PZV. Weer of geen Weer. Basiskennis Meteo en Begrijpen van weerbericht en weerkaart. 3 e avond. Arend Jan Klinkhamer

Transcriptie

1 Weer of geen Weer Basiskennis Meteo en Begrijpen van weerbericht en weerkaart 3 e avond Arend Jan Klinkhamer

2 Programma Vragen over de vorige avonden, over de handout Oefening Weerpatronen Weersverwachtingen, de werkwijze erachter Zilt weerbericht Demo MeteoManager Voorbereiding voor de weerkaartoefeningen maart PAUZE Lokale effecten: verschil van zee en land Zeewind en landwind

3 Weerkaart: teken de isobaarrichtingen

4 Weerkaart met winden

5 Weerpatronen: weststroming (Karnetzki p. 31 e.v.) Weststroming Opeenvolging van depressies Onbestendig weer, koel, regen, wind Vaak met Laag tussen IJsland en Schotland Randdepressies cirkelen vaak rond Ierland en de Britse eilanden over de Noordzee Blokkerend hoog in de weerkaart vaak te herkennen aan opstapelende occlusies

6 Blokkerend hoog

7 Weerpatronen: Noordweststroming Noordwest stroming Koudere massa dan Weststroming dus meer wind en hardere buien Onaangenaam weer

8 Weerpatronen: Zomersituaties Hoog boven de Britse eilanden Vooral in de voorzomer Hoog blokkeert de komst van depressies Koude N winden, wel zonnig Zomersituatie met Hoog boven Scandinavië Oostelijke winden Droog, dus vaak mooi weer

9 Weerpatronen 3 Zuidwestcirculatie Vrij warme vochtige lucht met veel bewolking uit de Biskaye Vaak bewolkt, daardoor niet erg warm Licht onbestendig weer, veel regen Slecht zicht of mist, vooral in voorzomer Onweersstoring vanuit Frankrijk In de hoogzomer Vaak band van onweersbuien Ontstaat uit het hitte-lagedrukgebied boven Spanje Wordt meestal goed voorspeld

10 Weerpatronen Kennis van weerpatronen kan helpen bij de interpretatie van het weer In de praktijk treden er veel tussenvormen op! Dagelijks goed kijken naar de weerkaarten en weerberichten is belangrijker dan de kennis van deze patronen

11 Wie maken het weerbericht. KNMI MeteoConsult Meteorological Office UK Deutsche Wetter Dienst Meteo France ECMWF: European Centre for Medium-Range Weather Forecasts, internationale organisatie waarin 22 europese staten participeren. USA, Japan, etc USA: GFS model is de bron van veel openbare informatie, waaronder Gribfiles Rekenen aan het wereldwijde weer: Supercomputers Veel rekenmodellen, veel rekencentra, veel uitwisseling van data

12 Rekenmodellen Rooster over de hele aarde van punten om de halve graad = punten In elk punt wordt op 64 drukniveaus gerekend tot het 1 hpa niveau Totaal 16.5 miljoen roosterpunten Het weer wordt berekend: Om de 3 uur voor de komende 7 dagen Om de 12 uur daarna tot 16 dagen vooruit Output met windsnelheden op roosterpunten

13 Gebieden met weinig meteo-waarnemingen In de gearceerde gebieden varen zeer weinig schepen, daardoor zijn er zeer weinig weerswaarnemingen Berekende weersverwachtingen zijn daar vaak minder betrouwbaar Wordt steeds beter door uitbreiding satellietwaarnemingen

14 Gevolg van beperkt aantal meetpunten Analyse van 0600Z op 4 januari Deze is beschikbaar rond 1200Z Analyse geeft hogedrukgebied ten W van Spanje, met een koufront Tegengestelde winden langs het koufront Om 1430Z komt er een satellietfoto van dit gebied binnen..

15 In het hoog ligt een wolkenspiraal In het koufront zit een wolkenspiraal ; een lagedrukgebiedje! De meteorologen voeren in het rekenprogramma extra meetwaarden in ter plaatse van het waargenomen lagedrukgebied Het programma rekent opnieuw voor dit gebied de weersituatie uit...

16 De gecorrigeerde analyse De nieuwe analyse geeft netjes het lagedrukgebied weer. Deze weerkaart gaat als gecorrigeerde analyse van 0600Z de wereld in Op deze manier worden rekenresultaten aangevuld met waarnemingen van satellietfoto s

17 Hoe komt een weerbericht tot stand? Vier keer per dag wereldwijd waarnemingen: 0000, 0600, 1200 en 1800 UT Op aantal stations ook 0300, 0900, etc. Waarnemingen beschikbaar voor alle weerdiensten Na kwaliteitscontrole start het rekenen Vier uur later resultaten beschikbaar Meteorologen beoordelen output en voegen interpretatie toe: fronten, weerbeschrijving Circa zes uur later weerbericht beschikbaar Weerberichten hebben bijna altijd dezelfde opbouw

18 Soorten weerkaarten Tijdgerelateerd Analyse = de verwerking van de waarnemingen (altijd in het verleden); H = 0 Prognose voor toekomst: H + 6/12/24/36/48/72/96/120 uur Grondkaarten, vooral nuttig voor de grondwind en fronten Hoogtekaarten, veel gebruikt door de luchtvaart Kaarten worden gemaakt voor wind, temperatuur, vochtgehalte, stijg- en daalwinden, etc. Ook andere zaken zoals: -Zeewatertemperatuur, IJs, Zeegang

19 Het weerbericht: wat wordt er gezegd Vaste indeling 1. Aankondiging met tijdstippen van opmaken en geldigheid 2. Stormwaarschuwingen 3. Weersituatie (= synopsis) De posities van de dominante drukgebieden, fronten, en hun verplaaatsing 4. Weersverwachting voor volgende 12 h en 24 h wind, neerslag, zicht 5. Stationsmeldingen wind, neerslag zicht, luchtdruk

20 Het weerbericht: wat wordt er gezegd Vaste indeling: Let op tijden en tijdstippen, bijv: 1. Aankondiging Uitgegeven om 0505 BST = 0505 UT 2. Stormwaarschuwingen Voor 6 tot 12 uur vanaf uitgiftetijd 3. Weersituatie (synopsis) Situatie van 0000 UT (ca. 5 uur eerder!) 4. Weersverwachting 12 tot 24 uur vanaf uitgiftetijd 5. Stationsmeldingen Van 0300 UT

21 Het weerbericht: wat wordt er gezegd Vaste indeling: Let op tijden en tijdstippen, bijv: 1. Aankondiging Uitgegeven om 0505 BST = 0505 UT 2. Stormwaarschuwingen Voor 6 tot 12 uur vanaf uitgiftetijd 3. Weersituatie (synopsis) Situatie van 0000 UT 4. Weersverwachting 12 tot 24 uur vanaf uitgiftetijd 5. Stationsmeldingen Van 0300 UT Deze tijden zijn voor Met Office weerbericht BBC4, de tijden schuiven elk volgend weerbericht steeds ongeveer 6 uur op. Weersituatie is altijd van circa 6 uur voor de uitzending, stationsmeldingen van circa vier uur er voor. BST = British Standard Time = Ned. tijd - 1 (zomer en winter). Uitzendingen BBC4: 0148, 0635, 1301, 1854 Ned. tijd Weersituatie van: 1800, 0000, 0600, 1200 UT

22 Termen in weerberichten Bijna alle termen hebben een precies omschreven betekenis Lees de handout Vergelijk met Karnetzki pag 10 t/m 30 In zeegang verdwijnt tenminste een kwart van je denkvermogen; je moet het dan doen op je routinematige kennis. Bouw daarom je routine op aan de wal en tijdens rustige vaartochten

23 Zicht - visibility goed good > 5 mijl matig moderate 2 5 mijl slecht poor mijl mist fog < 0.5 mijl dichte mist dense fog < 50 meter

24 Verplaatsingssnelheid druksystemen langzaam slowly < 15 kts gestaag steadily kts vrij snel rather quickly kts snel rapidly kts zeer snel very quickly > 45 kts

25 Verandering barometerstanden (gedurende de afgelopen 3 uur) stijgend / dalend rising /falling langzaam (slowly) hpa stijgend / dalend (rising / falling) hpa snel (. quickly) hpa (6 tot 7 Bft) zeer snel ( very quickly) > 6.0 hpa (8 Bft of meer) nu stijgend / dalend (now ) tendens was dalend/stijgend maar stijgt/daalt op dit moment

26 Tijdsverloop tot optreden Imminent binnen 6 uur ( gale force 8 imminent ) Soon binnen 6 tot 12 uur Later over meer dan 12 uur Voor al deze termen en meer: Ook in Duits en Frans. Zie de handout!

27 Weerkaart Ken de gebieden van het weerbericht Weet waar de stations liggen (aangeduid met letter) Zoek in de Reeds de Coastal stations van het 12-mijls weerbericht op

28 PZV Weerberichtformulier Maak je het stenoschrift van de verkorte notaties eigen Oefen het met de Met Office weerberichten Een opneemapparaatje doet wonderen

29 Weerbericht zondag 15 januari: taalgebruik Let op de kleine woordjes! The general synopsis at midday: LOW SHANNON 995 MOVING NORTHEAST AND LOSING ITS IDENTITY. NEW LOW EXPECTED SOUTHEAST ICELAND 974 BY MIDDAY TOMORROW The area forecasts for the next 24 hours: VIKING NORTH UTSIRE SOUTH UTSIRE SOUTH OR SOUTHEAST 6 TO GALE 8, PERHAPS SEVERE GALE 9 LATER. SHOWERS. MODERATE OR GOOD (kan ook zijn:.. becoming good ) FORTIES CROMARTY FORTH TYNE DOGGER FISHER SOUTH OR SOUTHEAST 5 TO 7, OCCASIONALLY GALE 8 IN FORTIES AND CROMARTY. SHOWERS. MODERATE OR GOOD PORTLAND PLYMOUTH BISCAY SOUTH OR SOUTHEAST 5 TO 7 VEERING WEST OR NORTHWEST 4 OR 5. RAIN OR SHOWERS. MODERATE OR GOOD

30 Navtex op BBC website Diverse varianten van het weerbericht aan te klikken

31 Zilt www. ziltmeteo.nl geeft veel weerkaarten en berichten Abonneren op het Zilt weerbericht op de website: googelen op zilt magazine Elke week op donderdagochtend een met aankondiging van een gesproken en geïllustreerd weerbericht, op te starten vanuit de

32 Zilt weerbericht

33 Weerbericht Zilt Audio bespreking van de weerkaarten van vrijdag, zaterdag en zondag met muisaanwijzer in het beeld Rood: aanwijzen Blauw: wind Gaat in op de bewegingen van de systemen en hun ontwikkeling

34 De weerkaarten van de afgelopen twee dagen Bekijken met Meteomanager

35 Lokale invloeden Verschil tussen land en zee: Land heeft meer weerstand, remt de wind af Lagere windsterkte De wind krimpt (Coriolis) Dit effect is sterker in warme massa Dalende lucht wordt tegen het land gedrukt : daardoor meer wrijving

36 Wind krimpt bij meer weerstand Gradiëntwind waait parallel aan isobaren (geen weerstand, boven circa 300m) Oppervlaktewind krimpt: boven zee 15, boven land tot 40

37 Aanlandige wind krimpt 1009 zee land 1010 Snelheid neemt af, er wordt daardoor meer lucht aangevoerd dan er boven land wegstroomt (los van zeewindeffect!) Het overschot aan lucht stijgt: wolkenvorming achter de kust

38 Aflandige wind ruimt (rechtsom) Vlak onder de kust blijft de wind nog even de windrichting van het land houden Verder van de kust ruimt de wind Naar E gaande: vlak onder de kust bezeild Verder op zee: niet bezeild

39 Convergentie: Windkracht neemt toe AANLANDIGE WIND: Wind boven land is gekrompen. De wind boven land en de wind boven zee waaien naar elkaar toe; daardoor gaat het harder waaien. Ook kan er stijging ontstaan met bewolking (SW -W wind boven Nederlandse kust)

40 Divergentie: windkracht neemt af AFLANDIGE WIND Wind boven land en boven zee waaien uit elkaar; daardoor lichtere wind. Mogelijk zelfs daling met opklaringen Hierdoor is het met W-NW wind aan de Engelse Zuidkust mooi weer

41 Wind van land is nog gekrompen Vlak onder kust van Wight SW wind (gekrompen boven land), op de Solent ruimer WSW Wie onder de kust kruipt hoeft niet te kruisen en wint de wedstrijd

42 Wind aan twee kanten van een eiland Krimpen boven het eiland dwingt de wind om te krimpen: dat veroorzaakt een kant met sterkere wind en een kant met zwakkere wind

43 Wind volgt water (Zeeland!) De ruimere wind boven water volgt de loop

44 Kaapeffecten Aan een kaap krijg je sterkere wind Aan uitgebreide en hoge kaap kan een laag ontstaan (Skagerrakdepressie achter zuid-noorwegen, Genuadepressie achter de Alpes Maritimes)

45 Slecht weer bij Kaap Skagen Aan de kaap krijg je sterkere wind in een met de kust meegebogen windrichting Reflectie aan de kust kan de zee ruw tot gevaarlijk maken Achter de kaap beschut voor wind en zeegang

46 Trechtereffect (bijv. Dover-Calais + 1 Bft)

47 Wolkenvorming boven eilanden en kusten Hierdoor zijn eilanden, maar ook kusten, op grote afstand te verkennen Hoe ontstaat dit?

48 Zeewind Treedt op als de globale stroming niet al te sterk is Verwarming boven warm land veroorzaakt stijging Boven stijgende lucht stroomt lucht weg naar zee (drukdaling). Hier kan bewolking ontstaan Lucht stroomt op ca 1 km hoogte terug Dalende lucht boven zee; wolken lossen op Lucht stroomt terug naar het Laag boven land

49 Zeewindbewolking

50 Zeewind en zwakke aflandige wind Zeewindgebied breidt zich in de loop van de dag uit De zeewind ruimt steeds meer Het windstille gebied komt steeds verder op zee te liggen Het gebied van stijgende lucht komt steeds verder landinwaarts te liggen

51 Zeewindfront De zone met opstijging is in de loop van de middag ver achter de kust komen te liggen Het IJsselmeer heeft zijn eigen zeewindeffect

52 Zeewind aan drie kanten Zeewind aan de Engelse kust van Burnham tot Lowestoft: wolkenloze band boven land en zee Aan de Belgische kust Langs de noordkust van Kent!

53 Landwind s Nachts wordt het land kouder dan de zee: - daling boven land - stijging boven zee De stroming draait om Landwind is altijd veel minder krachtig dan zeewind overdag s nachts

54 Zeilen onder een hoge kust Hier kunnen in koude massa allerlei patronen ontstaan

55 Wind en (grote) wolken Een wolk ontstaat door stijgende lucht: de lucht stroomt langs het oppervlak toe. Boven de 300 m hoogte waait de wind harder en ruimer. De stijgende lucht komt rondom de wolk weer naar beneden; deze lucht neemt de grotere snelheid en ruimere richting van de op hoogte stromende lucht mee naar beneden.

56 Wolkenstraat boven Ameland

57 Sterk ontwikkelde wolken; rondom dalende lucht

58 Zicht in koude massa: Dover vanaf Calais

59 Zicht in koude massa in Biscaya

60 Vragen?