Verslag en Achtergrondinformatie van de Wandeling Toterfout Vessem en terug

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Verslag en Achtergrondinformatie van de Wandeling Toterfout Vessem en terug"

Hilde Jansen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Verslag en Achtergrondinformatie van de Wandeling Toterfout Vessem en terug Deze wandeling is weer wat dichter bij huis, en op bekend gebied. We starten de wandeling bij Gasterij Dorpsgenot (geitenboerke) om dan via het Groot- en Klein Meer naar Vessem te lopen. Prehistorische grafheuvels, akkers en weiden, bos, heide en ven. We starten de wandeling dus op de Toterfout. Aan het einde van de verharde weg, waar de weg overgaat in een zandpad en een geasfalteerd fietspad.(vessemse Dijk) zien we links een bronzen plaquette met daarop een plattegrond waarop de ligging van de grafheuvels in deze omgeving is aangegeven. Deze bronzen platen zie we ook bij enkele andere grafheuvels staan, waarop bij sommige een doorsnede van de betreffende grafheuvel te zien is. Dit gebied heet Halfmijl, evenals het gehucht aan het einde van de Vessemse Dijk. Even verder op het zandpad slaan we rechts af richting Groot Meer. We komen nu uit bij de Vessemse vennen, Het Groot Meer en het Klein Meer. We gaan bij het Groot Meer een heuvel over, waar we een mooi uitzicht hebben op de omgeving. Daarna gaan we over een deel van het wandelroute netwerk (gele pijl in een groen vierkantje met nummer) naar de dorpskom van Vessem. Hier gaan we koffie drinken. Groot Meer Mensen die regelmatig een wandeling of fietstocht maken naar dit meer zullen wel opgemerkt hebben dat de stand van het water vanaf ongeveer 2000 steeds verder zakte. In 2005 heeft het zelfs vanaf mei, een groot deel van het jaar helemaal droog gestaan. Een opmerkelijke zaak. Wat was daarvan de oorzaak? Het ven werd in stand gehouden door lozing van water van het nabijgelegen waterwinnings-bedrijf.(wob) Door het toepassen van andere zuiveringstechnieken is deze lozing gestopt. Dit spoelwater, waaruit het vuil was bezonken in een voorbassin, was gebruikt om de zuiveringsfilters schoon te spoelen, die op hun beurt weer waren gebruikt om het opgepompte water geschikt te maken als drinkwater. Door een verandering in de winning en behandeling van het opgepompte grondwater, komt er tegenwoordig geen spoelwater meer vrij waarmee het Groot Meer in stand kan worden gehouden. Het Groot Meer dreigde hierdoor definitief te verdwijnen Dit grote ven is leefgebied van de zeldzame Heikikker en Rugstreeppad. Voor de inwoners van Vessem en Wintelre en Veldhoven(Oerle) heeft het Groot Meer een grote recreatieve en ook emotionele waarde. Indien het Groot Meer langere tijd droog valt, zullen de amfibieën die er voorkomen binnen enkele jaren verdwijnen Voor de voortplanting van deze dieren is het

2 essentieel dat er tussen februari en juli water in het ven aanwezig is. En omdat amfibieën slechts enkele jaren oud worden, is voldoende aanwas elk jaar noodzakelijk. Bovendien is het Groot Meer aangewezen als beschermd Europees natuurgebied. De aanwijzing is gebaseerd op het voorkomen van Oeverkruid, een plantje dat in ondiep water en aan de randen daarvan groeit. Omdat deze plant gebonden is aan voedselarm water, komt het in Nederland bijna niet meer voor. Groot Meer januari 2004 Groot Meer september 2008 Bericht op de website: Een half jaar geleden stond het merengebied in Vessem nog volledig droog. Decennialang werd het meer gevuld met spoelwater van drinkwatermaatschappij Brabant Water. Vernieuwde filterinstallaties zorgden er echter voor dat er minder spoelwater vrijkwam. Met als gevolg dat het meer steeds verder droogviel. Inmiddels is het meer weer volledig gevuld. De kwestie rond het Grootmeer zorgde de afgelopen jaren voor veel discussie in de gemeente Eersel. Alle betrokken partijen (provincie, gemeente Eersel, waterschap de Dommel en Brabant Water) deelden de mening dat er een oplossing moest komen. De financiering van de klus zorgde echter voor de nodige discussie. Ook op landelijk niveau kwam de kwestie in de belangstelling. Naar aanleiding van Kamervragen, bracht toenmalig minister Veerman het proces in een stroomversnelling. Op 26 oktober 2006 viel hierover eindelijk een besluit. Oplossing De kosten om het project te financieren worden eerlijk verdeeld, elk van de vier partijen betaalt euro per jaar. Daarnaast gaat het om euro voor de aanleg van een leiding naar het Grootmeer. Het voortbestaan van het Grootmeer wordt door dit project voor vijf jaar verzekerd. Het meer wordt gevuld met relatief kostbaar drinkwater. Dit zorgt voor de nodige tegenstand. Auteur: Sander Cox

3 Watercrassula in groot meer Afgelopen periode is er Watercrassula aangetroffen in het Groot Meer tussen Vessem en Wintelre. Watercrassula is een waterplant die oorspronkelijk uit Australië komt en zich in Nederland gedraagt als een invasieve soort. Dit betekent dat de soort door menselijk handelen in een nieuw gebied terechtgekomen is en zich explosief uitbreidt. Waarschijnlijk is dit plantje hier terechtgekomen doordat een inwoner een aquarium met plantje heeft geleegd in het Grootmeer. Watercrassula vormt dikke pakketten in het water en op de oevers waardoor de zeldzame vegetaties van het Grootmeer verdwijnen. Het is dan ook belangrijk dat we de Watercrassula zo snel mogelijk en volledig verwijderen. Om de Watercrassula te bestrijden dekken we de nu aangetroffen groeiplaatsen het komende jaar et folie af waardoor de planten verstikken. Dit geeft tijdelijk een minder fraai beeld, maar is helaas nodig om dit plantje te laten verdwijnen. Na hier gezellig aan de koffie gezeten te hebben gaan we door de velden en langs de akkers naar het gehucht Halfmijl, waar ook weer verschillende grafheuvels liggen. Halfmijl Door de geïsoleerde ligging en de aanwezigheid van grafheuvels werd deze omgeving als spookachtig ervaren. In volksverhalen over Halfmijl kwamen kabouters en heksen ter sprake. Dit leidde tot de uitdrukking "Te Halver Mile was 't aovondspiele". Ten zuiden van Halfmijl bevond zich de Postelsche Weijer, een visvijver die eigendom was van de Abdij van Postel. Deze vijver is inmiddels drooggelegd, maar nog steeds is er een laagte in het landschap zichtbaar bij de Weijerseweg. Hier ontspringt ook het riviertje de Bruggenrijt.(De diep uitgegraven sloot aan het begin van de route was eens de Bruggenrijt, die overging in de Ekkersrijt (rijt=beekje) Alleen na langdurige regenval wordt hierdoor nog water afgevoerd. Begin 20ste eeuw werd de heide ontgonnen en ontstond naast agrarisch gebied ook een bosgebied, genaamd de Halve Mijl. In deze bossen bevind zich nu het grafheuvelreservaat Toterfout-Halfmijl, bestaande uit zestien gerestaureerde grafheuvels uit de Bronstijd). Grafheuvels in de omgeving van Toterfout en Halfmijl De onderwijzer-oudheidkundige Petrus Norbertus Panken uit Westerhoven ontdekte in 1844 als eerste deze grafheuvels. Hij publiceerde zijn ontdekking in 1845.In de periode werden 34 grafheuvels systematisch onderzocht door het Biologisch Archeologisch Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen. Zestien grafheuvels werden gerestaureerd. De overige werden geëffend, om plaats te maken voor cultuurgrond. In juni 1963 werden er bronzen panelen bijgeplaatst die uitleg geven over de inhoud en structuur van de grafheuvels. In 1966 werden de grafheuvels op de lijst van Rijksmonumenten geplaatst.

4 Boom op grafheuvel Zelfde boom op grafheuvel in de zomer In de steentijd (tot 1650 v Chr) en in de bronstijd ( v Chr) begroeven de bewoners van de hoge zandgronden in deze streken hun doden onder opgeworpen heuveltjes aarde. Deze grafheuvels in de bossen liggen op een zandrug. Over deze zandrug heeft in de bronstijd een pad gelopen. Hierlangs zijn later de grafheuvels opgericht. Waar de nederzetting(en) van de begravenen lagen is nooit duidelijk geworden. Aanvankelijk werden de doden in een boomkist begraven. Latere generaties cremeerden hun overledenen en zetten hun resten bij in een miniatuur boomkist. In de late bronstijd en in de ijzertijd werden de asresten in urnen begraven, eerst nog in grafheuvels, later op urnenvelden. Rond de grafheuvels zijn soms paalkransen of een extra ringwal aangebracht. We lopen langs verschillende grafheuvels. Dit gebied bestond 150 jaar geleden vooral uit heide, vennen een enkele boomgroep en hier en daar wat weilandjes en akkertjes. Ontwatering, gebruik van kunstmest en mechanisering hebben de mens steeds meer invloed gegeven op de inrichting van het landschap. Na afloop gaan we koffie -of iets anders- drinken bij het punt waar we gestart zijn : Gasterij Dorpsgenot Ik heb gebruik gemaakt, van de volgende websites: uws/dringende-oproep-hulpbestrijding-watercrassula Chris Pennings

Vergelijkbare documenten

P Parkeerplaats. Natuurwandelpad Halfmijl. Halfmijl. Wandelroute. Bebouwing. Informatiebord. Bos. Verharde weg. Weiland. Onverharde weg.

P Parkeerplaats. Natuurwandelpad Halfmijl. Halfmijl. Wandelroute. Bebouwing. Informatiebord. Bos. Verharde weg. Weiland. Onverharde weg. prijs ƒ 2,50 e 1,25 VESSEMSEDIJK Wintelre Oerle Groote Vliet KLEINE VLIET Papegaaiencentrum KLEIN E Kleine Vliet VLIET Hoogeloon-Vessem Vessem Halfmijl Postelsche Weijer WEIJERSEWEG VESSEMSE DIJK HOOGELOONSE