Visie Wmo breed 1, Versie mei 2014

Transcriptie

1 Visie Wmo breed 1, Versie mei 2014 In Nederland is op het gebied van langdurige zorg een verandering een verandering ingezet die onomkeerbaar is en gestalte zal krijgen in de nieuwe Wmo. De verwachting is dat de nieuwe Wmo na aanvaarding door de Eerste Kamer op 8 juli a.s. voor de zomer 2014 door per 1 januari 2015 wordt ingevoerd 2. Voor de huidige en toekomstige senioren heeft de nieuwe Wmo een grote impact. De kosten in de langdurige zorg zijn de afgelopen jaren zo gestegen dat er nu grote hervormingen nodig zijn om de kosten te beheersen. In de periode zijn de kosten voor de AWBZ namelijk nog met 16% gestegen. In diezelfde periode groeide de economie met 1,2%. Duidelijk moet zijn dat het relatieve aandeel van zorgkosten in onze economie niet in dit tempo kon blijven groeien. Een gevolg is dat minder voor andere doelen zoals onderwijs of wonen beschikbaar zal blijven 3. Met het wetsvoorstel Wmo 2015 beoogt de regering een grondige transitie door een deel van de langdurige zorg en ondersteuning die nu onder de AWBZ valt, over te hevelen naar de gemeenten. Een en ander moet leiden tot een wezenlijke cultuuromslag: de burger gaat eerst uit van zijn eigen kracht en pas als hij niet in staat zijn aan de samenleving deel te nemen, kan hij in aanmerking komen voor een algemene- of maatwerkvoorziening van de gemeente. Los van een kwaliteitstoename, moet dit leiden tot een enorme kostenbesparing. Voorop staat dat de nieuwe Wmo mensen in staat moet stellen de regie te houden op hun leven, ook wanneer zij zorg of ondersteuning nodig hebben. Dit betekent dat mensen langer in hun eigen huis blijven wonen en langer zelf over hun leven beslissen. Demografie Door demografische ontwikkelingen en het scheiden van wonen en zorg komen er steeds meer ouderen die zelfstandig thuis blijven wonen. In plattelandsgebieden is veelal sprake van vergrijzing ten gevolge van het wegtrekken van jongere generaties. In grotere steden is er een risico dat mensen die ondersteuning nodig hebben geconcentreerd, bij elkaar komen te wonen in de slechtere wijken. In de nieuwe Wmo is het essentieel voor ouderen om te kunnen terugvallen op een sociaal netwerk. De condities hiervoor zijn sterk afhankelijk van de sociale cohesie binnen de wijk of buurt waar iemand woont en de assertiviteit van de senior zelf. Senioren die geen voldoende sociaal netwerk hebben kunnen in sterke mate vereenzamen. Ook kunnen bestaande sociale netwerkstructuren voor specifieke senioren juist een belemmering vormen om het leven naar keuze in te richten (denk aan homosexuele respectievelijk migranten- ouderen, betrokkenen bij huiselijk geweld). Tenslotte zijn er senioren die niet of nauwelijks een beroep op anderen kunnen doen, ondanks het feit dat informele en formele zorg klaar staan (zgn. vraagverlegenheid, zorgmijders). 1 WMO inclusief raakvlakken met de Wet Langdurige Zorg (m.b.t. intensieve zorg thuis) en de Zorgverzekeringswet (m.b.t. wijkverpleging) 2 Verwachting is gebaseerd op beschikbare informatie dd. medio mei Uit Visie Wonen met zorg en ondersteuning 1

2 Wmo 2015 De Wmo maakt deel uit van een ingrijpende transitie van de langdurige zorg naar de gemeente en kan niet los worden gezien van het Besluit zorgverzekering waarin de aanspraak op verpleging en verzorging is geregeld en de Wet Langdurige Zorg die de zware (verblijfs)zorg regelt. Met beide wetten heeft de WMO nauwe raakvlakken. Dit visiedocument betreft dan ook de Wmo breed : dat wil zeggen de Wmo, met oog voor de raakvlakken met de Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg. Allereerst worden enkele algemene opmerkingen en kanttekeningen gezet bij de invoeringstermijn van de Wmo, de relatie met andere zorgwetten en het belang van communicatie. Daarna worden de meest relevante artikelen van de Wmo doorgenomen. Invoeringstermijn ANBO heeft herhaalde malen aangegeven de invoeringsperiode voor de Wmo per 1 januari 2015 te krap te vinden*. Dit is nog zorgwekkender nu de Wet Langdurige Zorg niet voor het zomerreces 2014 door de Eerste Kamer zal zijn behandeld maar mogelijk pas najaar * Brieven ANBO dd. 17 jan., 22 april 2014 Samenhang met de Zorgverzekeringswet Persoonlijke verzorging en verpleging in de wijk komen onder de Zorgverzekeringswet (via het Besluit zorgverzekering) te vallen en de financiering daarmee onder de verantwoordelijkheid van de zorgverzekeraar. Tot 2018 draagt de Rijsoverheid bij aan de kosten van beide aanspraken, daarna moeten de aanspraken geheel uit de premies betaald worden. De kans op premiestijging is aanwezig. ANBO heeft zich steeds op het standpunt gesteld dat de kosten van verpleging in de wijk en verzorging betaalbaar moeten blijven op langere termijn; zowel op macroniveau als microniveau. Samenhang met de WLZ De WLZ moet nog in de Eerste Kamer worden behandeld en is bovendien nog niet af: In de WLZ wordt het oude systeem van Zorgzwaartepaketten (ZZP s) afgeschaft. Het CIZ zal haar van de WLZ indicaties baseren op zorgprofielen, die gebaseerd zijn op cliëntprofielen in de AWBZ, zij het ruimer omschreven. Deze profielen worden door het Zorginstituut Nederland (ZN) nader uitgewerkt. ANBO vindt het zeer kwalijk dat de vormgeving van de zorgprofielen niet bij de behandeling wordt meegenomen. Ook al zou de opzet van zorgprofielen voor de nieuwe indicatiestelling wél worden meegenomen met de behandeling, dan is een half jaar voorbereidingstijd bijzonder krap om per 1 januari 2015 in te voeren. ANBO is dan ook voorstander om de behandeling van de WLZ uit te stellen tot dit onderdeel van de wet is uitgewerkt. Verder zijn er raakvlakken tussen het volledig pakket thuis uit de WLZ en intensieve zorg die cliënten op grond van de Wmo thuis kunnen krijgen als maatwerkvoorziening. Er is een risico dat gemeenten op den duur de zware zorg in de thuissituatie die zij op grond van de Wmo als maatwerkvoorziening bekostigen afschuiven naar de WLZ, die de mogelijkheid van het Volledig Pakket Thuis (VPT) biedt. Communicatie Onderscheid kan worden gemaakt tussen: - bestaande cliënten in AWBZ instellingen Zij behouden nog maximaal1 jaar hun aanspraak op (verblijfs)zorg, dus tot en met 31 dec. 2015, onder de condities die 2

3 daarvoor onder de AWBZ van toepassing waren. Maar deze cliënten kunnen wel degelijk te maken krijgen met veranderingen doordat sommige verzorgingshuizen sluiten of een proces van herinrichting ingaan door een lagere bezetting, bouwkundige situatie of anderszins toekomstige gebruikers van zorg en ondersteuning - mensen die nog geen hulp-/ondersteuningsvraag hebben. Zij moeten er rekening mee houden dat ze ooit wel behoefte hebben aan zorg en ondersteuning en geacht worden een beroep te kunnen doen op hun sociale netwerk. ANBO heeft diverse malen gepleit voor tijdige communicatie zowel door rijksoverheid als lokale overheid voor gevolgen nieuwe Wmo voor: bestaande zorgcliënten en burgers zonder zorgvraag. Het Ministerie VWS zal augustus 2014 een algemene publiekscampagne starten, die gericht is op het grote publiek. Daarmee geeft zij gehoor aan ANBO en andere belangenorganisaties om vaart te maken met het voorlichten van het publiek*. * Diverse brieven ANBO voorjaar 2014 ANBO blijft er op toezien dat de communicatie aan alle groepen zoals in het Communicatieplan van VWS beschreven is, adequaat en volgens planning worden uitgevoerd. Evaluatie van de Wmo De staatssecretaris heeft aangekondigd na drie jaar de hervorming van de langdurige zorg te evalueren. Dat is tevens een moment om te bezien of persoonlijke verzorging betaalbaar blijft en verzekerd blijft in het basispakket. In de evaluatie van de Wmo na drie jaar dient onder meer te worden meegenomen: de wijze waarop gemeenten afstemming plegen met de zorgverzekeraar over enerzijds de aanspraak op persoonlijke verzorging en verpleging en anderzijds maatschappelijke ondersteuning op grond van de Wmo. Eventuele misstanden De kans is groot dat met de transitie ongewenste ontwikkelingen plaatsvinden, bijvoorbeeld doordat gemeenten niet tijdig over gegevens van cliënten die onder de Wmo gaan vallen beschikken; groepen met grote zorgvraag die niet in beeld zijn bij de gemeente etc. Gemeenten moeten risicovolle bewonersgroepen in kaart brengen (dementerende senioren, zorgmijdende inwoners, oudere bewoners met een andere culturele achtergrond etc.) en zo nodig extra interventies plegen vanuit de betreffende sociale wijkteams*. *Een amendement dat gemeenten verplicht stelt om alle 80 plussers in haar gemeenten achter de voordeur te bezoeken heeft het niet gehaald. ANBO heeft april 2014 een meldpunt opgericht waarmee ouderen en hun omgeving signalen kunnen doorgeven over de zorg. De signalen uit dit meldpunt en signalen die ANBO via andere kanalen ontvangt zal ANBO benutten om eventuele misstanden aan te kaarten. Inhoud Wmo Plan met beleidsvoornemens (art Wmo) 3

4 In het plan moet bijzondere aandacht worden besteed aan (onder meer) - een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, publieke gezondheid preventie* (?), zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen, (lid 4.) *preventie toegevoegd na amendement - De samenwerking met zorgverzekeraars en zorgaanbieders als bedoeld in de Zorgverzekeringswet met het oog op een zo integraal mogelijke dienstverlening. - Keuzemogelijkheden tussen aanbieders voor degenen aan wie een maatwerkvoorziening wordt verstrekt waarbij rekening wordt gehouden met godsdienstige gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond* (lid 3.c). *Dit sluit aan op de visie van ANBO dat er ook voldoende zorg- en ondersteuningsmogelijkheden moeten zijn voor senioren met een andere sexuele geaardheid of etnische achtergrond. Toegevoegd na amendement - Mogelijkheden om met inzet van begeleiding, waaronder dagbesteding, mensen zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving te laten blijven*. *Hier heeft ANBO voor gelobbyd in brief aan Vaste Kamercommissie dd. 22 april 2014 In het plan wordt aangegeven op welke wijze de gemeente artikel 2.17 toepast dan wel de reden om dat artikel niet toe te passen*. *Artikel 2.17 bepaalt dat de gemeente bij verordening kan bepalen de aan mensen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen een tegemoetkoming in de meerkosten te verstrekken. ANBO had gepleit voor een verplichting een dergelijke verordening te stellen. Amendementen met deze strekking is niet aanvaard. De nieuwe verplichting voor gemeenten om in het beleidsplan aan te geven hoe zij met art omgaat is te zien als een compromis. : Gemeenten moeten in het plan met beleidsvoornemens expliciet aangeven hoe ze dagbesteding en persoonlijke begeleiding organiseren. Daarnaast zouden gemeenten behoeften van senioren moeten inventariseren en vraag en aanbod met betrekking tot nieuwe vormen van beschut/beschermd wonen voor ouderen moeten matchen*. * Beide punten heeft ANBO aangekaart in brief van 22 april 2014, alleen het eerste punt is overgenomen.. Keuzemogelijkheid voor ouderen met een homosexuele geaardheid of etnische achtergrond zorg en ondersteuning sluit aan op tandpunt van ANBO Eigen bijdrage (2.1.4) Elke gemeente kan een eigen bijdrageregeling in haar verordening opnemen zowel voor een algemene voorziening als een maatwerkvoorziening, eventueel in de vorm van een persoonsgebonden budget. De eigen bijdrage voor maatwerkvoorzieningen wordt voor de gemeente vastgesteld en voor de gemeente geïnd door het CAK. De eigen bijdrage voor algemene voorzieningen kan door de gemeente zelf worden vastgesteld en geïnd. ANBO is tegen een stapeling van eigen bijdragen voor algemene -en maatwerkvoorzieningen*. * Een amendement om stapeling van eigen bijdragen tegen te gaan heeft het niet gehaald, ondanks lobby van ANBO, zie brief ANBO 22 april 2014 ANBO blijft van mening dat gemeenten er zelf op zouden moeten toezien dat geen ongewenste stapeling van eigen bijdragen optreedt. 4

5 Regeling tegemoetkoming meerkosten zorg aan mensen met een chronische beperking of ziekte (art ) Vanaf 2014 zijn de WTCG en de CER afgeschaft en zijn deze compensatieregelingen overgegaan naar de gemeente. Volgens art kan de gemeente een regeling treffen met betrekking tot tegemoetkoming van mensen met een chronische ziekte of beperking, maar hoeft dit niet *. *ANBO heeft hiervoor gelobbyd (brief 22 april). Een amendement heeft het echter niet gehaald. Maar in art f. is wel de verplichting voor de gemeente opgenomen om in het beleidsplan aan te geven hoe zij art toepast of waarom hier vanaf ziet. ANBO is van mening dat gemeenten verplicht zijn een regeling te treffen voor tegemoetkoming meerkosten chronisch zieken en gehandicapten. Gemeenten krijgen hier immers extra geld voor uit de middelen van de WTCG en de CER. Cliëntondersteuning (art lid 1.a ) De gemeente zorgt ervoor dat voor haar ingezetenen cliëntondersteuning beschikbaar is. Voor mensen met een verstandelijke beperking wordt de cliëntondersteuning uitgevoerd door MEE organisaties die daartoe afspraken met de gemeenten hebben gemaakt. Overige burgers kunnen gebruik maken van het lokale aanbod aan ondersteuning, zoals van diverse vrijwilligersorganisaties. Standpunt /acties ANBO Bij het eerste contact tussen gemeente en burger die een vraag om zorg/ondersteuning heeft dient deze geïnformeerd te worden over de mogelijkheid van onafhankelijke cliëntondersteuning*. *ANBO heeft hiervoor gelobbyd in haar brief aan de Vaste Kamercommissie dd. 22 april 2014.Een hiertoe strekkend amendement is aangenomen. Volgens art lid 3 zijn gemeenten verplicht om de cliënt die een melding doet te informeren dat hij gratis cliëntondersteuning kan krijgen. ANBO werft en traint in najaar 2014 ANBO consulenten. Deze zullen onder meer getraind worden om senioren voor te bereiden op het onderzoek door de gemeenten indien zij een concrete vraag om zorg en ondersteuning hebben (het zogenaamde keukentafelgesprek ). Toegang/beschikbaarheid (art lid 1.b) De gemeente draagt er zorg voor dat op ieder moment van de dag telefonisch of elektronisch anoniem een luisterend oor en advies beschikbaar is*. *Een amendement om de gemeente te verplichten zorg te dragen voor aanwijzing en bekendmaking van waar de melding gedaan kan worden is niet verwerkt. ANBO is bezorgd dat door de verscheidenheid aan vormen van sociale wijkteams en vergelijkbare gremia, meldpunten en vraag/zorgwijzers het voor de burger niet duidelijk is waar hij met zijn vragen terecht kan of een melding kan doen. Het is daarom essentieel dat gemeenten hun burgers informeren waar zij een melding kunnen doen. 5

6 Onderzoek (art ) ( Keukentafelgesprek ) Na melding door een cliënt voert de gemeente binnen 6 weken een onderzoek uit (art lid 1) Het onderzoek vindt plaats in samenspraak met de melder en waar mogelijk met mantelzorger(s)*. *Amendement aangenomen en verwerkt De gemeente onderzoekt de behoeften van de cliënt, de mogelijkheden om op eigen kracht of met gebruikelijke hulp zijn zelfredzaamheid of zijn participatie te verbeteren, de mogelijkheden om met mantelzorg of hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk etc., De gemeente betrekt bij haar onderzoek ook de behoefte aan maatregelen ter ondersteuning van een mantelzorger*. *ANBO heeft hiervoor gelobbyd in haar brief van 22 april aan de Vaste Kamercommissie. Amendement aangenomen, verwerkt in Wmo. De cliënt kan zo nodig zelf een persoonlijk plan opstellen lid 2*. *Amendement aanvaard en verwerkt. De gemeente brengt de cliënt van deze mogelijkheid op de hoogte en stelt hem gedurende 7 dagen na de melding in de gelegenheid het plan te overhandigen. De standpunten van ANBO dat de mantelzorger in het keukentafelgesprek een plaats heeft en dat zijn behoefte aan ondersteuning in het onderzoek wordt meegenomen zijn in de wet verwerkt. Maatwerkvoorziening (art lid 3) De gemeente verstrekt een maatwerkvoorziening, die aansluit op de reële behoefte van de cliënt. Criterium is dat de cliënt is niet in staat is tot zelfredzaamheid en participatie op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg, of met hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk dan wel met gebruik van algemene voorzieningen De maatwerkvoorziening dient ter compensatie van de beperkingen in de zelfredzaamheid en participatie*. *Amendement om het compensatiebeginsel in de WMO toch overeind te houden is aanvaard en in de wet verwerkt. De maatwerkvoorziening is (onder meer) afgestemd op de godsdienstige gezondheid, levensovertuiging en de culturele achtergrond van de cliënt. : ANBO heeft zich er steeds tegen verzet dat onder gebruikelijke hulp ook niet thuiswonende kinderen wordt verstaan, zoals de Raad van State heeft bepleit. In de Wmo is onder begripsbepalingen (art ) bij gebruikelijke hulp het begrip inwonende kinderen gehandhaafd*. *Brief ANBO aan stas dd. 17 jan De cliënt die op grond van het onderzoek van de gemeente gewezen wordt op een algemene voorziening, wordt niet beperkt om een maatwerkvoorziening aan te vragen. Dit kan weliswaar volgens de wet maar het is de vraag of dit in de praktijk ook werkt. Daarnaast heeft ANBO ervoor gepleit dat de maatwerkvoorziening ook kan bestaan uit ondersteuning mantelzorgers*. * Hiertoe strekkend amendement is aanvaard. 6

7 Nu de maatwerkvoorziening ook op de levensovertuiging en culturele achtergrond van de cliënt moet zijn afgestemd dient dit ook te geleden voor ouderen met een homosexuele geaardheid of niet Nederlandse achtergrond. Sociaal wijkteam c.q. rol wijkverpleegkundige De wijkverpleging valt onder de Zvw: art Besluit Zorgverzekering: Verpleging en verzorging omvat zorg zoals verpleegkundigen die plegen te bieden, waarbij die zorg a. verband houdt met de behoefte aan de geneeskundige zorg of een hoog risico darop b. niet gepaard gaat met verblijf. De positionering en rol van het sociaal wijkteam en de wijkverpleegkundige zijn niet opgenomen in de Wmo Wel staat in de toelichting bij het Concept Besluit Zorgverzekering dat de verpleegkundige functie in het sociale wijkteam of een vergelijkbaar gremium wordt vertegenwoordigd. Een aantal gemeenten experimenteert inmiddels met wijkteams/buurtteams of een vergelijkbare wijkaanpak. : Gelet op de cruciale rol van de wijkverpleegkundige bevreemdt het ANBO dat de rol van de wijkverpleegkundige en het sociale wijkteam niet voorkomen in de nieuwe Wmo*. *Door ANBO aangekaart in brief aan stas dd. 17 jan De wijkverpleegkundige moet aan de sociale wijkteams/buurtteams 4 deelnemen. Hiertoe moeten er voldoende wijkverpleegkundigen op lokaal niveau worden geworven*. *Persbericht 6 maart 2014 ANBO n.a.v. Concept Besluit Zorgverzekeringswet Sociale wijkteams (of vergelijkbare gremia) dienen qua samenstelling en werkwijze aan te sluiten op de reële samenstelling en behoefte in de betreffende wijk en bereikbaar te zijn. Ook dient er optimale afstemming tussen sociaal wijkteam en eerstelijn *te zijn. *De stas is niet bereid hierover een verplichte samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars in de Wmo op te nemen. Integreren van formele en informele zorg In de nieuwe Wmo staat de vraag van de cliënt centraal. Dit vereist ten eerste een nauwe samenwerking tussen vrijwilligers, mantelzorg (informeel) en de professionele (formele) zorg en ten tweede een wezenlijk andere houding van professionals, met name van de wijkverpleegkundige en de huisarts. In het onderzoek en eventuele zorgplan van een cliënt hoort de positie van de informele zorg te worden opgenomen. ANBO is voorstander van goede begeleiding op integratie formele en informele zorg; bij zorg ook vrijwilligersorganisaties te betrekken. Huishoudelijke hulp (thuiszorg door gemeente) Door de bezuinigingen van het Rijk moet de gemeente het beleid met betrekking tot de huishoudelijke hulp sterk aanpassen. Met ingang van 1 januari 2015 wordt een korting van 40% doorgevoerd. Veel gemeenten spelen hier al in 2014 op in door alleen huishoudelijke hulp te vergoeden voor de meest kwetsbare burgers en alleen voor de meest noodzakelijke taken in het huishouden. 4 of team met vergelijkbare benaming 7

8 Het behalen van een schone en leefbare woning dient als uitgangspunt te gelden. Huishoudelijke hulp die de gemeente levert en vergoedt is geboden als de cliënt zelf hier niet fysiek of financieel toe in staat is. Begeleiding en dagbesteding/dagopvang Individuele begeleiding wordt ingezet voor onder andere woonbegeleiding of thuisbegeleiding. Onder begeleiding voor groepen vallen onder andere dagbesteding voor mensen met een verstandelijke beperking en dagopvang voor ouderen. Beide vormen van begeleiding worden overgeheveld van de AWBZ naar de Wmo. Gemeenten krijgen extra middelen voor begeleiding en dagbesteding. De extra middelen worden toegevoegd aan het deelfonds voor het sociale domein. Wel dient de gemeente in haar beleidsplan op te nemen de mogelijkheden om met inzet van begeleiding, waaronder dagbesteding, mensen zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving te laten blijven *. *Hier heeft ANBO met succes voor gelobbyd in haar brief van 22 april 2014 : De dagopvang/besteding moet aansluiten op de behoefte van cliënt en zowel voor cliënt als diens mantelzorgers goed bereikbaar zijn. Het is in direct belang van ouderen die dagbesteding en begeleiding nodig hebben dat de gemeente hier daadwerkelijk de middelen hiervoor inzet*. *ANBO heeft gelobbyd om in ieder geval de extra middelen voor dagbesteding te oormerken. Een amendement om het gedecentraliseerde budget voor de WMO te oormerken is verworpen. Persoonsgebonden budget (art ) De cliënt kan, indien de gemeente hem een maatwerkvoorziening aanbiedt, onder voorwaarden kiezen voor een persoonsgebonden budget. Eén van de voorwaarden voor verkrijging van een pgb is dat de cliënt zich gemotiveerd op het standpunt stelt dat de maatwerkvoorziening als pgb wenst geleverd te krijgen. Deze bepaling vervangt het aanvankelijk wetsvoorstel dat de cliënt zich gemotiveerd op het standpunt stelt dat de te leveren maatwerkvoorziening door hem niet passend wordt geacht. Cliënten hebben een zogenaamd trekkingsrecht en krijgen niet zelf het bedrag op hun rekening gestort. De Sociale Verzekeringsbank voert namens de gemeenten de betalingen van de persoonsgebonden budgetten uit. Cliënten moeten geheel in vrijheid kunnen kiezen voor zorg in natura of een pgb. De gemeente mag geen druk op de cliënt uitoefenen, als er bijvoorbeeld een voorziening niet mogelijk is en de cliënt een pgb wil aanpraten. De nieuwe wetstekst geeft een meer gelijkwaardige verhouding aan tussen pgb en zorg in natura*. *Diverse amendementen om pgb gelijkwaardig aan zorg in natura te laten zijn, zijn op deze wijze verwerkt. Huiselijk geweld (art ) Gemeenten dragen zorg voor een algemene voorziening die fungeert als Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG). Bestrijding van huiselijk geweld is hiermee onderdeel van de Wmo en daarmee een taak van gemeenten. Vaak is bij ouderenmishandeling sprake van financiële uitbuiting van ouderen in familiekring. Het risico van huiselijk geweld kan toenemen indien ouderen langer thuiswonen en afhankelijk zijn van hun sociale netwerk, dat mogelijk overbelast wordt. 8

9 ANBO vraagt al jaren aandacht voor het feit dat onder ouderenmishandeling ook financieel misbruik (zoals door mantelzorgers) kan vóórkomen. In de Mvt (p. 15) bij de Wmo is dit verwerkt. ANBO heeft het Actieplan Ouderenmishandeling geïnitieerd en pleit ervoor dat gemeenten in hun beleid met betrekking tot huiselijk geweld aansluiting zoeken bij het Actieprogramma Ouderenmishandeling*. *Brief ANBO aan stas 17 jan Jaarlijks kwaliteitsonderzoek door de gemeente (art ) De gemeente dient jaarlijks voor 1 juli de kwaliteit van de ondersteuning over het voorgaande jaar te onderzoeken. De minister stelt jaarlijks op basis van de gemeentelijke kwaliteitsonderzoeken een rapportage op, waarin de gegevens van de gemeenten met elkaar worden vergeleken. De kwaliteitsonderzoeken van de gemeenten dienen met elkaar te worden vergeleken zodat benchmarking mogelijk is. Hiervoor moet er een standaardaanpak en vragenlijst voor alle gemeenten komen. In de vragenlijst dient aan de orde te komen: beleving van algemene voorzieningen, maatwerkvoorzieningen (inclusief persoonsgebonden budget en eigen bijdrage), inzet wijkverpleegkundige en sociaal wijkteam. Bovenlokale samenwerking (art ) De (concept) wettekst Wmo 2015 bepaalt dat colleges met elkaar samenwerken, indien dat voor een doeltreffende en doelmatige uitvoering van de wet is aangewezen. Bij AMvB kunnen gebieden worden aangewezen waarbinnen gemeente met elkaar samenwerken en de vorm van samenwerking *(leden 2.,3. en 4.). *Een amendement om de mogelijkheid dat per AMvB gebiedsindeling wordt aangewezen te schrappen heeft het niet gehaald. ANBO heeft herhaaldelijk gepleit voor beleidsvrijheid voor gemeenten voor bovenlokale samenwerking*. *o.m. ANBO brief dd. 17 jan. en 22 april Amendementen om de mogelijkheden per AMvB een gebiedsindeling op te leggen of te harmoniseren met de indeling volgens de Jeugdwet en de Participatiewet zijn niet aanvaard. Wel pleit de VNG hiervoor. Samenwerking zorgverzekeraar en gemeente - De oorspronkelijke bepaling in het wetsvoorstel over verplichting tussen gemeenten e, aanbieders en zorgverzekeraars om afspraken te maken is vervallen. Wel dient in het beleidpslan bijzondere aandacht te worden gegeven aan de samenwerking met zorgverzekeraars en zorgaanbieders als bedoeld in de Zorgverzekeringswet met het oog op een zo integraal mogelijke dienstverlening. (art lid 4.b) ANBO pleit voor sluitende afspraken tussen zorgverzekeraar en gemeente, zowel over hun inzet en bekostiging van de wijkverpleegkundige als samenwerking met de eerste lijn, in en buiten het sociale wijkteam*. 9

10 *ANBO heeft herhaaldelijk aangedrongen op belang van goede samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars, zowel over inzet wijkverpleegkundige als samenwerking met eerste lijn. Amendementen; zowel m.b.t. afspraken in plaats van overleg en de onderwerpen waarover afspraken nodig zijn. Aanvaard/meegenomen? Stas toonde zich tot dusver hier niet toe bereid. 10