Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar X Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 1995 Nr. 86 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 16 juni 1995 INLEIDING In 1993 bent U geïnformeerd over de resultaten van de studiefase van het Nafin (Kamerstuk X, nr. 46). In het daarop volgende mondeling overleg van 30 juni 1993 is ermee ingestemd het project voort te zetten met de verwervingsvoorbereiding van het kabelnet en de transmissie-apparatuur. Voor de aanleg van het kabelnet (Kamerstuk X, nr. 46) is het contract met PTT-Telecom op 5 april 1994 ondertekend. Met deze brief informeer ik U over de resultaten van de verwervingsvoorbereiding van de transmissie-apparatuur en het netwerkmanagementsysteem. Ook geef ik U de laatste stand van zaken van het gehele project. Over de verwervingsvoorbereiding van de resterende delen van het Nafin, het datacommunicatiedeel en het spraakcommunicatiedeel, zult U afzonderlijk worden geïnformeerd. STAND VAN ZAKEN NAFIN Behoefte Het Nafin-project behelst de bedrijfsmatige vervanging van alle bestaande statische verbindingsstelsels door één geïntegreerd netwerk voor zowel spraak- als datacommunicatie, voor de gehele Defensieorganisatie. Het is bestemd voor de overdracht van operationele informatie binnen de Nederlandse krijgsmacht en tussen die krijgsmacht en de Navo. Ook zal het systeem worden gebruikt voor de administratieve communicatie. Het project zal gefaseerd worden uitgevoerd. Het gaat achtereenvolgens om de aanleg van het glasvezelkabelnet, de aanschaf en de installatie van de transmissie-apparatuur en het netwerkmanagementsysteem, het verwezenlijken van het datacommunicatiedeel en het verwezenlijken van het spraakcommunicatiedeel. 5K1687 ISSN Sdu Uitgeverij Plantijnstraat s-gravenhage 1995 Tweede Kamer, vergaderjaar , X, nr. 86 1

2 Planning Het Nafin en de planning voor de bouw ervan worden steeds aangepast aan de veranderingen die de Defensie-organisatie ondergaat. Na de bestelling van de transmissie-apparatuur zal het netwerk gefaseerd worden opgebouwd. Bestaande apparatuur, zoals telefooncentrales, wordt op het netwerk aangesloten. Op deze wijze is het mogelijk vanaf begin 1996 het grootste deel van het communicatieverkeer via het Nafin-netwerk af te wikkelen. Dat is van belang omdat vanaf begin 1996 de exploitatiekosten van het huidige netwerk sterk zullen stijgen, onder meer als gevolg van het aflopen van de voordelige huurkoopcontracten met PTT-Telecom. Midden 1997 is het transmissie-netwerk helemaal klaar. Eerder was voorzien de resterende fasen van het Nafin-project, de verwervingsvoorbereiding voor het datacommunicatiedeel en het spraakcommunicatiedeel, achtereenvolgens uit te voeren. Gelet op recente ontwikkelingen waardoor beide soorten communicatie in dezelfde apparatuur kan worden geschakeld, zal over het vervolg van de verwervingsvoorbereiding in de tweede helft van dit jaar een nadere studie worden uitgevoerd. Mochten beide resterende fasen toch afzonderlijk worden uitgevoerd, dan zal de verwervingsvoorbereiding voor het datacommunicatiedeel midden 1997 zijn afgerond en die voor het spraakcommunicatiedeel eind Medegebruik In de brief van 9 mei jl. over de doelmatigheidsoperatie binnen Defensie wordt ingegaan op de mogelijkheid defensiemiddelen met kostenverrekening en onder strikte voorwaarden aan te bieden aan andere delen van de overheid en mogelijk aan niet-overheidsinstanties. In dat verband wordt nader ingegaan op het medegebruik van het Nafin en is een opbrengst van f 2,75 miljoen per jaar genoemd. In de brief van 2 maart 1994 is gemeld dat de politie is geïntereseerd in medegebruik en dat het Politie Data Communicatie Systeem (Podacs) kan worden geïntegreerd in het Nafin. Het overleg met de politie over een overeenkomst waarin de randvoorwaarden voor medegebruik zijn vastgelegd, is ver gevorderd. Afronding daarvan hangt onder meer samen met de besluitvorming over de nieuwe structuur van de politie-organisatie. Verwacht wordt dat een overeenkomst met de politie in de tweede helft van dit jaar kan worden ondertekend. In de concept-contracten met de leveranciers van de transmissie-apparatuur zijn de extra voorzieningen die voor de politie nodig zijn als optie opgenomen. Inmiddels is met de Nederlandse organisatie voor luchtverkeersbeveiliging in beginsel overeenstemming bereikt over het gebruik van Nafin voor verbindingen tussen verschillende lokaties van belang zijn voor de luchtverkeersbeveiliging. Ondertekening van een overeenkomst is eveneens voorzien voor de tweede helft van dit jaar. In het kader van de doelmatigheidsoperatie blijft het streven erop gericht andere medegebruikers te vinden. Overigens wordt voor het medegebruik de capaciteit van het eigenlijke netwerk niet uitgebreid. Het medegebruik benut de beschikbare reservecapaciteit van het Nafin. Mocht het nodig zijn een aparte verbinding voor een medegebruiker aan te leggen, dan zijn de kosten daarvan uiteraard voor diens rekening. TRANSMISSIE-APPARATUUR EN NETWERKMANAGEMENT- SYSTEEM Voor de transmissie-apparatuur en het netwerkmanagementsysteem is aan vijf bedrijven verzocht offerte uit te brengen. Het gaat om Alcatel, AT&T, Ericsson, Northern Telecom en Siemens. Ericsson heeft geen Tweede Kamer, vergaderjaar , X, nr. 86 2

3 offerte uitgebracht. Evaluatie van de offerte van AT&T wees uit dat de geoffreerde apparatuur niet voldoet aan de voor Nafin gestelde eisen. De drie andere aanbiedingen voldoen aan de minimum eisen. De verwervingsvoorbereiding is daarop voortgezet met Alcatel, Northern Telecom en Siemens. De offertes van deze bedrijven zijn door het interservice projectteam Nafin uitgebreid geëvalueerd. Het Fysisch en Elektronisch Laboratorium van TNO heeft daarbij ondersteuning verleend. De evaluatie van de offertes is uitgevoerd op basis van een vooraf opgesteld evaluatieplan. De aanbiedingen zijn op meer dan 800 criteria beoordeeld. Verwerking van de resultaten in een multi-criteria model leverde de rangorde op van de mate waarin de aanbiedingen voldoen aan de criteria. Het Fysisch en Elektronisch Laboratorium van TNO heeft de uitkomsten van de evaluatie gevalideerd. Hieronder wordt ingegaan op een aantal aspecten die van belang zijn voor de keuze tussen de aanbiedingen van de overblijvende bedrijven. Technische aspecten en risico s Het leveringsprogramma van Alcatel voor de transmissie-apparatuur en het netwerkmanagementsysteem sluit thans onvoldoende aan op de behoefte voor het Nafin. Op termijn zal Alcatel de benodigde transmissieapparatuur en programmatuur naar alle waarschijnlijkheid wel kunnen leveren. De ontwikkeling die daarvoor nodig is, vraagt nog geruime tijd wat tot risico s leidt. Daarnaast zijn de mogelijkheden voor capaciteitsuitbreiding van de nu door Alcatel aangeboden apparatuur beperkt. Ook wordt in die aanbieding toepassing voorzien van een grote verscheidenheid aan apparatuur wat nadelen heeft voor het management en het onderhoud van het netwerk. Ook bij de aanbieding van Siemens zijn de mogelijkheden voor capaciteitsuitbreiding beperkt. Dit is onder meer het gevolg van de wijze waarop het netwerkmanagement is ingericht en de beschikbare capaciteit wordt benut. Een beperkt deel van de aanbieding van Siemens moet nog worden ontwikkeld. Dat betreft onder meer een klein deel van het netwerkmanagementsysteem. Alle door Northern Telecom aangeboden apparatuur heeft zich in de praktijk bewezen. Ook het netwerkmanagementsysteem van Northern Telecom is vrijwel uitontwikkeld. Mocht in de toekomst capaciteitsuitbreiding nodig zijn, dan kan dat door componenten toe te voegen aan de componenten die nu worden aangeboden. Aan de aanbieding van Northern Telecom zijn op grond van het voorgaande de minste risico s verbonden. Logistieke aspecten Om voldoende zekerheid te hebben dat het systeem ook in crisis- en oorlogstijd kan functioneren is in het concept-contract met de leveranciers ook een pakket reservedelen opgenomen. Onderzocht is op welke wijze het onderhoud aan de transmissie-apparatuur kan worden uitgevoerd. Het meest doelmatig is het om binnen Defensie defecte modules te vervangen en nieuwe programmatuur te installeren en het overige onderhoud aan apparatuur en programmatuur uit te besteden. Op grond van de intellectuele eigendomsrechten van de programmatuur is het bovendien praktisch onmogelijk het onderhoud aan een ander bedrijf dan de leverancier uit te besteden. Daarom is met de leveranciers ook onderhandeld over een concept-overeenkomst voor het onderhoud. Tweede Kamer, vergaderjaar , X, nr. 86 3

4 Financiële aspecten Voor de investeringsuitgaven voor de transmissie-apparatuur en netwerkmanagementsysteem is een budget gereserveerd van f 142 miljoen. De uitgaven voor de transmissieapparatuur en het netwerkmanagementsysteem bedragen volgens de offerte van Alcatel f 36 miljoen; volgens de offerte van Northern Telecom f 37 miljoen en volgens die van Siemens f 44 miljoen. Daarnaast is een bedrag van f 44 miljoen voorzien voor de bouw en aanpassing van infrastructuur. Ook is er een bedrag van f 10 miljoen bestemd voor niet voorziene modificaties, ondersteunende apparatuur en enkele aanvullende investeringen. Inclusief BTW bedragen de investeringsuitgaven bij keuze van Alcatel f 106 miljoen; bij keuze van Northern Telecom f 107 miljoen; en bij Siemens f 115 miljoen. Met behulp van een door Fysisch en Elektronisch Laboratorium van TNO ontwikkeld rekenmodel volgens de FEL-Saldo methodiek zijn de levensduurkosten van de verschillende aanbiedingen geraamd. Daarbij is uitgegaan van een economische levensduur van tien jaar. De levensduurkosten van de aanbieding van Alcatel zijn geraamd op f 144 miljoen; die van Northern Telecom op f 142 miljoen. De levensduurkosten van de aanbieding van Siemens zijn geraamd op f 169 miljoen. Gelet op de onzekerheden die aan dergelijke berekeningen zijn verbonden kan aan het geringe verschil tussen de uitkomsten voor Alcatel en Northern Telecom niet als doorslaggevend worden beschouwd. Dat geldt wel voor het verschil met de berekende levensduurkosten voor de aanbieding van Siemens. Contractuele aspecten In de concept-contracten die met de drie bedrijven zijn uitonderhandeld, zijn vaste prijzen opgenomen. Personele aspecten Voor het beheer van het Nafin zal een netwerkmanagement-centrum worden ingericht op de vliegbasis Soesterberg. Het betreft 34 functies die door de drie krijgsmachtdelen worden gevuld. Ten opzichte van het personeel voor het beheer van de bestaande verbindingsstelsels leidt invoering van het Nafin tot besparing van personeel. Overigens wordt in het kader van de doelmatigheidsoperatie onderzoek verricht naar de oprichting van een landelijk «telematica-bedrijf» voor defensie waarvan het Nafin deel uitmaakt. Industriële aspecten De leveranciers hebben voorstellen voor industriële compensatie gedaan. Alcatel en Northern Telecom zijn bereid 200% van de contractwaarde te compenseren. Siemens is bereid 100% te compenseren. Alcatel zegt toe 40% van de opdracht door Nederlandse bedrijven te willen laten uitvoeren. Ook is Alcatel bereid een «Technical Assistance Centre» in Nederland te vestigen voor de ondersteuning van dergelijke netwerken in Nederland. Er is een aantal potentiële opdrachten van Tweede Kamer, vergaderjaar , X, nr. 86 4

5 andere vestigingen van Alcatel voor Nederlandse bedrijven geïdentificeerd. In totaal is hiermee voor ongeveer 150% invulling geïdentificeerd. Northern Telecom is bereid 25% van de opdracht door Nederlandse bedrijven te laten uitvoeren en is bereid een «Centre of Competence» in Nederland te vestigen van waaruit de Noordeuropese markt verder zal worden ontwikkeld. Verder plaatst Northern Telecom aanzienlijke additionele opdrachten voor de ontwikkeling van programmatuur bij Nederlandse bedrijven. Deze en enkele andere voorstellen van Northern Telecom vertegenwoordigen samen de eerder genoemde 200% compensatie. Afgezien van de bereidheid 25% van de opdracht door Nederlandse bedrijven te laten uitvoeren, is er met Siemens geen overeenstemming over voorstellen voor concrete invulling van de compensatie. De voorkeur van het ministerie van Economische Zaken gaat uit naar het voorstel van Northern Telecom. Conclusie De investeringsuitgaven voor deze fase voor apparatuur en programmatuur van Alcatel en Northern Telecom, ontlopen elkaar niet veel. De investeringsuitgaven voor deze fase zijn met de aanbieding van Siemens beduidend hoger. Dit laatste bedrijf komt op grond daarvan niet in aanmerking voor de levering van transmissieapparatuur en netwerkmanagementsysteem voor het Nafin. Alcatel komt op grond van de ontwikkelingsrisico s niet in aanmerking. De aanbieding van Northern Telecom voldoet aan de gestelde eisen en leidt tot de geringste risico s. Het ministerie van Economische Zaken heeft een voorkeur voor het compensatievoorstel van Northern Telecom. Op grond van deze overwegingen is gekozen voor de aanbieding van Northern Telecom. Slot Om het project Nafin volgens plan te kunnen voortzetten, ben ik voornemens, eventueel na overleg met U, het contract met Northern Telecom voor de transmissie-apparatuur en het bijbehorend netwerkmanagementsysteem op korte termijn te ondertekenen. De Staatssecretaris van Defensie, J. C. Gmelich Meijling Tweede Kamer, vergaderjaar , X, nr. 86 5