VERSLAG //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F VERSLAG ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// datum: 29/10/2015 aanwezig: G. Ysebaert (Vlaams Gewest), D. Haine (Waals Gewest) afwezig met kennisgeving: - voorzitter: DG AGRI (Commissie) verslaggever: G. Ysebaert onderwerp: beheercomité granen ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 1 GEDACHTENWISSELING OVER DE MARKTSITUATIE VOOR GRANEN 1.1 Algemene economische situatie Wisselkoers /$: 1 euro = 1,1 $ (medio okt 2015) (euro verzwakt licht tegenover $) 1 euro = 71,67 Roebel (Roebel stabiel tegenover $, iets sterker tegenover euro) 1 euro = 25,24 Hryvnia (Oekraïne) Olieprijs: 47 dollar per vat op 27/10/2015: prijs daalt, wegens o.a. stijgende overcapaciteit in transportsector. 1.2 Vooruitzichten granen 2015 (USDA, rapport oktober 2015) Tarwe Wereldproductie: 733 mio t ( record 3 de jaar op rij) Wereldconsumptie: 716 mio t Eindvoorraden: 228 mio t (waarvan 68 mio t 8 grootste exporteurs) Producerende landen: EU: 155 mio t Rusland: 61 mio t pagina 1 van 10

2 VSA: 56 mio t (prognoses naar omlaag : lagere rendementen) Canada: 26 mio t Oekraïne: 27 mio t Australië: 27 mio t (+ 1 mio t, verrassend want locale prognoses zijn neerwaarts : 24 mio t) Kazakhstan: 14 mio t Argentinië: 11 mio t Screenprint: USA tarwe per klasse: aanbod en gebruik Maïs Wereldproductie: 973 mio t Wereldconsumptie: 981 mio t (dus tekort van 8 mio t) Eindvoorraden: 188 mio t (waarvan 40 mio t voor VSA, en de helft in China) Producerende landen: EU: 58 mio t VSA: 344 mio t Brazilië: 80 mio t (uitvoer : 31 mio t, door zwakke wisselkoers) Oekraïne: 25 mio t (vooruitzicht naar beneden bijgesteld, wegens droogte) Argentinië: 24 mio t Gerst Wereldproductie: 145 mio t Wereldconsumptie: 145 mio t Vraag en aanbod redelijk in evenwicht Eindvoorraden: 24 mio t (waarvan 5 mio t voor EU) pagina 2 van 10

3 1.3 Marktnieuws In Rusland is de interventieprijs gemiddeld met 1000 RUB/t (of ongeveer 14 /t) toegenomen, waardoor de prijs voor broodtarwe op ongeveer 153 /t komt. De graanoogst is in Rusland voor 98 % voltooid: 105 mio t waarvan 63,8 mio t tarwe; 18,2 mio t gerst;9,7 mio t maïs. In Oekraïne zijn informele uitvoerhoeveelheden voor 2015/16 vastgesteld, maar nog niet in een akkoord ondertekend: 36 mio t, waarvan 16,5 mio t tarwe en 16 mio t maïs, en 3,8 mio t gerst. Wegens droogte zullen de rendementen voor wintertarwe in Oekraïne lager uitvallen, nl. 5,5 t ha ( wat 10 % minder is dan op jaar tot jaar basis). Om die reden zal de overheid ook het informele akkoord over uitvoerhoeveelheden niet ondertekenen. Voor 2015/16 is de uitvoer van tarwe door de VSA op 12,2 mio t vastgesteld ( - 17 % van jaar op jaar). Uitvoer van maïs bereikt 12 mio t ( - 35 % van jaar op jaar) sorghum 3,5 mio t ( + 23 %), en soyabonen 25,4 mio t (-22 %). De maïsoogst is voor 75 % afgerond, voor soyabonen 87 %. Aanplant wintertarwe is 83 % voltooid. In de VSA is er één groot probleem: opslagcapaciteit. Opslaan van tarwe in openlucht geeft aanleiding tot schade, en beïnvloedt de vigerende prijzen. Niettegenstaande een recordoogst van 11 mio t, worden per 01 nov 2015 de invoerrechten op tarwe verminderd van 75 % naar 50 %. India verhoogde de invoerrechten voor tarwe van 10 % naar 25 %, om de goedkopere invoer te lijf te gaan en de eigen overheidsvoorraden te stimuleren. Ingevolge de dalende wereldmarktprijzen werd het invoertarief voor tarwe opgetrokken tot ZAR 911,20/t (= 66 $/t), wat meteen het hoogste bedrag is sinds de invoering ervan in De invoerquota in China voor tarwe, maïs en rijst bleven ongewijzigd voor 2016: respectievelijk 9,6 mio t; 7,2 mio t; 5,3 mio t. 1.4 Graanprijzen Droogte in Oekraine, Rusland, Australië, VSA doen de prijzen voor granenin het algemeen lichtjes toenemen. Wie kan, stockeert, in de hoop op vettere jaren. wheat -US SRW Gulf: $ 218/t wheat -Black Sea Milling: $ 199/t wheat -FR Cl. 1 Rouen: $ 192/t maïs US 3 YC Gulf: $ 179/t maïs-fr Bordeaux:$ 176/t Maïs-FR Bordeaux:$ 176/t lager dan maïs US 3 YC Gulf: $ 179/t 1.5 Termijnmarkten US CME SRW wheat futures: dec 2015: $ 187/t (3 à 5 $/t gestegen) pagina 3 van 10

4 mei 2016: $ 191/t dec 2016: $ 199/t US KCBT HRW wheat futures: dec 2015: $ 179/t mei 2016: $ 189/t dec 2016: $ 203/t EU milling wheat futures dec 2015: 180/t mei 2016: 189/t dec 2016: 193/t 1.6 EU verbintenissen 2015/16 (17 weken) Invoer: 4,9 mio t: o t zachte tarwe o t harde tarwe o 2,9 mio t maïs o t gerst Uitvoer: 12,6 mio t De EU is netto uitvoerder van granen: 7,7 mio t 1.7 Conclusies 2015/16 is het derde opeenvolgende recordjaar voor tarwe, met ook voorraden op recordniveau. maïsoogst valt lager uit dan voordien, maar nog net voldoende beschikbare voorraden. de prijzen voor granen zijn toegenomen omwille van ongunstige weersomstandigheden én door valuta schommelingen. een sterke dollar is een rem op de competitiviteit van de VSA-uitvoer. een nieuwe methode voor uitvoertaks in Rusland, moet er de uitvoer bevorderen. invoerrechten voor tarwe zijn toegenomen in India, en verminderd in Marokko. 2 GEDACHTENWISSELING OVER DE MARKTSITUATIE VOOR OLIEHOUDENDE ZADEN EN EIWITHOUDENDE TEELTEN 2.1 Wereldmarkt (USDA)(oktober 2015) wereldproductie oliehoudende zaden 2015/16: 531 mio t (+ 4 mio t t.o.v. sept) soyabonen: + 33 % extra sinds 2011: 320 mio t in 2015/16 (boven het record van vorig seizoen) koolzaad: verlaging naar 66 mio t (komende van 72 mio t in 2014/15). Problematisch in Canada en de EU. soja: 106 mio t in VSA; 100 mio t in Brazilië (= + 50à 60 mio t t.o.v. 2011/12) ; 57 moi t in Argentinië pagina 4 van 10

5 screenprint toename sojabonenproductie in Brazilië : Bron : Braziliaans Ministerie van landbouw toename areaal én verbeterd rendement export door Brazilië van soja : o 36 mio t in 2011 o 56 mio t in 2015/16 Concuurentie tussen de VSA en Brazilië Grote vraag door China: 59 mio t in 2011, 79 mio t in 2015/16. Braziliaans aandeel daarin blijft toenemen, ten nadele van de VSA. Screenprint evolutie van $ en Real: vanaf sept 2014 uiteenlopende evolutie van $ en Real. pagina 5 van 10

6 2.2 Uitvoerprijzen (fob) voor soya (27 okt 2015) (bron: IGC) Uitvoerbare hoeveelheden nemen toe waardoor de prijzen afnemen: Argentina Up River: 357 $/t Brazil Paranagua: 364 $/t US 2Y Gulf: 362 $/t Oekraïne: 359 $/t 2.3 Uitvoerprijzen (fob) voor raapzaad/canola (27 okt 2015) (bron: IGC) Canada Vancouver: 390 $/t EU (France Rouen): 430 $/t EU (Germany) Hamburg : 430 $/t 2.4 EU /15 handel oliehoudende zaden Oorsprong invoer sojabonen in de EU: 45 % vanuit Brazilië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 4 %); 34 % vanuit VSA (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde toegenomen met 53 %). Totaal: 12,8 mio t Oorsprong invoer sojameel in de EU: 42 % vanuit Argentinië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 19 %); 41 % vanuit Brazilië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 13 %). Totaal: 18,2 mio t Oorsprong invoer koolzaad in de EU: 50 % vanuit Oekraïne (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 4 %); 41 % vanuit Australië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 36 %). Totaal: 2,3 mio t Oorsprong invoer palmolie in de EU: 55 % vanuit Indonesië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde toegenomen met 44 %); 26 % vanuit Maleisië (invoer t.o.v. 5-jaren gemiddelde gedaald met 15 %). Totaal: 6,3 mio t 2.5 EU /15 productie oliehoudende zaden (DF AGRI) Oliehoudende gewassen: productie : 35,4 mio t (schatting) productie : 30,6 mio t (vooruitzicht): daling 13 %, vooral daling koolzaadproductie en zonnebloemzaad, toename sojabonen Areaal koolzaad met 5 % gedaald in 2015/16 t.o.v. 2014/15 (grootste daling in PL) Eiwithoudende gewassen: productie : 2,7 mio t (schatting) productie : 3,3 mio t (vooruitzicht): + 22 % t.o.v. 2014/15: aandeel veldbonen, lupinen, blijft ongeveer gelijk; aandeel velderwten toegenomen pagina 6 van 10

7 3 GEDACHTENWISSELING OVER DE KLIMATOLOGISCHE OMSTANDIGHEDEN De COM heeft in een PP toegelicht welke mogelijke impact klimatologische omstandigheden, meer bepaald omstandigheden die afwijken van het lange termijn gemiddelde, kunnen hebben op teeltontwikkeling. Neerslag en temperatuur sinds 19 september 2015 Probleemgebieden en extreme weersomstandigheden Zaai omstandigheden voor zachte tarwe en koolzaad Samenvatting: September 2015 was warmer dan normaal in het noordelijk, oostelijk, en zuid-oostelijk deel van Europa. In West-Europa was het kouder dan gewoonlijk. De vaststelling daartoe wordt gemaakt door de gemeten temperatuur in het YOI (year of interest) te vergelijken met LTA (long term average). In oktober bleek het kouder dan normaal, waarbij negatieve minimumtemperaturen werden opgetekend in zuid-oost Europa, in zuid-west Frankrijk, centraal en zuidelijk Italië, het noorden van Duitsland. Grote gebieden in zuid-oost Europa hadden te maken met overvloedige regens, waardoor de oogstactiviteiten voor maïs en zonnebloem, vertraging opliepen, en waarbij ook de winterinzaai werd bemoeilijkt. Droge omstandigheden bleven aanhouden in Polen, Litouwen, het westen van Oekraïne, en zuidelijk Rusland. In deze regio s verliep het ontkiemen van winterteelten die in september werden ingezaaid, onder ongunstige omstandigheden. Ook in oktober waren de lagere temperaturen spelbreker voor deze teelten. Verdere details : Crop monitoring in Europe MARS Bulletin Vol. 23 No. 10 (2015): 4 OOGSTKWALITEIT 2015 Er kwamen meldingen binnen uit 12 lidstaten van de EU. Het betreft de kwaliteitscriteria uit VERORDENING (EG) Nr. 824/2000 VAN DE COMMISSIE van 19 april 2000, waaraan granen moeten voldoen, om in interventie te kunnen worden aanvaard. Voor alle granen geldt dat de kwaliteitscriteria voor de oogst 2015 vrij gunstig uitvallen in de meeste lidstaten, met hier en daar een uitschieter in positieve of negatieve zin. Zachte tarwe Eiwitgehalte: door de band genomen, zijn de resultaten goed Vochtghalte: er is nogal wat fluctuering. Bv in NL is slechts 40 % van de oogst onder maximumvochtgehalte van 14,5% Harde tarwe Criteria: Minimum eiwitgehalte: 11,5 % Maximaal vochtgehalte: 14,5 % pagina 7 van 10

8 Minimaal valgetal van Hagberg (amylaseactiviteitstest): 220 Maximumaandeel aan korrels die geheel of zelfs gedeeltelijk hun glazig uiterlijk hebben verloren:27 % Bv. in FR voldoet 98 % van de oogst aan het minimaal valgetal van Hagberg, en in Bulgarije is het zelfs 100 %, terwijl het in Finland blijft steken op 60 %. Gerst Criteria Maximaal vochtgehalte: 14,5 % Minimaal soortelijk gewicht (kg/hl): 62 Vrij gunstig voor soortelijk gewicht in de 6 lidstaten die gegevens hebben doorgegeven Maïs In Polen beantwoord 98 % de oogst aan het minimale eiwitgehalte van 14 %. 5 VOORUITZICHTEN IN EU 28 VOOR 2015/16 GRANEN, OLIEHOUDENDE EN EIWITHOUDENDE ZADEN EN BALANS 2014/15 Granen 2014/2015: De productie in de EU zit op recordniveau (ook voor zachte tarwe en maïs). Er is een groter percentage aan voedertarwe, en er is een duidelijk rendementseffect. De voorraden staan op een hoog peil: eindvoorraden op 30/06/2015: 46 mio t. 2015/2016: Totale opp granen 2015: 57,5 mio t (vooruitzichten okt 2015): areaal zou dan 1 % minder zijn dan in 2014/15 (opp maïs is 6 %, opp harde tarwe is + 4 %) Bruikbare productie 2015/16: 308,3 mio t (is 6,3 % minder dan 2014/15)( productie maïs is 26 %) Totale graanproductie in HU is -15 % t.o.v. 2014/15 en in RO -25 %. Productievooruitzichten: pagina 8 van 10

9 Balans 2015/2016: Goed niveau van de oogst: meer broodtarwe, minder voedertarwe Goede kwaliteit Lichte toename in het gebruik als voedertarwe Afname van de voorraden: eindvoorraden 30/06/2016: 44,5 mio t Oliehoudende en eiwithoudende gewassen Opp oliehoudende gewassen 2015: 11,28 mio ha, waarvan 0,72 mio ha soja. Voor soja is dat een toename met 27 % t.o.v. het jaar voordien. Opp eiwithoudende gewassen: 1,28 mio ha, een toename met 31 % t.o.v. het jaar voordien. Productie vooruitzichten (okt 2015): oliehoudende gewassen: 30,6 mio t, een vermindering met 13 % t.o.v. het jaar voordien, maar voor soja wel een toename met 15 % eiwithoudende gewassen: : 3, 34 mio teen toename met 24 % t.o.v. het jaar voordien, waarvan een toename met 34 % voor velderwten 6 WINTER INZAAI 2015 Er is momenteel vrij weinig info van de LS. 7 ABATIMENTO In een document van de COM dd. 28 sept 2015 wordt de situatie als volgt weergegeven: Maïs: Zowel het quotum voor SP (2 mio t) als voor PT (0,5 mio t) zijn volledig gebruikt. De invoerquota voor maïs uit Oekraïne zijn reeds gevuld. Quota aanpassen? Zal in november BC granen worden bekeken. Sorghum: ES: lage volumes die zijn gebruikt: t, blijft t. 8 GEDACHTENWISSELING RIJSTMARKT Pro memorie 9 AMIS: DEBRIEF VERGADERING 19 OKT (MILAAN) Tijdens de expo in Milaan vond en special AMIS event plaats. Details daarover op: De laatste marktontwikkelingen van AMIS teelten passeerden de revue, en nagegaan werd welke vooruitgang er werd gemaakt bij het verzamelen en harmoniseren van gegevens over vooruitzichten voor AMIS teelten. pagina 9 van 10

10 Er was een speciale sessie over Food Market Outlook - An AMIS Perspective for 2015/16, waarin experten in de materie aan het woord kwamen. 10 DIVERSEN DE: ontwerpverordening die werd gestemd voor invoer uit Oekraïne (opening contingenten voor granen).het Secretariaat van de Raad moet nog formeel de laatste stappen zetten naar ratificatie. Het FTA met Oekraïne treedt in werking de 1 ste van de tweede maand die volgt op ratificatie: 01/01/2016. ISAMM - Information System for Agricultural Market Management and Monitoring. Nieuwe formulieren te gebruiken door LS vanaf 16 nov 2015.: invoer- en uitvoervergunningen voor granen en rijst, en de prijzen. ESMA: the European Securities and Markets Authority (ESMA) is a European Union financial regulatory institution and European Supervisory Authority. Per LS moet iemand als contactpersoon worden aangeduid voor ESMA.. Dit vloeit voort uit één van de bepalingen van de verordening inzake financiële diensten: VERORDENING (EU) Nr. 600/2014 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 15 mei 2014 betreffende markten in financiële instrumenten en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 648/ Voor beslissingen over derivaten voor landbouwgrondstoffen moeten er in de Ministeries van landbouw van de LS mensen worden aangeduid met kennis van landbouwmarkten én van futures. Er komt een systeem van snelle communicatie met deze verbindingspersonen. Het is van belang voor LS die een goed functionerende future markt hebben. Zelfs als er geen future markten zijn, dan is het nog interessant om de instrumenten te kennen die door producenten worden gebruikt. ESMA moet dus contact opnemen, maar er is geen verplichting tot reageren. Art.40 en 42 van verordening 600/2014 schrijft voor dat bevoegde autoriteiten moeten geraadpleegd worden als ESMA beslissing neemt over financiële markten. De lijst met namen moet nog worden afgerond vooraleer naar ESMA te sturen. Alle info zal nog eens in de functionele mailbox van DG AGRI te vinden zijn. Een samenvatting en overzicht zal in de notulen van de vergadering worden opgenomen. Volgende BC granen : 26 nov 2015 =============================================================================================== pagina 10 van 10