Het nieuwe GLB Informatieavond Erosie Oudenaarde 20 januari 2015

Transcriptie

1 Disclaimer Het nieuwe GLB Informatieavond Erosie Oudenaarde 20 januari 2015 Het Vlaams Gewest heeft deze presentaties met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld op basis van de beschikbare informatie. Er wordt evenwel geen enkele garantie gegeven omtrent de juistheid of de volledigheid van de informatie. U mag deze informatie niet als een persoonlijk, professioneel of juridisch advies of een equivalent daarvan beschouwen. Het Vlaams Gewest/ de Vlaamse Gemeenschap kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor schade die u zou ondervinden door het gebruik van de informatie die in deze presentatie is opgenomen. De hervorming van directe steun: hoofdlijnen Hoofdlijnen van de hervorming Directe steun: voorbehouden voor actieve landbouwers. De huidige toeslagrechten en speciale toeslagrechten vervallen in In 2015 worden nieuwe betalingsrechten toegekend. De structuur van de directe steun betalingen wijzigt. Actieve landbouwers met betalingsrechten zullen, na activatie van deze rechten, jaarlijks niet één bedrag, maar meerdere deelbedragen ontvangen. De waarde van de betalingsrechten wijzigt tussen 2015 en Wat gekoppelde steun aangaat: de oude zoogkoeienregeling wordt stopgezet, twee nieuwe regelingen: een premie voor het behoud van de gespecialiseerde zoogkoeienhouderij, en een premie voor het produceren van vleeskalveren.

2 Nieuwe structuur vanaf 2015 Vóór 2015 RVW Bedrijfstoeslag TOESLAGRECHT Gekoppelde steun Vergroening algemeen Vanaf 2015 Randvoorwaarden (RVW) Betaling voor jonge landbouwers Vergroeningspremie Basisbetaling BETALINGSRECHT Gekoppelde steun Inleiding vergroening Vergroening = Gewasdiversificatie Behoud blijvend grasland Ecologisch aandachtsgebied Subsidiabel areaal Welke oppervlakte wordt in rekening gebracht? Subsidiabele oppervlakte aangegeven op 21 april van lopende campagne Subsidiabele landbouwgronden zowel Vlaamse als Waalse percelen VERPLICHT voor elke landbouwer die basisbetaling aanvraagt in 2015 en betalingsrechten activeert vanaf 2016 Geldt voor ALLE subsidiabele oppervlakte (voor zowel Vlaamse als Waalse percelen) Bedrijf zonder betalingsrechten heeft geen recht op vergroeningpremie en moet dus niet voldoen aan vergroening Grassen en mengsels van grassen (> 5 jaar) Pitfruit, kersen, enthout hop, asperges, Maïs, aardappelen, granen, grasland ( 5 jaar) Bouwland Blijvende teelten Blijvend grasland

3 Vergroening: wie moet voldoen aan wat? Behoud blijvend grasland Gewasdiversificatie Ecologisch aandachtsgebied Bedrijf zonder betalingsrechten (BR) * Vrijstelling voor bioboeren Vrijgesteld maar ook geen vergroeningspremie Vrijgesteld Naleven vergroeningseis Bedrijf met betalingsrechten (BR) * Bouwland (in gebruik op 21 april) < 10 ha ha ha > 30 ha 2 gewassen 2 gewassen 3 gewassen 5% 5% Vergroening Gewasdiversificatie Algemene principes gewasdiversificatie Bouwland: subsidiabel areaal blijvend grasland blijvende teelten = akkerland LB met ha Min. 2 gewassen (2 teeltgroepen) LB met >30 ha Min. 3 gewassen (3 teeltgroepen) Definitie gewas gewasdiversificatie Gewas = hoofdteelt (teelt op 31 mei) Gewas Alle landbouwteelten: vb. mais tarwe aardappelen - Gewascode gewas (teeltgroep vb. bieten) Teeltgroepen zie tabel op website LV Zomer- en wintergewassen tellen als aparte teeltgroepen Braak : braakliggend land Grassen alle grassen en mengsels met grassen = 1 teeltgroep 1e hoofdgewas 2e gewas Max 75% 1e hoofdgewas 2e hoofdgewas 3e gewas Max 75% Max 95% Mengteelten en combinatieteelt: specifieke regels

4 Uitzondering op gewasdiversificatie Bio-landbouwers voor percelen die gecertificeerd zijn voor biologische teelt Landbouwers met hoofdzakelijk grasland of braak Landbouwers met > 50% nieuw areaal t.o.v. vorige campagne; voorwaarde: andere teelt op alle percelen t.o.v. vorige campagne Voorbeeld SIMULATIE Landbouwer A1: 12 ha aangegeven in verzamelaanvraag = 3 ha blijvend grasland + 9 ha VRIJGESTELD voor gewasdiversificatie Landbouwer A2: 12 ha aangegeven in verzamelaanvraag = 1 ha blijvend grasland + 11 ha BG 11 ha 2 verschillende gewassen grootste teelt < 75% Voorbeeld SIMULATIE Landbouwer B1: 85 ha subsidiabele gronden = 30 ha grasland (> 5jaar) + 5 ha blijvende teelten (BT) + 50 ha maïs Uitzonderingen voor gewasdiversificatie Landbouwers met 100% grasland ( 5 jaar) of braak of combinatie op Landbouwers met grasland ( 5 jaar) of braak of combinatie op >75% en resterend < 30 ha Blijvend grasland Bouwland 3 verschillende gewassen grootste teelt < 75% 2 grootste teelten < 95 % 2 extra teelten opnemen naast mais met < 37,50 ha maïs (<75%) < 47,50 ha maïs + tweede teelt (<95 %) BT Braak Grasland ( 5 jaar) Bouwland > 75% > 75% Grasland ( 5 jaar) 75% <30 ha < 30 ha geen verplichtingen gewasdiversificatie

5 Uitzonderingen voor gewasdiversificatie Landbouwers met blijvend grasland (> 5 jaar), grasland ( 5 jaar), of combinatie op >75% subsidiabel areaal en resterend < 30 ha Grasland ( 5 jaar) Subsidiabel areaal 75% Bouwland (BL) <30 ha Vergroening: Behoud blijvend grasland >75% Blijvend grasland (> 5 jaar) > 75% BL <30 ha >75% BL Blijvend grasland (> 5 jaar) Grasland ( 5 jaar) Vrij te bebouwen geen verplichtingen voor gewasdiversificatie Behoud blijvend grasland - vergroening Omvat: Generieke bescherming van blijvend grasland Bescherming ecologisch kwetsbaar blijvend grasland Randvoorwaarden versus vergroening Randvoorwaarden (RVW) Behoud Vlaams areaal BG IRA Oppervlakte ha Referentie: 2003/2005 Maximale daling: 10% Vergroening Behoud Vlaams areaal BG Oppervlakte? ha Referentie: 2012/2015 Maximale daling: 5% Behoud EKBG op perceelsniveau RVW Behoud BG areaal op bedrijfsniveau a.h.v. IRA (preventief) Vergroening 1. Behoud Vlaams areaal BG Behoud BG areaal op regionaal niveau Behoud op individueel niveau zodra daling ratio > 5% 2. Behoud EKBG op perceelsniveau Ploeg en omzettingsverbod van aangeduide percelen

6 Generieke bescherming blijvend grasland Opmaak van de ratio voor behoud blijvend grasland Nieuw systeem vanaf 2015 voor vergroening Ratio = Vlaamse areaal blijvend grasland totaal Vlaams landbouwareaal mag niet met meer dan 5% dalen t.o.v. referentieverhouding Referentie op basis van Vlaams areaal blijvend grasland in 2012 en 2015 Aanduiding blijvend grasland onder vergroening Administratieve aanpak: Perceel met blijvend grasland : aangeduid via attribuut BG Attribuut toegekend aan perceel door departement, op basis van gewascodes aangegeven door landbouwer Beheerseisen voor landbouwer Om instandhouding BG te waarborgen, wordt een gescheurd perceel BG gecompenseerd door aanleg van een even groot perceel BG Beperkte tolerantie: 5 % ratiodaling Bij overschrijden tolerantie (ratiodaling > 5%): Scheurverbod voor alle percelen BG van alle landbouwers Heraanlegverplichting voor gebruikers van BG-perceel dat in laatste 2 jaar werd gescheurd Wanneer attribuut blijvend grasland onder vergroening? Interpretatie Europese Commissie Perceel blijvend grasland = elk perceel met graslandcode : Gewascodes 9, 61, 62, 638, 9823, 9824, 701, 702, 745, 9827 (vanaf 2015: 61 & 62: vervangen door code 60; 9824 (natuurlijk grasland): gesplitst (9828, 9829) 701 & 702: vervangen door code 700; 660: bijkomende code voor luzerne-grasmengsel) 5 jaar niet in vruchtwisseling Praktisch: minstens 5 jaar niet in vruchtwisseling => vanaf 1 januari 6 jaar status BG

7 Grasland : blijvend grasland (BG) of (BL) in 2015? Perceel met een graslandcode o.a.: T.e.m. 2014: 9, 61, 62, 638, 9823, 9824, 701, 702, 745, 9827, Vanaf 2015: 9, 60, 638, 660, 9823, 9827, 9828, 9829, 700, 745, 82, 89 Ecologisch kwetsbaar blijvend grasland - EKBG Perceel Telt in 2015 als Perceel BG Perceel BG Perceel BG Perceel BL Perceel BL Perceel BL Perceel 5: In 2015 grasland aanhouden voor IRA maar telt mee als Perceel 6: is blijvend grasland perceel die ten onrechte wordt gescheurd -sanctie RVW vroegtijdig scheuren (P4) + herinzaai bij daling >5% (BG) - telt hier in 2015 wel mee als (gewasdiversificatie en EAG) EU kader voor ecologisch kwetsbaar blijvend grasland (EKBG) Bescherming ecologisch kwetsbaar blijvend grasland Verplichte aanduiding van EKBG binnen Natura 2000-gebieden. EKBG = blijvend grasland percelen die bijdragen aan de doelstellingen in habitatrichtlijngebied of vogelrichtlijngebied (concreet: historisch permanent grasland met scheurverbod) blijvend grasland percelen die gelegen zijn op veengronden en in waterrijke gebieden Percelen EKBG mogen niet omgezet worden, noch geploegd Percelen zullen administratief worden aangeduid door overlap van habitatgebieden die reeds beschermd zijn met blijvend graslandpercelen - voorgedrukt in VA2015

8 Vergroening: Ecologisch aandachtsgebied (EAG) Ecologisch aandachtsgebied Als areaal > 15 ha dan moet minstens 5% ervan ecologisch aandachtsgebied zijn Vrijstelling voor bepaalde bedrijven LANDBOUWER A1 Oppervlakte VA Bouwland Ecologisch aandachtgebied ha 9 ha vrijgesteld LANDBOUWER B1 Oppervlakte VA Bouwland Ecologisch aandachtsgebied 5% ha 40 ha 2,00 ha Uitzonderingen voor EAG Landbouwers met 100% grasland ( 5 jaar), vlinderbloemigen of braak of combinatie op Landbouwers met grasland ( 5 jaar), vlinderbloemigen of braak of combinatie op >75% en resterend < 30 ha Grasland ( 5 jaar) Vlinderbloemige Bouwland > 75% > 75% Grasland ( 5 jaar) 75% <30 ha Braak < 30 ha geen verplichtingen EAG Uitzonderingen voor ecologisch aandachtsgebied Landbouwers met blijvend grasland (> 5 jaar), grasland ( 5 jaar), of combinatie op >75% subsidiabel areaal en resterend < 30 ha Grasland ( 5 jaar) >75% Blijvend grasland (> 5 jaar) > 75% Blijvend grasland (> 5 jaar) Subsidiabel areaal Bouwland (BL) 75% >75% BL Grasland ( 5 jaar) <30 ha BL <30 ha Vrij te bebouwen geen verplichtingen voor EAG

9 in Vlaanderen: langs waterloop Subsidiabele stroken langs bosranden Subsidiabele stroken langs bosranden Geen landbouwproductie Geen bemesting en geen gebruik van gewasbeschermingsmiddelen Aanhoudingsperiode: van 1 maart tot 31 augustus Geen gras als hoofdteelt aangegeven in voorgaand campagnejaar Maatregelen die de biodiversiteitsvoordelen vergroten, blijven mogelijk Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Japanse haver gele mosterd soedangras tagetes Subsidiabele stroken langs bosranden

10 (I) Een mengsel van minstens 2 gewassen die voorkomen op de lijst van groen-bedekkers of gras ingezaaid onder hoofdgewas vb Bladrammenas + gele mosterd Wanneer gras onder hoofdgewas = gras is groenbedekker voor EAG indien niet vernield bij oogstwerkzaamheden en grasmat voldoende dik tijdens aanhoudingsperiode; hoeft geen mengsel te zijn (krijgt op eva een aparte gewascode) Geen teelten die het jaar nadien geoogst, gemaaid of begraasd worden (nooit productie) Geen gewasbeschermingsmiddelen toepassen. Uitzondering voor grassen: behandeling toegestaan na de aanhoudingsperiode en vóór inwerking Gebruiksperiode perceel: 21 april 31 december (II) Minimum zaaidichtheid: minstens 50% van de aangegeven minimale zaaidichtheid zoals opgenomen in de lijst van groenbedekkers van minstens 2 gewassen uit die lijst Gebruik gecertificeerd zaaizaad of, als er geen gecertificeerd zaaizaad bestaat, handelszaaizaad, is verplicht Inzaaidatum + minimale aanhoudingsperiode Polders en duinen: inzaaien vóór 1/9 en minstens aanhouden tot 15/10 Leemstreek: inzaaien vóór 1/10 en minstens aanhouden tot 1/12 Zandleem en andere: inzaaien vóór 1/10 tot en minstens aanhouden tot 1/02 Perceel in eigen gebruik van 21/4 tot 31/12 Premie GB2 voor groenbedekking is afgeschaft Subsidiabele stroken langs bosranden (I) moeten aanwezig zijn gedurende groeiseizoen; mogen geoogst worden Lijst met teelten: a) Enkelvoudige teelten van vlinderbloemigen (vb. klaver, lupines, luzerne, wikke). Wat bonen en erwten betreft, zijn enkel tuin- en veldbonen en voedererwten toegelaten als voederproductie (droog geoogst) en dus niet voor menselijke consumptie b) Mengsels van de vlinderbloemigen beschreven in (a) Grasklaver niet mogelijk als stikstofbindend gewas

11 (II) (III) Aanwezig gedurende het groeiseizoen: o als hoofdteelt: d.w.z. ingezaaid op 31 mei of bij afwezigheid teelt of voorteelt, de eerstvolgende teelt ingezaaid na 31 mei o teelt behouden tot minstens 15 februari van het volgende jaar, uitzondering: o de Polders en duinen: behouden tot minstens 15 oktober van het betrokken jaar; o voor voedererwten en tuin- en veldbonen : minstens tot 1 juli behouden inzaai groenbedekker (moet geen mengsel zijn) is verplicht Aanvullende voorwaarden: De vlinderbloemige moet duidelijk overheersend aanwezig zijn, ook als de teelt meerdere jaren aangehouden blijft; herinzaai is alleen toegestaan na voorafgaandelijke schriftelijke melding, dan alleen is omploegen toegestaan, mits herinzaai binnen de twee weken na omploegen; doorzaai is steeds toegelaten; Gebruiksperiode perceel: 21 april 31 december Subsidiabele stroken langs bosranden = BS onder randvoorwaarden + andere BS komen in aanmerking Gelegen op of aangrenzend aan een akkerareaal (lange zijde bufferstrook parallel aan waterloop) Geen landbouwproductie toegelaten Langs waterlopen volgens GRB op fotoplan Minimum breedte bufferstrook = 5m Bufferstrook moet bedekt zijn (mag ingezaaid worden) Begrazen of maaien toegelaten (wel onderscheiden van aangrenzend akkerland) Gewasbeschermingsmiddelen en bemesting zijn niet toegelaten (uitzondering: pleksgewijze bestrijding akkerdistel en rechtstreekse uitscheiding door de grazende dieren) Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar)

12 Gelegen op of aangrenzend aan (akkerareaal) Langs waterlopen ingetekend op fotoplannen N-bindende gewassen Subsidiabele stroken langs bosranden Subsidiabele arealen die agroforestrysteun ontvangen of ontvangen hebben in kader van pijler II (PDPO) Inschrijvingsperiode voor aanvraag aanplantsubsidie tot 19 september 2014 Gebruiksperiode perceel: 21 april 31 december Subsidiabele stroken langs bosranden

13 Subsidiabele stroken langs bosranden Automatische detectie van bosrand Subsidiabele strook deel van ingetekend perceel Zowel stroken met als zonder productie zijn toegelaten; Indien geen productie op subsidiabele: Minimale breedte = 5m Maaien en begrazen toegelaten mits bufferstrook steeds te onderscheiden van aangrenzende landbouwgrond Gewasbeschermingsmiddelen en bemesting niet toegelaten (uitzondering: pleksgewijze bestrijding akkerdistel en rechtstreekse uitscheiding door de grazende dieren) Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Indien productie op subsidiabele strook: Gewasbeschermingsmiddelen en bemesting toegelaten Minimale breedte niet van toepassing Geen onderscheid tussen subsidiabele strook en rest perceel Gebruiksperiode perceel: 21 april 31 december Subsidiabele stroken langs bosranden Hakhout met korte omlooptijd Hakhout aangelegd met de volgende boomsoorten: zwarte els boswilg schietwilg katwilg fladder olm gladde olm hazelaar zwarte populier gewone esdoorn gewone es Maximale omlooptijd: 8 jaar Gebruik van minerale meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen zijn niet toegelaten Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Subsidiabele stroken langs bosranden

14 Alle grond die in 2008 recht gaf op betalingen in het kader van de bedrijfstoeslagregeling en die voor de looptijd van de betrokken verbintenis van de individuele landbouwer is bebost in het kader van een plattelandsontwikkelingsprogramma Subsidiabele stroken langs bosranden : Houtkanten Bomen in groep Akkerranden Poelen Grachten Landschapselement ter beschikking van landbouwer Gelegen op of er aan grenzend Welke kunnen meetellen als EAG? Houtkanten: minimaal 0,01 ha en maximaal 10 m breedte Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Welke kunnen meetellen als EAG? Bomen in groep met overlappende kroon: minimaal 0,01 ha en maximaal 0,3 ha Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar)

15 Welke kunnen meetellen als EAG? Akkerranden : minimum breedte van 1 m en maximum 20 m, zonder landbouwproductie Gebruiksperiode perceel: 21 april 31 december Welke kunnen meetellen als EAG? Poelen: minimum 0,01 ha en max 0,1 ha. Geen betonnen of plastieken reservoirs Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Welke kunnen meetellen als EAG? Grachten : minimaal 2 m en max breedte van 6m, incl. open waterlopen voor irrigatie, drainage. Geen grachten met betonnen wanden Aangrenzend perceel : gracht telt voor de helft mee Gebruiksperiode perceel: 1 januari 31 december (volledig jaar) Welke komen NIET in aanmerking als EAG? Geïsoleerde bomen Bomenrijen Hoogstamboomgaarden Hagen Hoe kunnen de landschapselementen nu effectief in rekening worden gebracht? Conversietabel opgemaakt met Omzettingsfactoren wanneer het geen perceel betreft Wegingsfactoren: welke oppervlakte kan in rekening worden gebracht

16 Omzetting- en wegingsfactoren ecologisch aandachtsgebied Vergroeningspremie Omzettings factor Wegings factor Ecologisch aandachts gebied n.v.t. 1 1m²=1 m² 6 1,5 1m=9 m² n.v.t. 1 1m² = 1 m² Subsidiabele stroken langs bosranden Zonder productie 6 1,5 1m = 9 m² Met productie 6 0,3 1m = 1,8 m² n.v.t. 0,3 1m² = 0,3 m² n.v.t. 1 1m² = 1 m² n.v.t. 0,3 1m² = 0,3 m² N bindende gewassen n.v.t. 0,7 1m² = 0,7 m² Landschaps elementen Houtkanten n.v.t. 2 1m² = 2 m² Bomen in groep n.v.t. 1,5 1m² = 1,5 m² Akkerranden n.v.t. 1,5 1m² = 1,5 m² Poelen n.v.t. 1,5 1m² = 1,5 m² Grachten 1,5 (50% van 3) 2 1m = 3 m² Hoeveel bedraagt premie vergroening indien voldaan aan alle vergroeningseisen? Ongeveer 50% van de basisbetaling Vb 50 BR van 250 /ha basisbetaling vergroening ± Randvoorwaarden algemeen Randvoorwaarden: Wat? Sinds hervorming GLB in 2005 Behouden bij recente hervorming Rechtstreekse steun en bepaalde steun voor plattelandsontwikkeling is gekoppeld aan de naleving van randvoorwaarden Omvat: beheerseisen voortvloeiend uit 13 Europese richtlijnen en verordeningen; normen voor een goede landbouw- en milieuconditie van grond, o.a. voor het tegengaan van bodemerosie; behoud blijvend grasland (als overgangsmaatregelen tot en met 2016)

17 Randvoorwaarden Erosie Aanscherping Randvoorwaarden Erosie Sinds 2005 verplicht op percelen met een zeer hoge erosiegevoeligheid (paars op de erosiekaart) Maatregelen afhankelijk van teelt Gericht op minimale bodembedekking + minimaal landbeheer 2013: Plan voor een betere aanpak van bodemerosie op landbouwpercelen Gefaseerde aanscherping randvoorwaarden erosie Aanpassing bestaande verplichtingen voor percelen met zeer hoge erosiegevoeligheid (paars op de erosiekaart) Uitbreiding verplichtingen naar percelen met hoge erosiegevoeligheid (rood op de erosiekaart) Teeltspecifieke maatregelen Stimulerende maatregelen: Erosiebesluit PDPO: beheersovereenkomsten en niet-productieve investeringen Begeleiding: voorlichting en demonstratieprojecten Dank u voor uw aandacht!