FINSE PISTES Een succesverhaal van lichte sportinfrastructuur

Transcriptie

1 FINSE PISTES Een succesverhaal van lichte sportinfrastructuur Onderzoek in opdracht van het Steunpunt voor Beleidsrelevant Onderzoek Sport i.s.m. Bloso Julie Borgers Jeroen Scheerder Bart Vanreusel Steven Vos

2 Onderzoeksdoel Evaluatie-onderzoek Finse pistes: aanbod gebruikers invloed van aanbod op gebruik

3 Facts aanbod

4 Finse pistes als antwoord op de tweede loopsportgolf cumulatief percentage opening Finse pistes Openingsjaar van Finse pistes in Vlaanderen, (n=152)

5 47% Vlaamse gemeenten beschikt over Finse piste Geen Finse piste in Brussels Hoofdstedelijk Gewest 145 gemeenten met FP TOTAAL 175 kilometer FP Gem. lengte 1060m 165 Finse pistes

6 Finse pistes toegankelijk maar niet voor iedereen bereikbaar?

7 Bij andere sportvoorzieningen Bosrijke omgeving In een park Landelijke omgeving Rustige bebouwde omgeving Stedelijke omgeving Percentage Groene Finse pistes in stedelijke gebieden Vooral gemeenten met hogere centrumfunctie Gebrek aan veilige, natuurlijke loopomgeving? Omgeving Finse piste: , ,9 18,0 14,8 9,8 4,1 0

8 Grote tevredenheid van aanbieders 97% positief

9 Facts gebruik

10 Percentage Gendergelijkheid op de Finse piste man vrouw ,7 50,3 63,0 37, Finse piste Algemene loopsport

11 Percentage Lopers van alle leeftijden op de Finse piste jonger dan 20 twintigers dertigers veertigers vijftigers zestigers 30,2 32,2 22,3 24,3 19,0 15,2 17,2 14,2 8,1 8,7 5,1 3,4 Finse piste Algemene loopsport

12 Sociale ongelijkheid in de sport ook op de Finse piste

13 Percentage Hazen en slakken op de Finse piste Type loper ,8 beginnend 46,7 gevorderd recreatief (geen wedstrijden) 17,4 gevorderd recreatief (sporadisch wedstrijden) 5,1 presatief competitief Loopervaring o o 22% minder dan 1 jaar 46% meer dan 5 jaar

14 Finse piste als antwoord op noden van de lichte sportbeoefenaar 85% geen lidmaatschap 57% flexibel loopschema 53% in sociaal, los verband

15 Finse piste als ontmoetingsplek voor individuele lopers 2/3 gebruikers loopt alleen Motieven Veiligheid: verlichting, sociale controle Sociale cohesie Autonomie

16 De Finse piste: een kwestie van comfort? onderdeel loopparcours variatie loopparcours onderhoud nabijheid sanitair revalidatie sociaal aspect nabijheid andere sportvoorzieningen leuk parcours veiligheid aangename omgeving nabijheid Finse piste in woonomgeving afstandsaanduiding op Finse piste verlichting loopcomfort blessurepreventie 0,2 0,4 0,8 0,8 1,3 3,0 3,0 6,6 7,2 10,0 11,0 13,6 21,0 Functioneel Comfort 32,2 36, Percentage

17 Conclusies Matteus-effect op FP o Overwegend hogeropgeleiden o Overwegend gevorderde lopers FP als voedingsbodem beginnende lopers o 20% van beginnende lopers gestart door FP o Beginnende lopers: Frequenter gebruik FP Meer intentioneel gebruik FP (aandeel + transport) Tevredenheid aanbod en gebruik o Lage investering hoog rendement o Sociale controle, veiligheid sportbeoefening o Goede ondergrond? <-> geen wetenschappelijk bewijs!

18 Beleidssucces ALLFA-infrastructuur Autonoom Licht Lokaal Flexibel Andersgeorganiseerd Facilitatie lichtgeorganiseerde loopsport Bewegingsstimulans / promotie gezond bewegen Zelfverantwoordelijkheid

19 Beleidsaanbevelingen (1) Toekomstige aanleg Locatie Geografische spreiding: blinde vlekken? Gemeenteprofiel Woongemeenten Geïntegreerde aanleg in bewegingsarme omgevingen Kwaliteitscriteria Verlichting, andere voorzieningen, loopomloop,...

20 Beleidsaanbevelingen (2) Gebruik Promotie en communicatie (Lokale) promotie en doelgerichte communicatie vanuit gemeente Bewegwijzering Voordelen uitspelen (verlichting, sociale controle, andere voorzieningen) Lichte begeleiding op de Finse piste? Stimulering beginnende lopers Tips i.f.v. verantwoorde sportbeoefening Ledenwerving loop-/atletiekverenigingen

21 Voorbeelden lichte infrastructuur in andere sporten? Sportspecifiek: Fiets-/wandelroutes Beachvolleyvelden Straatvoetbal-/basket Skateboard ramps Multifunctioneel: Multifunctionele sportcentra: Faciliteiten voor clubs Toegankelijkheid lichte gebruikers Casus: Sport- & Beweeghal van de Toekomst OF: bestaande, zware infrastructuur verlichten

22 Borgers, J., Scheerder, J., Vanreusel, B., Vos, S. (2014). Finse pistes, een succesverhaal van lichte sportinfrastructuur. Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer (240), Borgers, J., Vanreusel, B., Vos, S., Forsberg, P., & Scheerder, J. (2015). Do light sport facilities foster sports participation? A case study on the use of bark running tracks. International Journal of Sport Policy & Politics, 8 (2),

23 Dank voor uw aandacht CONTACT:

24 Studieopzet Aanbod Inventarisatie gemeenten met FP Gebruik Bevraging lopers op FP Desk research + SPAKKI (Bloso, 2013) Vlaanderen: n=155 Brussels Hoofdstedelijk Gewest: n=0 Bevraging gemeenten met FP 145 gemeenten met FP* Respons: 84,5% *FP = lusvormig loopparcours bedekt met houtsnippers (later precisering volgens definitie Bloso) Vragenlijst op locatie Finse piste 5 gemeentetypes Belfius Quota-steekproef: ±100 lopers/cluster 546 lopers (voor/tijdens/na loopsessie) Respons: 98,9% Inhoud vragenlijst Socio-demografische kenmerken Kenmerken loopsport Gebruik Finse piste

25 Finse piste als lokale sportinfrastructuur Afstand tot FP: 70 % gebruikers woont op max. 3km van de Finse piste geen verschil tussen beginnende en gevorderde lopers Vooral vrouwen gebruiken FP indien dichter bij huis FP dichter bij huis ( 3km): frequenter gebruik Auto meest gebruikte transportmiddel tot FP

26 Outline 1. Doel van het onderzoek 2. Onderzoeksvragen 3. Studieopzet 4. Facts Aanbod Gebruik 5. Conclusies 6. Beleidsimplicaties

27 Odds ratios (Exp(β)) voor de verklaring van het gebruikersprofiel van Finse piste-lopers, outputs van de binaire logistische regressie-analyse Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 FP start FP frequent FP uitsluitend FP volledig Blok 1 demografische achtergrondvariabelen Geslacht (women = ref.) Man.511* Leeftijd (30-39 years= ref.) < * ** *** ** ** Gezinsstatus (geen partner of kinderen = ref.) geen partner, wel kinderen wel partner, geen kinderen partner en kinderen Woonomgeving (landelijke gemeente = ref.) woongemeente agglomeratiegemeente gemeente met concentratie economische activiteit 2.807* Binaire logistische regressies (4 modellen) FP start (loopsport dankzij FP) FP frequent ( 50% looptrainingen) FP uitsluitend (geen andere locatie) FP volledig (100% loopparcours FP) centrumgemeente Afstand tussen woonplaats en Finse piste (>3km= ref.) 3km * Blok 2 organisatorische kenmerken m.b.t. loopsport Lidmaatschap loop- of atletiekclub (ja = ref.) geen lidmaatschap ** * 3.434*** Loopschema (flexibel = ref.) vaste moment(en) 1.917* 1.909** 1.905* 1.827** Periode loopsport (enkel in bepaalde seizoenen = ref.) heel het jaar door Blok 3 sportgerelateerde karakteristieken Loopkapitaal (matige loopervaring = ref.) weinig loopervaring *** 2.257*** veel loopervaring -.578*.443*.442** Sportdeelname (loopsport + andere sport = ref.) uitsluitend loopsport ** Aantal respondenten per model (n) Hosmer-Lemeshow NS NS NS NS -2 Log likelihood Constante.006*** ***.112*** pseudo Nagelkerke R² blok % 8.4% 14.0% 7.0% pseudo Nagelkerke R² blok 2 6.1% 2.1% 5.6% 6.7% pseudo Nagelkerke R² blok 3-3.8% 10.2% 8.5% Totale verklaarde variantie (pseudo Nagelkerke R²) 21.3% 14.3% 29.8% 22.2% Note: *p<.05; **p<.01; ***p<.001 Bron: Borgers et al. (2015)

28 Onderzoeksvragen Vragen met betrekking tot het aanbod van Finse pistes Wat is het profiel van gemeenten met een Finse piste? Hebben burgers gelijke toegang tot de Finse piste? Vragen met betrekking tot het gebruik van Finse pistes Wat is het sociaal profiel van gebruikers van Finse pistes? Wat is het sportief (loop)profiel van gebruikers van Finse pistes? Vragen met betrekking tot de aantrekkingskracht (invloed van aanbod op gebruik) van Finse pistes Worden mensen aangezet om met loopsport van start te gaan door de aanleg/aanwezigheid van een Finse piste in de omgeving? Wat is de verplaatsingsbereidheid van lopers om gebruik te maken van de Finse piste?

29 Type Finse piste Percentage Type 1 Looppad met houtsnippers, minder dan 800m lang en/of 1,5m breed, geen verlichting 11,9% Type 2 Looppad met houtsnippers, minstens 800m lang en 1,5m breed, geen verlichting 11,0% Type 3 Looppad met houtsnippers, minder dan 800m lang en/of 1,5m breed, met verlichting 33,9% Type 4 Looppad met houtsnippers, minstens 800m lang en 1,5m breed, met verlichting 43,2% N=157

30 Gelijke verdeling lichte en zware loopinfrastructuur