in West-Vlaanderen - RUP Onderdelen GEN Gebieden van de overgang van polders naar zandstreek langs het kanaal Brugge-Oostende

Transcriptie

1 ADVIES VLAAMSE COMMISSIE VOOR RUIMTELIJKE ORDENING Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur Acht ontwerpen van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Algemeen advies In het kader van de afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur dient Vlacoro advies te verlenen over 6 ontwerpen van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) betreffende onderdelen van de grote eenheden natuur (GEN), 1 ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) natuurgebied (geen deel uitmakend van de grote eenheden natuur (GEN) en 1 ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan betreffende agrarisch gebied. Het gaat om de volgende gebieden: Onderdelen van de grote eenheden natuur in West-Vlaanderen - RUP Onderdelen GEN Gebieden van de overgang van polders naar zandstreek langs het kanaal Brugge-Oostende in Oost-Vlaanderen - RUP Onderdelen GEN Stropersbos in Antwerpen - RUP Onderdelen GEN Vallei van de Grote Nete benedenstrooms - RUP Onderdelen GEN Bossen van Averbode in Limburg - RUP Onderdelen GEN Boven- en middenloop Zwarte Beek - RUP Onderdelen GEN Schulensbroek Natuurgebied In West-Vlaanderen - RUP Ster der Zee Schipgatduinen Agrarisch gebied In Vlaams-Brabant - RUP Agrarisch gebied Mark-Waterschapsbeek In dit algemeen advies komen opmerkingen aan de orde die de individuele ontwerpen van ruimtelijk uitvoeringsplan overstijgen. 1

2 1. Algemene situering De betrokken afbakeningen vinden hun grondslag in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) en in het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (decreet Natuurbehoud). Luidens de bindende bepalingen van het RSV (blz. 583) bakent het Vlaams gewest de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur als volgt af in gewestplannen of gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen: tot ha grote eenheden natuur (GEN) tot ha grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO) in overdruk; ha agrarisch gebied, bestemd voor de beroepslandbouw; ha bijkomend bosgebied of bosuitbreidingsgebied; ha natuurverwevingsgebied in overdruk. Luidens artikel 17, 1 van het decreet Natuurbehoud bakent de Vlaamse Regering ha af ten behoeve van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN), dat opgebouwd is uit GEN's en GENO's. Daarnaast bepaalt artikel 27, 2 van dat decreet dat voor het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk (IVON) ha natuurverwevingsgebieden dienen te worden afgebakend. Qua timing dienen VEN en IVON afgebakend te worden binnen 5 jaar na de inwerkingtreding van het decreet Natuurbehoud en dus vóór 20 januari 2003 (artikelen 17, 1 en 27, 2 van het decreet). Voor de andere gebieden geldt de algemene planhorizon van het RSV (blz. 11), nl Daarbij mag niet uit het oog verloren worden dat in het richtinggevend gedeelte van het RSV is bepaald dat het afbakenen van de gebieden van de natuurlijke structuur en de agrarische structuur in ruimtelijke uitvoeringsplannen, telkens met inbegrip van de grote eenheden natuur, grote eenheden natuur in ontwikkeling en natuurverwevingsgebieden in overdruk, gelijktijdig en op gelijkwaardige basis moet gebeuren (blz. 381). De Vlaamse Regering besliste op 7 december 2001 de afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur uit te voeren in twee fasen. In een eerste fase wordt gewerkt binnen zogenaamde consensusgebieden. Om de afbakening van de landbouwgebieden niet in het gedrang te brengen, kwamen enkel gebieden die volgens de werkkaart van de gewenste landbouwstructuur niet in aanmerking kwamen voor de agrarische structuur, op de VENkaart. In de eerste fase wordt tevens gewerkt op twee sporen. Het eerste spoor heeft betrekking op de consensusgebieden die binnen een groene of een daarmee vergelijkbare bestemming (zoals aangegeven in artikel 20 van het decreet Natuurbehoud) op de gewestplannen liggen. Deze worden afgebakend als grote eenheden natuur (GEN) of grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO) op basis van een procedure in het decreet Natuurbehoud. De Vlaamse Regering stelde dit afbakeningsplan definitief vast op 18 juli Het tweede spoor heeft betrekking op de gebieden van de gewenste natuur- en bosstructuur die geen groene bestemming hebben maar wel tot de consensusgebieden behoren. Deze krijgen een bestemmingswijziging naar natuurgebied met overdruk GEN in een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan volgens de procedure in het decreet van 18 mei 1999 houdende organisatie van de ruimtelijke ordening (Decreet Ruimtelijke Ordening). Parallel hieraan krijgen de gebieden van de gewenste agrarische structuur die een groene (of andere) bestemming hebben maar niet tot de gewenste natuur- en bosstructuur behoren, een bestemmingswijziging naar agrarisch gebied in een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Een eerste reeks van 17 RUP s werd door de Vlaamse Regering definitief vastgesteld op 20 februari De voorliggende RUP s zijn een tweede reeks binnen dit kader van het tweede spoor. De eerste 2

3 reeks van RUP s leverde een aantal kritieken op. Gemeenten en provincies vonden dat ze niet betrokken waren bij de planvorming. Landbouwers laakten de eenzijdige aanpak die enkel natuurgebieden afbakende. Naar aanleiding van het openbaar onderzoek bundelde Vlacoro deze bezwaren en adviseerde de Vlaamse Regering over de gevolgde procedure. Mede op basis daarvan besliste de Vlaamse Regering op 17 oktober 2003 om onmiddellijk de tweede fase op te starten volgens een nieuwe methodiek. Immers, in de tweede fase van het afbakeningsproces zullen de resterende delen van de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur afgebakend worden in gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen op basis van gebiedsgerichte en geïntegreerde ruimtelijke visies op de natuurlijke en agrarische structuur. Vlaanderen is hiervoor opgedeeld in vijftien buitengebiedregio s. Die aanpak moet tegemoet komen aan de bezwaren over het gebrek aan overleg. De opmaak van een geïntegreerde ruimtelijke visie moet garant staan voor een gelijktijdige en gelijkwaardige afweging tussen landbouw, natuur en bos. Omdat er een nieuwe methodologie gehanteerd wordt waarin het overleg tussen gewest, provincies, gemeenten en betrokken sectoren centraal staat, besliste de Vlaamse Regering te starten met twee pilootprojecten. De keuze viel op de buitengebiedregio s Haspengouw-Voeren en Kust-Polders-Westhoek. Nadien is een evaluatie voorzien en kunnen de andere regio s aangepakt worden, eventueel met een bijgestelde methodiek. De RUP s die thans voorliggen hadden reeds een eerste stap van de formele procedure doorlopen, m.n. de plenaire vergadering met de provincies, gemeenten en administraties, op het ogenblik dat de eerste reeks in openbaar onderzoek ging. Daarom besliste de Vlaamse Regering een evaluatie op te maken van deze 17 RUP s en de procedure enkel verder te zetten voor de plannen waartegen geen fundamentele bezwaren werden gemaakt op deze plenaire vergaderingen. Op basis van deze evaluatie werden de 8 voorliggende dossiers verder in procedure gebracht. Deze RUP s omvatten de afbakening van ha GEN, 0.55 ha Natuurgebied en 2.5 ha Agrarisch gebied. 2. Algemene opmerkingen van Vlacoro 2.1. Gevolgde procedure Vlacoro vindt het een goede zaak dat de Vlaamse Regering versneld tot de tweede fase is overgegaan. De gebiedsgerichte en geïntegreerde aanpak die in de tweede fase als methodologie gehanteerd wordt, waarbij heel veel aandacht gaat naar een breed participatief communicatie- en overlegproces, beantwoordt aan het advies dat door Vlacoro geformuleerd werd naar aanleiding van de eerste reeks van 17 RUP s op 16 september Binnen een dergelijk planningsproces kunnen de verschillende sectoren, zoals natuur, landbouw, economie, mobiliteit en wonen, een gelijktijdige beleidsinput leveren en kan het sectoraal beleid geïntegreerd worden binnen één ruimtelijk planningsproces. Op die manier kunnen de ruimtelijke planners in een grondig overleg met alle sectoren en actoren, een gedegen ruimtelijke afweging maken ten aanzien van de ruimtelijke ontwikkeling van het buitengebied. De sectorale ruimtelijk gerichte uitvoeringsplannen kunnen via een integrale ruimtelijke afweging in een ruimtelijk uitvoeringsplan geïntegreerd worden. De grote uitdaging van de tweede fase is het opmaken van een ruimtelijke visie voor het buitengebied die het gebiedsgericht beleid van de diverse sectoren omvat en tevens via het ruimtelijk uitvoeringsplan tot uitvoering brengt. Vlacoro is van oordeel dat, gezien er met de plenaire vergadering voor de voorliggende reeks van RUP s reeds een eerste stap van de formele procedure gezet was, het opportuun was om deze procedures verder te zetten daar er geen fundamentele bezwaren zijn ten aanzien van de voorgestelde bestemming. Overigens dient opgemerkt dat: 2 dossiers tot doel hebben een bestemming te geven aan gebieden die door arresten van de Raad van State momenteel geen bestemming hebben hetgeen vanuit juridisch oogpunt niet kan 3

4 aangehouden worden. Het betreft de dossiers Ster-der-Zee - Schipgatduinen en Mark- Waterschapsbeek. het dossier Gebieden van de overgang van polders naar zandstreek langs het kanaal Brugge- Oostende kadert binnen het besluit van de Vlaamse Regering dd om delen van het gebied aan te duiden als Vogelrichtlijngebied, ter compensatie van een aantal opgeheven Vogelrichtlijngebieden voor havenuitbreidingswerken in de haven Brugge-Zeebrugge. Het plangebied werd ook grotendeels als Habitatrichtlijngebied voorgesteld door de Vlaamse Regering (BVR ). Een bestemmingswijziging naar natuurgebied is een planologische vertaling van die beslissingen. Vlacoro geeft dan ook een principieel gunstig advies ten aanzien van de gevolgde procedure. 3. Antwoord van Vlacoro op bezwaarschriften van algemene strekking 3.1. Gelijktijdige en gelijkwaardige afbakening van de agrarische en natuurlijke structuur Naar aanleiding van de voorliggende afbakeningen ontving Vlacoro adviezen van de provincieraad van Limburg en bezwaren van algemene strekking vanwege de Boerenbond en haar onderafdelingen en ook van particulieren. Deze wijzen op de niet gelijktijdige en niet gelijkwaardige afbakening van de agrarische en natuurlijke structuur. Hetzelfde bezwaar was eertijds geformuleerd bij de eerste reeks van RUP s. In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is expliciet gesteld dat de afbakening van de agrarische en natuurlijke structuur gelijktijdig en gelijkwaardig dient te gebeuren (RSV, p. 381). Met de voorliggende RUP s die kaderen in de eerste fase van de procedure wordt daar van afgeweken en worden in hoofdzaak delen van de natuurlijke structuur afgebakend. Vlacoro betreurt dat de afbakening van de agrarische en natuurlijke structuur niet gelijktijdig is gebeurd zoals in het RSV is voorzien. Dit bewerkstelligt het gevoel dat de twee betrokken sectoren, nl. landbouw en natuur, niet op gelijkwaardige manier behandeld werden. De commissie wijst er anderzijds wel op dat de einddatum voor de afbakening van het VEN decretaal was vastgelegd op 20 januari 2003 (artikelen 17, 1 en 27, 2 van het decreet Natuurbehoud). Daarnaast mag niet uit het oog verloren worden dat ook voor de afbakening van het agrarisch gebied een timing geldt, nl. het jaar 2007 (de planhorizon van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen). Vervolgens is de commissie van oordeel dat de afbakeningen in de eerste fase nog niet zo ingrijpend zijn en geen hypotheek leggen op de rest van het proces. De betrokken consensusgebieden zijn voor Vlacoro het resultaat van een afweging van de agrarische en natuurlijke structuur op basis van de ontwikkelingsperspectieven van het RSV. Door het versneld opnemen van de tweede fase heeft de Vlaamse Regering willen tegemoetkomen aan het bezwaar aangaande de niet gelijktijdige en niet gelijkwaardige afbakening. Daarnaast heeft de Vlaamse Regering besloten dat bestaande planningsprocessen waar in de plenaire vergadering voldoende draagvlak was voor de voorgestelde herbestemmingen, verder uit te werken. Er mag tevens niet uit het oog verloren worden dat de tweede fase, omwille van het ruim communicatie- en overlegproces, heel tijdsintensief zal zijn en de vaststelling van de voorliggende RUP s, zo zij zich reeds in prioritaire buitengebieden zouden situeren, een vertraging van meerdere jaren zou oplopen. Dergelijk uitstel van beslissing komt de rechtszekerheid voor de burger niet ten goede. Vlacoro is dan ook van oordeel dat het verderzetten van de lopende procedures de juiste beslissing is. 4

5 3.2. Motivering van het plangebied Verscheidene bezwaarschriften hebben betrekking op de onvoldoende motivering van de selectie en de globale afbakening van de plangebieden. Het plangebied wordt onvoldoende geduid binnen de gewenste natuurlijke en agrarische structuur. Het plangebied is te beschouwen als een eerste stap van een planningsproces waar op termijn een uitbreiding zal zijn van natuurgebieden, natuurverwevingsgebieden en agrarische gebieden. Vlacoro gaat akkoord met de bezwaren dat er onvoldoende zicht is op de totaliteit van de gewenste ruimtelijke structuur van het betreffend buitengebied. Vlacoro is van oordeel dat in vergelijking met de vorige reeks RUP s in de toelichtingsnota wel veel aandacht gaat naar de criteria op basis waarvan voor een GEN werd gekozen, welke andere dan de consensusgebieden werden opgenomen en de aansluiting van de plangebieden op de GEN van VEN 1ste fase. Het is deels inherent aan de gehanteerde planningsmethodiek van de 1ste fase dat geen volledig beeld kan geschetst worden van een geïntegreerde visie over de gewenste ruimtelijke structuur van een bepaald buitengebied Rechtszekerheid omtrent de bedrijfsvoering In veel dossiers komen bezwaren voor aangaande de te verwachten regeling van het ruimtegebruik en de nood aan rechtszekerheid voor de verderzetting van de landbouwbedrijfsvoering. Vlacoro is van oordeel dat de Vlaamse Regering met de voorliggende herbestemmingen duidelijk aangeeft dat zij voor de plangebieden opgenomen in het VEN een natuurbeleid wenst te voeren. Aanvullend aan de stedenbouwkundige voorschriften geven het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en het besluit houdende maatregelen ter uitvoering van het gebiedsgericht beleid aan wat de randvoorwaarden zijn en mogelijke maatregelen ten aanzien van het ruimtegebruik in de gebieden van het VEN. Een herbestemming van agrarisch gebied naar natuurgebied heeft voor de landbouwexploitatie uiteraard gevolgen. Zo zijn er strengere bepalingen inzake het gebruik van meststoffen en bestrijdingsmiddelen, evenwel met een ontheffingsregeling voor bestaande landbouwbedrijven. Via het natuurrichtplan kunnen gebiedsspecifiek en doelgericht een aantal bijkomende beschermingsvoorschriften opgelegd worden aan grondeigenaars en gebruikers, maar alleen indien er hierover een consensus is binnen de stuurgroep waarin o.m. de landbouwsector vertegenwoordigd is. Het natuurrichtplan moet een duidelijk en gemotiveerd beeld geven van concrete natuurdoelstellingen en van de maatregelen die daaraan verbonden zijn. Uiteraard is het natuurrichtplan er nog niet bij de vaststelling van het ruimtelijk uitvoeringsplan. Slechts wanneer bepaald is dat een gebied omwille van zijn natuurwaarden natuur als hoofdfunctie krijgt, kan in een ruim overlegproces dat aan de basis ligt van de opmaak van een natuurrichtplan, met de betrokkenen tot een gedetailleerd plan voor de verdere inrichting en het beheer ervan overgegaan worden. Vlacoro is van oordeel dat het wetgevend kader bepaald is en voldoende rechtszekerheid garandeert. Vlacoro begrijpt anderzijds de ongerustheid van de landbouwers. De accumulatie van sectorale wetgevingen maakt het voor grondeigenaars en grondgebruikers niet gemakkelijk. Een sterke vereenvoudiging van de wetgeving is voor Vlacoro een prioritair aandachtspunt voor de Vlaamse Regering Planschade en billijke vergoedingen Verscheidene bezwaren van landbouwers hebben betrekking op het ontbreken van een planschaderegeling voor herbestemming van agrarisch gebied naar natuurgebied met overdruk GEN en de omvang van de vergoedingen toegekend voor waardeverlies van de gronden en landbouwbedrijven. 5

6 Vlacoro verwijst naar de regeling van vergoedingen en van koopplicht voor gronden opgenomen in het Vlaams ecologisch netwerk (VEN) zoals die is opgenomen in het besluit van de Vlaamse Regering houdende maatregelen ter uitvoering van het gebiedsgericht beleid. Dit besluit ligt thans niet voor advies voor aan Vlacoro. Toch is Vlacoro van oordeel dat de Vlaamse Regering met dit besluit een billijke compensatieregeling heeft vastgesteld die de nodige aandacht heeft voor de bestaande landbouwbedrijven onder meer door de ontheffingsregeling voor het gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Vlacoro meent dat ook voor landbouwbedrijven die een groot aandeel van hun cultuurgronden binnen het VEN pachten, een uittrederegeling conform de koopplicht voor eigenaars binnen het VEN wenselijk is. Vlacoro is daarom van oordeel dat potentiële schade en waardeverlies geen grond vormen om niet tot een herbestemming over te gaan. Vlacoro wenst de Vlaamse regering evenwel te wijzen op het feit dat beperkingen op het privaat eigendoms- en gebruiksrecht de laatste tijd aanzienlijk zijn toegenomen, vooral vanuit sectorale wetgeving. Hierbij moet worden vastgesteld dat er geen of te weinig overeenstemming is tussen de verschillende vergoedingssystemen die per sector werden uitgewerkt. Vlacoro acht het daarom wenselijk dat een algemeen gecoördineerd vergoedingsbeleid wordt uitgewerkt. Voorts verwijst de commissie naar de regeringsmededeling nr. 18 van 5 december 2003 over het onderzoek naar het concept van overdraagbare ontwikkelingsrechten op het vlak van ruimtelijke ordening en de toepasbaarheid ervan in Vlaanderen. Blijkens deze mededeling is "Transfer of development rights" of kortweg "TDR" in feite de middenweg tussen het systeem van een volledige marktallocatie en het systeem van de volledige sturing van de overheid. In dit systeem blijft de overheid de hoeveelheid van de verschillende types van ruimtegebruik bepalen, maar het bepalen van de precieze locatie waar deze bestemmingen gerealiseerd worden, wordt gedeeltelijk overgelaten aan marktprocessen. Meestal worden er bij TDR twee verschillende zones afgebakend. Vooreerst wordt een "sending area" afgebakend, waar de overheid voor een bepaald type van ruimtegebruik meer restricties wil opleggen (downzoning). De eigenaars van gronden in deze zones verkrijgen een "devolopment credit", die zij via het TDR te gelde mogen maken. Daarnaast wordt een "receiving area" afgebakend, waar de overheid minder restricties wenst op te leggen. De eigenaars van gronden in de "receiving area" die in aanmerking komen voor "upzoning", kunnen een "development credit" kopen van de eigenaars in de "sending area". Op die manier worden de slachtoffers van de "downzoning" vergoed door de eigenaars uit de "receiving area". Volgens de hogervermelde mededeling aan de Vlaamse regering werd er afgesproken dat de Minister, bevoegd voor ruimtelijke ordening, hierover verder onderzoek zou voeren en de resultaten ervan zou mededelen aan de Vlaamse regering. Vlacoro acht het wenselijk dat dit onderzoek en de resultaten ervan tijdens deze legislatuur kunnen afgerond en besproken worden Bedrijfszetels en huiskavels. Wat bedrijfszetels en huiskavels betreft meent Vlacoro dat deze, voor zover zij aan de rand van een plangebied gelegen zijn, zoveel mogelijk uit het plangebied dienen gehouden te worden. Met de andere bedrijfszetels en huiskavels dient zoveel mogelijk rekening gehouden te worden in de natuurrichtplannen. Bedrijfszetels en huiskavels als landbouwkorrel in een natuurgebied vrijwaren is voor Vlacoro geen oplossing, omdat dan in vele gevallen het grootste gedeelte van de gronden van dergelijke landbouwbedrijven toch in natuurgebied gelegen zijn. 6

7 3.6. Onduidelijkheid inzake de bemestingsnormen Verscheidene bezwaren van landbouwers hebben betrekking op de onduidelijkheid die bestaat over de bemestingsnormen die van toepassing zullen zijn op de gebieden die herbestemd worden van agrarisch gebied naar natuurgebied met overdruk GEN. Vlacoro verwijst naar het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (decreet Natuurbehoud) en het besluit houdende maatregelen ter uitvoering van het gebiedsgericht beleid. Conform art. 25 van het decreet wordt in GEN en GENO het gebruik van meststoffen geregeld overeenkomstig het decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen (het Mestdecreet). Artikel 15 van het besluit stelt tevens dat in een natuurrichtplan de bemestingsnormen verstrengd of versoepeld kunnen worden. Er kan overgegaan worden tot het verbieden van elke vorm van bemesting. Het natuurrichtplan kan een maximale veebezetting opleggen. Conform art. 9 van het decreet Natuurbehoud is een vergoeding verschuldigd indien een gebodsbepaling (in casu een verstrenging van de bemestingsnorm) van toepassing zou gesteld worden in het natuurrichtplan. Vlacoro wenst er tevens op te wijzen dat de maatregelen die een bindend karakter hebben voor de grondeigenaars en grondgebruikers pas in een natuurrichtplan worden vastgesteld door de minister bevoegd voor leefmilieu nadat er consensus is in de stuurgroep. In deze stuurgroep zijn de landbouwers actief in dit gebied vertegenwoordigd Bestaande juridische toestand - gebieden van het VEN Een bezwaarindiener wijst er op dat op de kaart van de bestaande juridische toestand, de voorstelling van de afbakening van het VEN 1ste fase dat door de Vlaamse Regering definitief werd vastgesteld op 18 juli 2003, niet correct is. Na nazicht van de plannen van het VEN volgt Vlacoro dit bezwaar. Vlacoro adviseert tevens een technische controle van de VEN afbakening voor alle 8 voorliggende ontwerpen van ruimtelijke uitvoeringsplannen Maximale bouwvolumes toe te passen bij uitbreiding of herbouw van zonevreemde woningen Door de wijziging van 21 november 2003 van het decreet houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening, art. 145 bis 1 6, is bepaald dat woningen gesitueerd binnen de niet ruimtelijk kwetsbare gebieden, mits een stedenbouwkundige vergunning, mogen uitbreiden tot een maximaal bouwvolume van m3. Voorheen werd dit beperkt tot 850 m³ nuttige ruimte, maar de term nuttige ruimte leidde bij de toepassing ervan in concrete vergunningsdossiers tot veel verwarring en discussie. In de gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen, worden de mogelijkheden voor uitbreiden, gebiedsspecifiek uitgebreid tot de ruimtelijk kwetsbare gebieden. In de voorliggende gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen worden de mogelijkheden voor uitbreiding beperkt tot een maximaal bouwvolume van 850 m³ nuttige ruimte. Voor de eenduidigheid van de voorschriften is het wenselijk dat dit voorschrift aangepast wordt aan de decretale bepaling. Inzake de mogelijkheden voor herbouw indien de woning geheel of gedeeltelijk vernield of beschadigd is door een plotse ramp, zijn de stedenbouwkundige voorschriften wel conform de bepaling van art van het decreet houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening, waar eveneens een maximaal bouwvolume van 1000 m³ toegepast wordt. De voorschriften voorzien evenwel niet in de mogelijkheden voor uitbreiding bij herbouw na vernieling of beschadiging door een plotse ramp. Vlacoro is van oordeel dat in de voorschriften van voorliggende ruimtelijke uitvoeringsplannen ook in deze mogelijkheid van uitbreiding moet voorzien zijn en wel tot een maximaal bouwvolume van 1000 m³. Verder adviseert Vlacoro de Vlaamse regering om bij een volgende decreetswijziging art af te stemmen op 145bis 1 6 en 850 m³ nuttige ruimte als maximum volume bij uitbreiding na vernieling of beschadiging door een plotse ramp, te vervangen door 1000 m³. 7

8 Tenslotte merkt de commissie op dat het opnemen van een specifieke volumenorm in een ruimtelijk uitvoeringsplan impliceert dat de beoogde uniformiteit met de decretale regeling bij een eventuele decreetswijziging in het gedrang kan komen. Anderzijds is het jammer dat door in deze ruimtelijk kwetsbare gebieden in de RUP minstens dezelfde basisrechten uit artikel 145 en 145bis te willen inschrijven, artikelen die op de gewestplanbestemming betrekking hebben, men de kans mist om gebiedsgericht strenger of soepeler te zijn en - geval per geval - af te wegen of het verbouwen, uitbreiden of herbouwen en in welke mate uit natuur- en ruimtelijkeordeningsoogpunt er verantwoord is, dan wel of een verdwijnen van de bewuste constructie - nu of in de toekomst - te prefereren is (dit laatste uiteraard mits een gepaste onteigeningsvergoeding). Die keuze wordt blijkbaar gesteund op de - verkeerde - veronderstelling dat een RUP, ter wille van de decretaal vastgelegde rechtszekerheid ten aanzien van zonevreemdheid in de gewestplannen, minimaal dezelfde garanties moet bieden in gelijkaardige gebieden, en zo mogelijk zelfs nog wat er bovenop. Niets is echter minder waar, want die stelling staat diametraal tegenover de gebiedsgerichte, gedifferentieerde aanpak die met een RUP ten aanzien van de vroegere gewestplanbestemming per definitie zou moeten staan. We moeten dus durven streven naar bouwvrije, echt homogene gebieden waar de hoofdbestemming niet kan of mag worden gehypothekeerd door allerlei anders bestemde en te bestendigen zaken. Verleend te Brussel op 7 september 2004, De vaste secretaris, De ondervoorzitter, Lieve Reenaers Roel Vanhaeren 8