Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit?

Transcriptie

1 Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit? Tom Van Dyck T: januari 2014 M: E:

2 Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit? (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Zijn de nieuwe regels een bedreiging of opportuniteit? Hoe beletten dat het misgaat? 2

3 (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Wie wordt geïmpacteerd? In werking? Verzekeringsondernemingen 30 april 2014 Verzekeringstussenpersonen 30 april 2014 Tussenpersonen in bank-en beleggingsdiensten 30 april

4 (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Februari 2014 Koninklijke besluiten Maart 2014 FSMA Circulaire April 2014 FSMA FAQ Mei 2014 FSMA reglement (documentenbeheer) Augustus 2014 FSMA reglement (inducements; rapportering) 4

5 (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Maar watisde houdbaarheidvan dit «Belgische» kader? Februari 2014 Op 14 januari 2014 werd immers na jarenlange onderhandelingen eenpolitiekakkoordbereiktover MiFIDII en IMD II Maart 2014 «The new regime also provides for strengthened conduct rules such as an extended scope for the appropriateness tests and reinforced information April 2014 to clients. Independent advice is clearly distinguished from non-independent advice and limitations are imposed on the receipt of commissions (inducements). [ ] [T]he new framework also Mei covers 2014 structured deposits and amends the Insurance Mediation Directive (IMD) to introduce some rules for insurance-based investment products» Augustus 2014 (Michel Barnier, 14 januari 2014) 5

6 Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit? (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Zijn de nieuwe regels een bedreiging of opportuniteit? Hoe beletten dat het misgaat? 6

7 Overzicht Wat zijn de nieuwe regels? Loyauteitsplicht Impact? Laag Belangenconflicten Hoog Aandachtspunt; maar wellicht zonder Informatie moet correct, LAGE IMPACT duidelijk en niet misleidend impact zijnop de Medium organisatie Verplichting om passende informatie te verstrekken Medium Actie vereist; maar wellicht zonder Verplichting om de MEDIUM geschiktheid IMPACT te beoordelen Hoog substantiële impact op de organisatie Verplichting om de passendheid te beoordelen Hoog «Know your product» HOGE IMPACT Actie vereist; Hoog wellicht met substantiële impact op de organisatie Dossierplicht Medium Rapporteringsplicht Medium 7

8 Overzicht Wat zijn de nieuwe regels? Loyauteitsplicht Belangenconflicten Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn Verplichting om passende informatie te verstrekken Verplichting om de geschiktheid te beoordelen Verplichting om de passendheid te beoordelen Impact? Laag Hoog Medium Medium Hoog Hoog «Know your product» Hoog Dossierplicht Medium Rapporteringsplicht Medium 8

9 Loyauteitsplicht Algemene «paraplu»-bepaling Concretisering van de algemene plicht om zorgvuldig te handelen Makkelijk inroepbaar door misnoegde klanten Maar meestal stoot dit op de bewijsproblematiek LAGE IMPACT Brengt geen echt nieuwe verplichtingen met zichmee «De zogenaamde MiFIDgedragsregels, die vandaag van toepassing zijn op de kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, inclusief hun agenten, voorzien in dat verband zowel algemene als zeer precieze regels. De algemene gedragsregels houden de verplichting in om zich op loyale, billijke en professionele wijze in te zetten voor de belangen van hun cliënten en om aan cliënten enkel informatie te verstrekken die correct, duidelijk en niet misleidend is» Memorie van Toelichting, 7 juni

10 Belangenconflicten Belangenconflicten Hoe prescriptief zal het FSMA reglement zijn? Impact van MiFID II m.b.t. «onafhankelijke adviseurs» (ban op inducements) FSMA inspectie 2013 HOGE IMPACT «[D]e Koning [wordt] ook gemachtigd om te voorzien in regels ter voorkoming van belangenconflicten die de verzekeringsondernemingen moeten naleven. Deze bepaling [ ] vormt een nuttige aanvulling omdat de Mifid-regels inzake belangenconflicten niet allemaal voortvloeien uit de artikelen 27 tot 28bis van de wet van 2 augustus 2002» Memorie van Toelichting, 7 juni 2013 Indien er eenfsma reglementkomt, kan een hoge impact verwacht worden Indien er geenfsma reglementkomt, verhoogthetrisicoop a posteriori toepassing 10

11 Belangenconflicten Bijzondere regels m.b.t. belangenconflicten «Belangrijk is dan ook dat deze variabele vergoeding niet tot gevolgmaghebbendatdeagenterdevoorkeuraangeeftaandie FSMA (categorieën reglementvan) beleggingsproducten of diensten te verkopen waarvoor zijn vergoeding het hoogst is» «[D]e Koning [wordt] ook gemachtigd om te voorzien in regels ter voorkoming van belangenconflicten die de verzekeringsondernemingen moeten naleven. Deze bepaling [ ] vormt een nuttige aanvulling FSMA «[ ] inspectie als er 2013 tussen de cliënt en de onderneming een relatie van beleggingsadvies of vermogensbeheer bestaat, 'incentives' per product of voor een zeer nauw gedefinieerde categorie van producten niet aanvaardbaar zijn» Indien er eenfsma reglementkomt, kan een hoge impact verwacht worden Indien er geenfsma reglementkomt, verhoogthetrisicoop a posteriori toepassing omdat de Mifid-regels inzake belangenconflicten niet allemaal voortvloeien uit de artikelen 27 tot 28bis van de wet van 2 augustus 2002» «DeFSMAisde meningtoegedaandat[ ] systemen[mettargets HOGE IMPACT opgelegd per individu of kantoor] het risico op belangenconflicten in belangrijke mate doen toenemen» (FSMA Inspectie, 2013) Memorie van Toelichting, 7 juni

12 Belangenconflicten Bijzondere regels m.b.t. belangenconflicten FSMA reglement Bedreiging of opportuniteit? «[D]e Koning [wordt] ook gemachtigd om te voorzien in regels ter voorkoming van belangenconflicten die de verzekeringsondernemingen moeten naleven. Deze bepaling [ ] vormt een nuttige aanvulling omdat de Mifid-regels inzake belangenconflicten niet allemaal voortvloeien uit de artikelen 27 tot 28bis van de wet van 2 augustus 2002» Fundamentele onderscheid tussen «onafhankelijk advies» en FSMA «afhankelijkadvies»(mifidii/imdii):maakzosnelmogelijkeen inspectie 2013 doordachte keuze(profilering naar de klant toe) Impact op retrocessies Transparantie lost veel op (maar niet alles). Interessant om dit te anticiperen (of zelfs uit te spelen naar de klanten)? HOGE IMPACT Zal de MiFID I belangenconflictenregeling wordenuitgeroldnaartussenpersonen Of gaat men verder? Memorie van Toelichting, 7 juni

13 Kwaliteit van de informatie Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn Samenlezing met de Wet Marktpraktijken («kunnen misleiden») Geldt ook voor reclame Verweer dat de informatie niet is opgesteld door de tussenpersoon? MEDIUM IMPACT Eigen logo of eigenbriefpapiervermijden? Opletten met s Opletten met terminologie zoals «kapitaalbeschermd»; «veilig» «De zogenaamde MiFIDgedragsregels, die vandaag van toepassing zijn op de kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, inclusief hun agenten, voorzien in dat verband zowel algemene als zeer precieze regels. De algemene gedragsregels houden de verplichting in om zich op loyale, billijke en professionele wijze in te zetten voor de belangen van hun cliënten en om aan cliënten enkel informatie te verstrekken die correct, duidelijk en niet misleidend is» Memorie van Toelichting, 7 juni

14 Passende informatie Verplichting om passende informatie te verstrekken Informatie omtrent de soorten overeenkomsten, strategieën, kosten, risico s enz, zodat de cliënt «redelijkerwijze» in staat is met kennis van zaken te beslissen Uitwerking in koninklijk besluit «Voor de verzekeringsondernemingen en verzekeringstussenpersonen bestaan weliswaar al gedetailleerde regels aangaande de inhoud van contracten en aangaande bepaalde precontractuele informatie die aan de verzekeringnemer moet worden verschaft [ ]» Memorie van Toelichting, 7 juni 2013 MEDIUM IMPACT Moet een makelaar deze documenten zelf opstellen? Betekent dit dat men nieuwe informatiebrochures moet opstellen? Hoe bewijzen dat informatie is verstrekt? 14

15 «Know your client» Verplichting om de geschiktheid te beoordelen («suitability») Indien «advies» wordt verstrekt Informatie inwinnen omtrent (1) Kennis en ervaring (m.b.t. een «specifieke» soort verzekering) (2) Financiële situatie (3) Doelstellingen HOGE IMPACT Cruciaal onderscheid tussen «geadviseerd» en «niet-geadviseerd» Hoe de kennisen ervaringmeten? Probleemvan «meerderepetten»? «[ ] [C]oncepten als suitability of appropriateness [ ] zijn daarentegen momenteel voor die sector als dusdanig nog niet wettelijk verankerd. De praktijk leert echter dat beleggingsverzekeringen niet zelden als alternatief voor fondsen worden aangeboden, en dat strikt financiële en verzekeringsproducten dus dezelfde beleggingsdoelstellingen kunnen dienen» Memorie van Toelichting, 7 juni

16 «Know your client» Verplichting om de passendheid te beoordelen («appropriateness») Indien geen «advies» wordt verstrekt Informatie inwinnen (enkel) omtrent kennis en ervaring (m.b.t. een «specifieke» soort verzekering) «I am not convinced that applying the appropriateness test in Article 25(2), MiFID II in a non-advised sale of a complex product such as an insurance PRIP, achieves an optimal outcome for consumers, since this test does not include specifying the demands and needs of customers as is currently contained in Article 12(3), IMD1, thus reducing consumer protection» Gabriel Bernardino, Chair of EIOPA, 19 September 2013 Zievorigeslide HOGE IMPACT 16

17 «Know your client» Verplichting om de passendheid te beoordelen («appropriateness») Indien geen «advies» Bedreiging wordt verstrekt of opportuniteit? «I am not convinced that applying the appropriateness test in Article 25(2), MiFID II in a non-advised sale of a complex product such as an insurance PRIP, achieves an optimal outcome for consumers, since this test does not include specifying the demands and needs of customers as is currently contained in Article 12(3), IMD1, thus reducing consumer Informatie «Ken inwinnen je klant (enkel)» kan leiden omtrent tot een beter zicht op de totale kennis portefeuille en ervaring van bestaande (m.b.t. een klanten «specifieke» soort verzekering) «Suitability» kan leiden tot diepere relatieprotection van «vertrouwen»» (cf. The Trusted Advisor, 2000 : «Have I earned the right to give an answer?») Zievorigeslide HOGE IMPACT Gabriel Bernardino, Chair of EIOPA, 19 September

18 «Know your product» Verplichting om de producten te begrijpen (en te kunnen uitleggen) Gaat verder dan «MiFID» Dit geldt ook voor de verantwoordelijken voor de distributie en werknemers Hoe documenteren? Hoe bewijzen? HOGE IMPACT «Daardoor is het bijvoorbeeld mogelijk dat bij het verstrekken van beleggingsadvies weliswaar voor de cliënt geschikte financiële instrumenten worden aangeboden en de vereiste documenten worden overgemaakt [ ], maar dat de persoon die in contact staat met de cliënt het financiële instrument zelf onvoldoende kent en begrijpt om te kunnen uitleggen of het gaat om rechten van deelneming in een instelling voor collectieve belegging dan wel om een schuldinstrument, en wat de voornaamste gevolgen van dat onderscheid zijn voor de cliënt (bv. het tegenpartijrisico bij een schuldinstrument).» Memorie van Toelichting, 7 juni

19 «Know your product» Verplichting om de producten te begrijpen (en te kunnen uitleggen) Bedreiging of opportuniteit? «Daardoor is het bijvoorbeeld mogelijk dat bij het verstrekken van beleggingsadvies weliswaar voor de cliënt geschikte financiële instrumenten worden aangeboden en de vereiste documenten worden overgemaakt [ ], maar dat de persoon die in contact staat met de cliënt het financiële instrument zelf onvoldoende kent en begrijpt om te kunnen uitleggen of het gaat om rechten van deelneming in een instelling voor collectieve belegging dan wel om een schuldinstrument, en wat de Gaat verder dan «MiFID» «De vereiste productkennis heeft betrekking op de essentiële kenmerken van het product. Aspecten zoals de al dan niet Dit geldt vaststaande ook voor de opbrengst, het risico op verlies van de inleg maar verantwoordelijken ook juridische voor aard de distributie van het product (die belangrijk kan zijn en werknemers voor onder meer een beoordeling van het tegenpartijrisico) zijn daarbij van belang. Omgekeerd betekent dit niet dat de contactpersoon van de cliënt alle details van een prospectus zou voornaamste gevolgen van dat moeten kennen en kunnen weergeven» Hoe documenteren? Hoe bewijzen? HOGE IMPACT Memorie van Toelichting, 7 juni 2013 onderscheid zijn voor de cliënt (bv. het tegenpartijrisico bij een schuldinstrument).» Memorie van Toelichting, 7 juni

20 Dossierplicht Verplichting om per cliënt een dossier aan te leggen Wat nu reeds verwacht wordt van een zorgvuldige tussenpersoon Cliënt kan achteraf de documenten opvragen Maar: FSMA reglement in voorbereiding MEDIUM IMPACT Implementatie van een procedure «Check the box» 20

21 Adequate rapportering Verplichting om per cliënt adequaat te rapporteren Grotendeels de verantwoordelijkheid van de verzekeringsonderneming of emittent Wat is «adequaat»? Maar: FSMA reglement in voorbereiding MEDIUM IMPACT Implementatie van een procedure Bewaarproblematiek 21

22 Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit? (Wanneer) wordt u geïmpacteerd? Zijn de nieuwe regels een bedreiging of opportuniteit? Hoe beletten dat het misgaat? 22

23 Hoe beletten dat het misgaat? Drie«tikkende tijdbommen» In werking? Art. 30ter 9 september 2013; 30 april 2014 Mystery shopping 9 september 2013; 30 april 2014 De rechtsvordering tot collectief herstel 2014 (?) 23

24 Hoe beletten dat het misgaat? Indien aan de toepassingsvoorwaarden van art. 30ter voldaan is ( ) Misnoegde belegger dient volgend bewijs te leveren Bewijs dat men afnemer is van financiële producten of diensten Bewijs dat er een verrichting heeft plaatsgevonden Bewijs dat een geviseerde inbreuk is gepleegd Bewijs dat deze inbreuk is gepleegd door een geviseerde persoon Bewijs dat er schade is ingevolge de verrichting ( ) dan krijgt de belegger een aanzienlijk bewijsvoordeel Weerlegbaar vermoeden dat de financiële verrichting in kwestie plaatsgevonden heeft als gevolg van de inbreuk 24

25 Art. 30ter (6/12) Toepassingsvoorwaarde nr.3 : De inbreuk Bewijs dat een geviseerde inbreuk is gepleegd art. 27, 1 art. 27, 2 art. 27, 3 art. 27, 4 art. 27, 5 art. 27, 6 art. 27, 7 art. 27, 8 Geviseerde inbreuken (in groen) Loyauteitsplicht " in de meest ruime zin van het woord, de aankoop van, de verkoop van, de inschrijving op, de lening van, de uitoefening van, de plaatsing van, de ruil van, de terugbetaling van, het houden van, het aanbieden Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn Verplichting om passende informatie te verstrekken Verplichting om de geschiktheid te beoordelen Verplichting om de passendheid te beoordelen Verplichtingen inzake execution-only Dossierplicht Rapporteringsplicht art. 27, 2bis Toepassing van art. 27, 2 op spaarrekeningen MiFID Spiegelbepalingen in lidstaten van herkomst of verstrekken van een bepaald financieel product of een bepaalde financiële dienst Art. 30ter, 2 25

26 Hoe beletten dat het misgaat? Bescherm uzelf met goede documenten Opgesteld in duidelijke, begrijpelijke taal Getekend Implementeer meteen «suitability» Bescherm uzelf nog beter met de juiste procedures Procedures moeten eenvoudig en duidelijk zijn Train uw werknemers om producten te begrijpen «Bewijs, bewijs, bewijs» 26

27 Hoe beletten dat het misgaat? Wat kan Liedekerke Banking voor u betekenen? Know-how: Adviesverlening: Nieuwsbrieven en trainingen Documenten en procedures Thierry Tilquin Head Corporate & Finance t.tilquin@liedekerke.com Tom Van Dyck Partner Banking t.vandyck@liedekerke.com (direct) (mobile) Onderhandelingen: Metklantenof de FSMA Litiges: Uw rechtszaak winnen Jan Vincent Lindemans Partner Banking jv.lindemans@liedekerke.com