Allergenen in de leefomgeving

Transcriptie

1 Allergenen in de leefomgeving Pollenverspreiding, klimaatverandering en Natuurkalender Arnold van Vliet Leerstoelgroep Milieusysteemanalyse Wageningen Universiteit

2 Inhoud presentatie Klimaatverandering in Nederland Natuurkalender Wanneer hooikoorts? Invloed weer Transport pollen door atmosfeer Waar staan de planten? Noodzaak voor samenwerking Medicijngebruik Kennisniveau en info behoefte Ambrosia

3 Klimaatverandering in Nederland?? Vanmorgen vroeg..

4 Klimaatverandering in Nederland Temperatuur ( C) Jaar

5 Tien jaren met de warmste start sinds 1901 Jaar Gem temperatuur t/m 24 maart

6 Vanmorgen aan de Dijkgraaf

7 Gemiddelde temperaturen in 300 jaar herfst 2006 Aantal jaar Gemiddelde temperatuur in maanden sept., okt. en nov. ( C) Vanaf 1706 Vanaf 1988

8 Zichtbare veranderingen in de natuur dicht bij huis Veranderingen in: Verspreiding Groei Tijdstip => Fenologie

9 Wespenspin

10

11 Natuurkalender: Groot samenwerkingsverband Regeling Draagvlak Natuur

12 Relatie tussen weer en natuur Fenologie: De bestudering van jaarlijks terugkerende verschijnselen in de natuur. Planten: Bloei Bladontplooiing Bladval Vruchten rijp Dieren: Verschijnen van: Vlinders Trekvogels Kikkerdril Eerste kikker- of vogelgeluiden

13 Relatie tussen start bloei en temperatuur

14 De Natuurkalender Doelen: 1) Onderzoek effecten van verandering in klimaat. 2) Draagvlakvergroting voor klimaatbeleid. 3) Vergroten kennis over natuur en klimaat.

15 Vervroeging van de bloei

16 Toepassingen: 4 sectoren Landbouw Groenbeheer Gezondheid Tuinieren

17 Activiteiten Natuurkalender op gebied hooikoorts Onderzoek naar de invloed van variatie in weer/klimaat op: start en duur bloei planten; bloei-intensiteit (aantal pollen geproduceerd); verspreiding en populatiegrootte van plantensoorten; transport van pollen door de atmosfeer; medicijngebruik. Bevorderen van samenwerking tussen betrokkenen. Inventariseren kennisniveau en informatiebehoefte betrokkenen Communiceren van kennis naar hooikoortspatiënten, specialisten en huisartsen. Ontwikkelen van aanpassingstrategieën.

18 20-jun 31-mei 11-mei 21-apr 1-apr 12-mrt 21-feb 1-feb Start en duur pollenseizoen: Berk Start Eind Datum Warmste februari ooit (7,6 graden) Jaar

19 Invloed warme winter op start bloei hazelaar

20 2006 en 2008: Pollentellingen els

21 Invloed slechte weer afgelopen weken

22 Aantal berkenpollen Bloeiintensiteit Berk Aantal getelde berkenpollen per jaar Jaar LUMC Elkerliek

23 Transport door de atmosfeer

24 Voorkomen van planten die pollen verspreiden

25 Voorkomen van planten die pollen verspreiden

26 Berekenen pollenwolken

27 Internationale samenwerking:

28 Verbeteren hooikoortsverwachting

29 Verloop aantal bezoeken aan apotheek Customers per week /1/1 27/3/1 19/6/1 11/9/1 4/12/1 25/2/2 21/5/2 13/8/2 5/11/2 28/1/3 22/4/3 15/7/3 7/10/3 28/12/3 23/3/4 15/6/4 7/9/4 27/11/4 22/2/5 17/5/5 9/8/5 4/11/5 Week

30 Verloop aantal bezoeken aan apotheek in Eerste berkenpollen 25 maart Veel berkenpollen 15 april Zeer hoge concentratie graspollen (1645) /11/3 9/12/3 23/12/3 7/1/3 21/1/3 4/2/3 18/2/3 4/3/3 18/3/3 4/4/3 15/4/3 27/4/3 13/5/3 27/5/3 10/6/3 24/6/3 8/7/3 22/7/3 5/8/3 19/8/3 4/9/3 16/9/3 27/9/3 14/10/3 28/10/3 11/11/3 Customers per week Eerste elzen Pollen (28 dec.) Zeer veel elzenpollen (25 feb.) Eerste graspollen (6 mei) Week

31 Enquête 1000 patiënten: Bent u getest? Percentage Ja Nee

32 Weet niet Grassen Berk Els Hazelaar Zuring Weegbree Percentage Alsem (o.a. bijvoet) Enquête: Voor welke pollen bent u allergisch?

33 Enquête: Herkent u de planten? Percentage Ja Nee Sommige

34 Tips om klachten te verminderen Medicijnen Indicatietest Nieuwsbrief Meerdaagse pollenverwachting Algemeen Percentage Ervaringen medicijngebruik Dagelijkse pollentellingen Geen Enquête: Informatiebehoefte patiënt

35 Pollentellingen en info op

36 Nieuwe site: Natuurbericht.nl

37 Ambrosia: verlenging van hooikoortsseizoen? Belangrijkste veroorzaker van hooikoorts. Vijf keer zo sterk allergeen als graspollen. Warmteminnende soort. Afkomstig uit Noord Amerika. Plant cm groot. Bloeien van augustus tot en met oktober. Een plant kan tot 1 miljard pollen produceren. In de VS 100 miljoen ton pollen per jaar. Bij een verdubbeling van de CO2 concentratie 61% meer pollen. Een plant kan zaden voortbrengen. Beheer zeer moeilijk.

38 Aantal vindplaatsen sinds Aantal vondsten Jaar A. artemisiifolia A. psilostachya

39 Waarnemingen Ambrosia in 2007

40 Verspreiding ambrosiapollen over Europa in 2007 (bron: European Aeroallergen Network).

41 Aantal getelde Ambrosiapollen door LUMC Aantal Ambrosiapollen jaar

42 Toekomst in Nederland?

43 Toekomst in Nederland?

44 Verwachting voor de toekomst: wintertemperatuur 12.0 Gemiddelde temperatuur Jaar Minimaal scenario Waargenomen Maximaal scenario 10 per. Mov. Avg. (Waargenomen)

45 Conclusies Het klimaat is aan het veranderen. Veranderingen hebben duidelijke effecten op de start, duur en intensiteit van het hooikoortsseizoen. Hooikoortsseizoen zal met de uitbreiding van ambrosia in Nederland ook in de maanden september en oktober vaker op gaan treden. Patiënten komen eerder en later met klachten dan verwacht door vervroeging in voorjaar en door Ambrosia. Gevolgen voor de diagnostiek. Pollenconcentraties gaan veranderen (grotere pieken) door veranderingen in groei planten en in weersomstandigheden. Dit resulteert in veranderingen in het aantal patiënten.

46 Algemene conclusies Pollenverwachting zal verbeteren door nationale en internationale samenwerking. Kennis van hooikoortspatiënten over hun klachten is beperkt. Door extremen zullen (bestaande) patiënten meer vragen gaan krijgen. Inspanning vereist om patiënten en overige betrokkenen te informeren over de veranderingen.

47 Dank u voor de aandacht! Contact: Arnold van Vliet arnold.vanvliet@wur.nl