Waar rook is was vuur

Transcriptie

1 Waar rook is was vuur Arjan Barnard Stichting Fabrieksschoorstenen Goirle 29 mei 2011

2 Ontwikkeling in de schoorsteenbouw Voor 1775 tot de bouw van de eerste schoorsteen Van 1775 tot 1850 Van stoomgemaal tot uitvinding radiaalsteen Van 1850 tot 1880 Van eerste radiaalsteen tot Nederlandse fabrieken Van 1880 tot 1925 Verdere toename eerste vervangingsronde Van 1925 tot 1970 De laatste groei Na 1970 Laatste bouw tot herbouw

3 De Koningin van Scheba bezoekt koning Salomo 1561 gemaakt door Wouter Crabeth Geschonken door Elburga van Boetzelaer, abdis van het klooster te Rijnsburg

4 Ontwikkeling in de schoorsteenbouw Voor 1775 tot de bouw van de eerste schoorsteen Van 1775 tot 1850 Van stoomgemaal tot uitvinding radiaalsteen Van 1850 tot 1880 Van eerste radiaalsteen tot Nederlandse fabrieken Van 1880 tot 1925 Verdere toename eerste vervangingsronde Van 1925 tot 1970 De laatste groei Na 1970 Laatste bouw tot herbouw

5 Oudste complete schoorsteen van Nederland Boxtel 1852 Van Oerle damast en bandweverij Boxtel 1852

6 Ontwikkeling in de schoorsteenbouw Voor 1775 tot de bouw van de eerste schoorsteen Van 1775 tot 1850 Van stoomgemaal tot uitvinding radiaalsteen Van 1850 tot 1880 Van eerste radiaalsteen tot Nederlandse fabrieken Van 1880 tot 1925 Verdere toename eerste vervangingsronde Van 1925 tot 1970 De laatste groei Na 1970 Laatste bouw tot herbouw

7

8

9 Bouwmethoden Vreemde bouwer met steiger Bouwmethode De Ridder van binnenuit

10 Ontwikkeling in de schoorsteenbouw Voor 1775 tot de bouw van de eerste schoorsteen Van 1775 tot 1850 Van stoomgemaal tot uitvinding radiaalsteen Van 1850 tot 1880 Van eerste radiaalsteen tot Nederlandse fabrieken Van 1880 tot 1925 Verdere toename eerste vervangingsronde Van 1925 tot 1970 De laatste groei Na 1970 Laatste bouw tot herbouw

11 Jansen & Tilanus Vriezenveen (schoorsteen van gele steen)

12 Gezicht op Goirle in augustus Van links naar rechts de fabrieksschoorstenen van de firma's Van Besouw, Van Enschot, Van Puijenbroek, Van de Lisdonk en, nauwelijks zichtbaar achter persoon rechts, Pijnenburg.

13 Goirle in vogelvlucht

14 Van Enschot CH 25

15 Van Puijenbroek op voorgrond 1885 op achtergrond links 1889, rechts CH 40

16 Van Puijenbroek 1889

17 H.T.I. en Goirlesche Jutespinnerij

18 Goirle Tilkamwol ex Goirlesche Jutespinnerij 1925 CH 34

19 Pijnenburg 1943 CH 40

20 Van Besouw 1885

21 Goirle Van Besouw

22 Van Besouw 1954 DR 50

23 Van de Lisdonk

24 De Vries

25 De Wijs

26 Schraven kwekerij

27 Jan Reijnen Stoomgemaal De Tuut

28

29 Stoomgemalen In Nederland 750 gebouwd In het Gelders Rivierengebied 34 In het Land van Maas en Waal 8 De Tuut is als enige overgebleven van de 34

30

31

32 Doorsnede ketels

33

34 Stoomgemaal De Tuut Gewerkt tot 1967 Nieuwbouw Gemaal Bloemers Opslag/werkplaats waterschap Slopen? Verkopen?

35 Oprichting Baet en Borgh 1984

36 Schoorsteen

37 Herbouw schoorsteen Geld Kennis

38 Aanpak Ketel 1 en Machine 1 Kleinste ketel Snel te stoken Weinig schade Minder geld nodig voor restauratie Enthousiasme niet te temperen

39 Ketelhuis

40 Dwarsdoorsnede Ketel 1

41 Ketel bovenaanzicht

42 Relatie ketel, schoorsteen, machine In de stoomketel wordt water verhit tot stoom. Hiervoor worden kolen gebruikt. De stoom dient ter aandrijving van de stoommachine. De kolendamp wordt afgevoerd via de schoorsteen.

43 Voorheen kolenloods Nu bezoekerscentrum Kijk om u heen!!!!!!

44 Nieuwe uitdaging Behoud complete installatie Installatie is nog geheel origineel Unieke uitvoering van deze ketelbatterij in Nederland Drie ketels in één blok Bedrijfsvaardig maken van het gemaal Persbuizen bemalingspompen gerepareerd

45 Schoonmaken Ketel 2 en 3

46 Ervaringsdeskundige bemetseling Firma Meijer Offerte n.a.v. rapport

47 Doelstelling Restaureren van Ketel 2 en Ketel 3 met oververhitters Instandhouden installatie en verder verval voorkomen Periodiek inbedrijfstellen gehele installatie

48 Toekomst gemaal Voorlichting waterbeheer Instandhouding oude techniek Uitdragen kennis stoomproces Promotie van het vak techniek Recreatieve functie regio Instandhouden uniek industrieel cultureel erfgoed - opleiden vrijwilligers

49

50 Behoud van stoommachines in Nederland Peter Nijhof Specialist Industrieel Erfgoed 29 mei 2011

51 INDUSTRIE OPERATIONEEL Groenlo, Stoomhoutzagerij Nahuis, interieur

52 INDUSTRIE NIET OPERATIONEEL Vaassen, wattenfabriek Utermöhlen

53 MUSEALE OPSTELLING MUSEA: Er zijn maar enkele musea met grotere collecties stoommachines MUSEAAL: Op diverse plaatsen zijn stoommachines van elders als museaal relict opgesteld in scholen, bedrijfsgebouwen en dergelijke STUDIE: Technische Universiteit Delft en Technische Universiteit Eindhoven kenden beide machinecollecties voor studiedoeleinden

54 MUSEALE OPSTELLING Medemblik, Stoommachinemuseum

55 STOOMGEMALEN Lemmer, Ir. Woudagemaal

56 BEHOUD KVL Oisterwijk 2005

57 BEHOUD Steijl, Kloostercentrale 2005

58 Behoud heeft alleen kans van slagen als er draagvlak is bij: Eigenaar Gemeente Burgers

59