RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING. Romboutscollege, afdeling havo en vwo

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING Romboutscollege, afdeling havo en vwo Plaats : Brunssum BRIN-nummer : 18DO-0 Onderzoek uitgevoerd op : 19 oktober 2011 Conceptrapport verzonden op : 07 november 2011 Rapport vastgesteld te Tilburg op: 9 januari 2012 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm. Dit rapport bevat de resultaten van een Onderzoek naar de Kwaliteitsverbetering (OKV) dat de inspectie uitvoerde op 19 oktober 2011

2 H Pagina 2 van 9 H

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 19 oktober 2011 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op het Romboutscollege, afdeling havo en vwo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 2 oktober 2009 heeft de inspectie tekortkomingen vastgesteld in de opbrengsten en de kwaliteit van de toetsing op het Romboutscollege, afdeling havo en vwo. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een onderzoek uit om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Onderzoeksopzet De inspectie heeft de normindicatoren onderzocht op de aspecten: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. - Schoolbezoek, waarbij de inspectie lessen heeft geobserveerd en gesprekken heeft gevoerd met leraren, zorgfunctionarissen en de directie. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H Pagina 3 van 9 H

4 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. Dit onderzoek is conform de afspraken in het geïntensiveerde toezicht toegespitst op de normindicatoren en de kwaliteitszorg. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2a * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding havo. 1.2b * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. 1.3a * De leerlingen van de opleiding havo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.3b * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4a * Bij de opleiding havo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 1.4b * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 5 H Pagina 4 van 9 H

5 Leerstofaanbod 2.1 * De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. 2.2 * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma s. Schoolklimaat 4.4 * De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.7 * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. 4.8 * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen. Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. H Pagina 5 van 9 H

6 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. Wet- en regelgeving N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). N4 Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). N5 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). nee ja H Pagina 6 van 9 H

7 2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdelingen havo en vwo van het Romboutscollege in Brunssum als zwak. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De opbrengsten blijven, afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over de afgelopen drie jaar, onvoldoende. Het onderwijsproces vertoont weliswaar enkele tekortkomingen, met name op het punt van de differentiatie, maar is naar het oordeel van de inspectie van voldoende kwaliteit. De school werkt in haar kwaliteitszorg systematisch; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten Het onvoldoende resultaat voor de opbrengsten van havo en vwo wordt veroorzaakt door een slecht rendement in de onderbouw en een laag cijfer voor het centraal examen (CE); bij het vwo tevens door een te groot verschil tussen cijfer voor het schoolexamen (SE) en dat voor het CE. Het rendement van de onderbouw is afgelopen jaren vooruitgegaan (van bolletje 1 naar 2 naar 3); naar verwachting zal dit volgend jaar voldoende zijn. Het rendement van de bovenbouw is weliswaar gemiddeld voldoende, maar kent uitschieters in negatieve zin. Voor een voldoende oordeel volgend jaar dienen de rendementen zowel voor havo als vwo ten minste op het landelijk gemiddelde niveau te liggen. Het gemiddeld CE-cijfer voor havo fluctueert sterk; daardoor is een voldoende resultaat volgend jaar onzeker. Het gemiddeld CE-cijfer voor vwo kan volgend jaar op voldoende niveau komen indien de school op het landelijk gemiddeld niveau scoort. Het te grote verschil op het vwo tussen het cijfer voor het SE en dat voor het CE bedraagt gemiddeld over de laatste drie jaren 0,75. Het is niet waarschijnlijk dat de school erin slaagt dit gemiddelde het volgend jaar tot minder dan 0,5 terug te brengen. De conclusie luidt dat het uitzicht op een voldoende oordeel volgend jaar voor havo reëel is, maar dat een voldoende oordeel voor vwo onzeker is, aangezien het oordeel voor het verschil SE-CE in elk geval onvoldoende blijft en twee andere indicatoren (rendement bovenbouw en gemiddeld CEcijfer) een instabiel beeld tonen. De schoolleiding is zich van bovenstaande risico s bewust en werkt in haar beleid heel gericht op snelle verbetering van de resultaten. Het onderwijsproces Op basis van een tiental lesobservaties constateert de inspectie dat de kwaliteit van het pedagogisch-didactisch handelen van voldoende niveau is. In de meeste geobserveerde lessen was er echter sprake van onvoldoende gerichte aandacht aan verschillen in niveau en leerbehoeften tussen leerlingen. Dit doet zich met name als knelpunt voor in de eerste twee (en dan vooral in het tweede leerjaar) van de heterogeen samengestelde klassen mavo-havo en havo-vwo. In de vakwerkplannen die de secties hebben opgesteld is dit knelpunt onvoldoende aan de orde gesteld. H Pagina 7 van 9 H

8 De leerlingenpopulatie van het Romboutscollege wordt in algemene zin niet als taalzwak aangemerkt. Regionale ontwikkelingen van sociaal-economische aard hebben echter veel relatieve armoede en culturele teruggang veroorzaakt. In veel gezinnen gaat dit tevens gepaard met een verminderde aandacht voor taalverrijking. Dit signaal heeft de school opgepakt; de tegenvallende examenresultaten voor Nederlands spelen hierbij ook een rol. Zij wil daarom de taalontwikkeling binnen de school versterken. De inspectie heeft de kwaliteit van de geboden zorg en begeleiding als voldoende beoordeeld. De school heeft recentelijk de zorgstructuur integraal vastgesteld in een nieuw zorgplan. Dit zal vanaf 2012 jaarlijks geëvalueerd worden. De kwaliteitszorg Na de grote omslag in beleid die de school twee jaar geleden maakte, heeft de ontwikkeling van een nieuwe schoolorganisatie met daarbij passende aansturing en kwaliteitszorg veel aandacht gevraagd. Het systeem van kwaliteitszorg als geheel is weliswaar nog in ontwikkeling, maar het voldoet. De kwaliteitszorg is het sterkst ontwikkeld met betrekking tot het evalueren van de opbrengsten; de kwaliteitszorg ten aanzien van het borgen en meten van het onderwijsproces verkeert nog in een beginstadium en dient verder te worden ontwikkeld door het systematisch evalueren van de lessen bij alle leraren en door gebruikt te maken van leerlingenevaluaties. Een belangrijke rol hierbij speelt de wijze waarop de verantwoording van de vaksecties voor de kwaliteit van hun (vak)didactisch handelen en voor de bereikte resultaten wordt waargemaakt. Het aanspreken van vaksecties en leraren op hun professionele verantwoordelijkheid maakt nu deel uit van de kwaliteitszorg en de schoolcultuur. Uit de gesprekken met leraren maakt de inspectie op dat het verantwoordelijkheidsbesef op vaksectieniveau nog niet bij alle secties een voldoende professioneel niveau heeft. Er is in sommige secties nog sprake van een zekere vrijblijvendheid die ongewenste individuele keuzes ten aanzien van didactisch handelen en toetsen mogelijk maakt. Het is belangrijk dat de schoolleiding in dit opzicht nadrukkelijker stuurt. Wet- en regelgeving De school heeft de wettelijk vereiste documenten (de schoolgids, het schoolplan, het Examenreglement, het PTA en het zorgplan) naar de inspectie gestuurd; deze bevatten de verplichte onderdelen. De geprogrammeerde onderwijstijd voor het schooljaar 2011/2012 komt in alle leerjaren uit boven de wettelijke minimumnormen. H Pagina 8 van 9 H

9 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs vertoont tekortkomingen in de opbrengsten en blijft als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan het Romboutscollege, afdelingen havo en vwo een aangepast arrangement zwak toe. De afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de opbrengsten voor havo op de opbrengstenkaart van mei 2012 en die voor vwo in mei 2013 weer van voldoende niveau zijn. Het opbrengstenoordeel is afhankelijk van de landelijke benchmark bovenbouw. ls de grenswaarde In 2011 gelijk aan 2010 of lager, dan is dit aspect voldoende. Is de grenswaarde hoger, dan is dit aspect onvoldoende. Bij een voldoende beoordeling van de bovenbouw, is de hele opleiding voldoende. Dit blijkt dan op de opbrengstenkaart van voorjaar Indien het resultaat van de HAVO op de opbrengstenkaart van 2012 niet voldoende is, is met het bevoegd gezag afgesproken dat het resultaat van de HAVO voldoende zal zijn in Dit betreft dan de periode Het bevoegd gezag zal dit meten in de zomer van Het resultaat zal dan worden bevestigd op de opbrengstenkaart van voorjaar Indien het resultaat van het VWO op de opbrengstenkaart van 2012 niet voldoende is, is met het bevoegd gezag afgesproken dat het resultaat van het VWO voldoende zal zijn in Dit betreft dan de periode Het bevoegd gezag zal dit meten in de zomer van Het resultaat zal dan worden bevestigd op de opbrengstenkaart van voorjaar 2014 In mei 2012 voert de inspectie een tussentijds kwaliteitsonderzoek uit naar de voortgang van het organisatorische en inhoudelijke proces dat moet leiden tot betere resultaten. In september 2012 volgt een onderzoek naar de gevolgen van de examenresultaten in De inspectie heeft geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften kunnen vaststellen. Afgesproken is dat het bevoegd gezag veertien dagen vóór het onderzoek in mei 2012 aan de inspectie toestuurt: Een analyse van de kwaliteit van het didactisch handelen binnen havo en vwo op basis van resultaten lesobservaties en bevindingen van leerlingen; Een visiestuk over het versterken van de Nederlandse taalontwikkeling van de leerlingen; Een document waaruit blijkt dat het professioneel handelen van vaksecties en leraren wordt gegarandeerd (onder meer blijkend uit duidelijk belegde verantwoordelijkheden, eenduidige interpretaties van afspraken, opbrengstgerichtheid van activiteiten, geen ruimte voor vrijblijvendheid) Afgesproken is tevens dat het bevoegd gezag in september 2012 aan de inspectie toestuurt: Analyse examenresultaten H Pagina 9 van 9 H