VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers."

Transcriptie

1

2 VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat VM Reeuwijk / voorzitter@vm-h.nl Ringencommissaris: E. Smilde Roemer Visscherstraat NB Gouda / ringen@vm-h.nl Secretaris: L. Gorissen Onder de Boompjes AR Gouda secretaris@vm-h.nl Materiaalcommissaris: P. Mastop Tempeldijk PJ Reeuwijk materiaal@vm-h.nl Penningmeester: L. C. Boon Beijerenstraat XE Reeuwijk penningmeester@vm-h.nl Redactie clubblad: T. Hordijk Veenzoom CH Gouda redactie@vm-h.nl Op het voorblad: Een lijster. Als u weet welke soort meldt u ons dat, dan weten wij het ook.

3 3 10 e jaargang Nr. 97. maart 2011 Voor de ledenbijeenkomst op dinsdag 19 april aanvang uur, nodigen wij leden en familieleden uit op het Complex van Volkstuindersvereniging Noorderhout aan de Nieuwdorperweg 35a te Reeuwijk. Telefonisch bereikbaar op ====================================== AGENDA 1. Opening. 2. Mededelingen. 3. Correspondentie. 4. Verslag van de vorige ledenbijeenkomst. 5. Pauze / Lotto. 6. Paaskaarten (Klaverjassen en Jokeren) 7. Vraag en Aanbod. 8. Rondvraag. 9. Sluiting. ====================================== Lotto: De lottopot is er in maart niet uitgegaan. Kom op dinsdag 19 april 2011 en win (misschien) 62,50.

4 4 Constantijn Huygensstraat LV Gouda Tel

5 5 Bijeenkomst op dinsdag 19 april Gewijzigd programma!! Paaskaarten in april. In April staat normaal de jaarvergadering gepland maar die gaat naar de maand mei omdat we gaan Paaskaarten in april. Leden en familieleden en introducés zijn van harte welkom De mogelijkheid bestaat nog dat de jaarvergadering pas plaats vindt in juni omdat de aftredende secretaris in de maand mei de vergadering niet kan bij wonen. Een bijkomend nadeel is dat de nieuwe secretaris nu pas na de vakantie in september kan beginnen. Onze website wordt geregeld aangepast. Kijk eens op de site, laat weten wat je er van vindt. Als u nog leuke tips heeft om te plaatsen op de site laat dit dan even weten. Het clubblad kunt u ook daar inzien of afdrukken. De secretaris van VMH, L.Gorissen.

6 Verslag van de ledenbijeenkomst op 15 maart Opening. De voorzitter heet het aanwezige lid en de bestuurs-leden van harte welkom. 2. Mededelingen. Met kennisgeving zijn afwezig: de heren Henk Burger, Leo.Stolk, Leo Boon en Leen Gorissen is te beroerd om te komen. 3. Correspondentie. Een aantal clubbladen. De bij VMH bekend zijnde adressen moeten worden gecontroleerd op juistheid. 4. Verslag van de vorige vergadering. Het verslag wordt akkoord bevonden. 5. Pauze / Lotto. De cijfers 3 getrokken getallen leverde geen winnaar op.er werden daarna nog 7 cijfers getrokken. Het geluk lachte Kevin Boom toe en ging met een bos bloemen naar huis. De inleg van vanavond vult de pot met 5,00 zodat de volgende keer 62,50 te winnen is. 6. DVD door Erwin Smilde. Helaas is het ook deze keer niet gelukt, Leen was te beroerd om te komen dus geen groot scherm en geen projector. Door de verplaatsing van het Paaskaarten hieronder het deel van de aangepaste data op de activiteitenkalender.. 6 Dinsdag: 19 april Paaskaarten Dinsdag : 17 mei Jaarvergadering (AV). (mogelijke is de jaarvergadering pas in de maand juni, omdat de huidige secretaris er niet bij kan zijn in mei )

7 7 IJskoud niet betalen?? De verhoging is 2,50.

8 7. Over Vogels. Er is wat over en weer gepraat over vogels tussen de 4 heren en ondanks de zeer kleine opkomst was het zoals ik gehoord heb toch heel gezellig. 8. Vraag en Aanbod. Aanbod: 2-2 pyrrura `s molinea cinnemon split hypoxanta maal hypoxanta. pyrrura `s molinea blauw split hypoxanta maal blauw hypoxanta. 0-1 Koningsparkiet. K. Boom, Aanbod: Handtamme Ara nobilis, roodschouder Ara jonge pop E. Smilde, Rondvraag. Theo Lamers de noodkreet blijft dus nogmaals Met Spoed Secretaris Gezocht in het clubblad te plaatsen. 10. Sluiting. De voorzitter sluit de vergadering en wenst een ieder een goede reis naar huis terug. Plaatsvervangend Secretaris. V.M-H. Erwin Smilde. Smilde?? Smilde?? Zal dat de nieuwe secretaris al zijn??

9 9

10 10 Ziekten * deel III GEBREKSZIEKTEN We hebben in het vorige al gezegd, dat gebreksziekten geen echte ziekten zijn. Wel treden er ziekteverschijnselen op, maar deze verdwijnen vaak zonder een spoor na te laten, zodra de oorzaak is opgeheven. Soms echter, vooral als de vogel nog jong is, kunnen er als gevolg van gebreksziekten misvormingen optreden of kan op andere wijze schade worden aangericht, die niet meer te herstellen is. Niet alleen een tekort, maar ook een teveel kan ziekteverschijnselen veroorzaken. Zo kan een teveel aan eiwit leiden tot verlammingen en een teveel aan vetten, kan vetzucht tot gevolg hebben. Wanneer er sprake is van een gebrek aan een bepaald vitamine of aan meerdere vitaminen, spreekt men van AVITAMI- NOSE. Avitaminosen komen bij goed verzorgde en goed gevoede vogels praktisch niet voor. Ze treden hoofdzakelijk op bij slecht gevoede vogels, bij pas geïmporteerde vogels of bij zieke vogels, die het vermogen missen vitaminen in hun lichaam te vormen of op te nemen, of bij de aanwezigheid van stoffen, die een goede opneming van vitaminen verhinderen. Men noemt deze stoffen anti-vitaminen. Zo moet een vogelliefhebber zijn vogels niet teveel houtskool geven, omdat houtskool de vitaminen tijdens het spijsverteringsproces absorbeert en daardoor hun werkzaamheid verhindert. BACILLAIRE ZIEKTEN Bacillaire ziekten worden door bacteriën veroorzaakt. We verdelen deze bacteriën in coccen en bacillen. Ze zijn van plantaardige oorsprong, de coccen hebben een ronde vorm, de bacillen zijn langwerpig.

11 11 Bekende voorbeelden van coccen zijn de staphylococcen, die we bijvoorbeeld in pus (etter) aantreffen en de pneumococcen die longontsteking veroorzaken. Bekende bacillen zijn bijvoorbeeld salmonella-bacillen die de oorzaak kunnen zijn van typhus en de tuberkel-bacillen, de veroorzakers van tuberculose. Zowel coccen als bacillen zijn zo klein, dat ze alleen onder een goede microscoop zichtbaar zijn. VIRUSZIEKTEN Virussen zijn de allerkleinste ziekteverwekkers. Ze zijn zo klein, dat ze zelfs met de sterkste microscoop niet te zien zijn, alleen met behulp van de elektronenmicroscoop kunnen ze worden waargenomen. Zelfs het grootste virus is nog een dwerg tegenover de kleinste bacterie. Op een lengte van één millimeter kan men bijvoorbeeld vierduizend virussen die de zo-genaamde papegaaienziekte veroorzaken op een rijtje leggen en dat virus behoort dan nog tot de grootste virussen! Over de vraag, wat virussen eigenlijk zijn, zijn de geleerden het nog niet eens. Virussen schijnen op de grens te staan tussen de levende en de dode stof. Voor dode stof pleit het feit, dat vele virussen de kristalvorm hebben, voor levende stof het feit, dat ze zich kunnen vermenigvuldigen. Virussen letterlijk smetstoffen" zijn de oorzaak van heel wat ziekten van mens, dier en plant en ook bij de vogels treffen we dus virussen aan als ziekte-verwekkers. PARASITAIRE ZIEKTEN Parasitaire ziekten worden veroorzaakt door parasie-ten. Per definitie zijn parasieten organismen die leven ten koste van andere organismen. Omdat dit leven ten koste van anderen min of meer schadelijk is voor de gastheer, zijn ziekteverschijnselen vaak het gevolg. We onderscheiden inwendige en uitwendige parasie-ten; de eerste kunnen zich bevinden in het bloed, de ingewanden of de organen van een vogel, de uit

12 -wendige parasieten bevinden zich op het lichaam. 12 Uitwendige parasieten Vier soorten uitwendige parasieten belagen de vogels van de liefhebber. het zijn mijten, luizen, vlooien en teken. Luizen en vlooien behoren tot de insecten en ze hebben dus zes poten: mijten en teken behoren tot de spinnen, die acht poten hebben. De doorsnee vogelliefhebber kent nauwelijks verschillen tussen uitwendige parasieten. Hij spreekt meestal over luizen en bedoelt dan vaak de rode mijt, die het meeste in de volière wordt aangetroffen. De uitwendige parasieten zijn alle met het blote oog zichtbaar. om verschillen te kunnen constateren moet men echter wel een loep gebruiken. Sommige mijten en luizen leven van allerlei afvalstoffen op het lichaam van de vogel. Ze zijn voor de vogel het minst lastig. De andere uitwendige parasieten hebben gecombineerde stekende en zuigende monddelen en ze leven van het bloed dat ze de vogels afzuigen. MIJTEN De uitwendige parasieten van de familie van de spinachtige kennen we onder de naam mijten. Daarvan is de belangrijkste de rode mijt. De vogelliefhebber spreekt vaak van rode luis of van bloedluis of van luis zonder meer. De wetenschappelijke naam is dermanyssus. De rode mijt leeft van het bloed dat hij bij slapende vogels afzuigt; zijn levensduur is meestal niet langer dan een week of drie. In die tijd legt de rode mijt eieren, die zich ontwikkelen tot larven en zich daarna verpoppen om tot een volwassen mijt uit te groeien. Rode mijten zijn ongeveer tweederde millimeter lang. Mijten vallen vogels van alle leeftijden lastig; er zijn soorten die een eigen gastheer hebben en sommige soorten kunnen

13 13 het ook de mens lastig maken. Voor de rode mijt is karakteristiek, dat hij alleen 's nachts actief is en de vogels overvalt. Overdag trekken de rode mijten zich terug in spleten en kieren, onder en achter kooien, in nestkastjes enz.. Ze laten de vogels 's nachts geen moment met rust, zuigen zich vol bloed en kruipen tegen de morgen rood en dik van het bloed terug in hun schuilplaatsen. Voor het eten" zijn ze grauw van kleur. Vogels die last van rode mijt hebben, doen 's nachts vaak geen oog dicht en slapen, als gevolg van het gebrek aan nachtrust, overdag zeer veel. Broedende vogels kunnen het 's nachts op het nest niet uithouden en jonge vogels die last van rode mijt hebben, verlaten het nest vroeger dan normaal. Bij warm en vochtig weer gaat de vermenigvuldiging van de mijten dubbel zo snel. Met hele horden overvallen ze dan de slapende vogels en het gevolg is bloedarmoede, verzwakking en zelfs de dood. In volières waarin rode mijt huist, kan de liefhebber broedpogingen wel opgeven. Steekt men in zo'n volière een mes in de een of andere kier van het hout, dan komt het er, met bloed bevlekt weer uit. Voedselmijten. Met bedorven voedsel of oud zaad kunnen voedselmijten de volière binnenkomen. Tot deze soorten behoren de mijten die graansoorten, meel en havermout tot een draadachtige massa kunnen maken. In de volière leven ze in de zaadbakken, of tussen de voedselresten op de kooibodem.

14 14 Deze mijten vestigen zich niet gemakkelijk op de vogels zelf, maar men zal begrijpen, dat ze de vogel geen goed doen, als hij ze met de bedorven zaden opneemt. Verenmijten. Er zijn diverse soorten verenmijten. De beruchtste is wel de schachtmijt (syringophyllus) die bij de groeiende veer in de dan nog geopende schacht binnendringt en daar van het voedsel leeft, dat voor de groei van de veer is bestemd. Ze belemmeren dus de verengroei en verzwakken de vogel. Er is wel gedacht, dat de schachtmijt de oorzaak zou zijn van de kruiperziekte bij parkieten, maar microscopisch onder-zoek heeft echter aan het licht gebracht, dat bij de meeste kruipers geen aantasting door verenmijten aanwezig was. Verenmijten komen voor bij hoenderachtige en duiven en soms ook bij kleinere volièrevogels. In de meeste gevallen blijkt het voorkomen van verenmijten bij volièrevogels te zijn ontstaan door contact met pikken. Vogels die hardnekkige kale plekken vertonen, kunnen last' van verenmijten hebben. Schurftmijten. Deze mijten bijten zich vast bij de voet van de veren en graven gangen onder de opperhuid van de ene veer naar de andere. Ze veroorzaken bij vogels een ondraag-lijke jeuk en men ziet aangetaste vogels dan ook vaak hevig aan de eigen veren trekken of trachten deze veren bij de voet af te bijten. Er ontstaan dan kale plekken. Normaliter hebben volièrevogels weinig last van schurftmijten, maar grotere vogels, papegaaien en parkieten, kunnen er wel in vele gevallen aan lijden. De schurftmijten gaan ge-makkelijk van de ene vogel op de andere over en al spoedig vertonen de meeste vogels kale plekken, als men eenmaal een schurftmijt aantasting heeft. Bekijkt men zo'n schurftmijt geval, dan vindt men de afvalproducten van de mijten aan de voet van de veren, vooral bij de veren die de vogel heeft afgebeten; ook tussen de veren in vindt men dan schurftkorstjes op de huid. Kalkpoten bij hoenderachtige en ook bij andere volièrevogels worden eveneens door een soort schurftmijt veroorzaakt: Deze mijten huizen bij voorkeur op onbevederde plaatsen en ze

15 15 vestigen zich gewoonlijk onder de schubben, waarmee de poten zijn bedekt. Hun witte afvalproducten werken de schubben omhoog en veroorzaken het kalkachtige uiterlijk van de aangetaste poten. Bestrijding rode mijt. Er zijn verschillende insectenbestrijdingsmiddelen in de handel, waarmee men rode mijt te lijf kan gaan. De meeste bevatten pyrethrine, het insectenbestrijdingsmiddel dat wordt vervaardigd van pyrethrum bloemen die in Kenya worden gekweekt. Dit pyrethrine is onschadelijk voor vogels. Het wordt meestal gemengd met andere, eveneens onschadelijke bestrijdingsmiddelen, die tot doel hebben de te bestrijden insecten te activeren, zodat het pyrethrine er beter op kan inwerken. Bemerkt men dat de vogels 's nachts onrustig zijn en overdag veel slapen en tussen hun veren bijten, dan kan dat een aanwijzing zijn voor de aanwezigheid van rode mijt. Bij onderzoek blijkt dan gewoonlijk wel, waar het ongedierte zich verborgen houdt. Men doet er in dat geval verstandig aan, geen halve maatregelen te nemen. Men zet de vogels tijdelijk in een andere kooi, zo ver mogelijk verwijderd van de plek waar ze eerst verbleven. Nesten en nestkastjes worden uitgekookt en alle naden en kieren worden met creosoot of kokend water uitgepenseeld en vervolgens goed met insectenpoeder volgeblazen. Men herhaalt dit na een dag of vijf en tenslotte na een week nog eens, wast de hele zaak dan nog eens uit en wit of carbolineumt de kooi geheel. Pas als de kooi goed droog is mogen de bewoners er weer in, maar niet voordat ze ook goed met pyreline zijn bewerkt, waarbij vooral de nek, het gedeelte rondom de cloaca en onder de vleugels een beurt krijgen. Er wordt veel geklaagd over gebrek aan resultaten bij het gebruik van insecticiden. Bijna steeds is er echter in die gevallen sprake van nonchalance bij het gebruik. Men moet van insecticiden namelijk geen wonderen verwachten. Men meent vaak dat men met een eenmalig verspuiten of verstuiven van het insectendo-

16 16 dend middel kan volstaan, maar men vergeet dat alleen de parasieten worden verdelgd die rechtstreeks met het middel in aanraking komen en dat de rest zich daarna weer snel vermenigvuldigt en opnieuw tot een plaag wordt. Sommige insecticiden helpen alleen tegen luis en niet tegen mijten; men moet dus de gebruiksaanwijzing goed lezen. Men kan alleen met zekerheid een einde aan een parasieten-plaag maken door het gebruik van het juiste bestrijdings-middel en door bij de bestrijding zeer secuur en afdoende te werk te gaan. Het is voor een vogelliefhebber, vooral als hij nog niet doorkneed is in het vak", moeilijk vast te stellen, of er van een invasie van rode mijt sprake is. Aanwijzingen kunnen zijn: verzwakking en lusteloosheid bij overigens gezonde vogels; het voortdurend zoeken tussen de veren, rusteloosheid 's nachts; het uitblijven van broedpogingen of het verwaarlozen van de jongen in het nest. Vang dan 's avonds laat eens een vogel uit de volière en bekijk die eens bij een sterke lamp. Is er sprake van rode mijt, dan ziet men de parasieten tussen de veren lopen en over uw hand. Heeft men de vogels in een kleine kooi zitten, hang dan 's nachts eens een witte doek over de kooi. Men treft op die witte doek dan 's morgens de mijten aan en men kan dan heel wat van dat ongedierte doden, door de doek in kokend water te dompelen. Bestrijding andere mijten. Voedselmijten, verenmijten en schurftmijten bestrijdt men met insecticiden. Men kan de aanwezigheid van deze mijten, die zich ook overdag op de vogels bevinden, vaststellen met het blote oog of met behulp van een vergrootglas. Door mijten aangetaste vogels worden in lauwwarm zeepwater gebaad. Dit bad wordt met tussenpozen van drie dagen driemaal herhaald en tussendoor bewerkt men de vogel met insectenpoeder. Dit laatste alleen als de vogel droog is. Men tracht zoveel mogelijk te voorkomen, dat de vogel zeep-water of insectenpoeder in de ogen krijgt. Na het baden wordt met lauwwarm regenwater nagespoeld; het geeft aan de veren zachtheid en glans. De aangetaste plekken worden inge-

17 17 smeerd met glycerine of vaseline. Ook kalkpoten worden met warm water behandeld en als dat zonder verwondingen te veroorzaken mogelijk is, verwijdert men de loszittende schubben, waaronder de mijten zich bevinden. Vervolgens penseelt men de pootjes met alcohol, vaseline of slaolie. Deze behandeling wordt enige malen herhaalt, totdat men er zeker van is, dat alle mijten gedood zijn. Bob is een gemeentewerker in een klein dorpje ergens in het westland. Op een dag wordt Bob aangesproken door de burgemeester, een beetje een excentriek man. "Bob," zegt de burgemeester, "ons vogelpark staat er nogal kaaltjes bij, ik zou graag willen dat jij er 5 rijen van elk 4 volières bij zet. Die zijn vanmorgen aangekomen en ze staan in het magazijn. Oja, Bob" grijnst de burgemeester "als je hierin faalt ben je ontslagen!" Bob kijkt even vreemd naar de burgemeester die naar hem staat te grijnzen en haalt zijn schouders op. Dit kan toch geen probleem zijn. Echter wanneer Bob aankomt bij het magazijn zijn daar slechts 10 volières te vinden. Bob begint te vloeken, ervan overtuigd dat hij zijn baan kwijt is door die stomme burgemeester zijn spelletje. Maar kun jij Bob niet helpen en samen met hem toch de burgemeester schaakmat zetten? 5 rijen van 4 volières, 10 volières ter beschikking.

18 18 LUISTERVINK HOORDE DAT... alles enigszins vertraagd is. de paaseieren dus ook later komen. jaarvergadering een maand later zal komen. de secretaris een maand later zal vertrekken. de VMH een maand langer zal bestaan. we wel een maand meer hebben een secretaris te zoeken. de VMH dan mogelijk toch langer door kan gaan. het paaskaarten in elk geval wel door zal gaan. er weer flink met eieren zal worden gestrooid. er vast weer veel winnaars zullen zijn die niet gespeeld hebben. LV daarom dit keer de boel scherp in de gaten zal gaan houden. Aldus getekend voor gehoord,

19 Trek 5 lijnen die geen van allen evenwijdig zijn aan elkaar. Verder is de keuze geheel vrij. Elke lijn zal dan door de andere vier lijnen worden gesneden. Het totaal aantal snijpunten is dan = 10. Zet op elke lijn een volière en klaar is Bob. 19

20 20

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers.

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers.

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers.

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. www.vm-h.nl

VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. www.vm-h.nl VOGELVERENIGING MIDDEN-HOLLAND Opgericht 17 april 2001. Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers. 2 Voorzitter: Th. J.M. Lamers J. v. Hoofstraat 11 2811 VM Reeuwijk 0182-392333/06-46144676

Nadere informatie

inhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon

inhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon Kleine beestjes inhoud. De mier 2. De teek 4. De regenworm 5 4. De pissebed 6 5. De hoofdluis 7 6. De vlieg 8 7. De mug 9 8. De vlo 0 9. Filmpje Pluskaarten 2 Colofon 4 Bronnen en foto s 5 . De mier Een

Nadere informatie

INSECTEN EN SPINACHTIGEN

INSECTEN EN SPINACHTIGEN INSECTEN EN SPINACHTIGEN WERKBLAD BOUW EN ONTWIKKELING Bouw 1. Het aantal looppoten is een belangrijk criterium om vertegenwoordigers van de stam van de geleedpotigen (80% van de gekende diersoorten!)

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2008 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. 800045-2-617b Ziek van de natuur Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 36 tot en met 52.

Nadere informatie

Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa

Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa Spanje, Javea, Cap Sant Antoni december 2013 - februari 2014 Door: Silvia Hellingman-Biocontrole Onderzoek en Advies en Jan van Eijle

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. 800045-2-739b

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. 800045-2-739b Bijlage VMBO-KB 2008 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. 800045-2-739b Ziek van de natuur Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 38 tot en met 49. Bij het beantwoorden

Nadere informatie

Hoofdluis. Zorg voor uzelf 21

Hoofdluis. Zorg voor uzelf 21 Hoofdluis Zorg voor uzelf 21 Hoofdluis Vrijwel iedere ouder met kinderen in de schoolgaande leeftijd krijgt er vroeg of laat mee te maken: hoofdluis. Een lastig, maar verder onschadelijk diertje, dat leeft

Nadere informatie

Vogelmijt kwis. Wat is niet waar: De vogelmijt zit in dezelfde taxonomische klasse als. A. De luis B. De spin C. De schorpioen D.

Vogelmijt kwis. Wat is niet waar: De vogelmijt zit in dezelfde taxonomische klasse als. A. De luis B. De spin C. De schorpioen D. 1 Wat is niet waar: De vogelmijt zit in dezelfde taxonomische klasse als A. De luis B. De spin C. De schorpioen D. De teek 2 Wat is niet waar: De vogelmijt zit in dezelfde taxonomische klasse als A. De

Nadere informatie

1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel?

1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel? Antwoorden door een scholier 1487 woorden 13 januari 2013 6 184 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 4 Ordenen 1 t/m 5 Opdracht 2 1. In welke 4 rijken worden organismen

Nadere informatie

Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken.

Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken. Thema 4 Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken. Opdracht 2 1. bacteriën schimmels planten dieren 2. Kenmerken van cellen, namelijk of de organismen cellen hebben met celkernen,

Nadere informatie

Relaties tussen organismen vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Relaties tussen organismen vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 08 April 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/63327 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e www.licg.nl over houden van huisdieren

l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e www.licg.nl over houden van huisdieren PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n over houden van huisdieren Zoönosen: ziekten bij dieren die overgedragen kunnen worden op mensen

Nadere informatie

Luizeninformatie! INFORMATIE HOOFDLUIS

Luizeninformatie! INFORMATIE HOOFDLUIS Luizeninformatie! INFORMATIE HOOFDLUIS Schrikt u er ook zo van als er weer luizen zijn gesignaleerd op school? Helaas.. iedereen kan luizen krijgen, het heeft niets met hygiëne te maken. Wel is het zo

Nadere informatie

Kijk je mee? Oerwoud. 2006, Parasol N.V. België

Kijk je mee? Oerwoud. 2006, Parasol N.V. België Kijk je mee? Oerwoud 2006, Parasol N.V. België Pag. 2 Inhoudsopgave In het oerwoud 3 De luiaard 4 De toekan 5 De jaguar 6 De leguaan 7 De tapir 8 De papegaai 9 De aap 10 De adder 11 Lianen 12 Woordenlijst

Nadere informatie

DEEL 7. VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten. Bacteriën

DEEL 7. VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten. Bacteriën DEEL 7 VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten Bacteriën Een bacterie is eigenlijk het kleinste levende wezentje op aarde. Ze zijn verschrikkelijk klein: een duizendste van een millimeter groot.

Nadere informatie

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5

Een. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5 Een hoort erbij! Over dieren uit een ei groepen 3-5 1. Een ei hoort erbij Veel dieren leggen eieren: vogels en vissen. Maar ook insecten leggen kleine eitjes. Uit dat eitje komt een klein diertje. Dat

Nadere informatie

Aftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Aftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch

Nadere informatie

Microscoop practicum

Microscoop practicum Microscoop practicum De microscoop Een microscoop is een instrument waarmee je kunt vergroten. Met een vergrootglas kun je ook vergroten maar niet zo veel als met een microscoop. Een vergrootglas bestaat

Nadere informatie

Quiz over tekenbeten. 1. Tot welke dierensoort behoort de Teek? A. Spinachtigen B. Insecten C. Krabben

Quiz over tekenbeten. 1. Tot welke dierensoort behoort de Teek? A. Spinachtigen B. Insecten C. Krabben Quiz over tekenbeten 1. Tot welke dierensoort behoort de Teek? A. Spinachtigen B. Insecten C. Krabben 2. Waar leven de teken? A. Op de stenen B. In gras en in bosjes C. Hoog in de bomen 3. Wat doet de

Nadere informatie

Insecten die voorraden en materiaal aantasten

Insecten die voorraden en materiaal aantasten Insecten die voorraden en materiaal aantasten Motten Houtwormen Kakkerlakken Broodkevers In deze folder vindt u meer informatie over bovenstaande insecten. U leest hoe u ze herkent, wat voor overlast ze

Nadere informatie

5.9. Keuzeopdracht door een scholier 1425 woorden 31 mei keer beoordeeld. Inhoud

5.9. Keuzeopdracht door een scholier 1425 woorden 31 mei keer beoordeeld. Inhoud Keuzeopdracht door een scholier 1425 woorden 31 mei 2004 5.9 89 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoud 1. Inleiding 2. Waar leven ze? 3. Een sterke snavel en klimpoten de ara 4. De kaketoe 5. De parkiet 6.

Nadere informatie

PROTOCOL HOOFDLUIS OBS DE KLAVERWOID

PROTOCOL HOOFDLUIS OBS DE KLAVERWOID PROTOCOL HOOFDLUIS OBS DE KLAVERWOID 1. Voorlichting Wat is hoofdluis? De hoofdluis behoort tot de groep van insecten die als parasiet op zoogdieren leeft. Luizen leven uitsluitend van het bloed van de

Nadere informatie

Vul het schema in. Gebruik hierbij: + (voordeel), (nadeel), 0 (geen voor- en geen nadeel).

Vul het schema in. Gebruik hierbij: + (voordeel), (nadeel), 0 (geen voor- en geen nadeel). 1. Samenleven Afb. 1 Ossenpikker op de kop van een buffel. In de basisstoffen heb je geleerd dat de verschillende populaties in een ecosysteem op veel manieren met elkaar te maken hebben. Ze leven immers

Nadere informatie

Aardvlooien. Plagen in de tuin

Aardvlooien. Plagen in de tuin Aardvlooien Zeer kleine kevers (2.5mm). Donkere, glanzende, staalblauwe kleur. Maakt grote sprongen. Legt eitjes in de grond. Larven vreten aan de plantenwortels en eten van de blaadjes tot ze groot genoeg

Nadere informatie

PREVENTIE DOODT LUIZEN EN NETEN

PREVENTIE DOODT LUIZEN EN NETEN PREVENTIE DOODT LUIZEN EN NETEN VERWIJDERT LUIZEN EN NETEN VERSTIKT LUIZEN EN NETEN De zachte aanpak zonder insecticiden! v.u.: Qualiphar nv, Rijksweg 9, 2880 Bornem Rijksweg 9, B-2880 Bornem - www.qualiphar.com

Nadere informatie

Vlooien zijn parasieten die leven van het bloed van een groot aantal warmbloedige dieren.

Vlooien zijn parasieten die leven van het bloed van een groot aantal warmbloedige dieren. Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Vlooien zijn insecten die zich voeden door bloed op te zuigen van een gastdier. Vlooien hebben geen vleugels, maar hebben sterke

Nadere informatie

Vogels. Duiven Eenden Ganzen

Vogels. Duiven Eenden Ganzen Vogels Duiven Eenden Ganzen Kippen Meeuwen In deze folder vindt u meer informatie over bovenstaande vogels. U leest hoe u ze herkent, wat voor overlast ze kunnen veroorzaken, wat u kunt doen om overlast

Nadere informatie

Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was?

Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was? Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was? In deze brochure vindt u informatie over vlooien- en tekenbestrijding bij de hond Belangrijke tips voor een goede bescherming binnen- en buitenshuis!

Nadere informatie

SPREEKBEURT ROODKEELANOLIS

SPREEKBEURT ROODKEELANOLIS SPREEKBEURT ROODKEELANOLIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE ROODKEELANOLIS

Nadere informatie

Informatieblad. Veilig en gezond werken. Lyme-ziekte. bron: website RIVM

Informatieblad. Veilig en gezond werken. Lyme-ziekte. bron: website RIVM Informatieblad Lyme-ziekte Veilig en gezond werken bron: website RIVM Wat u moet weten van tekenbeten en Lyme- ziekte Iedereen die op de één of andere manier met de natuur in aanraking komt, moet rekening

Nadere informatie

BESTRIJDING HOOFDLUIS

BESTRIJDING HOOFDLUIS BESTRIJDING HOOFDLUIS Inhoud map: Protocol bestrijding hoofdluis Praktische tips voor de bestrijding van hoofdluis Brief no. 1 constatering hoofdluis Brief no. 2 constatering neten/luis bij hercontrole

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?

Nadere informatie

Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet?

Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? De stilleestoets bestaat uit het lezen van een tekst en het maken van een opdracht. Leerlingen mogen niet van tevoren ingelicht worden over deze opdracht,

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Miniatuur Een kreeft in de klas Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte

Nadere informatie

Papegaaienziekte. (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren

Papegaaienziekte. (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren Papegaaienziekte (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren Papegaaienziekte bij dieren De bacterie Chlamydia psittaci veroorzaakt papegaaienziekte

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Lieveheersbeestje Wie het het lieveheersbeestje? Veel mensen vinden insecten, en vooral kevers, maar griezelige beesten. Ze hebben van die rare sprieten op hun kop, van die enge dunne pootjes, En ook hun

Nadere informatie

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

Hoofdluisprotocol OBS de Pijlstaart

Hoofdluisprotocol OBS de Pijlstaart Hoofdluisprotocol OBS de Pijlstaart Dit hoofdluisprotocol is gemaakt om de kans op hoofdluisbesmetting zo klein mogelijk te maken. De aanpak van het luizenprobleem bij een kind vraagt van alle betrokkenen

Nadere informatie

De kleine beestjesclub

De kleine beestjesclub Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert

Nadere informatie

Herfstwerkboekje van

Herfstwerkboekje van Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september

Nadere informatie

Beestige bundel van: 1

Beestige bundel van: 1 Beestige bundel van: 1 2 Ordening van organismen organisme = een levend wezen, iets wat leeft. Er zijn meer dan anderhalf miljoen soorten organismen. Om een overzicht te krijgen worden deze organismen

Nadere informatie

Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 36 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken.

Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 36 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken. Ziek van de natuur Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 36 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken. Informatie 1 Malaria 1.1 De levensloop

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Dit keer fietste ik met gemengde gevoelens richting De Wiershoeck. Het was bewolkt, dat was niet erg, maar in de loop

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 6.

inhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 6. Paddenstoelen inhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 8 6. Schimmelweetjes 11 7. Filmpjes 13 Pluskaarten 14 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

8 maanden bescherming* tegen

8 maanden bescherming* tegen Aanhoudende doeltreffendheid Gegarandeerde gemoedsrust voor uzelf! 8 maanden bescherming* tegen Biedt hun tot zijn spinachtigen, die zich vasthaken bij honden en katten (en soms ook bij de mens!) om hun

Nadere informatie

SPREEKBEURT VALKPARKIET

SPREEKBEURT VALKPARKIET SPREEKBEURT VALKPARKIET l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE VALKPARKIET

Nadere informatie

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6 Naam:_ KIKKERS _ De kikker is een amfibie. Er zijn veel soorten kikkers op de wereld. In Nederland zie je de bruine en de groene kikker het meest. De groene kikkers zijn graag veel in het water, de bruine

Nadere informatie

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

Bijlage 17 Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet?

Bijlage 17 Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? Bijlage 17 Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? De stilleestoets bestaat uit het lezen van een tekst en het maken van een opdracht. Leerlingen mogen niet van tevoren ingelicht worden over deze

Nadere informatie

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier

Nadere informatie

108 keer beoordeeld 10 maart Biologie samenvatting Thema 4

108 keer beoordeeld 10 maart Biologie samenvatting Thema 4 7,3 Samenvatting door Laura 729 woorden 108 keer beoordeeld 10 maart 2013 Vak Biologie Methode Biologie voor jou Biologie samenvatting Thema 4 1 Bij het ordenen verdeel je een verzameling in groepen met

Nadere informatie

Beschrijving, functies & belang van habitat elementen van de HUISMUS

Beschrijving, functies & belang van habitat elementen van de HUISMUS Beschrijving, functies & belang van habitat elementen van de HUISMUS Het habitat van een populatie huismussen is, voor zover nu bekend, opgebouwd uit in ieder geval 10 elementen. Brits zender-onderzoek

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Doordat we anderhalve week afwezig waren komt dit verslag later dan gebruikelijk. Intussen ben ik vergeten hoe de omstandigheden

Nadere informatie

Demodex mijt (puppyschurft) bij de hond

Demodex mijt (puppyschurft) bij de hond Demodex mijt (puppyschurft) bij de hond Bij uw hond is aangetoond dat er Demodex mijten aanwezig zijn in/op de huid. Hoe komt uw hond hieraan en hoe komt uw hond er weer vanaf? Kunt u zelf verschijnselen

Nadere informatie

vlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op:

vlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op: infoblad vlinders Alle vlinders en motten op de wereld horen tot de orde van Lepidoptera, het Latijnse woord voor insecten met geschubde vleugels. Deze schubben (die je onder een microscoop moet bekijken

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

Dermatologie. Schurft

Dermatologie. Schurft Dermatologie Schurft Sinds de afgelopen zomer krijgt de GGD West-Brabant meldingen van schurft. Ook bereiken ons diverse vragen over deze infectieziekte en de behandeling daarvan. Om u zo volledig mogelijk

Nadere informatie

Stokstaartje. Inhoud. 1. Wat is een stokstaartje. 2. Mijn familie onder de grond

Stokstaartje. Inhoud. 1. Wat is een stokstaartje. 2. Mijn familie onder de grond Stokstaartje Inhoud 1. wat is een stokstaartje 2. mijn familie onder de grond 3. de jacht en het eten 4. de geboorte 5. het lijf 6. extra/vragen 1. Wat is een stokstaartje De wetenschappelijke naam van

Nadere informatie

Wingerd SC Waddinxveen 2

Wingerd SC Waddinxveen  2 Protocol hoofdluis Informatie over luizen Helaas duiken op onze school af en toe hoofdluizen op. Dat is heel vervelend, want bestrijding is lastig en een kwestie van doorzetten. Als u hoofdluis ontdekt,

Nadere informatie

Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak!

Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak! Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak! Gooi overtollige aquariumen vijverplanten niet in de sloot, maar in de GFT-bak. De veelal exotische planten kunnen in de sloot en ander buitenwater zorgen

Nadere informatie

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder Nachtvlinders Wist je dat er 2 groepen vlinders zijn? De ene groep noemen we dagvlinders, de andere groep noemen we nachtvlinders. Het verschil tussen dag- en nachtvlinders lijkt heel simpel: dagvlinders

Nadere informatie

Verteren en fermenteren. havo/vwo 3-4

Verteren en fermenteren. havo/vwo 3-4 Verteren en fermenteren havo/vwo 3-4 Bij onze spijsvertering en voedselproductie spelen microben een belangrijke rol. Het gebruik van microben om voedsel te maken, heet fermentatie. Veel van ons eten en

Nadere informatie

Wist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..

Wist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei

Nadere informatie

Vind de schat van Het Vinne!

Vind de schat van Het Vinne! Vind de schat van Het Vinne! Zoek de eerste stopplaats met behulp van het plan aan de andere kant van deze paal 1. Ik voel, ik voel wat jij niet voelt: Eén deelnemer sluit zijn ogen. De anderen zoeken

Nadere informatie

Teek-it-easy Een spel over... teken!

Teek-it-easy Een spel over... teken! Teek-it-easy Een spel over... teken! Deelnemers Spel Begeleiding Aantal Leeftijd Doelgroep Spelsoort Duur Aantal 10 of meer 10-12 jaar JRK-groep Binnen rustig 45 min. à 1u30 1 à 2 13-15 jaar Scholen Varia

Nadere informatie

Een kreeft in de klas

Een kreeft in de klas Een kreeft in de klas Leerdagboek van:... Een kreeft in de klas Wat doet de kreeft? Kijk een poosje heel nauwkeurig naar de kreeft. Schrijf heel nauwkeurig op wat de kreeft doet en hoe hij dat doet. Doe

Nadere informatie

Voor een goed parasietenbestrijdingsadvies. Informatie over vlooien, teken & maden

Voor een goed parasietenbestrijdingsadvies. Informatie over vlooien, teken & maden Voor een goed parasietenbestrijdingsadvies Informatie over vlooien, teken & maden Vlooien bij hond en kat Een vlooieninfectie is voor een volwassen dier al hinderlijk, maar is voor een jong dier nog veel

Nadere informatie

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT?

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? Agenda Tuinieren vroeger Wat is biologisch moestuinieren? 10- stappencursus Je eigen moestuin (NTR: thuisacademie - Filmpjes) Pauze Hoe start ik een moestuin?

Nadere informatie

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les

Nadere informatie

T.T. REGLEMENT Vogelvereniging Midden-Holland

T.T. REGLEMENT Vogelvereniging Midden-Holland Vogelvereniging Midden-Holland T.T. REGLEMENT 2010 Artikel 1 Onder tentoonstelling wordt verstaan een expositie van vogels voorafgegaan door een keuring van de vogels. De keuring geschiedt door vanwege

Nadere informatie

Hygiëne Algemeen. Nemen van Hygiënische maatregelen

Hygiëne Algemeen. Nemen van Hygiënische maatregelen Hygiëne Algemeen Nemen van Hygiënische maatregelen Dieren in het wild houden nest, vacht enz schoon Dieren die gehouden worden op veehouderijbedrijven of voor gezelschap Door dieren in huizen en/of hokken

Nadere informatie

Donderdag 9 november Biologische avond: Bodemdieren

Donderdag 9 november Biologische avond: Bodemdieren Donderdag 9 november 2017 Biologische avond: Bodemdieren Om acht uur is het al lekker druk en wordt er onder het genot van koffie en koek flink gekletst in de lerarenkamer van De Bijenkorf. Voor deze avond

Nadere informatie

Kill Itchy Lice & Nits

Kill Itchy Lice & Nits Kill Itchy Lice & Nits INSTRUCTIEBOEKJE voor de strijd tegen luizen & neten Lees het instructieboekje zorgvuldig voordat u met de behandeling start. KIL&N is een medisch hulpmiddel van ID PHAR Atomveldstraat

Nadere informatie

Bescherm uw huisdier en uw gezin

Bescherm uw huisdier en uw gezin Ontwormen van honden en katten Bescherm uw huisdier en uw gezin Waarom ontwormen? Honden en katten maken deel uit van ons gezin. We aaien ze, knuffelen en spelen met ze. Maar dit is niet altijd zonder

Nadere informatie

Monitoring Vectoren. Achtergrondinformatie bij de monitoring van steekmuggen en teken, uitgevoerd door het Centrum Monitoring Vectoren.

Monitoring Vectoren. Achtergrondinformatie bij de monitoring van steekmuggen en teken, uitgevoerd door het Centrum Monitoring Vectoren. Monitoring Vectoren Achtergrondinformatie bij de monitoring van steekmuggen en teken, uitgevoerd door het Centrum Monitoring Vectoren. Het Centrum Monitoring Vectoren (CMV) voert sinds 2010 in heel Nederland

Nadere informatie

Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken?

Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken? Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken? Vlooien - en tekenb esmettingen kunnen effectief w orden aangepakt. Vlooien Alleen van het woord al krijgt u misschien direct jeuk. Maar hoe zou

Nadere informatie

Jaargang: 32 Nummer: 12

Jaargang: 32 Nummer: 12 Jaargang: 32 Nummer: 12 SUCCULENTA - nederlands-belgische vereniging van liefhebbers van cactussen en andere vetplanten HET VETBLAD Officieel orgaan van Succulenta afd. Amsterdam Opgericht 23 april 1926

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:

Nadere informatie

Protocol hoofdluisbestrijding

Protocol hoofdluisbestrijding Protocol hoofdluisbestrijding Controle: In de eerste week na de vakantie worden alle leerlingen op school gecontroleerd op hoofdluis. Dit gebeurt door een aantal ouders van de luizencommissie. Bij lopende

Nadere informatie

Allergie voor huisdieren

Allergie voor huisdieren Allergie voor huisdieren Longgeneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Allergie voor huisdieren. Normaal zorgt ons afweersysteem ervoor dat lichaamsvreemde en mogelijk ziekteverwekkkende organismen die ons lichaam

Nadere informatie

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013 uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers

Nadere informatie

SPREEKBEURT MANDARIJNEEND

SPREEKBEURT MANDARIJNEEND SPREEKBEURT MANDARIJNEEND l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE MANDARIJNEEND

Nadere informatie

Insectensteken en tekenbeten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Insectensteken en tekenbeten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Insectensteken en tekenbeten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Insectensteken 3 Klachten en symptomen 3 Wanneer arts raadplegen 4 Voorkomen van

Nadere informatie

WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN

WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN Hoofdluis WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDLUIS

Nadere informatie

MEER DAN EEN HUIDPROBLEEM

MEER DAN EEN HUIDPROBLEEM ROYAL CANIN DIEETVOEDINGEN HELPEN UW HUISDIER WEER LEKKER IN ZIJN VEL TE LATEN ZITTEN SOMS IS EEN PROBLEEMHUID MEER DAN EEN HUIDPROBLEEM Wanneer de oorzaak van de huidproblemen gediagnosticeerd is, kan

Nadere informatie

Digitale Nieuwsbrief; 2e jaargang nummer 1 Maart 2012

Digitale Nieuwsbrief; 2e jaargang nummer 1 Maart 2012 Nieuwsbrief van de Bewoners Vereniging "Het Puyven" Digitale Nieuwsbrief; 2e jaargang nummer 1 Maart 2012 BEZOEK ONZE SITE www.hetpuyven.nl IN DEZE NIEUWSBRIEF Nieuwsbrief Voorzitter Financiën Verslag

Nadere informatie

Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop

Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop Presentatie door Tobias 1186 woorden 6 juni 2017 8,5 7 keer beoordeeld Vak Biologie Cellen ordenen onder een microscoop Inleiding Ik heb dit onderwerp

Nadere informatie

SPREEKBEURT LANDHEREMIETKREEFT

SPREEKBEURT LANDHEREMIETKREEFT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT LANDHEREMIETKREEFT ONGEWERVELDEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER

Nadere informatie

8 Ongediertebestrijding

8 Ongediertebestrijding 8 Ongediertebestrijding Oriëntatie extern bedrijf Ongediertebestrijding is een belangrijk onderwerp voor ieder voedingsmiddelenbedrijf. Producten kunnen worden aangetast door ongedierte. Daarmee is het

Nadere informatie

WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUIS ARTS GAAN APOTHEEK.NL

WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUIS ARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOFD- L U I S WAT IS HOOFDLUIS WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUIS ARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOFD- L U I S Als uw kind jeuk op zijn hoofd heeft en rode

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Prikken en steken 2. De bij 3. De brandenetel 4. De mug 5. De kwal 6. De pieterman 7. De rode mier 8.

inhoud blz. 1. Prikken en steken 2. De bij 3. De brandenetel 4. De mug 5. De kwal 6. De pieterman 7. De rode mier 8. Ik prik! inhoud blz. 1. Prikken en steken 3 2. De bij 4 3. De brandenetel 5 4. De mug 6 5. De kwal 7 6. De pieterman 8 7. De rode mier 9 8. De pijlstaartrog 10 9. De schorpioen 11 10. De cactus 12 11.

Nadere informatie

SPREEKBEURT BIDSPRINKHAAN

SPREEKBEURT BIDSPRINKHAAN SPREEKBEURT BIDSPRINKHAAN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n ONGEWERVELDEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE BIDSPRINKHAAN

Nadere informatie

Voeding en techniek. 2inkijkexemplaar

Voeding en techniek. 2inkijkexemplaar 1inkijkexemplaar Voeding en techniek 2inkijkexemplaar Datum Blz. 1. Voedingsstoffen 4 1.1. Energieleverende stoffen 7 1.2. Hoeveel energie heb je nodig? 8 2. Gezond leven en gezond eten 10 2.1. Wat is

Nadere informatie