Beleefelementen Beleefpad Bergeijk
|
|
- Bertha van der Heijden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Beleefelementen Beleefpad Bergeijk Maaszand (zandbak met klimpalen). 2 miljoen jaar geleden stroomde op deze bewuste plek de Maas. Vandaar dat er Maaszand gebruikt is om dit aan te geven. In de kring zijn een aantal klimpalen aangebracht. In de palen zijn inkepingen gemaakt zodat er een route gelopen (geklommen) kan worden. De moeilijkheidsgraad wordt door middel van een kleur aangegeven. Er is een route buitenom en een route binnendoor. Stapstammen. Boomstronken op verschillende niveaus. De deelnemers kunnen van boom naar boom springen en via een slingertouw er weer af springen.
2 Balanceren met tractorband. Tractorband opgehangen tussen een drietal bomen. Hierop moet men het evenwicht zien te bewaren. Tevens kan er geschommeld worden. Mijnschacht. De bossen in dit uitgestrekte gebied zijn productiebossen voor de mijnen geweest. Veel van dit hout werd als stutmateriaal in de mijnen gebruikt. Het hout werkt in de mijn en maakt dan ook een bepaald soort geluid waardoor men zeker was dat er niets fout zou lopen.
3 Plaggenhut. Als de vroegere bewoners van dit gebied een huis wilden gaan bouwen werd verwacht dat ze hiervoor een vergunning aan zouden vragen. Om dit te omzeilen werd meestal s nachts snel een plaggenhut opgebouwd. De bouwers dienden dan wel te zorgen dat de hut, voordat het dag werd, gereed was om te bewonen. Dit werd dan geaccepteerd. De deelnemers aan het Beleefpad kunnen zelf op eigen initiatief een plaggenhut bouwen. Er zijn een aantal elementen die snel in elkaar gezet kunnen worden en zodoende als onderbouw kunnen dienen. Plaggen erop en de hut is klaar. Grafheuvel. Een grafheuvel is een heuvel uit de oudheid waarin doden een laatste rustplaats kregen. Het gebied waarin het hedendaagse Bergeijk ligt was al sinds de tijd van de Rendierjagers bewoond, waarvan tal van archeologische vondsten getuigen. Ook uit de urnenveldencultuurresten nog tal van grafheuvels. De doden werden na gecremeerd te zijn in een urn in een grafheuvel begraven. Deze grafheuvel is een kopie van de originele grafheuvel die aan de Witrijt ligt.
4 Smikkelhoek. De deelnemers krijgen de gelegenheid om hier te proeven van vruchten die in de natuur voorkomen. Ook om de deelnemers duidelijk te maken wat wel of niet eetbaar is. Er zijn o.a. bramenstruiken en diverse soorten bessenstruiken geplant. Eigenlijk is het bos het gehele jaar een smikkelhoek. Alle planten, dus ook de landbouwgewassen, beginnen in de lente te groeien na de winterslaap. Ook dieren komen uit hun schuilplaatsen en begin met nestelen. Vogels zoeken de eerste rupsjes en insecten zoeken nectar in de eerste voorjaarsbloeiers. De zomermaanden zijn zowel voor dieren als voor de mens de oogstmaanden. Meestal is er dan volop fruit en vruchten te plukken. Kijk in de zomermaanden eens goed rond in het bos en probeer eens vruchten te ontdekken die vooral voor dieren belangrijk zijn. Na de zomer in de herfst zien we in het bos weer een heel andere smikkelhoek. In de herfst verandert er veel in het bos. De bladeren krijgen allerlei kleuren. Ze worden rood, bruin en geel. Het is een mooi gezicht. In de herfst zijn de vruchten aan de bomen rijp. Deze bosvruchten vallen van de bomen. Kastanjes, eikels, dennekegels en beukenootjes zijn bosvruchten. Maar in de herfst verschijnen er ook veel paddestoelen. In de winter zijn er dieren die naar een warm land trekken. Maar er zijn ook dieren die een wintervoorraad aanleggen. Welke dieren eten bovengenoemde vruchten en leggen ook een wintervoorraad aan?
5
6 Mierenhoop. Mieren en andere insecten vormen een prachtig studieonderwerp voor kinderen van alle leeftijden! Kijk hoe ze gangen graven en zo een hoop tot stand brengen. Mieren zijn een groep van kolonievormende sociale insecten, die behoren tot de orde van vliesvleugeligen. Mieren hebben zich kunnen aanpassen aan zeer verschillende leefomgevingen; waar ze voorkomen zijn mieren de dominante levensvorm op de bodem. Geschat wordt dat de totale biomassa van mieren groter is dan die van alle andere dierensoorten op aarde. Omdat mieren overal ter wereld voorkomen, zijn ze één van de succesvolste diergroepen. Vele mierensoorten bouwen het nest in de bodem of in holle bomen, andere spinnen bladeren aan elkaar om een nest te maken, weer andere leven in spleten tussen rotsen. De zilvermier bijvoorbeeld huist in de woestijn. De vampiermier is een agressieve soort die in het gebied rond de Amazone voorkomt. In Zuid-Europa woont de kolfkopmier in galappels. De kolonie bestaat uit één (of enkele) koningin(nen), werksters (ook allemaal vrouwtjes) en soms jonge mannetjes en maagdelijke koninginnen. De grootste groep zijn de werksters, die samen de werktaken verdelen. Er zijn o.a. verkenners, voedselverzamelaars, nestonderhouders, kinderverzorgsters, soldaten etc. Wanneer het nest groot genoeg is, wordt een lichting van de opgroeiende larven opgekweekt tot mannetjes en koninginnetjes. Samen verlaten die het nest vliegend wanneer de tijd daarvoor rijp is. Dit gebeurt in Nederland vaak op warme dagen na een regenbui. In de lucht paren de mannetjes met de koninginnetjes, waarna de mannetjes kort daarna sterven en de koninginnen een nieuwe nestplaats zoeken. Dit kan al vliegend gedaan worden, zodat zelfs in bloembakken 10 meter boven de grond nesten kunnen ontstaan. Er zijn een aantal driepoten gemaakt. Met deze driepoten moeten de deelnemers op eigen initiatief een Mierenhoop gaan bouwen. Er is bewust gekozen voor een bepaalde dikte van boomstammetjes zodat er samengewerkt moet worden om goed te kunnen bouwen. Insectenhotel. Waarom een insectenhotel? Het werkt twee kanten op. Zowel voor kinderen als volwassenen is het leuk om de kleine beestjes te bestuderen en de insecten ruimen ook veel lastige beestjes op. De beestjes hebben zo bovendien een schuilplaats en een kraamkamer. Het hotel kan kamers bieden aan heel veel verschillende insecten, zoals hommels, lieveheerbeestjes, oorwurmen, pissebedden en wilde bijen, maar ook padden en slakken vinden hier vaak nog een plaatsje. Als je het hotel plaatst of ophangt in de zon, op een windstille plek, maak je een hoop beestjes blij. Zeker de solitaire wespen hebben er veel baat bij. Omdat deze insecten vaak geen onderkomen meer kunnen vinden in de tuin biedt het insectenhotel een kunstmatige nestgelegenheid. De gaten in het blok hebben verschillende grootten. Ze zijn 3 tot 20 centimeter diep en hebben een diameter van 2 tot 12 millimeter. Daarnaast kun je bundels riet, bamboe of vlier aan de insecten aanbieden als woonruimte. Prop het in een conservenblik en zet het ondersteboven in de boom. Je kunt zo n hotel dus ook makkelijk zelf maken!
7 Wat gebeurt er in zo'n insectenhotel? Het insectenhotel is voor de eitjes. Na de paring legt een vrouwtje er eerst voedsel neer, waarna de eitjes gelegd worden. Zo hebben de larfjes zeker voedsel als ze geboren worden. Nadat het eitje gelegd is, wordt de kamer dichtgemaakt, zodat de larf rustig zijn gang kan gaan. Kijk maar eens goed hoe de bijen en wespen voedsel en stuifmeel naar binnen brengen. Soms zie je ook mooie metaalkleurige wespjes. Dit zijn goudwespen, ook wel koekoekswespen genoemd omdat deze wesp haar eieren in een ander wespennest legt. Smokkelspel. Voor het Beleefpad is een extra smokkelspel ontwikkeld. Dit smokkelspel krijgen de deelnemers in een rugzak mee en kunnen dit tijdens de wandeling door het Beleefpad gaan spelen Uitkijktoren. Ook jachtopzieners en jagers gebruiken uitkijktorens om, onopgemerkt door het wild, waarnemingen te kunnen verrichten. Dit soort torens noemt men ook wel een hoogzit. Vaak bestaan deze hoogzitters uit slechts een ladder en een zitplaats op enige hoogte tegen een boomstam. Aan de rand van het bos dicht bij het insectenhotel is een uitkijktoren gebouwd. Van hieruit kunnen de landbouwgrondeneromheen afgespeurd worden naar groot wild. In de rugzak zit een verrekijker die hiervoor kan worden gebruikt.
8 Zoek de schat. Tijdens de gehele route van het beleefpad moeten de deelnemers alert zijn om aanwijzingen te vinden die hen naar de schat leiden. In een van de piratenkisten is een schat verborgen. De bedoeling is dat zij de schat aan het einde van de tocht vinden en inleveren.
Kennisnet community 5-6 / herfst 2006
HERFSTWEER Als de zomer voorbij is begint de herfst. Dat merk je niet direct. Er verandert wel steeds meer. Het wordt kouder. Je kunt niet meer zonder jas naar buiten. Er komen herfstbuien. Het waait en
Nadere informatieRode bosmier SOORTEN MIEREN
Rode bosmier De rode bosmier ontdek je soms al snel. Als je bijvoorbeeld in het bos loopt en dan ergens gaat zitten. Opeens zitten ze overal. In je broekspijpen, op je arm, tot in je sokken aan toe! En
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels
Nadere informatieinhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon
Kleine beestjes inhoud. De mier 2. De teek 4. De regenworm 5 4. De pissebed 6 5. De hoofdluis 7 6. De vlieg 8 7. De mug 9 8. De vlo 0 9. Filmpje Pluskaarten 2 Colofon 4 Bronnen en foto s 5 . De mier Een
Nadere informatieinhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten
Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon
Nadere informatieBijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel
januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze
Nadere informatieDe bij is de soort van het jaar 2011 Scholenprogramma. Ecotreffen 2011
De bij is de soort van het jaar 2011 Scholenprogramma Ecotreffen 2011 1 To bee or not to bee? Bij enhotels.nl Blauwe ertsbij Maskerbij Zweefvlieg 2 Wespbij 2 Soorten bijen In Vlaanderen leven meer dan
Nadere informatieWandelroute langs insecten en andere kleine beestjes
Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes Tijdens deze buitenopdracht komen jullie verschillende insecten tegen. Ook vind je andere kleine beestjes, die geen insecten zijn. De route is met een
Nadere informatieWinterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013
uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers
Nadere informatieDe kleine beestjesclub
Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert
Nadere informatieINSECTEN. werkboekje
INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen
Nadere informatieInleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?
Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat? Je valt in een diepe slaap en wordt in maart pas weer
Nadere informatieLente. groep 3, 4 en 5
Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14
Nadere informatieBlije bijen ontdekkingsroute
Blije bijen ontdekkingsroute Handleiding vragen 1. Het vertrekpunt: START Vragen over de honingbij 2. De wandeling Vragen over de drie bijencategorieën: honingbijen, wilde bijen en hommels. Wilde bij Hommel
Nadere informatieWinterslaap. groep 5/6
Winterslaap groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers 8 Werkblad winterslaap 15 Schrijf je eigen e-boek 16
Nadere informatieNaam:...
Naam:... Wil je meer over paddestoelen weten? Vul de woorden in op de goede plaats. Kies uit: hoed herfst eetbaar steel giftig grotten In de... vind je in het bos veel paddestoelen. Ze groeien op dode
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieWaarom gonzen er minder bijen? Het is tijd om meer te leren over de wereld van de bijen, tijd voor bij-les
B i B j O e E n K HET GONST! Er zijn al 100 miljoen jaar bijen op de planeet aarde. Dat is een stuk langer dan er mensen zijn en zelfs langer dan sommige dinosaurussen! Bijen zijn insecten die belangrijk
Nadere informatie1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL
1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL Bijen hebben het moeilijk in ons land. Natuur & Milieu wil ze daarom samen met bedrijven en organisaties de helpende
Nadere informatie1. Seizoenen Lente Zomer Herfst Winter Filmpje Pluskaarten 17 Bronnen 19 Colofon en voorwaarden 20
Seizoenen inhoud. Seizoenen 3. Lente 4 3. Zomer 7 4. Herfst 0 5. Winter 3 6. Filmpje 6 7. Pluskaarten 7 Bronnen 9 Colofon en voorwaarden 0 . Seizoenen Een jaar heeft vier seizoenen. De vier seizoenen zijn:.
Nadere informatieinhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.
De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13
Nadere informatieDieren in de winter 3
Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon
Nadere informatieHerfstproject voor de midden- en bovenbouw, 2007. Dit project kan als voorbereiding op de tentoonstelling in het museum t Oude Slot gebruikt worden.
Herfstproject voor de midden- en bovenbouw, 2007 Dit project kan als voorbereiding op de tentoonstelling in het museum t Oude Slot gebruikt worden. Inleiding op school: -kopieer de werkbladen voor tweetallen
Nadere informatieEen midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015
Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:
Nadere informatieVrij Technisch Instituut Grote Hulststraat Tielt tel fax
De houten onderdelen van het insectenhotel zijn machinaal gemaakt door leerlingen van VTI Tielt. Hieronder beschrijven we de belangrijkste stappen bij het maken van de onder- en bovenplank en de zijplanken
Nadere informatieFilmlinks. Voorbereiding op de lessen
Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave
Nadere informatieBloeiend plantje Spoor van een dier
Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :
Nadere informatieAngeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp
Insecten Angeldragers Honingbij - Geel en bruin van kleur - Angel met weerhaakjes bij alle werkbijen - Koningin legt eitjes - Leven in kolonie (in de zomer: 30.000-70.000) in een kast of een korf - De
Nadere informatieKRIEBELENDE KRUIPERTJES
KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 4, 5 en 6. 2 Een tocht over insecten door de natuurtuin 't Loo over het dreuzelpad. Geschikt
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2017
natuurboekje van zomer 2017 HOI! HÉ, KIJK, IS DAT EEN WESP? Hij schiet van links naar rechts, omhoog, omlaag. Soms hangt hij stil in de lucht, als een helikopter. Maar vliegt een wesp op die manier? Nee!
Nadere informatiewww.natuurindewijk.nl
OPHANG- EN PLAATSINGSINSTRUCTIE Gefeliciteerd met Uw nestkast verblijfkast bijenhotel! Fijn dat U mee wilt werken aan het project. In de stad zijn er voor gebouw bewonende dieren steeds minder mogelijkheden
Nadere informatieSpreekbeurt de grote Toppereend
Ra,ra wie ben ik. Spreekbeurt de grote Toppereend Inleiding Ik doe mijn spreekbeurt over de grote toppereend. Omdat ik dit een hele mooie vogel vind. En omdat jullie misschien veel te weinig weten over
Nadere informatieWinterboek. Met filmpjes, werkblad en puzzels. Groep 3/4. uitgave januari 2013
Winterboek uitgave januari 2013 Met filmpjes, werkblad en puzzels Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden
Nadere informatieEekhoorn. Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt. Eekhoorn kennis. Woonplaats
Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt Eekhoorn Eekhoorn kennis Natuurlijk ken je de eekhoorn al. Ikki is er een! Eekhoorns kun je herkennen aan hun roodbruine vacht en mooie grote pluimstaart. Ze hebben
Nadere informatieNee, dat is normaal. Het is te verwachten dat ongeveer 90% van de cocons uitkomt.
Antwoorden op veel gestelde vragen Tip: Gebruik Control-F om een zoekterm in te voeren. 1. De cocons komen nog niet uit. Hoe kan dat? Knuffelbijen komen meestal uit in de tweede helft van april. Het uitkomen
Nadere informatieEen zadenwandeling over het Dreuzelpad door Natuurtuin t Loo voor kinderen van groep 1-4 onder begeleiding van een volwassene.
2 Een zadenwandeling over het Dreuzelpad door Natuurtuin t Loo voor kinderen van groep 1-4 onder begeleiding van een volwassene. De vetgedrukte tekst kan door de begeleider voorgelezen worden, of in eigen
Nadere informatieKopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.
Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je
Nadere informatieuitga uitg v a e v 2013
Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad
Nadere informatieNaam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6
Naam:_ KIKKERS _ De kikker is een amfibie. Er zijn veel soorten kikkers op de wereld. In Nederland zie je de bruine en de groene kikker het meest. De groene kikkers zijn graag veel in het water, de bruine
Nadere informatieTuinvogels. Meer over onze koolmezen. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Meer over de koolmees
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieHandleiding Beestentoren
Handleiding Beestentoren Beestentoren De beestentoren is geïnspireerd op het model van Hans Carlier. De beestentoren moet zo weinig mogelijk in de schaduw staan. Naast nestgelegenheid is het erg belangrijk
Nadere informatieBosspeurtocht Klein Zwitserland (Amersfoort)
Bosspeurtocht Klein Zwitserland (Amersfoort) OV: Vanaf Station Amersfoort CS met buslijn 1 richting De Eemgaarde (ongeveer 5 minuten) uitstappen bij de halte Hugo de Grootlaan. Daar is het beginpunt van
Nadere informatieWorkshop. Bijenhotel
Workshop Bijenhotel 1 Blauwe ertsbij 2 Kleine roetbij Wespbij Zweefvlieg - grote ogen - 1 paar vleugels 3 - korte antennes 4 Bij of Wesp? Bijen - Stuifmeel en nectar (larvenvoedsel) - Verzamelapparaat
Nadere informatieHier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.
Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en
Nadere informatieDE ORANG OETAN. Bosmens
DE ORANG OETAN Bosmens Sommige mensen hebben last van hoogtevrees. Dit langharige bosmens heeft het omgekeerde. Hoog in de bomen van het tropische regenwoud zoekt hij naar rijp fruit om te eten. Hij komt
Nadere informatieWinterboek. Groep 3/4
Winterboek Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden in de winter 10 8. Het land van de Eskimo 11 Werkblad winter
Nadere informatieinhoud 1. Kom jij uit een ei? 2. Dieren uit een ei. 3. Vogels 4. Vissen 5. Insecten 6. Spinnen 7. Reptielen 8. Kikkers en padden 9.
Het ei inhoud. Kom jij uit een ei? 3. Dieren uit een ei. 5 3. Vogels 7 4. Vissen 8 5. Insecten 0 6. Spinnen 3 7. Reptielen 4 8. Kikkers en padden 5 9. Filmpje 6 Pluskaarten 7 Bronnen en foto s 9 Colofon
Nadere informatie1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.
1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.
Nadere informatieLUTTENBERG BELEVINGSROUTE
LUTTENBERG BELEVINGSROUTE ROUTE 2,8 km 20 18 Leuke familieroute door bos en heide in natuurgebied de Luttenberg. Met onderweg speeltoestellen, zoals een touwbrug en klauterkeien, en informatie over planten
Nadere informatieThemawandeling Herfst
Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier
Nadere informatieDit boomblauwtje fladderde er lustig op los en liet zich moeilijk fotograferen, maar ook hier geldt De aanhouder wint.
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 9 augustus 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Regelmatig wordt het weer iets anders dan de deskundigen hadden verwacht. Maar dit keer kregen ze toch gelijk. In de
Nadere informatieNieuwsbrief» Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. nummer 2 april 2012. Metselbijen
Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. Nieuwsbrief» nummer 2 april 2012 Het jaar 2012 is het jaar van de bever, van de das, van de historische buitenplaatsen, van de draak en van nog een
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van winter 2014 Hoi! Veel dieren houden winterslaap. Kikkers, egels, vleermuizen, salamanders Een vos niet. Voor meneer en mevrouw vos zijn de wintermaanden druk druk druk.
Nadere informatieWORD EEN ECHTE bomenkenner!
WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een
Nadere informatieIk weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)
Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik kan de sporen en poten van bepaalde dieren herkennen. (zie themaboekje pag. 2) Ik ken de 12 maanden
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2012 Hoi! Salamanders zien eruit als dino s in het klein. Het zijn prehistorische beestjes die al miljoenen en miljoenen jaren op onze aardbol wonen. Ze waren
Nadere informatie7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum
7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum De zender de ontvanger de boodschap Kies uit: geschreven, gesproken, de brief, de telefoon, luistert, leest, de luisteraar, de lezer BOODSCHAP BOODSCHAP Ik deel
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2014 Hoi! Spreeuwen zijn druktemakers. Ze kwetteren, fluiten en piepen. Ze kletsen samen heel wat af. En ze apen de gekste geluiden na. Denk je dat je een kikker
Nadere informatieinhoud 1. Dieren op reis 2. Waarom dieren reizen 3. Op zoek naar eten 4. Op zoek naar een broedplek 5. Weg uit de kou 6. Filmpje Pluskaarten Bronnen
Dieren op reis inhoud 1. Dieren op reis 3. Waarom dieren reizen 4 3. Op zoek naar eten 5 4. Op zoek naar een broedplek 9 5. Weg uit de kou 13 6. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen 17 Colofon en voorwaarden
Nadere informatieTournesol - Zonnebloem zelf! Centre Régional d'initiation à l'écologie Ferme d'uccle
OPGELET! De volgende presentatie mag niet gebruikt of verspreid worden aangezien de afbeeldingen niet allemaal eigendom zijn van onze vzw! asbl Tournesol-Zonnebloem vzw Enkel voor didactisch gebruik van
Nadere informatieSPEURTOCHT THEMA BUSH. voor groep 8 / brugklas VO
SPEURTOCHT THEMA BUSH voor groep 8 / brugklas VO Deze Bush-speurtocht bevat open en meerkeuze vragen. Bij de meerkeuze vragen is steeds één antwoord goed. Denk er ook aan, dat je de paden niet mag verlaten.
Nadere informatieDe Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was afgelopen dinsdag beslist niet koud, de wind was ook niet echt hinderlijk, maar de zon liet helaas verstek
Nadere informatieTobi en. de wilde bijen
Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend
Nadere informatieHoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Literatuurlijst 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3 Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4 Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Hoofdstuk 4: Verzorging
Nadere informatieGROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN
GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN ROUTE 15 km 20 17 De Groene Loper verbindt groene initiatieven, zo ook in het Vechtdal. Ontdek in Ommen een aantal plekken waar gezamenlijk is gewerkt aan het vergroten van
Nadere informatieLoof-en naaldbomen. Naam :
Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen
Nadere informatie2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.
Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een zomerse dag met vrij veel zon en weinig wind. Dat laatste vind ik prettig, maar wat betreft de temperatuur ben
Nadere informatieinh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.
Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema: Kriebelbeestjes
Auditieve oefeningen bij het thema: Kriebelbeestjes Boek van de week: 1; Rupsje Nooitgenoeg 2; Eentje Geentje het lieveheersbeestje 3; 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat
Nadere informatieBijen en hommels. Tijdstip: mei, juni, juli, augustus wanneer er veel bloemen in bloei staan
KB6 Tijdsinvestering: 45 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Bijen en hommels Tijdstip: mei, juni, juli, augustus wanneer er veel bloemen in bloei staan 1. Inleiding: hommels en bijen worden
Nadere informatieEen verhaal over vliesvleugeligen
Een verhaal over vliesvleugeligen Soly en Bie v.u.: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven Illustraties: Jacques Debroux Bie is er klaar voor. Na een aantal weken hard werken in de bijenkast
Nadere informatieLevenscyclus. Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen.
[Honingbij] Algemene Naam: Honingbij Wetenschappelijke Naam: Apis mellifera Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen. Het lichaam van een bij bestaat uit drie onderdelen: een
Nadere informatieBijscholing compostmeesters Insectenhotel. Hotels bouwen voor
Bijscholing compostmeesters Insectenhotel Hotels bouwen voor Algemeenheden geen cursus entomologie : duur 15 minuten Nut (waarom)?? Waarvoor opletten?? tuinafval biedt nesthulp aan allerhande dieren Voorbeelden
Nadere informatieBijen project boekje. Groep 4 - juni 2006
Bijen bestuiven de....... De imker houdt bijen voor de....... De bij haalt de...... uit de bloem. De... maakt honing van de nectar. De........ van de bijen legt de eitjes. Een mannetjesbij heet een...
Nadere informatieBouwen voor Beesten. Natuur- en milieueducatie. Handleiding lespakket. Parkzicht 100 2317 RH Leiden 071-51677711 nme@leiden.nl
Natuur- en milieueducatie Handleiding lespakket Bouwen voor Beesten Natuur- en milieueducatie Afdeling Realisatie Team Stadsruimte Gemeente Leiden Parkzicht 100 2317 RH Leiden 071-51677711 nme@leiden.nl
Nadere informatieBloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard
Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be
Nadere informatieDe Groenzoom Struweelvogels
De Groenzoom Struweelvogels 1 Inhoudsopgave Zanglijster Struweelvogels - Zanglijster 3 - Roodborsttapuit 4 - Kneu 5 - Blauwborst 6 - Patrijs 7 - Rietzanger 8 Zanglijster - Lichte borst met pijlpuntige
Nadere informatieWist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..
Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei
Nadere informatieKikkers. Inleiding. Kikkers bij ons in de buurt
Kikkers Inleiding Vandaag wil ik jullie graag iets meer vertellen over de kikker. Iedereen van jullie kent wel de kikker, misschien woont er wel ergens één in jullie tuin? Zoals in onze tuin, daar woont
Nadere informatieNatuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin
Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en
Nadere informatieMeer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieLente Winter. Zomer. Herfst. Herfst
Lente Winter Herfst Zomer Herfst De beertjes komen in de klas waar Beer Juf al klaarzit. In de klas staat een grote tafel en alle beertjes vragen zich af waar die voor is. Dan komt Beertje Strik in de
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, maandag 14 en dinsdag 15 augustus 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Er werd ook dit keer voor de dinsdag minder aangenaam weer verwacht: veel regen en onweer. Daarom nam
Nadere informatieKoningin. Opdracht Wie van de drie? Bekijk de bijen in het doosje en zoek op. Welke bij is de koningin? Wat valt je op aan de koningin?
Opdracht 1 Koningin 1. Wie van de drie? Bekijk de bijen in het doosje en zoek op. Welke bij is de koningin? Wat valt je op aan de koningin? Zet een kring om de koningin. doosje bijen doosje met broedraat
Nadere informatie1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat?
Antwoorden op veel gestelde vragen Tip: Gebruik Control-F om een zoekterm in te voeren. 1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat? Gewone Knuffelbijen
Nadere informatieDe lente! Werkboekje leeftijd: 10+
De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat
Nadere informatieINHOUD Handelsonderneming Vlamings BV Steenbergen/De Mortel. Copyright Pieter van Breugel, Veghel 1
Gebruik insectenhotels en natuurlijke vijanden Pieter van Breugel Veghel INHOUD Inleiding Schadelijke insecten Predatoren Lieveheersbeestjes Gaasvliegen Papierwespen Metselwespen Graafwespen Insectenhotels
Nadere informatieKinderbijlage zomer 24-05-2005 09:47 Pagina 1. natuurboekje van
Kinderbijlage zomer 24-05-2005 09:47 Pagina 1 natuurboekje van zomer 2005 Kinderbijlage zomer 24-05-2005 09:47 Pagina 2 Hoi! Dieren leven hun leventje. Maar op een dag is het afgelopen. Finito. Of het
Nadere informatieGroep 4 t/m 8. De regio zit vol energie! Informatieblad + Docentenhandleiding. Bijen. www.natuurmilieuweb.nl
Energieneutraal 2040 Aalsmeer - Amstelveen - Diemen - Ouder-Amstel - Uithoorn Groep 4 t/m 8 Informatieblad + Docentenhandleiding De regio zit vol energie! www.natuurmilieuweb.nl Overzicht Informatieblad:
Nadere informatieFlora en fauna. Flora
Flora en fauna Flora De bomen in Australië zijn het hele jaar groen. Niet altijd het mooie groen zoals bij ons, maar meer het grijze groen. Zoals de eucalyptus, waarvan de meeste soorten nooit hun bladeren
Nadere informatieVraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?
Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en
Nadere informatieWOLF. Huilend roofdier
WOLF Huilend roofdier Wolven hebben vaak een hele slechte naam. Denk maar eens aan de wolf in het verhaal van Roodkapje, die haar oma heeft opgegeten. Of Midas de wolf, die tevergeefs op de drie biggetjes
Nadere informatie5.1 Zes poten en vier vleugels
LB 68-70 5. Zes poten en vier vleugels > Kijk naar de afbeeldingen op blz. 68 in je boek. Lees Zes poten en Vleugels en voelsprieten. Trek een lijn van elk woord naar het juiste onderdeel van de wesp.
Nadere informatie[Konijn] Beschrijving: Vindplaats: Algemene Naam: konijn. Wetenschappelijke Naam: Oryctolagus cuniculus Levenscyclus. Voeding:
[Konijn] Algemene Naam: konijn Wetenschappelijke Naam: Oryctolagus cuniculus Konijnen hebben lange oren, een grijsbruine vacht en een korte wipstaart met witte onderzijde en zwarte bovenzijde. Ze worden
Nadere informatieNME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8
NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.
Nadere informatieinhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8.
Vlinders inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders in Nederland 11 9. Filmpjes 15 Pluskaarten
Nadere informatieRaar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4
Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap
Nadere informatieDocentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving
Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in
Nadere informatie