LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

Transcriptie

1 LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vakken: (17/17 lt/w) Specifiek gedeelte Studierichting: Podiumtechnieken Studiegebied: Mechanica-elektriciteit Onderwijsvorm: TSO Graad : derde graad Leerjaar: eerste en tweede leerjaar Leerplannummer: 2016/025 (vervangt 2009/040) Nummer inspectie: 2016/1246/1//V18 (vervangt 2004/269//1/N/SG/4H/III//D) Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai Brussel

2 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 2 Inhoud 1. Visie 3 2. Beginsituatie 4 3. Algemene doelstelling 5 4. Leerplandoelstellingen en leerinhouden Algemeen Theatermechanica Toegepaste elektriciteit Lichttechnieken Klanktechnieken Beeldtechniek Sector Decor Algemene pedagogisch-didactische wenken Minimale materiële vereisten Evaluatie Bibliografie 37

3 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 3 1. Visie SITUERING In de beroepencluster podiumtechniek kunnen we drie groepen onderscheiden: de assistent podiumtechnicus (DBSO); de podiumtechnicus (TSO); de toneelmeester (HO). Deze beroepen komen hoofdzakelijk voor in theatergezelschappen, kunstencentra, cultuurcentra, schouwburgen en festivals. Ze behoren tot de technisch-artistieke beroepen en omvatten het werk in de volgende fasen van een productie; de creatie van een productie, zowel artistiek als technisch; de voorbereiding ervan in een zaal; de eigenlijke voorstelling; de nazorg. De artistieke creatiefase is vanzelfsprekend hoofdzakelijk het werk van de regisseur terwijl de technische creatie tot het werk behoort van de podiumtechnicus. De hoofdactiviteiten van de voorbereiding en de nazorg van een productie zijn de opbouw en de afbouw. Tijdens de voorstelling moet de podiumtechnicus vooral apparatuur en toestellen bedienen (lichttafel, de trekken ) en de decorwisselingen uitvoeren. Het werk omvat de volgende onderdelen: theatermechanica; scènebeeld en geluid; licht; geluid; audiovisuele technieken; speciale effectenorganisatie, realisatie en coördinatie. In dit leerplan worden een aantal competenties beoogd die eigen zijn aan een aantal beroepen uit de sector. Hiervoor werd gebruik gemaakt van volgende beroepskwalificaties: assistent podiumtechnicus. podiumtechnicus.

4 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 4 2. Beginsituatie De leerlingen komen normaliter uit het tweede leerjaar van de tweede graad van het studiegebied mechanica-elektriciteit. Praktisch gezien kunnen de leerlingen echter uit verschillende studierichtingen komen (ook ASO), waardoor de voorkennis nogal wat kan verschillen. Door middel van enkele goed gekozen oefeningen zal de leraar bij het begin van het schooljaar meteen het niveau van de leerlingen nagaan. Mocht blijken dat er voor sommigen een bijwerking nodig is, dan zal dit hoofdzakelijk dienen te gebeuren via zelfstudie of via inhaallessen buiten het lessenrooster. De leraar zal echter steeds zorgen voor een degelijke begeleiding van de leerlingen. Vermits een eventueel tekort vaak in verschillende vakken merkbaar zal zijn, zijn overleg en coördinatie tussen de verschillende leraren absoluut noodzakelijk.

5 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 5 3. Algemene doelstelling Naast de "technische" vaardigheden, zal de leraar ook oog hebben voor de vereiste persoonlijkheidskenmerken en vakgebonden attitudes teamgericht kunnen werken; bereid zijn om te leren; flexibel zijn; geduldig zijn; handig zijn; stressbestendig zijn; verantwoordelijkheidszin hebben; assertief zijn; communicatief vaardig zijn; economisch ingesteld zijn; probleemoplossend kunnen denken; ruimtelijk voorstellingsvermogen hebben; technisch-artistiek inzicht hebben; kritische ingesteldheid. Bij alle leerinhouden waar toepasselijk dient de nodige aandacht te worden besteed aan welzijn (veiligheid, hygiëne, gezondheid) en milieu. Veiligheid is in het podiumtechnische domein een bijzondere complexe aangelegenheid. Enerzijds moeten podiumtechnici instaan voor hun eigen veiligheid en voor de veiligheid van andere personen die tijdens dezelfde periode werken zoals de regisseur, de dirigent, acteurs, muzikanten, technische medewerkers Anderzijds moeten ze mee instaan voor de veiligheid van het publiek tijdens de voorstellingen. Veiligheid dient dus in alle omstandigheden een hoofdbekommernis te zijn en geïntegreerd te worden in alle vakken. De leerling ervaart de arbeid als een persoonlijkheidsontwikkelende activiteit en leert kritisch, logisch, rationeel, analytisch en synthetisch denken, verantwoordelijkheid op te nemen en kosten- en tijdsbewust werken. Het belang van permanent leren wordt benadrukt.

6 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 6 4. Leerplandoelstellingen en leerinhouden D: deze leerplandoelstellingen worden voorzien om aan differentiatie te doen zodat de leerkracht kan inspelen op de verschillende interesses, leerstatus en leerprofielen van de leerlingen. Deze differentiatiedoelstellingen worden cursief gedrukt en aangeduid met een D Algemeen DECR. NR Veiligheid en milieu LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen de persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. een machine of installatie in veiligheid plaatsen en ze beveiligen tegen ongecontroleerd herinschakelen. LEERINHOUDEN Persoonlijke beschermingsmiddelen Ongecontroleerd herinschakelen risico s beoordelen met het oog op het nemen van de nodige voorzorgsmaatregelen. volgens de richtlijnen afval sorteren/afvoeren/scheiden. hulpmiddelen (hef- en hijswerktuigen) bij het verplaatsten van voorwerken gebruiken. respecteren de productfiches bij het gebruik van gevaarlijke stoffen(d). de begrippen uit het B-VCA attest en de veiligheidsnormen opzoeken en toepassen tijdens de werkzaamheden. het effect van de elektrische stroom op het menselijk lichaam uitleggen. uitleggen welke voorzorgen kunnen genomen worden om elektrocutie te vermijden. het AREI situeren. Voorzorgsmaatregelen Recycleren Verplaatsen van voorwerpen Gevaarlijke stoffen Veiligheidsnormen Persoonsveiligheid AREI

7 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 7 Voorbereidende werkzaamheden de werkzaamheden analyseren. informatie verzamelen door bevraging of het raadplegen van technische bronnen (handleidingen, schema s, logboeken ). Analyse Informatie de omvang inschatten van de werkzaamheden. een werkvolgorde vastleggen. met de leidinggevende, gebruikers en andere betrokkenen overleggen. handleidingen raadplegen van de fabrikant in een andere taal (D). het belang van een goede communicatie uitleggen. doeltreffende communicatielijnen opzetten. de juiste vakterminologie gebruiken. de goede werking van de verschillende elementen controleren door middel van een multimeter. Werklast Werkvolgorde Overleg Handleidingen in een vreemde taal Communicatie Werking controleren Realiseren de voorziene werkplanning of werkrichtlijnen opvolgen. de werkzaamheden vakkundig uitvoeren conform de veiligheidsvoorschriften. hand-, meet- en draagbaar elektrisch gereedschap vakkundig gebruiken. de verschillende soorten kabels herkennen en bewerken. de verschillende soorten kabels voorzien van stekkers. Stappenplan opvolgen Uitvoeringstechnieken Gereedschappen Kabels

8 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Administratie Controleren diverse verbindingen solderen. de gebruikte bussystemen toelichten en aansluiten. specifieke software (tekstverwerking, rekenblad, machine- en dienstgebonden) gebruiken om gegevens bij te houden of te verwerken. het verloop van de werkzaamheden opvolgen en de gegevens bijhouden zoals bijvoorbeeld: de gebruikte materialen, het tijdsverloop, de aard van de storing, eventuele afwijkingen, mogelijke alternatieve oplossingen. informatie uitwisselen over de werkzaamheden of het geleverde werk. technische bronnen of werkmethode of controlelijst, raadplegen om de realisaties te controleren of meetwaarden te vergelijken met de opgegeven richtwaarden. de zintuigen gebruiken om afwijkingen op te sporen(d). meetinstrumenten gebruiken om de goede werking na te gaan of defecten te detecteren onderhoudswerkzaamheden en kleine herstellingen uitvoeren. de uitgevoerde werkzaamheden controleren conform de technische plannen en afspraken. Bussystemen Gegevens verwerken Gegevens bijhouden Uitwisselen van informatie Informatie raadplegen Afwijkingen Meetinstrumenten Onderhoud Controleren

9 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 9 SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Met elektrische meetinstrumenten bedoelen we digitale multimeter, stroomtang, db-meter, Stroom- en spanningsmetingen (AC en DC) uitvoeren met een multimeter. Kabels: stroomkabels, audiokabels, videokabels, DMX-kabels, datakabels De leerlingen voldoende tijd geven tijdens het uitwerken, oplossen en onderzoeken van problemen. Remedieer de leerlingen tussentijds zodat de fouten zich niet opstapelen. Tracht een specifiek zelfevaluatie formulier op te maken, eigen aan de werkzaamheden. Laat waar kan leerlingen samenwerken om tot oplossingen te komen en bespreek deze oplossing in de groep.

10 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Theatermechanica DECR. NR LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen de begrippen hijsen en heffen toelichten de nodige materialen, middelen en gereedschappen toelichten. de verschillende soorten lasten toelichten. de toelaatbare limieten toepassen in normale en specifieke theatercontext. de veiligheid en risico's rond theatermechanica toelichten met voorbeelden om ongevallen te voorkomen. LEERINHOUDEN Vrij hangende en geleide lasten Werklastlimiet Gevaren het begrip risicoanalyse verklaren met een praktisch voorbeeld. aanduidingen op hef- en hijsgereedschap herkennen. de wetmatigheden in functie van het heffen en hijsen toelichten. onderdelen en werking van de hijs- en hefwerktuigen toelichten. constructies van staalkabels aanduiden en het belang ervan uitleggen. specifieke staalkabels opmeten die van toepassing zijn bij de podiummechanica. de verschillende eindverbindingen aanduiden. de reducties toepassen. staalkabelfouten herkennen en de juiste maatregelen nemen om foutief gebruik te voorkomen. Risicoanalyse Merktekens op hef- en hijsgereedschap Wetmatigheden Hijs- en hefwerktuigen Staalkabels

11 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken het gebruik van kettingen en kettingstroppen toelichten. kettingen en kettingstroppen gebruiken. de gebruikte kettingen/kettingwerk inspecteren en de nodige maatregelen treffen om ongevallen te voorkomen. hijsbanden en rondstroppen aanduiden. hijsbanden en rondstroppen gebruiken. hijsbanden en stroppen inspecteren en de nodige maatregelen treffen. verschillende aanslagmethodes gebruiken en de juiste reductie toepassen. de begrippen massa en kracht toelichten. de verschillende krachten verklaren. de eigenschappen van krachten en vectoren beschrijven. de krachten en vectoren berekenen en voorstellen. de specifieke tabellen gebruiken bij het kiezen van een truss en bij het kiezen van het vermogen van takels en lieren. de relatie tussen mechanische arbeid en -vermogen uitleggen (D). verschillende vormen van energie uitleggen met een praktisch voorbeeld (D). de verschillende soorten belasting beschrijven. aan de hand van technische gegevens de juiste belasting bepalen en toepassen. Kettingen Hijsbanden en rondstroppen Krachten Arbeid en vermogen Potentiele en kinetische energie Belasting

12 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 12 SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Werklastlimiet: breuklast, proefbelasting, hijsen van personen, Wetmatigheden: verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid, strafrecht, burgerlijk recht, verplichtingen van de werkgever, regels bij gebruik hijs- en hefwerktuigen, arbeidstijden, Constructie staalkabels: hartdraad, streng, kern,draad,slagwijze,slaglengte,slagrichting, Eindverbindingen aan kabels: tijdelijke eindverbindingen: U-boutklem, wigklem, Eurekaklem, permanente eindverbindingen: taluritklem, nicopressklem, Vlaams oog, walsterminal, Belasting: gelijkmatig verdeelde belasting, geconcentreerde belasting, puntbelasting, driehoeksbelasting,

13 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Toegepaste elektriciteit DECR. NR Herhaling LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen Arbeid en vermogen de eigenschappen van schakelen proefondervindelijk vaststellen. basiscomponenten toelichten. de basiswetten toepassen. de verschillende begrippen toelichten. de begrippen en eenheden toelichten en toepassen het vermogen en arbeid berekenen het begrip cos φ toelichten LEERINHOUDEN Schakelen van gebruikers Basiscomponenten elektriciteit Basiswetten elektriciteit Sinusvormige wisselspanning Begrippen en toepassingen Veiligheid toelichten wat de functie is van een aarding en van equipotentiële verbindingen. toelichten hoe overbelasting kan ontstaan in een elektrische kring. toelichten hoe een kortsluiting kan ontstaan in een elektrische kring. de gevolgen van kortsluiting en overbelasting in een elektrische kring toelichten. de principiële werking van de smeltveiligheden en automaten toelichten. Personenbeveiliging Lijnbeveiliging

14 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 14 Driefasige wisselspanning Driefasige asynchrone motoren Enkelfasige motoren toelichten hoe enkelfasige verbruikers aangesloten worden op een driefasig net. de verschillende soorten driefasige netten toelichten en de gevolgen voor de beveiliging en de aansluiting bespreken. de eigenschappen van een driefasige asynchrone motor opnoemen. de waarden op de kenplaat van een driefasige asynchrone motor interpreteren. de motoren deskundig aansluiten, beveiligen en opstellen. toelichten hoe de aanzetstroom kan beperkt worden (D). toelichten hoe de snelheid kan gevarieerd worden (frequentiesturing) (D). praktisch uitleggen hoe de draaizin kan omgekeerd worden. motoren in ster en in driehoek schakelen. lieren en takels als voorbeeld asynchrone motor toelichten de eigenschappen van een enkelfasige motor opnoemen. de waarden op de kenplaat van de motor interpreteren. de motor correct op het net schakelen. Driehoekschakeling/sterschakeling Soorten driefasige netten Algemene begrippen en toepassingen Algemene begrippen en toepassingen

15 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 15 Speciale motoren 91. de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen. 92. de motoren schakelen en sturen (D). 93. de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen. 94. de motoren schakelen en sturen (D). 95. de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen (D). 96. de motoren schakelen en sturen (D). Stappenmotoren Servomotoren Andere (D) Generatoren de eigenschappen en het toepassingsgebied toelichten. de gegevens interpreteren. Algemene begrippen en toepassingen Tijdelijke en/of mobiele installaties een installatie op het net of op een stroomaggregaat aansluiten. 99. schakelaars, smeltveiligheden, automaten en differentieelschakelaars vervangen voedingskasten kiezen en aansluiten de aarding aansluiten Algemene begrippen en toepassingen

16 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 16 Schakelmateriaal 103. de functie van de verschillende elementen uitleggen. Industriële schakelaars symbolen herkennen een start/stop schakeling (met relais) schetsen en de werking ervan verklaren eenvoudige relaisschakelingen met motoren uitvoeren Relais eenvoudige stuurschakelingen schetsen, vertrekkend vanaf een probleemstelling (D) Logische stuurmodules / PLC (D) de voordelen van het gebruik van logische stuurmodules en PLC uitleggen (D). het toepassingsgebied van logische stuurmodules en van PLC schakelingen uitleggen (D). Algemene begrippen en toepassingen 110. eenvoudige schakelingen programmeren en uitvoeren met de PLC (D) Basiselektronica 111. het gedrag en de eigenschappen van de elektronische basiscomponenten toelichten. Passieve basiscomponenten 112. de gelijkrichting, afvlakking, stabilisatie beschrijven Voeding het blokschema van een gestabiliseerde voeding verklaren het gedrag en de eigenschappen van de basiscomponenten toelichten. Vermogenelektronica de beginselen van de vermogensregeling toelichten. 115.

17 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 17 SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Voorzie voldoende didactisch materiaal; benadruk sterk de veiligheidsaspecten en breng ze in verband met het podiumgebeuren. Met begrippen van de sinusvormige wisselspanning bedoelen we frequentie, amplitude, periode, effectieve waarde, gemiddelde waarde, Ohmse, inductieve en capacitieve kringen, faseverschuiving Eenvoudige relaisschakelingen met motoren uitvoeren: start/stop en links/rechts Industriële schakelaars: lasscheider, scheider, vermogensschakelaar,

18 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Lichttechnieken DECR. NR Licht LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 116. de elementaire werking van het menselijk oog toelichten. Menselijk oog de eigenschappen van licht toepassen. de verschillende fotometrische grootheden, eenheden en symbolen opnoemen en gebruiken. de invloed van de luminantie op de visuele waarneming uitleggen. verlichtingssterkten en luminanties meten (luxmeter). de verschillende soorten lampen en hun specifieke eigenschappen opnoemen en hun toepassingsgebied situeren. Eigenschappen 122. kleurenleer bij licht toepassen. Kleur Spots 123. de verschillende soorten spots en hun gebruik en effect uitleggen, conventioneel en intelligent de juiste spots kiezen op basis van hun technische kenmerken. de positie van de spots bepalen. lichtapparatuur plaatsen en aansluiten. Algemene begrippen en toepassingen

19 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 19 Dimmer Lichttafel Lichtplan de aansturing van de dimmer technisch uitleggen. de mogelijkheden van een dimmer uitleggen. een dimmer aansluiten. de mogelijkheden van een lichttafel uitleggen. verschillende besturingsprotocollen uitleggen. een lichttafel programmeren inclusief bewegend licht en PC-sturingen. de lichttafel bedienen (met inbegrip van cuen tijdens de voorstelling). een eenvoudig lichtplan tekenen (CAD) en wijzigingen aan een bestaand lichtplan aanbrengen. de richtlijnen en methodes voor het uitwerken van een lichtplan uitleggen. lichtplannen lezen en uitvoeren. de intenties van de ontwerper vertalen in het lichtplan. de in het theater controleerbare eigenschappen van het licht toelichten en kunnen toepassen. de plaatsing van de spots uitleggen en toepassen. verschillende belichtingsmethoden uitleggen en toepassen. Algemene begrippen en toepassingen Algemene begrippen en toepassingen Algemene begrippen en toepassingen

20 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken de nodige beveiligingsmaatregelen beschrijven. verschillende soorten spots en hun behandelingswijze uitleggen. het aansluiten van spots op een dimmerkast uitleggen en toepassen. het gebruik van de juiste aansluitkabels uitleggen. Speciale effecten 145. verschillende speciale effecten beschrijven, technisch uitleggen en de uitvoeringsmodaliteiten toelichten. Algemene begrippen 146. verschillende speciale effecten realiseren. Toepassingen SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Kleurenleer bij licht toepassen: primaire kleuren en secundaire kleuren, reflectie en absorptie, reflectie in witte en gekleurde lichtomgeving, kleuren in witte en in gekleurde lichtomgeving, reflectie, absorptie en transmissie, additieve kleurmenging en kleurfiltering, Speciale effecten: optische effecten, mechanische effecten, sneeuweffecten, regeneffecten, rookeffecten, Vanuit bestaande situaties vertrekken; plannen voorzien. Bij realiseren van lichtplannen en uitwerken belichting verschillende manieren van werken volgens genre podiumkunsten aantonen.

21 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Klanktechnieken DECR. NR Geluid LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 147. akoestische eigenschappen van geluid toelichten. Fysische eigenschappen 148. de delen en de werking van het oor uitleggen. Menselijk oor de oorzaken van gehoorverlies duiden en uitleggen de psycho-akoestische eigenschappen uitleggen en toepassen. Psycho-akoestische eigenschappen 151. de elektro-akoestische eigenschappen van geluid toelichten. Elektro-akoestische eigenschappen Microfoon Soorten specifieke microfoons aanduiden de richtingsgevoeligheid van microfoons uitleggen. Werking 155. de eigenschappen van microfoons uitleggen. Eigenschappen 156. de verschillende microfoontechnieken toepassen. Opstellingen 157. de verschillende microfoons correct kiezen, gebruiken en positioneren. Toepassing Mengtafel 158. de verschillende delen van de mengtafel toelichten. Werking 159. de werking toelichten.

22 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken het blokschema definiëren. mengtafels correct instellen, programmeren en bedienen ( zowel analoge en digitale mengtafels ). Toepassing Randapparatuur van de verschillende effectapparaten de werking uitleggen en toelichten. effectapparatuur instellen en bedienen. randapparatuur plaatsen en aansluiten. Algemene begrippen en toepassingen Luidsprekers en versterkers 165. de werking van vermogensversterkers toelichten. Werking 166. transmissie en het opslaan van auditieve gegevens toelichten. Transmissie en opslag 167. de werking en eigenschappen van luidsprekers toelichten. Werking 168. versterkers, processoren & luidsprekers kiezen, plaatsen, aansluiten en instellen. Toepassing Technisch geluidsplan een geluidsplan tekenen (CAD) en wijzigingen aan een bestaand geluidsplan aanbrengen. geluidsapparatuur plaatsen en aansluiten en bedienen Algemene begrippen en toepassingen Digitale audio 171. het digitale audio proces toelichten. Algemene begrippen 172. digitale apparatuur aansluiten, correct instellen en bedienen. Toepassingen

23 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 23 Artistieke toepassing geluidsopnames maken en toepassen in producties verschillende instrumenten herkennen en plaatsen (D) de verhoudingen van een goede mix maken Algemene begrippen en toepassingen SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Fysische eigenschappen: fysische eigenschappen in lucht, golflengte, optellen van geluidsgolven : fase, directionaliteit, decibel, interferentiepatronen, geluidsveld kritische afstand diffuus geluid, wet van Sabine, RT60, Soorten microfoons: dynamische microfoon, condensator microfoon, band microfoon, Werking microfoons: omni-directionele microfoon, bi-directionele microfoon, directionele microfoon (nier karakteristiek, supernier karakteristiek, hypernier karakteristiek, shot-gun karakteristiek), Toepassing microfoons: plaatsing & keuze van de verschillende types, testprocedurs, draadloze microfoons, Stereo microfoonopstellingen : X-Y opstelling, Blumlein opstelling, mid-sidefill opstelling, A-B opstelling, ORTF NOS opstelling, Jeklin / Oss opstelling, dummyhead, Soundfield, Werking van een mentafel klank: ingangskanaal, microfoontrap, toonregeling, aux-lijnen, PFL AFL Solo In Place voorkeuze, VU- Ledmeters, Effectapparatuur: galmtoestel, analoge effecten, vertragingstoestel, noise gate, compressor-limiter, multibandcompressor, de-esser, aural exciter, harmoniser, vocoder, Toepassingen mengtafel klank: Linecheck, microfoon- en lijnsignalen afstellingen, stemmen & instrumenten inkleuring, Aux -lijnen & subgroepen, routing van uitgangen en Returns, insertiepunten, VU & Led meters, automatisatie, FOH-tafel en monitortafel, L-R / L-C-R opstelling, Werking versterkers: Stijgtijd overshoot & ringing, impedantie, clipping, dempingsfactor, overspraak, klasse A B AB C, Transmissie en opslag: magnetisch opname proces, kabels, symmetrie, transformatoren, passieve en actieve D.I., passieve en actieve splitters, hoogfrequent transmissie, Werking luidsprekers: elektrodynamische luidspreker, compressiedriver & hoorn, spreidingshoek van de hoorn, bandluidspreker, resonantie & demping gevoeligheid, luidsprekerbehuizingen, faseproblemen bij luidsprekers, line-array opstelling, passieve en actieve scheidingsfilters, processoren, Processoren : akoestische aanpassingen via grafische equaliser voor FOH & monitors, berekenen en instellen van vertragingslijnen, toepassingen op de wet van Haas, subwoofer opstellingen : Line Arc End fire Csa, afregelen monitoren met muzikanten, kennis & gebruik van systeem software, Digitale audio: sampling, kwantisatie, nyquistfrequentie anti aliasingfilter, rambuffer, dither, jitter, interlacing,binaire systeem, seriële en parallelle interfacing, wordclock,

24 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 24 Artistieke toepassing: maken van soundscape, stereo-opname, meersporenopname, montages & effecten, opstelling klassiek orkest, Jazz Pop Folk, inzichten in de verschillende facetten van het mixen, inzichten in de psycho-akoestiek, interpretatie van de luidheidscurves, effecten zoals Focussen, Masking,

25 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Beeldtechniek DECR. NR Beeld LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 176. de opbouw van een videobeeld uitleggen. Algemene begrippen Camera en beeldafspeelapparatuur 177. het gebruik van een videocamera toelichten, instellen en bedienen. Videocamera 178. het gebruik van een beeldafspeelapparaat toelichten, instellen en bedienen. Beeldafspeelapparaat 179. een off-line beeldmontage m.b.v. een softwareprogramma maken. Toepassing Mengtafel 180. werking en het gebruik van een videomixer toelichten, instellen en bedienen. Algemene begrippen en toepassingen Randapparatuur 181. verschillende randapparaten toelichten, aansluiten en gebruiken Toepassing Visualisaties 182. het gebruik van videoprojectoren toelichten, instellen en bedienen. Videoprojector 183. verschillende projectiemethodes toelichten en toepassen. Projectiemethodes 184. verschillende beeldschermen toelichten en aansluiten. Beeldschermen Beeldplan 185. de verschillende onderdelen van een live videosysteem bedienen. Live videosysteem de mogelijkheden en het gebruik van een live videosysteem toepassen. 186.

26 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken een beeldplan lezen. Beeldplan onderdelen in live video- en projectiesystemen bekabelen. onderdelen in live video- en projectiesystemen afstellen. specificaties van toestellen en hun aansluitingen kunnen toepassen(d). SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Toepassingen Algemene begrippen beeld: creëatie van een beeld, luminantie & chrominantie, composite component RGB video, videoformaten, High-definition, Videocamera: delen van de camera, camera instellingen, focus instellingen, velddiepte instellingen, zoom of een dolly, verschillende shots-indeling, verschillende statieven en ondersteuningen, Toepassing: splitters en extenders, scalers, mediaswitchers, Beeldplan: gebruik van handleiding, gebruik symbolenlijst, draaiboek, planning, belang van afspraken en werkmethode, taakverdeling op de werkvloer, materiaal aangepast aan het evenement, productievergaderingen en repetities, het bepalen en plaatsen van materiaal,

27 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Sector DECR. NR LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen een duidelijk overzicht geven van het artistieke landschap op basis van de verschillende 191. disciplines. LEERINHOUDEN de geschiedenis van podiumkunsten toelichten. de technisch-artistieke kwaliteiten van een voorstelling met eigen woorden omschrijven en becommentariëren. Artistiek landschap 194. het organogram van een artistieke productie verklaren. Algemene begrippen SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Artistiek landschap: muziek, podiumkunsten, festivals, events Een voorstelling plaatsen binnen het referentiekader van het podiumkunsten- en muzieklandschap De tewerkstellingsmogelijkheden en de sociale omstandigheden toelichten De verschillende soorten productiebedrijven situeren en omschrijven Algemene begrippen artistieke productie: schrijver dramaturg, regisseur, acteurs musici dansers, decor- kostuumontwerpers, geluidsregisseur, belichter, productieleider toneelmeester, rekwisiteur, kleedster grime, machinist elektricien, publiek, Artistieke inhoud : aan de hand van voorbeelden de productie stap voor stap uitleggen, weergeven van de inhoud, weergeven van setting & sfeer, opwekken van illusie; een verslag maken en bespreken van een podiumevenement (wat zie ik? Wat vind ik ervan? Wat voel ik erbij?). het verhaal : hoe brengt de regisseur zijn verhaal over aan toehoorders, wat zijn de hulpmiddelen?

28 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Decor DECR. NR Decorbouw LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 195. Zaal- en decorplan tekenen en lezen Decorplan eenvoudige decorstukken of accessoires bouwen Standaard podiummateriaal plaatsen 197. doeken behandelen, inknopen en vouwen Decor opbouw kleine herstellingen en schilderwerken uitvoeren op het bestaand decor elektrische elementen in het decor inbouwen. Elektrische elementen

29 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 29 Decorelementen en toepassingen changeren van decors uitvoeren bekleden van vakken uitvoeren (D) 202. het gebruik van draaischijven en platformen toelichten toepassingen van platformen uitvoeren (D) Decorwissel Materialen 205. de juiste materialen gebruiken afhankelijk van de situatie en toepassing. Toepassingen 206. verschillende bevestigingsmiddelen op de juiste manier gebruiken. Bevestigingsmiddelen de verschillende schildertechnieken van de decors uitleggen. de eigenschappen van kwasten, penselen en schildersmateriaal uitleggen. de hoofdkleuren en afgeleide kleuren in de schildertechniek uitleggen. Schildertechnieken 210. verschillende speciale effecten beschrijven en uitleggen (D). Speciale decoreffecten Historische aspecten decor (D) 211. verschillende historische stijltechnische kenmerken situeren (D). Historische stijltechnische kenmerken 212. verschillende historische theaterstijlen van decor uitleggen en situeren (D). Historische theaterstijlen van decor

30 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 30 Opbouw/afbouw de opbouw en afbouw uitvoeren. de checklist doorlopen. de vrachtwagen laden rekening houdend met de veiligheidsvoorschriften en onderrichtingen (D). Toepassing SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Laat de leerlingen de grondstoffen en materialen zelf opzoeken. De werking van draaischijven en platformen begrijpen: verwerk dit ook tijdens de les toegepaste elektriciteit. De juiste materialen gebruiken afhankelijk van de situatie en toepassing: geschikte (milieuvriendelijke) (theater)verven, spuittechnieken, schildertechnieken, Let op de afwerking bij verf- en spuitoefeningen. Werken met doeken: de afstopping met zichtlijnen markeren, ook bij lichtopstellingen van belang. Tijdens opbouwoefeningen uitsluitend (ook anderstalig) vakjargon gebruiken.

31 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Algemene pedagogisch-didactische wenken De vakonderdelen waar kan, en liefst zoveel mogelijk, geïntegreerd aanbieden om de samenhang van de studierichting te benadrukken. PROJECTMATIG WERKEN Een project bestaat uit onderstaande verschillende fasen: toelichten van de opdracht, plan van aanpak, uitvoeren volgens plan van aanpak, tonen van het resultaat, evaluatie. Voorbeelden van projecten kan je terugvinden op de virtuele klas elektronica/elektriciteit. DIFFERENTIATIE Er worden leerplandoelstellingen voorzien om aan differentiatie te doen zodat de leerkracht kan inspelen op de verschillende interesses, leerstatus en leerprofielen van de leerlingen. Deze differentiatiedoelstellingen worden cursief gedrukt en aangeduid met een D. HANDELINGSWERKWOORDEN Herkennen: het juiste gereedschap, materiaal, kunnen nemen Aanduiden: Toelichten: juiste benaming kunnen geven (bijv. normalisatie en types) kennis die nodig is om het juist te gebruiken (bijv. gebruik van gereedschappen toelichten) aan de hand van (concrete) voorbeelden begrijpelijk maken Beschrijven: principiële werking geven, in woorden schetsen Omschrijven: theoretisch benadering/begrippen nauwkeurig de bijzonderheden van iets aangeven Verklaren: Definiëren: formules verklaren (de formule ter beschikking krijgen en uitleggen) (blok)schema krijgen en uitleggen formules kunnen weergeven en uitleggen.

32 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Minimale materiële vereisten 1 Algemeen 1 set basisgereedschap bestaande uit: schroevendraaiers 2 tot 8 mm, kruisschroevendraaiers nr , geïsoleerde combinatietang, geïsoleerde zijkniptang, geïsoleerde striptang, geïsoleerde ronde bektang, geïsoleerde fijne bektang (recht of gebogen), juniorbeugelzaag, elektricienmes, lichte hamer, testapparaat, rolmeter. algemeen gereedschap (aantallen afhankelijk van het aantal leerlingen): werkbanken, lichte soldeerbouten, elektrische schroevendraaier, tang voor drukverbindingen, handboormachine, buizenklem, kleine en grote waterpas, zelfklemmende tang, ontmanteltang voor kabel, metaalbeugelzaag, ladder, rolsteiger en/of hoogtewerker, PBM en CBM, algemeen hand- meet- en draagbaar elektrisch gereedschap, algemeen testmateriaal, kabels, connectoren en bussysteem, PC met specifieke software. 1 Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: - Codex - ARAB - AREI - Vlarem Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: - De uitrusting en inrichting van lokalen; - De aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: - Duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; - Alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; - De collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; - De persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

33 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 33 Theatermechanica Manuele liften Takels Truss Benodigdheden voor riggingsystemen : rondstroppen, harpen, flightcase met truss-eitjes, hamer, dopsleutelset. Toegepaste elektriciteit Oscilloscoop Ampèremetertang Besproken draad en kabelsoorten Voorbeelden van beveiligingsmateriaal Voorbeelden van schakelmateriaal Driefasige motoren Enkelfasige motoren Didactische panelen met actieve en passieve elektronische componenten Lichttechnieken Lux-meter 1 lichttafel met DMX sturing 1 lichttafel (PC-sturing met DMX-interface) 100 meter DMX-kabel (combinatie van verschillende lengtes) mobiele dimmers 2 lichtstatieven 16 PAR64 met spothaak, beveiliging, PAR64 lampenset (CP60, CP61, CP62) 8 x PC s met spothaak, barndoors, beveiliging en filterhouder 8 x Fresnel met spothaak, barndoors, beveiliging en filterhouder 2 x Profiel met spothaak, iris, gobo-houder, beveiliging en filterhouder 3 x vlakbelichting IIntelligent licht type WASH (type met conventionele lichtbron + type met LED-lichtbron) Intelligent licht type SPOT (type met conventionele lichtbron + type met LED-lichtbron) Set kleurenfilters, conversiefilters, diffusiefilters Stroomtoevoer 3 x 400V +N+Pe/63A (aansluiting aangepast aan installatie) Zaal met ophangmogelijkheden Klanktechnieken Mengtafels zowel analoog als digitaal Verschillende effectapparaten en randapparatuur Verschillende luidsprekers Speakerstatieven Verschillende microfoons Diverse microfoonstatieven groot met zwenkarm (zwart) Diverse microfoonstatieven klein met zwenkarm (zwart) Flightcases op wielen voor het bergen van de toestellen

34 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 34 Beeld Beeldprojector met voldoende ANSI lumen en hoge resolutie voor langeafstandsprojectie in een belichtingsopstelling. Ophangsystemen voor diverse plaatsingsmogelijkheden. Pc met presentatiesoftware en eenvoudige hoge resolutie video software. Voldoende uitgangspoorten. Videomenger met pc-aansluiting Beeldschermen Decor Materiaal om eenvoudige decorstukken of accessoires bouwen. Mate Riaal om decorwissels uit te voeren Bevestigingsmateriaal Materiaal om decor op- en afbouw uit te voeren Afstoppingsmateriaal: doeken, stopvakken

35 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Evaluatie Doelstelling Evaluatie wordt beschouwd als de waardering van het werk waarmee leraar en leerlingen samen bezig zijn. Het is de bedoeling dat zowel de leraar als de leerling informatie krijgen over het bereiken van de doelstellingen en over het leerproces. De leraar gebruikt deze informatie bij toekomstige besluiten over de manier van lesgeven. Daarenboven is evaluatie de evaluatie- en rapporteringspraktijk een belangrijke pijler binnen de kwaliteitszorg van de school en als dusdanig spoort de evaluatie met de schoolvisie op leren. Omdat evaluatie naar de leerlingen toe eenvormigheid moet vertonen over de vakken en de leerjaren heen, is het logisch dat: de school hierover haar visie ontwikkelt; de betrokken leerkrachten deze visie concretiseren voor hun vak in de vakgroepwerking. De leerling en zijn ouders vinden in de rapportering (score, commentaar, remediëring) bruikbare informatie over de doelmatigheid van de gevolgde studiemethode. Kwaliteitsvol evalueren De leraar houdt rekening met verschillende criteria die bijdragen tot kwaliteitsvolle leerlingenevaluatie: Geïntegreerde evaluatie De leraar stemt de doelstellingen, het lesgeven en de evaluatie op elkaar af. Er zijn verschillende vragen of opdrachten voorzien voor verschillende doelstellingen. De lat ligt voldoende hoog voor iedereen. De leerlingen weten wat ze moeten doen. Het is ook nuttig om eventueel de evaluatietaak te maken voor je de les uitwerkt. Representativiteit/validiteit De leraar ontwerpt een evaluatietaak die de competenties die hij wil beoordelen goed weerspiegelt. Daarvoor moet wat de leraar wil meten geëxpliciteerd zijn en moet hij meten wat hij wil weten. Transparantie De leraar maakt aan de leerlingen duidelijk wat hij evalueert, hoe hij evalueert en welke beoordelingscriteria hij gebruikt. Reproduceerbaarheid/betrouwbaarheid De leraar zorgt dat evaluatieresultaten niet worden beïnvloed door toevalligheden en storende factoren. De vragen zijn onderling onafhankelijk en er zijn voldoende vragen voorzien. Een leerling moet steeds een vergelijkbaar resultaat halen, ongeacht wie de evaluatietaak afneemt en beoordeelt of in welke omstandigheden de evaluatietaak wordt afgenomen. Bij twijfel kan per twee beoordeeld worden. Eerlijkheid De leraar zorgt ervoor dat de evaluatie fair is voor alle leerlingen (ongeacht geslacht, etnische achtergrond, sociaaleconomische status, beperking ). Betrokkenheid De leraar laat leerlingen mee participeren in het evaluatieproces (voor, tijdens (bv. via zelf-, peer of coevaluatie) en/of na de evaluatie).

36 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken 36 Authenticiteit De leraar gaat in de evaluatietaak uit van levensechte, reële situaties. Cognitieve complexiteit De leraar daagt leerlingen uit om in de evaluatietaak hogere cognitieve vaardigheden toe te passen (bv. probleemoplossend denken, kritisch denken, redeneren ). Verantwoording De leraar rechtvaardigt de beoordeling van de evaluatietaak. Impact De leraar houdt rekening met de invloed die de evaluatie heeft op het leergedrag van de leerlingen en op de eigen onderwijspraktijk. Differentiatie In de evaluatie kan de leraar differentiëren door keuzevragen te voorzien, voorbeeldvragen uit de les als toetsvragen aan te bieden, verschillende wijzen van toetsen toe te laten voor dezelfde doelstellingen, te variëren in toetsmateriaal Feedback geven (mondeling en schriftelijk) is een goede manier om via evaluatie gedifferentieerd te werken met leerlingen. Door feedback te geven stimuleert en motiveert de leraar het leerproces van de leerlingen zodat ze de vooropgestelde doelstellingen kunnen bereiken. Feedback geven kan op taakniveau (juist of fout), op procesniveau (het leerproces, de gebruikte strategie), zelfregulatie (gericht op zelf evalueren en zelfstandig werken) en op persoonlijk niveau. Effectieve feedback beantwoordt volgende vragen: hoe doet de leerling het, wat is het doel van de leerling en wat nu? Soorten Er bestaand verschillende evaluatievormen: observeren, co-evaluatie (waarbij leerling en leraar samen evalueren), peerevaluatie (waarbij leerlingen elkaars werk beoordelen), zelfevaluatie, portfolio, toets, projectwerk Het gaat niet zozeer om welke evaluatievorm de beste is, wel om afwisseling te brengen in de evaluatiepraktijk gezien de verscheidenheid aan leerlingen. Het kiezen van de juiste evaluatievorm hangt bovendien af van het doel van de evaluatie (bv. vaststellen, rapporteren, remediëren, onderwijsaanpak evalueren, vaardigheden evalueren ) en het moment waarop je evalueert.

37 TSO derde graad Specifiek gedeelte Podiumtechnieken Bibliografie In de virtuele klas op Smartschool kan u een uitgebreide bibliografie terugvinden.