Vitamine D. Auteur: Casper Beukema
|
|
- Andreas Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Auteur: Casper Beukema Wat is vitamine D? Vitamine D is een afwijkende vitamine. Ten eerste omdat het door het lichaam onder voorwaarden aangemaakt kan worden met behulp van zonlicht. De opname uit de voeding schiet spectaculair tekort om er voldoende van binnen te krijgen. Voeding bevat namelijk relatief erg weinig vitamine D. Ten tweede is vitamine D een afwijkende vitamine, omdat de vitamine een voorloper is van de steroïde hormonen. In die zin is vitamine D vooral een pro-hormoon. Ten derde omdat vrijwel elke lichaamsfunctie afhankelijk is van voldoende vitamine D. Zo komt de vitamine in meer dan 30 verschillende weefsels voor. Het is daarom niet zo vreemd dat er steeds meer functies van vitamine D ontdekt worden. In toenemende mate ontvangt vitamine D aandacht in verband met chronische aandoeningen zoals diabetes, dikke darmkanker, auto-immuunziekten en neurologische aandoeningen zoals Multiple Sclerose. Het is nu bekend dat vitamine D meer dan 900 genen reguleert en er wordt verwacht dat dit aantal zal toenemen met verder onderzoek. Elke lichaamscel heeft een receptor (parkeerplaats) voor vitamine D en veel receptoren zelf werken alleen wanneer er voldoende vitamine D aanwezig is. Voeding en zonlicht Wat opname van vitamine D betreft, is zonlicht hier de beste bron voor. Westerse voeding is te arm aan de zonvitamine. Daar komt bij dat slechts enkele voedingsmiddelen vitamine D bevatten. Ter vergelijking: 1 eidooier bevat zo`n 1-1,5 mcg en een haring bevat rond de 9 mcg vitamine D per stuk. Wilde zalm is koploper met gemiddeld 25 mcg per 100 gram. Boter of margarine gebruik levert dagelijks slechts 1 mcg vitamine D op. Voldoende vitamine D puur uit de voeding binnenkrijgen is daarom niet haalbaar voor de gemiddelde Nederlander, maar als een kleine aanvulling is regelmatig een haring happen prima geschikt. Zonlicht daarentegen is een veel rijkere bron van vitamine D, zolang aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Een paar feitjes op een rij:
2 Vitamine D wordt gevormd door middel van Ultra Violet (UV) -B straling. Deze UV straling is pas echt rendabel voor vitamine D-aanmaak wanneer de zonkracht sterk genoeg is. De vuistregel is dat vitamine D aan wordt gemaakt wanneer de schaduw even lang of korter is dan onszelf. Zonnebrandcrème, smog, te veel huidbedekking en pigmentatie verminderen de UV-B straling drastisch en daarmee vitamine D- aanmaak. Glas blokkeert alle UV-B straling, dus ongefilterd zonlicht op de blote huid is een must. Nederland ligt op de 52 e breedtegraad, een flink stuk noordelijk van de evenaar. Dit maakt het buiten de warmere maanden moeilijk tot vrijwel onmogelijk om het jaar rond voldoende vitamine D aan te maken via zonlicht. En daar komt bij dat het vaak bewolkt is in de paar zonnemaanden die ons zeeklimaat heeft. Ook werken de meeste Nederlanders veel binnen en is het merendeel van de mensen uiteraard grotendeels gekleed aan het werk. Vitamine D is een vettig stofje en heeft tijd nodig om via de huid de bloedbaan te bereiken. Te heet douchen of het gebruik van douchegels na het zonnen is hierdoor erg nadeling voor de vitamine D opname. Beter is het om met lauw water te douchen en armen en benen te ontzien van zeep. Zonnen in badkleding tot de huid licht rood kleurt levert tussen de / mcg vitamine D op. Een overdosering is onmogelijk via zonlicht, aangezien een teveel aan vitamine D inactief wordt gemaakt. Waarom vitamine D D3 genoemd wordt Officieel is vitamine D een groep van vijf verschillende vetoplosbare prohormonen. D1, D4 en D5 zijn niet werkzaam voor de mens, vandaar dat de aandacht vooral op D2 en D3 wordt gericht. De plantaardige vorm D2 is ook bekend als ergocalciferol en de dierlijke vorm D3 wordt cholecalciferol genoemd. Na omzetting in de lever en de nieren ontstaat calcitriol (1,25-(OH)2 D, of dihydroxycholecalciferol), de actieve vorm van vitamine D. De plantaardige vorm D2 heeft nog een stap naar D3 extra te gaan, wat bij problemen de kans op stapeling verhoogd. Daarom wordt vrijwel altijd de actievere vorm D3 als supplement gebruikt. D3 is effectiever, werkt sneller en is veiliger. Immuunsysteem Hoewel de hele immunologische werking van vitamine D nog lang niet volledig is ontdekt, is wel duidelijk dat de vitamine een regulerende rol vervult. Vitamine D regelt het evenwicht tussen aanvallen en kalmeren van het immuunsysteem. Vitamine D en het aangeboren immuunsysteem. Het aangeboren immuunsysteem werkt als een eerste barrière tegen binnendringende microorganismen zoals virussen, bacteriën en schimmels. De macrofagen van ons aangeboren immuunsysteem produceren tijdens een infectie anti-microbiële eiwitten (LL-37) en cathelicidine om het lichaam te beschermen tegen de invallers. Maar dat gebeurt alleen bij voldoende aanwezigheid van vitamine D. Cathelicidine werkt erg sterk tegen bacteriën, schimmels en zelfs virussen. Ook opent vitamine D de noodzakelijke genen voor vrijgave van β-defensinen. Ook deze stoffen zijn zeer beschermend door zich in de bloedbaan te binden aan ongewenste binnendringers. Dit effect wordt het VDRE (Vitamine D Response element) genoemd. Zodra er een bacterie, schimmel of virus wordt ontdekt zal het aangeboren immuunsysteem deze stoffen snel in de bloedbaan verspreiden. Zonder vitamine D is deze afweer ernstig verzwakt, wat kan verklaren waarom elke winter en vroege voorjaar weer epidemieën van langdurige verkoudheid en griep over het land trekken. Het is waarschijnlijk om deze reden dat vitamine D zo effectief is in de behandeling van dikke darmkanker, aangezien hier vaak sprake is van een verzwakte afweer. Vitamine D en het verworven immuunsysteem Het verworven immuunsysteem heeft als taak lichaamsvriendelijk en lichaamsvreemd te
3 onderscheiden. Dit systeem is verbonden met auto-immuunziekten, want als bij voorbeeld een orgaan per ongeluk als vreemd wordt gezien zal het worden aangevallen. Het is daarom extreem belangrijk dat de immuuncellen gestuurd en op tijd geremd worden wanneer er zo`n fout insluipt. Vitamine D verhoogt niet alleen de activiteit van de verantwoordelijke T-lymfocyten, dendritische cellen en B-lymfocyten, maar reguleert ook hun werking. Je zou kunnen zeggen dat een vitamine D- tekort de sturende leiding wegneemt uit dit systeem. Vitamine D- tekort is daarom een risicofactor voor het krijgen van auto-immuunziekten. Veel auto-immuunaandoeningen zoals de ziekte van Crohn, tubercolose (TBC) en multiple sclerose (MS) blijken in de meeste gevallen ook gepaard te gaan met een zeer lage vitamine D spiegel. Botten Talrijke effecten van vitamine D op botweefsel zijn aangetoond. Vitamine D zorgt samen met calcium voor sterke botten door calcium uit de darm herkenbaar en daarmee opneembaar te maken voor het lichaam. Hierdoor zorgt vitamine D ervoor dat er voldoende calcium aanwezig is voor de mineralisatie van bot. Niet verrassend blijkt dan ook uit onderzoek dat vitamine D in combinatie met calcium botverlies kan beperken en een positieve invloed heeft op de botdichtheid. Vitamine D reguleert de genen die invloed hebben op de bot- (matrix) eiwitten. Ook stimuleert de vitamine de activiteit van osteoclasten (botopbouwende cellen) en onderdrukt het de afbraak van type 2 collageen (een eiwit dat een belangrijk onderdeel is van bot en kraakbeen). Ten slotte reguleert vitamine D de balans tussen calcium en fosfor in het botweefsel. Een supplement dat naast vitamine D en calcium ook magnesium en vitamine K2 bevat is subliem voor botopbouw, daar vitamine K de actieve calcium in de botten trekt en magnesium de botten harder maakt. Hormonen Onze steroïde (vetoplosbare) hormonen worden geproduceerd uit cholesterol. Zo worden de geslachtshormonen oestradiol (oestrogeen), testosteron, progesteron maar ook cortisol uit cholesterol gewonnen. Voor de omzetting is echter vitamine D nodig, vandaar dat de vitamine soms ook een steroïd hormoon wordt genoemd. Om deze reden is het mogelijk hormonale klachten zoals Post Menstrueel Syndroom (PMS), overgangsklachten en verminderde vruchtbaarheid te krijgen wanneer de vitamine D spiegel te laag is. Ook de afgifte van cortisol tijdens stresssituaties is hierdoor afhankelijk van voldoende vitamine D. Cortisol maakt het namelijk mogelijk adequaat op stress te reageren. Cholesterol Vitamine D Progesteron Cortisol Testosteron Oestradiol
4 Vitamine D en de hersenen Vitamine D is in staat tot diep in de hersenen door te dringen en de substantia nigra te bereiken. Dit hersengebied regelt motoriek en vormt de brug tussen het zenuwstelsel en het hormonale stelsel. In dit gebied wordt ook dopamine geproduceerd. Dopamine is een gelukshormoon en is verantwoordelijk voor enthousiasme, daadkracht, moed, motoriek en nieuwsgierigheid. Al is het verband tussen dit gebied en vitamine D nog niet helemaal duidelijk, dat er een verband bestaat staat vrijwel vast. Zo wordt een vitamine D- tekort in verband gebracht met neuropsychiatrische aandoeningen zoals dementie, ziekte van Parkinson, schizofrenie, epilepsie en multiple sclerose. Vitamine D is noodzakelijk om receptoren te laten functioneren. Receptoren zijn vergelijkbaar met parkeerplaatsen op een cel, zodat de betreffende stof de boodschap aan de cel door kan geven. Op de hersencellen zijn de receptoren voor de gelukshormonen dopamine en serotonine pas actief bij aanwezigheid van vitamine A en D. Serotonine heeft een pijnstillende werking en is verantwoordelijk voor geluksbeleving, veiligheid en geborgenheid. Dit kan een van de redenen zijn waarom in vooral de koudere zonlicht-arme landen winterdepressies voorkomen. Onderzoek naar de precieze werking van vitamine D en de hersenen staat momenteel nog in de kinderschoenen. De hersenen hebben een enorme hoeveelheid vitamine D receptoren en alles wijst er momenteel op dat de vitamine wel eens een van de belangrijkste stoffen voor de hersenen is. Spieren Voldoende inname van vitamine D wordt sterk in verband gebracht met een stabiele houding en sterke en gezonde spieren. Buiten het feit dat vitamine D gunstig is voor sterke botten, werd ook een vermindering van valpartijen geconstateerd bij ouderen met vitamine D suppletie. Verschillende onderzoeken laten na suppletie van vitamine D een verbetering van fysieke prestatie en hogere kracht in de bovenbenen zien. De onderzochte proefpersonen begonnen met een vitamine D spiegel die gelijk of lager lag dan 50 nmol/l.
5 Contra-indicaties en interacties Vitamine D-opname is afhankelijk van magnesium. Aangezien een groot deel van de bevolking ook een lage magnesiumspiegel heeft is het aan te bevelen altijd magnesium bij vitamine D te gebruiken. De opname van vitamine D is verder drastisch verhoogd wanneer het bij de warme maaltijd wordt ingenomen. Een dagelijkse inname tussen mcg/ ie is veilig en sterk aan te bevelen. Hiermee kan op den duur een concentratie van nmol/l bereikt worden. De gemiddelde vitamine D spiegel van Zuid-Europeanen bedraagt rond de 140 nmol/l gedurende het hele jaar. Vitamine D laten testen Het is zeker aan te bevelen vitamine D jaarlijks te laten meten. Normaal gesproken is het meten van calcidiol 25(OH) D prima. Wanneer er sprake is van een ernstige lever- of nierverstoring kan beter eerst voor de calcitriol (1,25 (OH)2 meting gekozen worden. Soms kan een verminderde functie van deze organen namelijk een omzettingsprobleem veroorzaken. Hierdoor kan het serum erg hoog zijn in het bloed, maar is de actieve vorm vrij laag. Serum 25 OH is in dit laatste geval niet altijd betrouwbaar. Dosering Uiteraard is de werking van vitamine D sterk afhankelijk van de hoeveelheid. Een optimale vitamine D spiegel ligt tussen de nmol/l. Gemiddeld komt dit neer op een dagelijkse dosering rond de 50 mcg/2000 ie. Hoewel vaak wordt gewaarschuwd voor een overdosering is dit in de praktijk bijna niet mogelijk, aangezien een dagelijkse dosering van 100 mcg/4000 ie volkomen veilig is gedurende onbeperkte tijd. Conclusie Vitamine D is een antidepressivum, een botbouwer, pro-hormoon, immuunsysteem regulator en nog honderden dingen meer. Elke cel in het lichaam heeft een vitamine D receptor en is daarmee afhankelijk van de belangrijkste vitamine die we kennen. Referenties 1. Vieth R. Vitamin D supplementation, 25-hydroxyvitamin D concentrations, and safety. Am J Clin Nutr. 1999;69 (5): GRATIS: 2. Tangpricha V, Turner A, Spina C, et al. Tanning is associated with optimal vitamin D status (serum 25- hydroxyvitamin D concentration) and higher bone mineral density. Am J Clin Nutr. 2004;80(6): GRATIS: 3. Levis S, Gomez A, Jimenez C, et al. Vitamin d deficiency and seasonal variation in an adult South Florida
6 population. J Clin Endocrinol Metab. 2005;90(3): GRATIS: q= /jc &hl=en&lr=&btng=search 4. Holick MF. High prevalence of vitamin D inadequacy and implications for health. Mayo Clin Proc. 2006;81 (3): GRATIS: 5. Muskiet F.A.J., van der Veer E. Vitamine D: waar liggen de grenzen van deficiëntie, adequate status en toxiciteit? Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk. 2007;32: GRATIS: 6. Armas LA, Hollis BW, Heaney RP. Vitamin D2 is much less effective than vitamin D3 in humans. J Clin Endocrinol Metab. 2004;89(11): GRATIS: 7. Houghton LA, Vieth R. The case against ergocalciferol (vitamin D2) as a vitamin supplement. Am J Clin Nutr. 2006;84(4): GRATIS: 8. Bettoun DJ, Burris TP, Houck KA, et al. Retinoid X receptor is a nonsilent major contributor to vitamin D receptor-mediated transcriptional activation. Mol Endocrinol. 2003;17(11): GRATIS: 9. Pruimboom L. Vitamine D, vitamine A en DHA. 'To restore health we have to go back to the future' Van Nature. 2006;1(1): Redactie Van Nature Uitkomsten vitamine D-onderzoek onvoldoende benut.van Nature. 2007;(5): Vieth R, Bischoff-Ferrari H, Boucher BJ, et al. The urgent need to recommend an intake of vitamin D that is effective. Am J Clin Nutr. 2007;85(3): GRATIS: Visser M, Deeg DJ, Puts MT, et al. Low serum concentrations of 25-hydroxyvitamin D in older persons and the risk of nursing home admission. Am J Clin Nutr. 2006;84(3):616-22; quiz GRATIS: Bischoff-Ferrari HA, Willett WC, Wong JB, et al. Fracture prevention with vitamin D supplementation: a metaanalysis of randomized controlled trials. JAMA. 2005;293(18): GRATIS: org/cgi/content/full/293/18/ Bischoff-Ferrari HA, Giovannucci E, Willett WC, et al. Estimation of optimal serum concentrations of 25- hydroxyvitamin D for multiple health outcomes. Am J Clin Nutr. 2006;84(1): GRATIS: Munger KL, Levin LI, Hollis BW, et al. Serum 25-hydroxyvitamin D levels and risk of multiple sclerosis. JAMA. 2006;296(23): GRATIS: Brown SJ. The role of vitamin D in multiple sclerosis. Ann Pharmacother. 2006;40(6): Hyppönen E, Läärä E, Reunanen A, et al. Intake of vitamin D and risk of type 1 diabetes: a birth-cohort study. Lancet. 2001;358(9292): Wang TJ, Pencina MJ, Booth SL, et al. Vitamin D deficiency and risk of cardiovascular disease. Circulation. 2008;117(4): GRATIS: Autier P, Gandini S. Vitamin D supplementation and total mortality: a meta-analysis of randomized controlled trials. Arch Intern Med. 2007;167(16): Lehmann B. The vitamin D3 pathway in human skin and its role for regulation of biological processes. Photochem Photobiol. 2005;81(6): Cannell JJ, Hollis BW. Use of vitamin D in clinical practice. Altern Med Rev. 2008;13(1): Heaney RP. The Vitamin D requirement in health and disease. J Steroid Biochem Mol Biol. 2005;97(1-2):13-9. GRATIS: Hathcock JN, Shao A, Vieth R, et al. Risk assessment for vitamin D. Am J Clin Nutr. 2007;85(1):6-18. GRATIS: Pelton R, LaValle JB, Hawkins EB. Drug-Induced Nutrient Depletion Handbook. Deutscher Apotheker Verlag; Gaby AR, Gaby F, Batz R. A-Z Guide to drug-herb-vitamin interactions. New York: Healthnotes Inc. Three Rivers Press; Stargrove MB, Treasure J, McKee DL. Herb, nutrient, and drug interactions. Clinical implications and therapeuric strategies, Mosby; 2008.
Dossier. Wetenschappelijke informatie op een begrijpelijke manier uitgelegd. Het belang van: VITAMINE D
Dossier Wetenschappelijke informatie op een begrijpelijke manier uitgelegd. Het belang van: VITAMINE D E-book Vitamine D Vitamine D: anders dan andere vitaminen 3 Vitamine D en zonlicht, hoe zit het precies?
Nadere informatieVOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING. DVitamine
VOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING DVitamine DE WAARHEDEN OVER VITAMINE D Nu de herfst en het begin van de winter achter de rug liggen snakken we met z n allen naar de eerste warme zonnestralen. Weinig
Nadere informatievitamine D3 productie met 97,5% afnemen. Beschermingsfactor 15 remt de vitamine D productie met 99%[4].
Vitamine D Orthomoleculaire therapie WERKING Vitamine D is een afwijkend vitamine in de zin dat het lichaam het zelf kan aanmaken. Sterker nog, bij voldoende blootstelling aan ultraviolette straling uit
Nadere informatieVitamine D. Ton Boermans huisarts
Vitamine D Ton Boermans huisarts 2 2 Vitamine D Onvoldoende UVB voor Vitamine D synthese van november tot begin maart 90% van Europa heeft gedurende 4-6 mnd onvoldoende UVB straling. Latitude 38 o north
Nadere informatieVitamine D IS EEN SUPPLEMENT NODIG. 11x vraag en antwoord over supplementen
11x vraag en antwoord over supplementen Vitamine D IS EEN SUPPLEMENT NODIG Om aan vitamine D te komen is vooral zonlicht erg belangrijk. Voeding speelt, zeker s zomers, een bijrol. Hoe krijg je niet te
Nadere informatieAutisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D
Autisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D Deze presentatie Wat doet vitamine D eigenlijk? Wanneer is er deficiëntie? Vitamine D tekort en autisme Effecten van suppletie bij autisme Conclusies Klinische
Nadere informatieOpnieuw licht op vitamine D bij schizofrenie! Nieuw licht op vitamine D bij schizofrenie. Publicaties vitamine D. Publicaties vitamine D.
Nieuw licht op vitamine D bij schizofrenie Gert Wolters Verpleegkundig specialist & onderzoeker Linis/Lentis Research Opnieuw licht op vitamine D bij schizofrenie! Gert Wolters Verpleegkundig specialist
Nadere informatieVitamine D. Essentieel prohormoon
Vitamine D Essentieel prohormoon Biochemie en fysiologie Vit D in voeding: D3 (cholecalciferol, dierlijk) D2 (ergocalciferol, plantaardig). Belangrijkste bron is de aanmaak id huid oiv zonlicht: >90% vd
Nadere informatieOnderzoek toont aan:
Delft, 2007 Onderzoek toont aan: SUNSHOWER VERDUBBELT VITAMINE D GEHALTE Uit een onderzoek van Sunshower in samenwerking met het LUMC onder Delftse studenten blijkt dat de Sunshower een positieve invloed
Nadere informatieMELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel
MELATONINE Het natuurlijke slaapmiddel Wat is Melatonine Melatonine is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine (neurotransmitter betrokken bij stemming en pijn)
Nadere informatieVitamine D. E. van der Heijden (ANIOS IC)
Vitamine D E. van der Heijden (ANIOS IC) 18-5-2018 Hoe? Voeding Zonlicht (> 90% van vitamine D status) Via 25-hydroxylering lever/ en 1-hydroxylering in nier ontstaat het actieve hormoon 1,25 dihydroxyvitamine
Nadere informatieDiabetes en. Vitamine D deficiëntie. ntie. Vitamine D is een hormoon! Klinische presentatie vit. D deficiëntie. Interpretatie 25 (OH)2 spiegel?
Vitamine D is een hormoon! Diabetes en vitamine D deficiëntie Dr. Yvo Sijpkens, internist-nefroloog nefroloog Bronovo, Den Haag Derde Landelijk Symposium Diabetes en Nierziekten Klinische presentatie vit.
Nadere informatieHieronder vindt u een kort overzicht van de nieuwe producten en/of de promoties die we momenteel aanbieden in de apotheek.
Beste klant, Hieronder vindt u een kort overzicht van de nieuwe producten en/of de promoties die we momenteel aanbieden in de apotheek. Voor vragen kan u ons gerust contacteren op het telefoonnummer 052/30.94.14
Nadere informatieHet belang van vitamine D
1 Het belang van vitamine D Onderzoeker: Hans Schuiling, Orthomoleculair therapeut Assistent: Silvia Broekkamp, Verpleegkundige 2 Inhoudsopgave 2 Waarom dit onderzoek? 3 Vitamine D 4 Twee vormen van vitamine
Nadere informatieHormoon onderzoek Voorbeeld verslag hormoonanalyse
Hormoon onderzoek Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Welke hormonen zijn getest?...3 2. Cortisol...4 2.1. Wat is cortisol?...4 2.2. Oorzaken...4 2.3 Symptomen...4 2.4 Uitslag Cortisol...5 3. Testosteron...6
Nadere informatieWeerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine.
Het Vitamine Informatie Bureau geeft informatie over s en mineralen. ie zijn onmisbaar voor een goede gezondheid, en het is dus belangrijk om er het nodige over te weten. e adviezen van de Gezondheidsraad
Nadere informatieSteeds meer toepassingen voor vitamine D
NUTRIËNTEN NIEUW LICHT OP ZONNEVITAMINE (2) Steeds meer toepassingen voor vitamine D Door: drs. C. Bos, bioloog/gezondheidswetenschapper In het eerste deel van dit artikel is de synthese, stofwisseling
Nadere informatieSamenvatting. Wat is de achtergrond van dit advies? Regelgeving en onderzoek zijn volop in ontwikkeling
Samenvatting Wat is de achtergrond van dit advies? Regelgeving en onderzoek zijn volop in ontwikkeling Europese wet- en regelgeving en onderzoek op het gebied van vitamines, mineralen en spoorelementen,
Nadere informatieAlgemene Samenvatting
Algemene Samenvatting e vitamine metaboliet 1,25-dihydroxyvitamine ( ) speelt een sleutelrol bij het handhaven van de calcium homeostase door middel van effecten op de darm, het bot en de nier. e metaboliet
Nadere informatieOsteopenie en osteoporose, voedingsadviezen en screeningsinstrumenten. Marsha van Oostwaard
Osteopenie en osteoporose, voedingsadviezen en screeningsinstrumenten Marsha van Oostwaard Workshop Algemene aanbevelingen Bewegen Calcium Vitamine D FRAX Algemene aanbevelingen Voldoende lichaamsbeweging
Nadere informatieNederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden
Nederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden Chapter 8 Vitamine D, ter preventie van type 2 diabetes Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over vitamine D in
Nadere informatieWeerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine.
Het Vitamine Informatie Bureau geeft informatie over s en mineralen. ie zijn onmisbaar voor een goede gezondheid, en het is dus belangrijk om er het nodige over te weten. e adviezen van de Gezondheidsraad
Nadere informatieVitamine D3 biologisch inactief vit D 25(OH)D Calcitriol biologisch actieve vit D 1,25(OH)2D
Vitamine D3 biologisch inactief vit D 25(OH)D Calcitriol biologisch actieve vit D 1,25(OH)2D de inflammatie & infectie connectie Altijd samen! bepalen met bloedonderzoek! De afgelopen jaren is er steeds
Nadere informatieVitamine D supplement voor mensen met antipsychotica gebruik op s Heeren Loo, Apeldoorn
Vitamine D supplement voor mensen met antipsychotica gebruik op s Heeren Loo, Apeldoorn Kwaliteit project In het kader van de opleiding tot AVG aan de Erasmus Universiteit Rotterdam wordt in het 3 e opleidingsjaar
Nadere informatieGEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding
GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen
Nadere informatieBotontkalking. Osteoporose
Botontkalking Osteoporose 2 In Nederland hebben ongeveer 850.000 mensen osteoporose. Osteoporose komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Veel mensen weten niet dat zij osteoporose hebben, omdat dit niet
Nadere informatieH.366781.0614. Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker)
H.366781.0614 Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker) 2 Inleiding U wordt behandeld voor borstkanker, dit heeft invloed op uw botverlies. U krijgt praktische tips om uw botten gezond te houden.
Nadere informatieOntdek wat magnesium voor jou kan doen
Ontdek wat magnesium voor jou kan doen Welk profiel past bij jou? Zwanger Vermoeid of stress Sporter Actief blijven Maag- en darmproblemen Informatiewijzer magnesium Magnesium; een veelzijdig mineraal
Nadere informatieVitamines en mineralen : nuttig, nodig of platte commercie? Info dag Obesitas
Vitamines en mineralen : nuttig, nodig of platte commercie? Info dag Obesitas Donderdag 21 juni 2018 Waarom supplementen? Waarom supplementen? Vitamines en mineralen vormen de bouwstenen van ons lichaam.
Nadere informatieInleiding. Wat is osteopenie? Hoe ontstaat osteopenie?
Osteopenie Inleiding U heeft de uitslag van de botdichtheidsmeting (= botdensitometrie) ontvangen van de osteoporoseverpleegkundige. Uit de botdichtheidsmeting is gebleken dat u osteopenie heeft. De uitslag
Nadere informatieAppendices. Nederlandse samenvatting 148. Dit proefschrift op één pagina 152. Dankwoord 153. About the author 155. List of publications 156
Appendices Nederlandse samenvatting 148 Dit proefschrift op één pagina 152 Dankwoord 153 About the author 155 List of publications 156 148 Nederlandse samenvatting Dendritische cellen en macrofagen in
Nadere informatieOsteopenie. Chirurgie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Osteopenie Chirurgie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft de uitslag van de botdichtheidsmeting (botdensitometrie) ontvangen van de physician assistant traumachirurgie.
Nadere informatiedoor Dorieke E.M. van Balen, Monique M.L. van der Westerlaken, Jos P.M. Wielders - 22-03-2012
Vitamine D-suppletie mag wel wat scheutiger Nederland conservatief met doseringen door Dorieke E.M. van Balen, Monique M.L. van der Westerlaken, Jos P.M. Wielders - 22-03-2012 Vitamine D staat sterk in
Nadere informatieHormoongebruik rond de overgang
Hormoongebruik rond de overgang Afdelingen gynaecologie en verloskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 Wat is de overgang? 2 Klachten tijdens de overgang 2 Het gebruik van oestrogenen tijdens de overgang 2 De
Nadere informatieOptimaliseer je Vitamine D levels
Optimaliseer je Vitamine D levels Interpretatie en advies na Vitamine D (25 OHD) Test Inhoud 1. WAAROM IS VITAMINE D ZO BELANGRIJK? 4 2. WAT ZOUDEN ONZE VITAMINE D WAARDEN MOETEN ZIJN? 6 3. WAT ZIJN DE
Nadere informatieOsteopenie Uitleg en leefstijladviezen.
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen www.nwz.nl Inhoud Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 4 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 6 Uw vragen 7 2 Bij het ouder worden,
Nadere informatieMulti Iron 120 tabletten Verkoopprijs 36,95
Multi Iron 120 tabletten Verkoopprijs 36,95 Multivitaminen en mineralen complex Geavanceerde multi vitaminen en mineralen spectrum op orthomoleculair basis, extra versterkt op Ijzer. IJzer is een belangrijk
Nadere informatieVitamine D: meten of eten?
35 e bijeenkomst Thema sociëteit 10 februari 2014 Vitamine D: meten of eten? Arno Toorians Internist-endocrinoloog Pathofysiologie Primaire functie 1,25(OH)D Herstel, handhaven calcium/fosfaat homeostase
Nadere informatieVitamine D Krijg jij het advies om extra vitamine D te gebruiken?
Vitamine D Krijg jij het advies om extra vitamine D te gebruiken? Zonlicht en goede voeding zijn nodig om vitamine D binnen te krijgen. Maar niet iedereen krijgt daarmee altijd genoeg vitamine D binnen.
Nadere informatieVitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken
Nadere informatieMorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen
MorDHA MorEPA MorDHA Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen Onze westerse voeding is rijk aan omega-6 vetzuren, maar bevat te weinig omega-3 vetzuren. Hierdoor ontstaat
Nadere informatieFysiologie Streefwaarde
Vitamine D Fysiologie De term Vitamine D is een verzamelnaam voor verschillende vitamine D-moleculen. In de praktijk treedt vaak verwarring op doordat niet wordt vermeld of men het heeft over vitamine
Nadere informatieDSD Nederland 2013. Inhoud. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel en lengtegroei. Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg?
DSD Nederland 2013 Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg? A. Hoek, gynaecoloog Sectie Voortplantingsgeneeskunde UMCG, Groningen Inhoud Calcium en Vitamine D, leefstijl Botmineraaldichtheid
Nadere informatieSamenvatting. Werking en bronnen van vitamine D
Samenvatting Voedingsnormen geven aan hoeveel mensen idealiter van een bepaalde stof binnen moeten krijgen om gezond te blijven. De Gezondheidsraad gaat regelmatig na of de bestaande voedingsnormen nog
Nadere informatieBotbreuk en botontkalking (osteoporose)
Botbreuk en botontkalking (osteoporose) Op dit moment wordt u vanwege een botbreuk behandeld in het Radboudumc. Uit onderzoek blijkt dat bij vrouwen ouder dan 50 jaar en mannen ouder dan 65 jaar die een
Nadere informatieNederlandse samenvatting
De cellen van het menselijke immuunsysteem kunnen grotendeels worden verdeeld in een aangeboren (innate) en een verworven (adaptieve) tak. De cellen van het aangeboren immuunsysteem vormen een eerste lijn
Nadere informatieSynthese, stofwisseling en aanbod van vitamine D
NIEUW LICHT OP ZONNEVITAMINE (1) Synthese, stofwisseling en aanbod van vitamine D Door: drs. C. Bos, bioloog/gezondheidswetenschapper Bij vitamine D, ook wel de zonnevitamine genoemd, gaan de gedachten
Nadere informatieInleiding. Wat is osteoporose?
Botontkalking Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose. In deze folder leest u meer over osteoporose. Wat is osteoporose?
Nadere informatieImmuunreactie tegen virussen
Samenvatting Gedurende de laatste eeuwen hebben wereldwijde uitbraken van virussen zoals pokken, influenza en HIV vele levens gekost. Echter, vooral in de westerse wereld zijn de hoge sterftecijfers en
Nadere informatieREducing Vitamin testing
REducing Vitamin testing in primary care practice Terugdringen vitaminebepalingen in de huisartspraktijk Dr. S.F. van Vugt Wie heeft afgelopen 2 weken Vitamine D of B12 aangekruist? Wie deed het op verzoek
Nadere informatieDe kennis over de rol van de vetoplosbare vitamine in het menselijk lichaam is sterk toegenomen.
Grote belangstelling voor vitamine D De kennis over de rol van de vetoplosbare vitamine in het menselijk lichaam is sterk toegenomen. Vitamine D (calciferol) staat de laatste jaren sterk in de belangstelling.
Nadere informatieElke dag bouwen aan sterke botten
Elke dag bouwen aan sterke botten Waarom aandacht voor sterke botten? Hoe krijg je sterke botten? Of je sterke botten hebt of niet wordt voor een groot deel bepaald door erfelijke factoren. Een beetje
Nadere informatieBotontkalking. Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2014 pavo 0298
Botontkalking Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2014 pavo 0298 Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose. In
Nadere informatieS C H I J F V A N V I J F
SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn
Nadere informatiede voedingskundige samenstelling + onderbouwing
de voedingskundige samenstelling + onderbouwing algemene informatie van de drinkvoeding, waarop de hoeveelheden van de ingrediënten zijn gebaseerd: Volledige voeding; drinkvoeding wordt zes keer op een
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24600 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Mariman, Rob Title: Probiotic bacteria and the immune system : mechanistic insights
Nadere informatieOntzuren en ontgiften
BODY & MIND M A S S A G E P R A K T I J K Ontzuren en ontgiften Verzuring Verzuring betekent letterlijk het zuurder worden van iets. Ons lichaam is verzuurd als het zuurgehalte, ph-waarde, van ons lichaam
Nadere informatieKEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS
KEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS Cholesterol is een vetachtige stof die van nature in het lichaam voorkomt, en wordt aangemaakt door de lever (endogene cholesterol). Cholesterol
Nadere informatieIngrediënten: Vitaminen, mineralen, capsule (gelatine), anti-klontermiddel (magnesiumstearaat, siliciumdioxide).
Multi Sport 120 Capsules Verkoopprijs 19,95 Multivitaminen en mineralen complex voor de sporter Geavanceerde multi vitaminen en mineralen spectrum op orthomoleculair basis, speciaal geformuleerd voor de
Nadere informatieBEWAAR ADVIES Donker, afgesloten, koel en buiten bereik van jonge kinderen.
GEBRUIK 3 capsules per dag in te nemen met een glas water. Houdt u aan de aanbevolen dagelijkse dosering. Een voedingssupplement is geen vervanging voor een gevarieerde voeding. Voor het behoud van een
Nadere informatieBotontkalking. Osteoporose
Botontkalking Osteoporose 2 Informatie voor vrouwen van 50 jaar of ouder en mannen van 65 jaar of ouder die een botbreuk hebben en behandeld worden op afdeling orthopedie Op dit moment wordt u in het CWZ
Nadere informatieOsteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. Afdeling Interne geneeskunde
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen Afdeling Interne geneeskunde Wat is osteopenie? Osteopenie betekent dat de botdichtheid verminderd is. Botten bestaan onder andere uit calcium (kalk), fosfor, merg
Nadere informatieHormoontherapie bij borstkanker
Hormoontherapie bij borstkanker Inleiding Uw arts heeft u aan de hand van de Patiëntenbrief uitgelegd, waarom u in aanmerking komt voor een hormoontherapie. In de Patiëntenbrief staan alle gegevens van
Nadere informatieBasissuppletie Advies Product Eigenschappen Past in een vegetarisch dieet Allergenen Inhoud en dosering. 401 Vitamine D3.
De kracht van AOV De natuur geeft ons de ingrediënten voor een gezonde geest en een gezond lichaam. Dat is de kracht van de natuur. En van AOV. Want AOV gebruikt in de producten alleen vitaminen, mineralen
Nadere informatieIn de historie van de mens is zon altijd een bron van weldaad geweest, betrokken bij de preventie en behandeling van ziektes.
1 Inleiding & Index In de historie van de mens is zon altijd een bron van weldaad geweest, betrokken bij de preventie en behandeling van ziektes. Vitamine D ontstaat uit pro-vitaminen die in de huid aanwezig
Nadere informatieBiotine interferentie
Biotine interferentie Biotine wordt regelmatig als voedingssupplement gebruikt vanwege gunstige gezondheidseffecten op nagels, haar en huid. Binnen het laboratorium zijn er echter een aantal immunochemische
Nadere informatieWKGF standpunt Vitamine D suppletie bij kwetsbare ouderen
WKGF standpunt Vitamine D suppletie bij kwetsbare ouderen Fysiologie De term Vitamine D is een verzamelnaam voor verschillende vitamine D-moleculen. In de praktijk treedt vaak verwarring op doordat niet
Nadere informatieLangzaam werkende schildkier: best lastig! Johan Meinardi
Langzaam werkende schildkier: best lastig! Johan Meinardi - wat vertellen bloeduitslagen? - waarom schommelen mijn uitslagen? - waarom heb ik zo n hoge dosis nodig? - is het erg om iets teveel te slikken?
Nadere informatieOnline nascholingsinstituut voor de gezondheidszorg
CURSUS VOEDING EN VOEDINGSSUPPLEMENTEN - SAMENVATTING VITAMINEN FUNCTIE KOMT VOOR IN vitamine A (retinol) provitamine A (bètacaroteen) vitamine B1 (thiamine) vitamine B2 (riboflavine) vitamine B3 (niacine)
Nadere informatieOsteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. mca.nl
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen mca.nl Inhoudsopgave Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 3 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 5 Uw vragen 6 Notities 7 Colofon
Nadere informatieBotontkalking. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Botontkalking Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose.
Nadere informatieZiekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen:
IMMUNITEIT 1 Immuniteit Het lichaam van mens en dier wordt constant belaagd door organismen die het lichaam ziek kunnen maken. Veel van deze ziekteverwekkers zijn erg klein, zoals virussen en bacteriën.
Nadere informatieOsteoporose VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER
Osteoporose WAT IS OSTEOPOROSE WAT VERGROOT DE KANS OP OSTEOPOROSE GEVOLGEN VAN OSTEOPOROSE MEDICIJNEN BIJ OSTEOPOROSE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK
Nadere informatieSamenvatting. Figuur 1. Een T cel gemedieerde immuun response. APC: antigen presenterende cel; Ag: antigen; TCR: T cel receptor.
Samenvatting Het immuunsysteem Het menselijke lichaam bevat een uniek systeem, het immuunsysteem, wat ons beschermt tegen ongewenste en schadelijk indringers (ook wel lichaamsvreemde substanties of pathogenen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het mucosale immuunsysteem Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties met bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. De huid en de mucosale weefsels zoals bijvoorbeeld
Nadere informatieOsteoporose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Osteoporose Uw behandelend arts heeft bij u osteoporose (botontkalking) vastgesteld of wil laten onderzoeken of u osteoporose hebt. In deze folder leest u wat osteoporose is, hoe het ontstaat en wat de
Nadere informatieChapter 14. Samenvatting
Samenvatting Inleiding Schizofrenie is een chronische en ernstige psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door abnormale gedachten en verstoord gedrag. De eerste beschrijving van schizofrenie dateert
Nadere informatieNEWSFLASH DEBA PHARMA NEW PRODUCTS VOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING
VOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING NEWSFLASH DEBA PHARMA NEW PRODUCTS MELATONINE-FORTE MELATONINE-COMPLEX HYDROXYTYROSOL-FORTE MACA 500 MAGNESIUMASCORBAAT POEDER UITGAVE 1-2017 1.MELATONINE Melatonine
Nadere informatieVitamine D en K in relatie tot nierziekten. Je lichaam in balans - Hanne van Ballegooijen
Vitamine D en K in relatie tot nierziekten Je lichaam in balans - Hanne van Ballegooijen Voorstellen Onderzoeker bij Amsterdam UMC Voer onderzoek uit gesponsord door de Nierstichting Wie bent u? Geïnteresseerde
Nadere informatieOsteoporose en een chronische longziekte (COPD)
COPD en Osteoporose Wat is osteoporose? Osteoporose is ook bekend onder de naam botontkalking. Het is een aandoening waarbij de botafbraak sneller gaat dan de botaanmaak. Hierbij verdwijnt er kalk uit
Nadere informatieBeschrijving van osteoporose... 1. Verschijnselen van osteoporose... 1. Risicofactoren voor osteoporose... 2. Diagnose stellen bij osteoporose...
Osteoporose Inhoudsopgave Beschrijving van osteoporose... 1 Verschijnselen van osteoporose... 1 Risicofactoren voor osteoporose... 2 Diagnose stellen bij osteoporose... 3 Preventie van / leefregels bij
Nadere informatieAlles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE. E-book
Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE E-book WAT IS VET? VET IS EEN VOEDINGSSTOF DIE ZIT IN BIJVOORBEELD HALVARINE, OLIE, VLEES, KAAS EN IN KOEK, SNACKS EN SAUZEN. VET IS ALTIJD EEN MENGSEL VAN VETZUREN.
Nadere informatie12-11-2012. De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie
De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC Moedermelk; Aandachtspunten hoe? hoeveel? samenstelling? De fysiologische basis van de melkproductie Lactose Vetten
Nadere informatieCholesterol, *Vergeleken met de uitgangswaarde die de patiënten in medische onderzoeken hadden.
Repatha is een nieuwe behandeling die het slechte cholesterol (LDL-cholesterol) verlaagt met circa 60%*. Deze verlaging komt bovenop de verlaging die u misschien al met andere geneesmiddelen hebt behaald
Nadere informatieInhoud workshop. BONE workshop. calcium. Voeding-Leefstijl. calcium. calcium. Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3
Inhoud workshop BONE workshop Voeding Leefstijladvies FRAX DEXAscan Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3 Voeding-Leefstijl Calcium 1000-1200 mg/dag (=4-5 EH/dag) Voeding of suppletie
Nadere informatieBijna alle levensmiddelen bevatten eiwit. Het komt voor in zowel plantaardige als dierlijke producten.
Elk kind wegen bij opname, groeicurve invullen Anamnese : allergie, nierinsufficiëntie, gluten intolerantie, Hoe is zijn eetlust? Is hij vegetariër? Heeft hij pijn? Koolhydraten zijn een belangrijke energieleverancier.
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Inleiding
Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een
Nadere informatieVoeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede, 08.02.2011
Voeding bij diabetes Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven Ede, 08.02.2011 DIABETES ATLAS, 3rd ed, IDF 2006 2007 2025 Total population (millions) 6600 7900 Adult population (millions)
Nadere informatieBotontkalking. Chirurgie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Botontkalking Chirurgie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking
Nadere informatieIngrediënten: Vitaminen, mineralen, bioflavonoïden, enzymen, aminozuren, plantenextracten, capsule (gelatine), glucosamine 2KCl (schaaldieren).
Multi Man 120 tabletten Verkoopprijs 34,95 Multivitaminen en mineralen complex voor de man Geavanceerde multivitaminen en mineralen complex op orthomoleculair basis, speciaal geformuleerd voor de man.
Nadere informatieINFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven
GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde
Nadere informatiegezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen
gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen
Nadere informatieVitamine E Vitamine E draagt bij tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress
multihealth complete - vervolg 30 tabletten Functie afzonderlijke ingrediënten: Vitamine E Vitamine E draagt bij tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress Vitamine B1 Thiamine draagt bij tot
Nadere informatieNoten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon
Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit
Nadere informatieMAN. - Klein hormoonprofiel man. - Groot hormoonprofiel man. Deze folder informeert u over het hoe en waarom van hormoononderzoeken
MAN - Klein hormoonprofiel man - Groot hormoonprofiel man Deze folder informeert u over het hoe en waarom van hormoononderzoeken en geeft antwoorden. info@rpsanitashumanus.com www.rpsanitashumanus.com
Nadere informatieIngrediënten: Vitaminen, mineralen, bioflavonoïden, enzymen, aminozuren, plantenextracten, capsule (gelatine), glucosamine 2KCl (schaaldieren).
Multi Vrouw 120 tabletten Verkoopprijs 34,95 Multivitaminen en mineralen complex voor de vrouw Geavanceerde multivitaminen en mineralen complex op orthomoleculair basis, speciaal geformuleerd voor de vrouw.
Nadere informatieSheet 3 Als jullie het advies lezen, komen waarschijnlijk deze vragen bij jullie op. In deze presentatie worden deze vragen beantwoord.
Memo Aan: Van: Datum: Dit document hoort bij de presentatie Vitamine D. De presentatie is bedoeld om te geven tijdens een voorlichtingsbijeenkomst voor (laag opgeleide) consumenten met een getinte of donkere
Nadere informatieDe 27 onmisbare vitaminen en mineralen
Page 1 of 5 De 27 onmisbare vitaminen en mineralen zaterdag 05 september 2009 Wist je dat een kiwi in verhouding veel meer vitamine C bevat dan een sinaasappel? Week&nd start het nieuwe schooljaar gezond,
Nadere informatie