Vergroening - Ecologisch aandachtsgebied (EAG)

Transcriptie

1 Directe steun LV Versie 14/12/2015 Vergroening - Ecologisch aandachtsgebied (EAG) Info-fiche voor landbouwers: Met haar biodiversiteitstrategie wenst de Europese Unie een halt toe te roepen aan een verder verlies aan biodiversiteit in Europa. Als een van de voornaamste grondbeheerders spelen landbouwers een belangrijke rol bij het invoeren en in stand houden van landbouwsystemen en - praktijken die bijdragen tot het behoud en het verbeteren van de biodiversiteit in het agrarisch landschap. De maatregel ecologisch aandachtsgebied binnen het vergroeningspakket wenst deze maatschappelijke rol van de landbouwer te benadrukken door hem de mogelijkheid te bieden om te valoriseren van datgene dat al aanwezig is of hem er toe aan te zetten nieuw ecologisch aandachtsgebied te creëren. Dit document bevat veel gestelde vragen en antwoorden met betrekking tot Ecologisch aandachtsgebied. De vragen worden onderverdeeld per type EAG. Inhoud 1. Algemeen (per thema) Interregionale landbouwers Weersomstandigheden versus EAG Gebruiksperiode EAG Sanctieregeling EAG Bepaling bouwland versus blijvend grasland EAG versus BO/agromilieu EAG activeren Combinatietabel Dubbele financiering Ter beschikking hebben Wijzigen activatie EAG op e-loket (toevoegen en schrappen) Wat is een bos / bomen in groep / houtkant? Faunamengsel Contactpersoon EAG Wallonië Braakliggend land Landschapselementen Algemeen Houtkanten Bomen in groep Akkerranden

2 3.5. Poelen Grachten Bufferstroken (langs waterlopen) Agroforestry Stroken subsidiabel areaal langs bosranden Korte omloophout Beboste gebieden (onder PDPO) Groenbedekking Stikstofbindende gewassen Algemeen (per thema) 1.1. Interregionale landbouwers Vraag Moet een landbouwer die net geen 15 hectare subsidiabel bouwland heeft in Vlaanderen, maar wel in Wallonië nog een aantal hectare bouwland heeft waardoor zijn totaal op > 15 hectare komt, voldoen aan EAG? Ja, ook Waalse gronden worden mee gerekend voor de bepaling van de drempel van 15 hectare. Vraag Hoe zal de controle op de vergroening uitgevoerd worden op de percelen gelegen in Wallonië? Als de landbouwer de EAG gedeeltelijk of geheel in Wallonië aanlegt, moet hij dan de Waalse regels volgen of die van Vlaanderen? Waalse regels zijn van toepassing op Waalse percelen, met andere woorden: Waalse EAG worden ook gecontroleerd door Waalse controleagenten Weersomstandigheden versus EAG Zie vraag Gebruiksperiode EAG Vraag Gedurende welke periode van het jaar heeft men de uitbating van het perceel nodig om te kunnen meetellen in AEG? Is enkel het gebruik op 21 april voldoende of is er meer nodig? Zie de informatiefiche ivm Ecologisch Aandachtsgebied op Hier wordt per type EAG de gebruiksperiode vermeld. 2

3 Vraag Om de groenbedekker in aanmerking te laten komen voor EAG moet de LB het perceel in gebruik hebben van 21/4-31/12. Stel dat de hoofdteelt aardappelen zijn, maar de landbouwer geeft het perceel zelf aan (en niet de aardappelboer). De LB kan hierop dan de groenbedekker aanvragen. Wie moet er dan echter de spuitmiddelen en het plantgoed aankopen? Dient dit de landbouwer te zijn, of mag dit de aardappelboer zijn als de LB een cultuurcontract met de aardappelboer kan voorleggen? Mag het cultuurcontract dan al zijn aanvang nemen op 21/4 of moet dit omwille van de premies na deze datum zijn? In de verzamelaanvraag moeten de landbouwers de correcte situatie uit het veld weergeven. De landbouwer die een perceel op een bepaalde datum in gebruik heeft, moet dit ook zo aangeven in zijn verzamelaanvraag. Uiteraard zijn in de tijdspanne van een jaar meerdere gebruikers van hetzelfde perceel mogelijk. Voor de vergroeningsverplichtingen, wordt er gekeken naar de landbouwer die aangeeft het perceel in gebruik te hebben op 21 april Wie het perceel aangeeft op 1 januari voor de activering van de mestrechten of wie het perceel op een andere datum in gebruik zou hebben, speelt in de vergroening geen rol. Let wel de landbouwer die verantwoordelijk is voor de vergroening (gebruiker 21/4) blijft het ganse jaar verantwoordelijk voor het perceel. Dit betekent dat de landbouwer moet voldoen aan de voorwaarden voor gewasdiversificatie (aantal en %) voor het totaal areaal dat hij in gebruik heeft op 21 april. De aardappelen tellen dus mee in zijn areaal bouwland en voor de gewasdiversificatie voor de hoofdteelt. De landbouwer blijft er dan ook verantwoordelijk voor dat de teelt er effectief staat op 31 mei. Daarnaast zal de landbouwer ook moeten voldoen aan de EAG voor de percelen in gebruik op 21 april. Dit perceel aardappelen zal echter niet kunnen gebruikt worden voor EAG (vb voor groenbedekking) omdat het perceel voor EAG (afhankelijk van het type) een volledig jaar of van 21 april tot 31 december in eigen gebruik moet zijn Sanctieregeling EAG Vraag Wat gebeurt er wanneer een landbouwer niet (of onvoldoende) mee doet aan EAG, terwijl hij hier toch toe verplicht is? Dan treedt er een complexe sanctieregeling in werking. Voor het EAG-deel dat niet correct werd ingevuld, zal het areaal waarvoor de vergroeningspremie wordt uitbetaald, verminderd worden. Daarbovenop kunnen ook nog administratieve sancties worden opgelegd die verstrengen naarmate de omvang van die vermindering. Als dit minder is dan 3%, is er geen administratieve sanctie. Tussen 3% en 20% bedraagt de sanctie een gelijke waarde van de vermindering. Tussen 20% en 50% betekent de administratieve sanctie dat geen vergroeningspremie wordt uitbetaald. Bij meer dan 50% komt er nog een bijkomende sanctie die een inhouding op de basisbetaling kan inhouden. De administratieve sanctie zal pas vanaf 2017 toegepast worden. Vraag Wat is de sanctie als ik 1 hectare ecologisch aandachtgebied moet aanleggen, maar ik heb maar 0.90 ha aangelegd? Wanneer u niet voldoet aan de opgelegde verplichtingen zal het areaal dat in aanmerking komt voor de vergroeningspremie verminderd worden. Hierbij zal het tekort aan ecologisch aandachtsgebied de vermindering bepalen. 3

4 Indien u bijvoorbeeld 1 hectare EAG moet aanleggen (op een totaal van 20 hectare bouwland) en maar 0,90 hectare effectief heeft aangelegd is er een tekort van 0,10 ha. Dit geeft een verschilfactor gelijk aan 0,10 ha / 1 ha = 10% tekort. De helft van het product van de verschilfactor met het areaal bouwland, bepaalt de vermindering. 10% op 20 ha bouwland is 2 hectare. 2 hectare / 2 = 1 hectare De vermindering bedraagt met andere woorden 1 hectare. Vraag Wanneer een landbouwer op een deel van zijn geactiveerde EAG niet aan de EAG voorwaarden voldoet, maar met zijn resterende geactiveerde EAG wel de vooropgestelde 5% haalt. Zal hij dan gesanctioneerd worden? Nee, er zal geen verlaging in de uitbetaling van zijn vergroening gebeuren indien de aangegeven oppervlakte EAG groter is dan de geconstateerde oppervlakte EAG (en het resterende EAG is groter dan 5%). Er is enkel een verlaging van de uitbetaling als de 5% EGA niet wordt gehaald Bepaling bouwland versus blijvend grasland Vraag Een perceel wordt al jaren aangegeven als tijdelijk grasland (gewascode 62). Wat gebeurt er met de oppervlakte onder gewascode 62 bij de bepaling van het areaal bouwland, waarbij van de subsidiabele oppervlakte de oppervlakte blijvend grasland en de oppervlakte blijvende teelten afgetrokken wordt? Elk perceel met een grasachtige gewascode dat 5 opeenvolgende jaren als grasachtige werd aangegeven, is blijvend grasland. Deze percelen worden niet bij het bouwland gerekend. Met andere woorden 5 jaar 62 als gewascode wordt beschouwd als blijvend grasland. Dergelijke percelen zijn aan te geven als grasland, met gewascode 60 in Vraag Telt moerasland mee als EAG? Moerasland = natte graslanden en deze zijn niet geschikt om als bouwland te gebruiken. Daarom worden ze als blijvend grasland beschouwd (of soms zelfs als niet-subsidiabel). Voor EAG wordt gekeken naar het bouwland (de types die kunnen meetellen moeten ofwel gelegen zijn op bouwland ofwel er direct aan grenzen). Elementen gelegen op blijvend grasland, alsook blijvend grasland op zich, tellen niet mee EAG versus BO/agromilieu Vraag Kan op een perceel met een agromilieumaatregel of beheerovereenkomst ook EAG geactiveerd worden? 4

5 Ja, cumulatie is soms mogelijk, maar indien het om tweemaal dezelfde actie gaat zal dat een invloed hebben op de vergoeding die voor AMM of BO wordt betaald. Op de volgende locatie staat een combinatietabel van alle mogelijkheden waarin ook de BO s van VLM worden vermeld: Vraag Kan beheerovereenkomst water (BO Water) gecombineerd worden met EAG groenbedekking? Wanneer u in het kader van de BO water een nateelt moet inzaaien, dan kan die meetellen als EAG wanneer deze nateelt voldoet aan de EAG-voorwaarden voor de groenbedekking. Vraag Kan beheerovereenkomst fauna voedselgewas meetellen voor EAG groenbedekking? Dit kan als de voorwaarden voor groenbedekking en de voorwaarden van de BO elkaar niet tegenspreken. Dit kan echter wel inhouden dat de premie voor de BO verminderd wordt indien hetzelfde perceel ook voor EAG meetelt. Vraag Kunnen bestaande poelen of houtkanten waar er nu al POE of HKW bij staat (waar een BO op loopt) meetellen als EAG of gaat het louter om nieuw aangelegde poelen of houtkanten? Zowel bestaande als nieuw aangelegde poelen en houtkanten kunnen meetellen als EAG, voor zover ze op bouwland gelegen zijn of er direct aan grenzen EN ter beschikking zijn van de landbouwer. Vraag Is het mogelijk om de oppervlakte met een BO akkerrand, afgesloten bij de VLM, ook te gebruiken voor ecologisch aandachtsgebied? Zo ja, is het dan mogelijk om de basispremie aan te vullen met de BO akkerrandvergoeding en deze akkerrand te laten meetellen voor ecologisch aandachtsgebied aan een factor 1.5? Ik heb 0.7 ha akkerrand PRB momenteel. Betekent dit dat dit voor 1.05 ha ecologisch aandachtgebied telt? Ja, cumulatie van PRB en een EAG Akkerrand (AKR) op hetzelfde perceel is mogelijk, maar dit heeft een verlaagde betaling (of geen betaling) voor de agromilieumaatregel tot gevolg omwille van overlappende voorwaarden. De PRB kan als EAG Akkerrand voor 1,05 hectare meetellen indien aan de voorwaarden van een akkerrand voor EAG werd voldaan (minimale breedte van 1m en maximum 20m, waarop geen landbouwproductie plaatsvindt). PRB gecombineerd met bufferstrook langs waterlopen of een subsidiabele strook langs bosranden is eveneens mogelijk (mits aan de voorwaarden voor deze EAG-types werd voldaan, hierbij geldt geen maximale breedte). Zij het ook met een verlaagde betaling voor de agromilieumaatregel. 5

6 Vraag Een landbouwer wil MOB toepassen op een perceel mais met gras onder het hoofdgewas. Het gras onder hoofdgewas zou meetellen als EAG groenbedekker. De MOB wordt toegepast in het begin van de teelt. Als de maïs hoog genoeg staat, kan er niet meer mechanische geschoffeld worden en zou er gras worden ingezaaid. De combinatie MOB en EAG groenbedekker voor gras in onderzaai bij maïs is OK, mits de MObewerkingen goed uitgevoerd zijn vóór de grasinzaai. Er is op dat moment ook geen probleem meer met mogelijke dubbelfinanciering. Vraag Als een landbouwer een buffer aanlegt voor EAG (vb hij moet 2ha aanleggen, maar geeft 4ha EAG aan) waarbij het telkens combinaties zijn van Beheerovereenkomsten en EAG waarvoor een dubbele financiering is. Welke EAG s gaan wij uitbetalen? Gaan we voor de landbouwer de meest interessante financiële situatie berekenen of gaan we willekeurig EAG s schrappen? Nee, wij gaan zelf geen meest interessante situatie berekenen. Landbouwers kunnen tot en met 31 oktober 2015 zelf EAG schrappen. Indien hij bijvoorbeeld 4ha aangeeft en er maar 2ha nodig heeft, dan kan hij zelf de overbodige EAG gaan schrappen. Met andere woorden indien op een perceel een agromilieumaatregel ligt en dit perceel ook geactiveerd is voor EAG, dan kan dit een gevolg hebben voor de uitbetaling (dubbele financiering). Ongeacht de drempel van 5% die alsnog met een ruime marge wordt gehaald. De verantwoordelijkheid ligt volledig bij de landbouwer. Vraag Sommige BO perceelsranden zijn breder dan 20 meter. Moeten zij dan worden afgesplitst om te kunnen aangeven als EAG AKR? Of wat wordt in dit geval geadviseerd? Nee!!! Splitsen van BO s mag niet! Anders voldoet de landbouwer niet meer aan zijn contractoppervlakte voor zijn BO. Perceelsranden die breder zijn dan 20 meter kunnen wel geactiveerd worden als EAG Braakliggend land (met gewas Faunamengsel 98). Vraag Wanneer een BO van VLM op EAG Akkerrand en EAG Braakliggend land is afgesloten, mag er dan gemaaid en het maaisel afgevoerd worden? Ja. LET OP, dit geldt enkel voor onderstaande BO pakketten met nulbemesting (in PDPOIII is immers niet meer gespecifieerd dat maaisel afgevoerd moet worden maar nulbemesting impliceert hier dat productie geen doel is op deze stroken): Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni PDPO3 RB32 RB Aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni PDPO3 RB33 RB Aanleg en onderhoud gemengde grasstrook PDPO3 RB34 RB Onderhoud gemengde grasstrook PDPO3 RB35 RB Aanleg en onderhoud gemengde grasstrook plus PDPO3 RB36 RB Onderhoud gemengde grasstrook plus PDPO3 RB37 RB AV gemengde grasstroken PDPO2 AKV21 AKV 6

7 AV opgeploegde gemengde grasstroken PDPO2 AKV22 AKV PRB natuur PDPO2 PRB21 PRB PRB milieu PDPO2 PRB22 PRB PRB natuur duo trio PDPO2 PRB23 PRB 1.7. EAG activeren Vraag Kan een landbouwer die meer dan 5% haalt voor EAG kiezen welke percelen hij waarvoor aanmeldt? Inderdaad, hier is maximale flexibiliteit mogelijk, zolang er maar aan de 5% EAG is voldaan Combinatietabel Zie de informatiefiches op Vraag Is het mogelijk om langs een gracht zowel LE grachten (aan 3 m²) en een EAG bufferstrook langs waterlopen (aan 9m²) te combineren? Ja een combinatie is mogelijk. Het gaat hier immers enerzijds over de gracht (LE = landschapselement) zelf en over een bufferstrook naast de gracht. Beide oppervlaktes overlappen elkaar niet. Vraag Is de actie Groenbedekking GNT combineerbaar met Groenbedekking EAG? GNT is combineerbaar met EAG Bufferstrook Bosrand met of zonder productie. Voor de andere EAG stelt er zich geen probleem en uiteraard is EAG GB niet combineerbaar met GNT. Voor de eventuele overlap met de bufferstrook en rand hebben we afgesproken dat we gelet op enerzijds de beperkte oppervlakte en het beperkte bedrag (30 /ha) en anderzijds het aanzienlijke administratieve werk dat hiermee zou gepaard gaan om dit niet te verrekenen en dus gewoon de perceelsoppervlakte te hanteren. Vraag Kan op eenzelfde perceel een EAG Strook subsidiabel areaal langs bosrand (met of zonder productie) gecombineerd worden met EAG Groenbedekking en vanggewassen? Nee deze combinatie is niet mogelijk. Aangezien overeenkomstig artikel 45, lid 11, van V639/2014 eenzelfde areaal slechts eenmaal kan meetellen (11. Een landbouwer mag hetzelfde areaal of 7

8 hetzelfde landschapselement slechts een keer per aanvraagjaar aangeven teneinde te voldoen aan de verplichting tot het hebben van een ecologisch aandachtsgebied) Dubbele financiering Vraag Veel gestelde vragen over dubbele financiering en combinaties van subsidiemaatregelen? Zie de informatiefiche ivm Veelgestelde vragen over dubbele financiering en combinaties van subsidiemaatregelen op Ter beschikking hebben Vraag Wat wordt verstaan onder ter beschikking hebben? Kan een landschapselement in aanmerking komen voor EAG als: - De grond in eigendom is van een openbaar bestuur? - De grond openbaar domein is? - Er een erfdienstbaarheid (bv. een houtkant dulden ) op de grond rust? Het ter beschikking hebben moet worden geïnterpreteerd dat wanneer de landbouwer zelf geen eigenaar is van het landschapselement dat direct grenst aan zijn bouwland, hij moet beschikken over een overeenkomst met de eigenaar (openbaar of privé) waaruit blijkt dat hij het gebruiksrecht heeft van het landschapselement: hij onderhoudt het en mag bijvoorbeeld het snoeihout voor eigen gebruik aanwenden. Het feit dat op het openbaar domein langs zijn bouwland een houtkant gelegen is die de landbouwer enkel moet dulden, is onvoldoende om deze houtkant te laten meetellen als EAG Wijzigen activatie EAG op e-loket (toevoegen en schrappen) Vraag Wat is de uiterste datum waarop een landbouwer nieuwe EAG kan toevoegen aan zijn verzamelaanvraag (op e-loket)? Dit kan tot en met de uiterste indieningsdatum voor wijzigingen aan de VA (31 mei). Vraag Wat is de uiterste datum waarop een landbouwer een eerder geactiveerde EAG kan schrappen in zijn verzamelaanvraag (op e-loket)? 8

9 De uiterste datum voor het schrappen van geactiveerde EAG is 31 oktober van het betrokken campagnejaar. Vraag Een landbouwer wil zoveel mogelijk zijn EAG invullen met groenbedekkers. Hij is echter niet zeker dat hij deze tijdig zal kunnen inzaaien. Hij weet dit uiteraard pas in het najaar en dan kan hij niets meer toevoegen ter vervanging van de EAG. Als alternatief heeft hij PRB ed. maar die zet hij uiteraard niet graag in omdat hij dan premies verliest. Indien hij teveel EAG opgeeft, kan er voor de overmaat dan nog een BO-betaling gebeuren of ziet hij sowieso af van de betaling indien hij zijn PRB s inbrengt voor EAG? Ook al zijn die niet nodig? Kan hij bij het indienen meer EAG aangeven dan nodig en de overtollige intrekken in het najaar? De landbouwer moet ten allen tijde geadviseerd worden om zoveel mogelijk EAG oppervlakte te activeren. Dit kan in 2015 tot en met 1 juni (omdat 31 mei, de uiterste indieningsdatum voor wijzigingen, op een zondag valt). Toevoegen van EAG is met andere woorden beperkt in tijd. Schrappen van EAG kan wel nog na die datum (tot en met 31 oktober). In het bovenstaande geval activeert de landbouwer in eerste instantie best zowel zijn hectares EAG groenbedekking als zijn akkerranden waarop nu reeds een BO rust. Indien later in de campagne blijkt dat hij de groenbedekkers tijdig kan inzaaien (en zo ook voldoen aan zijn EAG), dan kan hij de activatie van de akkerranden met een BO opnieuw schrappen (om dubbele financiering te vermijden). Indien blijkt dat hij de groenbedekker niet tijdig kan inzaaien, moet hij de activatie van deze EAG schrappen en zal hij door middel van zijn akkerranden wel kunnen voldoen. Dit laatste heeft wel een impact op de uitbetaling van zijn BO s op deze EAG-percelen (dubbele financiering). Samengevat: De actie ligt steeds bij de landbouwer. In eerste instantie zoveel mogelijk activeren (tot en met 1 juni) en later in de campagne alle EAG schrappen die niet konden uitgevoerd worden. - EAG die niet kon uitgevoerd worden moet worden geschrapt; - EAG die wel uitgevoerd wordt (bijvoorbeeld omwille van de voorwaarden van de BO die compatibel zijn), maar die overbodig is omdat er via een ander EAG-type al wordt voldaan aan de 5%, mag geschrapt worden om bijvoorbeeld dubbele financiering te vermijden Wat is een bos / bomen in groep / houtkant? Vraag Wat is een bos? Zoals het bosdecreet omschrijft zijn bossen = de grondoppervlakte waarvan bomen en houtachtige struikvegetaties het belangrijkste bestanddeel uitmaken. Nieuwe aanplanten en vervangingsaanplanten worden ook beschouwd als bomen en houtachtige struikvegetatie. - Wanneer deze grondoppervlakte minder of gelijk is aan 0,30 ha, dient dit beschouwd te worden als Bomen in groep - Wanneer de breedte minder of gelijk is aan 10 meter, wordt dit beschouwd als een houtkant 0,30 ha oppervlakte > 0,30 ha oppervlakte 10 m breedte Houtkant (en langwerpig) Houtkant (en langwerpig) > 10 m breedte Bomen in groep of bos Bos 9

10 Vraag Kunnen kastanjebomen met daaronder gras als EAG 'Bomen in groep' aangegeven worden? Ja, zolang het in een perceel akkerland ligt en de kruinen van de bomen raken elkaar. In een perceel 'tijdelijk grasland' kunnen dergelijke zaken niet. Hier zou dan het gras doorlopen tussen de bomen Faunamengsel Vraag Wat is een faunamengsel? Een faunamengsel is een ingezaaid eenjarig mengsel van granen en/of kruiden dat niet wordt geoogst en dient als (winter)voedsel voor wilde diersoorten. Vraag Voldoet het mengsel van AVEVE als faunamengsel in de vergroening? Zomertarwe 50 % Boekweit 30 % Inkarnaatklaver 10 % Bladkool 6 % Facelia 4 % Ja, dit mengsel voldoet. Voor faunamengsels zijn niet echt standaarden of minima vastgelegd. Het is belangrijk dat er teelten tussen zitten die een graangewas zijn (tarwe, boekweit), dat het voor het voederen van wilde dieren dienstig moet zijn en niet geoogst mag worden (want faunamengsels zijn net bedoeld om te laten staan in de winter). Het moet wel als een echt mengsel gezaaid zijn dus geen rijtjes van elk gewas. Vraag Is het mogelijk dat een fauna-, kruiden- of bloemenmengsel teveel grassen bevat? Kunnen zuivere grasmengsels? De Europese Commissie heeft dit geantwoord aan UK (Agri.ddg2.d.2/DUmb/(20 14 ) Ares(20 14 )/): Furthermore, from a Member State perspective, the Commission services consider this no production requirement as being exclusive and therefore do not see any opportunity for Member States to add further conditions aiming at imposing or banning specific covers like grass sowing. Such conditions would go beyond the basic requirement. Dergelijke mengsels kunnen we met andere woorden niet uitsluiten. 10

11 1.14. Contactpersoon EAG Wallonië Vraag Wie is in Wallonië de contactpersoon ivm EAG? Ir. Silvain DELANNOY Attaché Service public de Wallonie (SPW) Direction générale opérationnelle Agriculture, Ressources naturelles et Environnement (DGARNE) Département des Politiques européennes et des Accords internationaux Direction de la Politique Agricole Chaussée de Louvain, 14 B 5000, Namur Courriel : silvain.delannoy@spw.wallonie.be Tél : +32(0) Fax : +32(0) Braakliggend land Vraag 2.1 Kan braakliggend land per campagne roteren? Ja, dit kan jaarlijks wijzigen zolang er rekening wordt gehouden met de voorwaarden (bijvoorbeeld geen gras als hoofdteelt in de voorgaande campagne). Vraag 2.2 Kan een perceel een aantal jaren na elkaar braak liggen? Ja, zolang er aan de minimumactiviteit wordt voldaan. Indien het braakliggend land als EAG wordt geactiveerd, zal het ook bouwland blijven (ook al zou er gedurende vijf jaar of meer een grasvegetatie aanwezig zijn). Vraag 2.3 Eén van de bepalingen bij braakliggend land stelt er dat er geen landbouwproductie mag zijn of dat er geen landbouwgewas mag ingezaaid worden. Onlangs vroeg een landbouwer zich af of er een energiegewas mocht op staan (bijvoorbeeld miscanthus)? Zie bijlage drie van de informatiefiche ivm Ecologisch Aandachtsgebied op 11

12 Vraag 2.4 Voor EAG braak werd er bepaald dat de landbouwer in de periode van 1 maart tot 31 augustus geen landbouwgewas mag inzaaien. De inzaai van een wintergewas dat in het volgende jaar kan geoogst worden is wel toegelaten. Als een landbouwer nu (2014) wintergranen inzaait en dit wintergraan staat nog op het perceel tot juni volgend jaar. Kan dit perceel dan als braak EAG geactiveerd worden indien het graan niet wordt geoogst? Zie bijlage drie van de informatiefiche ivm Ecologisch Aandachtsgebied op (overeenkomst nodig indien ander gewas dan gras- of braakachtigen). Vraag 2.5 Is het niet toestaan van bemesting of gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op braak EAG enkel niet toegelaten van 1 maart tem 31 augustus of voor zolang dat de tarwe op het veld staat? We stellen dat de braakperiode minimaal van 1 maart tot 31 augustus moet lopen. Dat betekent dat je geen bemesting noch gewasbeschermingsmiddelen kan gebruiken zolang de braak aanligt. Praktisch zou je kunnen stellen dat dit bemesting -en GBM-verbod loopt tot minstens 31/08. Pas na die datum kan een wintergewas voor de volgende campagne ingezaaid worden en kan in functie van die teelt een bemesting plaatsvinden. De minimale braakperiode vangt aan op 1 maart om toe te laten eventuele winterteelten nog te oogsten. Een bemesting is in die periode geen optie aangezien er al een verbod geldt tot 15 februari (mestwetgeving) en dit niet verenigbaar is met het niet produceren tijdens de braakperiode. Vraag 2.6 Kunnen percelen die in de vorige campagne werden aangegeven met hoofdteelt maïs en nateelt gras geactiveerd worden voor EAG Braakliggend land? Percelen met gras als hoofdteelt of nateelt in de voorgaande campagne kunnen enkel als braakliggend land beschouwd worden op voorwaarde dat het grasland wordt ingewerkt voor de start van de braaklegging. Een perceel dat in de verzamelvraag is klaargezet als blijvend grasland onder vergroening (BGstatus) kan in hetzelfde campagnejaar niet aangegeven worden als braakliggend land. Vraag 2.7 Voor de EAG Braakliggend land geldt een minimale aanhoudingsperiode van 1 maart tot en met 31 augustus. Waarom werd deze aanhoudingsperiode gekozen? In de voorgaande vraag werd gesteld dat het duidelijk moet zijn dat het gras niet mag geoogst worden of begraasd in het betrokken campagnejaar (en wel mag/moet het gemaaid worden in het kader van de minimumactiviteit). Wil dit zeggen dat er enkel mag gemaaid worden en het maaisel moet ter plaatse blijven gedurende het ganse jaar of gedurende de aanhoudingsperiode van de braak: 1 maart tot en met 31 augustus? 12

13 De minimale aanhoudingsperiode is er gekomen om het mogelijk te maken dat een wintergewas nog geoogst zou kunnen worden (vóór 1 maart) en dat er in het najaar een winterteelt kan ingezaaid worden voor de volgende campagne. Dat is de enige vorm van landbouwproductie die getolereerd wordt op het braakliggend land dat in een bepaalde campagne als EAG dienst doet. Hetgeen wat op het braakliggend land groeit tijdens de aanhoudingsperiode mag niet tot een landbouwproductie leiden, dus ook niet na de aanhoudingsperiode. De verplichting tot maaien in het kader van minimaal onderhoud is dan ook eerder van toepassing op braakliggend land dat meerdere jaren op eenzelfde perceel als EAG wordt aangegeven. Vraag 2.9 Mag er tijdens de verplichte aanhoudingsperiode en nadat het perceel gemaaid is zonder het maaisel af te voeren, geploegd worden? De minimale activiteit bij braakliggend land stelt onder andere dat er jaarlijks voor 1 oktober moet gemaaid worden. Dit maaisel mag niet afgevoerd worden, maar mag wel ondergeploegd worden. Vraag 2.10 Is een mengsel sorghum en haver aanvaardbaar als faunamengsel (98)? Een faunamengsel is een ingezaaid eenjarig mengsel van granen en/of kruiden dat niet wordt geoogst en dient als (winter)voedsel voor wilde diersoorten. Sorghum en Haver zijn twee granen en met andere woorden aanvaardbaar als faunamengsel. Vraag 2.11 Is de stoppel (vb graanstoppel) van het gewas uit de voorgaande campagne toegelaten op een EAG-braak perceel in de huidige campagne? Of moet deze ondergewerkt worden? De enige voorwaarde voor braak is geen landbouwproductie (en de onverenigbaarheid met blijvend grasland). We mogen geen bijkomende voorwaarden opleggen van de EC, dan wat in artikel 45, lid 2 van V639/2014 is vastgelegd: (Op braakliggend land mag geen landbouwproductie plaatsvinden. In afwijking van artikel 4, lid 1, punt h), van Verordening (EU) nr. 1307/2013 blijft land dat meer dan vijf jaar als ecologisch aandachtsgebied braak ligt, bouwland.) Er kan m.a.w. niet geëist worden dat de graanstoppel zou ondergewerkt worden of dat er een andere grondbewerking moet plaatsvinden om van braak te kunnen spreken. Voor grasland ligt dit wel iets anders: als het grasland niet ondergewerkt wordt, blijft het gewoon grasland en kan het nooit braak zijn. Dit geldt trouwens voor alle meerjarige teelten. Vraag 2.12 Mag een perceel braak bufferstroken of akkerranden hebben? Een perceel braak kan geen bufferstrook bevatten omdat deze strook op het perceel braak zelf voorkomt en éénzelfde oppervlakte kan niet voor twee EAG types aangegeven worden. 13

14 Naast een perceel braak kan er echter wel een akkerrand voorkomen. Dit is een afzonderlijk perceel dat grenst aan het perceel bouwland (braak). Vraag 2.13 Kan een perceel dat in voorgaande campagnes niet werd aangegeven in aanmerking komen voor EAG Braak in de huidige campagne? Ja, als aan de voorwaarden voor minimumactiviteit op braakliggend land wordt voldaan (jaarlijks maaien en verbossing door houtopslag beperken). Vraag 2.14 Is een groenbedekker (vb. gele mosterd) toegelaten op braak? Nee, dit is niet toegelaten als bedekking tijdens de braakperiode (1/3 tot 31/8), tenzij de groenbedekker ook als een faunamengsel kan beschouwd worden. De toegelaten gewassen op braak worden opgesomd in bijlage 3 van de fiche ivm EAG. Vraag 2.15 Mogen nivelleringswerken uitgevoerd worden op EAG-braak tijdens de braakperiode? Of moet/mag dit buiten de braakperiode (na 31/08)? Zolang het perceel subsidiabel blijft, d.w.z. geschikt voor landbouw, is het geen probleem om het als EAG-braak te laten meetellen: het is een landbouwperceel waarop geen landbouwproductie plaatsvindt. Echter wanneer de nivelleringswerken meer dan drie maanden in beslag nemen, is het perceel niet langer subsidiabel en komt het niet meer in aanmerking als EAG-braak (zie volgende bepaling uit onze fiche subsidiabiliteit : Tijdelijke niet-landbouwgerelateerde activiteiten op een subsidiabel landbouwperceel of een deel ervan wijzigen de subsidabiliteit van het perceel niet als aan de onderstaande voorwaarden is voldaan: de activiteiten op het perceel zijn tijdelijk van aard en duren in totaal, al dan niet aaneensluitend, niet langer dan drie maanden van het kalenderjaar in kwestie; op het perceel kan na elke niet-landbouwgerelateerde activiteit opnieuw een landbouwactiviteit uitgeoefend worden.) Vraag 2.16 De verplichte maaibeurt voor 1 oktober (ikv minimale activiteit braak) heeft de bedoeling om veronkruiding ed tegen te gaan. Is (onder)ploegen zonder voorafgaandelijke maaibeurt ook voldoende? Het onderploegen zonder eerst te maaien is eveneens te beschouwen als een landbouwactiviteit: het zorgt ervoor dat het landbouwareaal geschikt blijft voor een landbouwteelt. Het maaien is de minimumactiviteit, grondbewerking is al een stap verder en als gangbare landbouwactiviteit te beschouwen. Aangezien de begroeiing ondergeploegd wordt, kan er ook geen sprake zijn van landbouwproductie, zodat aan die voorwaarde voor EAG-Braakliggend land is voldaan. Vraag 2.17 Nogal wat landbouwers kiezen toch voor EAG braak maar op het perceel staat nog een groenbedekker van vorig jaar (raaigras of rogge). Moet men die doodspuiten en onderwerken met 14

15 zwarte braak tot gevolg, of is maaien en maaisel laten liggen toegestaan? Wat is de eventuele sanctie als men hier niet aan voldoet? Indien het perceel in de voorgaande campagne een grasachtige teelt had (ook wanneer een gras in de groenbedekker voorkomt), moet deze ondergewerkt worden, maar doodspuiten is niet toegelaten (artikel 38, 2, tweede alinea, van het BVR van 24 oktober 2014). Indien geen gras in het mengsel voorkomt is maaien en maaisel laten liggen toegestaan. Wat de sancties betreft zal, als bij controle blijkt dat het perceel niet voldoet om als braakliggend land in aanmerking te komen, de betrokken landbouwer onvoldoende EAG hebben. In de EAGinformatiefiche is dit beschreven onder Wat zijn de gevolgen als ik niet voldoe aan mijn verplichtingen? Vraag 2.18 Kan frezen, eggen, (zwarte braak) toegestaan worden als onderhoud van het braakperceel? Zo ja, is maaien dan nog verplicht? Ja, dit is eveneens toegestaan. Maaien is wat er minimaal nodig is qua onderhoud. Frezen, eggen zijn in dat opzicht meer dan gelijkwaardig. Vraag 2.19 Is het mengsel Tourniere toegestaan als bedekking voor EAG Braakliggend land? Het is geen bloemenmengsel, maar ziet er als volgt uit (eerder een grasmengsel): - 36 % Engels raaigras - 25 % Beemdlangbloem - 25 % Lammerstaart - 5 % Veldbeemd - 3 % Witte klaver - 3 % Rode klaver - 3 % Luzerne Dit mengsel werd tot vorig jaar verkocht als VLM mengsel voor perceelsrandenbeheer, weidevogelbeheer en erosiebestrijding. De essentie is dat er geen landbouwproductie op EAG braak plaatsvindt. Vandaar is geen bemesting of het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen toegelaten. Het productieverbod mag niet verhinderen dat de landbouwer vrijwillig maatregelen treft om de biodiversiteitsvoordelen te vergroten (overeenkomstig de overwegende (48) van V639/2014). Aangezien de inzaai van om het even welk mengsel enige biodiversiteitsvoordelen kan opleveren t.o.v. een zwarte braak, mogen we op dit vlak niet te streng zijn. Trouwens, de EC stelt ook dat we geen extra verplichtingen mogen opleggen wanneer de verordening daar niet in voorziet. Met andere woorden, het voorgestelde mengsel is toegestaan op EAG braak (mits aan alle andere voorwaarden voor EAG braak wordt voldaan). Vraag 2.19 We laten Faunamengel (en bloemenmengsel) toe op een perceel braak. Echter één van de voorwaarden voor braak is dat het perceel wordt gemaaid voor 1 oktober (minimale activiteit). Dit is tegenstrijdig met de definitie van een faunamengsel. Dit moet juist tijdens de winter blijven staan om als voedsel voor dieren te dienen. Het maaien is opgenomen om op de percelen een zeker onderhoud te garanderen. Wanneer een perceel wordt ingezaaid met een mengsel speelt dit maaien als onderhoud niet en hoeft het 15

16 vervolgens niet gemaaid of vernietigd te worden. M.a.w., het stukje maaien / klepelen staat nu vermeld bij de grasteelten (in bijlage drie van de informatiefiche i.v.m. Ecologisch Aandachtsgebied op Dit moet dan ook gelezen worden dat het enkel bij grasteelten kan. Vraag 2.20 Als grasmengsels toegestaan zijn op Braak EAG, waarom mogen deze percelen dan niet met code 60 (grasland) aangegeven worden? Wanneer de landbouwer kan aantonen dat hij het grasmengsel voor andere (milieu)doeleinden dan landbouwproductie heeft ingezaaid, dan kunnen we dit mengsel inderdaad niet uitsluiten voor Braak EAG. De gewone graslandcodes worden echter niet beschouwd als andere (milieu)doeleinden dan landbouwproductie te hebben. Het moet steeds als een faunamengsel of bloemenmengsel aangegeven worden. Gras op braak mag met andere woorden niet. Faunamengsels of bloemenmengsels mogen grassen bevatten en mogen voor braak EAG zolang er naast de grassen ook nog een ander gewas in het mengsel zit (met het oog op biodiversiteit). Vraag 2.21 Kan een perceel als braak EAG worden geactiveerd als er tractoren, machines en bijvoorbeeld dakpannen op gestapeld liggen? Nee, EAG moet overeenkomstig artikel 46, 2., tweede alinea van V1307/2013 gelegen zijn op bouwland. Bouwland is volgens artikel 4, f) van V1307/2013 het volgende: "bouwland": grond die voor de teelt van gewassen wordt gebruikt of daarvoor beschikbaar is, maar braak ligt, inclusief grond die overeenkomstig de artikelen 22, 23 en 24 van Verordening (EG) nr. 1257/1999, artikel 39 van Verordening (EG) nr. 1698/2005 en artikel 28 van Verordening (EU) nr. 1305/2013 is braak gelegd, ongeacht of die grond zich al dan niet onder een kas of onder een vaste of verplaatsbare beschutting bevindt. Hieruit kan je dan afleiden dat bouwland slechts kan gebruikt worden voor de teelt van een gewas of voor braak. Bij andere gebruiken zoals opslag van materialen of de aanleg van silo s is er dan geen sprake meer van bouwland en kan het niet meer dienen voor EAG-braak. Vraag 2.22 Kan een perceel als braak EAG worden geactiveerd als het perceel wordt gebruikt voor de aanleg van aarden maïssilo s? Nee, EAG moet overeenkomstig artikel 46, 2., tweede alinea van V1307/2013 gelegen zijn op bouwland. Bouwland is volgens artikel 4, f) van V1307/2013 het volgende: "bouwland": grond die voor de teelt van gewassen wordt gebruikt of daarvoor beschikbaar is, maar braak ligt, inclusief grond die overeenkomstig de artikelen 22, 23 en 24 van Verordening (EG) nr. 1257/1999, artikel 39 van Verordening (EG) nr. 1698/2005 en artikel 28 van Verordening (EU) nr. 1305/2013 is braak gelegd, ongeacht of die grond zich al dan niet onder een kas of onder een vaste of verplaatsbare beschutting bevindt. Hieruit kan je dan afleiden dat bouwland slechts kan gebruikt worden voor de teelt van een gewas of voor braak. Bij andere gebruiken zoals opslag van materialen of de aanleg van silo s is er dan geen sprake meer van bouwland en kan het niet meer dienen voor EAG-braak. Vraag

17 Een landbouwer heeft een perceel met status BG, dus kan hij dit in 2015 niet opgeven als braak met (89) of zonder EAG (82). Hij zou het perceel in 2016 willen laten meetellen als braak met EAG. Mag hij dit perceel dan in 2015 opgeven met code 81, braakliggend land zonder minimale activiteit? En dan in 2016 overschakelen op braak met EAG? Is hij dan verplicht het gras onder te werken (al in 2015 of pas in 2016)? Nee, een braakcode zal niets wijzigen aan de status BG. De enige correcte manier om dit perceel aan te geven blijft dus code 60, tenzij hij het grasland wil laten evolueren naar natuurlijk grasland, dan zouden de codes 9828 of 9829 ook kunnen, maar ook in die gevallen blijft het perceel blijvend grasland. Ook als hij het perceel omploegt en er ontwikkeld zich opnieuw een grasvegetatie zal dit niets wijzigen aan het statuut als blijvend grasland. Hij kan er dus geen braakliggend land voor EAG van maken, aangezien dit enkel op bouwland kan. Het perceel moet dus eerst bouwland worden, wat hij enkel kan door er een teelt in te zaaien die niet tot de teeltgroep grassen of andere kruidachtige voedergewassen behoort. 3. Landschapselementen 3.1. Algemeen Vraag Kunnen hagen en individuele bomen meetellen voor EAG landschapselementen? Nee, hagen zijn lijnvormige objecten en individuele bomen zijn punten. Enkel vlakvormige landschapselementen (houtkanten, poelen, enz.) gelegen op of aangrenzend aan bouwland, tellen mee voor EAG landschapselementen. Vraag Kan een landbouwer nu nog een EAG-landschapselement beginnen aanleggen/aanplanten? Of geldt de activatie voor EAG enkel voor de reeds bestaande landschapselementen? Dat kan hij zeker: op het moment van de aangifte moet hij het kunnen aanduiden en als hij nog landschapselementen wil aanleggen, dan kan dat nu zeker nog. Let wel, enkel vlakvormige landschapselementen komen in aanmerking: houtkanten, groep van bomen, akkerranden, poelen en sloten Houtkanten Vraag Zijn er beperkingen of bepalingen met betrekking tot de soorten bomen en struiken die mogen / moeten voorkomen in een houtkant (al dan niet inheems)? 17

18 Nee, de enige beperkingen die aan een houtkant worden opgelegd zijn: een minimale oppervlakte van 0.01 hectare en maximaal 10 meter breed. Vraag Kunnen bestaande houtkanten waar er nu al HKW bij staat (waar een BO op loopt) meetellen als EAG of gaat het louter om nieuw aangelegde houtkanten? Zie vraag Vraag Telt een houtkant mee als EAG die werd aangelegd op een perceel van een landbouwer maar wordt onderhouden (met toestemming van die landbouwer) door een natuurvereniging? Ja, de landbouwer kan deze houtkant als EAG activeren omdat hij deze ter beschikking heeft (bevindt zich immers op zijn perceel). Vraag Is een EAG houtkant combineerbaar met de VLIF steun voor niet-productieve investeringen op het landbouwbedrijf? Dit zijn investeringen voor de aanleg van een kleine landschapselement, poelen, erosiedammen, M.a.w. mag een landbouwer een houtkant inbrengen als EAG waarvoor hij 100% subsidie heeft ontvangen voor aanleg ervan? Ja de landbouwer kan de houtkant inbrengen als EAG, omdat de VLIF subsidie betrekking had op de aanleg er van. Eens de houtkant bestaat is er geen sprake meer van VLIF steun en kan de landbouwer deze aan zijn oppervlakte EAG toevoegen. Vraag Wat beschouwen jullie als een geldige houtkant? Bijvoorbeeld een rij wilgen rond een perceel met daartussen bramen? Kan dit een houtkant zijn of niet? Het kan in principe, maar om dit te aanvaarden moeten de braamstruiken voldoende hoog en dichtbegroeid zijn om de doorkijk te belemmeren. Over het algemeen zijn er daarvoor ook nog andere halfhoge struiken of dunne bomen aanwezig. Dus de ruimte tussen de wilgen moet voldoende opgevuld zijn, en niet alleen op grondniveau. Openingen in de houtkant mogen niet groter zijn dan 4 meter. Grotere openingen worden er bij controle (zowel administratief als terplaatse) uitgehaald, de houtkant wordt dan eventueel gesplitst. Vraag Wat zijn de precieze voorwaarden waaraan moet worden voldaan om als EAG houtkant mee te tellen? Kunnen elzensingels als houtkant gezien worden? Dit zijn de voorwaarden waaraan een landschapselement moet voldoen om als een houtkant beschouwd te worden: een houtkant is een landschapselement dat minstens 2 m breed moet zijn 18

19 en maximaal 10 m breed. Voor die minimale breedte kijken we zowel naar de inplanting aan de grond maar ook naar de kroonprojectie. Daarenboven mag de houtkant geen doorkijk toelaten. Toegepast op een elzensingel betekent dit dat we een pas aangeplante elzensingel als een bomenrij zullen beschouwen. Een elzensingel die afgezet is geweest en meer in de breedte is uitgegroeid, kan wel aan de voorwaarden voldoen om als houtkant beschouwd te worden indien hij geen doorkijk toelaat wegens zijn eerder struikachtige ontwikkeling en de kroonprojectie meer dan 2 m bedraagt Bomen in groep Vraag Mag een bosje dat vroeger niet kon ingetekend worden omdat er geen teelt op stond (maar het bosje hoort wel bij het perceel en wordt mee gehuurd) mag dat meeingetekend worden als EAG bomen in groep? Dergelijke bomen in groep (met overlappende kruinen en bosjes van minimaal 0.01ha en maximaal 0.30ha) moeten als een apart perceel worden ingetekend en zullen indien ze grenzen aan een perceel bouwland EN ter beschikking staan van de landbouwer meetellen voor EAG Bomen in groep (1m² werkelijke oppervlakte = 1,5m² EAG). Vraag Waar zit het verschil tussen bomen in groep en een bos? Percelen met gewas Bomen in groep (895) worden bos van zodra ze > 0,30 ha (ze mogen ook geen deel uitmaken van een groter bos, hierop zal gecontroleerd worden). Vraag Kan een perceel bomen in groep dat naast een perceel bouwland ligt, met daartussen een gracht van > 2 meter breed, meetellen als EAG Bomen in groep? Nee, de bomen in groep zijn dan immers niet aangrenzend aan het perceel bouwland. Vraag Percelen 75 en 69 zijn aangegeven als Bomen in groep voor resp 0,10 ha en 0,15 ha (samen dus minder dan 0,30 ha). Deze werden echter geweigerd. Zouden ze aanvaard worden als ze als 1 geheel getekend worden? 19

20 Nee, beide Bomen in groep moeten hier als onderdeel van een groter bos worden beschouwd en daarom worden ze geweigerd. Van zodra ook maar 1 boom van de bomen in groep raakt aan een groter bos, kan het perceel niet als Bomen in groep worden aanvaard Akkerranden Vraag Kunnen akkerranden op gelijk welk perceel gelegd worden als rand? Of zijn daar specifieke plaatsen voor voorzien (bijvoorbeeld langs een holle weg)? Of zijn dit enkel de randen uit de beheerovereenkomsten van VLM? Akkerranden kunnen enkel op een perceel bouwland of grenzend aan een perceel bouwland worden aangegeven. Dit ongeacht de locatie ten opzichte van het perceel bouwland. De randen uit de beheerovereenkomsten van VLM staan hier los van. EAG Akkerranden hebben een minimum breedte van 1 meter en maximum 20 meter. De akkerrand moet wel ter beschikking zijn van de landbouwer (dit is vooral van belang wanneer deze akkerrand aangrenzend is). Vraag Moeten deze ingezaaid worden? Indien ja, met welk gewas? Zie bijlage drie van de informatiefiche ivm Ecologisch Aandachtsgebied op 20

21 Vraag Er mag geen productie zijn op akkerranden en bufferstroken. Is maaien en maaisel afvoeren dan toegestaan of valt dit ook onder geen productie? Zie bijlage drie van de informatiefiche ivm Ecologisch Aandachtsgebied op Vraag U hebt een akkerrand afgesplitst van een perceel bouwland. Vervolgens werd deze akkerrand aangegeven als grasland. Blijft deze dan ook na 5 jaar activeerbaar als ecologisch aandachtsgebied akkerrand? : Een akkerrand waarop geen landbouwproductie plaatsvindt, die niet breder is dan 20 meter en die grenst aan een perceel bouwland dat u zelf in gebruik heeft op de uiterste indieningsdatum, zal u kunnen aangeven als ecologisch aandachtsgebied (EAG) op voorwaarde dat u de akkerrand een volledig jaar in gebruik hebt. Indien de akkerrand als grasland wordt aangegeven, zal het perceel een status blijvend grasland onder vergroening krijgen na 5 jaar. Die status heeft in geval van akkerranden geen invloed op de mogelijkheid tot opname als EAG. Vraag Zijn bepaalde bespuitingen toegelaten op akkerranden (waar per definitie geen landbouwproductie plaatsvindt)? : Op akkerranden die als EAG meetellen, geldt een landbouwproductieverbod, net zoals dat bijvoorbeeld van toepassing is op braakliggend land en bufferstroken. In het BVR van 24 oktober 2014 is een verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen opgenomen voor de gebieden met vanggewassen en groenbedekkers, op bufferstroken, op subsidiabele stroken langs bosranden zonder productie, op braakliggend land, en op gebieden met bomen die in aanmerking komen als hakhout met korte omlooptijd, met uitzondering van volgende gevallen: 1 bij pleksgewijze bestrijding om te voldoen aan wettelijke of reglementaire verplichtingen, waaronder de verplichtingen. vermeld in hoofdstuk 5 van dit besluit; 2 als het vanggewas of de groenbedekker een gras omvat. In dat geval is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen toegestaan na afloop van de minimale periode gedurende dewelke het vanggewas of de groenbedekker aanwezig moet zijn, en voor het gras ingewerkt wordt. Voor akkerranden op zich is dit verbod dus niet opgenomen in het BVR, maar naar de geest van de Europese wetgeving en het BVR betekent geen landbouwproductie ook een beperking van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen om de biodiversiteitsvoordelen te vrijwaren. Vraag Waarom moeten akkerranden pas in gebruik zijn vanaf 21/04? Er mag toch geen productie op plaatsvinden? Mogen deze dan bemest worden? : Op akkerranden mag er geen productie zijn, maar er werd niet bepaald dat er niet op mag bemest worden. Dus wettelijk gezien ok dat er mag bemest worden. Vandaar de bepaling vanaf 21/04. 21

22 Vraag Voor de invulling van 5% ecologisch focusgebied krijg je o.a. de keuze uit bufferstroken langs waterlopen en akkerranden. Wegens het spuitverbod langs waterlopen, kan het interessant zijn om daar een strook van 1m breed aan te leggen (bv. inzaaien met gras). Kan die strook dan ook meetellen voor ecologisch focusgebied? Met andere woorden: mag een akkerrand ook langs een waterloop liggen (of verwacht men een bufferstrook van 5m breedte van zodra een perceel grenst aan een waterloop)? Een akkerrand mag ook langs een waterloop liggen (en wordt als een apart perceel aangegeven met gespecialiseerde productiemethode AKR). De akkerrand moet minimaal 1 m en maximaal 20 m breed zijn. Er mag geen landbouwproductie op plaatsvinden. Vraag Als je een perceel bouwland hebt van 20 meter breed, kan dit dan in aanmerking komen als EAG Akkerrand? Kan hiervan een strook van 15 meter als akkerrand aangegeven worden en de overige 5 meter als een perceel bouwland? Neen, de akkerrand moet in elk geval kleiner zijn dan het aangrenzende perceel bouwland, zie antwoord EC op LU-vraag Q8: Therefore, the cultivated part should be predominant, meaning that the surface area of the field margin should be smaller than the surface of the cultivated part Poelen Vraag Een landbouwer heeft een poel en rond de poel staan meerdere bomen. Hoe wordt daar de oppervlakte van bepaald voor EAG? Is dit de oppervlakte van het water die telt voor de poel, of zoals bij sloten de bovenkant van de oever (waardoor er bomen kunnen ingesloten worden)? Bij afwezigheid van typische oevervegetatie is de grens van een poel bepaald door de plaats waar het grondniveau lager wordt (knik van de talud zoals bij sloten). Waar er wel oevervegetatie is (ruim te interpreteren als alle vegetatie die zich op de plek bevindt doordat er een poel aanwezig is, moet de oevervegetatie beschouwd worden als deel van de poel, met een maximum van 10 meter breedte te rekenen vanaf de talud. Een rietkraag rondom een poel bijvoorbeeld is dus een integraal deel van die poel (zie volgende schets). 22

23 Opgelet: de maximale grootte van een poel voor EAG blijft weliswaar behouden op 10 are bruto, dus inclusief die oeverbegroeiing! In de oevervegetatie kunnen eventueel ook bomen en struiken voorkomen. Wanneer er een omheining rondom de poel aanwezig is, is een kleine afstand (maximaal 1 meter) tussen omheining en begin van de oevervegetatie of de talud aanvaardbaar om het geheel binnen de omheining als poel aangrenzend aan het bouwland te kunnen beschouwen. Vraag Kunnen bestaande poelen waar er nu al POE bij staat (waar een BO op loopt) meetellen als EAG of gaat het louter om nieuw aangelegde poelen? Zie vraag Vraag Mogen dieren nog drinken uit de EAG poel? Mag er nog water uit gehaald worden om te beregenen? Ja, daar gelden geen beperkingen voor. 23

24 Vraag Stel, een poel is 0.08 hectare groot, hoe kan een landbouwer berekenen voor welke oppervlakte deze meetelt voor EAG? De oppervlakte van de poel vermenigvuldigd met de wegingsfactor van 1.5 geeft 0.12 hectare Grachten Vraag Er zijn nog enkele onduidelijkheden welke waterlopen nu juist in rekening kunnen worden gebracht voor bufferstroken onder ecologisch aandachtsgebied. Dit zijn de waterlopen volgens GRB en aangegeven op fotoplan. Welke waterlopen worden dan juist bedoeld? Op E-loket staan enkel de waterlopen in kader van de mestwetgeving waar landbouwers de afstandsregels moeten respecteren: bevaarbare en niet-bevaarbare 1ste, 2de en 3de cat. Of wordt er een onderscheid gemaakt op de fotoplannen tussen deze waterlopen en de GRB? Voor de LE grachten geldt dan dat de waterloop minimaal 2m breed moet zijn en maximaal 6m. Worden die ook aangeduid? Of hoe kan boer weten welke waterloop hiervoor in aanmerking komt? Moet hij zelf die breedte gaan meten of schatten? Op het e-loket worden momenteel 2 types van waterlopen weergegeven (zie ook vraag 4.1): Type / bron Doel Waar te vinden De bevaarbare en onbevaarbare waterlopen / bron: VHA De nietsubsidiabele waterlopen / bron: GRB Dit zijn de waterlopen waar men in het kader van het mestdecreet en de overeenkomsti ge randvoorwaar den rekening moet mee houden Deze waterlopen zijn niet subsidiabel en mogen bijgevolg niet ingesloten worden in het perceel Standaard als blauwe streepjes lijn op de kaart bij percelen behandelen via kaart Standaard als blauw gearceerde lijn op de intekenscher men Opmerking In het kader van de vergroening zal dit verder worden gedifferentieerd daar voor: * EAGgrachten: enkel GRB-grachten van minimaal 2 meter en max 6 meter breedte in aanmerking komen Visualisatie 24

25 * EAGbufferstroken: kan langs alle GRB-grachten vanaf 2 meter Hoe moet een landbouwer een gracht die wel in aanmerking komt voor EAG interpreteren? Kan men 6m² per lopende meter nemen? : steeds aan 50%, dus 3m² per lopende meter langs de gracht. Loopt de gracht door jouw perceel dan heb je 2 aangrenzende zijden ter beschikking elk aan 50%, dus voor totaal 100% Wat indien een beek loopt tussen twee percelen? Kan men dan elk 3m² nemen of mag men onderling tussen de boeren afspreken? : altijd 50% per grenzende zijde (zie vraag 1) Wat indien de beek gelegen is langs de openbare weg? : Indien de gracht in het GRB staat aangeduid en ze voldoet aan de afmetingen, zal ze meetellen Wat indien beek ligt tussen enerzijds akkerland en de andere kant als permanent grasland? Kan de akkerbouwer dan 6m² nemen per lopende meter beek? : Altijd 50%, dus ook hier 3m² per lopende meter Vraag Een gracht van 3 meter breed kan meegeteld worden als EAG. Stel dat er 2 verschillende landbouwers grenzen aan de gracht. Voor wie komt EAG in aanmerking? Ieder voor de helft indien beide aanvragen? Indien 1 landbouwer aanvraagt: voor de helft of volledig in aanmerking? De gracht moet minstens 2m zijn en max 6 m, maar de breedte op zich maakt geen verschil. Indien beide landbouwers de gracht aangeven als EAG waarbij er BOUWLAND naast de gracht ligt, zal dit bij beide landbouwers voor de helft meegeteld worden (ook indien 1 landbouwer de aanvraag doet, telt de gracht maar voor de helft). 1 lopende m gracht wordt omgerekend naar 3m² EAG-oppervlakte aan elke kant van de gracht. Een gracht die in een perceel bouwland loopt wordt dan voor 2*3m² per lopende meter geteld. 25

26 Landbouwer A en B krijgen elk 50% van de gracht als EAG toegewezen Landbouwer C krijgt 100% Landbouwer D krijgt 50% en landbouwer E krijgt deels 50% en deels 100% Vraag Een gracht waarvan de wanden uit beton bestaan kan niet meetellen als landschapselement voor EAG. Kan echter het volgende wel meetellen? Gebetonneerd maar met grote gaten, zodat er zeker begroeiing door kan. Deze vorm van betonnering is enkel om het afkalven van de oever tegen te gaan. Er is wel degelijk oevervegetatie aanwezig. Een jaar nadat deze betonnering geplaatst is, is deze quasi niet meer te zien, enkel wanneer het water zeer laag staat. In de verordening 639/2014 staat letterlijk dat Kanalen met betonnen wanden niet als ecologisch aandachtsgebied beschouwd worden. Of de EC hiermee enkel volledige betonnen wanden bedoeld is niet duidelijk. Wanneer wanden zijn opgebouwd uit betonnen doorgroeielementen langs waar de normale bermvegetatie zich kan ontwikkelen, zorgt dit wel voor een natuurvriendelijke oeverversteviging en voor een ecologische meerwaarde ten opzichte van een volledig betonnen wand. De Engelstalige versie van de verordening spreekt ook van Channels with walls of concrete. In dit opzicht maken we een uitzondering voor de grachten waarvan de wanden toch nog een natuurlijk uitzicht verkregen hebben door een aangepaste constructie. 4. Bufferstroken (langs waterlopen) Vraag 4.1 Langs welke waterlopen kunnen bufferstroken in aanmerking komen voor vergroening? Is dit volgens categorie of moeten er minimale breedtes zijn van de waterlopen? Klopt het dat enkel de langste zijde van percelen in aanmerking komt? Dit zijn de waterlopen die door het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV) zijn gekarteerd in het Grootschalig Referentiebestand (GRB). Meer bepaald de objecten met de entiteit wtz uit het GRB. De langste zijde van de bufferstrook komt in aanmerking, deze kan echter wel op de kortste zijde van het perceel voorkomen (zie ook vragen en 3.5.2). 26