij het kantoor van de GKMB de gegevens op de server van de dienst over te brengen(download). Hierdoor kunnen wij alle nodige gegevens in een oogwenk ter beschikking stellen. Dit betekent voor de GKMB een grote stap en de nodige gegevens kunnen direct ter beschikking, worden gesteld.

114 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 36 van Het verwerken van gegevens wordt gemakkelijker. Toestanden van broedplaatsen van Aedes aegypti en Dengue- gevallen zullen dan sneller in beeld worden gebracht. t, Een be- tere planning van de uit te voeren werkzaamheden kan wor- den uitgestippeld Beleidsvoornemens Afdeling Hygienische Dienst 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Hygienische Dienst Taken uitgevoerd in percentages per maart 2007 $4; p.,/.4, t. ('14:. 11: Bron: Hygienische Dienst, maart Overzicht van de mate van realisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode Reeds in het verleden bleek dat de noodzaak aanwezig is om tot een versterking van het toezicht op de veiligheid van voedsel en de voor de volksgezondheid bedreigende risicofactoren te komen. Consumenten zijn kritischer geworden en willen weten waar ze aan toe zijn. De herkomst van producten is steeds onduidelijker en de keten is steeds langer. In de komende jaren moet gestreefd worden naar het tot uitdrukking brengen van een aantal waarden; t.w. professionaliteit, doelgericht, slagvaardigheid en constructieve houng.

115 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 37 van De continuiteit aan zichthare risicoreductie op het gchied van voedsel on consumentenproducten in relatie tot volksgezondheid zal in het jaar 2009 plaatsvinden. Wij zijn voornemens um de inspectiecontroles te intensivercn. Er zal een inventarisatic van de importeurs van eet- en drinkwaren plaatsvinden. Er zal gestreefd worden naar de introductie van HACCP op vrijwilligc basis. Gestreefd zal worden um de mate van nalcving van de wctgeving te verhogen. Microbiologisch onderzoek van zwembadwater, mierohiologisch onderzoek van ect- en drinkwaren zijn aandachtspunten waaraan zal worden gewerkt. Om de hierhoven omschreven werkzaamheden te kunnen ven-ichten, dient de Hygienische Dienst over voldoende kennis en kunde te beschikken. Het personeel van do Hygienische Dienst client te worden vcrsterkt en de vaeatures die zijn ontstaan dienen zo spoedig mogelijk te vorden vervuld, t.w. ten minste 3 keurmeesters en 3 controleurs. In het jaar 2009 zal er naar gestreefd worden om de aciministratie van alle hygienische inspeeties van o.a. woningen, gehouwen en terreinen te automatiseren. Hiervoor dient cen speciaal programma te worden ver v a ard gd Men moet investeren in cm onmisharc, stevige fundering urn over een deskundige, hetrouwbare en professionele organisatie, die alert en slagvaardig optreedt, te beschikken. De Hygienische Dienst speelt een zeer belangrijke ml binnen de Volksgezondheid.

116 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 38 van Beleidsvoornemens Afdeling Sociaal Psychiatrische Dienst (S.P.D.) Sociaal Psychiatrische Dienst Taken uitgevoerd in percentages per maart % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% (<, A`-`.R, <<, <\ <<", 6 \\ sks) R9 R9 c., <<, c., (*<< e cs\'' <1,0,p, <<C, /\*'$ q;,9 4<> <8-.R\ << <" cd`b P- A \' GP "\ 0 4(/ "<-/\ «N., -aco \ \ co C).(<' OC" \(oof tr" (<., C., AO t) O P JP G O Deze grafieken geven aan dat nog lang niet alle taken optimaal uitgevoerd kunnen worden. Overzicht van de mate van realisatie per taak in % ten opzichte van 100% gewenste niveau gemiddelde van periode De Sociaal Psychiatrische Dienst (S.P.D) De S.P.D. verleent ambulante zorg aan psychiatrische patienten die hieraan op vrijwillige basis kunnen deelnemen. Ambulant in de zin dat de patient niet is opgenomen in een psychiatrische gesticht. Er zijn patienten die langskomen op kantoor voor hun behandeling, anderen worden thuis bezocht of zijn opgenomen in een bejaarden/verpleegtehuis, Centro Colorado of Shelter voor dakloze verslaafden. Doelstelling van de S.P.D. De S.P.D. richt zich op een integrale sociaal psychiatrische ambulante zorg aan psychiatrische patienten en diens naasten waarbij Preventie (primaire, secundaire en tertiaire) centraal staat.

117 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 39 van In dit kader is signaleren en intervenieren dart wel doorverwijzen van essentieel belang om zodoende cen dreigende crisissituatie(s) tijdig te kanahscren. Door middel van o.a. medieatie, GVO (gezondheidsvoorlichting en onderwijs) en een zorgplan worth er aan deze doelstelling gestalte gegeven. Doclgroep Mensen die een psychiatrisch ziektebeeld vertonen en daarbij begcleiding nodig, hebben um in de maatsehappij kveer zelfstandig te kunnen functioneren. Fluidige aandachtspunten Er is een groei te vcrwachten in het aantal psychiatrische patienten in de komende jaren. Hiervoor is een aantal redenen: De laatste jaren was er telkens weer een stijging van het aantal patienten in bchandeling bij de Social Psychiatrisehe Dienst. Er moeten nog enkele dienstverleningen geintroduceerd worden, waaronder zeker de 24-uur dienst, die bij zullen dragen in de g,roei. Vergrijzing brengt met zieh mee dat er een specialisatie moet komen op psychogeriatrisch gebied. Het is tc zien dat de patientenpopulatie samenvalt met de capaeiteit van het personeel. Wij kunnen zel-k concluderen dat er patienten zijn die niet onder behandeling komen bij de S.P.D door een beperking aan personeel. Er worth rekcning gehouden met Net felt dat er een vaeaturestop is binnen dc overheid en als de formatieplaatsen voor verpleegkundigen niet ingevuld worden, dat er juist cen kans is om een daling te krijgen in het aantal patienten. Met het huidige vacaturetekort krijgen steeds minder patienten de benodigde aandacht. Er is een beperking in de voorliehtingscampagne en preventieve werkzaamheden, waardoor wij later weer met

118 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 40 van een hoop chronische (langdurige/pcmianente) gcvallen te maken zullen krijgen. De kans dat cen persoon ziek wordt en Met tijdig onder behandeling komt, is groter als tingscampagne nict geoptimaliseerd worth. voorlich- Met de opkomst van het therapeutisch realisme. maar ook de toenemende extramuralisering van de GGZ en de her- nicuwde aandaeht voor de rchabilitatie en integratie van de psychiatrisehe patient, moeten er meer zorgvernieuwingspro- jecten komen. De S.P.D kverkt nu meer conform het systeem van aanpak volgens het GVO-model en Met volgens de aanpak van de Gezondheidsvoorl ichti rig of promotie. Krijgt een patient de nodige behandeling en aandaeht Met, clan Ixordt hij weer ziek met als gevolg opname in het ziekenhuis, wat uiteindelijk duurder uitkomt clan prevent/ el werk. Na een psychotische episode (het hebben van waan- denkbee)den, hallueinaties, met ziekelijke wantrouwen) kotnt de patient op een lager functioneringsniveau dan voor de psychotische episode (zowel sociaal, in reactie vermogen, in- telligentie enz.). Met dit coneluderen wij dat na elke decom- pensatie (terugval) een patient meer karts heert um langdu- rielpermanent opgenomen tc blijven, on Jul dit uiteindelijk onvermijdelijk zal zijn bij frequente terugvalepisodes. Ten slotte zijn de gevolgen voor de geestelijke ge- zondheid in het kader van sociale zekerheid van de Arubaan- se bevolking door een verminderde preventie: meer chronisehe (landurigipermanent) patienten nicer zwervende/dakloze patientcn nicer jongere patienten (tusscn de 20 en 30 jaar) meer onveiligeionprettige situaties voor het yolk meer investeringen in de euratieve zorg verminderde motivatie bij de werknemers binnen deze sector. Beleidspunten voor 2009

119 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 41 van Er moet meer verpleegkundig personeel in dienst genomen worden, om nicer aandaeht tc schenken aan zorgvernieuwingsprojecten o.a.: op het g,ebied van preventie, dux overgaan van Gezondheidsvoortiehting en opvocding naar een aanpak volgens het system van Gezondheidsbevordering of promotie. Starten met rehabilitatie, re-integratie un resocialisatie programtna's. Starten met cen sociale werkplaats in de vorm van cen "self-support" project, die cen daginvulling kan aanbieden i.tan psychiatrisehe patienten, die met enige begeleiding nog productief kunnen zijn. Een uitbreiding van het project van Stichting Begeleide Woonvorm is noodzakelijk gezien de wachtlijst. Zorgen voor specialisatie in de psychogeriatrische zorg om het aanbod in verband met de vergrijzing op te vangen. Net budget van de Sociaal Psychiatrische Dienst zodanig nun tc passen dat het nodige aangeschaft kan \Norden op het gebied van automatisering om de contintfiteit en k.walitiet van zorg te g,aranderen. De patientenintormatie is don 24 uur beschikbaar voor de dienstdoende verpleegkundige en psychiater Een psycholoog (m/v) te plaatsen bij de S.P.D. Net is een bestaande Corrnatie. Op korte termijn is de komst van cen 24-uur dienst noodzakelijk. Gelijk hieraan is noodzakelijk dat er automatisering plaatsvind bij de S.P.D. Tevens zal automatiscrini4- meer ruimte geven aan de verpleegkundigen om zieh te richten op patient gerelateerde zaken in plaats van administratieve activiteiten. Dc motivatie van het personeel op peil hoiden ditty. bijscholing en herscholing. Investcer meer in preventie. Voorkomen is altijd beter dan i2,enezen en komt uiteindelijk goedkoper uit. Andere aandachtspunten:

120 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 42 van vullen van de tin-matieplaatsen binnen de Sociaal Psychiatrische dienst ter voorkoming van burn -outs en verlaging van de ziekmeldingen under do huidige personeelsleden t.g.v. ovcrwerk. Oppakken van het sociale veld: Pro-active houding in het bestrijden van sociale problematick gerelateerd aan geestelijke gezondheidszorg. Oppakken van crisis interventie, op Net moment wordt sporadisch hulp gegeven aan psychiatrische patienten in crisis door het tekort aan personeel. Uithreiden van het dagopvangprogramma met nog Brie groepen, or is nu eon grote wachtlijst. Dependance in San Nicolaas. De patientenpopulatie boven de brug is zodanig gestegen dat het tijd wordt um eon dependance in San Nicolaas to openen Security ter beveiliging van hot personeel. Er komen steeds meer patienten op kantoor to Wayaca Beleidsvoornemens Afdeling Veterinaire Dienst Algemeen Begin 2008 zijn afspraken gemaakt met de Serlimar over de facturering van Serlimar voor haar diensten aan do Veterinaire Dienst. Om die to dekkcn is cen bedrag van Atl ,- opgenomen in de hegroting voor 2009 De aangevraagd aangepaste vuilwerkpremie voor underhoudsmedewerkers werd begin 2008 nog met toegekend. Beleid De doelste ling van de Veterinaire Dienst de bescherming van de gezondheid en het welzijn van het dier, zowel ton behoeve van de mess consument, homier, zoonose) als van het dier zelf(ziekte, welzijn, voortbestaan) Met dat duel voert de Veterinaire Dienst hot volgende heleid:

121 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 43 van Veterinaire volksg,ezondheid: vlecskeuring (importkeuring, keuring lokale slacht), keuring slagerijen, preventie zoonosen, veterinaire wetgeving Veterinair: dierwelzijn (ongewenste huisdieren heleid, CITES!hescherming van met uitsterven hedreigde chersoorten, prevcntieve en euratieve zorg voor gezondheid landhouwhuisdieren, veterinaire wetgeving, voorlichting Ondersteunende activiteiten (vet lab, administratie, onderhoudschenst) Gczicn het restrictieve begrotingsbeleid van de overheid staan voor 2009 Been bijzondere beleidsvoornemens gepland. Lopende beleidsvoornemens zijn de volgende: Verdere implementatie HACCP. Na atkondiging van een nieuwe slacht- en keuringsverordening (zie verder) kan ook de groothandel, die nu praktisch vrijgesteld is van regelgeving, gecontroleerd en tot toepassing van HACCP vcrplieht worden. Monitoring zoonosen. Met name Aviaire Influenza zal naar verwaehting extra aandacht vragen. Ook client het heleid ten aanzien van importeiscn w.h. rabios aangepast to worden, gebruik makend van modernere, betrouwbare testfaci iteiten Ongewenste huisdieren heleid, voorlichting "responsible petownership" kvetgeving. Eon aantal concepten liggen ter verdere uitworking bij de directie wetgeving. Wanneer nieuwe wetgeving zijn beslag krijgt is voorlichting noodzakelijk. o Hondenverordening: ter heperking van I. het aantal honden op straat en 2. het aantal agressieve honden (Mel voorl ichtingscampagne) o Nieuwe slacht- en keuringsverordening (is praktisch klaar en wacht al enkele jaren op verdere afliandeling door de directie wetgeving) o Verbeterde dierenbeschermingswetgeving o Landsbesluiten natuurbeschermingsverordening. Rekening meet worden gehouden met een investering bij een mogelijke verplaatsing van de ruimte voor ongewens-

122 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 44 van te dieren. Door de oprukkende bebouwing \Norden dcze hoe langer hoe meer omgeven door woonhuizen; die combinatie is niet kvenselijk en zal volgens verwachting in toenemende mate op protesten stuiten. Met de bouw van een nieuwe faciliteit (72 m2) om doze ongewenste dieren op te vangen is naar schatting een investering van Atl. I ,- gemoeid. 3 MILIEU ki 3.1 INSPECTIE VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU Het beleid is gericht op het waarborgen van de kwaliteit van onze gezondheid, medicijnen en het milieu, en geeti in het bijzonder aandacht aan het houden van toezicht en het handhaven van regelgeving op het gebied van de gezondheidszorg, medieijnen en het milieu waarbij de mens centraal staat. Daar waar na de plaatsing van het personeel in 2007 gebleken is dat er vacatures zijn, worden deze vacatures zoveel mogelijk opgevuld met personeel dat reeds in overheidsdienst is, en worth voorzien in dc benodigde instrumenten (goederen ) en kantoorruimten (investeringen) ter uitvoering van hun taken. Na de reorganisatie van de drie inspectietaken in 2007 worth in het jaar 2008 verder aandacht geschonken aan het op elkaar afstemmen van procedures en het bijscholen van de medewerkers, zodat alle medcwerkers (zowel de nieuwe als de ervaren inspectiemedewerkers) een gelijke basis hebben vat betrett de regelgeving en de te volgen procedures. Enke le van de medewerkers dicnen hiervoor in het buitenland de nodige cursussen te volgen. Dc procedures die op elkaar worden afgesteind zijn: klachtenbehandeling, registratie van under andere berocpsbeoefenaren, medicijnen on van inrichtingen, met con hindervergunning, toezicht houden, onderzoeken en opsporen, sanetioneren, adviseren en rapporteren, voorlichten en bekendmaken.

123 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 45 van Het convcnant tussen de Inspectie Gezondheidszorg Nederland en de Directie Volksgezondheid (inspectie g,ezondheidszorg Aruba) zal gecvalueerd worden. um te kijken op welke punten verbeteringcn aangebracht kunnen worden. Naar analogic van het convenant tussen de lnspectie Gezondheidszorg Nederland en de Directie Volksgezondhcid tat er getracht worden cen vergelijkbaar convenant te hespreken en to tekenen met de Inspectie Milieu (VR(lM Nederland) en de Inspectie Volksgezondheid en Milieu. Met behulp van deze convenanten kan de Inspectie Volksgezondheid en Milieu beperkt blijven in het aantal gespecialiseerde inspecteurs en worden volgens Arubaanse behoefte planmatig Nederlandse inspecteurs ingezet. De Arubaanse inspecteurs zullen als counterparts fungeren van de in te zetten Nederkmdse inspecteurs. Met de andere ministeries zal er gestreefd worden naar verderc afsternining, waarbij milieu- en gezondheidseiteetenrapportages Lils instrument ingezet zullen worden. Tevens word( er een aanzet gemaakt (evaluatie, compilatie van vergelijkingsmateriaal e.d.) ter vernieuwing van de verouderde regelgeving op het gebied van gezondheidszorg, medicijnen en het milieu. Met andere stakeholders wordt samengewerkt (waaronder overieg, uitvoeren van handhavingactivi(eitcn en voorlichting) ter bevordering van de kwaliteit van de gezondheidszorg, medicijnen en het milieu. &i3.2 SERLIMAR De doelstellingen hij de verzeirstandiging in 2005 van de Dienst Serlimar in ecn publiekrcchtelijke rechtspersoon genaamd "Servicio di Limpiesa di Aruba", kortweg Serlimar, zijn nog niet helemaal gerealiseerd en zullcn naar verwachting meer tijd in beslag nemen dun aanvankelijk werd verwacht. Serlimar client op zeer korte termijn tbrse investeringen te cloen voor de vervanging van alle oude alvalinzamelingsvoertuigen om zo veel mogelijk cen betrouwbare dienstvcrlening te kunnen garancleren, en zeker wanneer de bevol-

124 46 king wordt aangeslagen voor do alvalinzameling en alvalverwerking. Het jaar 2009 is vermoedelijk het eerste voile jaar waarin de nieuwe afvalverwerkingslabriek operationeel zal zijn. Hiermee wordt een aanvang gemaakt met het op een milieuvriendelijke wijze verwerken van het aangeboden afval op de Landfill to Parkietenbos en wordt vat Aruba betreft weer eon nieuwe mijlpaal bereikt nadat het vuur op de dump in 2003 werd gedoofd. Al le woningcn die door de Serlimar worden bediend voor het inzamelen en verwerken van hun huishoudelijk afval zullen in de loop van 2008 voorzien zijn van een minicontainer. waardoor de inzameling vooral voor onze werknemers eon verlichting zal zijn, doordat dan niet meer getild hoeft to worden door het gebruik van de grijparmen aanwezig op alle in 2004 gekoehte afvalinzamcling vocrtuigen, Helaas is cult nog met het geval met alle alvalinzameling voertuigen, vandaar ook dat het zeer urgent is geworden dat de al vanaf 2005 hiervoor opgenomen investeringen slit jaar doorgang moeten vinden. ki 4 DRUGSBESTRIJDING Voorwoord \Toor u ligt het beleidsplan van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding. Het beleidsplan wordt op schrift gesteld zodat het voor een ieder duidelijk is wat de plannen voor de toekomst zijn, zodat men samen kan werken aan de verwezenlijking hiervan. Net Coordinatiebureau Drugshestrijding hevindt zich momenteel op de drempel van een algehele reorganisatie. Hierbij is veel aandacht geschonken aan het operationeel maken van het zorgbedrij 1. Er is een inventarisatie gemaakt van de kwaliteit en omvang van de hestaande materiele en niet materiele infra - structuur en voorts zijn de eerste stappen genet tot het voeren van een coherent personeelsbeleid en tot het leveret] van kwaliteitszorg. Wij zijn aanbeland in de Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 46 van 81

125 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 47 van 81 Staten fase van het effectief en efficient aanpakken van de verslavingsproblematiek. Vanaf nu zullen wij met elkaar een ontwikkelingstraject doorlopen dat tijd en energie van ons vraagt, en welke tevens gezien moet worden als een uitdaging opdat de gewenste doelstellingen behaald kunnen worden. Dit beleidsplan is het product van een gezamenlijke inspanning van de verschillende afdelingen en personen ressorterende onder het Coordinatiebureau Drugsbestrijding. 4.1 INLEIDING MAATSCHAPPELIJKE ACEITERGROND Aruba neernt een bijzondere plaats in binnen de Caribische- en Zuid-Amerikaanse regio. Zo onderhoudt Aruba sinds de jaren 20 intensieve economische- en politieke relaties met landen op het Amerikaans continent. Het zakenverkeer tussen Aruba en de Zuid-Amerikaanse landen, waaronder Colombia en Venezuela, is van oudsher gebaseerd op wederzijds vertrouwen en optimale benutting van de bestaande i nfrastructuur. Het Arubaans vervoer en de communicatieinfrastructuur heeft een bijzondere aantrekkingskracht gehad op buitenlandse investeerders en entrepreneurs, waaronder ook die van het drugskartel en andere niet reguliere organisaties. De op het eiland aanwezige infrastructuur vergemakkelijkte niet alleen de legale mensen- en goederenverkeer, maar bood tevens een goedkope, effectieve en efficiente infrastructuur voor de verdovende middelen infrastructuur. In de beginperiode vervulde Aruba de rol van doorvoerstation voor de verdovende middelen naar de Noord-Amerikaanse en Europese markt. In de jaren 80 is hier verandering in gekomen toen Aruba zich ook begon to ontwikkelen tot afzetmarkt voor de door het drugskartel aangeleverde producten. Deze ont-

126 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 48 van wikkeling werd ingezet door het veranderde beloningssysteem voor geleverde diensten. De verschillende schakels binnen het transportnetwerk werden niet meer in contanten betaald, maar kregen betaling in natura. De diensten werden beloond en gehonoreerd in hoeveelheden verdovende middelen, die hetzij op de locale markt konden worden afgezet of verder vervoerd naar de eindbestemming in Noord Amerika of Europa. Aangezien de pakkans en daardoor de onderschepping van goederen groter werd met de verbeterde technologie en waakzaamheid van grensautoriteiten, is door verschillende op het eiland opererende schakels besloten om hun product op de lokale markt of te zetten. Hierdoor is zowel beschikbaarheid als prijs van het product attractief geworden, het product is zeer betaalbaar geworden voor een breed publiek. In Aruba zijn dan ook ruim personen (Rapport Fundini, Glenn Sankatsing) die hebben aangegeven dat zij het gebruik van verdovende middelen in hun leven hebben geincorporeerd, hetzij incidenteel, regelmatig en/of dagelijks. Naar schatting maakt 1 op de 5 werknemers gebruik van een of ander verdovend middel. Bij 1 op de 10 kinderen zijn een of beide ouders in meer of mindere mate middel afhankelijk. Het gebruik van verdovende middelen op Aruba heeti zulke proporties aangenomen, dat dit het goed functioneren van de economic en de samenleving onder druk zet. Teneinde de hulp en zorg zo goed mogelijk te coordineren en tot uitvoer te brengen is overgegaan tot het instellen van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding is sinds 1 januari 1997 operationeel en is bij Landsbesluit van 14 september 2001 formed ingesteld. Er moet geconstateerd worden dat ondanks alle onduidelijkheden en onzekerheden, het personeel redelijk in staat is geweest om hulp c.q. dienst te verlenen aan hulpzoekenden.

127 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 49 van '2 ORGANISATIE COORDINATIEBUREAU DRUGSBESTRIJDING Bij Landsbesluit werd de Nationale Drugsraad ingesteld. Het instellen van de Nationale Drugsraad was een cis van de Verenigde Naties (United Nations International Drug Control Program), een uitkomst van het eriminaliteit bestrijdingsplan "Hustieia ta la- bora, pa pueblo descansa", alsmede het advies van de Nationale Drugscoordinator inzake het installeren van een Nationale Drugsraad. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding was van november 1993 tot 1997 in opriehting. Pas bij Landsbesluit 14 september 2001 on met contra signering van de Minister op 26 november 2001 weal het Coordinatiebureau Drugsbe- strijding ofticieel ingesteld. Naar inzicht van zowel het bevoegd gezag als betrokken leidinggevende was het geheel al geruime tijd achterhaald. Op 4 maart 2004 heell de Raad van Ministers de voorgestelde or- ganogrammen zoals besehreven sedert 1997 goedgekeurd, mede om het counter-arrest op niveau te ken- gun en om dit op een verantwoordelijke wijze te laten verlopen. Sinds 1997 zijn er vele vormen van dienst- verlening bij gekomen \vaarvoor een besehrijving noodzakelijk is. In februari 2005 weal dc gehele intrastructuur herzien en herschreven om aan de eisen te voldoen tot het jaar Ook de in 1995 ingestelde Nationale Drugsraad is herzien. Haien bevinden wij ons in de derde fase van het "Zandloper Model" n.l. dc Ge- meensehap Overtuiging fase. Betrokkenheid van de gemeenschap ter onderbouwing en onderstcuning van het beleid moet ziehzelf in het geheel refleeteren. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding laat zich kenmerken door haar eftleientie en effectiviteit in behandeling en allocatie van middelen. Het beleid wordt door een team gedragen, waarbij regelmatig

128 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 50 van iwerleg hinnen on tussen de verschillende units plaatsvindt. Hierdoor wordt de consistentie en het consequent doorvoeren van beleidsvoornemens en continditeit van zorg op maat voor de client gegaran- decal. De client wordt op de juiste plaats door de juis- te mensen met de juiste middelen bejegend. Het stre- ven is ono gepaste programma's, infrastructuur en preventie te eree:ren. De behandelprogramma's zijn gerieht op coo drugsvrij bestaan, waarbij aandacht is voor zowel de individuele- als groepsbegeleiding. Hied`' wordt ge- brink gemaakt van de holistisehe benadering, waarbij liehamclijke, psychisehe, soeiale on spirituele aspec- ten worden behandeld. Hierdoor wordt de kans op te- rugval verkleind en de zelfredzaamheid bevorderd. Naast een algemeen programma, wordt voor iedere cliat een op maat gemaakt programma opgesteld. 4.3 DE ORGANISATIESTRUCTUUR De te realiseren infrastructuur is crop gericht dat kwaliteit en continateit van zorg gegarandeerd wordt, woad`' behoetlen van de chnt centraal staan. De infrastructuur bestrijkt het hele terrein vanaf preventie tot en met re-integratie in de samenleving, zoals Detox-atdeling, Shelter, C.A.A., Rehabilitatie contra (jeugd-, vrouwen-, mannen-, specialistische opyang), Begeleid Zelfstandig Wonen en Nazorg. Hieronder wordt con sehematisch overzicht gegeven van de organisatiestruetuur. De grijs gekleurde afdelingen zijn nog stork afhankelijk van en onderhevig aan veranderingen, en ontwikkelingen in samenleving en beschikbare middelen. Derhalve zijn doze afdelingen roulade jeugd-, dctox- en vrouwenafdeling wel geprojecteerd en opgenomen in do organogram, maar in alwaehting van de ontwikkelingen en middelen, nog Met functionee. Or,ano -a Coordinatiebureau D - Isbcstrijding

129 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 51 van 81 Algemene l I i 1 1 Nazorg I 51 A gemene coordinator' drugsbestruding Emelosstaf i Cndereteuning Opieidingssohool Algemene Zurg Blizondere Zorg intramuraie intramurale Specifieke Ambulante Algemene Zorg Specifieke Zorg i.o. Zorg Zorg Centro Colorado' Halfway Jeugdzorg Viouwenzorg Celtic Delot C A D! Shelter I C A A I HOIISC o. i.o. Dakota 1,0 Bij de structurcring van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding is gekozen voor een indeling, naar strategisch, tactisch en operationeel niveau op grond van een linking-pin structuur. De linking-pin structuur houdt in dat de organisatie bestaat uit elkaar overlappende groepen, waarbij de leider van cen groep ook lid is van cen hogere of lagere groep. Het voordeel hierbij is dat de leider van cen groep de besluitvorming op een huger of lager niveau kan beinvloeden, hen tweede voordeel is dat op elk niveau een groter draagvlak voor ontwikkeld beleid wordt gerealiseerd waardoor de acceptatie ervan wordt verhoogd. In-tillers, in de linking-pin structuur wordt geen enkel beleid van bovenaf opgelegd maar is het lager niveau bij de ontwikkeling en implementatie ervan betrokken. En tenslotte bevat doze structuur het karakter van een platte structuur. In een platte structuur kunnen besluiten sneller genomen worden. Ook de interne commitnicatie wordt in een platte structuur verheterd aangezien cr sprake is van korte communicatielijnen. Dc werking van de structuur stratcgisch nivectit

130 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 52 van Net strategisch niveau worth bepaald door de top die hestaat uit due coordinatoren, namelijk de Algemene Coordinator Coordinatiebureau Drug,sbestrijding, de coordinator van de Algemene Zorg en de coordinator van de Bijzondere Zorg. Deze drie functionarissen vormen tezamen het Managementteam van de organisatie. Zij zijn belast met de bepaling en de ontwikkeling van de strategic van de organisatie, met andere woorden de richting waar men met de organisatie naar toe wil. Tevens \Norden hiocdc kaders bepaald waarbinnen de lagere niveaus mogen opereren. tactisch niveatt Het tactisch niveau worth bepaald door zowel de coordinatoren van de Algemene- en Bijzondere Zorg als de leiders van de diverse atdelingen die onder de Algemenc Zorg cn dc Bijzondere Zorg ressorteren. Zij zijn belast met het vertalen van de strategic van de organisatie in tactisch beleid. Hicrbij is or sprake van linking-pins in twee richtingen namelijk: linking-pins naar huger niveau: de coordinator van de Algemene Zorg en de coordinator van de Bijzondere Zorg; naar lager niveau: de leiders van de atdelingen die onder de Algemene Zorg en de Bijzondere Zorg ressorteren. Het operationce/ nircau Het operationeel niveau worth bepaald door de leiders van de uitvoerende aldelingen oftewel de werkvloer. Zij zijn belast met het vertalcn van het tactisch beleid in operationele werkplannen. De linkingpins naar het hoger niveau hierbij zijn de 'eiders van verschillende werkvloerafdelingen. Doelstelling Coordinatiebureau Drugsbestriiding Het Coordinatiehureau Drugsbestrijding bevat een drieledige hoofthloelstelling namclijk:

131 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 53 van Doelstelling 1: "het ontivikkelen en co6rdine- ren your de oftvoering van een coherent drugsbeleid voornamelijk gericht op preventie en rehabilitwie, re- socialisatie en nazorg-. Doelstelling 2: "het opnemen/opvangen van (eriminele) verslaalden en het beheersbaar en han- teerbaar maker van de individuele yerslal'ingspro- blematiek door =org lc leyeren op een open, respect- voile en competent() wijze 07 het bieden van maat-.s'ehappelrik perspectier Doelstelling 3: "het ontwikkelen van ec17 in- spirerend, jlexibel personeelsbeleid met als geyolg kwaliteitsverbetcring de tc leveren =org, betel gemotivcerd personeel, en het verhogen van de ar- beidsproductiviteit en arbeidssatislactie Functies Coardinatiebureau Drugsbestrijding Het Coordinatiebureau tracht haar doelstelling to verwezenlijken door het uitvoeren van de volgende kinetics: 1. Beleidsontwikkelende functie: - Net ontwikkelen en coordineren van con coherent vcrslavingszorgbeleid op het gebied van preventie, rehabilitatie, resocialisatie en nazorg. - Net verrichten van onderzoek op het gebied van vcrslavingsproblematick ten behoove van kwantiteit en kwaliteit van zorg. - Net ontwikkelen en coordineren van eon inspirerend, flexibel personeelsbeleid. - Een Coordinatie team bestaande uit Algemene Coordinator, Coordinator Algemene Zorg en Coordinator Bijzondere Zorg,. - Een staf bestaande uit hoofden en chefs an de - schil lende units. Adviesfunctie:

132 54 Het adviseren van de Regering in het algemecn en de Minister van Volksgezondheid, Milieu. Administratieve- en Vreemdelingenzaken in het bijzonder, al clan niet in samenspraak met andcre instanties, inzake het te voeren drugsbeleid. 3. Coordinerende functie: [-let coordineren van activiteiten verricht door dc publieke en particuliere hulpverlening,sinstellingen op het gebied van verslavingszorg. 4. Voorlichtingsfunctic: Het geven van voorlichting aan zowel public- ke als private instanties inzake adequate hulpverle- ning Op het gebied van verslavingszorg. 5. Samenwerkingsfunctie: Het onderhouden van nauwe contacten met dile personen en organisaties die een bijzonder belang hebben bij de hulpverlening op het gebied van verslavingszorg. 4.4 VISIE, MISSIE EN BEDRIJFSFILOSOFIE Vi sic Dc visie op verslaving van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding bcrust op drie pijlers, namclijk: de visie op de mens, de visie op gezondheid en ziekte en de visie op zorg. o Visie Op de mens Bij het verrichten van alle activiteiten op het gebied van verskivingsproblematiek speelt de visie op de mens een rol. Deze twee zijn ook onlosmakelijk met elkaar verbonden. De mens moet gezien en benaderd worden als een socio-, psychosomatische een- Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 54 van 81

133 55 heid. Dat betekcnt dat we uitg.,aan van een holistisch mensbeeld. Dat mensbecld is gcbaseerd op de integralc benadering van het menszijn, op psychisch, sociaal, lichamelijk en spirituccl gcbied. De mens is een unick wezen hetgeen mede bepaald wordt door zijn voorgeschicdenis (levensfase, opvoeding, culturele achtergrond etc.), tockomstperspectief cn zijn positie en ml in de maatschappij. o Visie op gezondheid en ziekte Er zijn verschillende opvattingen over gezondhcid cu ziekte. Hoc men deze begrippen omschrijit, hangt sterk at' van iemands individuele beleving. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding werkt vanuit de visie dat gezondheid een toestand of zijnswijze is waarin de mens zodanig functioncea dat hij een evenwicht ervaart en van &math activiteiten kan ontplooien die vanuit behoeftebevrediging leiden tot een zinvol bestaan. Er is sprake van een continuum van gezond naar ziek. Athankelijk van de mate waarin de mens zich als con eenheid ontplooit en een evenwicht ervaart, bevindt hij zich ergens op dat continuum. o Visie op Zorg Verslaving is een chronische ziekte die continu behecr vereist, rekening houdend met de capaciteiten van de mens. Bchandeling is in cerste instantie gericht op herstel van 'erloren gegane eigen persoonlijkheicidentiteit. Het leren erkennen van, accepteren en tenslotte beheren van zijn zickte en het leren beheersen van de geleerde zorggebieden. Dc visie op zorg wordt beinvloed door de client, de hulpvcrlener, de organisatie en de samenleving,. Om bovcnstaande visies te waarborgen maakt Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 55 van 81

134 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 56 van 81 Staten het Coordinatiebureau Drugsbestrijding gebruik van Net Minnesota-Model. Missic Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding wil een bijdrage leveren aan de kwaliteit van zorg door op klantvricndelijke en systematische wijze, vraaggericht en gedifferentieerde zorg op maat te bieden aan verslaafden en hun Net Coordinatiebureau Drugsbestrijding vil voor de medewerkers een aantrekkelijke werkgever zijn. Een werkgever die runnte geeft aan persoonlijke ontplooiing en voorwaarden schept Om mensen betcr te laten funetioneren. Dit bereikt CBDB door een organisatie te zijn met een open en creatieve wcrksfeer, waarin medewerkers gewaardeerd en gcstimuleerd worden om zich steeds competenter in te zetten voor de clienten. Net Coordinatiebureau Drugsbestrijding zet zich in om snel en goed maar ook soepel to kunnen inspelen op veranderendc problemen en behoeften van chnten, medewerkers, samenleving en verantwoording afte leggen over haar doen en laten. Bedrijfstilosotie Dc bedrij fstilosofie geeft,veer waar wij voor stain en waar Net Co6rdinatiebureau Drugsbestrijding zich met haar medewerkers voor in wil zetten. Het is hedoeld om richting te geven aan onze manier van werken en samenwerken. Met deze bedrijfstilosotie willen we alle medewerkers uitdagen en stimuleren te bouwen aan de identiteit van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding is en voor mensen met verslavingsproblemen die een beroep op ons doen. Hun problemcn, lion behoeften en wensen vormen Net uitgangspunt van ons werk. Wij

135 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 57 van 81 Staten dragon bij aan herstel van verslavingsproblemen door zorg to leveren op eon open, respectvolle en competente wijze. Het is onze zorg om de middelen en onze competentheid zo in to zetten, dat we zoveel mogelijk voorzien in wat de client nodig heal, namelijk kwaliteit van levenivan zorg. De zorg clic het Coordinatiebureau Drugsbestrijcling aan verslaatden geeft, moot hoe dan ook beantwoorden aan de nicest fundamentele mcnselijke behoeften: contact van mens tot mens, menselijkheid en warmtc. Werken in de verslavingszorg is niet alleen het voorzien in het levensonderhoud, maar ook het leren van anderen, aan anderen en het beste in onszelf naar boven laten komen. Dat kan alleen bereikt worden in eon organisatie; die confirm een beroep duet op de persoonlijkheid, het kritisch vermogen en creativiteit van de medewerkers; 2. waar medewerkers zich thins voelen; waar medewerkers waardering ondervinden; 4. waar ruimte is your ontspanning; 5. waar ruimte is voor een bemoedigend praatje. Juist in de verslavingszorg waar de medewerkers dagelijks goconironteerd worden met de cornplexe verslavingsproblematiek, is het belangrijk bovenstaande vijf punten in do organisatie to kunnen ervaren. 4.5 BELEIDSVOORNEMENS COORDINA- TIEBURE 8.0 DRUGSBESTRIJDING Het beleid dat in het jaar 2008 gevoerd wordt door het Coorclinatiebureau Drugsbestrijding zal voor het grootste g,edeelte ook voor het jaar 2009 voortgezot worden. De afgelopen jaron heeft de rcgering van Aruba eon strikt begrotings- en personcelsbeleid gevoerd en dat heett zich uiteraard ook binnen het Coordina-

136 58 tiebureau Drugsbestrijding laten voelen. Het voornemen van de regering is om dit beleid voort te zetten. De personeelstop blijtt gehandhaafd met ails gevolg dat Net personeel van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding (Alder grote druk zal blijven. Grote bezorgdheid haart de demotivatie van Net personeel van Net Coordinatiebureau Drugsbestrijding als gevolg van de aangehouden reorganisatie en rechttrekking van de rechtspositie. Het Coordinatiebureau Drugsbestrijding is zich bewust van de heperkingen die ten aanzien van de hegroting en personeel worden opgelegd. Desalniettemin acht Net Co6rdinatiebureau Drugsbestrijding Net van grout belang dat hair voorgenomen heleid en de hiermee verbandhoudende concrete plannen en tinancilc gevolgen in het jaar 2009 kunnen worden uitgevoerd. In het kader hiervan wenst Net Coordinatiebureau Drugsbestrijding een en ander nader toe te lichten. Verslavingsonderwijs Aruba De behoefte aan opgcleide medewerkers laat zich naar verwachting ook in 2009 nadrukkelijk voelen. Het ligt in Net jaar 2009 wederom in de bedoeling ow medewerkers die Been vakspecitieke opleiding hebben in de gelegenheid te stellen om alsnog via de IFECA een diploma verslavingtherapeut te behalen. Conform Net advies van de dienst P&O Justitic en Volksgezondheid (POW) komt uitsluitend de medewerker die in Net bezit is van het diploma Assistent- Verslavingstherapeut in aanmerking ow in de reorganisatie te worden opgenomen. Onze opleidingsinstituut IFECA zal in het jaar 2009 wederom een opleiding Verslavingstherapeut opstarten zodat een volledige nieuwe klas eerstejaarsstudenten zal worden aangenomen. In Net jaar 2009 zullen de huidige derdejaarsstudenten in een gevorderd stadium van de opleiding Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 58 van 81

137 59 zijn. Deze studenten dienen dan ook heel doelgerichte ervaring up te doen hinnen de verslavingszorg. Om deze studenten in de gelegenheid te stellen orn in verschillende organisaties, instanties en instituten op allerlei niveaus kcnnis te laten maken met de verslavingszorg, kiest het Coordinatiebureau Drugsbestrijding voor een stage in Nederland. Om deze stage mogelijk te maken is voor het jaar 2009 wederom bier- MCC rekening gehouden, zodat de reis- en verblijiskosten zijn opgcnomen in de begroting Shelter "Cana Drenta", San Nicolaas Dc ontwikkelingen van de (dakloze)verslaafden aanschouwende duet het Coy Drugsbestrijding concluderen dat een shelter in San Nicolaas geen overbodige luxe is. Als gevolg van de verhoogde economische activiteiten in San Nicolaas wijst de praktijk uit dat men aldaar ook steeds meer "last" heett van de (dakloze) verslaatde. Voorts is realiteit dat steeds nicer verslaafden dakloos en vervolgens ook problematisch worden. Deze zorgwekkende feiten in combinatie met de alwezigheid van de een menswaardige opvang van de dakloze problematische drugsverslaafde doet het Coordinatiebureau Drugsbestrijding, ondanks de beperkte middelen en personeel, concluderen dat de Shelter Cana Drenta te San Nicolaas wederom your het jaar 2009 gerealiscerd Went te worden. llerhalingsonderzoek "Social Impact Drugs Aru- ba". Het rapport Fundini, waarop het beleid van het Coordinatiebureau Drugsbestrijding voor een grout deel gebaseerd is, is inmiddels mint tien jaar oud. Aangezien de ontwikkelingen op gebied van verslaving erg dynamisch zijn is het niet alleen wenselijk maar zeker ook onverantwoordelijk om een herha- Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 59 van 81

138 60 lingsonderzoek!anger uit te stellen. De voorbereidingen zullen inhc1 jaar 2008 voortgezet worden waarna er in eveneens het jaar 2008 cen controlconderzock zal,vorden uitgevoerd. I-let herhalingsonderzoek zal in het jaar 2009 plaatsvinden. Voorlichting, en Preventie Het preventieaspeet zal io bet jaar 2009 een prominentere rol in het drugsbeleid vervullen, als middel um zowel tinanciele als niet materiele midclelen op een elticientere en bovenal effeetieve wijze te alloceren. Aangezien het Coordinatiebureau Drugsbestrijding overtuigd is dat preventic langer et: feet scoort clan rehabilitatie, ligt bet in de bedoeling um in het jaar 2009 preventie programma's voor kinderen, jeugdigen, ouders en samenleving de prioriteit te geven. Hier Went men preventie ruimer te zien, zoals de primaire-, secundaire- on tertiairc preventie en gezondheidsvoorliehting cn opvoeding. Preventie en voorlichting mocten zijn gericht op voorkomcn, uitstellen en verminderen van gebruik, op voorkomen van problematische gcbruik en gezondheidssehade. In het jaar 2009 zullen voorlichting en preventic vooral gericht zijn op de jeugd. Dit houdt in dat or nicer eontacturen met de sehoolgaande kinderen zal plaatsvinden. Het beleid zal crop gerieht zijn um het schoolgaande kind betcr en intensiever tc informeren over de mogelijke gevaren en g,evolgen van drugsgebruik. Voor het jaar 2009 heeft dit belcid tot gevolg dat de jeugd coo eentrale plants zal innemen op ge- Ned van voorliating en preventie. Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 60 van 81

139 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 61 van 81 Staten ADMINISTRATIEVE ZAKEN 5.1 ARCHIVO N CIONAL DI ARUBA Reeds jaren zijn een aantal van de hieronder verrnelde voornemens ',ran de orde. Zo kunnen wij stollen: 1. huisvesting; 2a. de uitvoering van inventarisatieprojecten/digitaliseringsproject; 2b. stimulering van het cultuurhistorisch onderzoek; 2c. acquisitieprojecten: 3. kwaliteitsbevordering van de dienst; 4. introductie van een wettelijke kader your het archiefwezen; Iluisvesting van het Nationaal Arehiel' Blij vend probleem voor het Archivo Nacional Aruba is de huisvestingskwestie. Sinds 1 maart 2004 heel de ANA de bcschikking over cen onderkomen met het voornemen deze aan te kopcn. InventariAatieprojecten - mllnalering van het minim.- histarisch onderzaek - acquisitieprojecten Deze voornemens blijven identick aan die van yourgaande jaren. Net betreft lifer dus projecten van continue aard en behoren ook tot do uitvoering van taken coals vervat in het instellingsbesluit van het ANA en die ook onderdeel horen te vormen van een archierlandsverordening. Naast het gewone (papieren)archief beschikt de ANA over cen groot aantal toto's en negatieven, videobanden, 'film en geluidsbanden, die ook nazorg vereisen, weliswaar anders clan documenten. Dc vanwcge een gebrek aan middelen met steun van anderc instanties reeds begonnen herstelwerkzaamheden van o.a. de U-matics, zullen ook doorgang Yinden. M.n. de videobanden dreigen verloren te ;aan door de steeds verdergaande veranderingen op dit gebied. Het is van eminent belang dat er nu toch wel geschikte apparatuur wordt

140 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 62 van 81 Staten aangeschaft voor de realisering van deze werkzaamheden. Ook t.a.v. de di gitalisering van documcnten en andere intormatiedragers waarmee in 2008 is aangevangen, zal worden 12, econtinucerd. Flied* is bet ANA ook athankelijk van het heschikbare personeel. It. vuliteitsbevordering Naast een verdere automatisering bij de dienst, digitalisering van de archietbescheiden, aantrekking van goed opgeleide krachten zoals inventarisatoren, onderzoekers en restauratoren your de dienst zelve, zal aandacht moeten worden besteed aan het hole tebeuren in het archiefwezen zelf. Reeds enkele jaren worden er geen S.O.D.-eursussen gegeyen, terwijl de technologic ervoor gezorgd heeft dat de inhoud van het arehiefwerk stork is veranderd in Nederland. Bekeken client te worden of er andere, door de overheid te organiscren, opleidingen zijn op bet archiefgebied, misschien in samenwerking met andere instellingen in Nederland. Binnen dit kader, en indien de archietlandsverordening ZOO worden ingevoerd, denkt het archief certiticaten aan diensten te gain uitgeven \velke o.a. voldoen aan de eis om een gekwaliticeerde kracht op de post van archief te hebben. Ook na de reorganisatie van de dienst zelf is het van helang um your het personeel cen opleidingsprogramma te hebben ter upgrading van bun kennis en kunnen op dit gehied. Wendt:11(e kader voor het arhiefivezen Nog steeds werkt bet Aruhaanse arehiefwezen met sterk verouderde regelgeving t.a.v. het archief. Aruba loopt dus nog steeds aehter op vele landen. Nog steeds blijkt wetgeving hard nodig te zijn, aangezien er geen duidelijke regelstelling bestaat t.a.v. bet arehicf. In zo'n verordening zal o.a. de overdraehtstermijn worden opgenomen, alsook de openbaarheid van archieven. Tcycns kunnen bier yoorwaarden worden gesteld t.a.v. het heheer, ordening en hewerking van het archief door overheidsinstel-

141 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 63 van 81 Staten lingen voordat de archietbescheiden overgedragen worden an de ANA. Regelstelling en procedures t.a.v. de selectie en vernietiging horen hier ook bij. Intussen ligt er een concept landsverordening op tafel die door een commissie wordt bestudeerd. De bestudering bevindt zich in een vergevorderde fase. Naast de landsverordening zal uiteindelijk merle een archietbesluit worden gepresenteerd. 5.2 BUREAU BURGERLIJKE STAND EN BEVOL- KINGSREGISTER De doelstelling van dit Bureau is in principe gcricht op het zo efficient, c.q. effectief mogelijk bijhouden van be- trouwbare en kwalitatieve persoonsgegevens in het Bevol- kingsregister. Daarom is Net noodzakelijk dat het personeel hicrop extra wordt geattendeerd. Dit proees dient uiteraard gepaard te gaan met het or- ganiseren van cursussen, op het gebied van de Burgerlijke Stand en de Bevolkingsboekhouding, zowel hier to lande als in Net buitenland (Koninkrijk). Naar aanleiding van de uitvoering van de MOU, inza- ke de vreemdelingenketen, is de wens naar voren gekomen om het personeel diverse nieuwe en vervolgcursussen te laten pan volgen en voorts ook 01-fl mogelijkheden to creeren om stages op dit vakgebied in Nederland or de Nederlandse An- tillen te gam lopen. De reorganisatie van dit Bureau geniet prioriteit, aan- gezien anders het effectief en efliei'ent bijhoudcn van be- trouwbare en kwalitatieve persoonsgegevens met voldoende kan worden gewaarborgd. Bovendien dient de reorganisatie het personeel zich er bewust van laten te worden van hun po- sitie en hoe hun toekomst eruit zal gaan zien. Deze reorgani- satie zal ook plaats vinden in het kader van de uitvoering van genoemde MOU. Tot slot ligt het in de bedoeling om het huidige Be- volkingsbestand op te gaan schonen na ccn bestandvergelij- king met die van de AZV. Een projectdossier voor dit doel is reeds gemaakt en dit is inmiddels ook aan de mensen van

142 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 64 van 81 Health promotion/ 7 FTE Jeugdgezondheidszorg 23 FTE Jeugdtandzorg 3 FTE EhL CD 0 Dienst Besmettelijke ziekten 17 FTE Gele Koorts Muskiet Bestrijding 43 FTE 01 m Hygienische Dienst 17 FTE Veterinaire Dienst 14 FTE Inspectie Gezondheidszorg 5 FTE Rampen beheer 2 FTE m -0. Sociaal - Psychiatrische Dienst 14 FTE Verpleegkundige Dienst 1 FTE Landslaboratorium 87 FTE

143 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 65 van Price Waterhouse & Cooper overgedragen opdat dit project kan worden uitgevoerd. 5.3 BUREAU INTERNE DIENSTEN Doelstellingen Voor Net jaar 2009 heal het Bureau Interne Diensten de volg,ende doelen voor ogen: 1. Het beheersen en/of verlagen van de materiae en personele kosten; 2. Fen efficienter gebruik van mensen en middelen; 3. Professionalisering van de dienstverlening; 4. Het optimaliseren en formaliseren van de automatisering voor de toekomst; 5. Net verbeteren van het niveau van de dienstverlening, met meer nadruk op klantgerichtheid en klantvriendelijkheid; 6. Het aanhieden van een duidelijk herkenbaar dienstenpakket; 7. De invoer van facility-management technieken; S. ken evenwichtige afweging tussen het zelf doen en het `uitbesteden'; 9. Vitvoerende medewerk(ster)ers stimuleren; 10. Het vroegtijdig herkennen van de behoeften, zowel van de gebruikers (athemers) als van de medewerkers, zowel ten behoeve van de documentaire informatievoorziening als t.b.v. het centraal magazijn; II. Het registreren en verlagen van Net aantal klaehten van de a Mem ers; 12. Het erkennen van het belong van de documentaire inthrmatievoorziening voor zowel de athemers als voor toekomstig archielbeheer en archieffichoud; 13. Het zoveel mogelijk up-to-date brengen en houden van de ontwikkelingen op het vakgebied; 14. Net innemen van cen centrale rol in de stimulering van het archietbehoudsbewustzijn van alle athemers, zowel intern i1s extern;

144 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 66 van Het stimuleren van kennis upgrading op het terrein van dc documentaire intormatie voorziening en archietbeheer; 16. Het in kaart brengen van dc procesmatig,e athandeling van zakcn en procedures zowel voor interne als exteme athandel ing; 17. Het bevorderen van openbaarheid van io oouahc en be- 18. [let controleren van de imam! en groei van de Arubaanse Overheidsarchieven door de invoering van cen wettelijk onderbouwd vemietigingssysteem; 1 0. Het introduceren van alternatieve bewaarmethoden en - technieken; 20. Het stimuleren van de uitwisseling van i formatie tussen dicnsten en bet Bureau Interne diensten; 21. Het stimuleren voor de gebruikmaking van de dienstver- [ening van de afdeling Reproductie; 22. Het stimuleren voor de gebruikmaking van de dienstverlening van het Ceramic Inlwop Bureau, door alle diensten; 23. Het optimaliseren van postverkeer tussen diensten en bet Bureau Interne Diensten; 24. Het implementeren van een Centraal geautomatiseerd Postregistratie Systeem voor het gehele overheidsappamat; 25. Het implementeren van ecn Archief gebaseerd op het centraal geautomatiseerd postregistratic systeem voor de gehele overheid; 26. Het algcmeen functioned beheren van het Centrale geautomatiseerd Postregistratie Systeem DECOS Document Web Editie voor het gehele overheidsapparaat; 27. Het beheren van cen Website voor het gehele overheidsapparaat; 28. Het doceren van de cursus Document en Archie. Management bestemd voor alle overheidsdiensten urn standaardisatie te formaliseren ten behoeve de postregistratic en het archietbeheer. Ciitgangspunt zijn het :mice! mogclijk gebridk maken ran de aanlyezige pers'onele niaterile voorzieningen.

145 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 67 van PCIS011eel Het personeel van het Bureau Interne Diensten worth onderverdeeld in drie categorical: 1) het leidinggevende personeel 2) het financieel personeel 3) het uitvoerend personeel Ad 1) het leidinggevende personeel te besehikken over de kennis van a. Beleidsaangelegenheden b. Vakinhouclelijke kennis c. Personeelsaangelegenheden d. Financiele aangelegcnheden e. Public Relations en Recreatieve bedrijvigheden Ad 2) het Finaneicel personeel client te besehikken over de kennis van a. Kredietbewaking aangelegenheden b. Begrotingszaken c. Marketingaangelegenheden Ad 3) het Unvoerend personeel client te beschikken over de kcnnis van a. Vakinhoudelijke kennis b. Kennis van automatisering c. Kennis van de organisatie lingen Het Bureau Interne Diensten bestaat uit de volgencle atdelingen3: ASecretariaat; BCentrale Telefonie; CBeleidsafdeling Interdienstelijke Contacten en Functioned Beheer; DSectie Bibliotheek; E Automatisering; 3 Lie he or,2,iinieiyarn van Lie 131D iojcbijlagc

146 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 68 van F Documentaire Informatie Voorziening; Dynamisch Archief; C1Semi-Statisch Archiel; H Kredietbcwaking; I J Centraal Magazijn; Centrale Inkoop Bureau Expeditie; KCentrale Bode Dienst; L Reproduetic; M Infobalie. Projecten Het BID hoopt in 2009 de volgende proecten voort le zetten, at' te wikkelen, dan wel op te starten: Project vervolging DECOS Document Web Editie: Aanschaf Scan apparatuur; Scanning van documenten (Dynamisch en Semi Statisch Archief); Project wegwerking archief achterstand; Project aanschaf lektrievers. (Originele stukken die door hun juridische waarde, t'ysiek moeten blijven bewaard); Project verzellstandiging Centrale Inkoop Bureau;.- Project Bode Dienst; Project Digitaliseren van het Centraal Telethnie; Project Technisehe Bijstand verlening aan overheidsdiensten thy Postregistratic en Archietbeheer en Functioned Beheer; (Postregistratie, Dossierbeheer en Scanning); Project Vernietiging Onbelanaijke Stukken; (Selectielijsten en Vernietigingslijsten); Project deskundigheidsbevordering van het BID personeel; Project Online met de Bureau's van ministers, Bureau Raad van Ministers en andere overheidsdiensten; Project Uitvoering Landsbesluit Documentaire Informatie Voorziening; Project Concipieren concept Archief Wctgeving; Project opstellen Vernietigingslijst voor de overheid; Project wijzigen en actueel maken van de Basis Archief Code voor de overheid;

147 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 69 van Project Digitaliseren Postregistratie en Archiet Project cursus Document en Archie' Management doce- ren voor de overheidsdiensten: Deze projecten zijn van belang voor een optimale en efti- cie:ntere uitvoering van de werkzaamheden hij deze organisatie, zowel voor het BID alsook voor een overheidsdienst. Opleidingen en Cursussen In verband met de constants ontwikkelingen op het gebicd van dienstverlening en computers client bet personeel de gelegen- Reid te krijgen om zich up te graden in de vorm van om-, her- en bijscholing. Cursussen zoals Document- en Archief Management, Communieatie en Management zijn helangrijk voor het uitvoeren van de werkzaamheden. De ministerraad heeti de cursus Document en Archie' Management goedgekeurd; deze cursus welke aan alle overheidsdiensten wordt gegeven, geeft een algemeen, doch doeltralend inzicht op het Registreren van cen Document, het Archiveren daarvan en het heheer van een Documentatie seetie. Deze cursus wordt in 2008 in tebruari, mei en september gegeven en na het volgen daarvan zullen 81 personeelsleden Run kennis uitvoeren bij Run eigen dienst. Op het gehied van Functioned Beheer client men stage te lopen hij de DECOS Engineering BV in Nederland. Deze werkzaamheden worden Met alleen bij het BID uitgevoerd maar ook voor alle onderdelen van het overheidsapparaat welke aangesloten zijn op het postregistratiesysteem Decos Web Hine. Cursussen van vernictiging en van wetgevingsbe- 'cid worden gegeven door De Archiekchool Nederland, Nederlands Instituut voor Arehiefonderwijs en -onderzoek. Personeelsleden van de tinancicle Krediethewaking zullen cen up grade cursus volgen indien er nieuwe versie van het programma Quick Books Pro wordt aangeschaft. 5.4 Een inzage per afdeling Afde ling Secretariaat en Centrale Telefonie

148 69 Bij het uithreiden van de huidige Telefooneentrale met voice mail, en database zal gewerkt worden aan cen hoger niveau thy intbrmatieverstrekking door het BID. Er is cat medewerkster ter beschikking gesteld van een Bureau van cen minister. Beleidsafdeling Interdienstelijke Contacten en Functioned' Beheer Gewerkt wordt aan het introduceren van standaardiscring van de Postregistratie en Archietbeheer door het gehele overheidsapparaat. Sinds 1997 hebben tientallen diensten een rapport ontvangen waarin de administratie van postregistratie en archielheheer en het archietinventaris worden beschreven, naar aanleiding van de gegeven technische bijstand. Ook wordt technische bijstand verleend thy het sanercn van archieven, rekening houdende met de vernietigingsprocedures. Er wordt technische bijstand gegeven wat betreft het timetioneel heheer van de DECOS Document Web Editie thy de overheid. Bet BID is nog bezig op het gebied van archiefwetgeving en het concipieren van een aetuele vcrnietigingslijst voor de overheid van Aruba. Jaarlijks wordt ecn opleidingsplan opgestcld rekening houdendc met de behoefte en het niveau van alle personeelsleden. Men probcert om voortdurend op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van Archietbenodigdheden. Door het heheren van de sectie Bibliotheek zal alle overhcidsdocumentatie en -publicaties bijgehouden worden. Ook in deze aldeling zal het Website voor het gehele overheidsapparaat worden behecrd. Net doceren van de cursus Document en Archict' Management bestemd voor alle ovcrheidsdiensten um standaardisatie te lormaliscren ten behoeve de postregistratie en het archiefbeheer vindt hierin ook plaats. Bier zijn twee personeelsleden ter heschikking gesteld van een Bureau van een minister, ecn tbv het Bureau van de Minister van Justitie en een thy de Secretaris Raad van Ministers. Documentaire Informatievooriiening Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 70 van 81

149 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 71 van Alle DIV medewerk(st)ers werden opgeleicl en kregen begeleiding in het nieuwe postregistratie systeem. Het werk wordt thans elticinter gedaan. Er zijn vijf medewerk(er)sters ter beschikking gesteld bij Bureaus van de Ministers en een medewerkster bij het Bureau van de Secretaris Raad van Minister. Archief [let BID is thans bezig met het wegwerken van de achterstand van het archief. Ook aan de vernietiging van onbelangrijkc stukken (VOS voorselectie onbelangrijke stukken) wordt de hand gelegd. Gezien de nieuwste ontwikkclingen op archief gebied en rekening houdende met de ruimte, is het nodig om het archief te digitaliseren. Door alle gegevens / informatics documentatie digitaal vast te leggen werkt men meteen aan ruimtebesparing. Semi-Statisch Archief In de afdcling Semi-Statisch Archief is men bezig met het afvoeren van dossiers om naar het Iiistorisch Archief te verzenden. Er werken 5 personeelsleden in het Semi-Statisch Archief van het BID. Een groot probleem is cchter dat het BID, sinds 1995, Been gebruik kan maken van de ruimte in het N.H.A. om dossierdozen op te bergen. Een gedeelte van het Semi-Statisch Archief is opgeborgen in het Nationaal Historisch Archie!: I let is cen prioriteit om een eigen ruimte/kantoor te krijgen waarin het Semi-Statisch Archie!' opgeborgen kan worden en \vaarbij de personeelsteden hun werkzaamheden optimal kunnen uitvocren. Hier is cen personeelslid ter beschikking gesteld bij een Bureau van een minister en een personeelslid bij de CHA. A utoinatiscriny, de Deze atdeling is onbenumd. De \verkzaamheden aangaanbetreffen het beheren van het Functioncel be- heer van het huidige centrale postregistratiesysteem DECOS Document Web Editie voor het BID alsook voor het gehele overheidsapparaat.

150 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 72 van De beleidsatilelinu: is belast met het Functioned Beheer. Sinds 2003 werden de werkzaamheden betreffende het technisch behecr, van het BID, door de Directie Informatievoorziening en Automatisering overgenomen. Aileen het Functioned Beheer blijft bij het Bureau Interne Diensten. Centrctal Inkoop Bureau Het Centraal Magazijn bezet een groter gebouw. Gezien het vele materiaal en de dienstverlening dat het bureau biedt, werden de werkzaamheden verzwaard. Onder dienstverlening wordt verstaan het doen aflevercn van bestelde kantoorbcnodigdheden aan andere diensten. Info Balie De Info Balie is opgezet en wordt bemand met twee vaste personeclsleden en een personeelslid van de DIV afdeling met een tweewekelijkse mulcting. [let BID is bezig met het verwerven van nog ecn vaste personeelslid. Men diem kennis te hebben van de werkzaamheden van de Documentaire Int Onnatic Voorziening, klantvriendelijk en klantgericht tc zijn. Flier kan het publiek en klanten intbrmatie verkrijgen van hun stukken. Door de Info Balie zullen de andere medewerk(st)ers van de DIV afdeling meer werkzaamheden verzetten en kan het work etticienter worden uitgevocrd. De Centrale Bode Dienst In 1998 is het pilotproject Bode dienst van start gegaan. Het project kan als geslaagd worden beschouwd daar vele andere diensten hun intercsse hebben getoond om mee tc kunnen doen aan bet project. 5.5 CAS DI GOBIERNO (1-IULPBESTUURSKANTOOR) STA. CRUZ

151 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 73 van Het is het voornemen van het Hulpbestuurskantoor te Sta.Cruz urn op korte tennijn haar dienstverlening uit te breidcn met aangelegenheden betreliende Bevolking, DIP, DIMAS, enz., diensten Nvelke niet alleen in het belang zullen zijn van het HBK Sta. Cruz (lees: de Overheid maar nog meer in het belang van de klanten die dagelijks het Hulpbestuurskantoor bezoeken. Ihridhze sitttatie bij het H.B.K. Sta. Cruz: Momenteel is de stand van zaken binnen het Hulpbestuurskantoor Sta. Cruz v.w.h. dienstverlening aan onze klanten als volgt: Incasseren via Kas4All voor de SETAR/WEB/FCCA/ NV EL- MAR. opm: Hiervoor Math de Setar, Web en de Fcca maandelijks de toe-hehorende inningskosten. Dagelijkse dienstverlening door de Ontvanger der Belastingen vanaf 8 uur 's morgens t/m 2:45 's middags. Probleemanalvse: Dc dienstverlening moet uitgebreid worden met meer services, zoals b.v. de uitbetaling van bijstand, Bevolking, DIP, en DIMAS, zulks mede naar aanleiding van verzoeken van klanten die ons dagelijks bezoeken!!! Er is ook een dagelijkse venneerdcring van klanten en hierdoor hebben \vij momenteel gebrek aan ruimte binnen en buiten het gebouw (niet voldoende kantoor- en parkeerruimte). Dit hetekent dat het gebouw z.s.m. uitgebreid moet \vorden, opdat de doelstelling van het Hulpbestuurskantoor Sta. Cruz, nl. de klanttevredenheid op een deugdelijke manier kan worden vervuld! Doelstelling: Het is het streven van ons bureau um meer en betere service aan de bevolking te verlencn, aangezien het HBK Sta,Cruz (tot nu toe) het enige overheidskantoor in de omgeving is, terwijl het ook opvallend is dat de bevolking in dit district dagelijks toeneemt.

152 73 Hierdoor moeten wij op korte termijn de dienst nithreiden met meer services in de vorm van een dependance, ()in te beginnen met de service van bevolking (online). Op deze wijze kunnen wij dit soort service dichtbij de bewoners brengen, waarvan de overheid zal protiteren. Aangezien de overheid moeite schijnt te hebben met de financiering van de uitbreiding en renovatie van het eigen Hulpbestuurskantoorgebouw Sta Cruz. hebben \,vij het initiatief g,enomen ow een gebouw binnen de wijk van Sta Cruz te gaan bekijken om vast te stellen of het voldoet aan de eisen en of het geschikt is om te huren, hetgeen ook bet geval blijkt te zijn 5.6 CAS Dl GOBIERNO (IIULPBESTUURSKANTOOR) SAN NLCOLAAS Het 1-113K San Nicolas streeft ernaar om zo spoedig mogelijk de service aan de klanten nit breiden, o.a. door de mogelijkheid te ()pencil voor de betaling van Cable T.V. en Serlimar rekeningen, zulks gedachtig dagelijkse verzoeken van dc klanten. Eveneens streeti het HBK San Nicolaas crnaar om ook de diensten van Bevolking en Belastingen over te nemen. De uitbreiding van doze diensten komt uiteraard de bevolking van San Nicolas en omgeving ten goede. Thans houden de diensten van het HBK S.N. o.a. ook in de incassering van rekeningen van SETAR, WEB, ELMAR en FCCA., waarvoor inningskosten worden berekend aan deze bedrijven MAIN. de ELMAR. 5.7 D.I.A. - Directie Informatievoorziening en Automatise- rino- Voornemens Overheidshreed Basis voor het thans gevolgd ICT-beleid is nog steeds het ICT Masterplan ( ). Fen zeer belangrijk aspect van dit beleid is het kanaliseren van ICT-investeringen via het centraal ICT-budget zodat een gedegen afweging van prioriteiten kan plaatsvinden volgens de procedure "besteding centrale ICTbudget". Omdat dit beleid niet 100% wordt gevolgd, pleitcn wij Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 74 van 81

153 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 75 van ervoor otn in afwachting van de vaststelling van het ICT Mas- terplan dit beleid Met verder uit te kleden. Veel beter zou zijn om daadwerkelijk alle ICT gerelateerde investering in het centrale ICT-budget under te brcngen. Dit zou con belangrijke verbetering bewerkstelligen, Met alleen in de efticinte aanwen- ding, maar vooral ook um alle ICT gerelateerde zaken daadwerke- lijk onder een verantwoordelijke minister onder te brengen, het- geen overeenstemt met de (voorlopige) conclusies van de kemta- kenanalyse studie. De uitvoering van de FDA projecten vorderen gestaag. Postregistratie is enige jaren bij een veertigtal diensten/directies operationeel, Jcocninlcwcbxitevuordcuvuheid is nu bijna cen jaar live en het intranetproject is ver gevorderd. Het project Cen- traal Beheer wordt medio dit jam aanbesteed. Het project Digitaal Archiveren verkeert nog in opstarttitse, maar zal voor eind van het jaar worden aanbestecd. De overige ingeplande FDA-projeeten (basisregistratie Personen on basisregistratie Vas(goed) verschui- ven naar De uitvoering van de genoemde projecten hebben zowel consequenties voor de benodigde mankracht om de aange- legde infrastructuur te beheren, als voor de kosten voor onderhoud en licenties/hosting van de aangeschafte systemcn. Met name hebben wij de onderhoudskosten van de eind vorig jaar geimple- menteerde applicaties t.b.v. de IwIpbestuurskantoren en de dit iaar in gebruik te nemen intranet als extra raining in onze basisraming laten verschijnen. Wij pleiten ook voor spocdige behandeling en vaststelling van het ICT Master]) Ian Dit beleidsplan borduurt voort op het Masterplan Het nieuwe Masterplan pm- pageert de ViSie "Reality online". Als extra hoofddoel is gedetini- cerd het streven naar verruiming van inkomsten en verhoging van productiviteit. T.a.V. de beleidsuitgangspunten is realer nadruk gelegd op: kwalitatief goede basisregistraties; (keten-)integratie/gemeenschappelijk gebruik koppeling van gegevens; ea is genoeg (mbt ID-kaart en DigiD user/password voor afname diensten); virtueel gelijk aan fysiek (betrouwbare informatie)

154 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 76 van versterking ICT in onderwijs Fen uitgebreide Iijst met projecten is opgesteld die in samenspraak met stakeholders van prioriteit Went te worden yourlien. Voornemens specifiek DIA Personeel De onderbezetting bij DIA blip een grout probleem. Hoewel allcrlei projeeten voortgang boeken is de snelheid waarmee dit gebeurt niet naar wens. Met name onze reactietermijn op storingen is onvoldoende en leidt tot grote h.-list-ratio bij dell'artementen die van DIA athankelijk zijn. In opeenvolgende wervingnotities is geargumenteerd waarom Net personeelsbestand van DIA op peil gebracht moot worden. Ondanks de aangekondigde personeelstop pleit DIA ervoor om zo spoedig mogelijk 10 zcer urgente vacatures in te vullen.!hind 2008 wordt de invulling van de overige vacatures (e.e.a. cr. ICT Masterplan) opnieuw geivalueerd. ()pickling ICT is constant in beweging. Aangezicn er steeds nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden op ICT gebicd, dienen de DIAmedewerkers rcu,elmatig training en bijscholing te volgen um kwalitatief en kwantitatief gocdc ondersteuning te verlenen aan onze klanten. De laatste jaren is excessief gekort op Net opleidingsbudg-et van DIA. Flet opleidingsbudget moet wederom op pcii worden gehracht op een gemiddelde van minimaal 5 dagen curses per (technische) medcwerker to kunnen hekostigen. Very anging meubilair Met uitzondering van de werkster, maakt Net voltallig DIA personecl gebruik van een PCiwerkstation. Vele hebben te kampen met kiachten vanwege ongeschikt meubilair. De BGD heett een aantal keren werkplekken onderzocht en heeti geadviscerd um ergonomisch meubilair aan to schaffen. DIA verhuist naar vet-- \yachting begin 2009 naar Net huidig DIP gebouw. Dit is eel

155 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 77 van schikt moment om ons ineubilair te vemieuwen, /oats slat ook het Leval is voor andere overheidsdiensten. Verhuizing DIA/Verbouwing DIP gebouw Volgens plan verhuist DIA naar het huidig DIP-gebouw als DIP in het (in aanbouw zijnde) Infra-gehouw gehuisvest wordt. Op korte termijn wordt de computerroom in het DINAgebouw in San Nicolas verhuisd naar een te bouwen uitbreiding aan het huidig DIP-gebouw. DIA proheert de noodzakelijke uitbreiding (test/werkplaats en magazijnruimte) onderdeel te laten doer zijn van deze bouwwerkzaamheden. Daarnaast zijn nog kleine verbouwingen (weghalen balie, afscheiden opleidingsruimte, vertbeurt)) noodzakelijk die pas ungevocrd kunnen worden als het gebouw ontruimd is. Verder moeten de noodzakelijke veiligheidsvoorzieningen (rolluiken, alarmsysteem, ijzeren hek/omheining) worden aangebracht. 6 DIMAS (Departamento di Integracion, Manchu v Admision di Stranhero) De DIMAS is opgericht met als grond het samenwerkingsprotocol tussen Nederland en Aruba met als voortvloeisel het besluit van het Kabinet Oduber IV om vrcemdelingenverkeer en -problematiek op een gestruetureerde wijze te organiseren en een integraal vreemdelingenbeleid te vocren. Dit diem in een samenwerkingsprotocol geconeretiseerd te worden met alle ketenpartners. In het proces van dit integrale vrecmdelingenbeleid zijn andere overheidsdiensten alsmede werkgevers- en werknemersorganisaties en andere belangengroeperingen in de maatschappij betrokkcn die direct te maken hebben met de gevolgen van de in- en uitstroom van migranten. Wanneer het vreemdelingenverkeer en het immigratiebeleid van Aruba protessioneel gcstuurd, beheerst en gecontroleerd wordt (migration management) en er cen effectiel vreemdelingenbeleid wordt gehanteerd, zullen de negatieve gevolgen van migratie kunnen worden geminimaliseerd en zullen de voordelen

156 77 hicrvan optimaal benut kunnen worden. I let algemeen belang Went hierbij als uitgangspunt. De Minister van Volksgezondheid, Milieu, Administratic- ve- en Vreemdelingenzakens tevens belast met Vreemdelingenza- ken, is verantwoordehjk voor de toelating en het verblijf' van re- guliere vreemdelingen en asielzockers; ook draagt hij zorg voor de advisering m.b.t. naturalisatieverzoeken op Aruba, rekening houdende met de toepashare wet- en regelgeving. Ook heelt hij cen signaleringsfunctie hij het tegengaan en het bestrijden van het illegale verblijf en het bevorderen van terugkeer van de buitcn Aruba gcvestigde Arubanen. Het uitgangspunt van het beleid is het voeren van een in- tegraal beleid dat verantwoordelijk is voor het algemeen belang ten aanzien van de registratie en do in- en uitstroom van de vrcemdeling. gekregen: zal De DIMAS heeft o.a. de volgende kerntaken toebedeeld het doen van voorstellen en geven van adviezen met betrek- king tot het voeren van een integraal vreemdelingenbeleid en aanpassingen inzakc wet- en regelgeving; het registreren en behandelen van (herziening van) aanvragcn voor vergunning voor kort en lang verbliji en andere aangele- genheden betreftende verblijfstatus verklaring) (inclusiet' asiel); It Lidviseren inzake naturalisatie aanvragcn (BOT verklarin- gen). het stimuleren van vreemdelingenintegratie; Het beleid op het gehied van immigratie en inburgering vorden door de volgende uitgangspunten: - het algemeen belang Vail Aruba Went te prevaleren. Fen good cvenwicht moct worden gewaarborgd ten behoove van cen goede levenstandaard en cen vcrantwoord bevolkingsgroci en -dichtheid, rekening houdende met de eapaeiteiten; de ruimte, noodzaak en beschikbaarheid op de lokale ar- heidsmarkt is doorslaggevend; de inburgering van immigranten (kennis in eultuur, waarden en normen). Oni te krumen 1,01C/OCH acill verliacntingen van het pu- blick, 1l71 CSICCrderS 61(' K011hlkrilicS CrS' alsillede 11(1 Scan nummer 3 van 5- Scanpagina 78 van 81

157 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 79 van rreemdelingenbelcid - in zijn dvnamische u 1171, rnct succcs stirring en invulling tc, lornnen geven - en de DIMAS Cell redelijk kans te roar het bereiken ran haar ((octet? ---- diem het nodige ka- pitaal, do nodige manschappen. Dennis, middclen, matericial, huisvesting en technologic ter beschikking gesteld. \Vat bctret't middclen, materiaal, kennis en technologic zal extra geinvesteerd dienen to worden opdat de DIMAS optimaal kan draaien. Verineden moot worden dat oude, geertde en bestaande probleem- en knelpunten reden worden van demotivering en het niet berciken van de doelen die het algemeen belang dienen van Aruba en de DIMAS als nicuwc, zeer cruciale, in ontwikkeling en dynamischc organisatie. Beleidsdoelstellingen voor 2009 Het voeren van een integraal vreemdelingenbeleid met als uitgangspunt het algemeen belang van Aruba. Net investeren in het personeel opdat de dienst klantvriendelijker en professioneler wordt. Het op een verano.voorde wijze registreren en adininistreren van het vreemdelingenverkeer, in- en uitstwom van de vreemdeling. Een good functionerende (gereglementeerd en beheerst met vastgelegde bedrijisprocessen) vreemdelingenverkeer, die in nationaal en internationaal opzicht maatschappelijk verantwoord is. Het evalueren en het efficient maken van de huidige bedrijfsprocessen. Behalve het investeren in de kwantiteit, met name aandacht besteden aan de kwaliteit van het product van de DIMAS (advisering, juridische kaders, beleid, begrip, voorlichting etc.). Een integraal beleid ten aanzien van andere ketenpartners, investeerders en belangengroeperingen en het bevorderen en stimuleren van verantwoordelijkc en betrouwbare samenwerkingsrelaties. Net fungeren als een doorgeefluik van intormatie (signaleringspartner) richting overheid en andere ketcnpartncrs voor towel positieve en negatieve trends en invloeden van het vreemdelingenverkeer en andere ontwikkelingen.

158 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 80 van 81 Staten Integratie van vreemdelintien in de Arubaanse samenleving (nieuw en oud-stroom). Een opstellen van een ettectief terugkeer beleid ten aanzien van beroepspersonen en in het buitenland gevestigde Arubanen. De minister van Volksgezondheid, Mi ieu, Administratieve- en Vreemdelingenza

159 Scan nummer 3 van 5 - Scanpagina 81 van 81 Bijlage 2 Organigram BID 1linistcrcan Volksgezontiheicl Administratieve- en Vreernciclingen taken linear ltnerno.11i.le ling!...;eerettriaat ileleidswfdeling Interdienstelifhe Contarten en Functioned Belied Suctie Melo! Sectie IIihliothcek llilcling Pcrsoncclsnanaacr.11ZIeling Semi-St Archie UileliuL Document:ure In l'ormatie Voorziening \ utonta Arolic rho:: licgroling Arming )editie \ RepR dueti 11, Nlaaarijn \ tided ienst \Idcling. Info Italic

160 Scan nummer 4 van 5 - Scanpagina 1 van 2 ARUBA 5/ta/ttn. Apet,n, euvutut/eu RAAD VAN ADVIES Vondellaan 6 D, Oranjestad, Aruba Telefoon (297) Fax (297) C-ruc eut,, xopa - fte AAN ZIJNE EXCELLENTIE DE GOUVERNEUR VAN ARUBA T.A.V. DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, MILIEU, ADMINISTRATIEVE- EN VREEMDELINGENZAKEN ALHIER. Uw kenmerk: LV-08/0026 uw brief: Ons kenmerk: RvA Onderwerp: Ontwerp-landsverordening tot vaststelling van de Begroting van het ministerie van Volksgegezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 Oranjestad, 28 augustus 2008 Naar aanleiding van bijgaande aan de Raad ter advies toegezonden ontwerplandsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgzondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009, moge de Raad Uwe Excellentie het volgende berichten. De Raad wijst erop dat een toelichting op een begroting de (beleids)voornemens voor dat desbetreffende jaar dient te bevatten, alsmede hoe deze voornemens zullen worden uitgevoerd, voorzien van een kosten-batenanalyse. Een dergelijke toelichting is niet bedoeld om de taak- en doelstellingen, organogrammen, voorwaarden voor het kunnen functioneren, visies en missies weer te geven, noch om een verantwoording of te leggen van het afgelopen jaar. Daartoe dienen de Landsverordening instelling ministeries en uitvoeringsbesluiten respectievelijk de jaarverslagen van de afzonderlijke diensten en directies. Dit in acht nemende, valt zeker zo'n 90-95% van de onderhavige toelichting buiten het bestek van de toelichting op de begroting. Ook de - soms onleesbare - grafieken van per maart 2007 uitgevoerde taken van de diverse diensten hebben in dit Licht geen toegevoegde waarde. Van de resterende pagina's die wel betrekking hebben op de beleidsvoomemens voor het dienstjaar 2009, ontbreekt hoe deze voornemens zullen worden uitgevoerd, wat de kosten-baten analyse is en hoeveel er in 2009 aan zal worden uitgegeven dan wel in zal worden geinvesteerd. De Raad bepleit voorts voor een uniforme stijl in de toelichting. Zo blijkt bijvoorbeeld uit pagina 46 t/m 60 (Coordinatiebureau drugsbestrijding) en 73 t/m 76 (DIA) dat kennelijk hetgeen de diensthoofden aanleveren zonder meer als toelichting op de begroting van het Ministerie worden opgenomen: in de desbetreffende onderdelen zijn duidelijk de diensthoofden aan het woord en niet de beleidsminister. Dat resulteert o.a. in de vreemde situatie dat er goedkeuringen worden bepleit (zie bijv. pagina 74), waarvoor de minister zelf is geautoriseerd. 1

161 Scan nummer 4 van 5 - Scanpagina 2 van 2 RvA De Raad geeft derhalve in overweging het ontwerp van een richtige toelichting te voorzien alvorens het aan de Staten wordt aangeboden. Daarnaast komt het de Raad vreemd voor dat de Minister het voortbestaan van particuliere stichtingen ter discussie wil stellen'. Los van het feit dat de regering in particuliere organisaties geen zeggenschap heeft en deze evenmin iets te maken hebben met een kerntakenanalyse van de overheid, zou3naar het oordeel van de Raad, elk land particulier initiatief en de wens van de maatschappij om medeverantwoordelijkheid te dragen, dienen te koesteren. Het is van algemene bekendheid dat het particulier initiatief in Aruba voor een belangrijk deel bijdraagt aan de ontwikkeling van de maatschappij en actief is op terreinen waar de overheid soms in gebreke blijft. In dit verband wil de Raad wijzen op het felt dat het acute `choller-probleem' thans door particulier iniatief wordt aangepakt en niet door de diensten aan wie de overheid deze heeft opgedragen. De Raad kan zich voor het overige verenigen met de inhoud en de doelstelling van het onderhavige ontwerp en geeft U in overweging dit aan de Staten ter goedkeuring aan te bieden, niet dan nadat met het voorgaande rekening zal zijn gehouden. De ecretaris, De Voorzitter, // H.A. van der Wal mr. A.L. NicoJaas MvT p. 2 2

162 Scan nummer 5 van 5 - Scanpagina 1 van 2 ARUBA 5/4/6,A,t,r1) Ava,rt, btu/4u ctivt, x001-,toot9-6;`69 Vat 11w kenmerk: Onderwerp: Um brief: Ck5 cyc; C Ons kenmerk: Aan de Gouverneur van Aruba, Plaza Eman 3, ALHIER. lijt ontwerp-landsverordening tot vaststelling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Milieu, Administratieve- en Vreemdelingenzaken voor het dienstjaar 2009 Oranjestad, lk heb de eer u hierbij aan te bieden het advies van de Raad van Advies d.d. 28 augustus 2008, no , betreffende het bovenvermelde ontwerp. De Raad kan zich met de inhoud en de doelstelling van het ontwerp verenigen en adviseert u het ontwerp aan de Staten ter goedkeuring aan te bieden, nadat rekening zal zijn gehouden met zijn opmerkingen. Hieronder zal worden ingegaan op deze opmerkingen van de Raad. Ten eerste wijst de Raad op dat een toelichting op een begroting de (beleids)voomemens voor het betrokken dienstjaar dient te bevatten, almede hoe deze voornemens zullen worden uitgevoerd, hetgeen voorzien moet zijn van een kosten-batenanalyse. Met inachtneming daarvan acht de Raad 90-95% van de onderhavige toelichting buiten het bestek van een toelichting op een begroting te vallen. Ter zake kan ik opmerken dat het de bedoeling was om inzicht aan de Staten te geven aangaande mijn beleid. Echter, ik neem het voorafgaande ter kennis en zal daarmee rekening houden bij het concipieren van de toelichting op de begroting in de hierna volgende begrotingsjaren. Ten tweede pleit de Raad voor unifonniteit in de stijl van de toelichting. Ter illustratie wijst de Raad op pagina's 46 t/m 60 en 73 t/m 76. Daarin doet zich de situatie voor waarbij de betrokken diensthoofden aan het woord zijn, hetgeen niet de bedoeling van een toelichting op een begroting kan zijn. Het voorafgaande is echter abusievelijk in de toelich-