VAN EUNEN MARKETING. Nederlanders en geld: verslag van een onderzoek

Transcriptie

1 FILOSOFIE MAGAZINE Nederlanders en geld: verslag van een onderzoek Augustus 2009 Boomberglaan RP Hilversum - TEL FAX GSM Info@vaneunen.nl - F. van Lansschot Bankiers Handelsregister BTW-nummer B.01

2 Achtergrond Ten behoeve van de redactie van Filosofie Magazine is eind juli 2009 een onderzoek gehouden onder een representatieve groep Nederlanders van 18 jaar en ouder over het onderwerp geld. Het onderzoek vond via internet plaats bij netto 530 personen. In de inleiding van het onderzoek was aangegeven dat het om een onderzoek over geld ging, in opdracht van de redactie van Filosofie Magazine, dit om de indruk te vermijden dat het onderzoek mogelijk in opdracht van een financiële instelling zou plaatsvinden. Aan de respondenten is gemeld dat interesse en/of kennis van geld of van filosofie niet noodzakelijk was voor het invullen van de vragenlijst. Het onderzoek wordt gecoördineerd en gerapporteerd door Van Eunen Marketing. De vragenlijst is in nauw overleg met de redactie van Filosofie Magazine opgesteld. Het veldwerk voor het onderzoek werd uitgevoerd door PanelClix, de programmering van de vragenlijst door Isiz.

3 TABELLEN Vraag 1: Hieronder staan zes zaken die mensen belangrijk kunnen vinden. Wilt u met de cijfers 1 t/m 6 aangeven wat u het belangrijkste vindt (een 1), het op een na belangrijkste (een 2), enz.? Rijk zijn en nooit meer hoeven te werken Een gelukkig huwelijk hebben Oud worden Kinderen krijgen en ze opvoeden Een goede gezondheid hebben Met plezier naar je werk gaan ,9 22,4 5,9 7,0 50,1 5, ,0 35,9 9,3 13,9 19,5 14, ,4 16,5 14,4 27,3 10,6 22, ,6 9,3 20,7 18,8 6,3 29, ,7 9,3 30,5 15,0 3,8 17, ,4 6,6 19,2 18,0 9,7 10, Totaal Vraag 2: Kent u personen die meer te besteden hebben dan uzelf? Ik ken geen personen die meer te 6,8 besteden hebben dan ik Ik ken wel personen die meer te 93,2 besteden hebben dan ik Vraag 3: Bent u wel eens jaloers op personen die meer te besteden hebben dan uzelf? N= Ik ben nooit jaloers op ze 47,1 55,5 38,9 15,2 27,9 43,8 53,2 64,1 73,2 Ik ben soms jaloers op ze, dat hangt van de omstandigheden af 50,0 43,7 56,3 80,5 66,3 55,1 44,7 34,0 25,0 Ik ben vaak jaloers op ze 2,9 0,8 4,9 4,3 5,8 1,1 2,1 1,9 1,8

4 Vraag 4: Wanneer is volgens u iemand in financieel opzicht rijk? Als de waarde van al zijn bezittingen (geld, huis, etc.) minus de eventuele schulden Meer dan ,- bedraagt 13,7 11,7 16,0 12,8 17,1 13,4 14,0 14,9 6,6 Meer dan ,- bedraagt 10,4 12,4 8,6 4,3 10,8 10,3 12,0 9,6 14,8 Meer dan ,2 13,9 16,4 21,3 18,0 16,5 11,0 13,2 13,1 bedraagt Meer dan ,- 23,0 20,8 25,0 36,1 20,7 22,7 24,0 19,3 21,3 bedraagt Meer dan ,- bedraagt 37,7 41,2 34,0 25,5 33,4 37,1 39,0 43,0 44,2 Vraag 5: Stel voor, u krijgt een bedrag van ,- en u heeft de keuze uit vier dingen die u er mee kunt doen. Welke van deze vier mogelijkheden zou u kiezen? Op een spaarrekening 64,7 61,8 67,6 78,8 72,1 56,7 69,0 61,4 50,8 zetten Direct uitgeven 23,9 21,5 27,0 17,0 18,9 29,9 18,0 26,3 36,1 Aandelen kopen 7,4 12,0 2,3 2,1 5,4 8,2 6,0 8,8 13,1 In een oude kous 4,0 4,7 3,1 2,1 3,6 5,2 7,0 3,5 0,0 stoppen Vraag 6: En voor welke van de vier mogelijkheden zou u zeker niet kiezen? In een oude kous stoppen 43,4 Aandelen kopen 39,7 Direct uitgeven 14,2 Op een spaarrekening zetten 2,7

5 Vraag 7: Wie is naar uw mening het meest schuldig aan de huidige kredietcrisis? De top van de 37,9 38,0 37,9 27,7 38,8 35,0 43,0 38,6 39,3 ondernemingen Wij allemaal 29,4 29,2 29,3 38,2 27,9 26,8 27,0 31,6 27,9 De overheid 22,8 18,6 27,3 27,7 27,0 28,9 20,0 17,5 16,4 De aandeelhouders 9,9 14,2 5,5 6,4 6,3 9,3 10,0 12,3 16,4 Vraag 8: Stelling: Als puntje bij paaltje komt zal ik mijn eigen financiële belangen voor laten gaan boven eventuele financiële belangen van anderen. Eens 87,5 Oneens 12,5 Vraag 9: Stelling: Sommige mensen zeggen belasting is diefstal. Welke van de onderstaande uitspraken komt het meest in de buurt van wat u daarover denkt? Is absoluut niet waar 19,9 19,7 19,9 17,0 19,8 13,4 17,0 25,4 26,2 Zit soms wel iets in 61,3 59,5 63,3 72,3 65,8 59,8 60,0 56,1 59,0 Is eigenlijk wel waar 11,8 12,4 11,3 4,3 9,9 15,5 16,0 13,2 6,6 Is zeker waar 7,0 8,4 5,5 6,4 4,5 11,3 7,0 5,3 8,2 Vraag 10: Stelling: Het bezit van zwart geld zou volgens mij streng bestraft moeten worden.

6 Eens 54,3 53,3 55,5 44,7 42,3 42,3 62,0 64,0 72,1 Oneens 45,7 46,7 44,5 55,3 57,7 57,7 38,0 36,0 27,9 Vraag 11: Stelling: Ik zou bereid zijn tot 10 van mijn salaris in te leveren als met behulp daarvan voorkomen kan worden dat een aantal collega s van mij wordt ontslagen. Over het algemeen 42,5 39,8 45,7 46,8 39,6 34,0 37,0 49,1 55,7 mee eens Over het algemeen 57,5 60,2 54,3 53,2 60,4 66,0 63,0 50,9 44,3 mee oneens Vraag 12: Stelling: Ik heb bij een verzekeringsmaatschappij wel eens een wat hogere waarde dan de werkelijke gedeclareerd van iets wat gestolen of kapot was. Heb ik wel eens gedaan 8,5 Heb ik nooit gedaan 91,5 Vraag 13: Stelling: Sinds het uitbreken van de financiële crisis vertrouw ik geen enkele financiële instelling meer. Eens 34,5 39,1 29,7 8,5 27,9 32,0 40,0 43,9 44,3 Oneens 65,5 60,9 70,3 91,5 72,1 68,0 60,0 56,1 55,7

7 Vraag 14: Stelling: De kredietcrisis toont aan dat de overheid de markt niet zo maar zijn gang kan laten gaan. Eens 86,0 Oneens 14,0 Vraag 15: Stelling: Geld maakt niet gelukkig Eens 66,0 63,1 68,4 57,4 65,8 62,9 66,0 74,6 59,0 Oneens 34,0 36,9 31,6 42,6 34,2 37,1 34,0 25,4 41,0 Vraag 16: Stelling: Geld maakt corrupt Eens 64,9 66,4 62,9 53,2 61,3 62,9 66,0 70,2 70,5 Oneens 35,1 33,6 37,1 46,8 38,7 37,1 34,0 29,8 29,5 Vraag 17: Stelling: Het bezit van veel geld maakt mensen meestal onaardig Eens 45,9 46,7 44,5 23,4 36,0 46,4 53,0 52,6 54,1 Oneens 54,1 53,3 55,5 76,6 64,0 53,6 47,0 47,4 45,9 Vraag 18: Stelling: In de media wordt teveel gesproken en geschreven over geld en de economie

8 Eens 65,5 64,6 66,0 55,3 64,0 66,0 67,0 65,8 70,5 Oneens 34,5 35,4 34,0 44,7 36,0 34,0 33,0 34,2 29,5 Vraag 19: Stelling: Ieder mens zou 1 van zijn inkomen moeten weggeven aan goede doelen Eens 33,0 32,1 33,6 38,3 31,5 22,7 31,0 36,0 44,3 Oneens 67,0 67,9 66,4 61,7 68,5 77,3 69,0 64,0 55,7 Vraag 20: Stelling: De inkomensverschillen zijn in ons land veel te groot Eens 72,3 67,5 77,0 57,4 73,9 72,2 77,0 68,4 78,7 Oneens 27,7 32,5 23,0 42,6 26,1 27,8 23,0 31,6 21,3 Vraag 21: Stelling: Aan vrienden moet je nooit geld lenen Eens 41,4 40,9 41,4 10,6 25,2 42,3 45,0 56,1 57,4 Oneens 58,6 59,1 58,6 89,4 74,8 57,7 55,0 43,9 42,6 Vraag 22: Stelling: Een TV-presentator als Paul Witteman mag van mij best 2x de Balkenende-norm verdienen

9 Eens 31,1 32,5 29,7 29,8 45,0 29,9 30,0 22,8 26,2 Oneens 68,9 67,5 70,3 70,2 55,0 70,1 70,0 77,2 72,8 Vraag 23: Er zijn mensen die hun spaargeld dat ze op IJslandse banken hadden gezet, gedeeltelijk verloren hebben. Welke van de twee onderstaande stellingen komt het dichtst bij uw mening? Pech voor ze, maar toch 66,8 69,7 63,3 51,1 60,4 62,9 81,0 61,4 82,0 een kwestie van eigen schuld, dikke bult Zielig, konden ze niks 33,2 30,3 36,7 48,9 39,6 37,1 19,0 38,6 18,0 aan doen, de Nederlandse overheid moet ze helpen Vraag 24: Stelling: Ik heb nog nooit met iemand onenigheid over geldzaken of erfenissen gehad Eens 71,7 73,4 69,5 68,1 66,7 63,9 73,0 77,2 82,0 Oneens 28,3 26,6 30,5 31,9 32,3 36,1 27,0 22,8 18,0 Vraag 25: Stelling: Geld is belangrijk voor mij

10 Klopt helemaal 16,3 17,5 15,6 17,0 26,1 18,6 7,0 15,8 13,1 Is gedeeltelijk 77,1 76,3 77,3 80,9 66,7 72,1 87,0 76,3 83,6 waar Nee, dat gaat 6,6 6,2 7,0 2,1 7,2 9,3 6,0 7,9 3,3 voor mij niet op Vraag 26: Stelling: Ik vind mijzelf in vergelijking met anderen nogal vrijgevig Eens 39,1 35,8 43,0 38,3 38,7 45,3 38,0 43,0 26,2 Oneens 15,2 18,2 12,1 19,1 14,4 15,5 19,0 14,9 8,2 Dat kan ik niet 45,7 46,0 44,9 42,6 46,9 39,2 43,0 42,1 65,6 beoordelen Vraag 27: Ik beschouw mezelf in financieel opzicht als: Rijk 2,7 2,9 2,7 2,1 0,0 2,1 4,0 5,3 3,3 Niet rijk, maar ik 30,2 32,5 28,2 23,4 41,5 24,7 29,0 29,8 27,9 mag niet mopperen Noch rijk, noch arm 37,3 40,5 33,5 42,6 32,4 37,1 38,0 37,7 39,3 Niet arm maar het 24,9 19,7 30,1 29,8 19,8 29,9 24,0 21,9 27,9 kon beter Arm 4,9 4,4 5,5 2,1 6,3 6,2 5,0 5,3 1,6 Crossing: Vraag 4: Wanneer is volgens u iemand in financieel opzicht rijk? Als de waarde van al zijn bezittingen (geld, huis, etc.) minus de eventuele schulden x vraag 27: Ik beschouw mezelf in financieel opzicht als:

11 Totaal > > > > > Vraag 4 Vraag Rijk 2,7 4,1 3,6 3,8 2,5 2,0 Niet rijk maar mag 30,2 23,3 30,4 32,6 33,1 30,5 niet mopperen Noch rijk, noch 37,3 21,9 46,3 31,2 37,9 42,0 arm Niet arm maar het 24,9 42,5 14,3 26,2 21,5 22,5 kon beter Arm 4,9 8,2 5,4 6,2 5,0 3, Crossing: Vraag 15: Geld maakt niet gelukkig x vraag 27: Ik beschouw mezelf in financieel opzicht als: Vraag 15 Totaal Eens Oneens Vraag Rijk 2,7 3,2 2,2 Niet rijk maar mag niet mopperen 30,2 33,9 23,6 Noch rijk, noch arm 37,3 36,4 38,5 Niet arm maar het kon beter 24,9 23,3 27,5 Arm 4,9 3,2 8, Vraag 28: Stelling: Sinds de kredietcrisis maak ik mij zorgen over mijn financiële toekomst

12 Ja, regelmatig 13,1 10,2 16,0 17,0 7,2 18,6 15,0 12,3 9,8 Een enkele keer 46,9 44,5 50,0 44,7 55,9 46,3 46,0 44,7 41,0 Zelden of nooit 40,0 45,3 34,0 38,3 36,9 35,1 39,0 43,0 49,2 Vraag 29: Wat is op dit moment belangrijker? Het oplossen van de huidige financiële en 29,0 economische crisis Het streven naar een duurzaam milieubeleid 8,0 Beiden zijn even belangrijk 63,0 Vraag 30: Wat is uw geslacht? Man 51,8 Vrouw 48,2 Vraag 31: Wat is uw leeftijd? Tot 18 jaar 0, jaar 8, jaar 20, jaar 18, jaar 18, jaar 21,6 65 jaar en ouder 11,6 Vraag 32: Wat is uw hoogst afgeronde opleiding?

13 Basisonderwijs 4,4 MAVO/VMBO 22,4 MBO 35,3 VWO 7,0 HBO 24,1 WO 6,8 Vraag 33: Wat is uw woonplaats? Groningen 4,6 Friesland 3,4 Drenthe 3,4 Overijssel 5,3 Flevoland 4,2 Gelderland 10,6 Utrecht 6,6 Amsterdam 3,8 Rest van Noord Holland 11,0 Rotterdam 4,4 Den Haag 3,6 Rest van Zuid Holland 13,1 Zeeland 3,0 Noord Brabant 14,4 Limburg 8,4 Buitenland 0,2 Vraag 34: Wat zijn uw werkzaamheden?

14 Voltijd baan in loondienst 38,0 Voltijd baan, zelfstandig 5,7 Parttime baan 16,1 Gepensioneerd 16,9 Student 7,0 Doe geen betaald werk 16,3 Vraag 35: Bent u binnen uw huishouden: Hoofdkostwinner 61,9 Geen hoofdkostwinner, maar ik heb 29,4 wel een eigen inkomen Geen hoofdkostwinner, en ik heb 8,7 geen eigen inkomen Vraag 36: Wat is uw bruto maandinkomen? N= ,- of minder 21, ,- tot 2.000,- 29, ,- tot 3.000,- 26, ,- tot 4.000,- 14, ,- tot 5.000,- 5, ,- tot ,- 2, ,- of meer 0,6 Vraag 37: Wat is ongeveer het totale bruto maandinkomen binnen uw huishouden?

15 1.000,- of minder 8, ,- tot 2.000,- 21, ,- tot 3.000,- 27, ,- tot 4.000,- 19, ,- tot 5.000,- 13, ,- tot ,- 8, ,- of meer 1,5 Crossing: Vraag 3: Bent u wel eens jaloers op personen die meer te besteden hebben dan uzelf? x vraag 37: Wat is ongeveer het totale bruto maandinkomen binnen uw huishouden? vraag 3 Totaal Nooit jaloers Soms jaloers Vaak jaloers vraag < ,2 6,0 8,9 21, ,8 23,3 19,5 35, ,1 25,0 28,0 21, ,0 18,5 21,1 14, ,5 12,5 15,4 7, ,9 12,5 5,7 0,0 > ,5 2,2 1,2 0, Vraag 38: Wat is uw godsdienst? Geen godsdienst 49,2 Rooms katholiek 24,9 Nederlands Hervormd 8,0 Gereformeerd 4,0 Overig christelijk 6,6 Joods 0,4 Islamitisch 1,0 Overig niet-christelijk 5,9 Vraag 39: Heeft u een eigen woning?

16 Ja 52,4 Nee 47,6 Vraag 40: Wat is de WOZ-waarde daarvan? N= 276 WOZ-waarde onder ,- 68,4 WOZ-waarde tussen ,- en ,- 17,4 WOZ-waarde tussen ,- en ,- 3,3 WOZ-waarde boven ,- 0,4 Ik weet niet wat de WOZ-waarde van mijn huis is 10,5 Vraag 41: Bezit u momenteel aandelen en/of obligaties? Ja 16,5 Nee 83,5 Vraag 42: Spaart u met enige regelmaat op een spaarrekening? Ja 69,4 Nee 30,6 Vraag 43: Heeft u ooit wel eens een erfenis met een waarde meer dan 5.000,- ontvangen?

17 Ja 15,9 20,1 12,1 2,1 7,2 12,4 17,0 26,3 29,5 Nee 84,1 79,9 87,9 97,9 92,8 87,6 83,0 73,7 70,5 Crossing: Vraag 37: Wat is ongeveer het totale bruto maandinkomen binnen uw huishouden?x vraag 43: Heeft u ooit wel eens een erfenis met een waarde meer dan 5.000,- ontvangen? vraag 43 Ja Nee Totaal vraag 37 N= < ,6 88, ,9 87, ,6 85, ,0 81, ,1 81, ,4 76,6 100 > ,0 75,0 100 Vraag 44: Hoeveel geeft u per jaar aan goede doelen? Ik geef niets aan goede doelen 20,1 Minder dan 100,- per jaar 47,2 Tussen 100,- en 250,- per jaar 23,0 Tussen 250,- en 500,- per jaar 4,7 Tussen 500,- en 1.000,- per jaar 2,3 Meer dan 1.000,- per jaar 2,7 Crossing:

18 Vraag 19: Stelling: Ieder mens zou 1 van zijn inkomen moeten weggeven aan goede doelen x vraag 44: Hoeveel geeft u per jaar aan goede doelen? Vraag 19 Totaal Eens Oneens Vraag Ik geef niets aan goede doelen 20,1 11,5 24,2 Minder dan 100,- 47,2 33,9 53,9 Tussen 100,- en 250,- 23,0 35,6 16,9 Tussen 250,- en 500,- 4,7 7,5 3,4 Tussen 500,- en 1.000,- 2,3 5,2 0,8 Meer dan 1.000,- 2,7 6,3 0, Crossing: Vraag 26: Ik vind mijzelf in vergelijking met anderen nogal vrijgevig x vraag 44: Hoeveel geeft u per jaar aan goede doelen? Vraag 19 Totaal Eens Oneens Dat kan ik niet Vraag 44 beoordelen Ik geef niets aan goede doelen 20,1 15,9 24,7 22,0 Minder dan 100,- 47,2 45,1 51,9 47,7 Tussen 100,- en 250,- 23,0 26,0 21,0 21,2 Tussen 250,- en 500,- 4,7 6,7 1,2 4,1 Tussen 500,- en 1.000,- 2,3 2,9 0,0 2,5 Meer dan 1.000,- 2,7 3,4 1,2 2,