Uitvoering Besluit van de Vlaamse Regering over het voldoen aan de leerplicht in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg

Transcriptie

1 Inspectieonderzoek collectief huisonderwijs in de gesloten Gemeenschapsinstellingen en in de gesloten Jeugdinstelling (federaal) Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsonderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Tel Uitvoering Besluit van de Vlaamse Regering over het voldoen aan de leerplicht in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg 1. Situering van de controle Aan leerlingen die door de Jeugdrechtbank werden toevertrouwd aan een Gemeenschapsinstelling of een gesloten Jeugdinstelling (Federaal) wordt onderwijs verstrekt dat valt onder de noemer huisonderwijs. De instelling is verantwoordelijk voor het verstrekken van dit huisonderwijs 1. De onderwijsinspectie beschouwt dit huisonderwijs als een volwaardig onderwijsalternatief waarbij het recht op onderwijs van de minderrige niet in het gedrang mag komen. 2. Algemene gegevens over het gesloten federaal centrum Naam van de instelling Adres Directie Aantal jongeren die in aanmerking komen voor huisonderwijs op datum van het controlebezoek. De Grubbe Hollestraat 78, 3078 Everberg Mevr. Edith Gysen (algemeen directeur) Mevr. Bieke Leysen (onderwijsdirecteur) 40 1 Het Besluit van de Vlaamse Regering van 27 juni 1990 beschrijft de opdracht die aan de onderwijsinspectie wordt toevertrouwd om deze controle uit te voeren. (Besluit van de Vlaamse Regering waarbij de voorwaarden worden vastgesteld waaronder in Gemeenschapsinstellingen voor observatie en opvoeding, in onthaal- en oriëntatiecentra en in de observatiecentra, ressorterend onder de bijzondere jeugdbijstand, aan de leerplicht kan worden voldaan.) Onderzoek onderwijsinspectie in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg 1

2 3. Gegevens over de inspectie Datum controle Inspecteurs 3 juni 2014 Jo. Coeman Hendrik D Hulster 4. Conclusie Vanuit de onderzoeksvragen voor de beoordeling van het huisonderwijs, oordeelt de inspectie dat het verstrekte onderwijs voldoet aan onderstaande decretale criteria voor huisonderwijs: 1 het onderwijs is gericht op de ontplooiing van de volledige persoonlijkheid en de talenten van het kind, 2 het verstrekte onderwijs bereidt het kind voor op een actief leven als volwassene, 3 het onderwijs heeft eerbied voor de culturele waarden van het kind zelf en van de anderen, 4 het onderwijs bevordert het respect voor de grondrechten van de mens. 5. Motivering 5.1 De nagestreefde onderwijsdoelen kunnen als gelijkwaardig worden beschouwd aan de doelen die leiden tot het bereiken van de Vlaamse ontwikkelingsdoelen en eindtermen. Volgende vakken en de daarbij horende kennis en vaardigheden komen aan bod in het onderwijs: De instelling engageert zich om ondanks de beperkingen en mogelijkheden haalbare onderwijsdoelen voorop te stellen. Na het onthaalregime (3 tot max. 5 dagen na aankomst) krijgen de jongeren een vormingsaanbod verdeeld over drie vakken: algemene vorming (gebaseerd op de eindtermen van Project Algemene Vakken), seksuele opvoeding en sociale vaardigheden. Voorafgaand aan de opmaak van de themabundels selecteren de leerkrachten decretale vakoverschrijdende eindtermen (VOET) die ze per thema nastreven. Ten opzichte van de vorige controle in september 2011 is dit een wezenlijke en kwaliteitsvolle verbetering van het onderwijsproces. Voor anderstaligen is er een specifiek taalactiveringsaanbod dat aansluit bij het leerplan NT2 van het volwassenenonderwijs. Enkele jongeren zetten bepaalde vakken of vakonderdelen van het leertraject van de school van herkomst verder door zelfstudie. Een vormingsaanbod met kansen tot expressie, sportbeleving en kookactiviteiten is opgenomen in de opvoedkundige begeleidingsinitiatieven. Het onderwijsaanbod van de federale instelling zorgt ervoor dat jongeren aan de leerplicht blijven voldoen en dat hun recht op onderwijs gegarandeerd blijft. 2 Onderzoek onderwijsinspectie in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg

3 5.2 Er zijn voldoende aanwijzingen dat het onderwijs leidt tot meer kennis en vaardigheden Het onderwijs wordt afgestemd op de leerbehoefte van de leerling. Tijdens het onthaalregime zijn er gesprekken met de jongeren om hun schoolloopbaan en hun toekomstvisie te verkennen. Ze kunnen toestemming aan de instelling geven om contact op te nemen met de school. Zowel het pedagogisch als het onderwijsproces vertrekken van de individuele hulpvraag, behoefte en interesses van de jongeren. Hiertoe worden efficiënte en planmatige methodieken aangewend. De selectie van de aangeboden thema s, projecten en leerinhouden is gebaseerd op maatschappelijke relevantie en vorming, functionaliteit en zelfredzaamheid, actualiteit en persoonlijkheidsontwikkeling. Voor de jongeren die een meer individuele benadering nodig hebben (OV1,OV2, Buso), worden de leerinhouden aangepast aan hun cognitieve competenties Het onderwijs is gepland. De leerinhouden worden thematisch of in projecten aangeboden. In de lerarenkamer is er een bibliotheek met een ruim aanbod aan thema s door het team zelf samengesteld. Na de vorige controle in 2011 heeft het team alle thema s herwerkt. De leerplandoelstellingen en de vakoverschrijdende eindtermen zijn nu het referentiekader om de leerinhouden te plannen. De onderwijsmethodiek werd ook kritisch geëvalueerd. De aanpak is bijgestuurd door de invoering van meer actieve werkvormen met meer kansen tot interactie en zelfsturing. Het team werkt momenteel een theoretisch kader uit waarbij het op zoek is naar een explicitering van de specifieke onderwijsvisie van de instelling. Het steunt op principes zoals nog meer aansluiten bij de individuele competenties van de jongeren en het verhogen van het welbevinden, de betrokkenheid en de verbondenheid. Het onderwijs wil volgende waarden effectief nastreven: communicatief vermogen, kritisch denken, empathie, verantwoordelijkheidszin en respect. Onder impuls van een werkgroep wordt nu nagegaan hoe deze principes nog meer kunnen worden geïntegreerd in de leerinhouden en de onderwijsmethodiek Het onderwijs is gestructureerd. De onderwijsopdracht van de instelling wordt sterk aangestuurd door een participatief beleid van de onderwijsdirecteur met het team. Na de vorige controle waren er contacten met pedagogische begeleidingsdiensten en nascholingscentra. Verschillende werkgroepen zijn actief om onderwijskundige aspecten uit te werken. De samenstelling van de leefgroepen is bepalend voor de Onderzoek onderwijsinspectie in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg 3

4 klassetting. Naast de klasgroepen die het aanbod van de instelling krijgen, zijn er aparte klassen voor anderstaligen en voor jongeren met nood aan meer individuele begeleiding. De groepen bestaan uit maximum 6 jongeren. Het leefregime van de jongeren is sterk gestructureerd. In het weekrooster zijn de lesactiviteiten duidelijk aangegeven. Voor elk themapakket is er een draaiboek met methodische suggesties De gebruikte leermiddelen zijn geschikt voor het bereiken van de leerdoelen. De leerkrachten maken zelf de themapakketten en de werkbundels voor de jongeren. Ze zoeken daarbij naar passende beschikbare leermiddelen en veelal ontwerpen ze zelf spellen en didactische middelen. In elk leslokaal is er een kast met een aanbod van atlassen, woordenboeken, laptops Het aantal beschikbare computers en leermiddelen is gestegen ten opzichte van de vorige controle. De infrastructuur is beperkend voor een kwaliteitsvol onderwijs en voor het gevoel van welbevinden. De schrale en vaak demotiverende aanblik van de lokalen en de te kleine ruimtes zijn niet geschikt voor een optimaal leerklimaat waar jongeren en leerkrachten in een rustige omgeving kunnen leren en werken. Door de zeer beperkte infrastructuur en deels ook door de veiligheidsvoorschriften is het niet mogelijk om beroepsgerichte vorming aan te bieden Er wordt voldoende tijd besteed aan het onderwijs. De verblijfsduur van de jongeren is beperkt. Het gemiddelde is 33 dagen. Na het onthaalregime is er een onderwijsaanbod gedurende vijf dagen per week, met drie aaneensluitende lesuren van 50 minuten per dag. Tussen de lesuren is er telkens een pauze van 10 minuten. Doordat de leerkrachten meer actieve en creatieve werkvormen hanteren, slagen ze er meer en meer in om de jongeren te motiveren om alle lesuren actief te beleven Het bereiken van de leerdoelen wordt geregeld geëvalueerd. 4 Elke jongere heeft een aandachtsleerkracht die hem persoonlijk begeleidt en volgt en instaat voor het jongerendossier en voor de administratieve taken. Tweewekelijks is er een jongerenbespreking tijdens het multidisciplinair overleg. De onderwijskundige vorderingen zijn een element van de bespreking. De informatie leidt tot een handelingsplan waarin de werkpunten en eventueel ook onderwijskundige opdrachten zijn genoteerd voor de volgende twee weken. De jongeren hebben inspraak in het opstellen van werkpunten. Een evaluatie van de beheersing van nagestreefde vakoverschrijdende eindtermen per thema is er niet. De informatie wordt geregistreerd in een elektronisch dossier dat ook door de andere gemeenschapsinstellingen kan worden geraadpleegd. Onderzoek onderwijsinspectie in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg

5 6. Het onderwijsinspectieteam Hendrik D'Hulster Jo. Coeman 7. Kennisneming door de verantwoordelijke van de gemeenschapsinstelling / federale gesloten jeugdinstelling Naam/namen: Datum: Handtekening(en): Eventuele opmerkingen: Onderzoek onderwijsinspectie in het gesloten federaal centrum de Grubbe te Everberg 5