Hoe veilig zijn Groningse huizen en infrastructuur? Dr. ir. Mandy Korff Strategisch adviseur Deltares Associate Professor GeoEngineering TUDelft

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe veilig zijn Groningse huizen en infrastructuur? Dr. ir. Mandy Korff Strategisch adviseur Deltares Associate Professor GeoEngineering TUDelft"

Transcriptie

1 Hoe veilig zijn Groningse huizen en infrastructuur? Dr. ir. Mandy Korff Strategisch adviseur Deltares Associate Professor GeoEngineering TUDelft

2 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

3 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

4 Leven in delta s, kust- en riviergebieden

5 Wat doet Deltares?

6 Wat doet Deltares?

7 Deltares onderzoekt effecten aardbevingen Huizen (voor NCG) Dijken (voor NZV) Ondergrond (NAM) Infrastructuur (o.a. voor RWS) Industrie (o.a. voor NCG/SBE)

8 TU Delft onderzoekt effecten aardbevingen - Gedrag van metselwerk en gebouwen (prof. Jan Rots) - Gedrag van constructies (prof. Joop Paul) - Gedrag van de diepe ondergrond (GeoSciences) - Veiligheidsbenadering (prof. Pieter van Gelder) - En nog veel meer zoek op essay aardbevingsproblematiek

9 Aardbevingen raakvlak techniek - maatschappij Hoe bepaal je de veiligheid van een huis in Groningen? Wat weten we wel en wat niet over deze aardbevingen? En van een dijk of een weg?

10 Verwarring en onzekerheid

11 Besluitvorming onder grote onzekerheid!

12 Wat weten we wel en wat niet?

13 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

14 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

15 Aanleiding, Huizinge 2012 en onderzoek SodM

16 Groningen - Aardbevingen door gaswinning Aardgas zit in steenlagen op 3km diepte. Als het gas opgepompt wordt, neemt de druk in de ondergrond af. Hierdoor zakt de bodem, dit gaat helaas niet gelijkmatig. Als een breukvlak beweegt geeft dit een schok, dit is de aardbeving.

17 Aardbevingen in Noord Nederland - gaswinning NAM NAM

18 Aardbevingen Magnitude Richter Zegt iets over hoeveelheid energie die vrijkomt. M=3 is 10x zo veel energie als M=2, M=4 weer 10x zoveel als M=3 PGA Versnelling / trilling Trilling is wat je voelt, je wordt heen en weer geslingerd.

19 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

20 Effects of earthquakes site response Structural response Soil-structure interaction Response near surface (site effect, liquefaction) Response deep formation / path effect Reservoir behavior / source effect

21 Aardbevingen effecten aan oppervlakte Aardbevingsbelasting per locatie (KNMI) waarde bij toetsing afhankelijk van norm plaatje bij kans van ca 0,2%/jaar Karakteristiek van Groningse bevingen is anders dan van natuurlijk bevingen. Zwaardere bevingen zijn: - sterker (hogere piek), - langzamer (lagere frequentie) - langer (meer wisselingen). Ter vergelijking: Huizinge beving: 0,085 g KNMI 2016

22 Invloed van de ondergrond - geologie Geological model for the Site response in the Groningen Field (GSG-model) Surface to 50 m-nap: Map of geological areas GeoTOP resampled voxel stacks

23 Omgaan met onzekerheden heterogeniteit?

24 Aardbevingen effecten aan oppervlakte plaatje bij kans van ca 0,2%/jaar KNMI 2016

25 Grond kan verweken

26 Verweking, voorbeeld

27 Verweking, voorbeeld Roermond 1992

28 Proefprogramma s

29 Geologisch model zandlagen in Groningen

30 Invloed op ondergrond stand van techniek Geinduceerde bevingen zullen toenemen bij toenemende productie, moeilijkste vraag is met hoeveel? Extrapoleren levert grote onzekerheden. Slappe en variabele bodem in Groningen zorgt voor demping en opslingering, de mate waarin en welke overheerst verschilt over het gebied. Hoe zwaarder de beving, hoe groter de demping. We weten heel veel van de geologie van Groningen en kunnen dat ook benutten. We weten beperkt hoe verwekingsgevoelig het zand in Groningen is, hier wordt baanbrekend onderzoek naar gedaan.

31 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

32 Invloed op constructies Huizen Dijken Infrastructuur Industrie

33 Voorbeeld schudtafel test De grootste test voor aardbevingen ter wereld

34 Onderzoeken naar gedrag metselwerk (TUDelft / EUCentre / Arup ea)

35 Hoe wordt dat aangepakt - risicomanagement Huizen: risicoprioritering door NCG obv individueel risico

36 Gebouwen, invloed fundering op responsie gebouw - Berekeningen met interactie tussen grond, fundering en het gebouw

37 Risicogestuurde aanpak industrie Bron Handreiking industrie

38 Voorbeeld Resultaat Risico analyse Bron F. Besseling 2015

39 Foutenboom Bron M. Peters 2016

40 Uitvoeren berekeningen Trilbelasting Tijdelijke grondverplaatsing Permanente grondverplaatsing Bron M. Hermens 2016

41 Toetsing waterkeringen Zeedijken Eemshaven Delfzijl Regionale keringen Eemskanaal

42 Seismisch ontwerp waterkeringen Semi-probabilistisch raamwerk Probabilistic Seismic Hazard Analysis Verwekingsanalyse Analyse stabiliteit (/ kruindaling) Maatregel stabiliteit: dubbele dijk Kruindaling Aanpak moet aansluiten bij NL veiligheidsfilosofie voor dijken!

43 Infrastructuur hoogspanning en ringweg 30 november 2016

44 Handreikingen en richtlijnen NPR Industrie handreiking Dijkenprotocol Infrastructuur: ROK addendum aardbevingen

45 Op weg naar normering (Eurocode 8)

46 Beslissen versterkingen onder onzekerheid De belasting is de laatste twee jaar sterk veranderd. Dit is voor ontwerpers en eigenaren moeilijk te hanteren. De verschillen tussen de voorspelde belasting tussen KNMI en NAM nemen wel af. De onzekerheid in verweking zorgt voor grote verschillen in aanpak tussen verschillende beoordelaars. Verweking kan een ontwerp of toetsing maken of breken. Van erg conservatief tot struisvogeltactiek. Maatregelen zijn zeer kostbaar, dus standaard methoden zijn onvoldoende, het onderste moet uit de kan. Verschillende eigenaren kampen met hetzelfde probleem, maar er wordt nog relatief weinig samen opgepakt (muv industrie). Richtlijnen beschikbaar, continu in ontwikkeling.

47 Samenvatting Er wordt een kennisachterstand ingelopen, momenteel lopen we in de wereld zelfs op onderdelen voorop. Onzekerheden zijn nog steeds groot, vooral vanwege verschillen tussen Groningse en wereldwijde kenmerken van de huizen en de bevingen. No regret maatregelen bepalen, gelaagde aanpak. Mogelijk dat op termijn alsnog meer (of minder) maatregelen nodig zijn. Er zijn vooral veel en diverse maatregelen, afweging hiervan is complex en uitvoering kostbaar.

48 CIrcle workshop cascade effecten op kritieke infrastructie (overstroming, aardbeving) Kennis delen Samen meer weten Collaborative Modelling Vandaag om: (S105) (S205) VOL vide (stadhuis)

49 Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen Effect van/in de ondergrond Invloed op constructies Vragen

AARDBEVINGSBELASTINGEN: Gevolgen voor de constructeur

AARDBEVINGSBELASTINGEN: Gevolgen voor de constructeur AARDBEVINGSBELASTINGEN: Gevolgen voor de constructeur Matthijs de Hertog Arup 1 Introductie 16 Augustus 2012: Aardbeving bij Huizinge (Magnitude 3,6) Zwaarste aardbeving tot dat moment, dichtbij aangehouden

Nadere informatie

Aardbevingen en gaswinning. Bernard Dost KNMI

Aardbevingen en gaswinning. Bernard Dost KNMI Aardbevingen en gaswinning Bernard Dost KNMI Aardbevingen in Nederland (1300-2013) Natuurlijke aardbevingen Rood: 1980-2013 Roze: 1904-1980 Licht roze: 1986

Nadere informatie

Ir. A.M. de Roo MBA RO Hoofd Adviesgroep Constructies ARCADIS Nederland BV

Ir. A.M. de Roo MBA RO Hoofd Adviesgroep Constructies ARCADIS Nederland BV Ir. A.M. de Roo MBA RO Hoofd Adviesgroep Constructies ARCADIS Nederland BV 1 1 Introductie Aardbevingen 2 Kaders en normen 3 Aanpak Bouwkundig Versterken 4 Noodzaak van een efficiënt ontwerp 5 Belangrijke

Nadere informatie

Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies

Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies Staatstoezicht op de Mijnen Samenvatting December 2015 Samenvatting Dit rapport gaat over de seismische dreiging en het seismisch risico

Nadere informatie

Gasvondst Slochteren-1 (1959) De Wereldreis van Nederland 550 miljoen jaar geleden - nu. Bron: SPB Atlas, 2011 Bron: Berendsen 2004 6!

Gasvondst Slochteren-1 (1959) De Wereldreis van Nederland 550 miljoen jaar geleden - nu. Bron: SPB Atlas, 2011 Bron: Berendsen 2004 6! Bevingen in Hoe zit dat nu? Gasvondst Slochteren-1 (1959) NL Gas Productie Slochteren Rien Herber Infoversum, 22 november Source: EBN 2010 Rotliegend Zandsteen Reservoir De Wereldreis van Nederland 550

Nadere informatie

Presentatie onderzoek TU Delft en vervolgstappen

Presentatie onderzoek TU Delft en vervolgstappen Presentatie onderzoek TU Delft en vervolgstappen Hans Alders Nationaal Coördinator Groningen 10 september 2016 Programma: WELKOM Welkom en introductie door Hans Alders, Nationaal Coördinator Groningen

Nadere informatie

Nationale Staalbouwdag 2015

Nationale Staalbouwdag 2015 ABT Wassenaar? Nationale Staalbouwdag 2015 Wassenaar Haren Inleiding aardbevingsproblema6ek in Groningen ABT Del$ ABT Velp Ir. Rudi Roijakkers, RO Senior adviseur ABT Wassenaar Seismisch Advies ABT Antwerpen

Nadere informatie

Handreiking voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden Delfzijl en Eemshaven

Handreiking voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden Delfzijl en Eemshaven Handreiking voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden Delfzijl en Eemshaven Wijzigingsblad nr. 1 bij versie 4 Versie Datum Auteur Paraaf Review

Nadere informatie

Wat gebeurt er met het Flexibele Geofoon Netwerk? Stand van zake 1 maart 2017

Wat gebeurt er met het Flexibele Geofoon Netwerk? Stand van zake 1 maart 2017 Wat gebeurt er met het Flexibele Geofoon Netwerk? Stand van zake 1 maart 2017 Nederlandse Aardolie Maatschappij BV Datum Februari 2017 Editors Jan van Elk & Dirk Doornhof Introductie Door de Firma Rossingh

Nadere informatie

ARUP studie Groningen 2013

ARUP studie Groningen 2013 ARUP studie Groningen 2013 Strategie voor structurele versteviging van gebouwen Nederlandse samenvatting Issue 17 januari 2014 Nederlandse samenvatting 1 Inleiding Dit rapport omvat een samenvatting van

Nadere informatie

Over figuur 14 zegt de NAM dat er nog veel onzekerheid bestaat tussen de verschillende berekeningsmodellen voor de compactie en dat dit een

Over figuur 14 zegt de NAM dat er nog veel onzekerheid bestaat tussen de verschillende berekeningsmodellen voor de compactie en dat dit een Seismische dreiging In het recente advies van de SodM(bijlage 1) is geconcludeerd dat de seismische dreiging (de mate waarin de grond beweegt als gevolg van een beving) naar beneden is bijgesteld vanwege

Nadere informatie

SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie

SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie 20 november 2012 Introductie Ton Vrouwenvelder TNO Bouw 2 Kernvragen: Wanneer kan het kwaad voor de constructie? Wanneer is het hinder voor personen

Nadere informatie

Staatstoezicht op de Mijnen T.a.v. de heer H. van der Meyden Postbus AA DEN HAAG 2490AA Geachte heer van der Meyden,

Staatstoezicht op de Mijnen T.a.v. de heer H. van der Meyden Postbus AA DEN HAAG 2490AA Geachte heer van der Meyden, Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Staatstoezicht op de Mijnen T.a.v. de heer H. van der Meyden Postbus 24037 2490 AA DEN HAAG 2490AA24037 Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA

Nadere informatie

Staatstoezicht op de Mijnen. Veilige. gaswinning. in Groningen. Staatstoezicht op de Mijnen. Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014

Staatstoezicht op de Mijnen. Veilige. gaswinning. in Groningen. Staatstoezicht op de Mijnen. Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014 Staatstoezicht op de Mijnen Veilige gaswinning in Groningen Staatstoezicht op de Mijnen Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014 1 Staatstoezicht op de Mijnen Waar gaat het over? 1.Intro Staatstoezicht op

Nadere informatie

Welkom Adriaan Hoogendoorn, burgemeester Midden-Groningen. Ontwikkelingen en uitgangspunten Nieuwe Aanpak Versterking Herman Sietsma, waarnemend NCG

Welkom Adriaan Hoogendoorn, burgemeester Midden-Groningen. Ontwikkelingen en uitgangspunten Nieuwe Aanpak Versterking Herman Sietsma, waarnemend NCG Welkom Programma Welkom Adriaan Hoogendoorn, burgemeester Midden-Groningen Ontwikkelingen en uitgangspunten Nieuwe Aanpak Versterking Herman Sietsma, waarnemend NCG Vervolgtraject Siddeburen Steendam/Tjuchem

Nadere informatie

Handreiking Fase 1. voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden in Groningen

Handreiking Fase 1. voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden in Groningen Handreiking Fase 1 voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden in Groningen Handreiking Fase 1 voor het uitvoeren van studies naar het effect

Nadere informatie

Inhoud. Problematiek. Arcadis á Trillingen. á Problematiek. Arcadis Totaalpakket:

Inhoud. Problematiek. Arcadis á Trillingen.  á Problematiek. Arcadis Totaalpakket: NPR 9998:2015 Ervaringen met het toetsen van bestaande funderingen op geïnduceerde aardbevingsbelasting Inhoud Problematiek Project bouwkundig versterken Arcadis Inspectie funderingen NPR 9998:2015 beoordelen

Nadere informatie

Groningen bevingen. KIVI, 3 maart 2014

Groningen bevingen. KIVI, 3 maart 2014 Groningen bevingen KIVI, 3 maart 2014 Aanleiding Huizinge beving 2012: zwaarste beving tot nu toe M= 3.6 Leidt tot onderzoek Staatstoezicht op de Mijnen (TNO, KNMI en NAM) 2 Aanleiding Advies Staatstoezicht

Nadere informatie

Van Schoonebeek tot schaliegas. Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015

Van Schoonebeek tot schaliegas. Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015 Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015 Aardbevingen in Groningen Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13

Nadere informatie

Hierbij bieden wij u het rapport Recent developments on the Groningen field in 2015 aan (rapportnummer TNO-2015 R10755, dd. 28 mei 2015).

Hierbij bieden wij u het rapport Recent developments on the Groningen field in 2015 aan (rapportnummer TNO-2015 R10755, dd. 28 mei 2015). Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20401 2500 EC DEN HAAG 2500EC Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus

Nadere informatie

Eerste deel van aanvullend advies over veiligheidsrisico s van infrastructuur en cumulatie-effecten van geïnduceerde aardbevingen

Eerste deel van aanvullend advies over veiligheidsrisico s van infrastructuur en cumulatie-effecten van geïnduceerde aardbevingen Eerste deel van aanvullend advies over veiligheidsrisico s van infrastructuur en cumulatie-effecten van geïnduceerde aardbevingen d.d. 16 oktober 2018 1. Inleiding In het voorjaar van 2018 heeft de minister

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EC DEN HAAG 2500EC. Geachte heer Jongerius,

Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EC DEN HAAG 2500EC. Geachte heer Jongerius, Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20101 2500 EC DEN HAAG 2500EC Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus

Nadere informatie

Aardbevingen en gebouwen

Aardbevingen en gebouwen Aardbevingen en gebouwen Matthijs de Hertog Introductie Inhoud presentatie Introductie Wat is een aardbeving? Karakteristieken van aardbevingsbelastingen Rekenmethoden Aardbevingsbestendig bouwen 1 Introductie

Nadere informatie

Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD. Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse

Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD. Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse Onderwerpen 1. Verwachten we schade door geïnduceerde aardbevingen? 2. Wat speelt een rol? 3. Hoe berekenen

Nadere informatie

Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen

Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen Staatstoezicht op de Mijnen Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen KNAW-MINISYMPOSIUM AARDGASWINNING EN AARDBEVINGEN IN GRONINGEN Amsterdam 27 maart 2014 1 Waar gaat het over?

Nadere informatie

14/04/2017. Aardbevingen: een basis 6e Creatieve Sessie Geokunststoffen toepassen bij aardbeving bestendig bouwen. Overzicht

14/04/2017. Aardbevingen: een basis 6e Creatieve Sessie Geokunststoffen toepassen bij aardbeving bestendig bouwen. Overzicht Overzicht Aardbevingen: een basis 6e Creatieve Sessie Geokunststoffen toepassen bij aardbeving bestendig bouwen Siefko Slob De impact van aardbevingen Hoe ontstaan aardbevingen? Wat is een aardbeving?

Nadere informatie

Toelichting SodM op de analyse van dreiging en risico als gevolg van de gaswinning in Groningen (HRA2019)

Toelichting SodM op de analyse van dreiging en risico als gevolg van de gaswinning in Groningen (HRA2019) Toelichting SodM op de analyse van dreiging en risico als gevolg van de gaswinning in Groningen (HRA2019) Groningen, 26 maart 2019 SodM 2018 1 Opzet presentatie 1. Dreiging- en risicoanalyse op basis van

Nadere informatie

NAM UGS Norg. Presentatie 9 september UGS NORG BRON VAN ONZE ENERGIE

NAM UGS Norg. Presentatie 9 september UGS NORG BRON VAN ONZE ENERGIE Presentatie 9 september UGS NORG 1 Mei 2015 Agenda 1. Schade aan panden in Steenbergen e.o. 2. Opslagplan Norg - reservoirdruk 3. Vragen 2 Mei 2015 Schade aan panden in Steenbergen 1/2 NAM onderzoekt de

Nadere informatie

Aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes

Aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes > Retouradres Postbus 201 3730 AE De Bilt Aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes cc. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat t.a.v. drs. S. van Veldhoven

Nadere informatie

Gedetailleerde toets zettingsvloeiing t.b.v. verlengde 3e toetsing

Gedetailleerde toets zettingsvloeiing t.b.v. verlengde 3e toetsing Gedetailleerde toets zettingsvloeiing t.b.v. verlengde 3e toetsing Tweede kennisplatform Uitwisseling kennis en ervaringen in de verlengde 3e toetsing Inhoud Wat is een zettingsvloeiing Overzicht toetsing

Nadere informatie

Aanleiding en onderzoeken. Aardbevingen ondergrond. Verweking. Funderingen. Vragen

Aanleiding en onderzoeken. Aardbevingen ondergrond. Verweking. Funderingen. Vragen Funderingen in Eurocode 8 Dr. ir. Mandy Korff Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen 1 Aardbevingen consequenties NPR ontwikkeling 2013 / 2014

Nadere informatie

Ontwerp van aardbevingsbestendige dijken Hoe doe je dat? Bert de Wolff, Antea Group in samenwerking met waterschap Noorderzijlvest. 10 november

Ontwerp van aardbevingsbestendige dijken Hoe doe je dat? Bert de Wolff, Antea Group in samenwerking met waterschap Noorderzijlvest. 10 november Ontwerp van aardbevingsbestendige dijken Hoe doe je dat? Bert de Wolff, Antea Group in samenwerking met waterschap Noorderzijlvest 10 november 2015 1 Inhoudsopgave Onderzoeksvragen rondom aardbevingen

Nadere informatie

Expertise- Taxaties- Advisering

Expertise- Taxaties- Advisering Pagina 1 van 5 2. AANLEIDING De gaswinning in Groningen heeft de Nederlandse staat en de Nederlandse samenleving veel gebracht. De omvang van de gasopbrengsten is groot. Het aardgas is één van de pijlers

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Versterken van rijwoningen. Ir. Mark Spanenburg RC

Versterken van rijwoningen. Ir. Mark Spanenburg RC Versterken van rijwoningen Ir. Mark Spanenburg RC Even kennismaken Ir. M.M.J. Spanenburg, seismisch adviseur BAM A&E Binnen BAM A&E kenniscentrum aardbevingen: - BAM Advies & Engineering - BAM Infraconsult

Nadere informatie

Voorspellen Zet stap 1 van het stappenplan. 1. Waar gaat de tekst over volgens jou?

Voorspellen Zet stap 1 van het stappenplan. 1. Waar gaat de tekst over volgens jou? Deze les is een blokles. Je gebruikt alle stappen van het stappenplan lezen. Je voorspelt waar de tekst over gaat. Je beantwoordt vragen die gaan over: o moeilijke woorden/stukjes tekst o algemene dingen

Nadere informatie

Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies

Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies TNO-rapportnummer NITG 04-244-B ISBN 90-369-2263-1 Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies Datum 20 december 2004 Auteurs Wassing, B.B.T., TNO-NITG Van Eck, T., KNMI Van

Nadere informatie

MEMO. Voorlopige ontwerpuitgangspunten voor nieuwbouw en verbouw onder aardbevingsbelasting ten gevolge van de gaswinning in het Groningenveld

MEMO. Voorlopige ontwerpuitgangspunten voor nieuwbouw en verbouw onder aardbevingsbelasting ten gevolge van de gaswinning in het Groningenveld MEMO Ten behoeve van de Minister van Economische Zaken Nederlands Normalisatie Instituut Voorlopige ontwerpuitgangspunten voor nieuwbouw en verbouw onder aardbevingsbelasting ten gevolge van de gaswinning

Nadere informatie

Welkom 13 december 2018

Welkom 13 december 2018 Welkom 13 december 2018 Programma Welkom Rika Pot - burgemeester gemeente Oldambt Actuele ontwikkelingen Herman Sietsma - Wat betekent dit voor de dorpen Nieuwolda, Nieuw Scheemda en t Waar? Roelof Hupkes

Nadere informatie

Noordoost Nederland 250 miljoen jaar geleden. Bevingen in Groningen. Hoe zit dat? Groningen Gasveld Top Reservoir. Groningen Gasveld Noord-Zuid Sectie

Noordoost Nederland 250 miljoen jaar geleden. Bevingen in Groningen. Hoe zit dat? Groningen Gasveld Top Reservoir. Groningen Gasveld Noord-Zuid Sectie Bevingen in Hoe zit dat? Noordoost Nederland 250 miljoen jaar geleden Woestijn met duinen en zoutmeren Rien Herber Erfgoed in Beweging, 29 october 2015 Knight, Fryberger, Moscariello & Hern, 2003 Gasveld

Nadere informatie

van naar Drie Protocollen

van naar Drie Protocollen van Contra Expertise Aardbevingsschade naar Contra Expertise Mijnbouwschade in Drie Protocollen Hoe het begon: Na jaren van ontkenning en vele onderhandse uitkeringen aan grotere instanties kwam er een

Nadere informatie

Technische commissie l[jqjgpp (jg^ggjpg

Technische commissie l[jqjgpp (jg^ggjpg 03 l[jqjgpp (jg^ggjpg M cn > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Ministerie van Economische Zaken Directie Energie en mgeving T.a.v. Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Postadres Postbus 20401 2500 EK

Nadere informatie

Effecten aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen. Samenvatting resultaten onderzoek Deltares

Effecten aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen. Samenvatting resultaten onderzoek Deltares Effecten aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen Samenvatting resultaten onderzoek Deltares Effecten aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen Samenvatting resultaten onderzoek Deltares

Nadere informatie

Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies

Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies Earth, Environmental and Life Sciences Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA Utrecht www.tno.nl T +31 88 866 42 56 F +31 88 866 44 75 infodesk@tno.nl Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen

Nadere informatie

Effecten geïnduceerde aardbevingen op het Gasunienetwerk. Studie naar de robuustheid van het gasleidingennetwerk

Effecten geïnduceerde aardbevingen op het Gasunienetwerk. Studie naar de robuustheid van het gasleidingennetwerk Effecten geïnduceerde aardbevingen op het Gasunienetwerk in Groningen Studie naar de robuustheid van het gasleidingennetwerk Effecten geïnduceerde aardbevingen op het Gasunienetwerk in Groningen Studie

Nadere informatie

HET MYSTERIE VAN ONDERGRONDSE ZAKEN

HET MYSTERIE VAN ONDERGRONDSE ZAKEN HET MYSTERIE VAN ONDERGRONDSE ZAKEN Wat is van groot belang om schade door bevingen of zettingen vergoed te krijgen? Naast een fatsoenlijk gedrag van NAM natuurlijk een goed meetsysteem. Blijft de vraag

Nadere informatie

een kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers

een kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers Voormalig Inspecteur-generaal Jan de Jong: opmerkingen bij besluit Gaswinning Groningen van 18 december 2015 een kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers Allereerst wat opmerkingen over

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

De bouwkundige uitdaging in het noorden

De bouwkundige uitdaging in het noorden De bouwkundige uitdaging in het noorden Eric Heerkens Project Manager Uitvoering Groningen Aardbevingen Bouwkundig Versterken BRON VAN ONZE ENERGIE Het Groningen gasveld Een van de grootste gasvelden ter

Nadere informatie

BODEMDALING DOOR DIEPE EN ONDIEPE OORZAKEN

BODEMDALING DOOR DIEPE EN ONDIEPE OORZAKEN BODEMDALING DOOR DIEPE EN ONDIEPE OORZAKEN PETER VAN BERGEN NOORDELIJKE NETWERKDAG BODEM 18 MEI 2017 Tel.: 050 3164689 Postbus 610, 9700 AP Groningen www.commissiebodemdaling.nl Email: p.vanbergen@commissiebodemdaling.nl

Nadere informatie

A L G E M E E N B E S T U U R

A L G E M E E N B E S T U U R A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 25 mei 2016 Agendapunt: 11 Betreft: Besluitvormend Programma: 1. Waterveiligheid Portefeuillehouder: Luitjens Route: MT-DB-AB Onderwerp Aanvullende kredietaanvraag

Nadere informatie

Een informatieplatform voor Groningen? enkele gedachten. Peter Millenaar - Provincie Groningen Paul Padding - Geonovum

Een informatieplatform voor Groningen? enkele gedachten. Peter Millenaar - Provincie Groningen Paul Padding - Geonovum Een informatieplatform voor Groningen? enkele gedachten Peter Millenaar - Provincie Groningen Paul Padding - Geonovum Beter Benutten Hergebruik van geo-info stimuleren in domeinen waar geo-info nog niet

Nadere informatie

RING ZUID GRONINGEN HAALBAAR DANKZIJ COMBINATIE HEREPOORT

RING ZUID GRONINGEN HAALBAAR DANKZIJ COMBINATIE HEREPOORT dia 1 RING ZUID GRONINGEN HAALBAAR DANKZIJ COMBINATIE HEREPOORT Helperzoomtunnel Jan Pieter Schuitemaker Helperzomtunnel dia 3 Geologie Noordoost Nederland GEOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN WAAR WE IN DE GEOTECHNIEK

Nadere informatie

Bijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest

Bijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest Bijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest 0 Inleiding Sinds 1964 wordt er in Groningen geboord naar aardgas. Tot 2017 is er ca. 2048 miljard m3 gas gewonnen. De hoeveelheid

Nadere informatie

De ondergrond in Groningen Leven op een waterbed

De ondergrond in Groningen Leven op een waterbed 1 De ondergrond in Groningen Leven op een waterbed Jaren geleden is er al voor gewaarschuwd dat Groningen niet geschikt is voor gaswinning, met name door de structuur van de ondiepe ondergrond. De ondergrond

Nadere informatie

Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen

Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen Geografische ligging Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen Algemeen De winningsplannen zijn beide geactualiseerd om verschillende redenen:

Nadere informatie

Addendum Waterinjectie Management Plan

Addendum Waterinjectie Management Plan Addendum Waterinjectie Management Plan Protocol seismische activiteit door waterinjectie kenmerk EP201502216336, d.d. 26 februari 2015 Seismische activiteit door waterinjectie Het productiewater dat vrijkomt

Nadere informatie

We boren (te?) diep op zoek naar aardwarmte

We boren (te?) diep op zoek naar aardwarmte We boren (te?) diep op zoek naar aardwarmte De belangstelling voor de winning van aardwarmte groeit. Maar toezichthouder SodM ziet een jonge onervaren sector. Op sommige plekken is een verhoogd risico

Nadere informatie

Deltares. Enabling Delta Life

Deltares. Enabling Delta Life Profiel Deltares Deltares is een kennisinstituut met hoogwaardige kennis over water, bodem en ondergrond. Deltares draagt wereldwijd bij aan een veilig, schoon en duurzaam leven in delta s, kust- en riviergebieden.

Nadere informatie

Indirecte zettingsschade en bevingen/trillingen Auteur: Hilda Groeneveld

Indirecte zettingsschade en bevingen/trillingen Auteur: Hilda Groeneveld Indirecte zettingsschade en bevingen/trillingen Auteur: Hilda Groeneveld Spanning in gebouwen kan ontstaan door problemen die voortkomen uit de bovengrondse constructie, de fundatie, het materiaal waaruit

Nadere informatie

Symposium Erfgoed in beweging

Symposium Erfgoed in beweging Symposium Erfgoed in beweging Themasessie 2: Constructieve aandacht voor monumenten ir. Jelle Pama Hanzehogeschool Professionals & Bedrijven EPI-Kenniscentrum 29-10-2015 Inhoud Aardbevingen en schade Wet-

Nadere informatie

Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek

Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek Bevindingen op hoofdlijnen Evert Holleman 29 juni 2016 Proces en inspraak Bewonersavond Twente Onderzoeksopzet Commissie voor de m.e.r. Deltares 1 - Huidige

Nadere informatie

GASWINNING EN AARDBEVINGEN IN HET GRONINGEN-GASVELD. Aardbevingsonderzoek

GASWINNING EN AARDBEVINGEN IN HET GRONINGEN-GASVELD. Aardbevingsonderzoek EN AARD IN HET GRONINGEN-GASVELD INHOUDSOPGAVE I INLEIDING STUDIE PROGRAMMA II DATA-VERGARING EN METEN III AARDBEVINGS- DREIGING IV AARDBEVINGS- RISICO V TRANSPARANTIE I INLEIDING STUDIEPROGRAMMA I INLEIDING

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EK DEN HAAG 2500EK Geachte heer Jongerius,

Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EK DEN HAAG 2500EK Geachte heer Jongerius, Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG 2500EK20401 Energie Princetonlaan 6 3584 CB

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Risicobeheersing ondergronds bouwen lessen van de NoordZuidlijn voor de Singelgracht. Dr. ir. Mandy Korff

Risicobeheersing ondergronds bouwen lessen van de NoordZuidlijn voor de Singelgracht. Dr. ir. Mandy Korff Risicobeheersing ondergronds bouwen lessen van de NoordZuidlijn voor de Singelgracht Dr. ir. Mandy Korff Introductie Risico s en risicobeheersing bij ondergronds bouwen Lessen van de NoordZuidlijn voor

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 33 529 Gaswinning Nr. 613 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 28 mei 2019 De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft een

Nadere informatie

Geachte mevrouw Franke,

Geachte mevrouw Franke, Retouradres:, Aan de griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw & Innovatie T.a.v. mevrouw drs. M.C.T.M. Franke Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 2500EA Onderwerp Rondetafelgesprek inzake

Nadere informatie

Effecten geïnduceerde aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen

Effecten geïnduceerde aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen Effecten geïnduceerde aardbevingen op kritische infrastructuur Groningen Quick Scan naar de sterkte van de infrastructuur ir. M. Korff PhD dr. H.M.G. Kruse ir. T.P. Stoutjesdijk ir. J. Breedeveld dr. G.A.

Nadere informatie

Meting en monitoring. Klaas Siderius en Ben van der Kwaak

Meting en monitoring. Klaas Siderius en Ben van der Kwaak Meting en monitoring Klaas Siderius en Ben van der Kwaak Inhoud Verschillende soorten seismische metingen en monitoring Aardbevingsmonitoring Ambient Vibrations Seismische sonderingen Dynamisch laboratoriumonderzoek

Nadere informatie

AARDBEVINGEN IN NEDERLAND

AARDBEVINGEN IN NEDERLAND AARDBEVINGEN IN NEDERLAND ONGEMAKKELIJK EN ONVERWACHT KNAG Onderwijsdag 11 nov 2016 Dr Bernd Andeweg Aardwetenschappen VU Amsterdam In nummer mei 2016 in 1. Presentatie staat (bijna) op www.falw.vu/~andb/knagdag

Nadere informatie

Aardbevingen Groningen Achtergrond en aanpak Inspectie & Engineering

Aardbevingen Groningen Achtergrond en aanpak Inspectie & Engineering Aardbevingen Groningen Achtergrond en aanpak Inspectie & Engineering Joep Tünnissen Hoofdconstructeur Bouwtechniek/Teamleider kennisontwikkeling, CVW Appingedam 1 Agenda Schadebeeld Groningen Tektonische

Nadere informatie

Safety as a service. Structural Health Monitoring & Asset Management. De sleutel tot uw veiligheid

Safety as a service. Structural Health Monitoring & Asset Management. De sleutel tot uw veiligheid Safety as a service Structural Health Monitoring & Asset Management De sleutel tot uw veiligheid Meettechnieken Total Stations, Theodoliet optische-meting momentopnamen Versnellingsmeters Accelerometers

Nadere informatie

Pipingonderzoek WTI2017

Pipingonderzoek WTI2017 Pipingonderzoek WTI2017 Ulrich Förster (Deltares) Peter Blommaart (RWS-VWL) Inhoud Inleiding programma WTI 2017 Doel van de toetsing Verschillende toetslagen Planning cluster toetsen piping Ulrich Förster

Nadere informatie

Verslag. De inhoudelijk genoemde punten zijn hieronder beschreven.

Verslag. De inhoudelijk genoemde punten zijn hieronder beschreven. Verslag Datum verslag Ons kenmerk 11200605-006-ZWS-0002 Project 11200605-006 Opgemaakt door Paul van Steeg Datum bespreking Aantal pagina's 2 Vergadering NKWK Waterkeren thema Reststerkte Aanwezig Deelnemers

Nadere informatie

Tilt metingen Inleiding willen ander vraagstuk dan waar wij de sensoren voor gebruiken dit aardbevingsonderzoek

Tilt metingen Inleiding willen ander vraagstuk dan waar wij de sensoren voor gebruiken dit aardbevingsonderzoek Tilt metingen Welke toegevoegde waarde hebben tiltmetingen voor het duidelijk maken van de relatie tussen trillingen/bevingen en schade. Van belang voor o.a. het aardbevingsbestendig bouwen/herstellen.

Nadere informatie

BOUWEN MET. vakblad over staal en staalconstructies

BOUWEN MET. vakblad over staal en staalconstructies BOUWEN MET 12 15 248STAAL vakblad over staal en staalconstructies aardbevingsbestendig ontwerpen Bouwen met Staal 248 jaargang 48 december 2015 ISSN 0166-6363. Uitgever Marco Pauw. Redactie Paul van Deelen

Nadere informatie

Effecten aardbevingen op hoogspanningsnet in Groningen

Effecten aardbevingen op hoogspanningsnet in Groningen Effecten aardbevingen op hoogspanningsnet in Groningen Effecten aardbevingen op hoogspanningsnet in Groningen Hans Landwehr Jaap Bijnagte Raphael Steenbergen (TNO) 1208624-010 Deltares, 2014, B Deltares

Nadere informatie

Memo Versterking 1467 gebouwen

Memo Versterking 1467 gebouwen Nationaal Coördinator Groningen Memo Versterking 1467 gebouwen Ronde 1 - Fase 1 Inleiding In april 2016 is onder regie van Nationaal Coördinator Groningen (NCG) gestart met het inspecteren en berekenen

Nadere informatie

Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek

Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek Herafweging verwerking productiewater Schoonebeek Bevindingen op hoofdlijnen Evert Holleman 4 juli 2016 Zorgen uit de regio Overzicht zorgen op basis van de brief aan Kamp en inventarisatie aanvullende

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

scholingsprogramma Aardbevingen zorginstellingen Scholingsprogramma Aardbevingen & Zorg

scholingsprogramma Aardbevingen zorginstellingen Scholingsprogramma Aardbevingen & Zorg Informatiefolder Informatiefolder scholingsprogramma Scholingsprogramma Aardbevingen & Zorg Aardbevingen Maatwerkprogramma voor en professionals in de zorg zorginstellingen Colofon Versie: definitief Auteur:

Nadere informatie

Stagewerkplan 2017 Respectis

Stagewerkplan 2017 Respectis Stagewerkplan 2017 Respectis Respectis heeft in 2017 meerdere stageplekken in de aanbieding zowel voor HBO dan wel WO ICT studenten alsook voor MBO studenten. ------------------------- Voorstel 1 stageopdracht

Nadere informatie

Zeespiegelstijging en oplossingen

Zeespiegelstijging en oplossingen Zeespiegelstijging en oplossingen Prof. dr. ir. S.N. (Bas) Jonkman, Waterbouwkunde Onderwerpen Effect zeespiegelstijging op overstromingsrisico s Maatregelen Ontwikkelingen hoogwaterbescherming in Nederland

Nadere informatie

Minder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen

Minder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen Ministerie van Economische Zaken Minder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen Uitleg over het besluit gaswinning Groningen Geachte bewoner, Vrijdag 17 en zaterdag 18 januari 2014 heb ik in Groningen

Nadere informatie

Folkert Buiter 2 oktober 2015

Folkert Buiter 2 oktober 2015 1 Nuchter kijken naar feiten en trends van aardbevingen in Groningen. Een versneld stijgende lijn van het aantal en de kracht van aardbevingen in Groningen. Hoe je ook naar de feitelijke metingen van de

Nadere informatie

Onderzoek naar aardbevingen en de relatie met activiteiten in de ondergrond

Onderzoek naar aardbevingen en de relatie met activiteiten in de ondergrond Onderzoek naar aardbevingen en de relatie met activiteiten in de ondergrond André Niemeijer Experimentele gesteentedeformatie /HPT Lab Faculteit Geowetenschappen Universiteit Utrecht Een aardbeving is

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 22 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer

Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer TNO-KNMI rapport Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer Datum: 3 mei 2011 Auteurs: Ir. W. van Kanten-Roos (TNO) Dr. B. Dost (KNMI) Prof.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage. Datum 25 januari 2013 Betreft Gaswinning Groningen-veld

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage. Datum 25 januari 2013 Betreft Gaswinning Groningen-veld > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Trillingen in het Noorden: De oorzaak van bodemdaling en aardbevingen in Groningen

Trillingen in het Noorden: De oorzaak van bodemdaling en aardbevingen in Groningen Leidse Winterlezing 11 November, 2018 Trillingen in het Noorden: De oorzaak van bodemdaling en aardbevingen in Groningen Prof. Chris Spiers Hoge Druk en Temperatuur Laboratorium (HPT Lab) Faculteit Geowetenschappen

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken. De Minister van Economische Zaken. Directie Energie en Omgeving. Postbus EK DEN HAAG

Ministerie van Economische Zaken. De Minister van Economische Zaken. Directie Energie en Omgeving. Postbus EK DEN HAAG / Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus 24037 2490 AA Den Haag De Minister van Economische Zaken Ministerie van Economische Zaken Directie Energie en Omgeving Postbus 20401 2500 EK DEN

Nadere informatie

---------- Doorgestuurd bericht ---------- Van: Annemarie Heite <annemarie.heite@gmail.com>

---------- Doorgestuurd bericht ---------- Van: Annemarie Heite <annemarie.heite@gmail.com> ---------- Doorgestuurd bericht ---------- Van: Annemarie Heite Datum: 22 oktober 2014 23:19 Onderwerp: Nam stelt pga norm naar beneden bij om het schadeherstelproces te kunnen

Nadere informatie

Invloed van Groningse aardbevingen op woongenot

Invloed van Groningse aardbevingen op woongenot Invloed van Groningse aardbevingen op woongenot Welke invloed hebben de aardbevingen in Noord-Oost Groningen op het woongenot? Hoe schat men de kans in dat de eigen woonplaats getroffen kan worden? Onderzoek

Nadere informatie

Toelichting bij Interim Advies Nieuwbouw en verbouw

Toelichting bij Interim Advies Nieuwbouw en verbouw Toelichting bij Interim Advies Nieuwbouw en verbouw Loppersum 27 mei 2014 Interim Advies Nieuwbouwconstructies onder aardbevingsbelasting in NO-Nederland 1 Introductie Simon Wijte Werkzaam bij Adviesbureau

Nadere informatie

Constructies in Waterkeringen

Constructies in Waterkeringen Constructies in Waterkeringen Arno Rozing 14 November 2013 Bijzondere waterkerende constructies in waterkeringen TREEM en ontwerprichtlijn corrosietoeslag Waarom? 2 Inhoud: Dijkversterking: Grondoplossingen

Nadere informatie

Technische commissie. Datum 25 APR 2017 Tcbb-advies winningsplan Pieterziji-Oost. Geachte Minister,

Technische commissie. Datum 25 APR 2017 Tcbb-advies winningsplan Pieterziji-Oost. Geachte Minister, Postbus Technische commissie > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Techrnsche commissie Aan de Minister van Economische Zaken Directie Energie en Omgeving Postadres T.a.v. V 20401 Postbus 20401

Nadere informatie

Programma Welkom Ontwikkelingen 2018 en versterkingsprogramma Ontwikkelen dorpsvisie Gelegenheid om vragen te stellen

Programma Welkom Ontwikkelingen 2018 en versterkingsprogramma Ontwikkelen dorpsvisie Gelegenheid om vragen te stellen Welkom Programma Welkom Adriaan Hoogendoorn, burgemeester Midden-Groningen Ontwikkelingen 2018 en versterkingsprogramma Lucy Goslinga, gebiedsmanager NCG Ontwikkelen dorpsvisie Anja Woortman, wethouder

Nadere informatie

Gebouwschade Loppersum

Gebouwschade Loppersum Gebouwschade Loppersum Drs. G. de Lange ir. N.G.C. van Oostrom Drs. S. Dortland Ir. H. Borsje (TNO) Ir. S.A.J. de Richemont (TNO) 1202097-000 Deltares, 2011 Titel Gebouwschade Loppersum Opdrachtgever

Nadere informatie