Verschil tussen gevaar en risico

Transcriptie

1 Verschil tussen gevaar en risico Wim van Alphen tri-plus Gevaren Danger (acuut) Hazard (latent) Risico s Gevaar Iets dat in potentie in staat is letsel of schade toe te brengen

2 Risico = Kans x Effect R = W x B x E Kans = W x B W = waarschijnlijkheid B = blootstellingduur Gericht op concrete werkvloerscenario s. Terugredeneren vanuit het effect. (Kinney en Wiruth, 1976) OHSAS Gevaar: bron, situatie of handeling die mogelijk tot menselijk letsel of ziekte (fysiek of mentaal) kan leiden of een combinatie daarvan. Risico: combinatie van de waarschijnlijkheid dat een gevaarlijke gebeurtenis of blootstelling zich voordoet en de ernst van het letsel of de ziekte die daardoor kan worden veroorzaakt. Aanvaardbaar risico: risico dat is teruggebracht tot een niveau dat aanvaardbaar is voor de organisatie met het oog op de wettelijke verplichtingen en haar eigen arbobeleid Merkwaardige wetgeving Wet onderscheidt geen duidelijk verschil tussen gevaren en risico s Wet eist volledigheid van de RI&E, maar geeft niet aan wat volledigheid betekent Wet staat toe dat iedereen een RI&E mag uitvoeren, mist deze wel getoetst wordt. Echter stelt geen eisen aan de volledigheid van de deskundigheid van de toetser. Wet verlangt geen toetsing van ongevallen analyse (retrospectieve RI&E). Dat zijn juist de manifest geworden risico s. Eisen aan de RI&E Volledig (vol << >> ledig) Actuele inzichten Betrouwbaar Moet een actuele RIE zijn.

3 Verplichte elementen Volledigheid: ingevuld PvA Volledigheid: eventueel nodige verdiepende RIE s Aanvullende metingen Verplichte elementen OR instemming met werkwijze en PvA Beleidszaken Concrete zaken V en G (incl. PSA) Hoe is beleid geïmplementeerd op de werkvloer? Advies over preventieve taken Toegang van wn tot deskundige Advies over BHV (maatgevende scenario s) Advies over PAGO s Bijzondere groepen Ongevallen, ziekteverzuim en beroepsziekten Verplichte elementen Toetsen Niet wettelijk vereist maar wel zinvol: fundamentele factoren Liefst BRF s en Cultuur Aanvullende OHSAS factoren Weging en soms juist geen weging Weging en soms juist geen weging Absolute bepalingen: minimumvoorschriften niet wegen maar direct aanpakken Resterende zaken wel wegen, toekennen van een risicoklassen en prioriteren in plan van aanpak

4 Gevolgen Veel bedrijven gaan netjes alles wegen en prioriteren en lopen kans op boetes omdat zij niet realiseren dat wettelijke zaken direct moeten worden aangepakt. Grotere risico s blijven liggen omdat tijd en geld in de wettelijke zaken gaan zitten. Inspectie SZW is gericht op verwijtbaarheid Controleert op drie hoofditems (basisfactoren): - Zijn de gevaren en risico s in de RI&E beschreven? Zijn de wettelijke zaken aangepakt (dus niet ranken)? - Is er voorlichting en instructie gegeven? - Is er voldoende toezicht uitgeoefend? Zo niet: boete Risico = Kans x Effect R = W x B x E Kans = W x B W = waarschijnlijkheid: klein B = blootstellingduur: nihil (4 meter hoog in andere zone) E = hoog Risico: klein x nihil x hoog = klein (Kinney en Wiruth, 1976)

5 Gevolg Op basis van niet afgeschermd zijn van bewegende delen (schoepen van ventilator) boete Bedrijf had zaken verder zeer goed voor elkaar Betreffende arbeidsinspecteur heeft zich dit gevolg ook niet gerealiseerd en had hier veel moeite mee. Indeling stoffen stochastisch: altijd een kans op totaal effect; kans beperken; stringent pakket van inperkingsmaatregelen: carcinogene, mutagene stoffen niet stochastisch of deterministisch: beneden drempeldosis blijven: niet carcinogene en niet mutagene stoffen Stochastische effecten Stochas is kans Deterministische effecten Risico = kans x effect Bijv. tumorfrequentie Effect is altijd 100 % 100% Effect MAC-waarde vaststellen: Kijken naar de drempelwaarde kans Delen door factor 10 of 100 (veiligheidsfactor) MAC-waarde 0 Dosis De kans is wèl, maar het effect is géén functie van de dosis. Er is geen veilige drempelwaarde 0 % drempelwaarde Dosis Deterministische effecten zijn somatische beschadigingen, waarvan de ernst per individu evenredig is met de dosis. Wel is er een veilige drempelwaarde, waaronder volledige omkeerbaarheid en herstel.

6 Registratie chemicaliën algemeen (art 4.2 Arbobesluit). Dus gegevens over : Aard, mate en duur van de blootstelling Aard van de stoffen: welke stoffen, hun gevaren, in welke situaties en hoe blootstelling plaatsvindt (CAS, R/H-zinnen) Mate en duur van blootstelling: blootstellingsniveau (via meten of evaluatiemethodes). Aanvullende registratie art 4.3 Arbobesluit Carcinogene en mutagene stoffen zie algemeen de reden waarom het gebruik van de stof noodzakelijk is en waarom vervanging niet mogelijk is Hoeveelheid verbruik of opslag per jaar aard van de werkzaamheden aantal en lijst van werknemers die worden (of kunnen worden) blootgesteld met vermelding van de blootstelling Aanvullende registratie art 4.3 Arbobesluit Carcinogene en mutagene stoffen iedere werknemer heeft recht op inzage in de gegevens die in de lijst welke preventieve maatregelen er zijn getroffen de PBM s de gevallen waarin kankerverwekkende of mutagene stoffen of kankerverwekkende processen worden vervangen door veiligere stoffen of processen. Registratie van voor de voortplanting vergiftige stoffen art 4.2a Arbobesluit zie algemeen de hoeveelheid van de stof die per jaar pleegt te worden vervaardigd of gebruikt dan wel aanwezig pleegt te zijn in verband met opslag; het aantal werknemers dat arbeid pleegt te verrichten op de arbeidsplaats waar de stof pleegt voor te komen; de vorm van de arbeid die met de stof pleegt te worden verricht.

7 Slot Dank je voor jullie aandacht