Beroepstypering Ondernemer klussenbedrijf 1. Datum: september 2005 versie 1. Onder regie van KBB:

Transcriptie

1 Beroepstypering Ondernemer klussenbedrijf 1 Onder regie van KBB: Ontwikkeld door: Brondocumenten: Legitimatie BCP door: -op format vereisten -op de inhoud Mogelijke functiebenamingen Beroepsbeschrijving Beroepscontext/Werkzaa mheden Datum: september 2005 versie 1 Arbeid Opleidingen Consult, Tilburg. Gespreksverslagen van interviews met beroepsbeoefenaren; Diverse beroepscompetentieprofielen Kenteq, Savantis, AO Consult; VLOK Startersgids, 2002; Een onderzoek onder klussenbedrijven, Universiteit Utrecht, E. de Ruijter, Op format vereisten: d.d Op inhoud: d.d De meest voorkomende functienamen zijn: directeur klussenbedrijf. De ondernemer 2 is werkzaam in de klussenbranche. Naar schatting zijn er circa klusbedrijven ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Hieronder bevindt zich een aantal gespecialiseerde bedrijven (bijv. aannemers) die zich als klussenbedrijf hebben geregistreerd; het aantal bedrijven dat feitelijk actief is als klussenbedrijf wordt geschat tussen de en De klussenbranche bestaat voornamelijk uit zelfstandigen zonder personeel (zzp). Circa ondernemingen zijn aangesloten bij de brancheorganisatie VLOK. Klussenbedrijven kenmerken zich door hun allround karakter, ze voeren een grote diversiteit aan kluswerkzaamheden uit. De kernactiviteiten verschillen sterk, sommige klusbedrijven richten zich bijvoorbeeld vooral op onderhoudswerkzaamheden en reparaties, andere bedrijven voeren met name (kleine) verbouwingen uit of kiezen voor een combinatie van grote en kleine klussen. Hoewel het gros van de klussenbedrijven zich richt op de particuliere markt is er een groeiend aantal bedrijven dat ook de zakelijke markt bedient (bijv. aannemers, woningbouwcorporaties, winkelbedrijven, huisartsenpraktijken etc.). Samengevat zijn de belangrijkste taken van de ondernemer: zorgdragen voor de bedrijfsvoering; acquireren en adviseren; uitvoeren van diverse kluswerkzaamheden en kleine verbouwingen. In zijn werk komt de ondernemer in aanraking met een grote diversiteit aan (potentiële) klanten. Hij werkt voornamelijk solistisch. In voorkomende gevallen werkt hij samen met onderaannemers (bijv. tegelzetters, parketleggers of schilders). Daarnaast heeft hij in zijn werk te maken met leveranciers. Rol en verantwoordelijkheid Het uitvoerende werk is veelzijdig en afwisselend. Afhankelijk van de klus, verricht hij andere werkzaamheden en gebruikt hij verschillende werkmethoden en -technieken. De ondernemer is verantwoordelijk voor de algemene bedrijfsvoering, het genereren van voldoende opdrachten en een 1 In verband met de leesbaarheid wordt in dit bcp hij gebruikt daar waar hij/zij bedoeld wordt. 2 Daar waar ondernemer staat, wordt ondernemer klussenbedrijf bedoeld.

2 Complexiteit Typerende beroepshouding Trends en innovaties Marktontwikkelingen Wetgeving / Overheidsregulering goede werkuitvoering volgens de geldende wet- en regelgeving op het gebied van arbo, veiligheid en milieu. Indien hij werkt met onderaannemers is hij ook eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van hun werkzaamheden. De ondernemer verricht zowel standaard, routinematige werkzaamheden (bijv. het ophangen van een lamp of het verhelpen van een verstopping) als complexere taken (bijv. het uitvoeren van kleine verbouwingen). Hij staat voor de opgave om niet alleen een grote diversiteit aan kluswerkzaamheden op vakkundige wijze uit te voeren, maar moet daarnaast een goed ondernemer zijn en over commerciële vaardigheden beschikken. Hij moet de grenzen van de onderneming bewaken, welke klussen kan / wil hij wel of niet aannemen. Hij moet zijn tijd goed verdelen tussen de ondernemers- en uitvoerende taken. Gezien de grote diversiteit van de voorkomende kluswerkzaamheden wordt van de ondernemer verwacht dat hij de (basis)technieken op het gebied van installatietechniek, bouwkunde en elektrotechniek op vakkundige wijze kan uitvoeren. Ook deze combinatie van deskundigheid op verschillende vakgebieden maakt het beroep complex. Voor een optimale taakuitoefening is het van belang dat de ondernemer klussenbedrijf een professionele beroepshouding heeft waarbij de volgende houdingsaspecten en eigenschappen van belang zijn: commercieel inzicht; vaktechnische kennis en inzicht; kwaliteitsbewust; veiligheidsbewust; inventief; flexibel; verantwoordelijk; besluitvaardig; sociaal/communicatief; klantgericht; stressbestendig. Klanten worden steeds mondiger, kritischer; Er is een toenemende vraag naar allround klussenbedrijven vanuit de zakelijke markt (bijv. woningbouwcorporaties, winkelbedrijven etc.); De vergrijzing, gecombineerd met de trend dat mensen tot steeds latere leeftijd zelfstandig blijven wonen en hun woning laten aanpassen, zou kunnen leiden tot een grotere vraag naar klussenbedrijven door particulieren; Door het toenemend aantal tweeverdieners neemt de vraag naar uitbesteding van diverse kluswerkzaamheden toe; Klanten ervaren in toenemende mate onzekerheid ten aanzien van de kwaliteit van de geleverde diensten, resulterend in een toenemende behoefte aan een kwaliteitskeurmerk. Door versoepeling van de vestigingswetgeving mogen klussenbedrijven meer diensten aanbieden; Er zijn meer en strengere regels m.b.t. veiligheid, arbo en milieu en er wordt scherper toezicht gehouden op het naleven van deze regels (bijv. Bouwbesluit, NEN-normen etc.); Beroepsbeoefenaren moeten in toenemende mate gecertificeerd zijn om te kunnen werken binnen de verschillende vakgebieden.

3 Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Internationale ontwikkelingen Omdat de ondernemer diverse vakgebieden raakt, van bouwkunde tot installatietechniek tot elektrotechniek, zijn er tal van relevante technologische ontwikkelingen. Zo komen er steeds nieuwe materialen op de markt, waarmee ook de toepassingen en verwerkingswijzen veranderen. Door de strengere wet- en regelgeving m.b.t. personeel (bijv. de Wet Poortwachter) wordt het voor klusbedrijven steeds onaantrekkelijker om personeel in dienst te nemen. Er is een toename van Europese wet- en regelgeving; Nederlandstalige documentatie en productspecificaties zijn steeds minder voorhanden.

4 Kerntaak 1 Voert een bedrijf Proces De ondernemer draagt zorgt voor de bedrijfsvoering van zijn onderneming. Hij oriënteert zich, bij het starten van de onderneming, op de vestigingsmogelijkheden, markt, wet- en regelgeving. Hij stelt een ondernemingsplan op dat als basis dient voor zijn bedrijfsvoering. Hij volgt nauwgezet de ontwikkelingen in de verschillende vakgebieden en vertaalt die naar mogelijke kansen of bedreigingen voor zijn bedrijf. Hij draagt zorg voor de aanschaf van een representatieve bedrijfsbus en goed materiaal en materieel. De ondernemer zorgt voor een goede presentatie van het bedrijf naar (potentiële) klanten, hij wint het vertrouwen van de klant, levert kwalitatief goed werk en handelt klachten op passende wijze af. Hij houdt zijn eigen financiële administratie goed bij ten behoeve van de boekhouding. Hij onderhoudt contacten met leveranciers en maakt met hen gunstige prijsafspraken. Hij onderhoudt een netwerk van collega-ondernemers waar hij mee samenwerkt. Rol/verantwoordelijkheden De ondernemer is verantwoordelijk voor een bedrijfsvoering volgens de geldende wet- en regelgeving. In voorkomende gevallen is hij verantwoordelijk voor de taakuitoefening van onderaannemers. Complexiteit De ondernemer is a-priori vakman en leidt daarnaast zijn eigen onderneming. Hij moet alle aspecten van de bedrijfsvoering met elkaar in verband kunnen brengen. Van hem wordt verwacht dat hij voortdurend kan schakelen tussen de kluswerkzaamheden en zijn ondernemerstaken. Hij moet daarbij discipline en tijd opbrengen om zijn bedrijfsvoering/financiële administratie op orde te houden. Van de ondernemer wordt verwacht dat hij prioriteiten stelt, keuzes maakt en besluitvaardig optreedt. Hij onderhoudt contacten met klanten, leveranciers, collega-ondernemers en externe instanties (bijv. Belastingdienst). Dit vereist goede sociale en communicatieve vaardigheden. Betrokkenen (potentiële) klanten; leveranciers; collega-ondernemers; externe instanties, zoals UWV, belastingdienst etc.; brancheorganisatie (VLOK); boekhouder/accountant. (Hulp)middelen communicatiemiddelen (telefoon, Internet); pc en relevante software (financiële administratie, website); informatie m.b.t. relevante wet- en regelgeving; vakliteratuur en productinformatie; bedrijfsbus, materiaal en materieel. Kwaliteit Het bedrijf is (financieel) gezond; de voortgang en de kwaliteit van de dienstverlening wordt bewaakt. Keuzes en dilemma s uitvoerende taken versus ondernemerstaken; uitbreiden versus continueren van het bestaande.

5 Kerntaak 2 Acquireert en adviseert Proces De ondernemer acquireert en adviseert. Hij onderhoudt contacten met (potentiële) klanten en genereert op die manier opdrachten. Hij neemt samen met de klant de opdracht (en tekening) door. Hij beoordeelt of hij de opdracht (technisch en binnen de gestelde tijd) kan uitvoeren. Hij geeft een goed advies en biedt eventuele alternatieven om de verbouwing zo goed mogelijk uit te voeren. Hij houdt hierbij rekening met de wensen en het budget van de klant. Hij neemt het werk op en maakt op basis van de berekende kostprijs en overwegingen met betrekking tot winst, marktprijs en concurrentiepositie een kostendekkende (en winstgevende) offerte. Hij vermeldt duidelijk de afspraken met de klant m.b.t. de prijs en de uitvoering van de werkzaamheden. Rol/verantwoordelijkheden De ondernemer is verantwoordelijk voor de continuïteit van het bedrijf en dient ervoor te zorgen dat hij voldoende opdrachten genereert. Complexiteit Van de ondernemer wordt verwacht dat hij de wensen van de klant op de juiste wijze interpreteert en ze kan vertalen naar een goed advies. Hij moet op creatieve wijze kunnen meedenken en alternatieven kunnen voorstellen. Hij moet hiervoor kennis hebben van een veelheid aan materialen en verwerkingsmethoden. Daarnaast moet hij kunnen omgaan met verschillende typen klanten (particulier en zakelijk), vertrouwen uitstralen en klanten aan zich kunnen binden. De complexiteit wordt verder bepaald door de prijsstelling. Hij moet concurrerende uurtarieven en prijzen hanteren die voldoende scherp zijn om klussen binnen te halen maar voldoende marge bevatten om winst te genereren. Een scherpe prijs mag echter niet ten koste gaan van de kwaliteit van de dienstverlening; dit zou de goede naam van zijn bedrijf kunnen schaden. Betrokkenen (potentiële) klanten; leveranciers; collega-ondernemers. (Hulp)middelen tekeningen, elektrische schema s; documentatie; prijslijsten; communicatiemiddelen (telefoon, Internet); pc en relevante software (bijv. calculatieprogramma). Kwaliteit De ondernemer heeft een (grote) vaste klantenkring waaruit hij voldoende opdrachten kan genereren om de continuïteit te waarborgen. De klant is goed geadviseerd en geïnformeerd en heeft vertrouwen in het bedrijf. De offertes zijn duidelijk, concurrerend en winstgevend. Keuzes en dilemma s klus aannemen of niet aannemen (technisch, planning); wensen van de klant versus uitvoeringsmogelijkheden; afwegen: prijs- kwaliteitverhouding; uitvoerende taken versus ondernemerstaken.

6 Kerntaak 3 Voert diverse kluswerkzaamheden en kleine verbouwingen uit Proces De ondernemer voert diverse reparaties en kleine kluswerkzaamheden uit. Hij repareert bijvoorbeeld kapotte dakgoten, tegelwerk, klemmende deuren, vervangt lekkende kranen, hang- en sluitwerk etc. Hij verhelpt eenvoudige storingen, zoals stroomuitval, (riool)verstoppingen en lekkages, of zorgt voor een tijdelijke noodoplossing. Verder voert hij kleine verbouwingen uit, zoals bijv. het renoveren van een badkamer, het verbouwen van een zolder, het plaatsen van een keuken of dakkapel etc. Hij sloopt onderdelen en materialen, plaatst scheidingswanden, stelt kozijnen, legt vloeren, plaatst keukenblokken, sanitair etc. en draagt zorg voor een nette afwerking. Hij laat de werkplek opgeruimd achter. Hij overlegt regelmatig met de klant over de voortgang van de werkzaamheden en spreekt eventuele bijzonderheden door. In voorkomende situaties werkt hij samen met onderaannemers. Hij houdt nauwkeurig zijn uren en verbruikte materialen bij ten behoeve van de financiële administratie. Rol/verantwoordelijkheden De ondernemer is verantwoordelijk voor een goede uitvoering van de werkzaamheden volgens de geldende wet- en regelgeving op het gebied van arbo, veiligheid en milieu. Hij is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit en voortgang van de werkzaamheden. Complexiteit Van de ondernemer wordt verwacht dat hij voortdurend kan schakelen tussen de verschillende taken. Hij wordt tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden vaak gebeld door klanten voor kleine reparaties en (spoed)klussen. Van hem wordt verwacht dat hij dan de juiste prioriteiten stelt en daarbij de kwaliteit en voortgang van de dienstverlening niet uit het oog verliest. Voor een goede uitvoering van het werk moet de ondernemer allround zijn. Dit betekent dat hij de (basis)technieken uit verschillende vakgebieden moet beheersen. Hij moet kunnen timmeren, metselen, schilderen, stukadoren en allerlei loodgieters- en elektrawerk kunnen uitvoeren. Hij moet daarbij zijn grenzen bewaken en goed kunnen inschatten wanneer hij de hulp van een onderaannemer moet inschakelen. Bij de uitvoering van kleine verbouwingen wordt de complexiteit bepaald door het feit dat hij het overzicht behoudt op de werkzaamheden (ook van onderaannemers) maar tegelijk het werk moet uitvoeren en organiseren. Voor een goed begrip van technische voorschriften en/of documentatie moet de ondernemer zowel de Nederlandse als (eenvoudige) Engelse of Duitse vaktaal beheersen. Betrokkenen (potentiële) klanten; leveranciers; collega-ondernemers en vakspecialisten. (Hulp)middelen tekeningen, werkvoorschriften, handleidingen etc.; gereedschap (hand en elektrisch); meetinstrumenten (analoog en digitaal); communicatiemiddelen (telefoon, Internet). Kwaliteit De diverse kluswerkzaamheden, reparaties en kleine verbouwingen worden goed en efficiënt uitgevoerd; storingen worden snel en effectief opgespoord en verholpen. Keuzes en dilemma s uitvoerende taken versus ondernemerstaken; werkzaamheden zelf uitvoeren versus een onderaannemer inhuren; tijd versus kwaliteit; tijd versus veiligheid.