Hans van den Berg spreekt tijdens het laatste NAOMT congres in Leiden (2013)

Transcriptie

1 Hans van den Berg spreekt tijdens het laatste NAOMT congres in Leiden (2013) 44

2 Hans van den Berg topdocent tijdens master (orthopedische) manueeltherapie Eenheid creëren in de manuele therapie, er is een weg Tekst: Cecile Röst Beeld: Wim van Ijzendoorn De manueeltherapeut behandelt klachten van het houdings- en bewegingsapparaat. Er bestaan diverse post HBO-opleidingen manuele therapie met eigen identiteit, kennis en kunde. Voor patiënten en verwijzers is het niet duidelijk dat manueeltherapeuten verschillende handelwijzen hanteren of vanuit verschillende perspectieven behandelen. De Nederlandse Associatie van Orthopedisch Manueel Therapeuten, NAOMT, streeft naar homogeniteit binnen de manueeltherapeuten. Specifieke nascholingen bieden een oplossing om kennis op te frissen, uit te wisselen en te delen. Cecile Röst, zelf ook ondernemend manueel therapeut, sprak met Hans van den Berg, oprichter van de Opleiding Orthopedische Manuele Therapie en hoofddocent van de Orthopedische Manuele Therapie Masteropleiding. Over de cursussen waarin hij wil toewerken naar homogeniteit binnen de manuele therapie en over de noodzaak van aanpassingen in het vergoedingenstelsel om de manueeltherapeut ook in de toekomst behandelingen van hoge kwaliteit te kunnen laten uitvoeren. Master en niet-master Hans van den Berg houdt praktijk in Gezondheidscentrum Statenkwartier in Den Haag, waar onder meer ook drie manuele therapiepraktijken, zes huisartsen en een apotheek gevestigd zijn. Hij begint direct over de samenwerking met de andere disciplines in het gezondheidscentrum. Er is zelfs een buitenpoli van het Bronovo Ziekenhuis, specialisten uit de tweede lijn houden spreekuur in het gebouw van eerstelijnszorg. Een mooie constructie, zorgverleners dicht bij elkaar 45

3 Nascholing De nascholing is toegankelijk voor leden en niet-leden van de NAOMT, Masters (orthopedische) manuele therapie en niet-masters (orthopedisch) manueeltherapeuten. Artrokinematisch onderzoek en behandelen (manipuleren en mobiliseren) vormt de basis van de cursussen, daarnaast is er ruime aandacht voor het neuromusculaire mechanisme. Kernwoorden: multicausale denkwijzen, delen nieuwe inzichten, kennis en vaardigheden, opfrissen kennis, aanleren juiste volgorde van manipuleren/mobiliseren per aandoening, Masters en niet-masters homogeniseren tot kwalitatief hoogwaardige behandelaars van klachten van het bewegingsapparaat. NAOMT kiest Hans van den Berg als topdocent om de verschillen tussen de Master (orthopedische) manueeltherapeut en de eerder opgeleide (orthopedische) manueeltherapeut op te heffen. 46 zonder de noodzaak van managers. Van den Berg gaat nascholingscursussen verzorgen voor (orthopedisch) manueeltherapeuten en voor Master (orthopedisch) manueeltherapeuten. Hij legt uit wat het verschil is en hoe de bijscholing eruit ziet. In het nieuwe onderwijs voor de Master manueeltherapeuten dat in 2008 gestart is, worden een heleboel vaardigheden niet onderwezen op basis van het feit dat er te weinig tijd is om dat uit te voeren. In het Bologna-akkoord is vastgelegd dat er drie jaar de tijd is om een hoeveelheid wetenschapstaken en een hoeveelheid specialistentaken over te dragen. Specialistentaken vormen ons vak: onderzoeken en behandelen van alle aspecten die horen bij het vak van manueeltherapeut. Vroeger duurde de manuele opleiding vier of vijf jaar. En daar is voor de Masteropleiding dus nog een stuk wetenschap bijgevoegd en dat paste niet. De specialistenlijn is vele malen minder geworden in de Masteropleiding. Door de accreditatie-eisen van het NVAO (Nederlands Vlaams Accreditatie Orgaan) krijgt de wetenschap de overhand ten nadele van de manuele therapievaardigheden. Vandaar dat de NAOMT de Masters manuele therapie de kans biedt om zich in twee vierdaagse post-mastercursussen alsnog deze specialistenlijn eigen te maken. Door het opstarten van de Masteropleiding heeft ook de nascholing van orthopedisch manueeltherapeuten een aantal jaren wat stil gelegen en het is nu de tijd om iedereen die langer dan vier jaar geleden is afgestudeerd, bij te scholen in de nieuwste inzichten en behandeltechnieken. Klinisch redeneren bij klachten aan extremiteitsgewrichten Veel manueeltherapeuten leggen zich toe op het behandelen van de wervelkolom en niet op het behandelen van klachten aan extremiteitsgewrichten. Voor een aantal is dit een gemis, waardoor de bijscholingsdag Klinisch redeneren van de extremiteitsgewrichten een goede aanvulling kan zijn van de kennis. Orthopedisch manueeltherapeuten zijn in dit vakgebied echter al uitgebreid geschoold en geëxamineerd. En toch is het ook voor hen interessant, zegt Van den Berg. Er zijn veel nieuwe inzichten in het onderzoeken en behandelen van extremiteitsgewrichten. Klinisch redeneren moet aan een aantal voorwaarden voldoen, waarbij mogelijke comorbidi-

4 teiten meegenomen worden. Er moet vaker multicausaal gedacht worden en dan is het van belang te bepalen hoe en in welke volgorde te onderzoeken en behandelen en in te kunnen schatten welke resultaten verwacht kunnen worden. Een voorbeeld is het FAI-syndroom (Femoro-Acetabulair Impingement). Hierbij is liespijn de hoofdklacht. Het ontstaat door letsel na een atypische val, struikelen of iets dergelijks en kan hardnekkig voortbestaan ondanks behandeling met heuptractie/mobilisatie van de fysiotherapeut. Op het moment dat er MRI-onderzoek met contrast bij de orthopedisch chirurg wordt overwogen, wordt nu een tussenstap ingeschakeld: het probleem wordt behandeld met een thoracolumbale manipulatie. Na manipulatie zijn specifieke tests voor FAI die eerder positief waren weer negatief. Klinisch redeneren leidt tot deze manipulatie. Een ander voorbeeld is het verdwijnen van de symptomen van schouderimpingement en de positieve testuitslag op de Hawkinstest na het manipuleren van de tweede rib. De doelstelling van de cursus is om het klinisch redeneren aan te leren of weer op te frissen. Ook voor de Masters is deze cursus interessant, dit wordt namelijk niet meer onderwezen in de Masteropleiding. Arthrogeen, myogeen en neurogeen in perspectief De meeste opleidingen manuele therapie besteden voornamelijk aandacht aan het behandelen van gewrichten op de behandelbank. Vanuit het perspectief van de Orthopedisch Manueel Therapeut wordt bij diagnostiek en behandeling niet alleen aan herstellen van de gewrichtsbewegingen gedacht, maar wordt de invloed van spieren en zenuwen op het gewrichtssysteem meegenomen en omgekeerd. In de praktijk merkt de patiënt dit verschil. De orthopedisch manueeltherapeut manipuleert of mobiliseert gewrichten, maar rekt ook spieren en zenuwen op. Daarna traint de patiënt in een oefenzaal, waarbij ook de zenuwen in beweging worden gebracht, het zogenoemde flossen en stretchen van de zenuwen. Deze manier Er zijn veel nieuwe inzichten in het onderzoeken en behandelen van extremiteitsgewrichten van werken geeft uitstekende resultaten op de lange termijn met betrekking tot het functioneren in het dagelijks leven. Tarieven drastisch verhogen Patiënten kunnen merken of ze te maken hebben met een Master, meent Van den Berg. De eerder opgeleide manueeltherapeuten zijn meer pragmatisch bezig en behandelen meer op stoornisniveau en meten verbetering op activiteiten- en stoornisniveau, terwijl de nieuw opgeleide therapeut meer gebruik maakt van vragenlijsten om verbetering zichtbaar te maken. Er zijn voor de Masters twee vierdaagse cursussen: neuromoduleren extremiteitgewrichten en wervelkolom en manipulaties 47

5 GEZOCHT: PARTNERS IN PIJNVERLICHTING < Grijp uw kans als ondernemende fysiopraktijk! > PIJNVERLICHTING = OMZETVERHOGING Andullatietherapie is een therapie gebaseerd op de combinatie van infra-roodwarmte type A1 en mechanische vibraties. Dit zorgt voor spierontspanning en een grote productie van ATP in de lichaamscellen. Dit wordt met name ingezet bij chronische pijn- gie, gewrichtspijnen, overbelasting van de spieren, lymfedrainage en afbraak van melkzuur bij sporters. Andullatie is de perfecte manier om uw patiënten van pijn te verlichten en uw eigen werkdruk te verlagen. Bovendien zorgen wij voor een grote instroom van chronische pijnpatiënten. Getuigenissen van collega s vindt u op ons youtube kanaal Meer informatie? Neem dan vrijblijvend contact op met: Home Health Products Neerloopweg RS Breda info@andullatie.nl T M

6 van de wervelkolom en de sacro-iliacale gewrichten. De OMT-ers oude opleiding hadden een twee jaar langere opleiding met veel praktijk. Vraag is of de cursussen afdoende zijn om de verschillen op te heffen. Van den Berg: Er is eenheid in taal nodig, dat is de basis van goede wetenschap. Het is de crux binnen het vakgebied dat er diversiteit in taalgebruik bestaat. Gerichte nascholing kan verschillen zeker opheffen en de Masters de nodige diagnostische en behandelvaardigheden aanleren. De eerder opgeleide manueeltherapeut zal op termijn Master moeten worden. Het afnemen van vragenlijsten kost naast het behandelen ook veel tijd. Kan de therapeut deze tijd wel vrijmaken? Van den Specialistentaken vormen ons vak Berg vindt dat er per zitting veel meer tijd vrij gemaakt moet worden. Dat is echter onmogelijk met de huidige vergoedingen van de zorgverzekeraars. Het wordt dan ook heel erg moeilijk voor nieuwe therapeuten om zich hier een weg in te vormen. Momenteel liggen ze in een spagaat en dat geldt ook voor de oude manueeltherapeuten want ze moeten steeds meer doen voor lagere tarieven. Nietpatiëntgebonden tijd zou absoluut vergoed moeten worden. Nu is het vanwege de uitgebreide dossier- en rapportage-eisen een hele dure aangelegenheid voor de behandelaar als je voor een collega een second opinion geeft of effectief behandelt. Het tarief voor de manuele therapie en ook voor de fysiotherapie moet drastisch omhoog. Ik zie veel liever één bedrag voor een aandoening, maar dat is te makkelijk gezegd. Een oudere herstelt bijvoorbeeld minder snel van dezelfde aandoening dan de jongere met dezelfde klachten. KNGF en zorgverzekeraars schieten te kort Van den Berg weet ook te vertellen wie zich hier sterk voor moet maken: het KNGF. Het zou zelfs hun belangrijkste taak moeten zijn: een redelijke vergoeding eisen voor de manueeltherapeuten en andere Masters fysiotherapie die zo hoog worden opgeleid in de wetenschap en nu gehinderd worden in uitvoering van hun werk door gebrekkige vergoeding. Dit geldt ook voor de eerder opgeleide manueeltherapeuten die uitstekend werk verrichten en nog verplicht een Masteropleiding moeten gaan volgen. De taak van de zorgverzekeraars is het kaf van het koren te scheiden. Het huidige systeem dat door een aantal verzekeraars wordt toegepast werkt volgens van den Berg niet: Plus- en toppraktijken worden geselecteerd door het invullen van vakjes en zeker niet op kwaliteit. Kwaliteit is te meten met patiënttevredenheidsscores. En dan niet over of je de therapeut aardig vindt, maar of de behandeling goed resultaat heeft opgeleverd. Is de klacht verholpen, kan de patiënt weer functioneren? Therapie bij chronische pijnpatiënten hoort met een hoger tarief gehonoreerd te worden als je in teamverband werkt en een uur per behandeling uittrekt. Op het gebied van kwaliteit en honorering zijn er anno 2014 nog veel tegenstrijdigheden binnen de fysiotherapie. Meer info? Ridder in de Orde van Oranje-Nassau Tijdens de lintjesregen op 25 april jl. is Hans van den Berg koninklijk onderscheiden. De uitreiking van de onderscheiding in de Orde van Oranje-Nassau werd gedaan door de burgemeester van Den Haag, de heer Van Aartsen. Hij sprak hierbij de woorden: Voor de fysiotherapie in het algemeen en de manuele therapie in het bijzonder is uw inzet van grote betekenis geweest. Nationaal en internationaal heeft u het vak voor het voetlicht gebracht door middel van lezingen, cursussen en tal van andere inhoudelijke bijeenkomsten. En ook nu nog bent u als docent aan de masteropleidingen verbonden en bent u een zeer gewaardeerd consultant bij tal van medische instellingen. Het is mij een eer en een genoegen u te mogen mededelen dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd u, Johan van den Berg, te onderscheiden in de Orde van Oranje-Nassau. De aanbevelingen, die nodig zijn voor het verkrijgen van de onderscheiding, werden vanuit verschillende geledingen rondom Hans verzorgd: het onderwijs, de zakelijke omgeving en zijn oud studenten en collega s. Zijn tomeloze inzet voor de kwaliteitsverbetering van het vak heeft ertoe geleid dat er een, voor West Europa (Benelux en Duitsland), unieke nieuwe stroming in de manuele therapie is ontstaan. 49