En zo werd het oorlog! Hans van Koningsbrugge

Transcriptie

1 En zo werd het oorlog! Hans van Koningsbrugge

2 Berlijn 25 augustus 1939 Hitler ligt Mussolini in over inzake Ribbentrop/Molotovpact Ambassadeur Henderson in Reichskanselarij ontboden; Hitler zal Britse Rijk garanderen nadat problemen met Polen zijn opgelost; Henderson: Gr/Br. zal verplichtingen jegens Polen nakomen; Fall Weiss Bericht uit Londen van verdrag wederzijdse bijstand Gr/Br-Polen Coulondre ontboden-frankrijk zal verplichtingen jegens Polen nakomen Antwoord Mussolini: als er een algemene oorlog komt, zal Italië NIET meedoen/italië nog niet gereed tot oorlog Von Brauchitsch binnen: Duitse troepen terug naar uitgangsstellingen; Duitse vredesboodschap; 26 en 28 aug: Parijs en Londen antwoorden op vredesboodschap 25 augustus: Polen moeten in onafhankelijkheid kunnen onderhandelen; Henderson 29 augustus bij Hitler; Hitler wil onderhandelen met een Poolse gevolmachtigde met volledige volmachten die de 30 ste aug in Berlijn moet zijn; Henderson krijgt geen schriftelijk stuk(17 punten!) maar mag alleen mondeling rapporteren; later op Duitse radio: eigenlijk Duits ultimatum; eisen: overdracht Danzig, plus extraterritoriale autoweg door Poolse corridor 31 augustus Poolse gezant Lipski: laatste diplomatiek contact met Von Ribbentrop

3 Sir Neville Henderson

4 Overval op Radio Gleiwitz 31/8/39

5 Alfred Naujocks: een latere bekende(venlo incident/november 1939)

6 Polen 1 september 1939

7 Britse oorlogsverklaring

8 Poolse cavalerie

9 Stuka s

10 Ontmoeting Duitsland/Rusland 1939

11 Polen 19 september 1939

12 De Sovjet Unie tast toe September/oktober 1939: alle drie de Baltische staten krijgen Sovjeteisen te horen van het vestigen van militaire bases Begin oktober ondertekenen de drie Baltische regeringen verdragen Sovjet Unie vraagt Finland op 5 oktober om bezoek binnen 48 uur van Finse minister van BuZa Erkko; laat zich niet intimideren; Fins gezant in Stockholm Paaskivi gaat onderhandelen

13 Finland/Sovjet Unie tot Finland onafhankelijk na burgeroorlog; rol van Von Mannerheim; nietaanvalsverdragen Finland eerst stevig voorstander van Volkenbond; blijkt echter tandeloze leeuw Voorjaar 1938 en voorjaar 1939: Sovjetdiplomaten in diepste geheim naar Helsinki; vragen: - was Finland bereid tot enigerlei alliantie tegen Duitsland? - Is een Sovjet basis op de Ålandseilanden mogelijk? - Is een Sovjet basis op Hogland mogelijk? - Fins antwoord: dit laat neutraliteit niet toe!

14 ålandseilanden

15 Hogland

16 Wees toegevend! Carl. G.E. von Mannerheim

17 Fins-Sovjetbesprekingen oktober 1939 Zwaar kaliber Sovjetdelegatie: soms Stalin, soms Molotov aanwezig: Hankö en Hogland pachten Grens op Karelische landengte terug richting Noorden; nu slechts 25 kilometer van St. Petersburg Beperkte grenscorrecties in buurt van Petsamo Stalin biedt dubbel zoveel gebied aan in Oost-Karelië Paasikivi geen volmachten; keert terug naar Helsinki

18 Discussies over de Karelische landengte

19 Besprekingen oktober/november 2 de ronde besprekingen: 22 en 23 oktober: beperkte Finse concessies op Karelische landengte, Zuid-Hogland verpacht; Hankö onbespreekbaar; Stalin tot laatste toe bij alles betrokken; doch Russische eisen vrij onwrikbaar 3 de ronde: geen enkele overeenstemming over Hankö; 13 november: Stalin grijpt voor laatste maal in: heeft Finland deze eilandjes nodig? Fins antwoord nee! 28 november: Molotov zegt niet-aanvalsverdrag van november: Sovjetaanval begint De speler achter de schermen: Kuusinen

20 Kuusinen: Terjokiregering

21 Bombardement Helsinki 30 november 1939

22 De Winteroorlog

23 Suomussalmi

24 De winteroorlog Vanaf 15 10

25 Wat doet het buitenland? * humanitaire hulp: ambulances, collectes Buitenlandse vrijwilligers: 725 uit Noorwegen 800 uit Denemarken 8000 uit Zweden Beperkte wapenleveranties, waaronder vliegtuigen(287-waarvan 61 verloren gingen) In Londen en Parijs: discussies over interventies; besluit doen: in april 1940

26 Nederlandse ambulance

27 Fokker D21

28 Zweedse vrijwilligers

29 De militaire operaties

30 De doorbraak: Vorosjilov

31 Russisch-Fins contact achter de schermen; de gevolgen Finse onderhandelaars Paasikivi en Tanner houden contact met Sovjets Eind februari Sovjeteisen te horen: Karelische landengte plus afstand Viipuri(Wiborg) en Sortawala; Hanko, plus gebieden in Midden- en Noord-Finland 12 maart zet premier Ryti zijn handtekening; teleurgesteld over alle gepraat over hulp maar de weinige daden Gevolgen: Enorme verliezen: Finland doden, gewonden; 700 burgers gedood; Russische doden minstens /gewonden nog veel meer; 700 Russische vliegtuigen neergeschoten Enorme vluchtelingenstroom(12% van Fins bevolking wilde niet onder Russische heerschappij leven) Afkeer van het communisme en SU enorm: voedingsbodem voor wraakgedachten In SU: legerhervormingen dringend noodzakelijk Zwakte van Sovjetleger maakt voor Hitler duidelijk dat met SU gemakkelijk kan worden afgerekend Sovjet-Frans/Britse relaties totaal verslechterd

32 Het eind resultaat

33 Het einde Vanaf 44 30

34 Viipuri/Viborg

35 De Sovjetmythe versus de Baltische Staten Molotov in oktober: Wij zijn voor een angstvallige en strikte naleving van deze verdragen volgens het principe van de volledige wederkerigheid en wij verklaren dat de dwaze verzinsels over de sovjettisering van de Baltische staten alleen in het belang van onze gemeenschappelijke vijanden en van alle anti-sovjetprovocateurs Estse vrijwilligers steunen Finland