Installatie van de Wavefrontier T55 of T90

Transcriptie

1 Installatie van de Wavefrontier T55 of T90 Voorbereiden Maak een lijstje van alle satellieten die je wilt kunnen ontvangen. Op basis van dit lijstje ga je nu je middenlnb bepalen. Dat doe je als volgt: je bepaalt de meest oostelijke en meest westelijke satelliet die je wilt kunnen ontvangen. Op basis van die gegevens bereken je welke satelliet (LNB) het dichtst bij het centrum tussen die 2 uiterste satellieten ligt. Dat wordt de middenlnb. Heb je bijvoorbeeld als meest oostelijke satelliet de Astra-2 (op 28,2 oost ) gekozen en meest westelijk de Thor (op 0,8 west), dan ligt het exacte midden tussen deze 2 satellieten op 14,5 oost. De satelliet die daar het dichtst bij in de buurt ligt, is Hotbird op 13 oost. In dat geval wordt Hotbird de middenlnb. We beginnen heel simpel met de eerste LNB in het midden van de rail te plaatsen. Of je 'm precies op 0 zet of net een tikkeltje links of rechts van dat 0 -punt hangt ervan af welke methode je wilt gebruiken. Je kunt bijvoorbeeld de uitmuntende Excel spreadsheet van Holles gebruiken om de posities te berekenen en dan ook je middenlnb op het daar berekende punt plaatsen. Maar je kunt uiteraard ook de eerste LNB precies op 0 zetten en dan het sjabloon uit de handleiding gebruiken om de overige onderlinge afstanden te bepalen. Maar welke methode je ook kiest, je middenlnb moet bij voorkeur op (of vlak bij) het 0 -punt staan. Voor het geval je met de Holles spreadsheet aan de gang gaat, moet je ook de coördinaten van je geografische locatie ingeven. Die locatie kun je makkelijk opzoeken via sites als: maporama of heavensabove. Enfin, als je nu alles hebt aangesloten en je receiver van de juiste settings hebt voorzien om alle LNB's te kunnen ontvangen, dan ga je nu naar een Free To Air kanaal op de middenlnb. Dat gebruiken we als referentiepunt. Zorg dat je bij voorkeur een zender kiest met een logo, zodat je kunt controleren of je de juiste satelliet hebt gevonden, wanneer je straks signaal krijgt. Als dat allemaal in orde is, ga je nu verder met de instelling van de schotel zelf. De Wavefrontier levert een maximale ontvangst van alle satellieten zolang je je LNB's maar op de standaard rail monteert. Voor de T90 schotel betekent dat een openingshoek van 45. De rail zelf is weliswaar 50, maar aangezien je de LNB-houder ook nog vast moet kunnen zetten, verlies je daar nog wat, zodat je in de praktijk ongeveer 45 effectief over houdt. Maar je kunt ook nog een stukje verder gaan, zonder al te veel signaalverlies. Een openingshoek van ca 60 is in de praktijk best haalbaar. Je moet dan echter wel zelf je rail verlengen. AlanS heeft daarvoor een mooie oplossing beschreven op ( Sat4...? ). Ik ben bijzonder gecharmeerd van de eenvoud van zijn oplossing die voor iedereen eenvoudig na te maken moet zijn. Daarom heb ik Alans oplossing hier nog eens uitgebreid gedocumenteerd. Het verlengen van de rail van de Wavefrontier. Schotelinstellingen Op de Wavefrontier zijn 3 afzonderlijke instellingen die we moeten optimaliseren: 1. Kompasrichting 2. Elevatie 3. Skew Het is echter wel belangrijk om dit in de juiste volgorde te doen, omdat je anders wel eens enkele dagen op het dak zou kunnen staan zonder ooit de juiste afstelling te vinden. Als je het in de juiste volgorde doet, is het echter een fluitje van een cent. Het mooie van de Wavefrontier schotels is dat ze echt in alle denkbare richtingen verstelbaar zijn. Het maakt dus niet uit of de ophangbuis wel of niet waterpas hangt. Je kunt de Wavefrontier altijd correct ingesteld krijgen. Het is echter wel makkelijk voor het vinden van de basisinstelling als je ophangbuis min of meer waterpas is geplaatst. Enfin, waterpas of niet, voordat we aan het werkelijke afstellen kunnen beginnen, moeten we eerst de schotel correct uitrichten op een satelliet. Daarom gaan we eerst een globale basisinstelling in elkaar flansen om die eerste satelliet te vinden. Daarna begint het echte werk.

2 Waterpas hangen (skew) Hang eerst de LNB-rail van de schotel waterpas om zodoende een eventueel niet volledig waterpas geplaatste ophangbuis te compenseren. Leg een waterpas over de ophangbeugels, zoals op de foto hieronder, en verdraai de schotel tot hij waterpas hangt. Deze verdraaiing van de schotel, noemen we de skew. Later zullen we deze instelling weer gaan veranderen, maar pas nadat we onze referentiesatelliet gevonden hebben. Globale 'kijkhoogte' instellen (elevatie) Om de eerste satelliet te kunnen vinden, moet je schotel uiteraard wel ongeveer naar de juiste hoogte boven de horizon "kijken". Op de foto hieronder zie je een Wavefrontier in de uiteindelijke afstelling. De hoek ten opzichte van het kozijn ernaast, geeft je een idee van de hoek waaronder de schotel de satellieten kan zien. Zoals je ziet, helt de schotel een beetje naar voren over. 1 2

3 Vanuit Nederland gezien, hangen de satellieten op de Clark Belt op ongeveer 30 boven de horizon. Je moet je basisinstelling daar dus op afstemmen om je middenlnb correct op een satelliet gericht te krijgen. Als de ophangbuis van je schotel precies waterpas staat, dan is het heel eenvoudig om je schotel op 30 te laten 'kijken'. Je kunt dan de schaalverdeling van de Wavefrontier zelf gebruiken. Maar als die ophangbuis niet precies waterpas staat, dan moet je de afwijking wel compenseren door de schotel verder voor- of achterover te kantelen. Ervan uitgaande dat de buis waaraan de schotel is opgehangen, absoluut waterpas staat, moet je de schotel dus instellen op ca 30. Het fijnregelen komt later pas. Het gaat er nu om dat we een satelliet vinden. Op de onderstaande foto zie je de instelling van mijn schotel, na fijnregeling. Zoals je kunt zien staat mijn schotel op ca 35. Dat betekent dus dat de ophangbuis van mijn schotel niet exact waterpas staat. Zo, dat waren de voorbereidingen. Nu gaan we verder met het werkelijke afstellen van de schotel. Zoals boven beschreven, kies je nu een FTA kanaal op de satelliet die je wilt ontvangen op de middenlnb. Dus als je middenlnb de Hotbird is, dan kies je een FTA kanaal op Hotbird en als je middenlnb Thor moet kunnen ontvangen, zet je een FTA kanaal op Thor op. Zorg dat je het TV-beeld kunt zien, of anders moet je iemand laten kijken die je waarschuwt wanneer je beeld hebt. Als dat allemaal geregeld is, ben je nu klaar om de basisrichting van de middenlnb (de kompasrichting) te gaan zoeken. 3 Kompasrichting afregelen Alle satellieten hangen op een denkbeeldige boog boven de horizon. Die boog wordt ook wel de Clark Belt genoemd. De posities van de verschillende satellieten wordt aangeduid met xx,x graden oost of xx,x graden west, kortom de kopasrichting. Ik heb in onderstaande tekeningen voor het gemak even de noord-zuid richting gewisseld, omdat dat gewoon prettiger leest

4 Dit hieronder is de ideale situatie. De rail van de Wavefrontier dekt van links naar rechts perfect de Clarc Belt af. In deze situatie heb je dus een perfecte uitlijning van je schotel ten opzichte van de satellieten die je wilt ontvangen. Alleen is het wel de bedoeling dat we de LNB's daarbij in lijn krijgen met de posities van de satellieten die we willen ontvangen. We gaan nu dus proberen stap voor stap naar deze ideale situatie toe te werken. Op de tekening hieronder zie je de richting voor een denkbeeldige middenlnb ingetekend. Daar moeten we de schotel dus naartoe draaien. OK, ga je gang, draaien maar. 4 Draai je schotel nu net zo ver naar oost of west tot je het ingeschakelde kanaal te zien krijgt. Let er wel op dat je goed controleert dat het het juiste kanaal is en dat je niet abusievelijk naar een ander kanaal op een andere satelliet zit te kijken. En draai in hele kleine stapjes heel rustig aan, want de receiver heeft tijd nodig om het signaal goed te kunnen verwerken. Als je te snel draait, ben je al aan een kanaal voorbij nog voordat de receiver het heeft gesnapt. Zodra we het juiste beeld hebben, (de juiste zender op de juiste satelliet) zetten we de schotel vast, zodat hij niet meer kan verdraaien. We hebben nu namelijk de juiste oost-west richting te pakken. Wat je nu bereikt hebt is een situatie waarbij alleen de middenlnb correct staat uitgelijnd op een satelliet (zie tekening hieronder). De overige LNB's hebben geen of heel weinig signaal. 5 6

5 Voordat we echter de schotel zodanig gaan verdraaien dat hij over de volle breedte correct naar de Clark Belt kijkt, moeten we eerst het signaalnivo op de middenlnb optimaliseren. Dat doe we door in minieme stapje naar oost en west heen en weer te draaien, tot het maximale nivo is bereikt. Waneer je dat hebt bepaald, gaan we de kijkhoogte optimaliseren. Elevation afregelen Zoals al eerder beschreven, zal de schotel uiteindelijk licht voorover komen hangen. Hoever voorover optimaal is, gaan we nu proberen vast te stellen. Probeer of je het signaalnivo van je schotel nog kunt verbeteren door de elevatie van de schotel wat te veranderen. Probeer dus wat er gebeurt als je de schotel wat voor- of achterover kantelt. Als je het maximale signaalnivo hebt bereikt, zet je de borgmoeren weer vast. Proficiat, je bent er bijna. Je hebt nu 2 van de 3 instellingen geoptimaliseerd. 7 Skew afregelen Als het goed is, hebben we nu dus deze situatie: de middenlnb kijkt exact op de satelliet, maar de oostelijke LNB's kijken over de Clark Belt heen terwijl de westelijke LNB's er juist onderdoor kijken. 8

6 Er is signaal op onze middenlnb en dat signaal is sterk. Afhankelijk van de satelliet die je hebt gekozen, zal het signaalnivo ergens tussen de 75% en 85% liggen (SNR nivo op de Dreambox gemeten). Als het echt beduidend minder is, dan moet je toch nog eens terug naar de vorige stappen en kijken of je door opnieuw afstellen van de kompasrichting of de elevatie nog hoger kunt komen. Maar als je pech hebt, zit het 'm niet in de uitlijning van de schotel, maar in een inferieure kwaliteit LNB. Een goede kwaliteit LNB is dus wel belangrijk. De laatste stap is nu in theorie heel eenvoudig, maar zoals zo vaak in het leven, is de praktijk soms anders dan de theorie. Afhankelijk van de gekozen satellieten, kan het zijn dat je simpelweg niet 100% exact op alle gewenste satellieten kunt uitrichten. Je zult dat tijdens het uitrichten vanzelf merken. Als dat bij jou het geval is, zul je genoegen moeten nemen met een beetje minder dan optimaal signaal voor sommige satellieten. Enfin, dat merk je dan vanzelf. Draai nu de schotel met de klok mee of tegen de klok in, tot je beeld krijgt op de buitenste LNB op de rail. Er staat een keurige gradenboog op je Wavefrontier getekend (zie foto). Als je schotelhouder exact waterpas staat en de schotel precies waterpas hangt, zal de pijl in de foto hieronder op 90 staan. Als je middenlnb op pal zuid gericht is (bijvoorbeeld op Thor op 0,8 west ) dan zal deze instelling vrijwel goed zijn. Maar hoe verder je middenlnb richting oost of west gericht is, hoe meer je de schotel zult moeten draaien. Welke kant je op moet draaien, hangt af van de satelliet waarop je middenlnb is gericht: Staat de middenlnb op een satelliet in het westen gericht, moet je LNB-rail aan de westkant iets lager hangen dan aan de oostkant. Op de gradenboog in de foto hieronder, zou dat dus betekenen dat je uiteindelijk op een skew van minder dan 90 uitkomt. En wijst je middenlnb op een satelliet in het oosten, dan is het uiteraard precies het tegenovergestelde en zal de skew groter dan 90 zijn. Schakel nu een FTA kanaal in op de meest oostelijke satelliet en draai vervolgens je schotel met de klok mee of tegen de klok in, net zo lang tot je beeld hebt op dat kanaal. Welke kant je op moet draaien, hangt af van de satelliet die je voor je middenlnb gekozen hebt. Als je op die satelliet beeld hebt, controleer je of je op de meest westelijke satelliet ook goed beeld hebt. In het slechtste geval moet je een beetje schipperen en kiezen voor het gemiddeld beste resultaat over alle satellieten. Als je de optimale situatie hebt bereikt, ziet e.e.a. er schematisch zo uit. De LNB's liggen allemaal perfect in lijn met de satellieten om de Clark Belt. 9

7 Als je deze situatie hebt bereikt, zou je op alle LNB's die binnen de normale rail vallen (dus zonder verlengstukken) een signaalnivo moeten kunnen bereiken van 75% of meer. Uitgaande van goede atmosferische omstandigheden. 10 Nog enkele tips Waar moet je zoals op letten: 1. gebruik goede kwaliteit materialen. Met name de LNB's en switches kunnen van grote invloed zijn op de kwaliteit van je ontvangen signaal. Zeker op het gebied van LNB's is er nogal wat spul op de markt dat meer belooft dan het waar maakt. De in dit artikel genoemde signaalwaarden zijn dan ook alleen haalbaar met goede kwaliteit LNB's. Ik heb zelf op alle satellieten een signaal van minimaal 76% (SNR) en maximaal 86%, maar ik heb mijn rail niet verlengd. 2. Als je echt grote lengtes moet overbruggen tussen je schotel en je receiver, zorg er dan voor dat je ook een goede kwaliteit coax kabel gebruikt. Ik heb zelf getest met Hirschmann Koka 799 kabel. Een complete rol kabel (100 meter) tussen de schotel en de receiver leverde, volgens mijn Dreambox, geen meetbaar signaalverlies op. 3. zorg dat je bij het afstellen van de LNB, de LNB-houder zodanig draait, dat de LNB naar 'binnen' kijkt. Op de LNB-houder staan markeringen in stappen van 10 (zie foto). Die instelling van die houders dient ter compensatie van de hoek van je LNB t.o.v. het brandpunt van de schotel. Daarmee optimaliseer je dus de ontvangst van het binnenkomende signaal. Dus als je een LNB op de rail op de markering voor 10 oost of west zet, moet je de LNB weer 10 in de houder terug draaien om een optimale signaalontvangst te realiseren. En als je de houder op 20 oost of west zet, moet je de houder ook 20 compenseren als je de afstand tussen de LNB's rekenkundig hebt bepaald, door gewoon het verschil in graden te berekenen, dan kan het zijn dat je geen optimale ontvangst hebt op alle satellieten. Gebruik daarom de Holles Excell Spreadsheet of schuif wat met de LNB's op de rail om de optimale positie vast te stellen. 5. hoewel het verschil slechts marginaal is, kan het zelfs helpen als je de LNB iets of wat naar voren of achteren in de houder plaatst. Je verandert dan in feite de brandpuntsafstand en ook dat kan helpen om het signaal te optimaliseren.