Edition Speciale editie. Redactie-adres: Wil Stilma PE1JRA Wilhelminastraat AA Balk.

Transcriptie

1 Radio Nieuws Flits Edition Speciale editie Redactie-adres: Wil Stilma PE1JRA Wilhelminastraat AA Balk

2 Van de redactie Hierbij ontvangt u een speciale editie van Radio Nieuws Flits 2012 in verband met een speciaal verzoek van Gidi Verheijen uit Buchten in verband met radiomerk Venophon. Verder start vanaf 1 december 2012 de FRAG (Friese Radio Amateur Groep in Leeuwarden) een 4 weken durende radio activiteit op alle radio amateur-banden en in alle modes ter gelegenheid van haar 35 jarig bestaan. De speciale clubcall van de FRAG in deze periode van 1 december 2012 t.e.m. 28 december 2012 zal zijn: Veel leesplezier. 73, Wil Stilma PE1JRA/PF35JRA Info gezocht: Venophon-toestellen Ondergetekende is NVHR-lid en wellicht bij u bekend als auteur van het boek "Het radiotoestel in de Tweede Wereldoorlog". In dit boek komt de provincie Friesland overigens prominent aan de orde. Dat feit was voor Omroep Friesland aanleiding bij de introductie van mijn boek (in 2009) een interview in een radiouitzending af te nemen. Mijn boek is o.a. in het bezit van de bibliotheek van het Historisch Centrum Leeuwarden en het Fries Museum. Een van de thema's dat in mijn boek nadrukkelijk aan de orde komt is de verplichte inlevering van radiotoestellen in ons land in mei Bij mijn onderzoek in de archieven van alle meer dan 1000 toenmalige gemeenten heb ik o.a. geregistreerd welke radiomerken (types en serienummers) zijn ingeleverd. Daarbij is mij opgevallen dat er sprake was van een radiomerk Venophon, waarvan enkele tientallen exemplaren zijn ingeleverd, echter uitsluitend in het zuidwestelijk deel van Friesland. In Nederlandse verzamelingen is op dit moment maar één exemplaar van een Venophon-radiotoestel bekend. Dat toestel moet tussen 1925 en 1932 welhaast in het genoemde gebied zijn gefabriceerd. Bekend is dat het afkomstig is van de laatste eigenaar uit Hennaarderadeel (zie verkleinde afbeelding hieronder). Mijn vermoeden is dat de Venophon-toestellen in beperkte omvang en ook slechts in een beperkt deel van de periode gemaakt zijn. Mijn naspeuringen hebben een bedrijf boven water gebracht met Venophon in de naam: Technisch Handelsbedrijf "Venophon" in Leeuwarden. Dit bedrijf werd echter pas in juli 1932 opgericht door Jan van der Veen en echtgenote Th. R. Gerbl (Eksterstraat 10 in Leeuwarden) en hield zich bezig met de productie of plaatsing van oliestookinstallaties. De inschrijvingen in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel in Leeuwarden van dit bedrijf heb ik in kopie in mijn bezit. Het is niet uitgesloten dat de personen achter dit bedrijf vóór die tijd ook al actief waren met de productie van radiotoestellen van het merk Venophon en na beëindiging van die activiteit zich is gaan bezig gaan houden met een ander technisch product. In een adreslijst van radiohandelaren uit een latere tijd (1941) kom ik in Makkum de hiervoor genoemde naam Gerbl weer tegen (als Wed. J. Gerbl), een weinig voorkomende naam in Friesland en de rest van Nederland. Volgens informatie uit het bevolkingsregister was genoemde Jan van der Veen in de jaren twintig van de vorige eeuw koopman in elektrotechnische artikelen. Hij zou in die tijd de naam Venophon al gebruikt kunnen hebben als merknaam voor door hem gebouwde radiotoestellen. Bewijzen daarvoor ontbreken echter nog. Als dit niet het goede spoor is, zouden de volgende firma's Van der Veen in Leeuwarden kandidaten kunnen zijn van betrokkenheid bij het radiomerk Venophon - Molenaar en Van der Veen, Leeuwerikstraat 38 - A. van der Veen, Achter de Hoven C. van der Veen, Ibisstraat 30. Deze laatste drie namen komen voor in hetzelfde adresboek van radiohandelaren in Leeuwarden van

3 De naam van radiohandelaar A. van der Veen komt ook voor in advertenties in de Leeuwarder Courant uit 1927 en Het merk Venophon werd in de regio ook door (andere) radiohandelaren aangeboden (zie onderstaande advertentie in de Leeuwarder Courant van ). Mijn vraag aan u zal intussen wel duidelijk zijn. Kunt u mij informatie verschaffen over de persoon of firma die tussen 1925 en 1932 in Leeuwarden of in het zuidwestelijk deel van Friesland radiotoestellen fabriceerde? Voor mijn verder onderzoek zou het nuttig zijn contact te kunnen leggen met nakomelingen van de nu nog onbekende fabrikant. Ik zou u zeer erkentelijk zijn, indien u op mijn vraag zou willen reageren. Wellicht is het nuttig er op te wijzen dat van alle provincies in het land uit de periode wel enkele radiofabrikanten bekend zijn, behalve Drenthe en Friesland. Het zou erg mooi zijn als Friesland met Venophon in dit verband op de kaart gezet zou kunnen worden. Mijn publicaties over de geschiedenis van radiotoestellen, radiofabrikanten en radiomerken kunt u vinden op mijn website (onder "Mijn boeken en andere publicaties"). Het is mijn bedoeling over de geschiedenis van het radiomerk Venophon een artikel in het RHT te schrijven. Met vriendelijke groet, Gidi Verheijen mijn telefoonnummer is gverhe@planet.nl Havenweg EK Buchten SPECIAL EVENT STATION 3

4 The FRAG is a Dutch hamradioclub with 200 members and a full equiped clubhouse with several radioshacks and 2 antennemasts with HF beams available for HF and VHF/UHF radio bands. The FRAG is participating in contests with the hamradio call PI4FRG and clubmembers make QSO's on a regular base on all hamradio frequencies. The FRAG is using LotW and HAMLOG.EU as locations where the logbook entries are uploaded on a regular base. The FRIESE RADIO AMATEUR GROEP (FRAG) will celebrate the 35th anniversary of the club on 2012, december 23. The club will celebrate this event with a 4 weeks radio activity using a special event call on all hamradio bands in all modes. will be the special event call of the FRIESE RADIO AMATEUR GROEP in LEEUWARDEN, NETHERLANDS. The radioclub will sent a special QSL card to all stations who made a QSO with in de period December 1 - December 28 of

5 Clubmembers will also be available for QSO's using special Dutch prefixes completed with their own suffix. The special prefixes are: PF35 formembers with a full license Clubmembers participating with their special event call's are: PD35 for members with a novice license PF35OLM, Gialt PF35SV, Sjoerd PD35LWD, Klaas PD35XXX, xxx PF35JRA, Wil PF35FPE, Ljibbe PD35RKA, Joop PF35BTA, Bertina PF35MAV, Jan PD35JKS, Jan PF35HFX, Michell PF35NBD, Oene PF35WRD, Wibo You should find the QSL cards of the clubmembers participating in the radio activity by clicking this link QSL cards PF35 / PD35 participants More information on this radio activity of the FRIESE RADIO AMATEUR GROEP will be available on this page on QRZCOM later. 5