Stedelijke voorzieningen, consumptie externaliteiten en heterogeniteit

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Stedelijke voorzieningen, consumptie externaliteiten en heterogeniteit"

David de Jong
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Stedelijke voorzieningen, consumptie externaliteiten en heterogeniteit Wie woont waar en waarom? Thomas de Graaff Ruimtelijke Economie, Vrije Universiteit Amsterdam Soort zoekt soort: sociaal-economische scheidslijnen in Nederland, Amsterdam, 14 juni 2013

2 Onderzoeksvragen Onderzoek Waarom zijn er ruimelijke verschillen in huizenprijzen en lonen? Wat verklaart deze verschillen (bijvoorbeeld locatiefactoren & stedelijke voorzieningen)? Is het een probleem? Beleid Kunnen we de locatiekeuze beïnvloeden? Hoe kun je specifieke type huishoudens aantrekken? Zou men dat wel altijd moeten doen?

3 Wat weten we? Werknemers in grotere steden krijgen meer loon [Baum-Snow and Pavan, 2012, Roca and Puga, 2012]: sectorale en stedelijke agglomeratievoordelen (specialisatie toe/afleveranciers & spill-over effecten tussen sectoren); leereffecten van werknemers (werknemers worden sneller productiever in grotere steden) Sorteereffecten op de arbeidsmarkt minder van belang (itt [Combes et al., 2008]) Echter [de Groot et al., 2010, Bakens et al., 2012]: huishoudens waarderen stedelijke voorzieningen (huizenprijzen variëren over locaties) stedelijke voorzieningen niet homogeen over Nederland waardering is zeer heterogeen

4 Achtergrond Consumptiekant en productiekant van een stad moeten simultaan bekeken worden [Roback, 1982] bijvoorbeeld, hoge huizenprijzen kunnen worden bepaald door hoge lonen en veel stedelijke voorzieningen Locatiekeuzen van huishoudens tenderen naar een evenwicht en huishoudens sorteren zichzelf uit over lonen, stedelijke voorzieningen en huizenprijzen loon gecorrigeerd voor huizenprijzen en (stedelijke) voorzieningen is constant (VS) niet elke gemeente kan een bovengemiddeld aantal hoogopgeleiden hebben de relatie tussen huizenprijzen en stedelijke voorzieningen zegt alleen iets over de huishoudens die in die huizen wonen

5 Deze presentatie... Gaat nader in op twee deelvragen: 1. wat is de relatie tussen bevolkinggrootte en voorzieningen? is er sprake van consumentenexternaliteiten? is deze relatie eenduidig? 2. zijn er structurele verschillen in voorkeuren tussen huishoudens? en sorteren huishoudens zich ook uit aan de hand van die voorkeuren?

6 Intern versus externe schaalvoordelen Tabel: Geschatte elasticiteiten voor aantal werknemers en aantal vestigingen met bevolking # werknemers in: # vestigingen van: Cafes Kledingwinkels Restaurants Supermarkten Schoenenwinkels Bibliotheken Brandweer Ziekenhuizen Theaters

7 Relatie restaurants en bevolking Inwoners (1 km.) Restaurant (1km) Inwoners (3 km.) Restaurant (1km) 0e+00 2e+05 4e Inwoners (10 km.) Restaurant (1km) Inwoners (1 km.) Restaurant (3km) Inwoners (3 km.) Restaurant (3km) 0e+00 2e+05 4e Inwoners (10 km.) Restaurant (3km) Inwoners (1 km.) Restaurant (10km) Inwoners (3 km.) Restaurant (10km) 0e+00 2e+05 4e Inwoners (10 km.) Restaurant (10km)

8 Verschillen in aanbod restaurants

9 Verschillende voorkeuren van huishoudens Dataset: huizenprijzen, gemeentelijke basisadministratie & belastinggegevens koppling van karakteristieken op huis- en arbeidsmarkt voor vier verschillende homogene groepen...

10 Voorkeuren per groep Groepsvoorkeuren verschillen onder andere in: Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Variable Loon Huizenprijs Loon Huizenprijs Loon Huizenprijs Loon Huizenprijs Baandichtheid (0.01) (0.01) (0.01) (0.02) (0.01) (0.01) (0.02) (0.01) Hist. centrum (0.02) (0.02) (0.03) (0.03) (0.02) (0.02) (0.04) (0.02) Significantie niveaus : 10% : 5% : 1%

11 Hoe verschillen de groepen gemiddeld Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Verdeling 27% 17% 47% 9% JaarLoon 28,278 39,314 39,318 76,434 Huizenprijs per m 2 1,649 1,884 2,175 2,983 Man 50% 50% 52% 55% Leeftijd Werkt in 4 grootste st. 23% 26% 26% 36% Leeft in 4 grootste st. 16% 17% 16% 22% Hoogopgeleid 59% 64% 68% 70% Getrouwd 31% 29% 34% 43% Met kinderen 25% 24% 29% 38% Werkt in: Commerciële dienstv. 23% 24% 24% 30% Educatie 12% 10% 11% 8% Gezondheidszorg 18% 16% 18% 13%

12 Groep 1: ruimtelijke spreiding (a) Wonen (b) Werken

13 Groep 2: ruimtelijke spreiding (c) Wonen (d) Werken

14 Groep 3: ruimtelijke spreiding (e) Wonen (f) Werken

15 Groep 4: ruimtelijke spreiding (g) Wonen (h) Werken

16 Ter afsluiting... Interne schaalvoordelen zijn significant groter dan externe schaalvoordelen; fundamentele gemeentelijke verschillen in de relatie tussen voorzieningen en bevolking; huishoudens hebben verschillende voorkeuren en lijken zich uit te sorteren naar over die gemeenten die het beste passen bij hun voorkeuren; wat uiteindelijk toch lijkt te resulteren in ruimtelijk verdeelde homogene groepen.

17 Geselecteerde referenties I Bakens, J., Mulder, P., and Nijkamp, P. (2012). Economic Impacts of Cultural Diversity in the Netherlands: Productivity, Utility, and Sorting. Baum-Snow, N. and Pavan, R. (2012). Understanding the City Size Wage Gap. Review of Economic Studies, 79(1): Combes, P. P., Duranton, G., and Gobillon, L. (2008). Spatial wage disparities: Sorting matters! Journal of Urban Economics, 63(2): de Groot, H., Marlet, G., Teulings, C. N., and Vermeulen, W. (2010). City and countryside. Roback, J. (1982). Wages, rents and the quality of life. Journal of Political Economy, 90(6): Roca, J. D. and Puga, D. (2012). Learning by working in big cities.

Vergelijkbare documenten

De ruimtelijke variatie in de relatie tussen voorzieningen en omvang is groot. Dit wijst op grote verschillen in preferenties.

De ruimtelijke variatie in de relatie tussen voorzieningen en omvang is groot. Dit wijst op grote verschillen in preferenties. De aanwezigheid van de meeste voorzieningen in gemeenten is grosso modo naar rato van de bevolkingsomvang. Dit geldt echter niet voor theaters en bibliotheken: die zijn sterk ondervertegenwoordigd in grote