1 Omvang problematiek. Hockeyblessures. Blessurecijfers. Samenvatting

Transcriptie

1 Hockeyblessures Blessurecijfers Samenvatting Jaarlijks ontstaan in Nederland blessures tijdens hockey. Dit zijn 4,1 blessures per uur hockey, ruim twee keer zoveel als voor sport in het algemeen (1,8 blessures per uur sport). Voor van deze blessures is medische behandeling nodig. Per jaar worden naar schatting hockeyers met een blessure behandeld op een SEH-afdeling. Dit komt neer op 36 SEH-behandelingen per uren dat er gehockeyd wordt. Ook dit is aanzienlijk meer dan het gemiddelde voor alle sporten (7,9 SEHbehandeling per sporturen). Eén procent van alle hockeyers die op de SEHafdeling behandeld worden aan een blessure wordt daarna in het ziekenhuis opgenomen. Dit percentage is veel lager dan het percentage opnamen na SEHbehandeling gemiddeld voor alle sporten (5%). De kans op een hockeyblessure is dus groter dan gemiddeld tijdens sporten, maar in het algemeen zijn hockeyblessures minder ernstig. Blessures aan knie en enkel komen het meeste voor. Vaak is er sprake van een blessure door verzwikken /verdraaien of plotseling wenden /keren. De meeste hockeyers worden op een SEH-afdeling behandeld voor een blessure die veroorzaakt is doordat de hockeyer geraakt is door een hockeybal of een hockeystick. Ten opzichte van sport in het algemeen komen op de SEH-afdeling veel hockeyers met een blessure aan het hoofd. Jaarlijks aantal blessures opgelopen tijdens hockey* Aantal blessures Medisch behandelde blessures SEH-behandelingen Ziekenhuisopnamen na SEH-behandeling * Optellen van de aantallen leidt tot dubbeltelling Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL; Krantenknipselregistratie , VeiligheidNL; Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL; Letsellastmodel 2010, VeiligheidNL i.s.m. Erasmus Medisch Centrum; Hespen, A. van, Stubbe, J. en Stege, J. Blessures hockey , Leiden : TNO Gezond Leven, 2011; NOC-NSF, Ledentallenrapportage Omvang problematiek Op basis van gegevens verzameld via het enquêteonderzoek Ongevallen en Bewegen in Nederland (OBiN) wordt geschat dat er jaarlijks blessures ontstaan tijdens hockey (n=137). Dit zijn 4,1 blessures per uur hockey, ruim twee keer zoveel als voor sport in het algemeen (1,8 blessures per uur sport). Voor twee vijfde van de blessures (42%) is medische behandeling noodzakelijk. De fysiotherapeut behandeld per jaar hockeyblessures. Op de Spoedeisende Hulp (SEH) afdeling worden jaarlijks gemiddeld hockeyblessures gezien. Eén procent van alle hockeyers die op de SEH-afdeling behandeld worden aan een blessure wordt daarna in het ziekenhuis opgenomen. Van de geblesseerde hockeyers is 57 procent man. Twee op vijf geblesseerde hockeyers in de leeftijd van de 15 tot en met 24 jaar (43%), bijna drie kwart in de leeftijd van 10 tot en met 29 jaar (71%). De kans op een blessure tijdens hockey lijkt bij mannen iets groter dan bij vrouwen (4,6 resp. 3,5 Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

2 blessures per uur) en lijkt toe te nemen met het toenemen van de leeftijd. Het grootste deel van de blessure (89%) ontstaat plotseling. Hockeyers raken het vaakst geblesseerd aan de knie (23%) of de enkel (20%). Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL; Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL; Krantenknipselregistratie , VeiligheidNL 2 Behandelingen op de Spoedeisende Hulp-afdeling (SEH) Per jaar worden naar schatting hockeyers met een blessure behandeld op een SEH-afdeling. Dit komt neer op 190 SEH-behandelingen per week en 36 SEH-behandelingen per uren dat er gehockeyd wordt. Dit laatste is aanzienlijk meer dan het gemiddelde voor alle sporten (7,9 SEHbehandeling per sporturen). De kans dat een hockeyer een blessure oploopt waarvoor behandeling op de SEH-afdeling nodig is, lijkt dus veel groter dan gemiddeld tijdens sporten. Het aantal SEH-behandelingen naar aanleiding van een blessure die is ontstaan tijdens hockey is na een stijging in het begin van de eeuw in de periode niet significant veranderd (figuur 1). Bij deze analyse is geen rekening gehouden met een eventuele verandering in het aantal uren dat er jaarlijks aan hockey besteed wordt. Figuur 1 Trend in het aantal SEH-behandelingen in verband met een blessure door hockey Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL Wie lopen een blessure op? Mannen (49%) en vrouwen (51%) worden even vaak op de SEH-afdeling behandeld in verband met een hockeyblessure. Dit in tegenstelling tot het totaal aan hockeyblessures (OBiN) waarbij jongens/mannen in de meerderheid zijn. Ruim vier op de tien sporters met een hockeyblessure is tussen de 10 en 20 jaar oud (45%), drie kwart tussen 10 en 29 jaar (76%) (figuur 2). Tot en met 24 jaar is het aantal meisjes/vrouwen groter dan het aantal jongens/mannen, in de oudere leeftijdsgroepen is dat omgekeerd (figuur 2). De kans op een blessure is voor mannen en vrouwen ook (vrijwel) gelijk (figuur 3). Opvallend is de grote kans op een blessure met SEH-behandeling in de leeftijdsgroep 25 tot en met 34 jaar. Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

3 Figuur 2 Hockeyblessures: SEH-behandelingen, naar leeftijd en geslacht 25% 20% 15% 10% 5% 100% 80% 60% 40% 20% Vrouw Man 0% 0-4 jaar 5-9 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder 0% 0-4 jaar* 5-9 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL Figuur 3 Hockeyblessures: jaarlijks aantal SEH-behandelingen per uur hockey*, naar leeftijd en geslacht jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Man Vrouw Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL; Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL *Vanwege een verschil in de methode van ondervraging m.b.t. sportparticipatie alleen gegevens over jaar Hoe ontstaan de blessures? De meeste hockeyers worden op een SEH-afdeling behandeld voor een blessure die veroorzaakt is doordat de hockeyer geraakt is door een hockeybal (40%) of een hockeystick (25%). Een kwart van de hockeyblessures die behandeld worden op een SEHafdeling ontstaat door vallen (24%) waarvan de helft een verzwikking is. De verschillen tussen mannen en vrouwen en tussen de verschillende leeftijdsgroepen zijn klein (tabel 1). Wat opvalt is dat het aandeel SEH-behandelingen in verband met een blessure doordat de hockeyer geraakt is door een stick, afneemt met het toenemen van de leeftijd, van 28% bij de jeugd tot en met 17 jaar tot 17% bij hockeyers van 45 jaar en ouder. Verder worden mannen (7%) twee zo vaak als vrouwen (3%) op een SEH-afdeling behandeld in verband met een blessure door lichamelijk contact tijdens het hockeyen. Bij vrouwen is vaker dan bij mannen sprake van een verzwikking (14% versus 10%). De meeste hockeyblessures worden opgelopen op het hockeyveld (94%), een klein deel in de zaal (3%). Hier speelt ongetwijfeld de verhouding tussen het aantal uren veldhockey ten opzichte van het aantal uren zaalhockey een rol. Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

4 Tabel 1 Hockeyblessures: SEH-behandelingen naar leeftijd, geslacht en meest voorkomende scenario s Kijken we naar leeftijd en geslacht, dan is het grote aandeel blessures aan de bovenste extremiteiten bij de jongste hockeyers ( jaar jaar: 46%) het meest Totaal 0-17 jaar opvallend Daarnaast valt op en dat het aandeel jaar blessures jaar aan hoofd/hals/nek-regio jaar ouder dat op Man een SEHafdeling Vrouw % % % behandeld % % wordt bij % mannen (33%) % groter lijkt % Val dan 22 bij vrouwen 23 (21%) Zwikken Figuur 4 Hockeyblessures: SEH-behandelingen Contact met object naar leeftijd, 59 geslacht 62 en lichaamsregio Geraakt door bal Geraakt door hockeystick Overig scenario Totaal Lichamelijk contact Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL Wat is de aard van de blessures? Blessures aan de bovenste (40%) extremiteiten komen het meeste voor waaronder vooral blessures aan hand en/of vingers (27%) (figuur 4). Blessures aan de onderste extremiteiten volgen met 32%. Een kwart van de SEH-behandelingen in verband met een hockeyblessure vindt plaats aan de hoofd/hals/nekregio (27%). Ten opzichte van sport in het algemeen is vooral het aandeel blessures aan de hoofd/hals/nek-regio bij hockey relatief groot. Onder sportblessures als totaal is het aandeel hoofdblessures slechts een tiende (10%). Bij hockey zijn het veelal open wonden aan het hoofd (17%). Dit is tevens de meest voorkomende blessure waarvoor hockeyers naar een SEH-afdeling komen. In een twintigtal gevallen per jaar is er sprake van ernstig hersen-schedelletsel. De top 5 van hockeyblessures die behandeld worden op een SEH-afdeling is als volgt: 1. Open wond hoofd (17%) 2. Oppervlakkig letsel/kneuzing hand/vinger (12%) 3. Fractuur hand/vinger (12%) 4. Enkeldistorsie (8%) 5. Oppervlakkig letsel/kneuzing voet/tenen (6%) 0-17 jaar jaar jaar jaar 45 jaar en ouder Vrouw Man Hoofd/hals/nek 0% 10% 20% 30% 40% 50% Romp/wervelkolom Schouder/arm/hand Heup/been/voet Overig Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL; Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL 3 Ziekenhuisopnamen In de registraties van ziekenhuisopnamen is het niet mogelijk om hockeyblessures te onderscheiden. De onderstaande gegevens betreffen blessures waarvoor een hockeyer direct na behandeling op de SEHafdeling is opgenomen in het ziekenhuis. Het is dan ook waarschijnlijk dat dit beeld van ziekenhuisopnamen onvolledig is. Zo zullen bijvoorbeeld knieblessures als meniscus- en kruisbandletsel in de regel pas na een langer voortraject tot operatief ingrijpen leiden en zelden leiden tot een acute ziekenhuisopname. Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

5 Eén procent van alle hockeyers die op de SEHafdeling behandeld worden wordt direct volgend op een behandeling op de SEH-afdeling in het ziekenhuis. Dit komt overeen met ziekenhuisopnamen. Het percentage ziekenhuisopnamen bij hockeyblessure is veel lager dan het percentage ziekenhuisopnamen na SEHbehandeling gemiddeld voor alle sporten (5%). Het aantal ziekenhuisopname in verband met een hockeyblessure is in de periode niet significant toe- of afgenomen. Hockeyers die na SEH-behandeling worden opgenomen in het ziekenhuis zijn gemiddeld iets ouder dan hockeyers die alleen een SEH-behandeling ondergaan. Mannen zijn in de meerderheid (57%). Vier op de tien ziekenhuisopnamen vinden plaats in verband met een blessure in de hoofd/hals/nek-regio (38%) en dan vooral hersenletsel. Opname volgt ook vaak bij blessures aan het onderbeen (18%), vooral achillespeesblessures. Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL 4 Overledenen In de registraties van dodelijke ongevallen is het niet mogelijk om hockeyers te selecteren. Daarom is in de Krantenknipselregistratie en in LIS gezocht naar informatie. Uit de Krantenknipselregistratie weten we dat er in de periode tenminste twee hockeyers zijn overleden. In 1989 overleed een jonge hockeyer doordat hij een hockeydoel op zijn borst kreeg. In 2001 overleed een 16-jarige jongen, vermoedelijk doordat hij door een hockeybal geraakt werd rond de hartstreek. In het Letsel Informatie Systeem, een steekproef van ongeveer een tiende van de Nederlandse ziekenhuizen, zijn in de periode geen hockeyers geregistreerd die op de SEH-afdeling zijn overleden. In de periode zijn dus ten minste twee hockeyers overleden door een sportongeval. Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL ; Krantenknipselregistratie , VeiligheidNL 5 Overige letselgegevens Elektronisch Sporters Dossier Een belangrijke aanvulling op bovengenoemde gegevens zijn resultaten uit Elektronisch Sporters Dossier (ESD) waarin contactpersonen bij verenigingen online gegevens kunnen registeren van teams, spelers, blessures en herstel. Met betrekking tot veldhockey zijn in het seizoen bij 10 verenigingen (49 teams, 574 spelers) gegevens verzameld met via het ESD. Onder een blessure werd verstaan elk letsel ontstaan door een hockeywedstrijd of training waardoor de hockeyer minimaal drie dagen niet trainings- en/of wedstrijdfit was. Letsels aan hoofd en gebit moesten altijd gemeld worden tenzij het onschuldige letsels als een schram of bult betrof. Eén op de tien spelers (57) raakte één of meerdere keren geblesseerd tijdens het seizoen (62 blessures), overeenkomend met 1,9 blessures per uren hockey. Een kwart (24%) was een herhaling van een eerdere blessure. Spelers die in het seizoen ook geblesseerd waren, bleken een ruim twee keer zo grote kans op een blessure te lopen in het seizoen als sporters die niet geblesseerd waren in het voorgaande seizoen. Daarnaast hebben senioren een twee keer zo grote kans op een blessure als junioren. Hockeyers lopen vooral blessures aan knie en enkel (beide 18%) op (tabel 2). Spierverrekkingen komen het meeste voor. Vier op de vijf blessures ontstaan acuut (82%). Als bijdragende factoren komen vooral verstappen /verdraaien en plotseling wenden/keren naar voren. Daarnaast lijkt de ondergrond een rol te spelen. Op zand ingestrooide kunstgrasvelden en Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

6 waterkunstgrasvelden lijken relatief vaker blessures te ontstaan dan op andere typen ondergronden. Wat betreft preventieve maatregelen blijken hockeyers goed gebruik te maken van warming-up en scheen- en gebitsbescherming. Het relatief vaak ontstaan van blessures door verzwikking /verdraaien pleit voor (vaker) preventief gebruik van braces en stabiliserende oefeningen. Tabel 2 Veldhockeyblessures naar meest voorkomende locatie, type en bijdragende factor Locatie Type blessure Mogelijke bijdragende factor Knie Spierverrekking Verstappen /verdraaien Enkel Verzwikking /verstuiking Plotseling wenden /keren Achterkant bovenbeen Spierscheur Vermoeidheid Heup /lies Bloeduitstorting /kneuzing Sprint Hand /vingers Bandletsel Contact met bal Bron: Elektronisch Sporters Dossier, TNO, in: Hespen, A. van, Stubbe, J. en Stege, J. Blessures hockey , Leiden : TNO Gezond Leven, Bron: Hespen, A. van, Stubbe, J. en Stege, J. Blessures hockey , Leiden : TNO Gezond Leven, Kosten en gevolgen van letsel Directe medische kosten De directe medische kosten van hockeyblessures die op de SEH-afdeling zijn behandeld of als gevolg waarvan een ziekenhuisopname heeft plaats gevonden, bedragen gemiddeld 660. De directe medische kosten van een hockeyblessure zijn hiemee lager dan de gemiddelde kosten van een sportblessure ( 960). Blessures die tijdens hockey worden opgelopen zijn gemiddeld dus waarschijnlijk iets minder ernstig dan een sportblessure in het algemeen. Deze directe medische kosten lopen op met het toenemen van de leeftijd en variëren per type blessure. Zo is spier- en/of peesletsel bijvoorbeeld gemiddeld relatief duur ( 1.100), oppervlakkig letsel ( 500) relatief goedkoop. De directe medische kosten van hockeyblessures die op de SEH-afdeling zijn behandeld of als gevolg waarvan een ziekenhuisopname heeft plaats gevonden, bedragen per jaar in totaal 6,7 miljoen. Fracturen zijn verantwoordelijk voor een derde van dit bedrag (32%), oppervlakkig letsel voor ruim een kwart (28%). Verzuimkosten De verzuimkosten van blessures die behandeld zijn op een SEH-afdeling en/of waarvoor een hockeyer is opgenomen in het ziekenhuis, bedragen gemiddeld per blessure en nemen net als de gemiddelde directe medische kosten toe met het toenemen van de leeftijd. Blessures aan bovenste extremiteiten leiden tot de hoogste gemiddelde verzuimkosten ( 3.200) op voet gevolgd door hockeyblessures aan de onderste extremiteiten ( 2.800). De totale verzuimkosten van hockeyblessures bedragen per jaar gemiddeld 7,3 miljoen per jaar waarvan bijna negentig procent in verband met letsel aan bovenste (47%) of onderste extremiteiten (42%). Bron: Letsellastmodel 2010, VeiligheidNL i.s.m. Erasmus Medisch Centrum Rotterdam; Letsel Informatie Systeem , VeilgheidNL Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

7 7 Toelichting bronnen letselgegevens In de periode waren gemiddeld per jaar hockeyers actief. Eind oktober 2010 telde de KNHB ruim leden. Hockey wordt vooral beoefend door jongeren (figuur 5). Vanaf 15 jaar zijn jongens/mannen in de meerderheid. Figuur 5 Aantal hockeyers naar leeftijd jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland , VeiligheidNL; NOC-NSF, Ledentallenrapportage Toelichting bronnen letselgegevens Bij het samenstellen van deze factsheet is gebruik gemaakt van verschillende gegevensbronnen, die hieronder kort beschreven zijn. Meer informatie over deze bronnen is te vinden op de website veiligheid.nl. Het enquêteonderzoek Ongevallen en Bewegen in Nederland (OBiN) is een continue enquête, waarbij jaarlijks Nederlanders worden ondervraagd over letsel en blessures, sportdeelname en bewegen. Uit deze databron zijn de volgende gegevens afkomstig: totaal aantal blessures, medisch behandelde blessures en sportdeelname. De gegevens afkomstig uit OBiN betreffen een jaarlijks gemiddelde over de periode Het aantal geregistreerde hockeyblessures in OBiN is klein, zodoende kan met deze gegevens slechts een algemeen beeld geschetst worden. Het Letsel Informatie Systeem (LIS) geeft informatie over letsel en blessures die op de Spoedeisende Hulp-afdeling (SEH) behandeld worden. Daarnaast geeft het systeem informatie over blessures waarvoor een sporter direct na presentatie op de SEH-afdeling in het ziekenhuis opgenomen wordt. LIS wordt uitgevoerd in een representatieve steekproef van ongeveer een tiende van de ziekenhuizen in Nederland. LIS registreert alleen acute en redelijk ernstige letsels. Omdat het aantal geregistreerde letsels in LIS groot is, kan hiermee een gedetailleerd beeld gegeven worden. De gegevens afkomstig uit LIS betreffen een jaarlijks gemiddelde over de periode , tenzij anders is aangegeven. Het Elektronisch Sporters Dossier (ESD: Hespen, A. van, Stubbe, J. en Stege, J. Blessures hockey , Leiden : TNO Gezond Leven, 2011) geeft een meer volledig beeld van de blessures dan bijvoorbeeld LIS. Er bleek echter wel sprake van een oververtegenwoordiging van junioren en ruim twee derde van de deelnemende teams was een eerste team. Hiermee moet rekening gehouden worden bij de interpretatie van de gegevens. Voor informatie over ziekenhuisopnamen en overledenen is geen informatie uit de reguliere gegevensbronnen, zoals de Landelijke Medische Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

8 Registratie en de Statistiek Niet-natuurlijke dood beschikbaar. Voor ziekenhuisopnamen is zodoende gebruik gemaakt van informatie uit LIS, ofwel ziekenhuisopnamen na SEH-behandeling. Voor gegevens over overledenen is gebruik gemaakt van gegevens over overledenen die in LIS geregistreerd zijn en van krantenartikelen over dodelijke sportongevallen uit een Krantenknipselregistratie. 9 Meer cijfers VeiligheidNL beschikt over veel meer cijfers over letsels en ongevallen. Per onderwerp of doelgroep staan de belangrijkste ongevalscijfers beschreven in factsheets zoals deze. U kunt de factsheets gratis downloaden op Heeft u interesse in bepaalde cijfers of een specifieke analyse? VeiligheidNL levert u deze graag. Ga hiervoor naar Bij de samenstelling van deze publicatie is de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. VeiligheidNL aanvaardt echter geen verantwoordelijkheid voor eventuele, in deze uitgave voorkomende, onjuistheden of onvolkomenheden. Overname van tekst of gedeelten van tekst is toegestaan, mits met de juiste bronvermelding. Indien tekst gebruikt wordt voor commerciële doelstellingen dient altijd vooraf schriftelijke toestemming verkregen te zijn. Tips voor preventie Voor een persoonlijk advies over het voorkomen van blessures, ga naar Blessure opgelopen? Op de website is nuttige informatie te vinden over wat te doen als u een blessure hebt opgelopen en daar vragen over hebt. Ook vindt u de juiste weg naar de beste sportmedische zorg. Tabellen Hockeyblessures - Blessurecijfers VeiligheidNL - augustus 2012

9 SEH-behandelingen naar leeftijd en geslacht Type Sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs Man Vrouw Totaal Aantal % Aantal % Aantal % 0-4 jaar <10 <1 <10 <1 10 <1 5-9 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar < jaar en ouder < Totaal % Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL

10 SEH-behandelingen naar ongevalsscenario Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs 0-17 jaar jaar jaar jaar 45 jaar en ouder Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Val Zwikken Struikelen < < Val, niet gespecificeerd Val, overig Contact met object Geraakt door bewegend object door bal door racket, stick, club, bat door hockeystick Contact met object, overig < Overig scenario Lichamelijk contact botsing Acute fysieke belasting Overig scenario, overig <10 < Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL

11 SEH-behandelingen naar locatie ongeval x leeftijd Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs 0-17 jaar jaar jaar jaar 45 jaar en ouder Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Sportlocatie sportveld sporthal, gymnastieklokaal Overig 30 <1 <10 <1 <10 <1 <10 <1 <10 <1 40 <1 Onbekend <1 20 <1 <10 <1 < Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL Let op bij interpretatie indien aandeel 'onbekend' groot is

12 SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel Type sport: Hockey Aantal % Hoofd/hals/nek open wond hoofd oppervlakkig letsel/kneuzing hoofd fractuur neus licht hersenletsel 100 <1 fractuur aangezicht/kaak 60 <1 letsel oogbol 60 <1 letsel aan gebit 20 <1 ernstig schedel/hersenletsel 20 <1 Romp/wervelkolom oppervlakkig letsel/kneuzing romp 90 <1 Schouder/arm/hand Hand/vingers oppervlakkig letsel/kneuzing hand/vinger fractuur hand/vinger open wond hand/vinger luxatie hand/vinger 50 <1 distorsie hand/vinger 50 <1 spier-/peesletsel hand/vinger 20 <1 Pols oppervlakkig letsel/kneuzing pols polsfractuur distorsie pols 30 <1 Bovenarm/elleboog/onderarm oppervlakkig letsel/kneuzing arm fractuur onderarm 60 <1 fractuur elleboog 40 <1 Schouder/sleutelbeen/ac-gewricht fractuur sleutelbeen/schouder luxatie schouder/ac-gewricht oppervlakkig letsel/kneuzing sleutelbeen/schouder 100 <1 Heup/been/voet Enkel enkeldistorsie oppervlakkig letsel/kneuzing enkel enkelfractuur Voet/tenen 850 8

13 SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel Type sport: Hockey Aantal % oppervlakkig letsel/kneuzing voet/tenen fractuur voet/teen Knie oppervlakkig letsel/kneuzing knie distorsie knie open wond knie 50 <1 luxatie knie 30 <1 Onderbeen open wond onderbeen oppervlakkig letsel/kneuzing onderbeen 90 <1 achillespeesletsel 40 <1 fractuur onderbeen 30 <1 Heup/bovenbeen 80 <1 oppervlakkig letsel/kneuzing heup/bovenbeen 30 <1 Overig 30 <1 Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL

14 SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs 0-17 jaar jaar jaar jaar 45 jaar en ouder Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Hoofd/hals/nek open wond hoofd oppervlakkig letsel/kneuzing hoofd < fractuur neus <10 <1 <10 < Romp/wervelkolom < Schouder/arm/hand Hand/vingers oppervlakkig letsel/kneuzing hand/vinger fractuur hand/vinger open wond hand/vinger 30 < Pols oppervlakkig letsel/kneuzing pols < <10 <1 <10 < polsfractuur < < Bovenarm/elleboog/onderarm <10 <1 < oppervlakkig letsel/kneuzing arm <10 <1 <10 < Schouder/sleutelbeen/ac-gewricht fractuur sleutelbeen/schouder luxatie schouder/ac-gewricht 20 < Heup/been/voet Enkel enkeldistorsie oppervlakkig letsel/kneuzing enkel enkelfractuur < Voet/tenen oppervlakkig letsel/kneuzing voet/tenen fractuur voet/teen Knie oppervlakkig letsel/kneuzing knie distorsie knie < Onderbeen open wond onderbeen <10 < < Overig 10 <1 <10 <1 <10 <1 <10 <1 <10 <1 30 <1

15 SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs 0-17 jaar jaar jaar jaar 45 jaar en ouder Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL

16 Ziekenhuisopnamen naar leeftijd en geslacht Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs Man Vrouw Totaal Aantal 1 % Aantal 1 % Aantal 1 % 0-14 jaar jaar jaar jaar en ouder < <10 2 Totaal % Bron: Letsel Informatie Systeem , VeiligheidNL (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 Ziekenhuisopnamen na SEH-behandeling

17 Ziekenhuisopnamen naar locatie en aard letsel Type sport: Hockey Organisatieverband sport: Sportblessures exclusief bewegingsonderwijs Aantal 1 % Hoofd/hals/nek Romp/wervelkolom <10 5 Schouder/arm/hand Heup/been/voet Overig <10 2 Totaal Bron: Letsel Informatie Systeem (jaarlijks gemiddelde), VeiligheidNL 1 Ziekenhuisopnamen na SEH-behandeling