Jaarrekening 2012 Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

Transcriptie

1 Jaarrekening Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Vast te stellen in de openbare vergadering van het algemeen bestuur op 10 juli 2013 DOCS Jaarrekening versie 0.3 Adres Poldermolen 2 Postbus GJ Houten Telefoon (030) Fax (030) post@hdsr.nl Internet

2 Inhoudsopgave Voorwoord 2 Inleiding en leeswijzer 3 1. Samenvatting jaarrekening Exploitatie Voorstel tot bestemming van het resultaat 6 2. Balans per 31 december Balans per 31 december Toelichting jaarrekening Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting balans per 31 december Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Rekening naar programma s Exploitatierekening naar programma s Toelichting exploitatierekening naar programma s Rekening naar kostendragers Exploitatierekening naar kostendragers Toelichting exploitatierekening naar kostendragers Rekening naar kosten- en opbrengstsoort Exploitatierekening naar kosten- en opbrengstsoort Toelichting rekening naar kosten- en opbrengstsoort Specificaties Specificatie onderhanden werk en restant krediet per Staat van vaste schulden Controleverklaring Besluit 48 1 Jaarrekening

3 Voorwoord Hierbij bieden wij u de jaarrekening aan. Het jaar is een bestuurlijk bewogen jaar geweest voor het waterschap. Ook de gevolgen van de bezuinigingen van het Rijk hebben een impact op het waterschap. Het doel is om een solide financieel beleid te voeren met beperkte lastenstijging voor de burger. Door de strakkere begrotingsdiscipline is het geen eenvoudige opgave om een goede balans te vinden tussen scherp aan de wind zeilen en het inbouwen van buffers om risico s op te kunnen vangen. Toch is het gelukt om de meeste van de voorgenomen doelen te behalen. Het jaar heeft opnieuw aangetoond dat we in samenspraak met inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en uw bestuur veel kunnen bereiken. Dit geeft vertrouwen voor de toekomst en tegelijk vraagt de komende tijd om waakzaamheid. Wij sluiten het boekjaar af met een negatief exploitatieresultaat van ,--. In de gewijzigde begroting is rekening gehouden met een negatief exploitatieresultaat van ,--. Het grootste deel van het gerealiseerde negatieve resultaat was derhalve voorzien en conform de afspraak om de reservepositie stapsgewijs af te bouwen. De reservespositie ultimo inclusief het exploitatieresultaat is door het negatieve resultaat over van gedaald tot totaal 30% van de exploitatiebegroting (2011: 34%). De bandbreedte is vastgesteld op 10% tot 20% van de toe te rekenen kosten per belastingcategorie. In 2013 vindt een actualisatieslag plaats van de reservepositie. Met de actualisatie wordt ook het benodigde weerstandsvermogen herberekend. De grootste afwijkingen tussen de begrote en gerealiseerde kosten zit in de volgende posten: Personele lasten Overige opbrengsten De werkelijke personeelslasten zijn hoger dan begroot. Een deel van deze hogere lasten is gecompenseerd door hogere personele baten (overige opbrengsten). Omdat hierover pas laat volledige duidelijkheid bestond zijn deze (elkaar nivellerende) posten niet verwerkt in de 2 e begrotingswijziging. Daarnaast wordt er nog steeds overschreden op de post inhuurkrachten. Inzet van tijdelijk personeel kost meer dan de besparing van vacatureruimte oplevert. De post inhuurkrachten blijkt krap te zijn begroot. De overschrijding is echter lager dan in Daarnaast is voor 2013 een aantal beheersmaatregelen genomen om de inhuur van derden verder te beperken. De jaarlijkse accountantscontrole is gesplitst in twee delen, namelijk de interim-controle en de controle van de jaarrekening. In de managementletter rapporteert de accountant zijn bevindingen over de interim-controle. De bevindingen n.a.v. de controle van de jaarrekening worden gerapporteerd in een accountantsrapport. De aanbevelingen van de accountant zijn voor een groot deel overgenomen. In de bijlage van de managementletter is in detail aangegeven welke beheersingsmaatregelen zijn/worden genomen. Het bewaken van het bruto krediet van de investeringsprojecten in het kader van de rechtmatigheid is opgenomen in het verbijzonderde interne controle plan Het college van Dijkgraaf en Hoogheemraden 2 Jaarrekening

4 Inleiding en leeswijzer Inleiding Conform artikel 103 van de Waterschapswet en artikel 11 van de Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden bieden wij u hierbij de jaarrekening van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden ter vaststelling aan. De jaarverslagleggingsdocumenten (jaarstukken) bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. De jaarrekening is een financieel verantwoordingsdocument en wordt ter vaststelling aangeboden aan het algemeen bestuur. Door de vaststelling van de jaarrekening verleent het algemeen bestuur aan ons college décharge ten aanzien van het financieel beheer. In het jaarverslag, dat separaat wordt aangeboden, wordt nader ingegaan op het financiële beleid en de programmaverantwoording. Aan de hand van de begroting worden de kaders door het algemeen bestuur vastgesteld en via de jaarrekening wordt gecontroleerd of de uitvoering binnen deze kaders heeft plaatsgevonden. De accountant geeft een getrouwheidsoordeel en een oordeel over de financiële rechtmatigheid van de totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties van de jaarrekening. Naar aanleiding van de controle door de accountant is een goedkeurende controleverklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid verstrekt. Leeswijzer In het verslagjaar is een eerste begrotingswijziging vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur op 4 juli. De tweede begrotingswijziging is vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur op 21 november. In de jaarrekening is een extra kolom opgenomen met de aangepaste begroting na de begrotingswijzigingen. De verschillen worden berekend op basis van de gewijzigde begroting en realisatie. Per 1 juli hebben wij als college besloten in de regeling financieel beheer de activeringsgrens van investeringen van naar te verhogen. Deze wijziging is verwerkt in de grondslagen van waardering en resultaatbepaling. De samenvatting en het voorstel tot bestemming van het saldo zijn in hoofdstuk 1 opgenomen. In hoofdstuk 2 staat de balans met de daarbij behorende toelichtingen. In hoofdstuk 3 tot en met 5 zijn de exploitatierekeningen naar programma s, kostendragers en kosten- en opbrengstsoorten weergegeven. In hoofdstuk 6 zijn specificaties van onderhanden werk inclusief kredietruimte van de lopende investeringsprojecten en de staat van vaste schulden opgenomen. In hoofdstuk 7 is de controleverklaring toegevoegd. De jaarrekening wordt behandeld en vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur van 10 juli Jaarrekening

5 1. Samenvatting jaarrekening 1.1 Exploitatie Rekening Begroting Begroting Rekening Verschil 2011 Begr-Rek Exploitatierekening naar programma Na 2 e wijziging Primaire en regionale waterkeringen V Calamiteitenzorg V Watersysteembeheer N Beperking Wateroverlast V Kwaliteit van het oppervlaktewater V Zuiveringsbeheer V Lastendruk V Bestuur en organisatie N Netto lasten N Exploitatierekening naar kostendragers Watersysteemheffing N Zuiveringsheffing V Netto lasten N Rekening Begroting Begroting Rekening Verschil 2011 Begr-Rek Exploitatierekening naar kostensoort Na 2e wijziging Rentelasten V Afschrijvingen N Personele lasten N Variabele lasten N Totaal lasten N Geactiveerde lasten N Overige opbrengsten V Totaal overige opbrengsten V Netto lasten (totaal te dekken) N Netto belastingopbrengsten V Exploitatieresultaat N Rekening Begroting Begroting Rekening Verschil 2011 Begr-Rek Netto belastingopbrengst per categorie Na 2 e wijziging Watersysteemheffing ingezetenen N Watersysteemheffing gebouwd V Watersysteemheffing overig ongebouwd N Watersysteemheffing natuur N Zuiveringsheffing/Verontreinigingsheffing N Totaal netto belastingopbrengsten V Mutatie reserves V Toevoeging (+) / onttrekking (-) reserves 4 Jaarrekening

6 Resultaat In is een negatief exploitatieresultaat van gerealiseerd. De begroting is met een saldo van negatief vastgesteld. Op hoofdlijnen is het resultaat als volgt opgebouwd: Rekening Begroting Begroting Rekening Verschil 2011 Begr-Rek Na wijziging Exploitatierekening per kostensoort Totale lasten N Totale baten (incl. geactiveerde lasten) V Netto lasten (totaal te dekken) N Netto belastingopbrengsten V Exploitatieresultaat N Voor de hele jaarrekening geldt: N = nadeel V = voordeel Toelichting op hoofdlijnen Het negatieve exploitatieresultaat over is meer dan begroot. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste verschillen groter dan tussen de begroting en de realisatie in het jaar : Voordelen Lasten Lagere kapitaallasten 105 Baten Extra opbrengsten diensten voor derden 120 Extra opbrengsten aanmaningen en dwangbevelen 423 Extra bijdragen van overheden en derden 193 Vrijval personeelsgerelateerde voorzieningen 237 Extra opbrengsten waterschapsbelasting voorgaande jaren 720 Totaal Nadelen Lasten Hogere personele lasten, voornamelijk door extra inhuur personeel van derden 448 Hogere variabele lasten 570 Baten Minder opbrengsten waterschapsbelasting 280 Lagere geactiveerde personeelslasten 692 Totaal In paragraaf 5.2 Toelichting rekening naar kosten- en opbrengstsoort worden de verschillen tussen de begroting en de realisatie nader toegelicht. 5 Jaarrekening

7 1.2 Voorstel tot bestemming van het resultaat Voorstel Voorgesteld wordt het negatieve exploitatieresultaat van de volgende bestemming te geven: Verdeling resultaat Algemene reserve watersysteemheffing -660 Algemene reserve zuiveringsheffing Totaal algemene reserve (onttrekking) Bestemmingsreserve afkoppelen Utrechtse Heuvelrug (onttrekking) -22 Exploitatieresultaat Toelichting bestemming De onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves van worden berekend op basis van het verschil tussen de gerealiseerde netto belastingopbrengsten en netto lasten per belastingcategorie in. De verdeling van watersysteemheffing per belastingcategorie is conform het besluit wijziging kostentoedelingsverordening 2009 Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, dat is vastgesteld door het algemeen bestuur op 21 september In de vergadering van het Algemeen Bestuur van is de nota Samen verder met de waterketen vastgesteld. Hierin is nieuw beleid voor de gemeentelijke watertaken opgenomen. In 2010 is een bedrag van voor de afkoppelsubsidie Utrechtse Heuvelrug (periode ) als bestemmingsreserve gereserveerd. In is een bedrag van uitgekeerd aan subsidie afkoppelen Utrechtse Heuvelrug. Dit bedrag wordt via de exploitatie ten laste van de bestemmingsreserve gebracht. Reservepositie In de beleidsnota weerstandsvermogen, risicomanagement, reserves en voorzieningen is vastgelegd dat de bandbreedte van de reserves is bepaald op 10% tot 20% van de toe te rekenen kosten per belastingcategorie van enig begrotingsjaar. De exploitatiebegroting voor heeft een omvang van De reservepositie ultimo inclusief het exploitatiesaldo over bedraagt , dit is in totaal 30% van de exploitatiebegroting. Dit percentage ligt boven de bandbreedte. De beleidsnota weerstandvermogen, risicomanagement en reserves zal in 2013 worden geactualiseerd en hierbij zal een eventuele herverdeling van de reserves worden vastgesteld. In onderstaande tabel zijn de mutaties in de algemene reserve en de bestemmingsreserve naar aanleiding van bovenstaand voorstel weergegeven. In de laatste kolom wordt de bandbreedte per categorie weergegeven. Voorstel Saldo bestemming Saldo na Bandbreedte resultaat resultaat reservepositie Eigen Vermogen Watersysteemheffing ingezetenen % Watersysteemheffing gebouwd % Watersysteemheffing ongebouwd % Watersysteemheffing natuur % Zuiveringsheffing % % Bestemmingsreserve MRB Bestemmingsreserve afkoppelen Utrechtse Heuvelrug Totaal Jaarrekening

8 2. Balans per 31 december 2.1 Balans per 31 december Activa Ref Vaste Activa Materiële vaste activa A Financiële vaste activa B Vlottende Activa Liquide middelen C Kortlopende vorderingen D Overlopende activa E Totaal Passiva Ref Vaste Passiva Algemene reserve Bestemmingsreserve Nog te bestemmen resultaat Eigen Vermogen F Voorzieningen G Vaste schulden H Vlottende Passiva I Netto-vlottende schulden Overlopende passiva Totaal Jaarrekening

9 2.2 Toelichting jaarrekening Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen De jaarrekening is gebaseerd op de Regeling Beleidsvoorbereiding en Verantwoording waterschappen. De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. De vergelijkende cijfers van voorgaande jaren zijn op basis van de nieuwe verslagleggingsregels en rubricering aangepast. Grondslagen waardering balans Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa worden in de regel niet als activa opgevoerd op de balans, maar rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening gebracht. Een uitzondering op deze regel is mogelijk op grond van artikel Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische en/of vervaardigingsprijzen, verminderd met eventuele ontvangen investeringsbijdragen en gecumuleerde afschrijvingen. Daarnaast worden de materiële vaste activa, voor zover deze zich nog in het stadium van Onderhanden werk bevinden, vermeerderd met de eigen personeelslasten en bouwrente. Dit percentage is gebaseerd op het begrote rentepercentage voor korte geldleningen uit de begroting van het betreffende boekjaar. Afschrijvingstermijnen In de Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie HDSR zijn de kaders door het algemeen bestuur vastgesteld. Vervolgens heeft het college het uit te voeren beleid vastgelegd in de Regeling financieel beheer. 1. Het beleid ten aanzien van waardering en afschrijving van activa omvat in ieder geval: a. investeringen met een verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs lager dan ,-- worden niet geactiveerd; b. de wijze waarop het waterschap omgaat met de verplichtingen uit het Waterschapsbesluit dat de bijdragen van eigen personeel, de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend en de mogelijkheid dat een redelijk deel van de kosten van ondersteunende diensten van het waterschap in de vervaardigingsprijs van vaste activa worden opgenomen; c. de afbakening tussen investering en onderhoud; d. de afschrijvingsmethode. 2. Bijdragen in activa in eigendom van derden worden afgeschreven gedurende het aantal jaren dat de betreffende activa naar verwachting door derden zal worden geëxploiteerd en voor zover de betreffende uitgaven op grond van artikel 4.64 van het Waterschapsbesluit worden geactiveerd. 3. Materiële vaste activa worden lineair afgeschreven in: a. 5 jaar: vervoermiddelen, machines, apparaten en werktuigen; b. 10 jaar: veeg- en maaiboten; c. 3 jaar: hard- en software (kantoorautomatisering); d. 5 jaar: overige bedrijfsmiddelen; e. 40 jaar: dienstwoningen; f. 40 jaar: kantoren, magazijnen en loodsen; g. 40 jaar: dijken en dijkverzwaring; h. 10 jaar: kades, beschoeiingen en oevervoorzieningen; i. 25 jaar: ruilverkavelingen en landinrichting; j. 25 jaar: watergangen en duikers; k. 25 jaar: gemalen en rioolgemalen (bouwkundig); l. 15 jaar: gemalen en rioolgemalen (elektrotechnisch); m. 25 jaar: stuwen (bouwkundig); n. 15 jaar: stuwen (elektrotechnisch); o. 40 jaar: sluizen (bouwkundig); p. 15 jaar: sluizen (elektrotechnisch); q. 15 jaar: paden en bruggen; r. 30 jaar: RWZI (bouwkundig); s. 15 jaar: RWZI (elektrotechnisch); t. 40 jaar: persleidingen; u. 10 jaar: procesautomatisering; v. op basis van looptijd plan: meerjarige strategische beleidsplannen; w. overige materiële vaste activa op basis van verwachte gebruiksduur. 8 Jaarrekening

10 4. Investeringen worden veelal verzameld op één project en vervolgens per activasoort geactiveerd. 5. Bovenstaande termijnen zijn richtinggevend. Versnelde afschrijving wordt toegepast als de gebruiksduur tegenvalt. Financiële vaste activa De deelnemingen en aandelen van de Nederlandse Waterschapsbank en de koopsompolissen MRB van de gemene rekening tot en met worden opgenomen tegen de nominale waarde. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen en overlopende activa worden opgenomen tegen de nominale waarde. De post dubieuze debiteuren is als waardecorrectie op de debiteuren onder de kortlopende vorderingen opgenomen. De bruto waterschapsbelasting bestaat uit de netto waterschapsbelasting en een opslagpercentage voor kwijtscheldingen, bezwaarschriften en oninbaarheid. Het gedeelte van de bruto waterschapsbelasting, dat bestemd is voor kwijtscheldingen, bezwaarschriften en oninbaarheid, wordt aan de dubieuze debiteuren belastingen toegevoegd. Van deze post worden de belastingdebiteuren afgeboekt, die niet door het waterschap geïnd kunnen worden als gevolg van de bovenstaande redenen. De toevoeging aan dubieuze debiteuren ten behoeve van overige debiteuren wordt op basis van individuele beoordeling van de openstaande vorderingen bepaald. Liquide middelen De liquide middelen zijn tegen de nominale waarde gewaardeerd. Algemene reserve De algemene reserve van het waterschap fungeert als een algemeen weerstandsvermogen en heeft geen specifieke bestemming. De algemene reserve dient om eventuele toekomstige tegenvallers van algemene aard te kunnen opvangen en om een eventueel negatief begrotingsresultaat op te vangen. De algemene reserve kan worden ingezet voor tariefsegalisatie per belastingcategorie. Als er van tariefsegalisatie gebruik wordt gemaakt, dan wordt er alleen onttrokken aan de reserve van de specifieke belastingcategorie. Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve is een afgezonderd deel van het eigen vermogen, dat is vastgesteld door het algemeen bestuur ter realisering van een bepaald doel. Voorzieningen De voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde en zijn nagenoeg allemaal als langlopend aan te merken, tenzij anders wordt vermeld. Vaste schulden De vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gerealiseerde aflossingen. De vaste schulden hebben een looptijd van 1 jaar of langer. Vlottende passiva De kortlopende schulden en overlopende passiva zijn opgenomen tegen de nominale waarde. Grondslagen resultaatbepaling Nog te bestemmen resultaat Ten aanzien van de resultaatsbepaling zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: de jaarrekening is opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten; lasten zijn toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben; verliezen worden als last genomen op het moment dat ze voorzienbaar zijn; belastingopbrengsten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben; belastingopbrengsten worden opgenomen onder aftrek van dotaties aan dubieuze debiteuren in verband met oninbaarheid. 9 Jaarrekening

11 2.2.2 Toelichting balans per 31 december A. Materiële vaste activa Staat van materiële vaste activa Mutaties Saldo (Des)investeringen * Ontvangen doorbel. aan derden/subsidie Overboeking OHW Afwaardering Afschrijvingen Saldo Materiële vaste activa gereed Gronden Vervoermiddelen Overige bedrijfsmiddelen Bedrijfsgebouwen Woonruimten Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen waterkwantiteitsbeheer 0 Zuiveringstechnische werken Wegen 0 Totaal vaste activa gereed Onderhanden werk Gronden Vervoermiddelen Overige bedrijfsmiddelen Bedrijfsgebouwen Woonruimten Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen waterkwantiteitsbeheer 0 Zuiveringstechnische werken Wegen 0 Totaal onderhanden werk Totaal materiële vaste activa * Investeringen zonder project worden direct geactiveerd. Investeringen, die via projecten lopen, worden via onderhanden werk overgeboekt. In het jaarverslag staat een uitgebreide toelichting op de diverse investeringen en onderhanden werk. In paragraaf 6.1 staat een specificatie onderhanden werk en restant kredietruimte per Jaarrekening

12 Activering in Activeringen groter dan per project RWZI Nieuwegein bedrijfsgebouw ( project ) 966 RWZI Utrecht vervangingen 2013 (project ) 893 De Keulevaart - renovatie gemaal (project ) 731 Gemaal Bijleveld ( project ) 728 Verbreding Rijnsloot fase 1+2 (project ) 711 Hoogwatervoorziening Teckop kunstwerken (project ) 688 RWZI Utrecht gasbedrijf (project ) 666 Schadeloosstelling WGP KRR (project ) 665 RWZI Rhenen, vervanging 2009 (project ) 642 Waterhuishouding peilgebied 5A (project 40614) 629 Waterhuishouding Kamerik West + Oost (project 40627) 568 Totaal activeringen groter dan per project Overige activeringen kleiner dan per project Totaal B. Financiële vaste activa Saldo Mutaties Saldo Overige uitzettingen > 1 jaar: Aandelen Nederlandse Waterschapsbank Koopsompolis MRB Totaal Aandelen Nederlandse Waterschapsbank Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden beschikt over 0,49% van het aandelenkapitaal van de Nederlandse Waterschapsbank. Koopsompolis MRB Dit betreft gestorte koopsompolissen uit hoofde van een regeling voor huidige medewerkers van de afdeling Muskusrattenbestrijding, waarbij de reis- en verblijfkostenvergoeding voor maximaal 10 jaar is gewaarborgd. De koopsompolis is een aanvulling op de arbeidsovereenkomst van de muskusrattenbestrijders met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden in het kader van het Sociaal Plan. Bij de overdracht van het Openbaar Lichaam Muskusrattenbestrijding (OLM) in 2008 heeft Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden de afgesloten koopsompolissen overgenomen. De koopsompolis wordt in 10 jaar lineair afgeschreven. In is een bedrag van aan afschrijvingen verwerkt. Vlottende activa Onder de vlottende activa worden de liquide middelen, de kortlopende vorderingen en de overlopende activa afzonderlijk opgenomen. C. Liquide middelen Saldo Saldo ING Bank/Postbank Kas * 0 0 Totaal * Saldo kas is minder dan Jaarrekening

13 D. Kortlopende vorderingen Saldo Saldo Debiteuren belastingen Dubieuze debiteuren belastingen Nog op te leggen kohieren Debiteuren overig Dubieuze debiteuren overig Waarborgsommen 8 8 Totaal Debiteuren belastingen De uitvoering van de belastingheffing en invordering is bij Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) ondergebracht. De vorderingen zijn conform de opgave van BsGW in de balans opgenomen. De vorderingen zijn direct opeisbaar. In de praktijk worden niet alle belastingvorderingen volledig geïnd. Voor eventuele dubieuze vorderingen is een bedrag van in mindering op de debiteuren belastingen gebracht. Dubieuze debiteuren belastingen Saldo Mutaties Saldo Toename Afname Dubieuze debiteuren van voor Dubieuze debiteuren WSH ingezetenen Dubieuze debiteuren WSH gebouwd Dubieuze debiteuren WSH ongebouwd Dubieuze debiteuren zuiveringsheffing Totaal Dubieuze debiteuren belastingen De post dubieuze debiteuren belastingen heeft tot doel het risico van het niet invorderen van belastingdebiteuren af te dekken (risicodekking). Op basis van de nog te ontvangen bedragen is het gedeelte van de bruto waterschapsbelasting, dat nodig is voor kwijtscheldingen, bezwaarschriften en oninbaarheid berekend. Via deze balanspost worden de belastingdebiteuren afgeboekt, die naar verwachting niet door het waterschap geïnd kunnen worden als gevolg van kwijtscheldingen, bezwaarschriften en oninbaarheid. Het saldo van de post dubieuze debiteuren belastingen van wordt in mindering op de vorderingen gebracht. Nog op te leggen kohieren Aan het einde van het verslagjaar is een inschatting gemaakt van de nog te verwachten belastingopbrengsten over en voorgaande jaren, die in 2013 worden opgelegd. De aanslagen hebben voornamelijk betrekking op zuiveringsheffing bedrijven, die een aanslag ontvangen op basis van aangifte na afloop van het belastingjaar. Als nog te ontvangen opbrengsten over en voorgaande jaren is een bedrag van opgenomen. Hiervan is nog op te leggen voor 2010 en 2011 een bedrag van en over het jaar. 12 Jaarrekening

14 Debiteuren overig Hier worden alle overige vorderingen van De Stichtse Rijnlanden geboekt. Onder deze post is de vordering van op Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV) inzake Waterakkoord Weerdsluis geboekt. Waarborgsommen Voor Waarborgsommen staat een te vorderen bedrag van Dit bedrag is in onder de kortlopende vorderingen opgenomen. Dubieuze debiteuren overig Saldo Mutaties Saldo Toename Afname Dubieuze debiteuren overig Totaal E. Overlopende activa Saldo Saldo Nog te ontvangen bedragen Vooruitbetaalde bedragen Totaal Nog te ontvangen bedragen Onder de post nog te ontvangen bedragen staan vorderingen op de Provincie Zuid- Holland en Waternet inzake afrekeningen. Tevens is hier een vordering opgenomen voor de schadeclaim van de calamiteiten met de persleidingen in Houten. Vooruitbetaalde bedragen De post vooruitbetaalde bedragen van bestaat uit vooruitbetaalde aflossing op langlopende leningen met vervaldata 2013 en voor uit diverse vooruitbetaalde kosten voor het jaar F. Eigen vermogen Saldo Verdeling Resultaat Saldo Resultaat Algemene reserve Te bestemmen saldo - algemene reserve Bestemmingsreserve Te bestemmen saldo - bestemmingsreserve Totaal Algemene reserve Saldo Verdeling Saldo na Voorstel Saldo na resultaat 2011 bestemming resultaat 2011 verdeling resultaat bestemming resultaat Belastingcategorie WSH ingezetenen WSH gebouwd WSH ongebouwd WSH natuur Zuiveringsheffing Totaal De algemene reserve kan worden ingezet voor tariefsegalisatie per belastingcategorie. Als er van tariefsegalisatie wordt gebruikgemaakt dan wordt er alleen onttrokken aan de reserve van de specifieke belastingcategorie. 13 Jaarrekening

15 Bestemmingsreserve Saldo Toename Voorstel Reserve resultaat 2011 resultaat na resultaat Muskusrattenbestrijding Afkoppelen Utrechtse Heuvelrug Totaal In afwachting van de definitieve afrekening van de deelnemers van de Gemene Rekening van de Muskusrattenbestrijding tot en met 2011 blijft de bestemmingsreserve MRB op de balans staan. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van is de nota Samen verder met de waterketen vastgesteld. Hierin is nieuw beleid voor de gemeentelijke watertaken opgenomen. In 2010 is een totaalbedrag van voor de afkoppelsubsidie Utrechtse Heuvelrug (periode ) als bestemmingsreserve gereserveerd. In is een bedrag van uitgekeerd aan subsidie afkoppelen Utrechtse Heuvelrug. Dit bedrag wordt via de exploitatie ten laste van de bestemmingsreserve gebracht. Te bestemmen saldo 2011 In de stand van de reserves is het nog te bestemmen positieve saldo van 2011 met een bedrag van ( ) verwerkt conform het besluit tot bestemming van dit saldo door het algemeen bestuur op 4 juli. G. Voorzieningen Saldo Dotatie Afname Vrijval Saldo Arbeidsgerelateerde verplichtingen Uitkeringen voormalig bestuursleden Uitkeringen voormalig personeel Baggeren en saneren van waterlopen Baggeren Overige onderhoudswerkzaamheden Groot onderhoud Poldermolen Groot onderhoud Poldermolen Groot onderhoud Dijkhuis Jaarsveld Totaal voorzieningen Uitkeringen voormalig bestuursleden In is een actuariële berekening voor de uit te betalen pensioenen ten behoeve van voormalig bestuursleden opgesteld. De hoogte van de voorziening is gebaseerd op de contante waarde van de toekomstige verplichtingen conform de actuariële berekening. Hierdoor is de voorziening met een bedrag van verlaagd. Voor de hoogheemraden is de opbouw van de pensioenen aan derden uitbesteed. Aan de pensioenbeheerder wordt de premie per maand en een eventuele aanvulling op de waarde betaald. Deze kosten zijn opgenomen in de exploitatie van. 14 Jaarrekening

16 Uitkeringen voormalig personeel Deze voorziening wordt aangehouden voor nog te betalen wachtgeldregelingen aan voormalig personeel. De omvang van de voorziening is in opnieuw berekend en is als gevolg hiervan de voorziening met een bedrag van verlaagd. Baggeren In 2001 is het programma baggeren vastgesteld. In het baggerplan staat hoe de baggerachterstand wordt weggewerkt. In het kader van de bezuinigingstaakstelling is besloten het baggerprogramma te temporiseren. Uiterlijk in 2016 is de baggerachterstand ingehaald. De dotatie na de begrotingswijziging in bedraagt en er is voor aan de voorziening onttrokken. Groot onderhoud De vorming van de voorziening voor Groot onderhoud van het waterschapskantoor is gebaseerd op het Groot onderhoudsplan van Poldermolen 2 en 3. Conform dit plan is er een bedrag van aan de voorziening Poldermolen 2 en een bedrag van aan de voorziening Poldermolen 3 toegevoegd. In is er een dotatie van opgenomen voor het Dijkhuis plus bijgebouwen in Jaarsveld. De panden worden gerenoveerd en voor het toekomstige onderhoud wordt jaarlijks een dotatie aan de voorziening toegevoegd. H. Vaste schulden Onderhandse leningen Saldo Lening Aflossing Saldo Obligatieleningen van andere overheden Binnenlandse banken en overige instellingen Totaal Leningen bij financiële instellingen In is er voor een bedrag van aan reguliere aflossingen verricht. Er is in het verslagjaar geen lening aangetrokken. Voor een verdere detaillering van de vaste schulden wordt verwezen naar de Staat van vaste schulden in paragraaf 6.2 van de jaarrekening. I. Vlottende passiva Onder de vlottende passiva worden afzonderlijk de netto-vlottende schulden met een looptijd korter dan 1 jaar en de overlopende passiva opgenomen. Netto-vlottende schulden Saldo Saldo Nederlandse Waterschapsbank Crediteuren Te betalen belastingen en premies Overige kortlopende schulden Totaal Kredietfaciliteiten Het waterschap beschikt over een kredietfaciliteit van bij de Nederlandse Waterschapsbank en bij de ING. 15 Jaarrekening

17 Overlopende passiva Saldo Toename Afname Saldo Verplichtingen Ontvangen voorschotten overheid Totaal Verplichtingen Onder de post verplichtingen zijn onder andere de volgende bedragen opgenomen: nog te betalen rente langlopende leningen; aan het jaar toe te rekenen kosten inzake in aangegane verplichtingen; overige reserveringen met betrekking tot. 2.3 Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Garantieverklaring Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft zich voor een bedrag van borg gesteld inzake de met het Waterschapshuis overeengekomen deelname in contracten voor Oracle Applicatie Componenten en Oracle Technologie Componenten. Leningen bij financiële instellingen Voor de aflossingen in 2013 op langlopende leningen bij financiële instellingen is een bedrag van berekend. Leaseverplichtingen In zijn meerjarige leaseverplichtingen voor het wagenpark HDSR en muskusrattenbeheer aangegaan. Voor het jaar 2013 gaat het om een leaseverplichting van voor het leasen van de auto s bij Arval. Samenwerking Muskusrattenbestrijding De verwachting is dat samenwerking op basis van de oude Gemene Rekening t/m 2011 met de waterschappen Amstel, Gooi en Vecht en Vallei & Eem in 2013 definitief wordt afgerekend (liquidatie). Bij het beëindigen van de samenwerking en de oude Gemene Rekening zal de bestemmingsreserve MRB worden verrekend met eventueel openstaande posten van de deelnemende waterschappen aan de oude Gemene Rekening. Gekanaliseerde Hollandsche IJssel Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft in met Rijkswaterstaat een overeenkomst getekend over bestuurlijke afspraken inzake de nieuwe beheersituatie op de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel. De feitelijke overdracht vindt plaats in Het beheer en onderhoud van de waterstaatswerken wordt overgedragen aan het hoogheemraadschap. Het Rijk vrijwaart het hoogheemraadschap voor claims tot vergoeding van schade, ontstaan als gevolg van een feit dat zich voor de overdracht van het beheer heeft voorgedaan. Gemeenschappelijke Regeling Aquon 2011 GR Aquon 2011 is een samenwerkingsverband van negen waterschappen dat een gemeenschappelijk waterschapslaboratorium exploiteert. Op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen zijn deelnemers verplicht om bij tekorten financieel bij te springen. Het Hoogheemraadschap heeft in samen met de andere partners een overeenkomst van geldlening met de Nederlandse Waterschapsbank van getekend. 16 Jaarrekening

18 3. Rekening naar programma s 3.1 Exploitatierekening naar programma s Begroting Begroting Rekening Verschil Verschil Begr-Rek in % Na wijziging Primaire en regionale waterkeringen Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Calamiteitenzorg Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Watersysteembeheer Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Beperking wateroverlast Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Kwaliteit van het oppervlaktewater Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Zuiveringsbeheer Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Lastendruk Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Bestuur en Organisatie Netto kapitaallasten Overige netto lasten Totaal netto lasten Totaal netto lasten programma s Netto belastingopbrengst per categorie Watersysteemheffing ingezetenen Watersysteemheffing gebouwd Watersysteemheffing overig ongebouwd Watersysteemheffing natuur Zuiveringsheffing/verontreinigingsheffing Totaal netto belastingopbrengsten Mutatie reserves Jaarrekening

19 3.2 Toelichting exploitatierekening naar programma s In het jaarverslag staat een uitgebreide toelichting op de rekening naar programma s. In het overzicht exploitatierekening naar programma s zijn de lasten naar de volgende categorieën gesaldeerd: Netto kapitaallasten (afschrijvingen en rentelasten en opbrengsten uit de geactiveerde rentelasten) Overige netto lasten (personeelslasten, overige lasten en baten en opbrengsten uit geactiveerde lasten) Voor het totaal van alle programma s zijn de afwijkingen op de afschrijvingen, rentelasten en personeelslasten relatief klein. Per programma zijn er daarentegen wel verschillen die toelichting behoeven. In onderstaande toelichting worden de grootste afwijkingen per programma vermeld. Toelichting afwijkingen per programma (bedragen zijn in duizenden euro s) In het onderstaande overzicht worden in ieder geval de verschillen van meer dan toegelicht. Waar nodig worden ook kleinere verschillen toegelicht. Toelichting programma Primaire, regionale en overige waterkeringen Overige netto lasten Extra bijdrage van overheden voor het KRW onderzoek 138 V Overige verschillen 97 N Totaal 42 V Toelichting programma Watersysteembeheer Netto kapitaallasten Door de hogere investeringsuitgaven in de watergebiedsplannen zijn de 343 N afschrijvingen hoger dan begroot Toegerekende rente is hoger dan begroot. Bij de begroting is een verkeerde 620 N verdeling van deze kostenpost gemaakt over de programma s Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer Subtotaal 963 N Overige netto lasten Hogere kosten elektriciteit, om het overtollig water weg te pompen is het verbruik 205 N kwh hoger dan de raming Hogere kosten onderhoud 225 N - Onderdelen in de elektrische installatie van gemaal Maarssenbroek vervangen ( ) - Onderhoud en aanpassen aan sluis Vreeswijk ( ) - Aanpassen en verbeteren E installaties en debiet metingen kunstwerken ( ) Lagere geactiveerde lasten op baggerprojecten en kapitaalprojecten 457 N Overige verschillen 30 N Subtotaal 917 N Totaal N Toelichting programma Beperking wateroverlast Overige netto lasten Lagere bijdragen aan overheden, door bijvoorbeeld het opheffen van 270 V gebiedscommissies Overige verschillen 43 V Totaal 313 V 18 Jaarrekening

20 Toelichting programma Kwaliteit van het oppervlaktewater Overige netto lasten Lagere laboratoriumkosten 90 V Lagere advieskosten derden 119 V Totaal 209 V Toelichting programma Zuiveringsbeheer Netto kapitaallasten Toegerekende rente is lager dan begroot. Bij de begroting is een verkeerde verdeling van deze kostenpost gemaakt over de programma s Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer Later activeren van investeringen heeft geleid tot lagere afschrijvingslasten Subtotaal V Overige netto lasten Hogere kosten chemicaliën als gevolg van aangescherpte effluent 500 N kwaliteitseisen. Hogere kosten onderhoud (mechanisch/ elektrotechnisch onderhoud, N bouwkundig en persleidingen), bestaande uit: - Calamiteit verstopping rwzi Leidsche Rijn ( ) - Calamiteit persleiding Kockengen ( ) - Calamiteit persleiding rwzi Houten ( ) - Vervangen mengers rwzi Utrecht ( ) - Schoonmaakkosten aeratietanks rwzi Utrecht, Leidsche Rijn en Nieuwegein ( ) - Diverse reparaties rwzi Utrecht door uitblijven van instandhoudingsproject ( ) Lagere kosten grensoverschrijdend afvalwater 400 V Lagere kosten WVO-heffing effluent 176 V Lagere kosten elektriciteit. Minder energieverbruik als gevolg van investeringen 400 V die zijn gedaan in het kader van MJA 3. Hierbij kan gedacht worden aan investeringen in bellenbeluchting. Hogere kosten overige diensten derden 220 N Lagere opbrengst grensoverschrijdend afvalwater 316 N Bijdrage calamiteit persleiding RWZI Houten 280 V Overige verschillen 72 V Subtotaal 708 N Totaal 474 V Toelichting programma Lastendruk Overige netto lasten Het voordeel betreft het saldo tussen de gefactureerde en ontvangen 435 V incassokosten en de werkelijk gemaakte incassokosten Overige verschillen 45 V Totaal 480 V Toelichting programma Bestuur en Organisatie Overige Kapitaallasten Overige verschillen 88 N Subtotaal 88 N Overige netto lasten Lagere uitgaven salariskosten 70 V Hogere overige personeelskosten 465 N Vrijval voorzieningen 121 V Overige verschillen 25 V Subtotaal 249 N Totaal 337 N V V 19 Jaarrekening

21 4 Rekening naar kostendragers 4.1 Exploitatierekening naar kostendragers Begroting Begroting Rekening WSH* ZH* Na wijziging Eigen plannen Plannen van derden Planvorming Beheersinstrument waterkeringen Aanleg en onderhoud waterkeringen Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding Aanleg en onderhoud waterkeringen Beheersinstrumenten watersystemen Aanleg, verbetering en onderhoud watersystemen Baggeren waterlopen en saneren van waterbodems Beheer hoeveelheid water Calamiteitenbestrijding watersystemen Monitoring watersystemen Inrichting en onderhoud watersystemen Getransporteerd afvalwater Gezuiverd afvalwater Verwerkt slib Afvalwaterbehandeling door derden Bouw en exploitatie zuiveringstechn. Werken Aanleg en onderhoud vaarwegen en havens Verkeersregeling/veiligheid vaarwegen en havens Inrichting en onderhoud vaarwegen en havens Keur Vergunningen en keurontheffingen Handhaving keur Vergunningverlening en handhaving keur WVO-vergunningen en meldingen Handhaving WVO Rioleringsplannen en subsidies lozingen Aanpak diffuse emissies derden Beheersing van lozingen Belastingheffing Heffing en invordering Bestuur Ondersteunende afdelingen Algemene bedrijfsvoering Totaal netto lasten Netto belastingopbrengst per categorie Opbrengst watersysteemheffing ingezetenen Opbrengst watersysteemheffing gebouwd Opbrengst watersysteemheffing overig ongebouwd Opbrengst watersysteemheffing natuur Opbrengst zuiveringsheffing/verontreinigingsheffing Totaal netto belastingopbrengst Mutatie reserves WSH is kostendrager Watersysteemheffing / ZH is kostendrager Zuiveringsheffing 20 Jaarrekening

22 4.2 Toelichting exploitatierekening naar kostendragers Onderstaand is het resultaat per beleidsveld weergegeven. Beleidsveld Begroting Rekening Verschil V/N Begr-Rek Na wijziging Planvorming V Aanleg en onderhoud waterkeringen V Inrichting en onderhoud watersystemen N Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken V Inrichting en onderhoud vaarwegen en havens V Vergunningverlening en handhaving keur V Beheersing van lozingen N Heffing en invordering V Algemene bedrijfsvoering N Netto lasten N Totaal netto belastingopbrengst V Mutatie reserves N Toelichting grootste afwijkingen per beleidsveld (bedragen zijn in duizenden euro s) Planvorming Hogere uitgaven aan externe deskundige adviezen 257 N Lagere uitgaven aan overige diensten derden en bijdragen aan overheden 173 V Hogere ontvangsten van overheden en overigen 370 V Overige verschillen 70 N Totaal 216 V Aanleg en onderhoud waterkeringen Hogere opbrengsten overheden in het kader van KRW 90 V Overige verschillen 99 V Totaal 189 V Inrichting en onderhoud watersystemen Hogere toegerekende rentelasten 620 N Hogere afschrijvingen 343 N Hogere onderhoudskosten 225 N Hogere kosten dienstverlening derden 230 N Hogere energiekosten 205 N Lagere opbrengsten bijdragen van overheden 250 N Overige verschillen 16 N Totaal N 21 Jaarrekening

23 Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Netto kapitaallasten Toegerekende rente is lager dan begroot. Bij de begroting is een verkeerde verdeling van deze kostenpost gemaakt over de programma s Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer. 787 V Later activeren van investeringen heeft geleid tot lagere afschrijvingslasten 395 V Subtotaal V Overige netto lasten Hogere kosten chemicaliën als gevolg van aangescherpte effluent kwaliteitseisen. 500 N Hogere kosten onderhoud (mechanisch/ elektrotechnisch onderhoud, bouwkundig en persleidingen), bestaande uit: -Calamiteit verstopping rwzi Leidsche Rijn ( ) - Calamiteit persleiding Kockengen ( ) - Calamiteit persleiding rwzi Houten ( ) - Vervangen mengers rwzi Utrecht ( ) - Schoonmaak aeratietanks rwzi Utrecht, Leidsche Rijn en Nieuwegein ( ) - Reparaties rwzi Utrecht door uitblijven van instandhoudingsproject ( ) N Lagere kosten grensoverschrijdend afvalwater 400 V Lagere kosten WVO-heffing effluent 176 V Lagere kosten elektriciteit. Minder energieverbruik als gevolg van 400 V investeringen die zijn gedaan in het kader van MJA 3. Hierbij kan gedacht worden aan investeringen in bellenbeluchting. Hogere kosten overige diensten derden 220 N Meerkosten laboratorium op programma 6 Zuiveringsbeheer 79 N Overige verschillen 212 V Subtotaal 611 N Overige opbrengsten Lagere opbrengst grensoverschrijdend afvalwater 316 N Bijdrage calamiteit onderhoud transportstelsels 280 V Bijdrage bouw RWZI Breukelen 65 V Minder geactiveerde lasten, als gevolg van een lagere toekenning van 181 N bouwrente aan lopende projecten Overige verschillen 54 V Subtotaal 98 N Totaal 473 V Inrichting en onderhoud vaarwegen en havens Lagere kosten onderhoud 30 V Hogere bijdragen van overheden 75 V Overige verschillen 10 V Totaal 115 V Vergunningverlening en handhaving keur Lagere personeelskosten/ kosten dienstverlening derden 213 V Overige verschillen 20 V Totaal 233 V 22 Jaarrekening

24 Beheersing van lozingen Lagere kosten handhaving WVO 343 V Hogere uitgaven rioleringsplannen en subsidies 220 N Hogere uitgaven aanpak diffuse emissies derden 334 N Overige verschillen 79 V Totaal 132 N Heffing en invordering Korte doorlooptijd klantreacties heeft geleid tot een versnelling van de 428 V invorderingsactie met betrekking tot aanmaningen en dwangbevelen Overige verschillen 52 V Totaal 480 V Toelichting Algemene bedrijfsvoering Netto kapitaallasten Lagere rentekosten 76 V Overige verschillen 77 V Subtotaal 153 V Personeelskosten Meer inhuurkrachten door niet ingevulde vacatureruimte 310 N Lagere salariskosten door niet ingevulde vacatureruimte 380 V Overige variabele personeelskosten, waaronder toeslag 465 N wachtdienstregeling, medische kosten, cursussen en congressen, overwerk en reis- en verblijfskosten Overige verschillen 106 N Subtotaal 501 N Overige kosten Extra kosten door niet activeerbare automatiseringsprojecten 242 N Overige verschillen 87 N Subtotaal 329 N Overige opbrengsten Niet begrote onttrekkingen voorzieningen 121 V Bijdragen van overheden 75 V Uitkeringen ziektewet 60 V Overige verschillen 83 V Subtotaal 339 V Totaal 338 N 23 Jaarrekening

25 Toelichting belastingopbrengst per categorie (bedragen zijn in duizenden euro s) Netto belastingopbrengst Begroting Rekening Verschil Verschil per belastingcategorie Begr-Rek In % Na wijziging Opbrengst watersysteemheffing ingezetenen Kwijtschelding watersysteemheffing ingezetenen Bezwaren watersysteemheffing ingezetenen Oninbaar watersysteemheffing ingezetenen 0-20 Toevoeging/onttrekking voorgaande jaren Netto opbrengst watersysteemheffing ingezetenen % Opbrengst watersysteemheffing gebouwd Kwijtschelding watersysteemheffing gebouwd 0-2 Bezwaren watersysteemheffing gebouwd Oninbaar watersysteemheffing gebouwd 0-27 Toevoeging/onttrekking voorgaande jaren Netto opbrengst watersysteemheffing gebouwd % Opbrengst watersysteemheffing ongebouwd Kwijtschelding watersysteemheffing ongebouwd 0 0 Bezwaren watersysteemheffing ongebouwd 0-43 Oninbaar watersysteemheffing ongebouwd 0-4 Toevoeging/onttrekking voorgaande jaren Netto opbrengst watersysteemheffing ongebouwd % Opbrengst watersysteemheffing natuur Kwijtschelding watersysteemheffing natuur 0 0 Bezwaren watersysteemheffing natuur 0 0 Oninbaar watersysteemheffing natuur 0 0 Toevoeging/onttrekking voorgaande jaren 0 0 Netto opbrengst watersysteemheffing natuur % Opbrengst zuiveringsheffing Kwijtschelding zuiveringsheffing Bezwaren zuiveringsheffing Oninbaar zuiveringsheffing 0-90 Toevoeging/onttrekking voorgaande jaren Netto opbrengst zuiveringsheffing % Totaal netto opbrengst waterschapsbelasting % 24 Jaarrekening